NOS Nieuws - Algemeen

Goedemorgen! Vandaag is de uitspraak in een rechtszaak tegen 'massaspermadonor' Jonathan Meijer. En het Nederlands elftal speelt het tweede duel in de Nations League.

Eerst het weer:

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft een resolutie van de VS aangenomen waarin wordt opgeroepen het conflict in Oekraïne snel tot een einde te brengen. In de tekst wordt ook het verlies aan mensenlevens in de oorlog betreurd, maar Rusland wordt niet genoemd als veroorzaker van de oorlog.

Tien leden van de raad, het belangrijkste orgaan binnen de VN, steunden de resolutie: naast Rusland en de VS ook Algerije, China, Guyana, Pakistan, Panama, Zuid-Korea, Sierra Leone en Somalië. Alle Europese landen in de raad onthielden zich van stemming: Denemarken, Griekenland, Slovenië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Roman, Andrii en Vadym raakten zwaargewond aan het front in Oekraïne. Tijdens hun revalidatie zitten ze in een opvang in Groningen waar plek is voor zo'n vijftien gewonde Oekraïense militairen. Alle drie willen ze maar één ding: terug het leger in.

Fijne dag!

De Sluiskiltunnel in Zeeuws-Vlaanderen is weer volledig open voor het verkeer. Sinds vanochtend 2.30 uur kan al het verkeer er weer door, meldt de verkeersdienst van de tunnel op X.

In de noordelijke buis van de Sluiskiltunnel vlakbij Terneuzen kantelde maandagochtend rond 11.30 een tankauto, die op dat moment geen gevaarlijke stoffen vervoerde. Twee mensen die in de cabine zaten, kwamen om het leven.

De tunnel werd in beide richtingen afgesloten voor berging, reparatie en hulpdiensten. Om 13.00 uur werd de zuidelijke buis van de tunnel weer vrijgegeven voor verkeer richting het oosten, maar de noordelijke tunnel bleef dicht. Het bergen van het voertuig duurde namelijk langer dan verwacht, meldt Omroep Zeeland. In die tunnel zijn het asfalt en de tunnelwand gerepareerd.

Beelden van de verongelukte tankwagen:

Bij een ongeluk op een bouwplaats bij een snelweg in Zuid-Korea zijn zeker vier mensen om het leven gekomen. Een deel van een brug stortte plots naar beneden en viel op wegwerkers. Zes mensen raakten gewond, van wie vijf in kritieke toestand verkeren.

Deze automobilist reed net op tijd onder de brug door en filmde via de achterruit het moment van instorten:

Het ongeval vond plaats rond 10.00 uur 's ochtends (plaatselijke tijd) op een bouwplaats bij Cheonan, ten zuiden van de hoofdstad Seoul. Daar wordt gewerkt aan een nieuwe snelweg. Het eerste deel werd begin dit jaar geopend, het andere deel moet eind 2026 klaar zijn.

Medewerkers waren aan het werk bij een metershoge brug, toen delen van die brug naar beneden kwamen. Volgens het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap begaven vijf metalen steunbalken het, van elk zo'n 50 meter lang. Die hadden het gewicht van de brug moeten dragen, maar stortten in. Waardoor dat kon gebeuren is nog onduidelijk, verdere details ontbreken.

De Zuid-Koreaanse brandweer werd ingeschakeld om de bouwplaats te doorzoeken op doden en gewonden. Bij de operatie werden drie helikopters en zo'n 150 reddingswerkers ingezet.

Miljoenen Amerikaanse ambtenaren die afgelopen weekend van Elon Musk de opdracht kregen om deze nacht voor 06.00 uur (Nederlandse tijd) een mailtje te sturen met daarin een lijst van wat ze afgelopen week hebben gepresteerd, weten niet meer naar wie ze moeten luisteren.

De Zuid-Afrikaanse miljardair, die van Trump de opdracht heeft gekregen om het Amerikaanse ambtenarenbestand uit te dunnen, had via sociale media en per mail gedreigd dat "iedereen die geen mail stuurt, daarmee te kennen geeft ontslag te nemen".

Gisteren stuurde echter het Office of Personnel Management (OPM), de organisatie die fungeert als een soort overkoepelende afdeling Personeelszaken voor miljoenen Amerikaanse ambtenaren, een bericht rond aan andere overheidsinstellingen dat zij de opdracht van Musk konden negeren.

Kwaadwillende buitenlandse organisaties

Volgens OPM mogen ambtenaren zelf weten of ze aan de opdracht van Musk voldoen, en moeten ze daarbij ook zeker geen vertrouwelijke informatie meesturen. Zo kregen medewerkers van het ministerie van Gezondheid de waarschuwing dat ze het zeker niet over specifieke medicijnen of contracten moesten hebben tegenover Musk. "Ga ervan uit dat je mail wordt gelezen door kwaadwillende buitenlandse organisaties", aldus de instructies van de gezondheidsinstelling in een memo.

Ook het ministerie van Justitie liet medewerkers weten dat zij niet hoefden te reageren op Musk, "gezien de gevoelige en vertrouwelijke aard van ons werk". Medewerkers van het ministerie van Onderwijs kregen echter weer te horen dat de opdracht van Musk "legitiem is, en er moet op gereageerd worden".

Niet-bestaande ambtenaren

Om het voor ambtenaren nog verwarrender te maken, heeft president Trump deze nacht juist benadrukt dat hij achter de actie van Musk staat. "Wat Musk doet is vragen: 'Ben je wel echt aan het werk?'", zo zei Trump tegen journalisten tijdens de persconferentie met de Franse president Macron. "En dan, als je niet antwoordt, dan ben je zeg maar ontslagen of half ontslagen. Want een hoop mensen antwoorden niet omdat ze helemaal niet bestaan."

Trump lijkt daarmee te suggereren dat een hoop ambtenaren geld krijgen voor geen werk of dat het geld zelfs wordt doorgesluisd naar andere bestemmingen, iets waarvoor geen bewijs is. Volgens Trump is Musk zo al "honderden miljarden dollars aan fraude" op het spoor gekomen. Waar dat bedrag vandaan komt, is onduidelijk.

Om de chaos compleet te maken, zei Musk afgelopen nacht (Nederlandse tijd) via zijn sociale medium X dat hij alsnog verwachtte dat ambtenaren een mail met hun prestaties zouden opsturen. "In opdracht van de president, krijgen ze een tweede kans. Nogmaals: geen antwoord sturen, zal leiden tot ontslag."

Rechtszaak

De dreigmail van Musk is als een schot hagel rondgestuurd in de ambtenarij: zijn mail kwam bijvoorbeeld ook terecht bij federale rechters en andere medewerkers van rechtbanken, die tot een andere tak van de overheid behoren en niet gecontroleerd worden door Trump en Musk.

In de staat Californië is een verzamelde club vakbonden, werkgeversorganisaties en andere belangenorganisaties maandag een rechtszaak gestart tegen de organisatie van Musk, de Department of Government Efficiency. Zij willen dat Musk ophoudt met het collectief dreigen met ontslag voor ambtenaren die geen mail naar hem sturen, en bestempelen dat als "een van de grootste overtredingen van de arbeidswet die ons land ooit heeft gekend".

De ontslaggolf die vorige maand door Musk in gang is gezet, heeft inmiddels minstens 20.000 Amerikanen de baan gekost. Het proces gaat zeer rommelig: zo kregen binnen enkele uren sommige ontslagen medewerkers de vraag om weer terug te komen, bijvoorbeeld omdat ze essentiële banen vervullen bij de controle en het onderhoud van het nucleaire wapenarsenaal. Of ze doen kritiek onderzoekswerk als het gaat om de vogelgriep.

De Mexicaanse drugsbaas Ismael 'El Mayo' Zambada wil schuld bekennen en meewerken met Amerikaanse aanklagers, als hij de garantie krijgt dat hij niet de doodstraf krijgt. Dat heeft zijn advocaat bekendgemaakt.

Zambada, een van de oprichters van het beruchte Sinaloa-kartel, werd afgelopen zomer opgepakt vlak nadat zijn privévliegtuig was geland in El Paso, Texas. Hij wordt verdacht van onder meer grootschalige drugshandel, witwassen en wapenbezit.

Cocaïne en fentanyl

Het Sinaloa-kartel staat bekend als een van de machtigste Mexicaanse criminele organisaties. Het handelt in onder meer cocaïne en fentanyl, die niet alleen naar de VS maar ook naar Europa wordt gesmokkeld. Zambada was samen met Joaquín 'El Chapo' Guzmán de oprichter van het kartel. De laatste werd in 2017 uitgeleverd aan de VS en zit een levenslange gevangenisstraf uit.

De openbaar aanklager in New York City, die Zambada vervolgt, heeft nog niet gereageerd op zijn voorstel. Sinds zijn arrestatie zit Zambada in de Amerikaanse cel. Gezien zijn leeftijd (77) wordt er rekening gehouden met de mogelijkheid dat hij gezondheidsproblemen heeft en zichzelf heeft laten arresteren, zodat hij in relatieve rust behandeld kan worden. Hiervoor is echter nog geen concreet bewijs.

Machtsstrijd

Na de arrestatie van Zambada werd al verwacht dat het wegvallen van de grote baas zou leiden tot meer geweld in de deelstaat Sinaloa, waar het kartel vooral actief is. Dat is ook gebeurd: in de deelstaat vielen al honderden doden in een bloedige machtsstrijd tussen de zoons van de oprichters 'El Chapo' en 'El Mayo'. In de hoofdstad Culiacán is het openbare leven grotendeels ontwricht, met nog geen einde in zicht.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft een resolutie van de VS aangenomen waarin wordt opgeroepen het conflict in Oekraïne snel tot een einde te brengen. Het verlies aan mensenlevens in de oorlog wordt betreurd, maar Rusland wordt niet expliciet genoemd als veroorzaker van de oorlog.

Tien leden van de raad, het belangrijkste orgaan binnen de VN, steunden de resolutie: naast Rusland en de VS ook Algerije, China, Guyana, Pakistan, Panama, Zuid-Korea, Sierra Leone en Somalië. Alle Europese landen in de raad onthielden zich van stemming: Denemarken, Griekenland, Slovenië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

'We kunnen trots zijn'

De Amerikaanse resolutie werd eerder vanavond (Nederlandse tijd) nog weggestemd door de Algemene Vergadering van de VN, waarin alle 193 landen ter wereld vertegenwoordigd zijn. Deze werd daarna pas aangenomen toen Europese landen via amendementen Rusland alsnog als agressor in de tekst kregen.

Volgens de Amerikaanse ambassadeur bij de VN Dorothy Shea is de resolutie van haar land "een eerste stap op de weg naar vrede, maar wel een cruciale. We kunnen hier trots op zijn. Nu moeten we deze gebruiken om een vreedzame toekomst te creëren voor Oekraïne, Rusland en de internationale gemeenschap."

'Oekraïne en Rusland niet vergelijken'

Shea's Britse collega Barbara Woodward zei in de Veiligheidsraad dat de verwoording van resoluties belangrijk is, en dat deze "de boodschap moet overdragen dat agressie niet loont. Daarom moeten we ook niet doen alsof Oekraïne en Rusland vergelijkbare partijen zijn in dit conflict. Als we echt duurzame vrede willen, moet de Veiligheidsraad ook duidelijk zijn over hoe de oorlog ontstaan is."

Resoluties in zowel de Algemene Vergadering als de Veiligheidsraad leiden de afgelopen jaren zelden tot daadwerkelijke actie van de betrokken landen, en zijn daarom vooral interessant om te zien hoe de geopolitieke verhoudingen liggen. In dat opzicht was het vooral bijzonder dat de VS en Rusland qua stemgedrag aan dezelfde kant stonden, in tegenstelling tot het Amerikaanse stemgedrag onder president Biden.

De Franse president Macron heeft bij zijn bezoek aan Washington gezegd dat de onderhandelingen over een bestand in Oekraïne niet tot de capitulatie van dat land mogen leiden. Een bestand moet gepaard gaan met veiligheidsgaranties die Rusland van verdere aanvallen zullen afhouden.

Dat is volgens Macron waar het bij de eerdere bestanden - Minsk I en Minsk II - aan heeft ontbroken. Hij herinnerde eraan dat Rusland ondanks die bestanden doorging met aanvallen en drie jaar geleden zelfs een invasiemacht naar Oekraïne stuurde.

Trump is ervan overtuigd dat de Russische president Poetin echt tot een akkoord wil komen, zei hij na zijn gesprek met Macron. "Ik kan het mis hebben, maar hij wil een deal sluiten." Die moet er volgens hem zo snel mogelijk komen, eerst een bestand en uiteindelijk blijvende vrede. "Elke dag dat we de oorlog kunnen stoppen, zal honderden en soms duizenden levens redden."

Europa wil aanhaken

Macron zei dat hij na de Russische massamoord in de Oekraïense plaats Boetsja in 2022 niet meer met Poetin wil praten, maar dat er met de nieuwe Amerikaanse regering een andere situatie is ontstaan. Hij herhaalde dat Europa bij de besprekingen tussen de Amerikanen en de Russen wil aanhaken. De Amerikaanse Oekraïne-gezant Kellogg zei deze maand dat daarvan geen sprake kan zijn.

Macron is het eens met Trump dat Europese landen voor hun veiligheid niet op de Amerikanen kunnen blijven rekenen. Gesprekken daarover zijn al gaande, zei hij.

Hij noemde de soevereiniteit van Oekraïne existentieel voor de stabiliteit in heel Europa. De vrees is dat het niet bij Oekraïne blijft als Poetin beloond wordt voor de oorlog. "Oekraïne vocht de afgelopen jaren voor zijn onafhankelijkheid en soevereiniteit, maar ook voor onze collectieve veiligheid."

De twee presidenten spraken ook over financiële steun aan Oekraïne. Macron corrigeerde Trump daarbij:

Trump en Macron bespraken ook andere belangrijke zaken, zoals de situatie in het Midden-Oosten en de dreigende handelsoorlog. Ook daarover zei Macron dat de EU en de VS dezelfde belangen hebben.

Wat de economische betrekkingen betreft zei hij dat de economieën van de EU en de VS nauw met elkaar verweven zijn en dat beiden de welvaart van hun eigen bevolking willen bevorderen. Daarvoor is samenwerking nodig, benadrukte hij.

Als voorbeeld van een gezamenlijk belang in het Midden-Oosten noemde hij het voorkomen dat Iran kernwapens krijgt.

In een interview met Fox News na afloop van zijn persconferentie met Trump, zei Macron ook nog dat hij denkt dat een wapenstilstand "in de komende paar weken gesloten kan worden." Hij weidde niet uit over waarop hij die hoop precies baseert. De initiatieven van Trump om tot onderhandelingen te komen omschreef hij als "zeer positief".

Vanaf vandaag heeft Antwerpen een waarnemend burgemeester die in Nederland is geboren. De 35-jarige Els van Doesburg is ook nog eens de jongste persoon met de burgemeesterssjerp die de stad heeft gehad sinds het ontstaan van België in 1830.

Van Doesburg, politica voor de liberaal-conservatieve N-VA, neemt de plaats in van partijgenoot Bart De Wever, die sinds begin deze maand premier van België is. De Wever blijft 'titelvoerend burgemeester' van Antwerpen, waardoor hij elk moment kan terugkeren op die post. Van Doesburg is om die reden formeel alleen waarnemend burgemeester.

Els van Doesburg groeide de eerste tien jaar van haar leven op in Soest. Daarna verhuisde ze met haar ouders en broers naar Schilde, vlak bij Antwerpen, omdat haar ouders in Breda, niet ver van de grens, een chocoladefabriek hadden.

Stemmenkanon

Ze bleef na haar studie politieke wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen in de stad wonen en kwam in 2018 in de Antwerpse gemeenteraad voor de N-VA. In 2021 werd ze schepen (wethouder) voor Wonen, Stads- en Buurtonderhoud, Groen, Dierenwelzijn en Gezondheids- en Seniorenzorg. Ze maakte naam door haar betrokkenheid bij een grote ziekenhuisfusie en haar strijd tegen zwerfvuil.

Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober 2024 ontpopte Van Doesburg zich als stemmenkanon: ze kreeg 13.045 stemmen en liet daarmee alle anderen van haar partij, behalve De Wever, ver achter zich. Voor De Wever was het daarmee een uitgemaakte zaak wie hem als waarnemend burgemeester moest vervangen.

Els van Doesburg heeft een relatie met Peter De Roover, voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Belgische Tweede Kamer. Ze verwachten samen een kind. Waarschijnlijk zal de Antwerpse schepen Koen Kennis tijdens haar zwangerschapsverlof de taken van burgemeester waarnemen, meldt de VRT.

In de Duitse stad Maagdenburg werden de brede volkspartijen CDU en SPD bij verkiezingen - op een enkele uitzondering na - altijd afwisselend de grootste. Maar gisteren gingen veruit de meeste stemmen naar de radicaal-rechtse Alternative für Deutschland.

Nadat een man eind december inreed op een drukbezochte kerstmarkt in Maagdenburg, veranderde de Duitse verkiezingscampagne van toon. De stad, die voor de eenwording in de DDR lag, vertelt het verhaal van de opkomst van de AfD.

Want de partij werd in bijna heel voormalig Oost-Duitsland de grootste. In het voormalige West-Duitsland was dat in slechts twee kiesdistricten het geval. Inwoners van Maagdenburg noemen tegenover de NOS steeds twee verklaringen voor de verkiezingsuitslag: het migratiebeleid en de staat van de economie. Ze ervaren 35 jaar na de eenwording dat het voormalige oosten op economisch vlak nog altijd achterloopt op het westen van Duitsland.

De electorale scheidslijn tussen Oost- en West-Duitsland:

Bij de aanslag op de kerstmarkt overleden vijf mensen ter plekke. Enkele weken later overleed een zesde slachtoffer. Honderden mensen raakten gewond.

De dader was de 50-jarige Taleb al-Abdulmohsen uit Saudi-Arabië. Hij kwam in 2006 naar Duitsland en kreeg in 2016 een permanente verblijfsvergunning.

Zijn achtergrond leidde tot veel discussie over zijn identiteit. Op sociale media profileerde hij zich als anti-islamactivist en sprak hij zijn steun uit voor de radicaal-rechtse AfD. Het leidde tot een fel debat over het hokje waar de man in geplaatst moest worden: extreemrechts of immigrant.

Toon verhard

Waar de sukkelende economie tot dan toe hét onderwerp van de campagne was, werd migratie na de aanslag in Maagdenburg weer het emotionele kernthema. Niet alleen voor de AfD, maar ook voor de middenpartijen. Ook de christendemocratische CDU/CSU zette volop in op strengere asielmaatregelen.

In haar reactie op de aanslag legde AfD-leider Alice Weidel vooral de nadruk op de migratieachtergrond van de dader. Sindsdien is de toon van de AfD verder verhard. Op een partijbijeenkomst begin januari pleitte Weidel voor "remigratie op grote schaal". Dat begrip had de AfD-top tot dan toe had vermeden, omdat het herinneringen oproept aan een omstreden bijeenkomst in Potsdam in 2023.

Gedenkplek

Bij de Johanniskirche in Maagdenburg, niet ver van de plek waar de aanslag werd gepleegd, liggen nog altijd bloemen en kaarsjes. "Als je dit zo ziet, kun je niet anders dan concluderen dat er iets moet veranderen", zegt een vrouw die bloemen komt leggen tegen de NOS.

Ze is ervan overtuigd dat de aanvallen van de laatste tijd invloed hebben gehad op de verkiezingsuitslag. "Ik heb zelf een migratieachtergrond, maar ik laat mijn kinderen 's avonds liever niet alleen op straat."

Een man die op de fiets komt kijken bij de gedenkplaats hoopt dat er iets verandert in Duitsland. Of dat zal gebeuren als de SPD en CDU/CSU samen een regering vormen, wat nu waarschijnlijk is, durft hij niet te zeggen. "Ik hoop het, maar zeker weten doe ik het niet."

Een andere vrouw noemt het logisch dat mensen in alle oostelijke deelstaten voor de AfD kozen. "Weet u hoe slecht het hier gaat? Ik ben met pensioen en net voor Duitse eenwording gescheiden. Ik krijg een klein pensioen en weet niet hoe ik moet rondkomen."

'Oosten van Duitsland verwaarloosd'

CDU'er Detlef Gürth, die in Maagdenburg in het deelstaatparlement zit, zegt dat vooraf al duidelijk was dat de AfD de grootste zou worden. Zijn partij werd landelijk de grootste, maar in Maagdenburg tweede achter de AfD.

Volgens Gürth komt dat onder meer doordat niet alleen rechts-radicale mensen op de partij stemden, maar ook de middenklasse. "De aanslagen hebben niet alleen hier invloed gehad, maar in heel Duitsland", stelt hij.

Eva von Angern, fractievoorzitter van Die Linke in de deelstaat Saksen-Anhalt, stelt dat er meer redenen zijn voor de winst van de AfD. Haar partij verzette zich fel tegen de ruk naar rechts. Von Angern: "Het oosten van Duitsland wordt verwaarloosd. Dat moet niet onderschat worden."

Een Amerikaanse man is veroordeeld tot 105 jaar cel voor het doodschieten in 2022 van een Nederlandse commando en het verwonden van twee van zijn collega's in Indianapolis. Dat meldt de lokale nieuwszender CBS4. Hij werd in januari al schuldig bevonden door een rechtbankjury en zei toen dat het niet zijn bedoeling was geweest om iemand te doden.

Simmie Poetsema was in 2022 op oefening in Indianapolis, de hoofdstad van de staat Indiana. Na een avondje uit liep de toen 26-jarige militair met zijn collega's naar zijn hotel toen ze Shamar Duncan met zijn twee broers tegenkwamen.

Volgens lokale media vielen de Amerikanen de Nederlander en zijn collega's lastig en waren Duncan en zijn broers al eerder uit op ruzie met een andere groep. Ondanks pogingen van Poetsema om de boel te sussen kwam het tot een vechtpartij. Daarna gingen de twee groepen weer uit elkaar en stapten de Amerikanen in een pick-uptruck.

Kort daarop maakte het voertuig rechtsomkeert, waarna getuigen bij het hotel schoten hoorden en de Nederlander en zijn collega's vonden. De 26-jarige was in het hoofd geschoten en overleed later in het ziekenhuis. Zijn twee collega's raakten gewond, maar overleefden de aanval.

De pick-uptruck werd gevonden met hulp van kentekenplatenscanners, waarna Duncan werd gearresteerd en aangeklaagd.

'Nutteloze schietpartij'

In de rechtbank bood Duncan zijn excuses aan aan de familie van Poetsema voor de schietpartij en verontschuldigde zich tegenover zijn eigen familie, omdat hij hen heeft teleurgesteld.

De moeder van Poetsema sprak tijdens haar verklaring van een "nutteloze" schietpartij. Ook verschillende collega's van de Nederlander hadden video's gestuurd die tijdens de rechtszaak werden vertoond.

Duncan krijgt 60 jaar cel voor moord, 35 jaar voor poging tot moord en 10 jaar voor zware mishandeling.

In de VS is de beveiliger overleden die achter op de wagen van president Kennedy sprong na de moord op de president in 1963. De moord heeft Clint Hill, die 93 jaar werd, zijn leven lang achtervolgd.

Hill riskeerde zijn leven toen hij probeerde het leven van Kennedy en diens vrouw Jacqueline te redden op het moment dat de open wagen waarin het presidentiële paar een rijtoer door Dallas maakte werd beschoten. Hill was sinds 1960 als lid van de Secret Service een van de beveiligers van Jackie Kennedy.

Toen het eerste schot klonk, zag Hill de president naar zijn keel grijpen. Hill hing op dat moment op de wagen achter die van de president. Hij rende naar de presidentiële limousine en sprong op de achterkant, om met zijn lichaam de Kennedy's af te schermen van de schutter. Op de beelden is te zien hoe Jackie Kennedy op hetzelfde moment naar hem toe bewoog, terwijl de auto versnelde en hard wegreed.

Terugblik op de moord. Na 3 minuten en 14 seconden is het moment te zien dat Hill op de wagen klimt:

Na de moord viel Hill ten prooi aan schuldgevoelens, schreef hij later in zijn boek My Travels with Mrs. Kennedy. Dat ging zo ver dat hij overwoog een einde aan zijn leven te maken.

Enkele weken na de fatale rijtoer begeleidde hij Jackie Kennedy op bezoek in Florida, waar hij werd overmand door wroeging. "Ik werd bevangen door schuldgevoelens en angst. Het enige waar ik aan kon denken was Dallas."

In drijfzand

Hij beschreef hoe hij het fatale moment van de moordaanslag op 22 november had ervaren: "Ik rende zo snel als ik kon, mijn arm reikte naar de handgrepen op de kofferbak, maar het was alsof mijn benen in drijfzand zaten. Mevrouw Kennedy klom van de achterbank, ze keek angstig, maar zag mij niet, alsof ik er niet was."

Overmand door zijn schuldgevoelens liep Hill in Florida gekleed en wel de oceaan in. "Ik wilde verzwolgen worden door het water." Toen hoorde hij iemand zijn naam schreeuwen en werd hij door een politieagent de zee uitgesleept.

In latere interviews kreeg hij de vraag of hij zichzelf iets verweet. "Als ik een halve seconde sneller was geweest, had de president nog geleefd", zei hij in 1975 in een gesprek met CBS, kort nadat hij de Secret Service had verlaten.

Zelfs op zijn 92ste zei hij nog dat hij zichzelf nooit volledig had vergeven. "Ik had de opdracht de president en mevrouw Kennedy in leven te houden. Ik heb er maar een gered. Een is omgekomen tijdens mijn wacht."

Hij besefte dat mensen hun oordeel over hem klaar hadden. "Maar niemand, niemand, heeft ooit in mijn schoenen gestaan."

Gentleman

In 2023 vertelde hij aan het tijdschrift People dat het hoofdstuk Kennedy voor hem nooit was gesloten. "Ik word er iedere dag aan herinnerd, of het nou een foto is, of een tijdschrift of een krant."

Behalve over Jacqueline Kennedy schreef Hill nog meer boeken over zijn tijd bij de Secret Service. Hij werkte behalve voor Kennedy ook onder de presidenten Eisenhower, Johnson, Nixon en Ford.

Zijn vrouw maakte Hills overlijden op sociale media bekend. "Hij was het toonbeeld van een gentleman. Bescheiden, onbaatzuchtig, zelfverzekerd, moedig, en een wandelende encyclopedie. Hij kende de geschiedenis omdat hij erbij was geweest."

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft op de dag dat de Russische invasie in Oekraïne wordt herdacht over twee concurrerende resoluties gestemd: een werd door Oekraïne met steun van Europese landen ingediend, de andere was afkomstig van de Amerikaanse regering.

Beide resoluties zijn aangenomen, maar bij de eerste stemden de Amerikanen tegen. Bij de tweede onthielden ze zich van stemming.

In de Oekraïens-Europese resolutie wordt Rusland als agressor aangewezen en opgeroepen om zijn troepen onmiddellijk uit Oekraïne terug te trekken. 93 landen stemden voor, 18 tegen en 65 landen onthielden zich van stemming. Uiteraard stemde Rusland tegen, maar ook de VS deed dat. Anders dan zijn voorganger Biden weigert president Trump om Rusland verantwoordelijk te stellen voor de oorlog.

De Amerikanen hadden een concurrerende resolutie voor "een pad naar vrede" opgesteld, waarin Rusland niet als aanstichter van het conflict wordt genoemd. Ook die werd aangenomen - 78 landen voor, 16 tegen en 67 onthoudingen - maar wel met twee Europese toevoegingen.

Zo werd Rusland opnieuw als aanstichter van de oorlog aangewezen en werd opgeroepen tot de teruggave van Oekraïens grondgebied dat door Rusland bezet wordt. Om die reden onthield de VS zich van stemming over zijn eigen motie.

Niet bindend

In de Algemene Vergadering van de VN hebben alle 193 lidstaten een stem. Resoluties die daar worden aangenomen zijn niet bindend. Dat betekent dat Rusland de resoluties kan negeren zonder dat dit gevolgen heeft.

Rusland kan de uitslag van de stemmingen ook als een meevaller beschouwer. In maart 2022, direct na het uitbreken van deze oorlog, werd de Russische inval nog door 140 landen veroordeeld, ook door de VS.

Een vertegenwoordiger van de VS bij de Verenigde Naties zegt tegen persbureau Reuters dat eerdere resoluties hebben laten zien dat het niet zinvol is om Rusland te vragen zich uit Oekraïne terug te trekken. "We hebben een resolutie nodig waarin alle VN-lidstaten zich voor het einde van de oorlog uitspreken."

Veranderde verhoudingen

Deze opstelling is tekenend voor veranderde verhoudingen sinds het aantreden van president Trump. Die beweerde in zijn verkiezingscampagne dat hij de oorlog binnen 24 uur zou beëindigen. Dat is niet gelukt, maar hij besloot wel direct met de Russische president Poetin te gaan onderhandelen, buiten Oekraïne en de rest van Europa om.

Vorige week ging hij nog een stap verder door te verkondigen dat de Oekraïense president een dictator is en dat Oekraïne de oorlog is begonnen. In een reactie zei Zelensky dat Trump in een "desinformatiebubbel" leeft.

In de Schelphoekgracht in Alkmaar zijn twee otters gespot. Dat meldt NH. De otter is al langer aan een opmars bezig in de provincie, maar volgens een onderzoeker van Landschap Noord-Holland is het bijzonder dat hij nu ook in de stad is gezien.

Het was bewoonster Martha van der Horst die vrijdag aan het eind van de middag voor haar huis een otter zag. "Ik dacht eerst dat het een groot stuk hout of een zeehond was. Toen ik goed keek, zag ik dat het een otter was." In eerste instantie dacht ze dat het om één otter ging, maar later zag ze bij haar voeten aan de kade nog een andere, vertelt ze tegen de regionale omroep.

Volgens Kevin Raatjes, onderzoeker bij Landschap Noord-Holland, is het bijzonder dat er otters gespot zijn in de grachten van Alkmaar. "De dieren zijn op dit moment heel hard bezig zich te verspreiden. In 2019 zijn ze de provincie ingekomen, vanuit de omgeving van Almere richting Amsterdam. De coronatijd hebben ze gebruikt om de sprong te maken over het IJ."

Zeer schuw

Daarna werd het voor de otter moeilijker, omdat het in de natuur, in de stad en op de weg weer veel drukker werd. "Dat er nu een melding komt van otters in Alkmaar, betekent dat ze een grote sprong vanuit de omgeving van Volendam en Monnickendam hebben gemaakt. Dat maakt het echt bijzonder", aldus Raatjes.

Van der Horst maakte meteen een video:

Bovendien zijn otters nachtdieren en laten ze zich overdag niet snel zien. Ze zijn dan meestal aan het rusten op een beschutte plek, en zeer schuw. "Ze hebben jou vaak sneller gezien dan jij hen", vertelt de onderzoeker. Dat maakt het over het algemeen moeilijk om ze te spotten.

Wie toch een poging wil wagen, heeft in de winter de beste kans. "Dan is er weinig begroeiing aan de waterkant. Als je een wandeling maakt in het donker langs de gracht of vaart, kan je ze misschien wel een keer zien."

Bewoonster Van der Horst zegt dat de otters vrijwel meteen nadat ze haar video maakte zijn verdwenen. "Ik heb ze sinds dat moment niet meer gezien."

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gaat op korte termijn in gesprek met de raad van toezicht van de NPO over klachten rondom NPO-voorzitter Frederieke Leeflang. Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie aan de NOS.

Vorige week berichtten journalistiek platform Investico en AD over de manier van leidinggeven van Leeflang. Uit hun onderzoek kwam naar voren dat Paul Doop, die met Leeflang samenwerkte in het bestuur van de NPO, de voorzitter verantwoordelijk houdt voor een angstcultuur bij de NPO. Ook zou de raad van toezicht via de ondernemingsraad en een externe vertrouwenspersoon klachten hebben gekregen over de werksfeer.

De krant sprak daarnaast met tientallen (oud-)medewerkers die spraken van een onveilig werkklimaat. Het zou gaan om intimidatie, verbaal geweld en onveilig en onvoorspelbaar gedrag. Het is onduidelijk of de raad van toezicht actie heeft ondernomen naar aanleiding van de klachten.

Minister Bruins is bezorgd over de berichtgeving en wil weten wat er aan de hand is. Hij wil niet vooruitlopen op de uitkomst van het gesprek, maar hij "verwacht dat het bevorderen van een veilige werkomgeving de absolute prioriteit heeft van bestuurders en interne toezichthouders".

Hij vindt het "van het grootste belang dat de NPO voor iedereen die er werkt een plek is waar zij zich veilig voelen en goed hun werk kunnen doen".

Onderzoek naar werkcultuur

De NPO is de overkoepelende organisatie voor alle publieke omroepen en gaat onder meer over het uitzenden van de programma's die de omroepen maken.

De onderzoekscommissie Gedrag en Cultuur Omroepen onder leiding van oud-minister Van Rijn heeft vanaf 2022 onderzoek gedaan naar de werkcultuur bij de publieke omroep, naar aanleiding van publicaties over de werkcultuur bij De Wereld Draait Door en NOS Sport. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat grensoverschrijdend gedrag breed speelt bij diverse omroepen.

De onderhandelingen tussen Israël en Hamas over de tweede fase van het bestand in Gaza zouden deze week moeten beginnen. Het einde van de eerste fase nadert en duidelijke vervolgafspraken zijn er niet. Toch lijken beide partijen nog een heel parcours te moeten afleggen voordat ze weer om tafel zitten.

De obstakels lopen uiteen. Israël zou de wapenstilstand al meerdere keren hebben geschonden door dodelijke aanvallen uit te voeren en noodhulp te beperken. Afgelopen weekend weigerde het land 620 Palestijnse gevangenen vrij te laten, zoals was afgesproken. Het kantoor van premier Netanyahu gaf als reden "ceremonies waarin onze gijzelaars worden vernederd en het cynische gebruik van onze gijzelaars voor propagandadoeleinden."

Israël heeft het over de de manier waarop Hamas gijzelaars overdraagt aan het Rode Kruis. De gijzelaars worden als een soort trofeeën gepresenteerd op een podium voordat ze worden vrijgelaten. Hamas wil niet meer onderhandelen tot de Palestijnse gevangenen vrij zijn.

Hoe dan nu verder? De VS wil kijken naar een verlenging van fase 1. Dat is voor beide partijen interessant, zegt Eytan Gilboa, hoogleraar aan de Israëlische Bar-Ilanuniversiteit en gespecialiseerd in de relatie tussen de VS en Israël.

"Israël en Hamas zijn het niet eens over de details van fase 2, maar ze willen ook allebei de oorlog niet hervatten. Een verlenging zou betekenen dat de wapenstilstand doorgaat en er geleidelijk meer gijzelaars en Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten", legt hij uit.

"Hamas wil liever door naar fase 2", zegt politicoloog Radi Suudi. "In die fase moet het Israëlische leger zich verder terugtrekken uit Gaza en wordt ook gesproken over fase 3, het langetermijnverhaal, en daar heeft Hamas meer te bereiken."

De Amerikaanse president Trump kwam drie weken geleden met het plan om de Palestijnen uit Gaza permanent te verplaatsen naar Arabische landen. Maar die landen hebben het plan verworpen en zeven Arabische landen overleggen deze week in Riyad over een alternatief. Dat willen ze presenteren op 4 maart. "De VS zal kijken wat Israël wil. Als Israël het plan steunt, dan zal de VS dat ook doen", zegt Gilboa.

'Hezbollah-systeem'

Sommige Israëlische politici willen juist dat de oorlog in Gaza verdergaat. Zo schreef de uiterst rechtste minister van Financiën Smotrich op X dat "de enige oplossing de vernietiging van Hamas is, en die mag niet worden uitgesteld".

Ook minder extremistische politici laten van zich horen. "We moeten ervoor zorgen dat de volgende stap zal leiden tot een situatie waarin Hamas Gaza niet langer in handen heeft", zei onderwijsminister Kisch in een interview met Politico.

Hamasleider Basem Naim gaf zaterdag aan dat de groep bereid is afstand te doen van het bestuur van Gaza, maar sommige Israëliërs vrezen dat Hamas uit is op een 'Hezbollah-systeem'. "Een systeem waar het geen onderdeel is van de overheid, maar achter de schermen wel alle touwtjes in handen heeft", legt Gilboa uit.

"Dat is een reële angst", zegt ook Suudi. "Hamas wil de dominante kracht in de Palestijnse politieke arena worden, maar je kunt dat tegengaan door een alternatieve regering en een alternatieve gewapende macht in Gaza neer te zetten, bijvoorbeeld de Palestijnse Autoriteit. Maar dat wil Israël niet, want een politiek proces in Gaza betekent dat je de fundamenten voor een Palestijnse staat legt, en dat wil Netanyahu voorkomen."

Spectrum aan opties

Wie er dan volgens Israël wél verantwoordelijk moet zijn voor het bestuur van Gaza in de toekomst, is niet duidelijk. "We weten niet wat Israël wil", zegt de onafhankelijke Israëlische analist Ori Goldberg. "We willen Hamas niet als bestuur in Gaza, maar dan is er nog een heel spectrum aan andere opties: wordt Hamas onderdeel van de PLO? Wil je een technocratische Palestijnse overheid onder leiding van de Palestijnse Autoriteit? Komt er een Arabische samenwerking als bestuur?"

Op 1 maart eindigt de eerste fase van de wapenstilstand. Zonder toezegging van beide partijen dat ze zullen blijven onderhandelen is de toekomst van het bestand onzeker.

Toch verwacht Goldberg dat het staakt-het-vuren stand zal houden. "Israël heeft de maatschappelijke en militaire veerkracht niet om te beginnen aan de Gazaoorlog 2.0. En behalve wapens van de VS, hebben we ook weinig steun."

De man uit Heerhugowaard die ervan wordt verdacht zijn vader te hebben vermoord en diens resten in een vriezer te hebben verstopt, zegt dat hij handelde uit zelfverdediging. Dat verklaarde zijn advocaat vandaag op de eerste voorbereidende zitting in de rechtszaak tegen Thijmen V. (32) in de rechtbank in Alkmaar. De zaak kreeg veel aandacht, omdat het lichaam van de overledene pas jaren later in delen werd teruggevonden.

Het slachtoffer in de zaak is een 67-jarige man uit Heerhugowaard. Hij werd in oktober 2021 als vermist opgegeven, nadat hij al maanden niet meer was gezien. Volgens de politie schreef hij op 10 januari 2021 voor het laatst zijn uitgaven op in een notitieboekje, dat hij dagelijks bijhield. Vermoedelijk is hij ook die dag om het leven gekomen.

Een vriend met wie het slachtoffer regelmatig afsprak, gaf hem als vermist op. Pas in maart 2023 deelde de politie een opsporingsbericht, omdat een misdrijf toen niet meer werd uitgesloten. Eerder werd nog gedacht dat de man suïcide had gepleegd of naar het buitenland was gevlucht vanwege financiële problemen.

Ondanks enkele tips bleef het lang stil. Tot 11 november 2024, ruim anderhalf jaar later. Voor een groot onderzoek werden het huis en de tuin van zijn zoon, bij wie hij woonde, volledig afgezet. Het lichaam van het slachtoffer bleek al die tijd in zijn huis te hebben gelegen, verdeeld over twee vrieskisten, aldus de officier van justitie vandaag.

Rattengif

Het Openbaar Ministerie verdenkt zoon Thijmen, met wie het slachtoffer volgens buren een zeer problematische relatie had, van moord en het laten verdwijnen van het lichaam van zijn vader. De verdachte zelf was vandaag niet aanwezig in de rechtbank, maar liet zijn advocaat het woord doen. Die verklaarde dat V. zijn vader uit zelfverdediging heeft gedood.

De verdachte stelde dat ze al jaren een slechte relatie hadden. Zijn vader zou hem op die bewuste dag een kop thee hebben aangeboden met rattengif. Toen hij zijn vader daarop aansprak, viel de vader zijn zoon aan met een mes, zo stelde de advocaat. Tijdens een worsteling die daarop volgde, sloeg V. zijn vader meerdere keren, tot het hem opviel dat hij niet meer ademde, luidt de verklaring van de verdediging.

Uit afgrijzen zou hij het lichaam hebben afgedekt om het later in stukken te zagen en te verdelen over de vrieskisten. Of zijn ex-vriendin ook een rol heeft gespeeld, wordt nog onderzocht. "Zijn dood was uit noodweer, daar zou mijn cliënt geen straf voor moeten krijgen", zei de advocaat van de verdachte volgens NH.

Naar eigen zeggen heeft V. de dood van zijn vader al die tijd verdrongen. Na de vondst van het lichaam zou de herinnering door nachtmerries weer naar boven zijn gekomen.

'Wetenschappelijk niet aannemelijk'

De advocaat van de tegenpartij zette daar vandaag vraagtekens bij. "Traumatische gebeurtenissen worden doorgaans juist goed herinnerd, in plaats van volledig te verdwijnen. Dat iemand een levensdelict pleegt en dit volledig verdringt, wordt wetenschappelijk niet als aannemelijk beschouwd", reageert hij.

Ook zouden herinneringen na geheugenverlies volgens de advocaat minder betrouwbaar zijn, omdat ze gevoelig zijn voor beïnvloeding en reconstructie.

Op 12 mei dient de tweede pro-formazitting in de rechtbank van Haarlem.

Sinds begin dit jaar is het veel aannemers en klusbedrijven een doorn in het oog: uitstootvrije zones in veertien grote steden. In die zones mogen vervuilende voertuigen niet meer naar binnen, terwijl veel ondernemers rijden met zware bussen die draaien op fossiele brandstof. De gemeente Amsterdam start vandaag met een proef om ondernemers tegemoet te komen.

In de hoofdstad mogen sinds 1 januari nieuwe, vervuilende bedrijfs- en vrachtauto's het zogenoemde 'S100-gebied' niet meer in. Voor oudere bestel- en vrachtauto's geldt een overgangsregeling, waardoor deze voertuigen nog iets langer het gebied in mogen.

De Piet Heingarage, vlak bij het centraal station, valt net buiten dat S100-gebied. Bij de proef kunnen ondernemers daar hun bus parkeren en overstappen op een emissievrij voertuig, zoals een bakfiets, een elektrische scooter of een kleine elektrische wagen.

Dit is het gebied waar vervuilende bedrijfs- en vrachtwagens worden geweerd:

De proef gaat Park & Switch heten. "We hebben al van een aantal ondernemers gehoord dat ze enthousiast zijn", zegt een woordvoerder van wethouder Melanie van der Horst. De wethouder houdt zich bezig met verkeer, vervoer en luchtkwaliteit.

"Als de proef succesvol is, dan is het de bedoeling om dit breed uit te rollen met een commerciële partij." Voor de proef werd een contract afgesloten met Mobian, een bedrijf dat gespecialiseerd is in zogenoemde 'mobiliteitshubs'. Ze leveren ook de voertuigen.

Het is de bedoeling dat ondernemers gaan betalen om de uitstootvrije voertuigen te kunnen gebruiken: het gaat zo'n 35 euro per dag kosten om bijvoorbeeld de elektrische scooter mee te nemen.

Maar de gemeente wil het systeem graag stimuleren. "Ondernemers kunnen een subsidie aanvragen van 3000 euro om hun bedrijf uitstootvrij te maken", legt de woordvoerder uit.

De Park & Switch-proef is niet voor alle ondernemers een uitkomst. Raymond de Groodt is glaszetter, zijn bedrijf is gevestigd in Purmerend en hij komt regelmatig in de hoofdstad. Hij heeft geen begrip voor de nieuwe regels.

"Het is gewoon niet veilig om met een groot raam in een bakfiets rond te rijden in de Amsterdamse binnenstad." Volgens hem is de Piet Heingarage niet een handige locatie voor de hub. "Onze bus past daar überhaupt niet in."

MKB Metropool sloeg vorige maand alarm over de onwerkbare situatie in het centrum van Amsterdam voor onder anderen loodgieters, dakdekkers en timmermannen. Zij hebben er te maken met hoge parkeerkosten en verstopte wegen. Het is de vraag of de proef daar een oplossing voor kan bieden.

Isolatie van huizen

Glaszetter De Groodt zou voorlopig nog steeds het gebied in kunnen, als hij daarvoor een ontheffing betaalt. Die variëren in prijs, maar kosten vaak rond de 100 euro.

Volgens De Groodt lijden vooral de klanten onder de emissievrije zones. "Een nieuw badkamerraam kost normaal zo'n 150 euro, maar met die ontheffingskosten en al het extra werk wordt dat nu ineens 300."

Over zijn eigen inkomen maakt de ondernemer zich dan weer geen zorgen. "Wij vinden ergens anders ook wel werk. Als er nu een klus in Amsterdam en een klus in Zaandam binnenkomen, dan is de keuze snel gemaakt."

Het leger van Sudan zegt dat het gisteren een strategisch gelegen stad ten zuiden van de hoofdstad Khartoem na ruim een jaar heeft heroverd. El Obeid was meer dan een jaar lang in handen van de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF).

El Obeid is de hoofdstad van de provincie Noord-Kordofan. De stad geldt als knooppunt tussen Khartoem en Zuid-Darfur, de regio die RSF grotendeels in handen heeft. De stad is voor het leger van groot belang, omdat het daar een luchtmachtbasis en een infanteriedivisie huisvest.

Ook op andere plekken in het land heeft RSF terrein verloren. Zo is de paramilitaire beweging verdreven uit de stad Wad Madani, ten zuidoosten van Khartoem, en andere delen van de provincie Gezira. Het leger was een offensief begonnen in die provincie de afgelopen maanden.

Daarnaast is RSF uit zijn laatste bolwerk in de provincie Witte Nijl verdreven, ten zuiden van de Sudanese hoofdstad. Bij de provinciehoofdstad Al Gitaina werden vorige week in drie dagen tijd 200 mensen gedood door RSF.

Het leger zegt ook een belangrijk hoofdkwartier te hebben veroverd en stelt dat het heroveren van het presidentieel paleis in Khartoem slechts een kwestie van tijd is. De hoofdstad is grotendeels onder controle van RSF.

Genocide

In Sudan woedt al bijna twee jaar een oorlog tussen RSF en het leger. De oorlog brak uit toen leiders van beide groepen een staatsgreep pleegden, maar het oneens werden over de machtsverdeling.

De Verenigde Staten hebben RSF beschuldigd van genocide en hebben de leider Hamdan Dagalo sancties opgelegd. Ook de leider van het Sudanese leger kreeg sancties opgelegd vanwege wreedheden die het leger tegen burgers heeft gepleegd.

Bemiddeling tussen de twee partijen is tot nu toe op niets uitgelopen. Ook de sancties tegen beide leiders hebben niet geholpen om de oorlog te stoppen.

Zo'n 11 miljoen mensen zijn vanwege de bloedige strijd op de vlucht geslagen. Zowel het leger als RSF wordt beschuldigd van grove mensenrechtenschendingen, zoals seksueel geweld, het blokkeren van noodhulp en het inzetten van kindsoldaten.

Buurtbewoners en schoolgenoten van de 13-jarige jongen die gisteren in Schiedam werd doodgestoken, zijn aangedaan door het incident. Meerdere mensen verzamelden zich vanmiddag bij de plaats van de steekpartij. "Ik vind het heel heftig, ik voel me heel slecht dat zulke dingen kunnen gebeuren met jongens van die leeftijd", zegt een leeftijdsgenoot uit de buurt.

De jongen werd aan het Fjorddal in Schiedam neergestoken en belde zwaargewond aan bij een huis in de buurt. De bewoners belden het alarmnummer. De jongen overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. De politie heeft een 13-jarige verdachte uit Schiedam aangehouden. In de buurt van de steekpartij is een mes gevonden.

"Je voelt je niet meer veilig, omdat deze dingen gebeuren in de wereld. Het is gewoon heel erg", zegt de leeftijdsgenoot. De buurt waar de steekpartij plaatsvond, wordt door bewoners omschreven als "de netste buurt van Schiedam".

De jongeren spreken onderling veel over wat er is gebeurd en op Snapchat gaan verhalen rond. De politie gaat ervan uit dat het slachtoffer en de verdachte elkaar kenden, maar hun relatie is nog onderdeel van het onderzoek. Ook het motief is nog onbekend.

Een andere jongen die bij het slachtoffer op school zat, zegt dat hij zich "verschrikkelijk" voelt en vooral denkt aan de vrienden en familie van het slachtoffer. "Ik had gisteren het besefmoment in de avond, nadat een vriend mij geappt had. Hij was heel goed met het slachtoffer." Zelf kende hij het slachtoffer nog van de basisschool en is hij met hem naar dezelfde camping geweest.

'Toen ik 13 was, speelde ik buiten'

Vooral het nieuws dat het slachtoffer en de verdachte zo jong zijn, maakt indruk. "Veel te jong om zulke wapens op zak te hebben, denk ik", aldus een leeftijdsgenoot uit Vlaardingen.

Een vriendin van de oudere zus van het slachtoffer komt ook haar steun betuigen. Ze kan zelf moeilijk geloven wat er zich gisteren heeft afgespeeld. "Je bent 13, hoezo heb je een mes meegenomen? Wat gaat er in je hoofd om?", zegt ze. "Toen ik 13 was, speelde ik gewoon buiten."

Ook burgemeester Harald Bergmann van Schiedam is geschokt. "We zien in het hele land dat jongeren steeds op jeugdigere leeftijd ernstige vergrijpen op hun naam krijgen. Met vooral ook mesgeweld of wapengeweld."

Jeugdhulporganisatie Gro-up ziet "binnen de jeugdcultuur steeds meer wapenbezit". Gro-up, de politie en gemeente zijn extra aanwezig in de wijk om steun te bieden.

De Amerikaanse zangeres Roberta Flack is op 88-jarige leeftijd overleden, meldt haar publicist in een verklaring. "Ons hart is gebroken", is te lezen. "Ze is gestorven in het bijzijn van haar naasten en was uniek in haar soort."

De zangeres was onder meer bekend van de nummers Killing me softly en The first time ever I saw your face, dat in de film Play misty for me van Clint Eastwood werd gebruikt. Voor dat nummer won ze twee Grammy's, een prestigieuze muziekprijs.

Opera

De zangeres werd in een muzikale familie geboren in de Amerikaanse staat North Carolina en speelde al in haar jonge jaren het orgel voor een kerkkoor. Op 15-jarige leeftijd begon ze aan een studie aan het conservatorium, waarna ze enkele jaren Engelse taal en muziekles op middelbare scholen onderwees. Omdat ze eigenlijk operazangeres wilde worden, besloot ze in 1962 een tijd in een operarestaurant zangers muzikaal te begeleiden.

Rond die tijd gaf haar zangleraar aan dat ze vermoedelijk beter zou zijn in het zingen van popmuziek. Dat bleek te kloppen, toen ze in dat restaurant kerstliedjes zong en het publiek daar enthousiast op reageerde.

"Mensen kwamen niet alleen om mij te horen spelen voor andere mensen, ze wilden horen wat ik zou zingen tussen de operaliederen door", zei ze over die tijd.

Na een aantal jaar te hebben opgetreden in clubs werd ze in 1968 ontdekt door jazzpianist Les McCann, waarna ze een contract tekende bij muzieklabel Atlantic Records en in de jaren 70 en 80 verschillende albums uitbracht.

Killing me softly

Het hoogtepunt van haar carrière was toen ze het nummer Killing me softly with his song uitbracht. Dat werd in eerste instantie geschreven voor de zangeres Lori Lieberman, die het in 1972 zong. De uitvoering van Flack kwam een jaar later uit, waarna het een nummer 1-hit werd in de Verenigde Staten. In Nederland kwam het nummer op de derde plek in de Top 40.

Later is het nummer gecoverd door de Amerikaanse hiphopgroep Fugees. Die versie van Killing me softly with his song stond in Nederland vijftien weken in de Top 40 en zes weken op nummer 1.

Na het uitbrengen van Killing me softly with his song merkte ze dat het succes haar zwaar viel, waarop ze besloot "een stapje terug te doen" en onder meer zelf haar muziek te produceren. In de jaren daarna richtte ze zich vooral op optreden en samenwerkingen en concertreeksen met andere artiesten, onder wie jazzmuzikant Miles Davis.

In 2003 bracht ze nog een album met kerstliedjes uit. Flack kondigde in 2022 aan dat ze aan de ziekte ALS leed en daarom niet meer kon zingen.