NOS Nieuws - Algemeen

Toeristen slachtoffer van moord en groepsverkrachting in India

1 month 2 weeks ago

In het zuiden van India zijn twee vrouwen door meerdere mannen verkracht en een man gedood. Dat gebeurde bij een rivier in de stad Hampi, een populaire toeristische plaats vanwege de vele tempels.

Een van de vrouwelijke slachtoffers was een Israëlische toerist, de ander een Indiase eigenaresse van een zogenoemde homestay, een overnachtingsplek voor toeristen bij lokale mensen thuis. De twee vrouwen waren donderdagavond met drie mannelijke toeristen - een Amerikaan en twee Indiërs - sterren aan het kijken bij de rivier toen ze werden aangevallen door een groep mannen. Voorafgaand aan de aanval zou er een ruzie zijn geweest over geld.

Volgens de lokale politiechef duwden de aanvallers de drie mannen in de rivier, waarna ze de vrouwen verkrachtten. De Amerikaanse man en een van de mannen uit India overleefden het. Het lichaam van de derde man werd zaterdagochtend gevonden.

De politie heeft twee verdachten gearresteerd.

Volgens de politie waren de daders de groep gevolgd naar de rivier. De drie mannen reden naar verluidt op een motor naar de groep om te vragen waar ze konden tanken. Vervolgens zouden ze 100 roepies hebben geëist van de groep, omgerekend ongeveer een euro.

Toen de sterrenkijkers dat niet wilden geven, ontstond er een ruzie. Toen een van de mannelijke toeristen alsnog 20 roepies gaf, namen de mannen er geen genoegen mee en vielen de groep aan, aldus de politiechef.

De slachtoffers die de aanval hebben overleefd worden behandeld in het ziekenhuis.

Seksueel geweld in India

Verkrachtingen en geweld zijn in India een wijdverspreid probleem. Afgelopen zomer waren er grote protesten in het land na de verkrachting en dood van een arts in opleiding. Begin dit jaar kreeg de dader, een vrijwilliger van de politie, een levenslange celstraf.

In 2019 gingen mensen de straat op na de verkrachting en moord op een vrouwelijke dierenarts. In 2012 werd een 23-jarige studente door meerdere mannen verkracht in een bus. Ook toen leidde dat tot massale protesten.

Na het incident in 2012 paste de Indiase regering de wet aan, waardoor de doodstraf kan worden opgelegd voor verkrachting van meisjes onder de 12 jaar. Ook zijn agenten die weigeren melding te doen van seksueel geweld strafbaar.

Trouwen met slachtoffer

Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch wordt die wet nog altijd onvoldoende nageleefd. Zo kwam in 2021 nog een hoge rechter in opspraak nadat hij tegen een verdachte van verkrachting had gezegd dat hij het beste met zijn minderjarige slachtoffer kon trouwen om de gevangenis te ontlopen.

Afgelopen najaar keerde de Indiase regering zich tegen een oproep van het hooggerechtshof, dat pleit voor het criminaliseren van verkrachting binnen het huwelijk. Volgens de regering is deze maatregel "buitensporig streng" en zijn er al genoeg wetten die vrouwen beschermen tegen seksueel geweld.

Staking op Duitse vliegvelden onverwacht eerder begonnen in Hamburg

1 month 2 weeks ago

De voor morgen aangekondigde staking op vliegvelden in Duitsland is in Hamburg al begonnen. Op de luchthaven zijn volgens een woordvoerster vandaag alle vluchten geannuleerd. Vanwege de staking vallen op Schiphol enkele vluchten van en naar Hamburg uit.

In Hamburg zouden vandaag 144 vliegtuigen landen en 139 opstijgen. Er ging maar een tiental vluchten door. De overige vluchten zijn geannuleerd. Volgens een woordvoerder van de Duitse vakbond Verdi moet de onaangekondigde actie extra impact hebben.

Bij aangekondigde stakingen zetten luchthavens stakingsbrekers in, mensen die gewoon doorwerken zodat de overlast voor passagiers beperkt blijft. Door de staking onaangekondigd eerder te beginnen, hebben luchthavens die mogelijkheid niet.

En dus werden passagiers door de staking overvallen vanochtend in Hamburg:

De staking op dertien verschillende vliegvelden in het land zou pas vanavond beginnen en 24 uur duren. Het personeel legt het werk neer voor een beter loon en een lagere werkdruk. Onderhandelingen hebben tot nu toe niet tot een gewenst loonbod geleid.

De verwachting is dat zo'n half miljoen mensen last hebben van de staking, doordat er 3400 vluchten uitvallen. Onder meer op de vliegvelden Keulen/Bonn, Düsseldorf en Dortmund is opgeroepen tot staking.

Op de website van de luchthaven van Frankfurt is te lezen dat mensen morgen niet naar het vliegveld mogen komen. Vanwege de staking zijn morgen op Schiphol 76 vluchten van en naar Duitsland geannuleerd.

Politie kreeg in 2024 meer meldingen over seksueel geweld

1 month 2 weeks ago

De politie heeft vorig jaar meer meldingen van seksueel geweld binnengekregen, vooral in de tweede helft van het jaar. Dat blijkt uit de jaarcijfers van de politie. Er werden 14.802 meldingen gedaan, bijna 800 meer dan in 2023, toen het er 14.015 waren.

Bijna de helft van de meldingen ging over fysiek seksueel geweld, zoals verkrachting (3391) en aanranding (3288). Online seksuele intimidatie werd 63 keer gemeld en straatintimidatie 235 keer.

Ook kwamen er 131 meldingen van sexchatting. Dan stuurt een meerderjarige seksueel getinte berichten aan kinderen. Daarbij ging het vaak om grotere zaken met meerdere slachtoffers, meldt de politie.

Strafbaar

Sexchatting is strafbaar sinds op 1 juli vorig jaar de nieuwe Wet seksuele misdrijven inging. Deze zedenwet geeft slachtoffers van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag meer bescherming.

Ook over verkrachting en aanranding is een belangrijke wijziging doorgevoerd. Slachtoffers hoeven niet meer aan te tonen dat er sprake was van dwang. Als iemand weet of kan weten dat de ander geen seks wil, maar toch doorzet, is dat strafbaar.

"De nieuwe wetgeving maakt het voor slachtoffers mogelijk om eerder melding en aangifte te doen, en biedt ons meer mogelijkheden om onderzoeken op te starten", zegt Caroline Monster, hoofd van het Landelijk Expertiseteam Seksuele misdrijven van de politie. Of er een verband is tussen het toegenomen aantal meldingen en het ingaan van de wet kan ze niet met zekerheid zeggen.

Aandacht

De aandacht voor de invoering van de wet in een overheidscampagne en in de media kan zeker van invloed zijn geweest, zegt Monster. Ze vergelijkt het met het toegenomen aantal meldingen in 2022 na de uitzending van BOOS over misstanden bij The Voice of Holland. "Dat leidde toen tot grote maatschappelijke verontwaardiging en de start van het nationale actieprogramma Seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag." Het aantal meldingen bij de politie kwam dat jaar uit op bijna 10.000.

Vorige maand meldde het CBS dat vrouwen vaker dan mannen melden dat ze te maken hebben gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Als het gaat om seksueel geweld, ligt het aantal bijna drie keer zo hoog.

Eerder meldden hulpinstanties al een forse toename van het aantal meldingen van seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag. Regeringscommissaris Mariëtte Hamer zag een toename met 37 procent tussen 2020 en 2022.

In de VS groeit de angst onder journalisten, persvrijheid brokkelt snel af

1 month 2 weeks ago

De maatregelen die president Trump neemt die de persvrijheid in de VS inperken zijn bijna niet bij te houden. "Het is voor journalisten steeds moeilijker om hun werk goed te doen", zegt Katherine Jacobsen van het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ). "Als dit zo doorgaat, dan zou Amerika het nieuwe Rusland kunnen worden."

In zijn eerste termijn nam Trump de media al vaak onder vuur. De kritische pers kwam volgens hem met "fake news", journalisten noemde hij "vijand van het volk". Daar doet hij nu nog een schep bovenop.

Het Witte Huis bepaalt nu wie wel en niet aanwezig mag zijn bij persconferenties. Journalisten van AP worden voorlopig geweerd, omdat het internationaal opererende persbureau Trumps naamswijziging van de Golf van Mexico niet overneemt. En media als The New York Times, CNN en Politico verliezen hun werkruimte in het Pentagon.

Volgens Kiran Nazish, directeur van de Coalition for Women in Journalism, brokkelt de persvrijheid snel af. De oud-oorlogscorrespondent komt met haar organisatie op voor vrouwelijke journalisten wereldwijd.

"Het tempo is ongekend, zelfs in vergelijking met de meest ondemocratische landen", zegt Nazish. "Als dictators de macht overnemen, verdwijnt de vrije pers stap voor stap. Nu worden in amper een paar weken al heel zware maatregelen genomen."

Decennialang regelde een onafhankelijke mediaorganisatie de toegang van journalisten tot het Witte Huis, maar voortaan maakt de regering die keuze dus zelf. "Indirect is de boodschap: wie aan onze kant staat, krijgt toegang. Ga je tegen ons in, dan kom je er niet in", zegt Nazish. "Het is een duidelijke waarschuwing van Trump."

Zelfcensuur

"De toon die ze aanslaan tegen de pers is harder", zegt Jacobsen. "Ze vertellen ons bijvoorbeeld dat het steeds moeilijker is om bij overheidsinstanties iemand te spreken te krijgen."

Volgens Nazish laten veel journalisten haar organisatie weten dat ze niet de juiste middelen en steun krijgen om goed verslag te doen. Ze hebben het gevoel dat ze in een mijnenveld lopen en passen vaker zelfcensuur toe.

Journalisten zijn bang voor rechtszaken en voor mogelijke hoge kosten, zegt Nazish. Ze vragen zich volgens haar af of ze wel worden geholpen als ze in een juridische strijd verwikkeld raken. "Daarom stellen ze niet de vragen die ze zouden moeten stellen."

Kritische media de mond snoeren is precies wat Trump wil bereiken, zegt Nazish. "Het is een manier om mediaorganisaties te intimideren en de berichtgeving te beïnvloeden."

Tegelijkertijd maakt de president ruimte voor geluiden die wel in zijn straatje passen. Trump-gezinde podcastmakers, bloggers en tiktokkers zijn welkom. Zo bepaalt het Witte Huis wat de Amerikaanse bevolking wel en vooral niet te zien krijgt.

Dat Trumps intimidatie werkt blijkt uit de draai van multimiljardair Jeff Bezos. Als eigenaar van The Washington Post staat hij op de opiniepagina's alleen nog stukken toe die persoonlijke vrijheden en de vrije markt verdedigen. Gezwicht voor de druk van Trump, zei oud-hoofdredacteur Martin Baron tegen Nieuwsuur.

Samen een vuist maken

Nazish en Jacobsen vinden dat mediaorganisaties moeten stoppen elkaar te beconcurreren. "Nooit eerder was het zo belangrijk om als een front te opereren", zegt Jacobsen. "Samen moeten we de regering dwingen om ons op een fatsoenlijke manier verslag te laten doen."

Uiteindelijk is dat niet alleen in het belang van de journalistiek, maar vooral in het belang van burgers, in de VS en ver daarbuiten, zegt Nazish. "Zij hebben recht op eerlijke informatie en een transparante controle van de overheid."

Brand bij recyclebedrijf in Balkbrug

1 month 2 weeks ago

De brand die vanochtend woedde bij een recyclebedrijf op het industrieterrein van het Overijsselse Balkbrug is onder controle. De brandweer verwacht volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio IJsselland nog lang bezig te zijn met nablussen.

Het vuur brak vermoedelijk even voor 07.00 uur uit in een loods waar een berg afval lag. De brandweer haalt het vuil met een kraan naar buiten om het daar verder af te blussen. Volgens de regionale omroep Oost heeft de brandweer flink opgeschaald en is om aanvoer van extra water gevraagd.

Bij de brand kwam dikke zwarte rook vrij. Omwonenden die daar last van hadden, werd aangeraden om ramen en deuren te sluiten en het ventilatiesysteem uit te schakelen.

Voor zover bekend was bij het uitbreken van de brand niemand op het terrein.

Doden bij overstromingen in Argentijnse havenstad: 'Moeten stad opnieuw opbouwen'

1 month 2 weeks ago

In de Argentijnse havenstad Bahia Blanca zijn ten minste tien doden gevallen door overstromingen na hevige regenval. In de stad, 600 kilometer ten zuidwesten van hoofdstad Buenos Aires, regende het vrijdag acht uur lang non-stop.

Straten zijn ondergelopen, bruggen en wegen in de stad zijn vernietigd, gebouwen staan onder water en grote delen van de stad zitten zonder stroom. Ruim 1100 mensen moesten hun huizen verlaten.

Volgens de autoriteiten viel er in een dag ruim 400 millimeter regen. Normaal gesproken valt er tussen de 600 - 650 millimeter regen per jaar in de stad.

Dit zijn beelden uit de stad:

Functionarissen van de stad waarschuwen dat het dodental nog kan oplopen.

Op sociale media zijn beelden te zien van moeders die zijn geëvacueerd uit het ziekenhuis met hun pasgeboren baby's:

Scholen zijn in ieder geval morgen en dinsdag gesloten, meldt het X-account van de stad. "Teams van de provinciale overheid, de federale overheid, veiligheidsdiensten, de nationale marine, het Argentijnse leger en gemeentelijke teams werken onafgebroken om hulp te verlenen."

Provincieminister Carlos Bianco zei gisteren op de lokale radio: "We moeten de stad opnieuw opbouwen. Er zijn mensen die alles kwijt zijn."

Wekdienst 9/3: Canadese Liberale Partij kiest opvolger Trudeau • Laatste dag EK-indoor atletiek in Apeldoorn

1 month 2 weeks ago

Goedemorgen! In Canada wordt de nieuwe leider van de Liberale Partij gekozen en in Apeldoorn is het de laatste dag van Europese Kampioenschappen indoor atletiek.

Eerst het weer: Het is vandaag overwegend zonnig bij maxima tussen 16 en ruim 19 graden. De wind komt daarbij uit het oosten en is zwak of matig van kracht.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De politie heeft drie verdachten opgepakt in verband met de grote brand in Arnhem van afgelopen donderdag. Het gaat om twee mannen van 30 en 57 jaar uit Arnhem en een man van 41 jaar, van wie de woon- of verblijfplaats niet bekend is.

De drie worden verdacht van brandstichting. De politie kwam hen onder meer op het spoor dankzij camerabeelden en tips.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Groenland zit in het oog van een geopolitieke storm. Trump aast op het eiland, waar ook China belangen heeft. Met verkiezingen in aantocht azen Groenlanders juist op iets anders: onafhankelijkheid.

Correspondent Rolien Créton bezocht het land:

Fijne zondag!

Geweldsuitbarsting Syrië: 'Verwachte uitdaging' of nieuw hoofdstuk in de burgeroorlog?

1 month 2 weeks ago

Bij de geweldsuitbarsting in het westen van Syrië zijn in enkele dagen tijd naar verluidt meer dan duizend doden gevallen. Er gaan berichten rond over honderden standrechtelijke executies van burgers en militanten.

Midden-Oostendeskundige Kawa Hassan van de Amerikaanse denktank Stimson vreest voor een nieuw hoofdstuk in de veertien jaar durende burgeroorlog. Want hoeveel geweld zullen de nieuwe machthebbers in het land gebruiken om tegenstanders te verslaan? "De situatie loopt uit de hand."

Het geweld begon toen voormalige militairen uit het leger van de verdreven dictator Assad de wapens oppakten tegen de nieuwe machthebbers. Afgelopen donderdag voerden zij een grootschalige aanval uit op ordetroepen van interim-president Ahmad al-Sharaa.

De gewapende groepering noemt zichzelf de Militaire Raad voor de Bevrijding van Syrië (MRBS). Hun leider is een voormalige generaal, Gaith Dalah, die naar eigen zeggen 'het land wil bevrijden'. "Maar hij is gewoon een moordenaar uit de vierde legerdivisie van Assad", zegt Hassan. De VS heeft sancties ingesteld tegen Dalah vanwege de beruchte gifgasaanval in Ghouta in 2014, waarbij naar schatting 1400 burgers werden gedood.

Tegenoffensief

Na de aanval door MRBS van donderdag heeft Al-Sharaa een tegenoffensief gelanceerd. "Jullie hebben alle Syriërs aangevallen," zei de interim-president vrijdag, "door de mensen te treffen die Syrië beschermen, ziekenhuizen te bestormen en onschuldigen te terroriseren". Hij kondigde aan dat "de restanten van het gevallen regime" zullen worden opgejaagd en stelde dat "criminelen een eerlijke rechtszaak" zullen krijgen.

Vandaag noemt Al-Sharaa het geweld "een van de uitdagingen die al werden verwacht" door de nieuwe machthebbers. Zijn troepen wisten in december met betrekkelijk weinig tegenstand de troepen van Assad te verslaan, maar aanhangers van de oud-dictator zijn er nog steeds in het land.

Kuststeden Latakia, Tartous en een aantal omliggende dorpen zijn nu ingenomen door militairen en gewapende groeperingen die loyaal zijn aan Al-Sharaa. Er is een avondklok ingesteld vanwege een klopjacht op MRBS-strijders. Toegangswegen zijn afgesloten.

In Idlib zijn militairen begraven die zijn omgekomen bij de gevechten tegen de voormalige militairen uit het leger van de verdreven dictator Assad

Volgens ooggetuigen hebben milities die verbonden zijn aan het huidige regime op grote schaal moordpartijen begaan. Er zijn echter niet of nauwelijks onafhankelijke journalisten in het gebied om deze informatie te controleren.

De gemelde slachtoffers zijn alawieten, de minderheid waartoe ook Assad behoort. Duizenden van hen zijn gevlucht uit vrees voor nieuwe wraakacties. Er wordt nog hard gevochten tussen MRBS en de lappendeken aan strijdkrachten die de interim-president steunen.

In deze video van vrijdag zie je hoe de strijd verloopt:

Een gevluchte inwoner van de stad Baniyas zegt tegen persbureau AP dat er lichamen op straat lagen. "Het was heel erg", zei de 57-jarige Ali Sheha. Volgens hem zijn zeker twintig buurtbewoners gedood, sommigen in hun winkel of huis.

Hij beweert dat aan ten minste één persoon om een identiteitsbewijs werd gevraagd om te controleren welke religie diegene had, voordat deze persoon werd gedood. Ook zou er sprake zijn geweest van plundering en diefstal.

In Latakia werd een lichaam achter een auto aan door de straten gesleept, zo heeft de BBC vastgesteld aan hand van twee video's op sociale media.

Opgehitst

Volgens het in Engeland gevestigde Syrische Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR) zijn enkele honderden burgers gedood, al zijn ook deze cijfers onbevestigd. Een anonieme regeringsbron spreekt tegenover Syrische staatsmedia van "individuele overtredingen". Het is onduidelijk wat daarmee precies wordt bedoeld en of het regime er iets tegen heeft gedaan.

Er moet zo snel mogelijk een VN-onderzoekscommissie komen om vast te stellen wat er is gebeurd, zegt Hassan. Volgens hem is al wel duidelijk dat leiders die gelieerd zijn aan de regering-Al-Sharaa in opruiende video's hun achterban aanspoorden tot geweld tegen alawieten.

"Zelfs het hoofd van de geheime dienst en het ministerie van Defensie hebben mensen opgeroepen naar het kustgebied te gaan. Ook hebben pro-regimedemonstranten live op tv gezegd: Syrië is soennitisch en blijft dat de komende duizend jaar."

Buitenlandse jihadisten

Al-Sharaa staat aan het hoofd van de soennitische groepering Hayat Tahrir al-Sham (HTS), een militie die is voortgekomen uit terreurbeweging al-Qaida. Al-Sharaa presenteert zichzelf als gematigd tegenover de internationale gemeenschap.

Bij zijn aantreden als interim-president, eind januari, werd gehoopt dat hij de vele bevolkingsgroepen van Syrië kon verenigen, al waren er ook zorgen wat dat zou betekenen voor minderheden in het land, zoals Koerden, druzen, christenen en sjiieten. Volgens Hassan is de verdeeldheid onder Al-Sharaas overgangsregering juist gegroeid.

"De afgelopen drie maanden waren er al meer liquidaties, die altijd werden toegeschreven aan individuen. De meeste moordpartijen lijken te worden uitgevoerd door buitenlandse jihadisten, vooral uit Oezbekistan en Tsjetsjenië. Ik vraag me af of het regime alle gewapende groeperingen wel onder controle heeft."

Hassan hoopt dat Europese en Arabische landen druk uitoefenen op Al-Sharaa om op te treden tegen manschappen die executies hebben uitgevoerd. Hij denkt dat er ook meer internationale druk nodig is om de interim-regering representatief te maken voor alle bevolkingsgroepen van Syrië.

Grote overlast aan oostkust Australië door orkaan Alfred

1 month 2 weeks ago

Aan de Australische oostkust zitten honderdduizenden inwoners zonder stroom als gevolg van orkaan Alfred. Nog voor Alfred aan land kwam, werd deze afgezwakt naar een tropische storm. Desondanks is er grote overlast in de regio.

Door het natuurgeweld is zeker een dode gevallen. Een man in New South Wales verdronk waarschijnlijk toen hij met zijn auto in een rivier belandde. Daarnaast zijn scholen, winkels en vliegvelden gesloten. Ook rijdt het openbaar vervoer niet.

In de plaats Lismore botsten twee militaire voertuigen op elkaar die onderweg waren om hulp te bieden. Daarbij raakten zes mensen gewond.

Waarschuwingen blijven

Ook vandaag waarschuwt de weerdienst voor zware windstoten en zware regenval. Op sommige plekken is er al bijna een meter regen gevallen. Premier Albanese waarschuwt de inwoners om waakzaam te blijven. "De situatie in Queensland en het noorden van New South Wales blijft zeer ernstig."

Het is voor het eerst sinds 1974 dat een tropische storm van deze kracht de regio treft. Verwacht wordt dat de storm de komende uren in kracht afneemt terwijl die over de oostkust raast.

Gevangenen Sint Maarten 24 uur zonder eten omdat bewakers niet komen opdagen

1 month 2 weeks ago

Omdat geen enkele gevangenisbewaarder van de Pointe Blanche-gevangenis op Sint Maarten op het werk verscheen, hebben gevangenen daar zo'n 24 uur geen eten gehad. Ook konden ze een hele dag hun cel niet verlaten.

De gevangenis kampt al langer met grote problemen. Gevangenen leven in overvolle, verouderde en slecht onderhouden cellen, vaak zonder voldoende ventilatie of sanitaire voorzieningen. De gevangenis kampt met een chronisch tekort aan bewakers, waardoor de beveiliging en het dagelijks beheer regelmatig in gevaar komen.

Minister van Justitie van Sint Maarten Nathalie Tackling noemt het voorval "onacceptabel". Ze vindt het gedrag onaanvaardbaar. "Ongeacht hun omstandigheden heeft ieder individu recht op humane behandeling, en ik begrijp volledig de frustratie en bezorgdheid die deze situatie veroorzaakt", zegt Tackling tegen lokale media.

Sinds 2010 is Sint Maarten, net als Aruba en Curaçao, een autonoom land binnen het Nederlandse Koninkrijk. De detentieomstandigheden in de Pointe Blanche-gevangenis op Sint Maarten zijn al jaren zorgwekkend.

Man zit 16 uur met Palestijnse vlag op Big Ben in Londen

1 month 2 weeks ago

In Londen heeft een man ruim zestien uur op de Big Ben gezeten. De man klom gisterochtend met een Palestijnse vlag langs de richel omhoog in de toren van het Palace of Westminster.

De Londense politie kreeg rond 07.30 uur lokale tijd een melding van het incident. Pas rond middernacht lukte het de hulpdiensten om de man met een hoogwerker van de toren te halen.

De politie heeft de hele dag met de man onderhandeld. Hij dreigde hoger te klimmen als de hulpdiensten dichterbij zouden komen. Vanwege het incident was de Westminster Bridge de hele dag gesloten en werden er ook geen rondleidingen gegeven in het parlement. De actie van de man trok de hele dag veel bekijks.

Tijdens zijn actie op de toren deelde hij een aantal video's op sociale media. In één daarvan gaf hij aan dat hij van plan was om er drieënhalve dag te blijven, en dat hij alleen naar beneden zou komen op zijn voorwaarden.

De man is gearresteerd.

Bekijk hier beelden van de actie:

Miljoenenpubliek zag meedogenloze mol zorgen voor laagste pot ooit

1 month 2 weeks ago

Programmamaker Stijn de Vries was dit seizoen de mol in het tv-programma Wie is de Mol?. Tijdens de finale werd ook bekend dat presentatrice Roos Moggré de winnaar is van het programma. Zij zag dat De Vries degene was die het spel saboteerde. Actrice Maaike Martens is de verliezend finalist in het seizoen.

De finale werd door ongeveer 2,2 miljoen mensen live bekeken, blijkt uit cijfers die tv-kenner Tina Nijkamp vanmorgen op Instagram plaatste.

Het miljoenenpubliek zag hoe voor het eerst in de 26-jarige geschiedenis van het programma alle afgevallen deelnemers terugkwamen om bij de bekendmaking van de mol zijn. Normaal moeten zij wachten tot de finale in Nederland op tv wordt uitgezonden.

Op het dak van een gebouw in Cambodja keken zij toe hoe Stijn zich bekendmaakte als saboteur. De verbazing was groot omdat vrijwel niemand hem doorhad. Actrice Maaike Martens kon niet geloven dat zij zelfs in de finale nog een verkeerde keuze had gemaakt.

Alleen journalist en presentator Roos Moggré wist De Vries als mol te ontmaskeren en heeft daarmee 8055 euro gewonnen. Dat is het laagste bedrag dat een winnaar ooit verdiende in de 25 seizoenen van het programma. Dat het bedrag zo laag was kwam mede door een opdracht in de zevende aflevering waarin de deelnemers konden bieden op een gegarandeerde plek in de finale. Daardoor ging 5000 euro verloren.

Mollicitatie

De opnames vonden afgelopen zomer plaats in Cambodja. Dit seizoen kenmerkte zich doordat in tegenstelling tot andere jaren door de makers vooraf geen mol was gekozen. Dat deden de deelnemers dit keer zelf. Bij hun kennismaking met de makers, de 'mollicitatie' zochten zij eigenschappen uit die bij een goede mol horen: sociaal, creatief en meedogenloos.

In de eerste aflevering plaatsen zij die eigenschappen bij hun medekandidaten. Op basis daarvan werd de ideale mol geselecteerd. Deze aanpak was een risico voor de programmamakers, want als de deelnemers deze aanpak hadden doorgrond, hadden zij in de eerste aflevering al samen kunnen ontdekken wie de saboteur was. Dat gebeurde niet.

Stijn genoot overduidelijk van zijn rol als mol, bleek tijdens de finale. Op niet eerder vertoonde beelden was te zien hoe hij regelmatig knipoogde en stiekem glimlachte naar de camera als zijn sabotageacties succesvol waren.

In dit filmpje van AVROTROS zijn alle molacties van Stijn te zien:

Een ander opvallend moment was een van de briefings die Stijn kreeg van presentator Rik van de Westelaken. Dat gebeurt normaal in het grootste geheim, maar eenmalig ook vlak achter kandidate Maaike Martens, die een test maakte om door te mogen naar de volgende aflevering. Als ze zich op dat moment had omgedraaid, had ze de mol op heterdaad betrapt.

Veranderingen

Het programma had dit seizoen voor het eerst in het bestaan een nieuwe regisseur. Rick McCullough stopte en maakte plaats voor Kristof De Wit, een Belgische tv-maker.

Daardoor zagen fans van het programma dat er veranderingen werden doorgevoerd. Zo werden in dit seizoen geluidsfragmenten van de molbriefing getoond en waren sommige opdrachten spannender.

Maar fans hadden ook kritiek. Andere opdrachten werden soms low-budget genoemd en liefhebbers van natuurschoon vonden dat het programma daar minder van liet zien dan andere jaren.

In het najaar van 2025 zendt AVROTROS een extra seizoen van Wie is de Mol? uit. Die reeks is opgenomen in Portugal. De deelnemers zijn nog niet bekend. Vijf jaar geleden werd ook een bonusseizoen opgenomen. Daarin maakten oud-kandidaten een comeback. Vorig jaar werd een editie met onbekende Nederlanders opgenomen en die uitzending was alleen online te zien.

Meer dan duizend doden gemeld bij geweldsuitbarsting in noordwesten Syrië

1 month 2 weeks ago

Het dodental van het opgelaaide geweld in het noordwesten van Syrië loopt in rap tempo op. Het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR) meldt dat er inmiddels meer dan duizend mensen gedood zijn.

Gisteravond werd nog gesproken van 150 dodelijke slachtoffers, vanmiddag van meer dan 600. Dit maakt het een van de dodelijkste geweldsuitbarstingen sinds het conflict in Syrië 14 jaar geleden begon.

Volgens SOHR, dat het conflict volgt via een netwerk van informanten, gaat het om bijna 750 burgerslachtoffers, 125 militairen van de nieuwe machthebbers en 148 militanten die de verdreven president Assad steunen.

Het geweld speelt zich af in het kustgebied van Syrië, waar veel alawieten wonen. Daar staan troepen van de nieuwe machthebbers en aanhangers van Assad tegenover elkaar. Volgens de mensenrechtenorganisatie zit een groot deel van de regio zonder elektriciteit en stromend water.

Assad ontvluchtte het land begin december. De verdreven dictator behoort tot de alawitische gemeenschap. De soennitische groepering HTS heeft de macht in het land overgenomen.

Voormalig generaal

Een gewapende groepering, bestaande uit voormalige militairen uit het leger Assad, hebben de wapens opgepakt. Zij voerden eergisteren een grootschalige aanval uit op ordetroepen van interim-president Ahmad al-Sharaa.

De gewapende groepering noemt zichzelf de Militaire Raad voor de Bevrijding van Syrië (MRBS) en wordt geleid door een voormalig generaal. Hij beweert dat hij het land wil bevrijden.

De regering heeft een tegenoffensief gelanceerd tegen de restanten van troepen van Assad. De overgangsregering heeft beloofd dat aanhangers van het Assad-regime alleen individueel worden gestraft en dat minderheden met respect zullen worden behandeld. Veel alawieten hebben daar weinig vertrouwen in.

Vergeldingsacties

Ooggetuigen zeggen tegen persbureau AP dat er vergeldingsacties worden uitgevoerd op alawieten. Die berichten zijn moeilijk te controleren. Onafhankelijke berichtgeving uit het gebied is schaars, omdat er nauwelijks journalisten aanwezig zijn. Soennitische strijders die loyaal zijn aan HTS zouden alawieten medeverantwoordelijk houden voor de repressie onder Assad en uit zijn op wraak.

Bewoners van alawitische dorpen en steden spreken tegen persbureau AP over moordpartijen, waarbij de lijken op straat worden achtergelaten. Ook zouden er huizen van alawieten geplunderd en vervolgens in brand gestoken zijn.

Bewoners van Baniyas, een van de zwaarst getroffen steden, vertellen dat er lichamen op straat lagen. Een ooggetuige zegt dat bewoners urenlang verhinderd werden om de lichamen van vijf van zijn buren te verplaatsen. De slachtoffers zouden gisteren van dichtbij zijn doodgeschoten.

Duizenden alawieten zouden gevlucht zijn uit vrees voor nieuwe wraakacties. Ondertussen wordt er nog altijd hard gevochten.

Drie mannen opgepakt voor stadsbrand Arnhem, politie gaat uit van brandstichting

1 month 2 weeks ago

De politie heeft drie verdachten opgepakt in verband met de grote brand in Arnhem van afgelopen donderdag. Het gaat om twee mannen van 30 en 57 jaar uit Arnhem en een derde man van 41 jaar, van wie de woon- of verblijfplaats niet bekend is.

De mannen worden verdacht van brandstichting. De politie kwam de verdachten onder meer op het spoor dankzij camerabeelden en tips.

Het drietal zit in volledige beperkingen. Dat betekent dat ze alleen contact mogen hebben met hun advocaat.

Hartverscheurend

Burgemeester Ahmed Marcouch noemt het "een hartverscheurende gedachte" dat de brand vermoedelijk is aangestoken, schrijft hij op X. "Vele Arnhemmers verloren hun huis en bezittingen, en onze binnenstad zal voor altijd een litteken dragen."

De brand sloeg een groot gat in het historische centrum van Arnhem. Meerdere panden, waaronder monumentale gebouwen met gevels van rond de 150 jaar oud, zijn verloren gegaan.

Vandaag begonnen opruimwerkzaamheden in het centrum. Bij sloopwerkzaamheden zijn stukjes asbest vrijgekomen, is gisteren bekendgemaakt. Een gespecialiseerd bedrijf maakt de omgeving schoon.

Voor de getroffen bewoners en ondernemers zijn meerdere inzamelingsacties opgezet. Zo werden er spullen ingezameld door een lunchroom en heeft een doneeractie ruim 16.000 euro ingezameld.

Philippe Bär, oud-bisschop van Rotterdam, overleden (96)

1 month 2 weeks ago

Emeritus bisschop van Rotterdam Philippe Bär is op 96-jarige leeftijd overleden. Hij was tien jaar bisschop van Rotterdam, tot hij in 1993 onverwacht vertrok om redenen die nog steeds in nevelen gehuld zijn. In 2011 concludeerde de commissie-Deetman, die onderzoek deed naar misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, dat hij priesters de hand boven het hoofd had gehouden.

Bär werd op 29 juli 1928 geboren in Manado in het toenmalige Nederlands-Indië. Hij groeide op in een gezin dat lid was van de Nederlands-hervormde Kerk. Na de verovering van Nederlands-Indië in 1942 door Japan werd hij gescheiden van zijn ouders en vastgezet in een gevangenenkamp voor jongens.

Na de oorlog vertrok hij naar Nederland, waar hij theologie studeerde. In 1983 werd hij benoemd tot hulpbisschop van Rotterdam, naast bisschop Ad Simonis. Een jaar later volgde hij die op als derde bisschop van Rotterdam. Hij was ook bisschop van het Militair Ordinariaat.

Geruchtmakend aftreden

Bär stond bekend als relatief progressief, onder meer betreffende het celibaat. Zo pleitte hij bij een bezoek aan de paus voor het openstellen van het priesterschap voor oudere getrouwde mannen. Dat viel niet bij iedereen in goede aarde: het kwam hem op kritiek uit conservatieve hoek te staan.

In 1993 trad Bär om nooit geheel opgehelderde redenen plotseling af als bisschop. Er waren geruchten over vermeende homoseksuele relaties, die hij altijd heeft tegengesproken. "Ik heb me aan de celibataire wet gehouden", zei hij in 1994 tegen NRC Handelsblad. "Tegen dergelijke geruchten kun je je niet verdedigen."

Seksueel misbruik

In 2011 kwam een bikkelhard rapport uit over seksueel misbruik van minderjarigen binnen de Nederlandse Rooms-Katholieke Kerk. Bär kreeg veel kritiek. Volgens de commissie onder leiding van oud-minister en oud-Kamervoorzitter Deetman was hij ernstig tekortgeschoten.

Zo liet hij tegen het advies van de selectiecommissie van het bisdom Rotterdam mannen tot de priesteropleiding toe die er eigenlijk niet geschikt voor werden geacht. Een aantal van die priesters heeft zich schuldig gemaakt aan seksueel misbruik.

Er werd op geen enkele manier ingegrepen. Ook trof Bär geen maatregelen om herhaling te voorkomen, oordeelde de commissie.

Uitvaart

De uitvaart is op maandag 17 maart in de HH. Laurentius en Elisabeth Kathedraal in Rotterdam. Hij zal worden begraven op de begraafplaats Sint Laurentius, waar ook de eerste bisschop van Rotterdam, M.A. Jansen, begraven is.

Opruimwerkzaamheden centrum Arnhem in volle gang na stadsbrand

1 month 2 weeks ago

In het centrum van Arnhem zijn opruimwerkzaamheden begonnen na de grote brand van donderdag. Bij sloopwerkzaamheden zijn stukjes asbest vrijgekomen. Die worden door een gespecialiseerd bedrijf opgeruimd, meldt de gemeente.

Eerder was bekendgemaakt dat er geen asbest was vrijgekomen bij de brand. Maar gisteren bevestigde Arnhem dat er toch asbest is aangetroffen in het afgezette gebied. Het vrijgekomen asbest vormt volgens de gemeente geen gevaar voor omwonenden en hulpverleners.

De brand brak in de nacht van woensdag op donderdag uit bij een winkelpand van SoLow en sloeg over naar meerdere historische panden. Zeker tien panden zijn verloren gegaan. Niemand is gewond geraakt. Over de oorzaak van de brand is niets bekend.

Tientallen mensen zijn op de plek van de brand afgekomen om de afgebrande panden te zien, meldt Omroep Gelderland. Ze verzamelden zich bij de hekken en linten die zijn geplaatst om het gebied af te sluiten.

Voor getroffen bewoners en ondernemers zijn meerdere inzamelingsacties gestart, meldt de omroep. Zo zamelt een lunchroom spullen in voor slachtoffers en zijn er meerdere doneeracties opgezet om geld op te halen.

Bekijk hieronder beelden van de grote brand van donderdagnacht:

Amerikaanse bedrijven zetten zich schrap voor Trumps importheffingen

1 month 2 weeks ago

Bill Hutton wringt zich tussen twee kolossale rijen met glimmende staalrollen. Per stuk wegen ze een paar ton. "Kijk, deze komt van Tata Steel in Nederland. Zij zijn een van de meest geavanceerde staalproducenten ter wereld."

Want dat is wat Bill Hutton nodig heeft. Zijn bedrijf Titan Steel in het Amerikaanse Baltimore maakt verpakkingsstaal voor verfblikken, spuitbussen en voedselverpakkingen. "Daarvoor hebben we staal van hoge kwaliteit nodig. Er zijn maar weinig producenten ter wereld die dit kunnen maken. Tata Steel in Nederland is er een van."

Titan Steel haalt het staal niet alleen uit Nederland. Met de hele wereld wordt er gehandeld. Amerika zelf heeft slechts twee producenten van hoogwaardig staal, maar die kunnen onmogelijk aan de binnenlandse vraag voldoen. Bill Hutton is daarom in hoge mate afhankelijk van buitenlandse leveranciers.

De aankondiging van president Trump om 25 procent importtarieven te heffen op staal en aluminium zijn dan ook slecht nieuws voor Titan Steel. Hutton: "Wij betalen de importheffingen en zullen dit doorberekenen aan onze klanten. Uiteindelijk draait de Amerikaanse consument hiervoor op in de vorm van hogere prijzen."

In 2018 voerde Trump ook al importheffingen op staal en aluminium in. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat die bijna geheel voor de rekening kwam van de Amerikaanse consument, constateert handelsexpert Clark Packard van het Cato Institute in Washington DC. Hij verwacht dat het ook dit keer tot hogere inflatie leidt.

"De auto-industrie en de bouw zijn de grootverbruikers van staal in Amerika. Als je een nieuw huis of auto koopt, zul je daar een flink hogere prijs voor moeten betalen."

Hij vindt dat Trump een grote gok neemt met zijn importheffingen. Packard wijst op de presidentsverkiezingen van vorig jaar, toen inflatie een beslissend thema was in de campagne. "Kiezers zijn gevoelig voor hogere prijzen. Zij geven liever de voorkeur aan lagere prijzen dan meer staalproductie op eigen bodem. Die theorie gaat nu getest worden."

Want dit is de gedachte achter Trumps importtarieven: de heffingen maken staal uit het buitenland duurder en het stimuleert staalproductie op eigen bodem. Op termijn moet dat meer banen en industrie opleveren in Amerika. Het is een belangrijke pijler van zijn 'America First'-boodschap.

Onbedoelde gevolgen

Maar werkt het ook zo? Neem het transport. Een container staal per schip vervoeren van Vietnam naar de haven van Baltimore is een stuk goedkoper dan dezelfde lading staal per vrachtwagen vervoeren van Pittsburgh naar Baltimore, een ritje van 400 kilometer. Dat alleen al maakt de prijs van in Amerika geproduceerd staal een stuk hoger, omdat het meeste transport over de weg gaat.

Hutton spreekt dan ook van "onbedoelde gevolgen" waarover de regering-Trump niet goed heeft nagedacht. "Ik hoor nu al van sommige afnemers die overwegen over te stappen van metalen verfblikken naar plastic verfemmers. De binnenlandse vraag naar staal zal hierdoor alleen maar afnemen."

De importheffingen zijn dan ook een groot obstakel voor zijn bedrijf. "Dit is uiteindelijk nadelig voor de hele Verenigde Staten. Door de importheffingen worden onze producten duurder. Daarmee kunnen we minder goed concurreren met buitenlandse bedrijven die hetzelfde product veel goedkoper kunnen aanbieden."

Dubbele klap

Voor Titan Steel dreigt nu een dubbele klap - een double whammy - want het bedrijf uit Baltimore importeert niet alleen staal, het exporteert ook zijn producten naar het buitenland. De Europese Unie heeft met tegenmaatregelen gedreigd. "Dat is precies wat er gebeurde in 2018 toen Trump voor het eerst een importheffing invoerde. Het had een nadelige impact op ons bedrijf."

Maar ondanks de importheffingen van 2018 is Titan Steel sindsdien juist méér staal gaan importeren uit het buitenland. Een opbloei van de Amerikaanse staalindustrie, zoals Trump voorziet, vindt Hutton dan ook niet realistisch. "Het bouwen van een hoogoven kost drie tot vijf jaar. Bovendien is het altijd een enorme uitdaging gekwalificeerd personeel te vinden.

"Over vier jaar hebben we weer een nieuwe president die mogelijk Trumps importheffingen terugdraait. Waarom zou je honderden miljoenen investeren in een nieuwe hoogoven die over een paar jaar misschien niet meer nodig is? Importheffingen zijn een onvoldoende prikkel voor bedrijven om te investeren in staalproductie op Amerikaanse bodem."

Ook Clark Packard van het Cato Institute denkt dat Trumps plannen niet haalbaar zijn. "Zijn theorieën zijn achterhaald. De wereldeconomie is zo met elkaar vervlochten. Het werkt niet in de geglobaliseerde economie van de 21ste eeuw."

'Dit voelt zo oneerlijk': slecht nieuws uit VS stapelt zich op voor Oekraïne

1 month 2 weeks ago

Geen Amerikaanse wapenleveranties, geen inlichtingen meer uit Washington en geen mineralendeal, die Oekraïne zou verzekeren van Amerikaanse betrokkenheid: het slechte nieuws voor Oekraïne blijft zich opstapelen sinds de ruzie tussen president Trump en president Zelensky in het Witte Huis.

"Jullie hebben niet de beste kaarten in handen", concludeerde Trump toen met stemverheffing. Daarmee bedoelde hij dat Oekraïne de oorlog tegen Rusland niet kan winnen.

De boosheid over het nieuwe Amerikaanse beleid is deze zaterdag terug te horen bij een klein protest voor de Amerikaanse ambassade in Kyiv. "Amerika, word wakker!", scanderen ze. Op protestborden zijn 'kaarten' afgebeeld, met foto's van Amerikaanse politici die kritisch zijn op Oekraïne en van Oekraïense kinderen die getroffen zijn door de oorlog.

Volgens Washington moest Zelensky excuses aanbieden en bewijzen dat hij daadwerkelijk vrede wil. Zelensky vond niet dat hij iets fout had gedaan in het Witte Huis, toen hij Trump en vicepresident Vance probeerde duidelijk te maken dat met Rusland eigenlijk niet te onderhandelen valt.

"Het voelt zo oneerlijk", zegt Anastasia, die met haar 7-jarige dochter naar het protest is gekomen. "We blijven vechten voor onze onafhankelijkheid. En nu wordt het ons kwalijk genomen dat we willen leven. Alsof wij geen vrede willen. Natuurlijk willen we vrede."

Relatie lijmen

Toch moet Zelensky wel proberen om de relatie te lijmen. Echte excuses kwamen er niet. Wel zei de Oekraïense leider dat hij het "betreurenswaardig" vond wat er gebeurd was en dat hij met de Amerikanen alsnog de veelbesproken mineralendeal wilde sluiten.

De regering-Trump wil ook geen inlichtingen meer delen met Oekraïne. Amerikaanse informatie is in deze oorlog cruciaal voor Kyiv, en ook kort voorafgaand aan de grootschalige invasie, zodat ze wisten wat Rusland van plan was.

Verder deelde Washington de routes van Russische raketten, zodat Oekraïense vliegers die uit de lucht konden schieten voordat ze hun doel bereikten. Of dit soort inlichtingen nu ook worden stopgezet, is nog niet duidelijk.

Dat Oekraïners de geopolitieke achtbaan nauwgezet volgen, zien ze bij Suspilne Novosti, de Oekraïense publieke nieuwszender. "Tijdens Trumps speech in het Congres eerder deze week keken duizenden mensen naar de live-uitzending", zegt hoofdredacteur Joelia Gorytsjeva. "Ook al was dat om 04.00 uur." De hoop was dat Trump meer uitleg zou geven over de nieuwe koers, maar die uitleg kwam niet.

Bij Suspilne hebben ze hun handen vol aan het checken van de laatste besluiten uit het Witte Huis en wat het betekent voor Oekraïne. "Wat betreft de wapenleveranties proberen we nog steeds uit te zoeken of er daadwerkelijk een decreet is om dit te stoppen", zegt Gorytsjeva. In de tussentijd gaat al het oorlogsnieuws onverminderd door. Bij Russische luchtaanvallen kwamen vannacht 14 mensen om het leven.

Twee kampen

De ruzie in het Witte Huis heeft veel losgemaakt in Oekraïne, ziet Gorytsjeva. "De samenleving is opgedeeld in twee kampen. Sommigen vinden dat Zelensky beter stil had kunnen blijven. Maar anderen zijn dankbaar dat hij opkwam voor hun land."

Trump leek Rusland gisteren ook een beetje onder druk te zetten. Hij dreigde met verdere sancties als Moskou niet aan de onderhandelingstafel komt. Maar dat was weinig geruststellend voor Kyiv; even later stelde Trump ook dat het moeilijker is om met Oekraïne te onderhandelen over vrede dan met Rusland.

Verkiezingen

In de tussentijd lijkt de Amerikaanse president steeds meer in te zetten op een wisseling van de wacht in Oekraïne. Amerikaanse vertegenwoordigers spraken met politieke tegenstanders van Zelensky over het houden van verkiezingen.

Zowel oud-president Porosjenko als oud-premier Timosjenko zijn benaderd. Maar beide politici hebben benadrukt dat er nu geen verkiezingen gehouden kunnen worden vanwege de staat van beleg in het land.

Bovendien vrezen ze in Oekraïne dat verkiezingen in oorlogstijd kunnen leiden tot verdeeldheid en ontwrichting in de samenleving, wat Rusland juist verder in de kaart zou spelen.

Zelensky populairder

De populariteit van Zelensky heeft sinds de ruzie in het Witte Huis overigens wel een sprong gemaakt. Volgens een laatste peiling komt de steun voor hem nu uit op 68 procent. Zelfs als er verkiezingen gehouden zouden worden, gaat Zelensky nog altijd ver aan kop.

Demonstrant Anastasia denkt wel dat de ontmoeting met Trump misschien beter was afgelopen als Zelensky een vertaler had gehad. Vanwege zijn gebrekkige Engels begreep hij allicht niet alles wat in de Oval Office gezegd werd, denken ze in Oekraïne. Maar Anastasia vindt niet dat hij iets fout heeft gedaan. "Ik steun onze president. Ik begrijp zijn pijn, die wij Oekraïners allemaal met ons meedragen."

Correspondent Christiaan Paauwe bezocht vorige week Pokrovsk, vlak bij het front in de Donbas. Hier vechten Oekraïense soldaten met behulp van Europese wapens tegen de Russen:

Tientallen klimaatactivisten aangehouden op Schiphol

1 month 2 weeks ago

De Koninklijke Marechaussee heeft 67 klimaatactivisten van Extinction Rebellion aangehouden op Schiphol. Ze werden opgepakt omdat zij niet op de aangewezen plek demonstreerden.

XR mocht demonstreren op het Jan Dellaertplein, maar er werd op verschillende plekken op de luchthaven gedemonstreerd. De actievoerders verplaatsten zich naar vertrekhal 2 en de KLM-lounges achter de security check.

De demonstratie was gericht tegen het Flying Blue-programma van KLM. Daarmee worden reizigers beloond met onder meer punten en voordelen als ze vaker vliegen. De klimaatorganisatie vindt dat het belonen van veel vliegen ontwrichtend is voor het klimaat.

Noodverordening

De gemeente Haarlemmermeer had een noodverordening afgegeven voor de actie. Iedereen in een bepaald gebied kan dan preventief gefouilleerd worden. De demonstranten zijn met een bus weggevoerd en op een andere plek vrijgelaten. Het Openbaar Ministerie zal bepalen of de aangehouden actievoerders worden vervolgd.

XR voert vaker actie op de luchthaven. Zo drongen in 2022 demonstranten het platform binnen op Schiphol-Oost. Daar ketenden activisten zich vast aan privévliegtuigen.

Groenland bij de VS? 'Denen begrijpen de ernst van de situatie niet'

1 month 2 weeks ago

De Amerikaanse president Trump aast op Groenland. Deze week liet hij weten het grootste eiland ter wereld "op een of andere manier" onder controle te zullen krijgen. Intussen proberen de Denen krampachtig om Groenland binnen het Deense koninkrijk te houden. En de Groenlanders? Die azen op iets heel anders: ze willen onafhankelijkheid en hopen dat, dankzij de internationale aandacht, sneller te kunnen bereiken.

De Amerikaan Tom Dans is een niet te missen verschijning in de kleine hoofdstad Nuuk. De lange Texaan draagt een pet met Amerikaanse vlag en een trui met de namen van Trump en Vance. In de eerste regeringsperiode van Trump werd hij aangesteld als Arctisch adviseur. Nu probeert hij als ondernemer investeringsmogelijkheden tussen de VS en Groenland te promoten.

"Groenland hoort bij de VS en ligt in het verlengde", aldus Dans. De Deense verdediging op Groenland is volgens hem nutteloos. "Een paar honderd Deense militairen, wat verouderde schepen met kapot kanon en wat hondensleeën. De Denen begrijpen de ernst van de situatie niet."

Hij wijst erop dat Amerikaanse militairen al sinds de Tweede Wereldoorlog op Groenland aanwezig zijn. "Mijn opa werd destijds als militair naar Groenland uitgezonden en zorgde ervoor dat de Duitsers eruit werden gegooid", zegt Dans.

Wakker geschud

De Texaan speelde ook een sleutelrol toen de zoon van Trump, Donald Trump Jr., begin dit jaar Groenland bezocht, nog voor de inauguratie van zijn vader. Zijn medewerker, de Groenlandse timmerman Jorgen Boassen, was de gastheer van Trump Jr. Daarna bezochten Boassen en Dans ook het Witte Huis, om er te poseren met de Groenlandse vlag.

De dreiging van de Amerikaanse president Trump, die militaire overname van Groenland niet uitsluit, heeft Denemarken wel wakker geschud. In sneltreinvaart halen de Denen nu alles uit de kast om hun militaire aanwezigheid op Groenland uit te breiden.

Maar dat blijft een druppel op de gloeiende plaat. "De Denen kunnen Groenland simpelweg niet verdedigen, daarvoor hebben ze Amerika nodig", zegt Maria Ackrén, analist en politicoloog van de Universiteit van Groenland.

Toch zijn de Denen vastberaden om Groenland binnen het Deense koninkrijk te houden. Op het Groenlandse vliegveld Kangerlussuaq, een voormalige Amerikaanse legerbasis, willen ze nieuwe hangars bouwen voor hun F-35-straaljagers. De nabijgelegen militaire barakken van het Joint Arctic Command worden gemoderniseerd.

We treffen er Deense bouwvakkers tijdens een rookpauze. Ze vertellen dat ze goed verdienen aan deze klus. "Op niets wordt bespaard tijdens dit project, we werken alleen met de beste materialen."

Ze drukken hun sigaretten uit in lege rakethulzen bij de voordeur. "Die raketten werden tijdens de Koude Oorlog gebruikt door Amerikaanse vliegtuigen als ze vanaf het ijs weer moesten opstijgen", vertelt een van hen.

Waarom Groenland zo interessant is voor veel landen, zie je in de onderstaande video:

Denemarken wil ook meer Groenlanders betrekken bij de verdediging van het eiland. De 23-jarige Groenlandse Nanna Broberg uit Kangerlussuaq behoort tot een nieuwe generatie jongeren die als eersten de Arctische militaire opleiding volgden.

"Ik wil graag de opleiding tot sergeant bij de marine volgen", vertelt ze. Daarvoor moet ze ook een half jaar studeren in Denemarken, zoals veel Groenlandse studenten doen. "Maar daarna wil ik meteen weer terug naar Groenland", aldus Broberg.

Dat Groenlanders voor zaken als onderwijs, veiligheid en zorg nog altijd afhankelijk zijn van Denemarken, is voor velen een frustratie. En hoewel Groenland zelfbestuur heeft binnen het Deense koninkrijk, beslissen de Denen nog over belangrijke zaken als defensie en buitenlands beleid.

Een overgrote meerderheid op het eiland hoopt dan ook uiteindelijk helemaal onafhankelijk te worden van Denemarken. Het is een belangrijk thema bij de parlementsverkiezingen, aanstaande dinsdag.

Trumps voorstel om bij de Verenigde Staten te horen krijgt weinig steun. In een recente opiniepeiling zei 85 procent van de ondervraagde Groenlanders tegen aansluiting bij de VS te zijn. Maar meer samenwerking met de Amerikanen voor handel en veiligheid zien veel mensen wel zitten.

Bijvoorbeeld de 30-jarige Patrick Frederiksen, aanvoerder van het nationale voetbalelftal. Omdat Groenland geen volledig zelfstandig land is, mag het geen lid worden van de Europese voetbalbond UEFA.

Zo'n regel heeft Concacaf, de Amerikaanse voetbalbond, niet. En dus is er begin april in Londen een ontmoeting met vertegenwoordigers daarvan. Frederiksen: "Het zou zo groot zijn voor alle Groenlanders om in kwalificatierondes te mogen spelen."

Checked
1 hour 31 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed