NOS Nieuws - Algemeen

Apple belooft onder druk van importheffingen extra miljarden te investeren in VS

2 months ago

Apple zegt de komende vier jaar meer dan 500 miljard dollar (478 miljard euro) te investeren in de Verenigde Staten. Het bedrijf doet de aankondiging nadat Donald Trump eerder deze maand importheffingen van 10 procent voor producten uit China aankondigde.

Eind vorige week sprak Trump nog met Apple-directeur Tim Cook in het Witte Huis. "Ze willen onder de importheffingen uit", zei Trump daarna tegen Amerikaanse media. In China worden de meeste onderdelen van de iPhones en iPads gemaakt, die vervolgens onder meer naar de VS worden verscheept.

Apple zegt dat het geld onder meer gaat naar een fabriek in Texas. Daar zullen computerservers in elkaar worden gezet, terwijl de apparatuur voorheen buiten de VS werd geproduceerd. De locatie moet in 2026 de deuren openen. Ook belooft het bedrijf 20.000 nieuwe mensen aan te nemen.

Apple investeerde al honderden miljarden

Het is onduidelijk welk deel van de aangekondigde investeringen al in de pijplijn zat voordat Trump voor de tweede keer werd verkozen tot president van de VS. In 2021 kondigde het bedrijf aan om in vijf jaar tijd 430 miljard dollar te investeren. Dat komt neer op gemiddeld 86 miljard dollar tot 2026.

De vandaag aangekondigde investeringen overlappen deels daarmee: van 2025 tot 2029 belooft Apple gemiddeld 125 miljard per jaar te investeren. Daarmee zegt Apple dus toe om gemiddeld 39 miljard extra per jaar te investeren.

Apple ontweek eerder importheffingen

Tijdens Trumps eerste termijn lukte het Cook om onder dreigende importheffingen van producten uit China te komen. Ruim vijf jaar geleden brachten Trump en hij een bezoek aan een Amerikaanse fabriek waar Apple-computers in elkaar worden gezet. Trump zei toen ook al dat hij wilde dat Apple zijn producten in de VS zou maken.

Nadat Apple in 2019 werd uitgezonderd van importheffingen op onder meer computerchips uit China, bedankte Cook de president daarvoor. Hij zei dat de nieuwste Mac Pro-computers dankzij de regering-Trump in Texas in elkaar gezet konden worden, hoewel in diezelfde fabriek al sinds 2013 Apple-computers werden gemaakt.

Rechtbank Amsterdam doet aangifte na intimidatie rechter op sociale media

2 months ago

De rechter die vorige week een streep zette door het kabinetsbesluit om drie islamitische sprekers te weren, is volgens de rechtbank slachtoffer geworden van online intimidatie. Na de uitspraak van afgelopen donderdag zijn op sociale media privégegevens van de rechter gedeeld. De rechtbank van Amsterdam heeft daarom aangifte gedaan, bevestigt een woordvoerder.

Op onder meer X betichtten gebruikers de rechter ervan vooringenomen te zijn. In hun berichten noemden ze de naam van de rechter, diens partner en werkgever. Er is daarom aangifte gedaan van "in elk geval doxing". Dat is het online verspreiden van persoonsgegevens met het doel te intimideren. Doxing is sinds vorig jaar strafbaar. Volgens de rechtbank is er in dit soort situaties "altijd aandacht is voor de veiligheid van de betrokken medewerker en diens gezin".

De president van de rechtbank zegt in een interview met AT5 dat uitspraken van de rechtbank gemotiveerd worden om ze controleerbaar te maken en daar mogen mensen ook op reageren. "Maar hier richt men zich op de persoon van de rechter en zijn familie en dat is heel kwalijk. Dit mag absoluut niet en kan echt ondermijnend zijn voor het vertrouwen in de rechtspraak, de collega en zijn familie", aldus de president. "Wij vinden dit niet acceptabel."

Onvoldoende onderbouwd

De rechter oordeelde vorige week dat het besluit van minister Faber van Asiel en minister Van Weel van Justitie om islamitische predikers te weigeren die zouden spreken op de Ramadan Expo onvoldoende was onderbouwd. De predikers hadden volgens de ministers in eerdere uitlatingen seks met minderjarige meisjes goedgepraat, homohaat verkondigd en de terreurdaden van Hamas verheerlijkt.

De rechter oordeelde dat bij het besluit van de ministers onvoldoende was onderbouwd waarom de komst van de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde was, waardoor de predikers afgelopen weekend toch konden spreken in de Jaarbeurs in Utrecht.

Podcast De Dag: het Duitsland van Friedrich Merz

2 months ago

Duitsland heeft gekozen: de CDU/CSU van Friedrich Merz is de grootste geworden bij de verkiezingen van zondag. De AfD is tweede geworden en op de derde plek eindigt de nu regerende SPD van bondskanselier Olaf Scholz. Wat betekent de uitslag voor de koers van de oosterburen nu Merz hoogstwaarschijnlijk de nieuwe bondskanselier wordt?

Politiek journalist bij de ARD Anke Plättner schetst hoe de Duitse politiek ervoor staat na zondag. En schetst een profiel van de man die al zijn hele leven droomt van dit ambt. Hij probeerde herhaaldelijk om CDU-leider te worden en nu hij 69 is, mag hij eindelijk het land leiden.

Merz trok zijn partij, de christendemocratische CDU, naar rechts en staat bekend als conservatiever dan Merkel. En dat is niet het enige verschil met de oud-bondskanselier.

Reageren? Mail naar dedag@nos.nl

Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek

Redactie: Judith van de Hulsbeek

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Herman Brood Museum in Zwolle sluit na acht jaar

2 months ago

Bijna acht jaar lang huisde in een monumentaal pand in Zwolle het Herman Brood Museum, opgericht door een vriend van de kunstenaar. Nu kan initiator Ivo de Lange de hoge kosten niet meer bijbenen en is hij gedwongen de deuren te sluiten.

In april 2017 ging de tentoonstelling open in het pand aan de Blijmarkt. In eerste instantie als de 'Herman Brood Experience', maar anderhalf jaar later als volwaardig museum.

De bezoeker krijgt in het museum een kijkje in het leven van de in 2001 overleden Brood. Veel spullen komen uit de collectie van De Lange, maar ook van weduwe Xandra Brood, dochter Lola en beide zussen van de kunstenaar. Er zijn brieven, tekeningen, gedichten, kledingstukken, schildermateriaal en spuitnaalden die hij gebruikte te zien.

Daarnaast is er een winkel met merchandise, zeefdrukken en boeken. Liefhebbers kunnen ook een workshop volgen waarbij ze de schildertechnieken van Brood leren.

Zwaar weer

Maar over een maand is dat voorbij: op 30 maart sluit het museum definitief, schrijft regionale omroep Oost. Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven is voor De Lange te groot geworden om het museum rendabel te houden.

Het museum verkeert al langer in financieel zwaar weer. Zo gaf de gemeente Zwolle het museum in 2023 een eenmalige subsidie van 70.000 euro, boven op de jaarlijkse bijdrage van 30.000 euro.

Dat was niet genoeg. "Het levert onvoldoende op", stelt De Lange in De Stentor. De huur wordt steeds hoger en hoewel het museum goed bezocht wordt, staan er volgens hem geen busladingen met mensen voor de deur.

Lokale politici hebben het gemeentebestuur gevraagd of alle mogelijkheden voor het behoud van het museum onderzocht zijn.

Zwolle

Herman Brood was een geboren en getogen Zwollenaar. Hij werd er geboren in 1946. Hij kwam samen met zijn vader vaak bij Café Stroomberg in het centrum van de stad en gaf tijdens zijn carrière regelmatig optredens in poppodium Hedon. Daar staat een bronzen borstbeeld van Brood.

In 2001 maakte de kunstenaar een einde aan zijn leven.

Merz kan niet wachten om Duitsland te regeren, verliezers likken hun wonden

2 months ago

CDU/CSU-leider Merz wil niet te lang wachten met het vormen van een nieuwe regering. Samen met de SPD heeft hij bij de Duitse verkiezingen genoeg zetels behaald voor een meerderheidskabinet.

Merz zegt dat hij vastbesloten is om voor Pasen met de SPD een regering te hebben. "De wereld wacht niet op ons", herhaalde hij. "We moeten meteen beginnen te praten met de SPD over de belangrijkste thema's, zoals buitenlandse betrekkingen, migratie en economie. Onze voorstellen liggen op tafel, ik ga ervan uit dat de SPD met ons een probleem wil oplossen."

Wie is Friedrich Merz? Je ziet het in de video:

Vertrekkend SPD-bondskanselier Olaf Scholz heeft gezegd dat hij geen zitting zal nemen in een nieuw kabinet. De SPD behaalde met 120 van de 630 parlementszetels het slechtste verkiezingsresultaat in de geschiedenis van de partij.

Scholz zei op een persconferentie: "Ik ben even verantwoordelijk voor de verkiezingswinst in 2021 als voor het verlies nu. Het was een eer om dit land te leiden, vooral in een tijd dat er op twee uur vliegen een oorlog woedt."

Andere wissels

De partij heeft partijvoorzitter Lars Klingbeil naar voren geschoven als de nieuwe fractieleider. Hij volgt Rolf Mützenich op. Woensdag wordt hierover gestemd.

Op een persconferentie zei Klingbeil dat zijn partij niet zomaar met alle voorstellen van Merz zal instemmen. "Merz is aan zet", zei hij.

Ook de Groenen moeten op zoek naar een nieuw gezicht. Lijsttrekker Robert Habeck wil geen leidende rol meer na het verlies van de partij. De Groenen verloren teleurstellend: ze kregen 11,6 procent van de stemmen (85 zetels), tegen 14,7 procent in 2021. Daarmee zijn ze de vierde partij na CDU/CSU, AfD en SPD.

De nieuwe links-populistische partij BSW van Sahra Wagenknecht bleef met 4,97 procent net onder de kiesdrempel en komt dus niet in het parlement. Wagenknecht overweegt een onderzoek aan te vragen naar de uitslag van de verkiezingen.

Ze zegt dat niet alle kiezers in het buitenland op tijd hun poststem hebben kunnen uitbrengen. Ze betwijfelt daarom of de verkiezingen geldig zijn. Ze laat nog uitzoeken hoeveel stemmen er verloren zijn gegaan.

Er zijn 230.000 Duitse kiezers in het buitenland. Volgens berekeningen van Wagenknecht zouden die haar 11.500 stemmen hebben opgeleverd. Haar partij kwam 13.400 stemmen tekort voor een zetel in de Bondsdag.

Net als de BSW haalde ook de liberale FDP de kiesdrempel niet. De partij regeerde tot afgelopen najaar nog mee. Partijleider Lindner trekt zijn conclusies, dus ook de FDP moet op zoek naar een nieuwe leider.

Ex-Secret Service-agent en podcaster Dan Bongino wordt adjunct-directeur FBI

2 months ago

Dan Bongino, voormalig agent van de Amerikaanse veiligheidsdienst de Secret Service en rechts-conservatieve mediapersoonlijkheid, is door president Donald Trump benoemd tot adjunct-directeur van de FBI.

Met de benoeming van Bongino (50), die werd aangekondigd op het sociale mediaplatform Truth Social, heeft Trump twee bondgenoten aan het hoofd van de Amerikaanse federale recherchedienst. Eerder werd Kash Patel aangesteld als directeur van de FBI.

Voor zijn tijd bij de Secret Service werkte Bongino in de jaren 90 een aantal jaar voor de politie in New York. Ruim tien jaar geleden begon hij als conservatieve politiek commentator op Fox News. Van 2021 tot 2023 had hij er een zaterdagavondshow. Ook is hij presentator van The Dan Bongino Show, een populaire podcast op Spotify in de VS.

Bongino probeerde het ook meermaals in de landelijke politiek. In 2014, 2015 en 2016 probeerde hij namens de staten Maryland en Florida in het Congres te komen. Iedere poging mislukte.

Kritiek op de Secret Service

Voor de presidentiële veiligheidsdienst diende Bongino onder zowel George W. Bush als Barack Obama. In zijn mediacarrière heeft Bongino meermaals kritiek geuit op het functioneren van de organisatie.

In een interview met Trump afgelopen najaar vroeg hij de president om een commissie op te richten om de veiligheidsdienst te hervormen. Hij noemde de dienst een "mislukt" agentschap, waarbij hij wees op de twee aanslagpogingen op Trump vorig jaar.

De president werd in juli bijna doodgeschoten tijdens een campagnebijeenkomst in Butler, Pennsylvania. En in september werd een man aangehouden die zich met een wapen schuilhield bij de golfbaan waar Trump aan het golfen was.

Met Bongino en Patel krijgt de FBI een leiding die aansluit bij de politieke agenda van Trump, die de veiligheidsdiensten ingrijpend wil hervormen. De twee FBI-directeuren hebben meermaals aangegeven daar voorstander van te zijn.

Vorige FBI-directeur opgestapt

De FBI staat na Trumps beëdiging als president onder toenemende druk. Eerder deze maand stuurde het ministerie van Justitie een groep hoge ambtenaren van het bureau naar huis. Daarbij eiste het de namen van duizenden FBI-agenten die deelnamen aan onderzoeken naar de Capitoolbestorming op 6 januari 2021.

Christopher Wray stopte vorig jaar als directeur van de FBI, voor de aanstelling van Trump als president. Wray kreeg als directeur onder meer te maken met de inmiddels geschrapte strafzaken tegen Trump, zoals de zaak over het beïnvloeden van de verkiezingsuitslag in 2020 en de zaak die ging over het achterhouden van geheime documenten.

Vanwege die zaken liet Trump zich de afgelopen jaren meerdere malen negatief uit over de FBI-directeur die hij zelf had aangesteld.

ACM waarschuwt leveranciers van hondenvoer om prijsafspraken

2 months ago

De Autoriteit Consument en Markt heeft leveranciers van hondenvoer op de vingers getikt omdat zij volgens de toezichthouder dierenspeciaalzaken onder druk zetten om vaste prijzen te hanteren. "Winkeliers moeten zelfstandig de prijzen van de producten in hun winkel of webwinkel bepalen", stelt voorzitter Martijn Snoep.

Bedrijven die zich hier niet aan houden, riskeren een boete die kan oplopen tot 900.000 euro of 40 procent van hun omzet. Tot nu toe zijn er negen bedrijven gewaarschuwd door de ACM.

Volgens de ACM hebben leveranciers gedreigd met nadelige gevolgen als winkels hun prijzen zouden verlagen. Winkels kregen te horen dat als ze zich niet zouden houden aan de adviesverkoopprijzen, ze geen korting meer zouden krijgen. "Er werd druk uitgeoefend en dat kan echt niet. Vandaar dat wij de waarschuwingen hebben uitgedeeld", zegt een ACM-woordvoerder.

Prijsafspraken kunnen leiden tot hogere prijzen voor consumenten en zijn verboden. Ook werd gedreigd met leveringsbeperkingen en uitsluiting van bepaalde producten.

De ACM roept leveranciers op om zich aan de mededingingsregels te houden. Volgens de woordvoerder nemen de aangesproken bedrijven de waarschuwingen serieus. "Bedrijven zijn nu gestart met een nalevingsprogramma, maar we zullen ook zeker het gedrag van de desbetreffende bedrijven in de gaten blijven houden."

Twee doden bij ongeluk met vrachtwagen in tunnel Zeeuws-Vlaanderen

2 months ago

Bij een ongeluk in de Sluiskiltunnel bij Terneuzen zijn twee mensen om het leven gekomen. Beide slachtoffers zaten in de cabine van een vrachtwagen, die gekanteld in de noordbuis ligt.

Het ongeluk gebeurde rond 11.30 uur, zegt een woordvoerder van de tunnelbeheerder. "We zien op de beelden dat de vrachtwagen eerst de rechterwand raakt, dan de linkerwand, en dan op de kant terechtkomt."

Het was een eenzijdig ongeval. De noordbuis is afgesloten voor verkeer.

Een politiewoordvoerder laat weten dat de vrachtwagen een tankauto was en zonder gevaarlijke stoffen reed.

Noordbuis afgesloten

Ook de zuidbuis werd tijdelijk afgesloten, om plaats te maken voor de hulpdiensten. Om 13.00 uur werd deze buis weer vrijgegeven voor verkeer. De noordbuis blijft voorlopig wel gesloten; zeker tot na de avondspits.

Verkeer kan gebruikmaken van een omleidingsroute over de brug op de N61, meldt Omroep Zeeland. De vrachtwagen blokkeerde de hele tunnelbuis:

EU heft per direct eerste sancties tegen Syrië op

2 months ago

De Europese Unie heeft per direct een reeks sancties tegen Syrië opgeschort. Het gaat vooral om versoepelingen in de energie- en transportsector. Volgens de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU vormen die de grootste belemmering voor de opbouw en ontwikkeling van het land. De ministers zijn vandaag bijeen in Brussel.

Daarnaast worden financiële transacties toegestaan die noodzakelijk zijn voor humanitaire hulp en de wederopbouw van het land. Het gaat onder meer om het opschorten van sancties op olie, gas en elektriciteit. Ook krijgen vijf Syrische banken weer toegang tot hun tegoeden, die eerder waren bevroren. De banken mogen het geld beschikbaar stellen aan de Syrische Centrale Bank.

De EU-lidstaten handhaven nog wel andere sancties tegen Syrië, onder meer op het terrein van de wapenhandel en de internationale handel in Syrisch cultureel erfgoed.

Eerste sancties in 2011

De eerste Europese sancties werden in 2011 ingesteld toen president Assad democratische protesten met geweld de kop in drukte. Het geweld mondde uit in een bloedige oorlog met veel doden en miljoenen vluchtelingen. Met de val van president Assad en zijn vlucht naar Moskou kwam er dit jaar een einde aan die burgeroorlog.

Rebellengroep HTS is nu in Syrië aan de macht. Hoewel die groep door de VN en de EU als terroristische organisatie wordt beschouwd, zijn de eerste signalen vanuit de overgangsregering volgens de EU positief.

HTS-leider Sharaa werd vorige maand benoemd tot interim-president van het land. Hij zegt te werken aan een nieuwe grondwet, al kan het volgens hem wel vier jaren duren voordat die klaar is.

Geen extra tbc-gevallen bij maaltijdleverancier, wel breder onderzoek

2 months ago

Het aantal medewerkers met tuberculose (tbc) bij maaltijdleverancier Maître in Oude-Tonge is lager dan gedacht. Eerder deze maand gaf een huidtest bij tientallen medewerkers een positieve uitslag, maar uit verder onderzoek blijkt dat geen van hen ziek of besmettelijk is.

Twee weken geleden werd bekend dat twee medewerkers van de vestiging op Goeree-Overflakkee open tbc hebben, de besmettelijke vorm van de ziekte. De eerste melding kwam eind vorig jaar bij de GGD binnen, de tweede half januari. Beide medewerkers zijn direct in isolatie gegaan.

De GGD voerde een uitgebreid contactonderzoek uit bij het bedrijf. 156 medewerkers kregen een huidtest, bij 85 kwam daar een positieve reactie uit. Zij waren dus mogelijk blootgesteld aan de tbc-bacterie.

Geen actieve tbc

Deze personen zijn vervolgens uitgebreider getest met een longfoto en een bloedtest. Daaruit blijkt nu dat bij geen van hen sprake is van de ziekte. Bij een aantal is wel de tbc-bacterie gevonden. Zij krijgen een afspraak met de GGD om vervolgstappen te bespreken, om te voorkomen dat de ziekte zich alsnog openbaart.

In Nederland komt tbc niet vaak voor. In 2023 werd het bij 710 mensen vastgesteld. In Nederland wordt er niet standaard tegen gevaccineerd.

In Oost-Europa komt de ziekte vaker voor en worden mensen dus ook vaker ingeënt. Omdat er dan antistoffen van tbc in het lichaam zitten, kan een huidtest positief uitslaan. Veel medewerkers van Maître komen uit Oost-Europa, schrijft de regionale omroep Rijnmond.

Bron bekend

De persoon die half januari in beeld kwam met tbc blijkt de bron van de besmettingen te zijn, zegt de GGD. Deze persoon werkte al langer bij het bedrijf. De GGD breidt het onderzoek nu uit om eventuele andere besmettingen op te sporen.

Dat onderzoek begint half maart. Dan is de incubatietijd van 8 weken voorbij en zijn afweerreacties meetbaar. Hoeveel mensen precies onderzocht worden, is onduidelijk. Maar de GGD roept in ieder geval iedereen die vanaf juni 2024 op de locatie in Oude-Tonge is geweest op zich te melden.

Lange behandeling

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte zit meestal in de longen en kan besmettelijk zijn. Patiënten krijgen klachten als lange tijd hoesten, koorts en moeilijk ademhalen. De ziekte is goed te bestrijden, maar de behandeling duurt minimaal een half jaar. Zonder behandeling kan de ziekte dodelijk zijn.

De veiligheid van de maaltijden van Maître is niet in het geding, benadrukt de GGD. Tuberculose wordt niet overgedragen via voedsel, drinken of aanraking. "Er is geen enkel risico voor de voedselveiligheid van de producten die bij Maître worden gemaakt."

De Van Loon Group, waar Maître onder valt, zegt de zorgplicht "uiterst serieus" te nemen. Ze volgen de adviezen van de GGD nauwgezet op, schrijven ze.

Ontwerp overleden Bram (16) rijdt in carnavalsoptocht: 'Zo is hij er toch een beetje bij'

2 months ago

Een muziekwagen die is ontworpen door de overleden 16-jarige Bram uit Geesteren, reed afgelopen weekend mee met de eerste optocht van het carnavalsseizoen in het Twentse Langeveen.

Het is een speciaal moment voor de ouders van Bram. "Het is heel erg mooi dat iets wat hij heeft bedacht uiteindelijk werkelijkheid wordt", zegt zijn moeder. "Ondanks dat hij daar zelf geen onderdeel meer van is."

Bram kwam in mei vorig jaar om bij een bedrijfsongeval. Hij werd tijdens zijn stage als elektromonteur geëlektrocuteerd bij werkzaamheden in de kruipruimte van een bedrijfspand.

Zo ging zijn wagen vandaag de weg op, onder toeziend oog van nabestaanden en vrienden:

Na zijn dood vonden de ouders van Bram schetsen voor een praalwagen. Hoewel Bram hield van carnaval en tekenen, wist niemand dat hij bezig was met een eigen ontwerp. "Het kwam als een verrassing", zegt zijn vader eerder tegen regionale omroep Oost.

Tekenen deed zijn zoon wel vaker, dat wisten beide ouders. "Als hij niets te doen had, zat hij 's avonds aan de keukentafel te tekenen. Dat kon van alles zijn. Van trekkers tot andere voertuigen." Deze praalwagen hadden ze nog niet voorbij zien komen.

Eerbetoon

Carnavalsvereniging De Kroegtijgers, waar Bram actief betrokken bij was, besloot de wagen na te bouwen. Dat deden ze met donaties van nabestaanden van Bram. Zijn ouders vroegen voor de condoleance een bedrag te schenken aan de vereniging in plaats van bloemen te geven.

"Toen we op een avond de opbrengst daarvan naar hen brachten, zeiden ze dat ze het geld gingen gebruiken voor de aanschaf van gereedschap om wagens te bouwen", aldus de vader. "En dat ze dus een wagen wilden bouwen volgens het ontwerp van Bram, als eerbetoon."

Zo zou Bram in gedachten toch meerijden met de carnavalsoptochten, zegt Sam Eerdman, voorzitter van de carnavalsvereniging. "Hij was een stille genieter. Iemand met een lach van oor tot oor, heel creatief en heel veel met carnaval bezig."

Na maanden klussen en knutselen was de praalwagen afgelopen zaterdag klaar voor een eerste optocht. In Langeveen kwamen de schetsen van Bram tot leven.

"Het eindresultaat is prachtig", zegt Eerdman. "Het is een kopie van de originele schetsen. Hier mogen we met elkaar trots op zijn."

De schetsen zelf hebben een plek voor op de wagen gekregen. Ook brandt er een kaarsje met daaronder de tekst 'Designed by Bram Wesselink'.

"Zo is hij er toch een beetje bij", zegt Eerdman. "Als alle optochten goed verlopen, kunnen we er op een prachtige manier op terugkijken."

In totaal staan er nog vijf optochten op het programma met de wagen van Bram.

Overleden Hans van den Broek 'diende publieke zaak met liefde'

2 months ago

"Hans van den Broek vertegenwoordigde jarenlang in persoon het beste dat de Nederlandse diplomatie de wereld te bieden heeft". Zo herdenkt premier Dick Schoof de overleden CDA-prominent in een reactie op X.

"Met wijsheid, volharding en grote kennis van zaken werkte hij onvermoeibaar aan een sterk Nederland in een sterk en verenigd Europa. Ik wens zijn familie veel kracht toe bij de verwerking van dit grote verlies", zegt Schoof. Van den Broek overleed op 88-jarige leeftijd.

Ook koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix hebben gereageerd op zijn overlijden. Ze herinneren zich hem "als een man met een groot sociaal hart die mensen wist te verbinden" en zeggen te zijn geraakt door zijn overlijden.

'Gewetensvol en met liefde'

Ze zeggen dat Van den Broek als minister van Buitenlandse Zaken en lid van de Europese Commissie "de trans-Atlantische band" en de Europese samenwerking versterkte. "Gedurende vele jaren diende hij de publieke zaak gewetensvol en met liefde. Wij leven mee met allen die van hem hielden."

Van den Broeks jongste dochter Marilène trouwde in 1998 met prins Maurits en is sinds haar huwelijk prinses. Maurits was het eerste kleinkind van koningin Juliana en prins Bernhard dat trouwde.

De huidige minister van Buitenlandse Zaken en voormalig CDA'er Veldkamp schrijft op X dat Van den Broek "een indrukwekkende stempel" heeft gedrukt op het Nederlandse buitenlandbeleid. "Hij zal herinnerd worden als een groot diplomaat."

Ernst Hirsch Ballin was als minister van Justitie in het kabinet-Lubbers III collega van Van den Broek. "Een heel bijzondere en erg competente collega", herinnert hij zich Van den Broek in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. "Hij was iemand die heel precies en professioneel werkte."

Vorm van dementie

Van den Broek was minister van Buitenlandse Zaken in een tijd van Europese omwentelingen, zegt Hirsch Ballin. "De val van de Berlijnse Muur bracht zoveel veranderingen op zijn terrein. We hadden te maken met de oorlog in Joegoslavië, waarin hij belangrijke rol heeft gespeeld om tot een enigszins vreedzame oplossing te komen. Maar zijn voorbereidingswerkzaamheden voor het Verdrag van Maastricht van 1991 waren het belangrijkste." Met dat verdrag werd de basis van de Europese Unie en de invoering van de euro gelegd.

Binnen het CDA was Van den Broek volgens Hirsch Ballin "een man van het midden, iets meer aan de behoudende kant." De twee ex-ministers hadden elkaar al een tijdlang niet gesproken, vanwege de gezondheid van Van den Broek. Van den Broek leed al geruime tijd aan dementie. "Er waren een paar collega's van toen met wie ik tot in hun laatste levensjaren contact heb gehouden, Ruud Lubbers en Wim Kok met name, maar hij kon er niet meer bij zijn de laatste jaren."

Sterkere positie Nederland

Van den Broek maakte in 1976 op 39-jarige leeftijd zijn entree in de landelijke politiek. Hij werd eerst Tweede Kamerlid voor de KVP (Katholieke Volkspartij) en later voor het CDA, waarin de KVP was opgegaan.

Het CDA noemt hem "een man met een diepgewortelde toewijding aan democratische waarden, internationale samenwerking en de bevordering van vrede en veiligheid". De partij zegt dat "zijn scherpe inzicht en diplomatieke vaardigheden hebben bijgedragen aan een sterkere positie van Nederland in de wereld. Het CDA is hem "zeer dankbaar voor het vele werk dat hij voor ons land, Europa en voor het CDA heeft verricht."

Explosies bij Russisch consulaat in Marseille, geen gewonden

2 months ago

Bij het Russische consulaat in de Franse havenstad Marseille zijn vanochtend twee explosies geweest. Volgens de politie zijn er rond 08.00 uur drie plastic frisdrankflessen naar het gebouw gegooid, waarvan er twee zijn ontploft. De politie onderzoekt de inhoud van de flessen.

Er is niemand gewond geraakt en er is geen schade.

De dader is op de vlucht geslagen. Over een motief is nog niets bekend. De explosies zijn op de dag dat de Russische inval in Oekraïne, vandaag drie jaar geleden, wordt herdacht. Het is onduidelijk of er een verband is.

De hulpdiensten rukten massaal uit na de melding:

De Russische consul-generaal in Marseille zei aanvankelijk dat er een explosie in het consulaat was. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou zegt dat het "alle kenmerken van een aanslag" heeft en eist een diepgravend onderzoek.

Brandweer en politie hebben onderzoek gedaan naar de explosies en de omgeving van de diplomatieke post afgezet. Er is extra bewaking ingesteld.

Grote webshops eisen minder bezorgkosten, dus 'tegenvallende winst' voor PostNL

2 months ago

PostNL heeft het afgelopen jaar flink minder winst gemaakt. Er werd 18 miljoen euro verdiend onderaan de streep, terwijl dat een jaar eerder nog 56 miljoen euro was. Dat is 68 procent minder winst.

Het aantal brieven dat PostNL verwerkt daalt al jaren en 2024 was daar geen uitzondering op. Wel werden er wat meer pakketten verzonden en bezorgd, vooral naar het buitenland. Volgens het bedrijf is daar wel minder op verdiend door stijgende kosten en een personeelstekort.

De presentatie van deze cijfers is de laatste van topvrouw Herna Verhagen, die na 13 jaar afscheid neemt van het bedrijf. Volgens haar heeft de tegenvallende winst meerdere oorzaken.

Aanpassingen

Zo zetten de grotere webwinkels flinke druk op PostNL om de bezorgkosten voor de klanten laag te houden, waardoor de marge tegenvalt wat PostNL verdient op bezorging. Webwinkels kunnen dat afdwingen door klantconcentratie: "Consumenten bestellen meer en meer bij de grote winkels. Dat zijn Nederlandse, Europese en Chinese winkels. "

Daarnaast heeft PostNL vaker te maken met een piek in bestellingen. Verhagen: "Mensen bestellen steeds later, wachten op kortingen. Dat maakt het operationeel minder efficiënt."

Het postbedrijf gaat kijken naar hoe ze met grote klanten omgaan in de toekomst. "Zoals de volgende dag bezorgd, is dat echt nodig?", vraagt topvrouw Verhagen zich af.

Ook kunnen pakketten vaker worden bezorgd in automaten in plaats van bij mensen thuis. Nu staan er in het land zo'n 1100 pakketautomaten. PostNL wil dat aantal dit jaar flink uitbreiden. Vandaag maakt ook concurrent DHL bekend dat het meer pakketkluizen gaat plaatsen, van 1250 naar 2500.

Overheidssteun

Deze cijfers komen voor het bedrijf niet als verrassing: PostNL waarschuwde al meerdere keren voor slechte resultaten. Ook vroeg het bedrijf afgelopen week om financiële steun van de overheid. Om goede postdienstverlening te garanderen zegt PostNL ruim 68 miljoen euro nodig te hebben.

Het ministerie liet diezelfde dag nog weten dat meer geld voor de post "nu niet aan de orde is".

PostNL zegt al langer dat ze de wettelijke taak van postbezorging niet meer goed kunnen doen. Zo neemt het bedrijf sinds dit jaar meer tijd voor de bezorging van zakelijke post, van 24 naar 48 uur.

Die extra tijd wil PostNL ook voor de gewone post. Daarnaast wordt het grootste deel van de brievenbussen in ons land nu overdag geleegd in plaats van na 17.00 uur.

Geen reorganisatie

Er is volgens Verhagen geen sprake van een reorganisatie, ondanks de verminderde winst. Kosten worden bespaard door efficiënter te werken en bijvoorbeeld openstaande vacatures niet in te vullen. Verhagen kijkt met "veel dankbaarheid" terug op haar jaren bij PostNL.

Bij de jaarcijfers zit ook de verwachting voor de postmarkt van dit jaar. PostNL verwacht weer meer pakketten te verwerken, maar een minder grote stijging dan afgelopen jaar. Ook verwacht het bedrijf dat het aantal brieven dat Nederlanders gaan versturen wederom afneemt.

Paus Franciscus 'heeft goede nacht gehad' na een onrustig weekend

2 months ago

Het medische team van paus Franciscus heeft een korte update gegeven over zijn conditie: "De nacht is goed verlopen, de paus heeft geslapen en rust nu." Afgelopen zaterdag was zijn toestand kritiek na acute ademhalingsproblemen, maar die zijn nu onder controle.

Franciscus heeft sinds zaterdag geen astma-achtige aanvallen meer gehad, maar krijgt nog wel kunstmatig zuurstof toegediend. De 88-jarige kerkleider ligt inmiddels al tien dagen in het ziekenhuis na een dubbele longontsteking. Gisteren ontdekten artsen via een bloedtest vroege tekenen van nierfalen als gevolg van de infectie.

Zijn gesteldheid is de afgelopen week wisselend en hij blijft voorlopig in het ziekenhuis. Zijn afspraken voor de komende week zijn afgezegd, maar het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk is alert en woonde gisteren in zijn ziekenhuiskamer een mis bij.

Luchtwegproblemen

Behandelend arts Alfieri zegt dat de paus vanwege zijn leeftijd en bestaande gezondheidsproblemen een "fragiele patiënt" is. De artsen blijven vooral waakzaam voor sepsis, een ernstige complicatie als gevolg van een serieuze infectie. Maar daar is nu geen sprake van.

De afgelopen twee jaar schommelde de gezondheid van Franciscus. Hij had luchtwegproblemen door bronchitis en omdat hij in zijn jongere jaren een deel van een long heeft verloren door pleuritis. Ook onderging hij in 2021 een zware operatie waarbij een deel van zijn dikke darm werd verwijderd. Door knie- en rugproblemen zit hij vaak in een rolstoel.

Paus Franciscus is de op één na oudste paus uit de geschiedenis. Paus Leo XIII stierf in 1903 op 93-jarige leeftijd.

Bondgenoten staan Oekraïne bij in Kyiv, EU komt met nieuw steunpakket

2 months ago

In Kyiv staan verschillende westerse leiders stil bij het begin van de Russische invasie in Oekraïne, vandaag precies drie jaar geleden. EU-voorzitter Von der Leyen en de Canadese premier Trudeau reisden samen met zo'n tien andere leiders af naar de Oekraïense hoofdstad.

Op sociale media schreef Von der Leyen dat ze in Kyiv was "omdat Oekraïne in Europa ligt". Volgens haar staat in deze oorlog niet alleen het lot van Oekraïne op het spel, "maar ook het lot van Europa".

De wereldleiders zullen in Kyiv bijeenkomsten en herdenkingen bijwonen. Ook zal er gesproken worden over steun aan Oekraïne, in een tijd waarin de steun van de Verenigde Staten niet langer gegarandeerd is. De VN-Veiligheidsraad komt ook bijeen om te praten over Oekraïne.

Nieuwe Europese steun

Von der Leyen maakte bekend dat Oekraïne volgende maand 3,5 miljard euro steun krijgt van de EU en dat het land zal profiteren van de Europese plannen om wapenproductie op te schalen. Zo wordt er gewerkt aan een militair steunpakket voor Oekraïne, dat volgens Politico een waarde heeft van 20 miljard euro.

Vandaag spreken de EU-ministers van Buitenlandse Zaken erover in Brussel. Ze hebben ook een nieuw sanctiepakket tegen Rusland bekrachtigd. Volgens EU-buitenlandchef Kallas gaat het om een breed pakket waarbij onder meer de schaduwvloot van Rusland geraakt wordt, net zoals het besturingssysteem van de Russische drones.

'Trots op Oekraïne'

De Oekraïense president Zelensky stond vanochtend in een video op sociale media stil bij het begin van de oorlog. "Drie jaar van verzet. Drie jaar dankbaarheid. Drie jaar van absolute heldhaftigheid van de Oekraïners", zegt Zelensky. Ook bedankte hij iedereen die het land verdedigt en beschermt. "Ik ben trots op Oekraïne."

De Franse president Macron is vandaag in Washington. In het Witte Huis zal hij spreken met president Trump. Later deze week zal ook de Britse premier Starmer een ontmoeting hebben met de Amerikaanse president.

De twee Europese leiders zullen naar eigen zeggen Trump ervan proberen te overtuigen om zich harder op te stellen tegenover de Russische president Poetin. Macron nam vorige week het initiatief voor een spoedoverleg met Europese leiders, nadat de VS plannen presenteerde om zonder Europa te onderhandelen met Rusland.

De Nederlandse regering heeft geen afvaardiging gestuurd naar Kyiv. Via sociale media stond premier Schoof wel stil bij de trieste mijlpaal van drie jaar oorlog. Hij benadrukte dat Nederland Oekraïne zal blijven steunen en dat een vredesakkoord goed moet zijn voor de Oekraïners en Europa. Jesse Klaver is vanuit zijn rol als voorzitter van de Tweede Kamercommissie Buitenlandse Zaken wel aanwezig in Oekraïne.

In Den Haag wordt vandaag op meerdere ministeries de Oekraïense vlag gehesen.

Herdenkingen wereldwijd

In verschillende steden wereldwijd vinden pro-Oekraïense demonstraties plaats, ook in Nederland. In diverse steden werd een minuut stilte gehouden. Later vandaag zijn er meerdere bijeenkomsten. Gisteren waren in onder meer Amsterdam en Utrecht ook al herdenkingen om stil te staan bij de oorlog.

Oekraïne zegt dat vanochtend vroeg 185 drones zijn afgevuurd door Rusland. Het merendeel daarvan, 113 stuks, zou zijn neergehaald. Veel andere zouden hun doel niet bereikt hebben. Er zijn geen berichten over schade of gewonden.

Just Eat Takeaway van Thuisbezorgd.nl opgekocht door techonderneming Prosus

2 months ago

Het bedrijf achter Thuisbezorgd.nl, Just Eat Takeaway, wordt verkocht. Techinvesteerder Prosus neemt de maaltijdbezorger over voor 4,1 miljard.

Prosus investeert wereldwijd in technologie achter internetservices voor consumenten. Zo investeert het bedrijf in internationale internetbedrijven zoals fintechbedrijven en online bezorgingsdiensten. In 2019 kreeg Prosus een notering op de AEX-index.

De topman van Prosus, Fabricio Bloisi, noemt het een grote kans voor zijn bedrijf om met de overname van zijn bedrijf een "Europese tech-kampioen" te maken. Prosus ziet het als een aanvulling op de andere maaltijdbezorgingsdiensten in zijn portfolio.

Thuisbezorgd

De aankondiging van de overname valt samen met de bekendmaking van de jaarcijfers van Just Eat Takeaway.

Ook Just Eat Takeaway-baas Jitse Groen is blij met de verkoop. Volgens Groen past het in de groeistrategie van de maaltijdbezorger. "We kijken uit naar een spannende toekomst samen."

Groen richtte Thuisbezorgd.nl in 2000 zelf op op 21-jarige leeftijd. Just Eat Takeaway zal vooralsnog wel zijn naam behouden en blijft in Amsterdam gevestigd.

Politie schiet man neer in centrum Amsterdam na 'dreigende situatie'

2 months ago

In Amsterdam heeft de politie vanochtend vroeg een verdachte neergeschoten en aangehouden. Volgens de politie gebeurde dat na een "dreigende situatie".

De verdachte is een man. Hij was aanspreekbaar en is overgebracht naar het ziekenhuis. Wat er precies is gebeurd, wil de politie nog niet zeggen. Later vanochtend hopen ze met meer informatie te komen.

Het incident gebeurde rond 05.00 uur op het Singel in het centrum van Amsterdam. De Rijksrecherche doet onderzoek naar de toedracht. Dat is gebruikelijk wanneer politieagenten hun vuurwapen hebben gebruikt.

Duitse kiezer stemt voor verandering, vraag is of het midden die kan brengen

2 months ago

Als het aan CDU-leider Friedrich Merz ligt, heeft Duitsland nog voor Pasen een nieuwe regering. Dat is volgens hem nodig voor de Duitse positie in de wereld en om nodige veranderingen op het gebied van migratie en economie door te voeren. Maar dat lijkt, nu de uitslag van de Bondsdagverkiezingen bekend is, een zware klus te worden.

De kiezer heeft hard afgerekend met de coalitiepartijen die Duitsland de afgelopen jaren hebben geregeerd. Dat komt vooral ten goede van de flanken: met een verdubbeling van de radicaal-rechtse AfD, de wederopstanding van het socialistische Die Linke en bijna 5 procent voor het links-conservatieve BSW, dat net niet de kiesdrempel haalt.

CDU/CSU is weliswaar de grootste, maar wint slechts een paar procentpunt. En dat ondanks een ongekend impopulaire coalitie.

Recept voor stevige confrontaties

De christendemocraten lijken met de SPD toch net voldoende te hebben voor een nipte meerderheid, een grote opluchting voor CDU-leider Friedrich Merz. Tegelijk zullen de sociaaldemocraten deze historische nederlaag eerst moeten verwerken, en vervolgens er alles aan doen om hun huid duur te verkopen. Een recept voor stevige confrontaties bij de onderhandelingen.

De vraag is of de SPD in een coalitie wil stappen met een instabiele, kleine meerderheid van twaalf zetels. Bovendien leunt zo'n regering op een mandaat van nog geen 45 procent van de stemmen. Van oudsher heet een CDU/CSU-SPD-coalitie de 'Grote Coalitie', omdat de twee volkspartijen van oudsher groot zijn, maar ze zullen op zoek moeten naar een andere bijnaam.

Mogelijk zullen de sociaaldemocraten daarom proberen om de Groenen erbij te betrekken als derde coalitiepartner. Dan ontstaat een machtsevenwicht, waarbij links en rechts precies even groot zijn. Maar vooral vanuit de CSU klinkt fel verzet tegen samenwerking met de groene "verbodspartij".

Een bijkomend probleem is dat de CDU/CSU met beoogd bondskanselier Merz een leider heeft die niet gewend is om water bij de wijn te doen. Merz heeft tot nu toe geen enkele regeerervaring, ook niet op lokaal niveau. Nu moet hij waarschijnlijk juist op zijn belangrijkste standpunten compromissen leren sluiten. En met het relatief zwakke resultaat van de CDU/CSU staat hij minder sterk in onderhandelingen dan gehoopt.

Zo beloofde hij eerder in de campagne op dag één van het kanselierschap zijn omstreden asielplannen door te voeren. Juist de SPD en de Groenen zien deze voorstellen, zoals het stopzetten van gezinshereniging en weigeren van alle asielzoekers aan de grens, als ongrondwettelijk en als een ondermijning van de Europese Unie.

Voor Merz is een streng asielbeleid juist een halszaak, omdat hij de AfD een 'randverschijnsel' wil laten worden. Samenwerking met hen sluit hij, ook nu weer, stellig uit. Bij de radicaal-rechtse partij steken ze de hand uit voor samenwerking, maar gelijktijdig wachten ze met smart op een coalitie over links. Dan kan de AfD gegarandeerd uitgroeien tot de grootste partij, klinkt het daar.

In gesprek met de NOS zette AfD-leider Weidel al haar zinnen op de volgende verkiezingen in 2029:

De afkeer van de AfD bindt de middenpartijen misschien nog het meest. Dat kan de coalitievorming helpen. Mochten ze er samen uitkomen, dan zal het ook een opgave zijn om de groep ontevreden kiezers op links en rechts niet verder te laten groeien. Ook al zijn het twee partijen die samen verantwoordelijk zijn voor een groot deel van het beleid van de afgelopen decennia.

Nieuwe leiders

Terwijl er nagedacht moet worden over coalitieonderhandelingen, zullen de verliezers zich opnieuw moeten uitvinden. Bij de SPD is al een 'personeelsverandering' aangekondigd: Scholz wil niet door in een kabinet waarvan hij niet de baas is. Bij de Groenen heeft leider Robert Habeck juist aangegeven niet in de Bondsdag plaats te zullen nemen. Nieuwe, aansprekende leiders staan niet direct klaar in de coulissen.

Waar de kiezer behoefte heeft aan verandering, gingen vrijwel alle partijen de campagne in met oude leiders. Des te meer viel Heidi Reichinnek van Die Linke op. Jong, fel en sterk online. Haar partij profiteerde ogenschijnlijk als enige van de protesten tegen de opkomst van de AfD, als sterkste tegengeluid.

De grote onvrede over de aftredende regering heeft ook veel niet-stemmers naar de stembus getrokken, die in meerderheid voor AfD en BSW stemden. Nooit eerder sinds de hereniging van Oost- en West-Duitsland was de opkomst voor Bondsdagverkiezingen zo hoog. Toch valt 14 procent van de stemmen weg, door de kiesdrempel van 5 procent.

De kiezer heeft zich in hoge mate van het politieke midden afgewend. De middenpartijen moeten bepalen hoe zich te verhouden tot dat protestgeluid . Daarvoor wachten grote taken op het gebied van economie, migratie, defensie en de wereldpolitiek. Hoe handlungsfähig de volgende regering wordt, is deels afhankelijk van de compromisbereidheid van dat midden.

Hoe Duitsland heeft gestemd, en waar AfD en CDU hun bolwerken hebben, zie je in onze uitslagentool:

Drie jaar na Russische invasie zit Oekraïne in het nauw

2 months ago

Drie jaar na het begin van de oorlog is de internationale politieke positie van Oekraïne ronduit slecht. De financiële en militaire steun vanuit de Verenigde Staten is onzekerder dan ooit. In Europa vertegenwoordigen politieke partijen die sceptisch staan tegenover hulp voor het belegerde land een belangrijk deel van het electoraat.

Vanuit Washington krijgt de Oekraïense president Zelensky de ene beschuldiging na de andere naar zijn hoofd. Europese leiders herhalen nog steeds hun mantra "Whatever it takes", we doen alles wat nodig is voor Oekraïne, maar dat klinkt steeds holler. De nieuwe Nederlandse regering bijvoorbeeld heeft nog geen nieuw geld geoormerkt voor Kyiv.

Aan de vooravond van drie jaar Russische invasie klonken de woorden van president Trump dat Oekraïne "de oorlog is begonnen" bijzonder wrang. Maar hij zei meer. "Je had een deal kunnen hebben", verwijt hij president Zelensky.

Door dit alles verliezen veel Oekraïners langzaam de moed:

Tijdens de oorlog zijn er de nodige gesprekken gevoerd tussen de Russen en de Oekraïners. De Turken en de Qatari's leidden de belangrijkste bemiddelingspogingen. Dat is waarschijnlijk waar Trump op doelt, hij was daar niet specifiek over.

De gesprekken hebben een beperkt resultaat gehad. Na bemiddeling van Qatar werden er krijgsgevangenen uitgewisseld. Turkije maakte de 'graandeal' mogelijk, waardoor Oekraïne weer even kon exporteren via de Zwarte Zee. Poetin blies de deal een jaar later op, in 2023.

Als Trump het heeft over een 'deal', doelt hij waarschijnlijk op de gesprekken in Istanbul in het voorjaar van 2022. De Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal heeft toen de voorwaarden ingezien. Een achttien punten tellend document kwam neer op een de facto capitulatie van Oekraïne. Maar Zelensky praatte door, omdat zijn land aanvankelijk met de rug tegen de muur stond.

Zelfvertrouwen groeide

Op een top van Afrikaanse landen in 2023 vertelde Poetin de verzamelde leiders dat de Oekraïners wegliepen van tafel, terwijl de documenten al getekend waren. Grote kans dat de Russische president hetzelfde verhaal aan Trump heeft verteld, tijdens hun recente telefoongesprek, dat anderhalf uur duurde.

Het zit anders. Terwijl de onderhandelingen liepen in Turkije, werden de Russen bij Kyiv tegengehouden. Zelf zeiden ze dat de invasiemacht vertrok, als teken van goede wil, om de onderhandelingen een kans te geven. Maar in werkelijkheid werden complete kolonnes Russische militaire voertuigen vernietigd en hadden de Russen geen keuze.

Het Oekraïense zelfvertrouwen groeide. Maar dat is niet de belangrijkste reden waarom ze vertrokken uit Istanbul. Nadat de Russen zich terugtrokken uit Boetsja en Irpin, voorsteden van Kyiv, kwam aan het licht wat ze daar voor slachtpartijen hadden aangericht onder de burgerbevolking.

Gruwelijke misdaden

"We zagen de gruwelijke misdaden. Toen realiseerden we ons dat de Russen Oekraïne willen vernietigen, ongeacht wat we afspreken," zei presidentieel adviseur Mychailo Podoljak.

Afgelopen zomer praatten de Russen en Oekraïners met elkaar in Doha. Qatar deed een verwoede poging om de Russische bombardementen op de energievoorziening te stoppen. De Oekraïners zouden dan ophouden met drone-aanvallen op Russische olie-installaties.

In augustus 2024 viel een grote Oekraïense troepenmacht de Russische provincie Koersk binnen. Daarna liepen de Russen weg van de onderhandelingstafel, reconstrueerde The Washington Post.

Volgens Qatar had een akkoord over bombardementen het fundament kunnen vormen voor een bredere vredesregeling. Een kenner van het onderhandelingsproces, die liever anoniem blijft, betwijfelt dit.

"Daar hebben de Qatari helemaal de diplomatieke capaciteit niet voor," stelt deze expert tegenover de NOS. "Zowel de Turken als de Qatari kunnen hoogstens een deelakkoord sluiten, maar een allesomvattende regeling waarin verschillende zaken worden uitgeruild kunnen ze niet, dat is niet hun stijl."

Slecht nieuws

De verjaardag van de invasie vandaag dreigt een zwarte dag te worden voor Oekraïne. Kyiv dient, zoals gebruikelijk, een resolutie in bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties om het Russische optreden te veroordelen. De regering-Trump zet Oekraïne nu onder druk om die in te trekken.

De VS wil een nieuwe resolutie indienen waarin Rusland niet terecht wordt gewezen. Washington oefent ook druk uit op andere landen om zijn resolutie te steunen, om zo vrede meer kans te geven.

De resolutie toont dat Trump en Zelensky steeds verder uit elkaar drijven. Voor Oekraïne, dat sterk afhankelijk is van Amerikaanse steun, is dat slecht nieuws. De Franse president Macron en de Britse premier Starmer reizen deze week naar Washington om Trump op andere gedachten te brengen. Maar of dat iets gaat opleveren is onmogelijk om te voorspellen.

Checked
1 hour 21 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed