NOS Nieuws - Algemeen

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema keek bij de opening van het Nationaal Holocaustmuseum op van het volume en de nabijheid van de pro-Palestijnse demonstranten. Dat schrijft ze in een brief aan de gemeenteraad.

Bij de opening waren de koning en de Israëlische president Isaac Herzog aanwezig. Toen Halsema de demonstranten zag, nam ze naar eigen zeggen contact op met de driehoek om te vragen of er wat aan de nabijheid gedaan moest of kon worden.

Ingrijpen bleek volgens de burgemeester niet nodig: "Er was geen sprake van een onveilige situatie en de afstand tot de hoogwaardigheidsbekleders en het museum was voldoende".

Geen bewijs voor antisemitische leuzen

De demonstranten stonden tijdens de opening op tientallen meters van de ingang van de Portugese Synagoge. Enkele demonstranten zouden tegen de genodigden antisemitische leuzen hebben geschreeuwd, maar dergelijke spreuken zijn volgens de burgemeester niet geconstateerd.

Toch roept ze mensen op die getuige of slachtoffer zijn geweest van antisemitisme dit bij de politie te melden: "Ook als iemand nog aangifte doet, zal het Openbaar Ministerie die aangifte vanzelfsprekend met voorrang beoordelen."

'Gruwelijke herinneringen en hedendaags verdriet'

De demonstratie van afgelopen zondag hoort volgens Halsema bij een democratie. "Tijdens de opening kwamen gruwelijke herinneringen en hedendaags verdriet samen. Dat schuurde en deed pijn maar het hoort ook onvermijdelijk bij een vrije democratie". De burgemeester noemt het vermogen om tegengestelde uitingen te verdragen "de kracht van onze democratie".

De Amsterdamse gemeenteraad debatteert volgende week over de demonstraties, meldt AT5.

De vrijspraak van Sanil B. in de Mallorcazaak leidt tot emotionele reacties. De familie van de zwaar mishandelde Carlo Heuvelman kan het oordeel in hoger beroep niet bevatten. Anderzijds is er opluchting bij de verdediging; B. heeft altijd gezegd dat hij niet betrokken was bij de dood van de 27-jarige man.

Het gerechtshof in Leeuwarden draaide de veroordeling van B. terug. Er is volgens het hof niet voldoende overtuigend bewijs dat B. medeplichtig is aan doodslag op Heuvelman. "Dat is onbegrijpelijk voor de familie", zegt advocaat van de nabestaanden Edwin Bosch. "Het kan niet zo zijn dat iemand het leven wordt uitgeschopt en dat daar niemand voor verantwoordelijk is."

Ook in hoger beroep werden Mees T. en Hein B. vrijgesproken van poging tot doodslag op Heuvelman. B. was er als enige wel voor veroordeeld, tot zeven jaar cel, maar daar heeft het hof nu een streep door gezet. Het drietal krijgt nog wel celstraffen voor andere mishandelingen en openlijk geweld op de fatale avond op het Spaanse eiland. Ook moeten ze schadevergoedingen betalen aan de slachtoffers en nabestaanden.

'Zwijgen wordt beloond'

"Zwijgen wordt hier beloond en dat is voor de familie onverteerbaar", vervolgt advocaat Bosch. De familie kan niet geloven dat geen van de in totaal zeven betrokken verdachten weet wie Heuvelman in een coma heeft geschopt en geslagen. Nabestaanden zeggen het vertrouwen te hebben verloren in de rechtsstaat.

Advocaat Peter Plasman, die B. verdedigt, erkent dat het "heel zuur is voor de nabestaanden" dat Heuvelmans dood onopgehelderd blijft. "Zoiets lijkt me ondraaglijk", zegt hij in een reactie, maar dat neemt niet weg dat de verdediging de vrijspraak van B. terecht vindt. Het bewijs tegen zijn cliënt "rammelde" en de verklaringen waren "onbetrouwbaar".

'Zwijgen kan je niemand verwijten'

Er waren geen videobeelden van het dodelijke incident. Het hof vond het DNA-spoor van Heuvelman op B's schoen te weinig voor een veroordeling. Plasman weerspreekt de beschuldiging dat zijn cliënt iets heeft verzwegen. "Het hof heeft gezegd dat niet vastgesteld kan worden dat bij deze groep verdachten kennis was over de dood van Heuvelman. Dan kun je niemand verwijten dat er niets over wordt gezegd."

Het OM noemt het oordeel van het hof teleurstellend. Justitie heeft twee weken de tijd om in cassatie te gaan, de laatste juridische optie om tot een ander vonnis te komen. Ook advocaat Bosch kon nog niet zeggen of de familie verder wil procederen.

B. zit inmiddels ongeveer twee jaar vast. Aangezien hij in totaal tot 29 maanden is veroordeeld, verwacht zijn advocaat dat hij nog "heel kort" blijft vastzitten. Volgens Plasman komt zijn cliënt in aanmerking voor vervroegde vrijlating. "Maar zijn leven is totaal veranderd door deze zaak."

Bij de rellen rond het Eritrees feest in Den Haag vorig maand zijn 29 agenten gewond geraakt. Eerder was nog sprake van vijftien agenten. De meeste agenten die gewond raakten, zijn inmiddels weer aan het werk.

Burgemeester Jan van Zanen maakte het totale aantal gewonde agenten vandaag bekend in een vergadering in de gemeenteraad. Hij kondigde er direct bij aan de agenten een bezoek te brengen om ze een hart onder de riem te steken.

Dat het totale aantal is opgelopen, heeft er volgens een politiewoordvoerder onder andere mee te maken dat sommige verwondingen pas later ontdekt of kenbaar werden.

Rellen

De rellen braken op zaterdag 17 februari uit bij een zalencentrum waar regeringsgezinde Eritreeërs bijeen waren. Tegenstanders van het dictatoriale regime in Eritrea zochten de confrontatie.

Volgens de Haagse burgemeester waren het relschoppende jongeren van de Eritrese organisatie Brigade Nhamedu.

Partijen in de Tweede Kamer eisten de dag na de rellen opheldering en demissionair minister Yeşilgöz sprak haar afkeuring uit op X.

In totaal hield de politie zestien mensen aan.

Zeker zestig mensen zijn overleden tijdens een overtocht op een migrantenboot op de Middellandse Zee. Dat hebben medewerkers van hulporganisatie SOS Méditerranée, die betrokken was bij de reddingsactie, te horen gekregen van overlevenden.

De boot vertrok een week geleden vanuit Libië en was onderweg naar Italië of Malta. De motor ging na drie dagen varen kapot, meldt de hulporganisatie. De opvarenden hadden dagenlang op zee rondgedobberd zonder water en eten. De mensen kwamen om van honger, dorst en uitputting, schrijven Italiaanse media.

SOS Méditerranée zegt gisteren 25 mensen te hebben gered van de boot die in hele slechte gezondheid verkeerden. Samen met de Italiaanse kustwacht trof de hulporganisatie ook twee bewusteloze mensen aan.

Zij werden met een helikopter naar Sicilië gebracht:

Verder meldt SOS Méditerranée gisteren en vandaag nog 113 andere mensen te hebben gered van een houten boot en 88 mensen van een volgepakte rubberen boot.

De in totaal ruim 220 overlevenden moeten van de Italiaanse regering naar de haven van Ancona worden gebracht, zo'n 1500 kilometer verderop.

De routes over de Middellandse Zee worden gezien als de gevaarlijkste, vanwege de ruige omstandigheden.

Vorig jaar kwamen er in totaal 8565 mensen om het leven op migratieroutes, bleek uit cijfers van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Het was het hoogste aantal sinds 2014, toen de organisatie begon met de registratie.

Meer dan de helft van de slachtoffers kwam om door verdrinking, bijvoorbeeld terwijl ze met een boot een oversteek probeerden te maken. De routes over de Middellandse Zee eisten de meeste levens. Vorig jaar ging het om 3129 mensen, meldde de IOM.

Migranten proberen via de Middellandse Zee het Europese vasteland te bereiken, maar dat gaat vaak mis.

De Nederlandsche Bank heeft een miljardenverlies geleden. Het gaat om 3,5 miljard euro, een record. DNB-president Klaas Knot noemt het rapporteren van een dergelijk verlies "natuurlijk een weinig vreugdevolle activiteit, ik had het liever anders gezien".

Het betekent dat DNB voor de tweede keer op rij geen dividend kan uitkeren aan de enige aandeelhouder, de Nederlandse Staat. De centrale bank had het verlies zien aankomen en geld opzijgezet om het op te vangen. Maar dat bleek onvoldoende. Ook de buffers voor andere onvoorziene omstandigheden moesten voor 1,1 miljard euro worden aangesproken.

Makkelijk verdiend

Het verlies komt vooral door de hoge ECB-rente. Banken zijn verplicht om een deel van hun geld bij DNB te stallen, en krijgen daar nu een rentevergoeding voor van 4 procent. De commerciële banken streken zo samen 7,5 miljard euro op aan rentevergoedingen en boekten zelf mooie winsten.

Dat is makkelijk verdiend, geeft Knot toe, maar je moet volgens hem naar de ontwikkeling over meerdere jaren kijken. "Dan is het zo dat het lagerentebeleid van de afgelopen jaren de rente-inkomsten van de banken behoorlijk heeft gedrukt, omdat ze de negatieve rente niet in rekening konden brengen."

Ontslag

Het is voor het eerst sinds 1931 dat DNB een 'aanzienlijk verlies' lijdt. Toen kwam de centrale bank onverwacht 30 miljoen gulden in het rood (omgerekend en gecorrigeerd voor inflatie 330 miljoen euro). Dat kwam doordat de Britse centrale bank de goudstandaard losliet en DNB met waardeloze Britse ponden bleef zitten. "Het kostte mijn voorganger de kop", lachte Knot bij de presentatie van het jaarverslag. Zelf lijkt hij daar niet bang voor.

De Nederlandse staat heeft tot nog toe vooral verdiend aan het lagerentebeleid van de ECB, vooral omdat de staat extra goedkoop geld kon lenen. Volgens een eigen berekening van DNB scheelde het 28 miljard euro aan rentekosten. En ook DNB verdiende extra toen de rente laag stond en ook dat kwam ten goede aan de Nederlandse staat. De schatkist kreeg sinds 1999 van DNB ruim 16 miljard euro aan dividend overgemaakt.

Ongemakkelijk

DNB verwacht dat ze tot 2028 in de rode cijfers blijven. De vraag is wat er gebeurt als de buffers op zijn. Moet de Nederlandse staat dan bijpassen? Knot denkt van niet. "Als ik zou moeten kiezen tussen geld moeten vragen aan Den Haag, of doordraaien met een negatief eigen vermogen, dan kies ik voor dat laatste." Dat kan ook gewoon, want een centrale bank kan niet failliet gaan.

Knot vindt het ongemakkelijk voor de onafhankelijke positie van de centrale bank als hij bij de politiek zou moeten aankloppen voor geld. Maar voor de komende jaren is er nog genoeg in kas, zegt hij. En mocht het daarna toch zover komen, Knot maakt dat niet meer mee. Zijn termijn loopt volgend jaar af. Klaas Knot is sinds 2011 president van De Nederlandsche Bank.

De moeder van een baby die in 2006 in een vijver in Doetinchem dood werd gevonden, komt voor de rechter. Dat meldt het Openbaar Ministerie (OM) aan Omroep Gelderland.

Het OM verdenkt haar van kindermoord, of -doodslag en vermoedt dat ze haar kind doodde uit angst voor de ontdekking van de bevalling.

De baby werd door een groepje spelende kinderen levenloos in een vijver gevonden. Ze noemden het kindje Sem Vijverberg. De politie startte een groot onderzoek, maar jarenlang bleef onduidelijk wie het jongetje was.

De zaak dreigde in de vergetelheid te raken maar de 41-jarige vrouw werd in september 2022 na een tip aangehouden. Ze verklaarde zich niet te kunnen herinneren zwanger te zijn geweest of te zijn bevallen. Later die maand werd ze vrijgelaten, maar ze bleef wel verdachte in de zaak. Inmiddels is dus duidelijk dat de vrouw voor de rechter moet verschijnen.

Onderzoek

Na haar vrijlating is de vrouw door meerdere experts onderzocht. Zo heeft een geheugendeskundige gekeken of een dergelijk 'totaal herinneringsverlies' mogelijk is. Wat de uitkomst van de onderzoeken zijn, wil het OM in aanloop naar de zaak niet kwijt.

Ook is gezocht naar de biologische vader van het jongetje maar hij werd niet gevonden.

Wanneer de vrouw voor de rechter moet verschijnen, is nog niet duidelijk. De advocaat van de vrouw wil bij Omroep Gelderland niet reageren op de beslissing van het OM.

PVV, VVD, NSC en BBB moeten de komende periode gaan onderhandelen over een 'programkabinet'. De vier partijen moeten daarvoor eerst een beknopt akkoord op hoofdlijnen sluiten, met daarin de grote doelen en kaders van het beleid. Daarna moet een ploeg van ministers en staatssecretarissen in een 'regeerprogramma' gaan uitwerken hoe die doelen bereikt gaan worden.

Dat is het advies van afzwaaiend informateur Kim Putters. Hij heeft geconstateerd dat een gewoon meerderheidskabinet niet mogelijk is, net als een minderheidskabinet met gedoogsteun.

Zo'n programkabinet is volgens hem een vorm van een extraparlementair kabinet. Het zou goed zijn volgens Putters als de uiteindelijke ploeg voor de helft bestaat uit mensen met politieke ervaring, en de andere helft uit mensen van buiten. Dat doet recht aan de verkiezingsuitslag en zal ook kunnen leiden tot meer vertrouwen in de samenleving, denkt hij.

"Het verkeer tussen de Kamer en het kabinet zal er anders door verlopen", zei Putters in een toelichting. Het is nog geen uitgemaakte zaak dat de vier partijen allemaal ook daadwerkelijk mensen gaan leveren voor het kabinet. Dat wordt pas later duidelijk.

Putters legt uit wat er anders is ten opzichte van eerdere kabinetten:

Ook wie de premier wordt nu alle vier de fractievoorzitters in de Tweede Kamer blijven, moet in een later stadium worden bepaald. Ondertussen zouden Wilders, Yesilgöz, Omtzigt en Van der Plas "er goed aan doen hun uitingen op (sociale) media tot een minimum te beperken", staat in het eindverslag van Putters.

Ook tijdens de gesprekken onder leiding van Putters gingen de partijleiders door met uitingen op bijvoorbeeld X. Dat kwam de onderlinge sfeer niet ten goede. Toch denkt Putters dat er voldoende vertrouwen is om nu over de inhoud te gaan praten. "Het is hoog tijd om vorm en inhoud bij elkaar te gaan brengen. Dan kunnen we ook zien of het gaat vliegen."

In het hoofdlijnenakkoord moet ook afgesproken worden hoe de partijen met elkaar gaan samenwerken. Dan gaat het bijvoorbeeld over het indienen van moties en de financiële dekking van voorstellen. Ook andere partijen dan de vier die nu met elkaar praten zouden bij die afspraken betrokken kunnen worden.

VVD-leider Yesilgöz schrijft in een mail aan de leden dat haar partij "klaar staat om verantwoordelijkheid te nemen". In het hoofdlijnenakkoord komen wat haar betreft afspraken over financiën, de internationale positie van Nederland en de rechtsstaat. Zij noemt dat "de basisprincipes van de VVD".

CDA levert geen bewindslieden

Sommige andere partijen in de Tweede Kamer reageren veel minder enthousiast. CDA-leider Bontenbal is blij dat er nu vooruitgang wordt geboekt, maar hij ziet het 'programkabinet' als een gewoon meerderheidskabinet. "Als het er uitziet als een eend en kwaakt als een eend, is het gewoon een eend."

De suggestie dat CDA'ers kunnen toetreden tot dit kabinet wijst hij resoluut van de hand. "Het CDA zal geen bewindslieden aan dit kabinet leveren."

GroenLinks-PvdA en Volt richten hun pijlen vooral op de VVD en NSC. "Ze zijn door de pomp. Regeren met Wilders wordt mogelijk", zegt GroenLinks-PvdA-leider Timmermans. Volgens Laurens Dassen van Volt is de term 'programkabinet' een "taaltruc om de radicaal-rechste PVV te normaliseren".

Putters overhandigde zijn eindverslag aan Kamervoorzitter Bosma. Aanstaande woensdag debatteert de Tweede Kamer erover. Dan wordt ook duidelijk wie de volgende fase gaat begeleiden als informateur.

Een 13-jarige jongen uit Zaandam die PVV-leider Wilders op sociale media met de dood bedreigde, heeft een voorwaardelijke werkstraf van 30 uur gekregen. Bij de straf hoort een proeftijd van twee jaar.

Ook heeft de rechtbank besloten dat de jongen verplicht begeleiding krijgt om op het rechte pad te blijven. Daarvoor geldt ook een proeftijd van twee jaar. Het Openbaar Ministerie had een werkstraf geëist van 60 uur, waarvan 30 uur voorwaardelijk.

Niet de eerste keer

Wilders wordt al jaren ernstig bedreigd vanwege zijn kritiek op de islam. Zo noemde hij de islam vorige maand nog een "verwerpelijke, haatdragende en tot geweld oproepende religie". In 2019 tweette hij dat de islam geen religie is, maar een "totalitaire en gewelddadige ideologie". De politicus ontvangt dagelijks doodsbedreigingen, soms zelfs honderden per dag, liet hij eerder weten.

Hij wordt permanent zwaar beveiligd en woont in een safehouse. Zondag werd een er nog een man aangehouden voor het bedreigen van de politicus.

Het is niet de eerste keer dat een jongere een politicus bedreigt. "Je ziet zelfs kinderen onder 12 jaar die politici bedreigen", zei justitie een paar jaar geleden. "Dat is een zorgelijke trend."

GGD Brabant-Zuidoost heeft verschillende meldingen ontvangen van mazelen in Eindhoven en omgeving. Het gaat om veertien ongevaccineerde kinderen met een gemiddelde leeftijd van 5 jaar en om een ongevaccineerde volwassene.

De bron van de uitbraak is nog niet gevonden, maar de GGD gaat elke melding na. "We hebben drie of vier locaties in beeld waar een of meerdere patiënten aan te koppelen zijn", vertelt Ronald ter Schegget, arts infectieziektenbestrijding bij GGD Brabant-Zuidoost. "Maar het is niet bekend wat die locaties met elkaar te maken hebben."

Op de locaties die in beeld zijn verspreidt de GGD nu vooral informatie over de ziekte en de symptomen waar mensen op moeten letten. Aan huisartsen wordt gevraagd om patiënten met klachten die bij mazelen passen, apart te ontvangen.

Sinds het mazelenvaccin in 1976 werd opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, zijn er beduidend minder meldingen van mazelen. Maar elke tien tot veertien jaar ziet het RIVM een grotere uitbraak van mazelen. De laatste was in 2013. "Dus het is er wel zo'n beetje de tijd voor", stelt Ter Schegget vast. "In zeker twintig Europese landen zien we op dit moment meer mazelen dan normaal. Dan is het logisch dat we er hier ook mee te maken krijgen."

Besmetting via hoesten en niezen

Mazelen is een erg besmettelijke ziekte. De ziekte begint plotseling, met klachten als koorts, niet lekker voelen, niezen en hoesten. Daarbij hebben besmette mensen meestal ook ontstoken ogen. Na drie tot zeven dagen komen vlekjes op de huid. Deze vlekjes komen eerst achter de oren en verspreiden daarna over het hele lichaam. Als iemand met mazelen hoest of niest, kunnen anderen besmet raken. Wie mazelen heeft, blijft besmettelijk tot vier dagen na de eerste vlekjes.

Voor sommige mensen kunnen de gevolgen van mazelen groter zijn. Vooral ongevaccineerde jonge kinderen, ongevaccineerde zwangeren en mensen met een immuunstoornis lopen het risico ernstiger ziek te worden. Kinderen onder de zes maanden kunnen niet gevaccineerd worden.

Dalende vaccinatiegraad

Door de dalende vaccinatiegraad neemt het risico op verspreiding toe. Die daling ziet Ter Schegget in zijn regio ook, "maar met een vaccinatiegraad tussen 87 en 91 procent doet onze regio het nog best goed." Bij de laatste grote uitbraak in 2013 waren er in de regio Zuidoost-Brabant maar 4 gevallen op het totaal aantal meldingen van 2688.

De GGD Brabant-Zuidoost adviseert mensen die ongevaccineerd zijn en klachten zoals koorts én huiduitslag ontwikkelen, thuis te blijven en telefonisch contact op te nemen met de huisarts.

Automobilisten die hun tank vullen bij Shell moeten 15 tot 20 procent minder CO2 uitstoten in 2030. Dat is althans de CO2-reductiedoelstelling die Shell voor het eerst ook voor zijn klanten heeft geformuleerd. Het bedrijf verwacht de komende jaren een lager gebruik van benzine en diesel en meer gebruik van biobrandstoffen en elektriciteit.

Om die reden wordt het aantal elektrische laadpalen van Shell wereldwijd uitgebreid van 54.000 nu naar zo'n 200.000 in 2030. Het bedrijf bouwt ook een grote nieuwe raffinaderij in Pernis voor de productie van biodiesel en biokerosine. Afgelopen jaar nam Shell een grote Deense biogas-fabrikant over.

Andere wind

Shell moet van de rechter niet alleen zelf minder CO2 uitstoten, maar ook de uitstoot van zijn klanten terugbrengen. Dat is onderdeel van het vonnis dat is uitgesproken in de klimaatzaak van Milieudefensie tegen Shell. Het bedrijf gaat weliswaar in hoger beroep, maar acht zich wel gebonden aan de uitspraak.

Tegelijkertijd zwakt Shell de algemene reductiedoelstelling voor 2030 af van 20 procent naar '15 tot 20 procent'. Shell houdt wel vast aan nul procent CO2-uitstoot in 2050 maar schrapt het tussentijdse doel van 45 procent reductie in 2035.

Sinds Shell geleid wordt door de Libanees-Canadese Wael Sawan en het hoofdkantoor is verplaatst van Den Haag naar Londen waait er een andere wind bij het bedrijf. De opvolger van de Nederlandse topman Ben van Beurden lijkt minder onder de indruk van de kritiek op het bedrijf door pensioenfondsen en milieuactivisten.

"Wij geloven dat de wereld nog voor vele jaren olie en gas nodig heeft, geproduceerd met minder uitstoot, naast schone energie zoals biobrandstoffen, duurzame elektriciteit en waterstof," aldus Sawan in de vandaag gepubliceerde Energietransitie Strategie 2024.

Milieudefensie treft Shell volgende maand opnieuw tijdens het hoger beroep in de klimaatrechtszaak en is vernietigend over de verduurzamingsplannen: "Shell trapt, aan de vooravond van het hoger beroep, letterlijk op het gaspedaal. De nieuwe klimaatambitie laat zien dat Shell door blijft gaan met het in gevaar brengen van mensenlevens en verergeren van de klimaatcrisis én zet zelfs meer in op gas", aldus campagneleider Nine de Pater.

Olie op peil en gasproductie omhoog

De energiegigant houdt de olieproductie voorlopig op peil en vergroot de productie van gas. Vanwege de verminderde aanvoer van Russisch gas via pijpleidingen, is de aanvoer van vloeibaar gas (lng) enorm toegenomen.

Het verminderen van de aanvoer van olie en gas is volgens het bedrijf onverantwoord zolang de vraag niet daalt. De enorme prijsstijgingen in Europa tijdens de energiecrisis als gevolg van de Russische aanval in Oekraïne hebben dat volgens Sawan aangetoond.

Bovendien is het bedrijf ervan overtuigd dat als Shell zich terugtrekt uit olie en gas, andere oliebedrijven deze rol overnemen. Bijvoorbeeld bedrijven uit de VS en het Midden-Oosten, die minder reductiemaatregelen nemen dan Shell.

Sawan liet vorig jaar tijdens een evenement in New York al weten dat duurzame energie ruimte krijgt bij Shell, maar alleen als dit geld oplevert. Veel duurzame energieprojecten zijn minder winstgevend dan de productie van olie en gas. De winsten die met olie en gas gemaakt worden zijn volgens het bedrijf noodzakelijk voor investeringen in risicovolle projecten met waterstof en het afvangen en opslaan van CO2.

Shell is in Nederland de grootste investeerder in duurzame energie. Het legt onder meer windmolenparken op zee aan en bouwt de eerste grote waterstoffabriek op de Tweede Maasvlakte in Rotterdam. Maar wereldwijd gaat het overgrote deel van de investeringen nog altijd naar olie- en gaswinning.

Tot ergernis van de activistische aandeelhouders van Follow This, die proberen Shell op andere gedachten te brengen met behulp van kritische pensioenfondsen en andere grote beleggers. Oprichter Mark van Baal van Follow This is niet blij met de nieuwe topman. "Ben van Beurden hield de schijn nog een beetje op maar Sawan is bang dat dit de aandeelhouders afschrikt. De nieuwe bestuursvoorzitter van Shell wil echt niet verduurzamen en brengt daarmee het bedrijf in gevaar", aldus Van Baal.

Follow This zal tijdens de aandeelhoudersvergadering in mei opnieuw een resolutie indienen om het roer van de oliereus om te gooien. De kans dat dat lukt is klein. Veel kritische pensioenfondsen trekken zich helemaal terug uit fossiele brandstoffen en verkopen hun aandelen Shell. Daardoor hebben ze echter ook geen invloed meer op de koers van het bedrijf.

De Starship-raket van ruimtevaartbedrijf SpaceX is opnieuw vergaan bij een testvlucht. Ongeveer drie kwartier na de lancering ging het signaal verloren op een hoogte van 65 kilometer. Het vaartuig is waarschijnlijk ontploft bij de terugkeer in de dampkring.

De derde testlancering is wat SpaceX betreft wel een succes. "Het is ongelooflijk hoe ver we deze keer zijn gekomen", zegt het ruimtevaartbedrijf. Vanuit de controlekamer werd de testvlucht nauwlettend gevolgd:

De 121 meter lange raket kwam goed van de grond op Elon Musks ruimtevaartbasis in Texas. De Starship bereikte een hoogte van meer dan 200 kilometer boven de aarde en een snelheid van ruim 26.000 kilometer per uur.

SpaceX hoopte ook de landing in zee te kunnen oefenen. Daar is het dus niet van gekomen. Het was sowieso de bedoeling dat het vaartuig zou vergaan. Hij zou met een snelheid van 320 kilometer per uur gecontroleerd crashen in de Indische Oceaan.

Starship van Elon Musks SpaceX moet in de toekomst een grote rol spelen bij het Artemis-programma van de NASA; de opvolger van het Apollo-programma dat liep tussen 1961 en 1972, en in 1969 leidde tot de eerste mens die voet op de maan zette.

Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Vietnam is op verzoek van de Vietnamezen uitgesteld. De reden zijn binnenlandse aangelegenheden van Vietnam. Wat die zijn is niet bekendgemaakt.

De koning en koningin zouden van 19 tot en met 22 maart in Vietnam zijn, op uitnodiging van president Vo Van Thuong. Nieuwe data zijn nog niet bekendgemaakt.

Nederland onderhoudt al 51 jaar een diplomatieke relatie met het land. Ook op economisch gebied wordt er samengewerkt. Voor Vietnam is Nederland het belangrijkste exportland in Europa en Nederland is de belangrijkste Europese investeerder in Vietnam.

Met het koninklijk paar zouden ook twee economische missies meereizen: een onder leiding van minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof, de ander onder leiding van minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat

Het Europees Parlement sleept Ursula von der Leyen en haar Europese Commissie voor de rechter. Volgens het parlement gaf de commissie Hongarije ruim 10 miljard euro aan bevroren EU-subsidies terug in ruil voor politieke medewerking. Het Europees Parlement zegt dat "de rechtsstaat niet mag wijken voor akkoordjes met de Hongaarse premier Orbán".

In december vorig jaar hielden EU-leiders een top waar werd gesproken over de toetreding van Oekraïne tot de EU en over financiële steun aan het land. De Hongaarse premier Viktor Orbán stak niet onder stoelen of banken dat hij daartegen is. Desondanks liep hij op het moment van stemmen over toetreding - waar unanimiteit voor nodig is - even de zaal uit 'naar het toilet'.

Het Europees Parlement is ervan overtuigd dat dat alles te maken had met een besluit van een paar dagen daarvoor. Toen gaf de Europese Commissie miljarden aan geblokkeerde EU-subsidies voor Hongarije vrij. Volgens Von der Leyen was de timing toeval en dat blijft zij volhouden. Het Europees Parlement zegt daar niets van te geloven en vindt dat de EU zich heeft laten chanteren door Orbán.

Europese Hof van Justitie

De Europarlementariërs vinden dat Orbán de rechtsstaat en democratie consequent ondermijnt en nog geen verbeteringen laat zien die beloond mogen worden. Daarom werd vandaag tijdens een conferentie besloten om de Commissie te dagen voor het Europese Hof van Justitie.

Volgens de Commissie was er geen andere keuze dan het vrijgeven van een deel van de tegoeden, omdat Hongarije voldeed aan bepaalde eisen. Hongarije zou voldoende hebben gedaan om de juridische onafhankelijkheid in het land te versterken.

De Europese Commissie had in totaal zo'n 30 miljard euro aan fondsen voor Hongarije bevroren omdat het land principes van de rechtsstaat niet respecteert en zich schuldig maakt aan corruptie. Na de kwijtschelding van Von der Leyen in december is er nog 19 miljard over aan bevroren tegoeden.

Het Spaanse parlement heeft voor de omstreden amnestiewet gestemd. Die moet ervoor zorgen dat Catalaanse separatisten amnestie wordt verleend.

De wet is het gevolg van afspraken tussen de socialistische partij (PSOE) van premier Sanchez en twee Catalaanse partijen. Sanchez had na de verkiezingen van afgelopen zomer hun steun nodig om te kunnen blijven regeren. Het linkse blok had namelijk niet genoeg stemmen om een meerderheidskabinet te vormen. De enige oplossing was een minderheidskabinet met de steun van de Catalanen. In ruil voor die steun zou er een amnestiewet komen.

Eind januari stemde gedoogpartij Junts per Catalunya tegen de wet, ook al hadden ze er zelf aan meegeschreven. En dus moesten de regeringspartijen en de Catalaanse gedoogpartijen weer naar de tekentafel. De afgelopen maand is daar flink gediscussieerd en onderhandeld over hoe de nieuwe versie van de wet eruit moest komen te zien. Afgelopen week stemde de Justitiecommissie al voor en vandaag volgde dus de meerderheid in het parlement.

Twee maanden vertraging?

Nu moet de wet nog langs de Senaat. Die kan de invoering in principe niet tegenhouden, maar wel vertragen. In de senaat heeft het rechtse Partido Popular (PP) een meerderheid. Die partij is fel tegen zo'n amnestiewet en daarom is de kans groot dat ze zo veel mogelijk gaan vertragen. Ze mogen er maximaal twee maanden over doen, dus kan de wet waarschijnlijk eind mei in werken treden.

Volgens de amnestiewet zouden Catalaanse separatisten amnestie krijgen voor hun rol in de onafhankelijkheidsstrijd. Dat zou vooral gelden voor mensen die vervolgd zijn of nog vervolgd moeten worden voor hun rol in het referendum voor onafhankelijkheid in 2017. In de Spaanse grondwet staat dat een regio zich niet onafhankelijk mag verklaren en dus was het referendum illegaal. De Spaanse overheid greep daarom in en de dag verliep gewelddadig.

De wet die vandaag door het parlement is goedgekeurd zou amnestie verlenen aan de politieke figuren achter dat referendum en aan burgers die zich die dag voor het referendum hebben ingezet. Wie er precies voor in aanmerking komt, wordt per geval bekeken.

Terrorisme

De grote vraag is vooral of separatistenleider Puigdemont amnestie krijgt. Ten tijde van het referendum was hij regio-president van Catalonië. Hij werd door Madrid uit zijn ambt gezet en vluchtte naar België, waar hij sindsdien in ballingschap verblijft. Als hij voet op Spaanse bodem zet, zal hij worden opgepakt. Of de amnestie voor Puigdemont geldt en hij dus weer terug kan naar Spanje, is onduidelijk.

Dat is waarschijnlijk een van de redenen dat zijn partij Junts per Catalunya uiteindelijk tegen de vorige versie van de wet stemde. Er lopen onderzoeken naar Puigdemont die hem in verband zouden brengen met terrorisme. Als bewezen wordt dat hij hier inderdaad mee te maken heeft, valt hij onder de uitzonderingen van de wet. Er zijn in de tussentijd veranderingen in de wet aangebracht, maar of dat ook betekent dat Puigdemont niet meer onder de uitzonderingen valt is onzeker.

Puigdemont heeft aangegeven mee te willen doen aan de komende Catalaanse parlementsverkiezingen. die tot voor kort gepland stonden voor volgend jaar. Maar deze week werden na het afwijzen van de regionale begroting vervroegde verkiezingen aangekondigd. Hij heeft in principe amnestie nodig om zich verkiesbaar te stellen voor verkiezingen op 12 mei. Maar of de amnestiewet op tijd wordt ingevoerd, is nu de grote vraag.

Medewerkers van Tata Steel die hun baan verliezen worden door het bedrijf aan een nieuwe baan geholpen. Dat zegt een woordvoerder van het staalconcern.

Een klein half jaar geleden zei het bedrijf in IJmuiden dat er 800 arbeidsplaatsen zouden worden geschrapt en dat niet uitgesloten kon worden dat daarbij gedwongen ontslagen zouden vallen. Dat moest volgens Tata Steel gebeuren om concurrerend te blijven op de staalmarkt en de overstap te maken naar verduurzaming.

Daar komt het bedrijf nu deels van terug, zegt een woordvoerder. "Nu het plan concreter is blijkt dat we niet 800, maar 581 arbeidsplaatsen gaan schrappen. Ook gaan we medewerkers die bij ons in dienst zijn begeleiden naar ander werk, intern of elders."

Wel benadrukt hij dat er bij het bedrijf ook veel inhuurkrachten werken. Zij moeten zelf ander werk zoeken. Het is niet duidelijk hoeveel van de 581 functies die geschrapt worden ingevuld worden door inhuurkrachten.

'Maandenlang in onzekerheid'

Vakbond FNV is blij dat er geen gedwongen ontslagen vallen. "Er zijn nog wel plannen wat betreft het anders inrichten van werkzaamheden binnen het bedrijf, maar dat betekent dus gelukkig niet dat dat automatisch gepaard gaat met gedwongen ontslagen van de werknemers die het betreft", zegt vakbondsbestuurder Cihan Lacin. "Het is fijn dat er voor deze mensen toch nog een toekomst is binnen het staalbedrijf."

Wel benadrukt Lacin het jammer te vinden dat Tata Steel nu pas met dit nieuws komt. "Veel medewerkers hebben maandenlang in onzekerheid gezeten. Het had veel onrust op de werkvloer gescheeld als ze de medewerkers niet in november hadden gezegd dat er mogelijk gedwongen ontslagen zouden vallen."

Een 38-jarige man is veroordeeld tot zes jaar celstraf en tbs met dwangverpleging voor het doodrijden van twee ouderen op de Maasboulevard in Rotterdam. De man mag ook tien jaar niet autorijden.

Het ongeluk gebeurde op een zebrapad toen een 74-jarige vrouw en een 79-jarige man overstaken bij groen licht. De bestuurder reed toen met minstens 100 kilometer per uur door rood en schepte het tweetal. De slachtoffers overleden ter plekke. Volgens Rijnmond betrof het een buurman en buurvrouw die sinds kort een relatie hadden.

De man reed die dag onder invloed van alcohol en cannabis in zijn bedrijfsauto. Volgens de rechtbank heeft de man de nabestaanden "onherstelbaar leed toegebracht". Hij is veroordeeld voor doodslag, gevaarlijk rijgedrag en het verlaten van de plaats van het ongeval.

Stoornissen

Omdat de man aan meerdere stoornissen lijdt, is de straf iets lager dan geëist. Het Openbaar Ministerie wilde dat de man acht jaar achter de tralies verdween.

Volgens de rechter is het echter te verwachten dat de man na zijn celstraf nog langdurig in een tbs-kliniek moet verblijven.

Iedere maand veel te veel huur betalen omdat er een verkeerd energielabel op je huis zit. Bij honderden huurders in het land is dat het geval - en mogelijk bij veel meer. Strenger toezicht op het uitgeven van energielabels moet gaan voorkomen dat daarmee gefraudeerd wordt of dat een woning een verkeerd label krijgt.

Dat schrijft demissionair minister van Binnenlandse Zaken Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. De labels zijn niet alleen van belang voor huurders en huiseigenaren, het Rijk houdt het systeem met de labels ook aan om het verduurzamen van woningen bij te houden.

Ruimte voor gesjoemel

Woningen en bedrijfspanden in Nederland moeten een energielabel hebben. Die gaan van A++++(energieneutraal) tot G (zeer onzuinig). De labels worden afgegeven door energieadviseurs, in opdracht van de eigenaar van een pand. Omdat de partijen financieel afhankelijk zijn van elkaar, blijft er ruimte voor gesjoemel. Een toezichthouder moet de onafhankelijkheid beter waarborgen.

Uit de recentste cijfers uit 2022 blijken 8 procent van de woningen en 11 procent van de bedrijfspanden een fout label te hebben. Dat is een daling ten opzichte van het jaar ervoor, maar volgens De Jonge is het niet voldoende. "Het energielabel speelt een steeds belangrijkere rol in het bevorderen van energiezuinige gebouwen. Het is daarom essentieel dat iedereen kan vertrouwen op de kwaliteit van het energielabel", schrijft hij in de Kamerbrief.

130 euro per maand te veel betaald

In Groningen zijn honderden zaken bekend van woningen die een verkeerd label hebben. De gevolgen kunnen flink zijn, weet ook huurder Logan van Steenderen. De koude, tochtige studio waar hij zes jaar geleden kwam wonen, had een A-label, maar daar bleek niets van te kloppen.

"Toen ik hier introk, had ik geen idee dat er een A-label op de woning zat. Pas nadat de zaak via ander huurders uit hetzelfde complex aan het rollen kwam, begreep ik dat mijn ene verwarming en de koude muren helemaal niet de bedoeling waren", zegt hij. Na onderzoek van de Huurcommissie bleek zijn woning label F te hebben. Zijn huur is inmiddels met ruim 130 euro per maand verlaagd.

Van Steenderen werd - samen met honderden andere Groningers - bijgestaan door Yoeri Delfstra van juridisch bedrijf Robin Hood. Delfstra vermoedt dat er energieadviseurs en pandeigenaren in de provincie actief zijn die sjoemelen met de labels, zodat er meer huur gevraagd kan worden.

Het kan ook op andere manieren verkeerd gaan, legt hij uit. "Het gaat vaak mis bij verbouwingen. Er wordt dan op basis van facturen of bouwtekeningen een label gekozen, maar dat zijn vaak aannames. Als een huis in 2018 verbouwd wordt, wordt er van uitgegaan dat het bijvoorbeeld een dikke isolatielaag heeft van 12 centimeter - de norm van dat jaar. Maar daar wordt nauwelijks op gecontroleerd."

Of er in Groningen sprake is van gesjoemel met labels voor financieel gewin, is onduidelijk. Het Openbaar Ministerie onderzoekt of er sprake is van zwendel.

'Schijnverduurzaming'

Hoge huren of een hogere verkoopprijs voor een woning zijn niet de enige gevolgen van een foutief label. "Het veroorzaakt ook schijnverduurzaming", zegt Delfstra. Het kabinet meldde vorig jaar nog dat het voor 2030 2,5 miljoen woningen wil isoleren. Met name woningen met een E-, F- of G-label worden aangepakt: in 2022 is het aantal woningen met zo'n label met 55.000 gedaald. "Maar als je niet 100 procent kan vertrouwen op deze labels, zeggen deze cijfers ook niets."

Nadat de zaken in Groningen aan het licht waren gekomen, startte minister De Jonge een pilot. 124 woningen die door huurders werden gemeld bij de Huurcommissie werden onderzocht. In 92 gevallen bleek er inderdaad een verkeerd label op de woning te zitten. Voor De Jonge reden om het toezicht aan te scherpen.

De 2000 energieadviseurs in Nederland moeten vier examens afleggen en ieder jaar bijscholing volgen om het vak uit te mogen oefenen. De toezichthouder moet gaan toezien op alle partijen in het stelsel en kan zelf ook energielabels controleren. De Jonge verwacht dat er in 2025 een wetsvoorstel aan de Kamer wordt voorgelegd.

Tot die tijd wil de minister dat er meer steekproeven en controles worden uitgevoerd. Ook moet de bevoegdheid van een adviseur sneller ingetrokken kunnen worden als er sprake is van fraude. Huurders die twijfelen over hun label kunnen kosteloos bij de Huurcommissie terecht om het label te laten toetsen.

Polen roept vijftig ambassadeurs terug die waren aangesteld door de vorige radicaal-rechtse regering. Volgens de Poolse premier Tusk is het van cruciaal belang om een team van loyale gezanten te hebben vanwege de oorlog in Oekraïne.

Het ministerie stelt dat de terugroeping van de gezanten "noodzakelijk is voor een betere, professionele uitvoering van de moeilijke taken waar het Poolse buitenlandse beleid mee wordt geconfronteerd". Hij benadrukte dat er geen sprake is van een vergelding tegen zijn voorgangers.

Welke ambassadeurs niet duidelijk

Welke diplomaten specifiek worden teruggeroepen wordt niet benoemd in een persbericht dat gisteravond is uitgegeven. Het gaat in ieder geval uitsluitend om diplomaten die waren aangesteld door de vorige regering. De Poolse ambassadeur in Nederland, Margareta Kassangana, werd bijvoorbeeld ook door de vorige regering aangesteld.

Wanneer de teruggeroepen ambassadeurs zouden worden vervangen en of er buitenlandse posten worden geschrapt, is ook onduidelijk. Wel zei de minister van Buitenlandse Zaken Radek Sikorski dat het terugroepen van ambassadeurs al is begonnen.

Het Amerikaanse persbureau AP schreef gisteravond dat de terugroeping van diplomaten mogelijk niet de steun krijgt van president Duda, die uit het kamp van de vorige rechtse regering komt en kritisch staat tegenover Tusk. In Polen is de president grondwettelijk verantwoordelijk voor het benoemen en ontslaan van ambassadeurs. Wat er gebeurt als hij zijn veto uitspreekt, is onduidelijk.

De bezem erdoor

Toen Tusk eind vorig jaar na acht jaar van rechts-conservatieve regeringen aan de macht kwam, beloofde hij de antidemocratische hervormingen van zijn voorganger te corrigeren. Sindsdien gaat de bezem door verschillende instanties waarvan de onafhankelijkheid was aangetast door de rechts-nationalistische PiS (Recht en Rechtvaardigheid).

Vlak na het aantreden van de nieuwe pro-Europese Poolse regering werd bijvoorbeeld schoon schip gemaakt bij verschillende staatsmedia. Verschillende leidinggevenden werden vervangen en de uitzendingen van staatsnieuwszender TVP Info werden tijdelijk stilgelegd terwijl het nieuwskanaal gereorganiseerd werd.

Door de vorige regering werden partijgetrouwen benoemd bij TVP en werd de zender omgevormd tot een propagandakanaal voor PiS. Kritische journalisten werden weggestuurd.

In de Mallorcazaak is hoofdverdachte Sanil B. in hoger beroep vrijgesproken van het medeplegen van doodslag op Carlo Heuvelman. Er is te weinig wettig en overtuigend bewijs, zo oordeelt het gerechtshof in Leeuwarden. Het Openbaar Ministerie had opnieuw een gevangenisstraf van tien jaar geëist tegen Sanil B.

Wel wordt hij veroordeeld voor poging tot doodslag op twee andere personen en voor openlijk geweld. Hij krijgt daar 32 maanden celstraf voor, waarvan drie maanden voorwaardelijk.

Sanil B. werd in november 2022 veroordeeld tot een celstraf van 7 jaar. Zes andere verdachten die betrokken waren bij de vechtpartijen op het vakantie-eiland kregen straffen variërend van een taakstraf tot gevangenisstraffen tussen de twaalf en dertig maanden. Deze straffen waren fors hoger dan het OM had geëist. Zowel de zeven verdachten als het OM gingen in hoger beroep.

Geweldpleging

Mees T. en Hein B. werden door het hof opnieuw vrijgesproken voor poging tot doodslag op Carlo Heuvelman. Ze werden wel veroordeeld voor openlijke geweldpleging. Mees T. krijgt 14 maanden cel, Hein B. krijgt 15 maanden. Ook die straffen vallen lager uit: eerder werden ze veroordeeld tot 30 maanden voor het geweld.

Het gerechtshof zegt zich te realiseren dat de uitspraak een grote klap is voor de familie van Heuvelman, maar vindt onder meer dat het DNA-spoor op de schoen van Sanil B. onvoldoende is om hem voor doodslag te veroordelen. De verdachten worden wel veroordeeld tot het betalen van schadevergoedingen aan de slachtoffers en de nabestaanden van Carlo Heuvelman.

Ook vier anderen kregen vandaag hun straf te horen. Kaan B. en Daan van S. krijgen allebei een celstraf van 11 maanden, waarvan 83 dagen voorwaardelijk. Lukas O. krijgt 18 dagen celstraf en een taakstraf van 240 uur. Stan F. krijgt een taakstraf van 110 uur.

Zomer 2021

De 27-jarige Heuvelman uit Waddinxveen werd in de zomer van 2021 op Mallorca mishandeld door een groep jonge mannen uit Hilversum en omgeving. Hij raakte in coma en overleed enkele dagen na de mishandeling.

Getuigen verklaarden dat Heuvelman door meerdere jongens is belaagd, op de grond viel en meerdere keren tegen zijn hoofd is geschopt. Alle verdachten hebben altijd gezwegen over wie van hen Heuvelman heeft mishandeld. Ook waren er geen beelden van de fatale mishandeling van Heuvelman.

De rechtbank oordeelde anderhalf jaar geleden dat Heuvelman is overleden doordat hij tegen zijn hoofd is getrapt, waaraan Sanil B. heeft meegedaan. Volgens de rechtbank was er ten minste één andere dader betrokken bij de doodslag op Carlo Heuvelman, maar kon niet overtuigend worden vastgesteld wie dit was.

Het gaat best goed met de Nederlandse economie, maar toch ervaren veel mensen dat niet zo. Zo constateert De Nederlandsche Bank in zijn jaarverslag van 2023.

De Nederlandse economie is weerbaar en veerkrachtig, zo blijkt uit macro-economische cijfers en uit de ervaringen gedurende en na de coronapandemie. De economische groei is weliswaar het afgelopen jaar teruggevallen maar trotseert vrij behoorlijk allerlei geopolitieke spanningen, zoals rond Oekraïne en Rusland, het Midden-Oosten en China. De inflatie is snel gedaald. De arbeidsmarkt is onverminderd krap, er is werk zat en de lonen blijven stijgen.

Desondanks kampen te veel huishoudens met financiële krapte en maken mensen zich zorgen over de toekomst. Op tal van plekken loopt Nederland tegen grenzen aan, ziet DNB. Overal zijn er knelpunten die het leven frustreren zoals het tekort aan woningen en de betaalbaarheid ervan, het overvolle stroomnet, de vergrijzing, de migratie, het tekort aan personeel en vakmensen, en de zorgen rond het milieu en het klimaat. Dat alles samen geeft mensen vooral het gevoel dat het niet goed gaat.

Duurzame welvaart

De missie van De Nederlandsche Bank is het bevorderen van duurzame welvaart voor iedereen, door te zorgen voor monetaire en financiële stabiliteit en solide en integere financiële instellingen en evenwichtige economische verhoudingen. Dat zijn essentiële voorwaarden voor een gezonde economische ontwikkeling die aan iedereen ten goede komt, nu en straks, zo schrijft DNB in het jaarverslag, met als titel 'Naar een economie die beter werkt voor iedereen'.

Het oplossen en wegnemen van de knelpunten en problemen vergt visie, duidelijke politieke keuzes en een lange adem, staat erin. De problemen op de Nederlandse woningmarkt zijn volgens DNB veelzijdig, complex en urgent. Er zijn te weinig woningen, ze zijn te duur en te weinig passend voor de woonbehoeften. Het versoepelen van de leenruimte doet de huizenprijzen alleen maar stijgen. "Helaas is er geen simpele, snelle oplossing voor de problematiek op de woningmarkt", verzucht de centrale bank.

Niet hoopvol

Bij een deel van de Nederlandse huishoudens zorgen de problemen op de arbeidsmarkt en de woningmarkt voor financiële kwetsbaarheid. De corona- en energiecrises hebben laten zien dat grote groepen huishoudens bij financiële tegenslagen snel in de problemen komen. Bijna 1 op de 3 huishoudens heeft nauwelijks of geen financiële buffers. Veel mensen in Nederland zijn ondanks een voltijdsbaan financieel kwetsbaar, alle toeslagen en subsidies ten spijt.

De afgelopen jaren heeft de overheid de financiële onzekerheid van burgers en bedrijven vooral gedempt door haar grote financiële slagkracht in te zetten, denk aan allerlei steunmaatregelen en inkomensondersteuning. De komende jaren is die slagkracht er niet meer, en is het strooien met geld voorbij. De vergrijzing en de zorgkosten leggen steeds meer beslag op de overheidsfinanciën. Voor wat de gezonde overheidsfinanciën betreft houdt DNB het hart vast voor het regeerakkoord van een nieuw kabinet: "de vooruitzichten stemmen niet hoopvol".