NOS Nieuws - Algemeen

Op de internationale luchthaven Gimhae in het zuidoosten van Zuid-Korea is een passagiersvliegtuig vlak voor vertrek in brand gevlogen en volledig uitgebrand. Alle 176 inzittenden konden veilig worden geëvacueerd.

Het toestel, een Airbus-vliegtuig van de Zuid-Koreaanse luchtvaartmaatschappij Air Busan, stond op het punt om naar Hongkong te vertrekken toen de achterkant vlam vatte, meldt het ministerie van Transport in een verklaring. De 169 passagiers, zes bemanningsleden en één luchtvaarttechnicus werden via een vluchtglijbaan uit het toestel geëvacueerd.

Drie mensen liepen lichte verwondingen op tijdens de evacuatie. De brandweer meldt dat de brand ongeveer een uur nadat brandweerlieden en brandweerwagens ter plaatse waren geblust was. De oorzaak van de brand is nog niet duidelijk.

Beelden van de bluswerkzaamheden:

Het incident volgt een maand nadat een passagiersvliegtuig van Jeju Air neergestort was op Muan International Airport in het zuiden van Zuid-Korea. Daarbij kwamen 179 mensen om. Twee bemanningsleden overleefden als enigen het ongeluk. Dat was een van de dodelijkste rampen in de luchtvaartgeschiedenis van Zuid-Korea.

De oorzaak van dat ongeluk is nog niet vastgesteld. Wel kwam afgelopen maandag uit een voorlopig onderzoek naar voren dat sporen van vogels in de motoren zijn gevonden.

Chipmachinemaker ASML heeft in 2024 op het nippertje meer omzet gedraaid dan een jaar eerder. Deze kwam uit op 28,3 miljard euro. Vooral het laatste kwartaal was uitzonderlijk goed.

Na een stormachtige groei de afgelopen jaren, is die vorig jaar afgevlakt. Dat had het bedrijf al voorspeld, met daarbij de boodschap dat de weg omhoog van dit jaar weer gevonden gaat worden. Dat lijkt de laatste maanden te gebeuren, met een omzet van 9,3 miljard alleen al in het laatste kwartaal. Dat is 1,8 miljard meer dan in het vorige recordkwartaal.

De belangrijkste graadmeter voor die weg omhoog, zijn de bestellingen. Die zeggen iets over de actuele situatie. De omzet gaat eigenlijk over wat de klanten, chipfabrikanten, een jaar tot anderhalf jaar geleden hebben besteld en recent geleverd hebben gekregen. ASML kreeg in het laatste kwartaal van 2024 voor 7 miljard aan orders binnen, het hoogste aantal in een jaar tijd.

Volgens het bedrijf wordt 2025 weer een recordjaar, met een omzet tussen de 30 en 35 miljard euro.

Onmisbare schakel

Het bedrijf uit Veldhoven maakt de machines waarmee fabrikanten zoals Samsung en TSMC chips produceren. Die komen vervolgens weer terecht in alle denkbare apparaten, van fietsen tot telefoons tot servers voor in datacenters. ASML speelt in de wereldwijde chipindustrie een belangrijke rol en wordt gezien als een onmisbare schakel.

Die sector staat momenteel onder druk. Dat begon afgelopen najaar met chipfabrikanten Intel en Samsung die beide tegen hun eigen problemen aanlopen.

Daar komt deze week nog bij: het nieuws van de Chinese AI-chatbot DeepSeek zorgde voor veel consternatie in de techsector en in het bijzonder bij chipbedrijven. Het is gelukt om een chatbot te bouwen die ongeveer net zo goed is als de beste van OpenAI's ChatGPT, maar veel minder rekenkracht nodig heeft. Dat terwijl juist het idee is dat er de komende jaren alleen meer zeer rekenkrachtige - en dure - computerchips nodig zijn. En om die chips te kunnen maken heb je de machines van ASML nodig.

Het had maandag een flinke koersdalingen op de beurs tot gevolg bij verschillende chipgrootmachten, inclusief bij ASML.

Nieuwe baas

Het is vandaag naar het publiek toe ook de vuurdoop voor Fransman Christophe Fouquet, sinds april vorig jaar de nieuwe hoogste baas bij ASML. Hoewel hij al ruim acht maanden bestuursvoorzitter is, krijgt hij voor het eerst talloze vragen van media vanuit de hele wereld op zich afgevuurd.

En die gaan lang niet alleen over de techniek, maar de laatste jaren juist over de politieke wereldorde waar tegenover ASML zich moet verhouden. Iets waar zijn voorganger Peter Wennink op een zeker moment erg bedreven in was geworden. De verwachting is dat Fouquet zich anders zal opstellen dan zijn voorganger, die zeker in zijn laatste jaren als CEO er niet voor terugdeinsde om Nederland te waarschuwen.

Vandaag kan een cruciale dag in de Duitse politieke geschiedenis worden. Oppositieleider Friedrich Merz (CDU/CSU) legt een pakket vergaande asielmaatregelen voor aan de Bondsdag. Om een meerderheid voor zijn plannen te krijgen, heeft Merz de AfD nodig. Tot nu toe werd samenwerking met de radicaal-rechtse partij consequent afgewezen. Deze 'Brandmauer' in de Bondsdag lijkt nu, voor het eerst, afgebroken te worden.

Tot nu toe zoeken de middenpartijen steeds gezamenlijk naar een compromis voordat een wetsvoorstel in de Bondsdag wordt behandeld. Zo zorgen ze ervoor dat er altijd een meerderheid zonder AfD bestaat. Zelfs als AfD een voorstel doet waar de andere partijen zich in kunnen vinden, wordt dat plan weggestemd en opnieuw ingediend door een van de middenpartijen.

Nu breekt Merz daarmee, door open te staan voor iedere mogelijke meerderheid. "Ik ben er klaar mee, dat we niet het goede doen, alleen maar omdat de verkeerde mensen het ook goed vinden", verdedigt Merz zijn stap. Naast AfD willen ook de liberale FDP en het links-conservatieve BSW voor de plannen stemmen. Samen halen zij net de meerderheid.

Wat Merz betreft hoeft de 'Brandmauer' tussen Afd en de andere partijen niet per se afgebroken te worden. Hij legt de bal bij de SPD en de Groenen: als zij voor de asielmaatregelen stemmen, is de steun van AfD niet nodig. De Groenen spreken daarom van chantage, de SPD komt met eigen voorstellen en vindt dat Merz die moet steunen.

Riskante stap

Samenwerking met het AfD gold altijd als absoluut taboe. De partij wordt door tegenstanders gezien als ondemocratisch, racistisch en gevaarlijk voor Duitsland. Verschillende afdelingen, met name in Oost-Duitse deelstaten, zijn door de binnenlandse veiligheidsdienst als extreemrechts bestempeld en worden daarom in de gaten gehouden.

De brandmuur rond AfD werkte, zolang de middenpartijen een compromis konden sluiten. Maar op het gebied van migratie zijn de hakken in het zand gezet, extra aangewakkerd door de korte maar hevige verkiezingscampagne.

De huidige minderheidsregering van bondskanselier Scholz, bestaande uit SPD en de Groenen, zegt dat veel van Merz' voorstellen onuitvoerbaar zijn of in strijd met internationale verdragen of de Duitse grondwet. Ook benadrukken zij dat de asielregels al flink zijn aangescherpt en het aantal uitzettingen stijgt. Voor CDU/CSU is dat niet voldoende.

Ook zijn er twijfels over de effectiviteit van de brandmuur. Het idee is dat de brand (AfD) niet in hevigheid toeneemt zolang er dankzij de brandmuur geen lucht bij komt. Dat zou wel het geval zijn als de partij gelegitimeerd wordt door samenwerking, luidt de redenering. Maar de realiteit is dat AfD bij iedere verkiezing groeit. In actuele peilingen zou de partij 20 procent van de stemmen halen.

Merz neemt, kort voor de Bondsdagverkiezingen, een riskante stap door de samenwerking met AfD op te zoeken. Veel opties heeft hij echter niet, omdat zijn partij nu gedwongen is tot samenwerking met links. Dat voedde juist de groei van AfD. Merz wil nu laten zien dat een stem op CDU/CSU wel degelijk tot strenge asielregels leidt. In verschillende campagne-uitingen noemt de partij zich 'het democratische alternatief voor AfD'.

Blauwdruk

Tegelijk zweert Merz de brandmuur goeddeels in stand te houden, door te beloven nooit met AfD te regeren. Ook probeert hij te benadrukken dat hij de samenwerking rondom de asielplannen liever niet wil. Vooraf deelde hij die plannen met de middenpartijen, maar niet met AfD. Ook wordt in het voorstel zelf specifiek afstand genomen van AfD.

Dat schrikt AfD in ieder geval niet af. Partijleider Alice Weidel viert het einde van de brandmuur als groot succes en zegt de asielplannen te zullen goedkeuren.

Hoewel een regering met AfD nog uitgesloten lijkt, kan vandaag een blauwdruk vormen voor na de verkiezingen. Een optie is een minderheidsregering van CDU/CSU en FDP, met gedoogsteun van AfD. Ook kan deze stap dienen als onderdeel van het openingsbod van Merz voor coalitie-onderhandelingen met SPD en/of de Groenen. Als zij niet buigen, kan Merz ook leunen op AfD, zal hij ze voorhouden.

De CDU-achterban is verdeeld over samenwerking met AfD. Bij een kiezersonderzoek uit augustus stond 45 procent van de CDU-leden daarvoor open, 55 procent sloot het uit. Voor Merz' asielmaatregelen bestaat echter brede steun, ook onder SPD-kiezers.

Goedemorgen! Op Curaçao doet een rechter vandaag uitspraak in de zaak van de moord op Toon Brood, adjudant bij de marechaussee. In de Champions League komt de eerste fase tot een ontknoping.

Eerst het weer: Vanochtend eerst regen, in de middag droger met kans op wat zon. Het wordt zo'n 8 graden bij een matige zuidwestenwind.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de storingen op en werkzaamheden aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Amerikaanse president Trump heeft volgens Amerikaanse media twee miljoen ambtenaren een afkoopsom geboden om op te stappen, in een poging te bezuinigen. En hij heeft een decreet uitgevaardigd waarin staat dat de federale steun voor transgenderzorg aan minderjarigen wordt gestopt.

The Washington Post en NBC News melden dat het Witte Huis een e-mail heeft gestuurd aan ongeveer twee miljoen landelijke ambtenaren. Ze krijgen daarin het aanbod om op te stappen, met behoud van salaris tot 30 september. Niet alle ambtenaren komen ervoor in aanmerking. Diegenen die werken bij de immigratiedienst of in functies gericht op nationale veiligheid, de strijdkrachten en de post zijn uitgezonderd van de regeling.

Ambtenaren worden aangespoord het aanbod snel te accepteren, voor volgende week donderdag. Een hoge ambtenaar zegt tegen NBC News te verwachten dat 5 tot 10 procent van de federale werknemers zal opstappen. Dat zou een bezuiniging opleveren van ongeveer 100 miljard dollar.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In Transnistrië, een pro-Russische regio in Moldavië, komt sinds 1 januari geen Russisch gas meer binnen. Tienduizenden huishoudens zitten nu zonder. Correspondent Christiaan Paauwe ging op bezoek bij een gezin dat het huis warm probeert te houden.

Fijne woensdag!

Bij een autobedrijf in Rotterdam heeft vannacht een grote brand gewoed. Meerdere auto's die buiten stonden, zijn daarbij uitgebrand. Ook naastgelegen bedrijven hebben schade opgelopen. Inmiddels is de brand onder controle.

De brand woedde op een industrieterrein aan de Dulderstraat in Rotterdam-West. Rond 03.10 uur kreeg de brandweer een melding, waarna meerdere brandweervoertuigen erheen werden gestuurd.

Naast schade aan de auto's die buiten staan, is er grote schade aan vier van de twaalf bedrijfspanden in de straat. Een deel van het dak van een van de panden is ingestort. Ook was een gasleiding kapotgegaan door de brand, waardoor gas ontsnapte. Netbeheerder Stedin is bezig met het dichten van de leiding, schrijft Rijnmond.

De brandweer verwacht nog de hele ochtend bezig te zijn met nablussen. Er zijn geen gewonden gevallen. Over een oorzaak is niets bekend. De politie doet wel onderzoek naar brandstichting.

Rooksysteem

Een van de uitgebrande panden is het APK-bedrijf van Mohamed Bhageloe. Toen hij vannacht werd gebeld door zijn beveiligingsbedrijf omdat er rook was gezien, dacht hij er nog niet veel van. Hij verwachtte dat het rooksysteem in werking was getreden tegen inbrekers en dacht dat de politie het zou afhandelen.

Maar na het bekijken van live camerabeelden waarop vuur te zien was, besloot Bhageloe zelf naar het industrieterrein te rijden. Zijn pand is volledig in vlammen opgegaan. "Wat nu? Ik heb een vrouw, een kind, een huis. Die moet ik onderhouden", zegt hij tegen de regionale omroep.

Het pand is wel verzekerd, vertelt Bhageloe. "Maar wanneer kan ik er weer in? Ik weet niet hoe ik dit moet gaan doen. We gaan klanten mislopen."

In het noorden van India zijn doden en gewonden gevallen bij een stormloop tijdens de Maha Kumbh Mela, de grootste bedevaart ter wereld. In het mortuarium liggen tot nu toe bijna veertig lichamen, zeggen bronnen binnen de politie tegen persbureau Reuters.

Indiase media schrijven nog dat wordt gevreesd voor zeker tien doden. Er nog geen officiële bevestiging van de lokale autoriteiten over het dodental.

Het is nog niet duidelijk hoeveel gewonden er zijn. Lokale autoriteiten schatten dat aantal ook op tien. Verder melden de autoriteiten dat de situatie inmiddels onder controle is, maar dat de menigte nog steeds enorm is.

In de stad Prayagraj zijn ongeveer 100 miljoen hindoes aanwezig voor de bedevaart. Ze zijn onderweg naar Sangam, waar drie voor hindoes heilige rivieren samenkomen: de Ganges, de Yamuna en de mythische Sarasvati-rivier.

Pelgrims zijn daar samengekomen om te baden, een ritueel dat onderdeel is van de bedevaart.

Volgens ooggetuigen zijn er in de enorme drukte mensen vertrapt en in de verdrukking geraakt:

Ooggetuigen zeggen dat mensen die op de oevers sliepen, zijn vertrapt door mensen die uit het water kwamen. Ook zou er een stormloop zijn ontstaan van mensen die het water in willen. Religieuze leiders hebben opgeroepen het baden uit te stellen, maar nog steeds zouden mensen het water in gaan.

Op beelden is te zien dat hulpverleners slachtoffers wegdragen op brancards. Een correspondent van de BBC ter plekke zegt dat er nog steeds mensen onderweg zijn naar Sangam.

Kumbh Mela

De Maha Kumbh Mela komt eens in de twaalf jaar voor en wordt gezien als een van de momenten waarop de meeste mensen ter wereld bij elkaar komen. Hindoes geloven dat ze door het baden in het heilige water worden gereinigd van hun zonden. Het feest duurt zes weken waarbij er naar schatting zo'n 400 miljoen mensen naar het noorden van India komen.

Een enorme menigte kwam eerder deze maand al bij deze oever bij elkaar voor een van de rituelen:

De Amerikaanse president Trump blijft ruim een week na zijn aantreden druk met het uitvoeren van zijn beleid. Volgens Amerikaanse media heeft hij twee miljoen ambtenaren een afkoopsom geboden om op te stappen, in een poging te bezuinigen. En hij heeft een decreet uitgevaardigd waarin staat dat de federale steun voor transgenderzorg aan minderjarigen wordt gestopt.

The Washington Post en NBC News melden dat het Witte Huis een mail heeft gestuurd aan ongeveer twee miljoen landelijke ambtenaren. Ze krijgen daarin het aanbod om op te stappen, met behoud van salaris tot 30 september. Niet alle ambtenaren komen ervoor in aanmerking. Diegenen die werken bij de immigratiedienst of in functies gericht op nationale veiligheid, de strijdkrachten en de post zijn uitgezonderd van de regeling.

Ambtenaren worden aangespoord het aanbod snel te accepteren, voor volgende week donderdag. Een hoge ambtenaar zegt tegen NBC News te verwachten dat 5 tot 10 procent van de federale werknemers zal opstappen. Dat zou een bezuiniging opleveren van ongeveer 100 miljard dollar.

Trump heeft een nieuw departement in het leven geroepen dat de overheid efficiënter moet laten werken en kosten moet terugdringen. Aan het hoofd van dat departement staat X-baas Elon Musk. Hij stuurde nadat hij het toenmalige Twitter overnam een zelfde soort mail naar zijn personeel.

Transgenderzorg

Trump heeft vandaag een nieuw decreet uitgevaardigd waarin de overheid transgenderzorg voor minderjarigen ontmoedigt. Die zorg wordt niet meer landelijk gefinancierd, gesponsord en gepromoot. "De VS zal alle wetten die deze destructieve en levensveranderende procedures verbieden of beperken, strikt handhaven", staat in het decreet.

Het is dus een federaal bevel. Individuele staten kunnen alsnog besluiten de transgenderzorg aan minderjarigen te (blijven) faciliteren.

Trump kondigde bij zijn aantreden al aan dat het "officieel beleid" wordt dat er twee genders zijn: man en vrouw. Ook wil hij dat Amerikanen zich niet meer als non-binair kunnen identificeren in officiële documenten.

De verwoestende branden in en rond Los Angeles van de afgelopen weken zijn verhevigd door klimaatverandering. Ook de kans op zulke grote branden is door de opwarming van de aarde groter, stellen 32 wetenschappers van de World Weather Attribution (WWA) in een analyse.

In de maanden voor de branden viel er nauwelijks regen in het gebied. De kans op zo'n droge periode in het najaar is volgens de experts 2,4 keer zo groot als in het pre-industriële tijdperk, dus toen mensen nog niet op grote schaal fossiele brandstoffen uitstootten.

De branden in Los Angeles werden veroorzaakt door een combinatie van warmte, droogte en harde wind. Zulke brandgevaarlijke omstandigheden komen nu per jaar veel vaker voor dan zonder klimaatverandering het geval zou zijn geweest, stellen de onderzoekers.

Zij verwachten dat met het huidige klimaat eens in de zeventien jaar omstandigheden voorkomen die kunnen leiden tot de recentste branden in Los Angeles.

Grote delen verwoest

Bij de recente branden in LA zijn zeker 28 doden gevallen. Meer dan 10.000 woningen en andere gebouwen zijn verwoest.

Afgelopen weekend viel er na weken van droogte voor het eerst weer regen in het gebied. Dat was een welkome opsteker voor de inwoners en de brandweerlieden die de branden onder controle probeerden te krijgen.

De regen zorgt wel voor een mogelijk nieuw gevaar; in het gebied kunnen daardoor modderstromen voorkomen. Mensen die geëvacueerd waren en terug willen om te zien of hun huis er nog staat, wordt aangeraden beschermende kleding te dragen. Volgens de lokale autoriteiten ligt de buurt vol met giftig as, afkomstig van bijvoorbeeld verbrande auto's, elektronica, batterijen of verf.

Het doorplaatsen van jongeren in de jeugdzorg kan tot veel problemen leiden. Het sociale leven en de mentale gezondheid van minderjarigen lijden onder de noodgedwongen verhuizingen, blijkt uit een onderzoek in opdracht van stichting Het Vergeten Kind.

Als een rechter besluit een minderjarige uit huis te plaatsen, komt het kind regelmatig niet direct op de juiste plek. Een gebrek aan passende hulp of problemen op de woonplek zijn vaak redenen om jongeren te laten verhuizen naar een andere locatie.

Meer dan honderd jongeren werkten mee aan het onderzoek. Gemiddeld verhuisden zij zes keer nadat ze uit huis waren geplaatst. Sommigen zijn tijdens hun periode van jeugdzorg tot wel twintig keer verhuisd.

"Negen keer heb ik moeten verhuizen", zegt de 21-jarige Serena. "Vaak was het onverwachts. Op de dag zelf kwam een groepsleider dan vertellen dat ik naar een andere plek moest. De reden was bijvoorbeeld dat er een plek vrij moest komen voor iemand anders of dat een locatie ging sluiten."

Een doorplaatsing heeft een grote impact op de mentale gezondheid, geven de ondervraagde jongeren in het onderzoek aan. Het verhuizen naar een nieuwe woonplek kan zorgen voor angst, eenzaamheid en depressie. Ook ernstige klachten, zoals suïcidale klachten, komen voor.

Ook het sociale leven van jongeren krijgt soms een knauw door de verhuizingen. Door de afstand of bepaalde voorwaarden vanuit de nieuwe woonplek kunnen ze vrienden niet meer zien of vallen hobby's weg. Ook kunnen ze soms tijdelijk niet naar school.

"Uiteindelijk ben ik gestopt om mij te hechten aan mensen", vervolgt Serena. "Een band opbouwen gaat niet van de ene op de andere dag. Ik wist dat de kans altijd groot was dat ik weer moest verhuizen. Dus ik koos ervoor geen band meer op te bouwen met andere jongeren en de groepsleider."

Aanhoudend probleem

Het onderzoek geeft het startschot voor de Week van Het Vergeten Kind met als thema doorplaatsingen. Dat is hetzelfde thema als zes jaar geleden.

"Het laat zien dat er nog te weinig is gebeurd", zegt de directeur van de stichting, Margot Ende-van den Broek. "Mensen die het beleid maken zien inmiddels in dat dit een probleem is. Er zijn pilots geweest, maar kinderen en jongeren merken nog geen verbetering."

Een meer menselijke en zorgzame aanpak is nodig, concludeert het onderzoek. Belangrijk is dat vaker de keuze wordt gemaakt om de hulp te verplaatsen, in plaats van de minderjarige. Ook het beter opleiden van hulpverleners om de oorzaak van moeilijk gedrag te kunnen achterhalen, kan doorplaatsingen voorkomen.

"Gemeenten moeten de zorg zo in gaan richten dat doorplaatsingen niet meer voorkomen. Zo moeten we af van leeftijdsgroepen, waarbij een kind of jongere weg moet van een locatie als ze een bepaalde leeftijd bereiken. Het systeem kan echt verbeterd worden met de juiste aanpak."

De Deense premier Mette Frederiksen krijgt in haar verzet tegen de claim van president Trump op Groenland steun van Duitsland, Frankrijk en NAVO-secretaris-generaal Rutte. Trump wil dat Denemarken Groenland afstaat aan de Verenigde Staten. Om dat te bereiken sluit hij economische druk en zelfs militair geweld niet uit.

"Grenzen mogen niet met geweld worden veranderd, wie het ook betreft", zei bondskanselier Scholz vandaag bij een bezoek van Frederiksen. Die laatste woorden sprak hij in het Engels, waardoor het duidelijk was voor wie ze bestemd waren. "Dit principe geldt voor iedereen", voegde hij er nog aan toe.

Frederiksen vloog daarna door naar Parijs om president Macron te ontmoeten. Na afloop klonk ze tevreden. "De duidelijke boodschap van de Scandinavische landen, van Europa en van landen buiten Europa is dat gebieden van soevereine staten gerespecteerd moeten worden", zei ze. "Dit is cruciaal in de internationale gemeenschap die na de Tweede Wereldoorlog is opgebouwd."

Rutte

NAVO-chef Rutte lijkt als topman van het trans-Atlantische bondgenootschap de aangewezen figuur om een compromis te vinden. Ook hij kreeg vandaag bezoek van Frederiksen.

Wat hij tegen de Deense premier heeft gezegd is niet bekendgemaakt. Uit de woorden van een bron van persbureau Reuters valt wel op te maken dat hij op zoek is naar dat compromis. De twee zouden het erover eens zijn dat de NAVO-bondgenoten hun defensie in het Noordpoolgebied moeten versterken en dat "alle bondgenoten daarin een rol hebben".

Frederiksen verzekerde zich twee dagen geleden al van de steun van Noorwegen, Zweden en Finland. Ze had de regeringsleiders bij haar thuis uitgenodigd, in Kopenhagen.

Trump zei in zijn eerste ambtsperiode ook al dat hij Groenland bij de VS wilde voegen. Frederiksen wees de claim toen nog als "absurd" van de hand.

Om de Amerikaanse president niet voor het hoofd te stoten, gaat ze dit keer omzichtiger te werk. De VS is voor de Denen het belangrijkste exportland; op wraak van Trump zit ze niet te wachten.

2 miljard

Groenland ligt nu als een buffer tussen Rusland en de VS. Trump vindt dat Denemarken onvoldoende in staat is om Groenland en de wateren eromheen te verdedigen.

Die boodschap is in Kopenhagen inmiddels aangekomen. Gisteren werd bekend dat de Denen 2 miljard euro uittrekken om hun strijdkrachten op Groenland te versterken. Met dat geld worden marineschepen, drones en satellieten aangeschaft.

In Zaandam heeft een 17-jarige jongen een agent op het hoofd geslagen met een hamer. De verdachte was op de vlucht nadat hij met een 13-jarige jongen een overval had gepleegd op een elektronicawinkel, meldt de politie. De agent kreeg medische hulp, maar hoefde niet in het ziekenhuis te worden opgenomen.

Het incident gebeurde rond 14.00 uur in een winkel aan de Gedempte Gracht in de Noord-Hollandse plaats. De jongen van 17 uit Zaandam en zijn jonge handlanger uit Amsterdam sloegen vitrines stuk met een hamer en gingen ervandoor met meerdere telefoons.

Politie in burger

In de buurt waren politieagenten in burger met een oefening bezig toen zij de gemaskerde verdachten zagen rennen. Een agent zette te voet de achtervolging in en wist de oudste verdachte in te halen.

De jongen verzette zich hevig en sloeg de agent meermaals met een hamer op het hoofd. Ondanks het geweld wist de agent de verdachte vast te houden totdat hij hulp kreeg van zijn collega's. De andere jongen werd door omstanders aangehouden en overgedragen aan de politie.

De twee verdachten zitten vast op het politiebureau en de gestolen telefoons zijn teruggegeven aan de winkel.

Ricardo Kaljouw uit het Zeeuwse Oost-Souburg heeft als eerste Nederlander op elk continent de hoogste vulkaantop beklommen. "Voor mijn doen ben ik nu de gelukkigste man op aarde", aldus Kaljouw vanuit het zuidelijke puntje van Chili.

Hij is inmiddels al twee dagen terug op het vasteland in Zuid-Amerika. Tien jaar lang droomde hij van de expeditie naar Antarctica en het beklimmen van de vulkaan Mount Sidley. Het was de laatste op zijn lijstje van de zeven hoogste vulkaantoppen om te beklimmen. Het idee dat zijn missie eindelijk is gelukt, begint langzaam te landen.

Levensgevaarlijk

De expeditie kende veel obstakels. Tijdens de eerste poging om vanuit het kamp de vulkaan te beklimmen, werd de expeditie onderbroken door de medische evacuatie van zijn gids. Die liep een longoedeem op, wat betekent dat er vocht in de longen komt door de hoogte.

Na die mislukte poging probeerde het team van avonturiers met wie Kaljouw de klim zou voltooien het nog twee keer. Het weer sloeg elke keer plotseling om, waardoor het zicht ernstig werd belemmerd, wat bij een tocht over ijs levensgevaarlijk kan zijn. De expeditie gebeurt normaal gesproken in december, dan is het weer op Antarctica het meest stabiel, zegt Kaljouw.

Na de drie mislukte pogingen kreeg de groep een bericht van de organisatie. "We moesten binnen drie dagen de klim voltooien, daarna zou de terugvlucht klaarstaan en moesten we Antarctica verlaten." Een krap tijdsframe voor de groep. De klim zou bij gunstige omstandigheden namelijk twee dagen duren en dan was er nog een dag nodig voor het opruimen van het kamp. Op dat moment besloten ze dat ze het er op zouden wagen.

"Die avond voor de laatste klimpoging was ik erg zenuwachtig", aldus Kaljouw. "Mentale weerbaarheid is belangrijk in deze sport, maar ik dacht echt een paar keer: het gaat niet meer gebeuren." De volgende ochtend klaarde de lucht bijna magisch op, zegt hij.

"Het weer was bijna aangenaam, dat is op Antarctica als het -35 graden is met weinig wind." De groep bereikte na zesenhalf uur klimmen de top. De Zeeuw kan zijn overwinning dan nog niet vieren. "Je kunt wel euforisch zijn op de top, maar eigenlijk ben je pas halverwege."

Heelhuids, met bevroren snor

Op de terugweg sloeg het weer in de laatste drie uur toch nog om. Het begon flink te waaien, wat bij de barre temperaturen snel kan zorgen voor bevriezing van de vingers, ogen, wangen en voeten. "Gelukkig kwam ik alleen met een bevroren baard en snor terug in het kamp." Pas toen hij weer op het vaste land in Chili aankwam, besefte hij wat hij had bereikt.

"Als ik video's terugkijk van het moment op de top, besef je hoe weinig mensen zoiets hebben meegemaakt", zegt Kaljouw. Hij is de eerste uit de Benelux die de zeven hoogste vulkanen op alle continenten heeft beklommen en tevens de vijftigste in de wereld. Ook is hij een van de slechts honderd mensen die Mount Sidley beklommen.

Een expeditie die eigenlijk vijf dagen zou duren, liep door alle obstakels uit op twee weken. Na zoveel dagen zonder contact, is de familie van Kaljouw opgelucht. Niet alleen omdat hij heelhuids is teruggekeerd, maar ook omdat zijn droom in vervulling is gegaan.

Drijvende kracht

"Mijn vrouw is mijn steunpilaar", zegt hij vol trots. Zijn vrouw deelt zijn passie voor het beklimmen van hoge vulkaantoppen niet, maar is de drijvende kracht achter zijn avonturen. "Zij zei tegen mij: 'Je bent goed in het klimmen en het is je passie, je moet hier iets mee doen'." Niet elke vrouw zou haar man op die manier onvoorwaardelijk steunen, zegt de Zeeuw, voornamelijk vanwege het gevaar. "Ik vertel haar na elke expeditie hoe belangrijk zij voor mij is."

Wat er nu nog op de planning staat voor de avonturier? "Vooral genieten van deze overwinning." Maar moe van het klimmen is hij zeker niet. "Er is nog zoveel moois te zien in de wereld. Misschien volgt er een klimreeks van de meest afgelegen vulkanen ter wereld."

Meerdere verdachten van de kunstroof in het Drents Museum komen uit Noord-Holland. Dat blijkt volgens de politie uit onderzoek.

Sinds de roof in de nacht van vrijdag op zaterdag is onderzoek gedaan in onder meer Alkmaar, Witmarsum, Groningen, Assen en Rolde. Dat heeft volgens de politie geleid tot "interessante sporen".

Meerdere van die aanknopingspunten liggen in Noord-Holland, zegt de politie. Zo werd een van de vluchtauto's gestolen in Alkmaar.

Helm van Cotofenesti

Bij de diefstal in Assen werden vier kunstschatten uit Roemenië gestolen, waaronder de iconische helm van Cotofenesti. De stukken waren in bruikleen van het Nationaal Historisch Museum in Boekarest. Op bewakingsbeelden was te zien dat de daders onder meer een deur openbraken om binnen te komen.

In een uitzending van Opsporing Verzocht vroeg de politie aandacht voor goederen die de daders mogelijk hebben gedumpt na de inbraak. Het gaat bijvoorbeeld om gereedschap en kleding. Gisteren werd in het water bij het museum al een voorhamer gevonden.

Roemeense museumdirecteur ontslagen

In Roemenië is onthutst gereageerd op de roof. Premier Ciolacu zei vandaag dat hij onderzoekt of hij in Nederland een schadevergoeding kan eisen, omdat de beveiliging van de kunstobjecten gebrekkig zou zijn geweest.

Verder heeft de minister van Cultuur bekendgemaakt dat ze de directeur van het Nationaal Historisch Museum in Boekarest ontslaat vanwege de kwestie. Door de kunstschatten uit te lenen aan het Drents Museum heeft de directeur volgens haar verzuimd het nationale erfgoed adequaat te beschermen.

Eerder op de dag, nog voor zijn ontslag, reageerde de museumdirecteur geëmotioneerd op de zaak:

Twee vrienden van de Belgische oud-minister van Justitie Van Quickenborne moeten een boete betalen voor het plassen tegen een politiebusje na een verjaardagsfeestje bij de oud-minister thuis.

Het busje stond in 2023 ter afschrikking voor zijn huis, omdat hij bedreigd werd vanuit het drugsmilieu. Er zaten geen agenten in, maar die keken wel mee via een bewakingscamera die bij het huis was geplaatst.

Van Quickenborne kwam zelf ook in beeld, maar ging vrijuit omdat er geen bewijs tegen hem was. De beelden wekken de indruk dat hij in kennelijke staat van dronkenschap verkeerde en op de openbare weg een "plasbeweging" maakte. Een vriend die erbij was heeft dat ontkend. Hij zou tegen de politie hebben gezegd dat de oud-minister "luchtgitaar speelde".

Van Quickenborne vierde op 14 augustus 2023 zijn vijftigste verjaardag. Hij had een zestigtal mensen bij hem thuis uitgenodigd. Voor "pintjes en pita's, net zoals in mijn jonge jaren", verklaarde hij later. De stemming werd baldadig, blijkt uit de beelden waar de Vlaamse publieke omroep VRT beslag op wist te leggen.

Om 20.38 uur kwam een aantal gasten naar buiten, waarvan een in het wit geklede man tegen het busje urineerde. Enkele uren later kwamen er opnieuw gasten naar buiten, ook allemaal in het wit geklede mannen. Een van hen stampte tegen de bumper en loosde daarna zijn plas.

"Door heel de avond heen wordt alles samen vier keer - door twee personen - tegen de politiecombi geürineerd", schrijft de Vlaamse omroep op zijn website.

Beledigd

De politieagenten die het pand van afstand observeerden voelden zich zwaar beledigd en eisten een schadevergoeding. Justitie startte daarop een onderzoek naar smaad. Maar de bezoekers van het feest werkten niet mee, ook Van Quickenborne niet. "Niemand wilde naar verluidt namen noemen", aldus de VRT.

Twee mannen, van 50 en 52 jaar, werden wel geïdentificeerd. Ze moeten een boete van 1250 euro betalen en een morele schadevergoeding van 1 euro aan de agenten overmaken. Ook draaiden ze op voor het schoonmaken van het busje.

In Kroatië is een Nederlander opgepakt die in België tot levenslang is veroordeeld. De 54-jarige Michel Z. werd eind vorige maand aangehouden en is inmiddels overgeleverd aan België, bevestigt het Openbaar Ministerie in Gent aan Belgische media.

Z. werd medio december bij verstek veroordeeld tot een levenslange celstraf. De rechters achtten bewezen dat hij opdracht had gegeven tot de moord op een Belg van 41 jaar. Het lichaam van deze Raouf Ben Alita werd eind 2018 gevonden in Kloosterzande, in Zeeuws-Vlaanderen.

De man bleek te zijn doodgeschoten vanwege een conflict in het drugsmilieu. Z. handelde met zijn broer in oude busjes met verborgen ruimtes die werden gebruikt voor drugshandel. Bij een deal met Ben Alita hadden ze ruzie gekregen.

Zes Nederlanders veroordeeld

De rechters veroordeelden uiteindelijk zes Nederlanders voor de moord, onder wie hoofdverdachte Michel Z. en zijn broer. Michel Z. kreeg levenslang, de andere vijf veroordeelden kregen celstraffen oplopend tot twintig jaar.

Opdrachtgever Z. was echter niet bij die veroordeling aanwezig: hij had zich bij het begin van het proces moeten melden bij de gevangenis maar bleef weg.

Na een Europees arrestatiebevel werd hij onlangs opgepakt in een Kroatisch dorp bij de Servische grens. Nu hij in België vastzit, kan hij nog in beroep gaan tegen zijn veroordeling.

Het Louvre in Parijs, één van de grootste musea ter wereld, wordt de komende jaren flink verbouwd. Er komt een geheel nieuwe extra ingang voor bezoekers. Die moet de huidige ingang, de beroemde glazen piramide, ontlasten. Het pronkstuk van het museum, de Mona Lisa, wordt verplaatst.

Het meesterwerk van Leonardo Da Vinci krijgt een nieuwe, geheel eigen zaal zonder andere schilderijen. Dat maakte president Macron bekend bij een bezoek aan het Louvre. De werkzaamheden gaan tien jaar duren en kosten ongeveer 700 tot 800 miljoen euro.

"Het project is realistisch en financieel onderbouwd", zei de president. "Het Louvre wordt gerestaureerd en wordt groter." Hij zei dat het museum in de toekomst 12 miljoen bezoekers zal kunnen ontvangen. Nu zijn dat er 8 à 9 miljoen. Bezoekers van buiten de Europese Unie moeten straks meer gaan betalen voor een toegangskaartje.

De maatregelen van de president volgen op een uitgelekte brandbrief die topvrouw Laurence des Cars van het Louvre op 13 januari aan de Franse regering stuurde. "Het museum is zorgwekkend aan het verouderen", schreef ze. Het Louvre wordt geteisterd door technische mankementen, lekkages en scheuren in daken en muren, en temperatuurschommelingen die schadelijk kunnen zijn voor de kunstwerken.

Afbladderende verf en schimmel

De NOS mocht deze week, onder begeleiding, een wandeling door het Louvre maken langs de plaatsen waar problemen zijn. Op plafonds is afbladderende verf te zien. Stukken verf die naar beneden vallen, landen op het publiek dat daar loopt.

Op muren, ook direct boven schilderijen, is er schimmelvorming omdat regenwater door die muren sijpelt. In andere zalen zijn restanten van waterstralen te zien. Onder de glazen piramide bij de ingang van het museum zitten flinke scheuren in de muren. Ook daar lekt regenwater door de kieren.

Die mankementen zijn niet alleen gevaarlijk voor het gebouw en voor de bezoekers, maar ook voor de schilderijen en beeldhouwwerken, schreef Des Cars in haar brandbrief. Kortom: de kunst loopt gevaar. Afgelopen maand moesten in een zaal kunstwerken worden weggehaald vanwege lekkages. Ruim een jaar geleden werd een complete tentoonstelling geannuleerd omdat een waterleiding was gesprongen.

Enorme toestroom

De aangekondigde renovatie moet een oplossing bieden voor deze problemen, maar details daarover gaf Macron niet. Zijn aankondigingen richten zich vooral op een ander probleem: de enorme toestroom van bezoekers. De laatste grote renovaties dateren uit de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw. Toen kwamen er zo'n 4 miljoen bezoekers per jaar. Nu zijn dat er twee keer zo veel.

"Het is niet makkelijk en het kost veel tijd om bij de kunstwerken in de buurt te komen", aldus de directrice. Zo staan er elke dag lange rijen en massa's mensen voor de Mona Lisa, een van de pronkstukken van het museum. De NOS zag hoe een bezoekster in een rolstoel noodgedwongen aan de zijkant van de zaal moest blijven en de Mona Lisa zittend in haar rolstoel niet kon zien.

Het beroemde doek van Da Vinci krijgt de komende jaren daarom een eigen, ruimere zaal.

De logistiek van het Louvre is ook niet meer geschikt voor de huidige bezoekersaantallen. "Het aanbod van versnaperingen en toiletten is onvoldoende. Voor bezoekers is er nergens plaats om even uit te rusten. De bewegwijzering moet verbeterd", schreef de directrice. En de piramide is mooi, maar vormt in de zomer vaak een nachtmerrie voor het personeel dat er werkt. De glazen reconstructie werkt dan als een serre: eronder wordt het snikheet.

President Macron beloofde dat de Franse belastingbetalers niet hoeven mee te betalen aan de renovatie van het museum. De kosten worden volgens hem onder meer gedekt door de hogere tarieven voor niet-EU-burgers, door donaties, en door een bijdrage van het Louvre-filiaal in Abu Dhabi.

Drie grote, rood-witte schoorstenen doemen op in de verte. Alleen uit de middelste komt nog rook. Het is dé energiecentrale van Transnistrië, de zelfverklaarde pro-Russische republiek in het oosten van Moldavië. De rook is van de steenkoolreserves die opgemaakt worden om nog wat stroom op te wekken.

Want sinds begin dit jaar is de regio afgesloten van Russisch gas, wat in heel Moldavië een gascrisis heeft veroorzaakt. Tienduizenden huishoudens in Transnistrië zitten zonder verwarming en grote delen van de dag zonder stroom. In de rest van Moldavië zijn de energieprijzen verdubbeld.

Bovendien zijn er zorgen dat er een humanitaire crisis uitbreekt als straks ook de stroom wegvalt in Transnistrië. De tijd dringt, en ondanks het bondgenootschap met Rusland moet de republiek nu overwegen hulp te accepteren van de EU en Moldavië.

Gratis gas

Transnistrië is een gebied zo groot als de provincie Noord-Holland en een Russische pion op het geopolitieke schaakbord. De zelfverklaarde republiek ligt tussen Oekraïne en de rest van Moldavië - allebei landen die juist een pro-Europese koers verkozen hebben. Transnistrië huisvest een paar duizend Russische militairen en is de afgelopen tientallen jaren met feitelijk gratis gas uit Rusland overeind gehouden.

"Het is zwaar nu, maar we houden het vol", zegt de gepensioneerde Vasya. Met de fiets in de hand wandelt hij over een zandweggetje in een dorpje vlakbij de centrale. Zoals veel mensen in de kleine dorpjes komt hij de winter door met zijn houtkachel. "Het is allemaal de schuld van Zelensky."

Vanwege de oorlog besloot Kyiv vanaf dit jaar geen Russisch gas meer door te laten over eigen grondgebied, wat ook in landen als Slowakije en Hongarije gevoeld wordt. Er zijn andere routes om het gas in Transnistrië te krijgen. Maar Rusland greep het moment aan om geld te eisen van Moldavië voor wat Moskou ziet als niet-betaalde gasleveringen aan Transnistrië. Iets wat Moldavië tegenspreekt.

Inwoners die in appartementen wonen met stadsverwarming, hebben de grootste problemen. Die hebben geen houtkachels en kunnen hun woningen alleen met elektrische kachels opwarmen. Maar er is slechts een paar uur per dag stroom.

Ook bij het gezin van Rodika. Vanwege de crisis gaan haar vier dochters sinds Kerstmis niet meer naar school. "Vooral 's nachts is het zwaar, wanneer de kinderen wakker worden in het donker en het koud is", zegt ze. "Maar ze zeggen dat er een oplossing komt, dus daar wachten we op."

Het gezin probeert het huis zo goed en zo kwaad als het gaat warm te houden:

Door de energiecrisis kampt Transnistrië met allerlei brandjes door technische problemen, kortsluiting en andere ongelukken. Meerdere mensen zijn omgekomen door koolstofmonoxidevergiftiging van een gasbrander.

In de tussentijd probeert de regering in de Moldavische hoofdstad Chisinau een oplossing te vinden. Door de hoge gasprijzen in de rest van Moldavië keldert namelijk ook de populariteit van de partij van de pro-Europese president Sandu, die onlangs een tweede termijn won en via een referendum de EU-ambities van Moldavië vastlegde in de grondwet. Hoe langer de crisis voortduurt, hoe groter de kans dat pro-Russische partijen het straks weer voor het zeggen krijgen in het land.

EU biedt hulp aan

De Moldavische regering besloot een eerste kleine gaslevering aan te bieden voor wat eerste hulp, die werd geaccepteerd door Transnistrië. De afgelopen dagen kwamen Brussel en Chisinau met een verdergaand voorstel: het tijdelijk leveren van gratis gas voor de centrale. Daarmee zou het belangrijkste instrument voor de Russische grip op de regio wegvallen. Het is alleen zeer de vraag of Moskou het Transnistrië toestaat om op het voorstel in te gaan.

Overal in de regio hoor je de hoop dat Moskou toch weer te hulp zal schieten. "Ik wil absoluut verder met Rusland. Dat is 100 keer beter", zegt een man op straat. "Rusland zal ons altijd helpen." Buiten een supermarkt steekt een jongen een sigaret op. Of toenadering tot Moldavië mogelijk is gezien de huidige crisis? "We kunnen echt niet op Moldavische hulp rekenen. Ze beschouwen ons hier als terroristen."

De leden van De Dijk hebben tussen de oprichting van de band in 1981 en hun afscheid in 2022 veel foto's, gouden platen, prijzen en fanmail verzameld. Dat hele archief wordt nu opgeslagen in het Stadsarchief Amsterdam. "Dat zijn allemaal werkstukken van dierbare fans. Die pleur je niet zomaar in de sloot", zegt zanger Huub van der Lubbe tegen AT5.

De Dijk, vernoemd naar de Amsterdamse Zeedijk, scoorde grote hits met Dansen op de vulkaan, Als ze er niet is en Mag het licht uit. In 2022 gaf de band als onderdeel van het afscheid nog vijf uitverkochte concerten in de Ziggo Dome. De band stopte definitief na twee concerten in Paradiso. De poster van die afscheidsconcerten en het affiche van hun allereerste optreden in 1981 hingen tot vandaag nog in het boekingskantoor van de band aan het Singel.

Zanger Huub van der Lubbe, bassist Hans van der Lubbe en drummer Antonie Broek hebben bij het kantoor de vrachtwagen opgewacht die alle dozen vol popgeschiedenis heeft opgehaald. Alles is verhuisd naar de depots aan van het stadsarchief.

Alles bewaard

Huub van der Lubbe: "Vanaf het begin heb ik krantenknipseltjes, recensies, besprekingen, interviews en dat soort dingen allemaal bewaard en in mappen gedaan. In een doos onder een bureau. Eind van het jaar was die doos vol, ging er een deksel op, schreef ik er 1982 op en dan kwam de volgende doos. Dat heb ik toch wel volgehouden die 41 jaar. Maar waar laat je dat, hè? Het was de vrouw van Antonie Broek die zei: 'Niets mag weg. Dit is allemaal cultureel erfgoed'."

Migiza Victoriashoop, hoofd van de afdeling collecties van het Stadsarchief, is heel blij met de nieuwe aanwinst uit de Nederlandse popgeschiedenis. "Natuurlijk vanwege de faam van de band, maar ook omdat het echt een mooie toevoeging is aan onze collectie."

De bandleden hadden ook nog veel herinneringen thuis liggen. "Bij mij in de kast staan ook nog een heleboel verhuisdozen. Ik moet dat allemaal nog uitzoeken. Alle T-shirts die ooit zijn gemaakt, alle teksten die Huub altijd uitdeelde. Ik weet niet of ik dat allemaal ga bewaren, maar ik moet dat allemaal nog doen", zegt Hans van der Lubbe.

3 consumpties

Fans kunnen binnenkort onder meer het contract bewonderen van het allereerste optreden van De Dijk. De bandleden kregen 150 gulden en drie consumpties.

Van der Lubbe heeft veel van het materiaal dat hij nog thuis had staan overgebracht naar het boekingskantoor. "Met het idee dat het naar het Stadsarchief zou gaan, ben ik het allemaal nog een keertje doorgegaan. Ik was hier eergisteren nog. Toen pakte ik zo'n map en daar zaten een heleboel handgeschreven - ik denk originele - teksten in. En die vind ik eigenlijk toch wel leuk om zelf te houden. Ik weet niet waarom."

De voormalig bandleden hebben zelf hun dozen met herinneringen naar binnen gedragen bij het Stadsarchief. Huub van der Lubbe: "Het is niet weg. Er zijn nu andere mensen die er zorg voor gaan dragen. En dat is een fijn idee."

Frankrijk begint een gerechtelijk onderzoek naar witwassen en belastingfraude bij cryptoplatform Binance. Ook witwassen in verband met drugshandel wordt onderzocht. De overtredingen zouden zijn begaan in Frankrijk, maar ook in andere Europese landen, tussen 2019 en 2024.

Volgens de Franse justitie heeft het platform gehandeld zonder de nodige goedkeuringen en heeft het niet voldaan aan zijn plicht om de identiteit van klanten en eventueel verdachte transacties goed te monitoren. Daardoor heeft het bedrijf "waarschijnlijk meegewerkt aan het witwassen van bedragen afkomstig uit drugshandel en belastingfraude".

Het vooronderzoek startte in 2022, nadat gebruikers van het platform klaagden dat ze geld hadden verloren omdat het bedrijf hen verkeerd had geïnformeerd. Binance zou mensen hebben benaderd met reclame via influencers en advertenties op sociale media op een manier die in strijd is met de wet.

"Binance ontkent de beschuldigingen met klem en zal elke aanklacht fel bestrijden", aldus een woordvoerder van Binance tegen persbureau Reuters. Het zou volgens het bedrijf om een zaak gaan die al jaren oud is. Volgens de woordvoerder van Binance heeft het bedrijf intussen vooruitgang geboekt in het bestrijden van witwaspraktijken.

Vier maanden cel

Het is niet voor het eerst dat de rechterlijke macht zijn pijlen op Binance richt. In de Verenigde Staten werd het bedrijf na jarenlang onderzoek beschuldigd van allerlei overtredingen, waaronder ongeregistreerde effectenhandel. Volgens de aanklagers hanteerde het platform "een werkwijze die criminelen verwelkomde", en liet het na om tienduizenden verdachte transacties met terroristische groeperingen te melden. Binance-oprichter en voormalig ceo Changpeng Zhao trof een schikking en moest vier maanden de cel in en een schadevergoeding van 4,3 miljard dollar betalen.

In Nederland stopte het bedrijf alle activiteiten in juli 2023 nadat De Nederlandsche Bank (DNB) hen een miljoenenboete had opgelegd, omdat ze zonder vergunning cryptodiensten aanboden. Daarmee onttrok Binance zich volgens DNB aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme.

Behalve in Frankrijk lopen er in nog meer landen onderzoeken naar het grootste cryptoplatform ter wereld. Binance is gevestigd op de Kaaimaneilanden.

Justitie in Italië is een onderzoek begonnen naar premier Meloni en een aantal andere kabinetsleden. Aanleiding is de vrijlating en uitzetting, vorige week, van een Libische agent die werd gezocht door het Internationaal Strafhof (ICC).

Meloni heeft zelf bekendgemaakt dat er een onderzoek tegen haar loopt. In een videoboodschap op Instagram zegt ze dat aanklagers haar verdenken van verduistering en medeplichtigheid aan een misdrijf.

Andere bewindslieden die worden onderzocht, zijn minister Piantedosi van Binnenlandse Zaken en minister Nordio van Justitie.

Oorlogsmisdaden

De zaak draait om de Libiër Osama al-Masri Njeem, die door het ICC wordt verdacht van oorlogsmisdaden in zijn tijd als hoofd van militiegevangenissen in Tripoli. Anderhalve week geleden werd hij in Turijn opgepakt op basis van een arrestatiebevel van het ICC.

Italië bleek echter niet van plan Njeem uit te leveren aan het ICC, maar liet hem na een paar dagen vrij en zette hem uit naar Libië. Het ICC reageerde geïrriteerd en ook politici van de Italiaanse oppositie waren verbijsterd.

Minister Piantedosi zei er in de Senaat alleen over dat de Libiër werd uitgezet om "dringende veiligheidsredenen". De man zou "een gevaar" hebben gevormd. De minister lichtte niet toe waarom hij niet aan het ICC werd overgedragen.

'Ik laat me niet chanteren'

In haar videoboodschap toont premier Meloni zich strijdbaar. "Ik laat me niet chanteren, ik laat me niet intimideren en daarom ben ik niet geliefd bij degenen die niet willen dat Italië verandert en beter wordt", aldus Meloni.

Ze zegt dat het onderzoek naar haar wordt geleid door de aanklager die ook vicepremier Salvini voor de rechter bracht vanwege het tegenhouden van een schip met migranten. In die zaak werd Salvini vorige maand vrijgesproken.