Met tientallen mensen dansend, drinkend en rokend in een bus vol discolichten over de snelweg rijden, dat gebeurt in zogenoemde partybussen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) waarschuwen voor gevaarlijke situaties.
"Wanneer de chauffeur hard moet remmen, kan dat leiden tot letsel", zegt een woordvoerder van de inspectie, die toezicht houdt op de sector. "Passagiers staan in de bus en hun reactievermogen kan verminderd zijn. Ook kan een partybus andere weggebruikers met discolichten en keiharde muziek tot last zijn of in gevaar brengen."
De inspectie wil dat er strengere eisen aan partybussen worden gesteld. Ondernemersorganisatie KNV vindt dat de inspectie beter moet handhaven.
Geen aparte regels
Voor partybussen bestaan nu geen aparte regels, ze moeten de regels voor reguliere bussen volgen. Dat betekent onder meer dat de eigenaar en de buschauffeur verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van de passagiers.
In partybussen die 100 kilometer per uur kunnen - vaak touringcars - moeten passagiers verplicht zitten en een gordel om tijdens het rijden. De chauffeur moet ze daarop wijzen.
In bussen die maximaal 80 kilometer per uur kunnen mogen mensen alleen staan als er op het kentekenbewijs staanplaatsen staan aangegeven. "Maar staand dansen en drinken tijdens het rijden mag sowieso niet, ook niet met aangegeven staanplaatsen", zegt KNV-voorzitter Fred Teeven.
Moeilijk te handhaven
Vele honderden jongeren, van wie een deel minderjarig, zeggen tegen NOS Stories dat ze in een partybus over de snelweg hebben gereden, waarbij de chauffeur zei dat ze mochten staan of dansen. Sommige bussen hadden zelfs geen zitplaatsen en reden toch gewoon over de snelweg.
De NOS belde verschillende partybusbedrijven. Volgens eigenaren van bussen die 100 kilometer per uur kunnen, hangen er wel voorschriften in de bus waarop staat dat mensen moeten zitten met een gordel om. Sommige bedrijven wilden niet dat de NOS langskwam voor een reportage, "omdat de regels worden overtreden".
Zij wijzen vooral naar zogenoemde eenpitters, die met omgebouwde stadsbussen 80 kilometer per uur zouden rijden, terwijl dat niet mag. Volgens de KNV hebben die vaak helemaal geen vergunning om te mogen rijden.
"Er bestaan voertuigen waar stoelen zijn verwijderd, mensen staan of dansen, en soms alcohol wordt verkocht", zegt Teeven. "Tegen dit soort rijdende 'feestlocaties' moeten maatregelen getroffen worden, omdat dit simpelweg niet verenigbaar is met veilig personenvervoer." Als het aan hem ligt, wordt de optie op staanplaatsen in partybussen überhaupt afgeschaft.
De inspectie noemt het moeilijk om de regels in de bussen te handhaven. De politie kan alleen controleren of er staanplaatsen staan op het kentekenbewijs. In de praktijk vinden dit soort controles nauwelijks plaats.
Discoverlichting
Het is ook verboden om andere weggebruikers tot last te zijn. "Dit geldt voor bijvoorbeeld geluids- of lichtinstallaties die ook buiten de bus hoorbaar en zichtbaar zijn of het heen en weer bewegen van de bus door dansende passagiers", zegt een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De inspectie noemt het aantonen van dergelijke overtredingen "extreem lastig in de praktijk".
De partybussen waarover jongeren aan NOS Stories vertelden, hadden in bijna alle gevallen (harde) muziek en discoverlichting. Passagiers dronken doorgaans zelf meegebrachte alcohol,in een deel van de bussen werd alcohol in een koelkast of door een gastvrouw aangeboden.
In sommige bussen stonden asbakken en werd er gerookt, gebruikten mensen drugs of stond zelfs een strippaal. Ook geven passagiers aan dat de bus heen en weer ging door het dansen.
In enkele gevallen was er ook discoverlichting buiten de bus of was er vuur op het dak. Bij navraag laat een partybusbedrijf weten het vuur alleen aan te steken wanneer de bus stilstaat.
Wel veilig gevoel
Ondanks de waarschuwingen van de ILT en KNV zeggen veruit de meeste jongeren tegen NOS Stories zich veilig te hebben gevoeld in de bus. Sommigen zeggen er niet over na te hebben gedacht, omdat ze dronken waren en aan het feesten. De meesten noemen de rit leuk en gezellig.
Vele tientallen passagiers die zich niet veilig voelden, gaven aan dat de chauffeur hard reed of juist hard remde waardoor iedereen door de bus vloog, mensen vielen en zich bezeerden. Anderen zeggen dat er te veel mensen in de bus waren gepropt of de bus van links naar rechts reed toen dat gelijknamige nummer van Snollebollekes opstond.
"Wij denken ook dat mensen die een partybus boeken zich vaak niet bewust zijn van de gevaren. Mede omdat het mogelijk vaak jonge reizigers zijn", zegt de KNV. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat laat weten te bekijken of, en zo ja welke aanpassingen van de regels voor partybussen nodig zijn.