NOS Nieuws - Algemeen

Bij een ongeluk vannacht op de snelweg A67 tussen Eindhoven en Venlo is een 35-jarige man uit Venlo om het leven gekomen. Vier andere mensen raakten gewond. Zij zijn naar het ziekenhuis vervoerd.

Niet lang na middernacht botsten op de A67 ter hoogte van het Limburgse dorp Grashoek drie auto's op elkaar, meldt L1 Nieuws.

De brandweer heeft mensen die bekneld zaten uit hun auto gehaald. Met een traumahelikopter werd een medisch team bij de snelweg afgezet.

Over de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. Een deel van de snelweg was tot 08.00 uur vanochtend afgesloten. Dat was om de ravage op te kunnen ruimen en ook om de politie de gelegenheid te geven onderzoek te doen.

Het enige nog actieve walvisvaartbedrijf in IJsland jaagt komende zomer niet op walvissen. Dat heeft het bedrijf Hvalur hf. bekendgemaakt, schrijven IJslandse media.

Voor het besluit worden verschillende redenen genoemd. Een daarvan is dat de verkoop van walvisvlees minder oplevert. "Op basis van de huidige situatie ziet Hvalur hf. geen andere optie dan afwachten tot er betere tijden komen. In het nieuwe jaar bekijken we de situatie opnieuw", zei directeur Kristján Loftsson.

In december kreeg het bedrijf nog een vergunning om de komende vijf jaar op walvissen te jagen. Volgens die vergunning mogen tijdens het walvisseizoen - dat loopt van juni tot september - 209 gewone vinvissen en 217 dwergvinvissen worden gevangen.

Jacht voor vlees

IJsland is naast Japan en Noorwegen een van de drie landen ter wereld waar de walvisjacht nog is toegestaan. De dieren worden gevangen vanwege hun vlees en walvistraan.

In juni 2023 werd de jacht op de dieren in IJsland stilgelegd, nadat uit onderzoek was gebleken dat de methode niet voldeed aan de wetgeving over dierenwelzijn. Een deel van de dieren werd meerdere keren beschoten en soms duurde het zeker een uur voordat ze daadwerkelijk dood waren.

Na twee maanden mocht er weer op de dieren worden gejaagd. Vanaf toen golden er strengere eisen voor de jachtmethoden en meer toezicht.

Duizenden amateursporters gaan een bijzondere uitdaging aan: de Marathon Rotterdam. Een ruim 42 kilometer lang parcours door de stad vergt veel organisatie, onder meer om de nodige zorg te kunnen verlenen. Om de druk op de ziekenhuizen te verlichten, maken ze in Rotterdam gebruik van uitgebreide medische posten, en dat werkt.

Gehavende renners kunnen naar zo'n tent als hulp bij een EHBO-post niet genoeg is. Artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten en ander personeel staan paraat om zorg te verlenen. Zo'n tien jaar geleden is de organisatie daarmee begonnen. Deze editie werken 140 zorgverleners verspreid over vier medische posten.

"Zo'n medische post is een soort veldhospitaal, met heel veel bedjes", zegt arts Jelmer Alsma bij het Erasmus MC en lid van de medische commissie van de Marathon Rotterdam. "Het is weer terug naar de basis: vertrouwen op handen en ogen en minder focus op een computer. Dat maakt het erg leuk, en het helpt de ziekenhuizen."

Alsma en zijn collega's werken vrijwillig tijdens de marathon, zo ontlasten ze de ziekenhuizen. Ook zijn de ritten met de ambulance naar een medische tent korter en kan gerichtere zorg worden verleend.

'Minder-getrainde lopers'

Veel meer mensen willen de laatste jaren meedoen aan een hardloopevenement. De vorige editie was in een week uitverkocht, deze editie binnen drie uur. Daarom wil de organisatie groeien naar 30.000 deelnemers. Die groei is deels in gang gezet, maar minder dan de organisatie wil. De gemeente vreest namelijk voor de veiligheid van het evenement.

Ook andere hardloopevenementen groeien hard. Zo mag de Amsterdamse marathon de volgende editie uitbreiden naar 30.000 deelnemers.

"Daardoor doen er steeds meer ongetrainde of minder getrainde hardlopers mee", zegt arts Alsma. "De kans op blessures, oververhitting en uitputting is dan groter. Dat maakt goede zorg belangrijk."

"Temperatuur speelt ook een belangrijke rol", vervolgt Alsma. "Hoe warmer het is, hoe meer problemen er zijn. Door de opwarming van het klimaat moet onze zorg dus nog beter op orde zijn."

Andere marathons

Iedere marathon in Nederland pakt de verlening van zorg op een eigen manier aan. Zo wordt het in Amsterdam volledig uitbesteed aan het Rode Kruis. In Leiden fietsen artsen langs het parcours om hardlopers te verzorgen.

Maar de manier van zorg bij de Marathon Rotterdam valt op. Andere grote evenementen kloppen bij de organisatie aan om ervan te leren. Ook staan de grotere marathons in Nederland in contact met elkaar om kennis uit te wisselen.

Toch is uiteindelijk het belangrijkst: luister naar je lichaam, adviseert Alsma. "Het klinkt zo logisch, maar na behandeling bij een medische post zeggen mensen vaak: ik voelde eigenlijk al dat het niet meer ging, maar ik ben toch doorgelopen. Let dus goed op je grenzen."

Vrijwel alle gemeenten In Drenthe hebben de paasvuren dit jaar verboden vanwege de droogte. In Gelderland en Overijssel stellen de gemeenten het besluit tot op het allerlaatste moment uit.

Intussen zijn in Drenthe gistermiddag en vannacht twee opgebouwde paasbulten in Erm en Langelo vroegtijdig in brand gevlogen, meldt RTV Drenthe.

De brandweer rukte meteen uit om erger te voorkomen:

De oorzaak van de twee branden is onbekend. Wel zijn beide branden snel geblust, juist omdat het zo droog is.

Extreme droogte

De verboden op de paasvuren hebben alles te maken met de aanhoudende droogte. Het heeft de afgelopen nacht geregend en er wordt de komende dagen meer regen verwacht. Maar dat verandert voorlopig weinig aan de droogte. De veiligheidsregio's verhoogden het natuurbrandrisico onlangs wegens 'extreme droogte' naar fase 2, oftewel extra alert.

In Drenthe zijn er in een normaal jaar meer dan honderd paasvuren. Maar dit jaar zijn het er maar een stuk of tien, waarvan vier in de gemeente Emmen. En zelfs daarbij geldt een voorbehoud.. "Als de wind te heftig is, dan kunnen we er op de dag zelf nog voor kiezen om de paasvuren niet door te laten gaan", zegt een woordvoerder van de gemeente Emmen. "Maar dat is in principe elk jaar het geval."

In de vegetatie

Het beeld in Gelderland is wisselend. Het paasvuur in Velswijk, ten noorden van Doetinchem, is bij voorbaat verboden. "Er zijn gewoon regels voor, daar moeten we mee leven", reageert organisator Dinand Wullink. "We willen het ook niet aansteken, als het zo droog is. Er zal maar wat gebeuren, hier in de buurt. Als er wat gebeurt, vergeven we ons dat nooit."

Elders in Gelderland wachten de organisatoren en gemeenten nog. In veel gevallen gaan ze daarbij af op het advies van Klaas Noorland, projectleider gebiedsgerichte aanpak natuurbrandbeheersing bij de provincie Gelderland. "De droogte zit vooral in de vegetatie", zegt hij bij Omroep Gelderland. "We hebben heel veel vegetatie waarvan de sapstromen nog niet op gang gekomen zijn. Daardoor is de brandbaarheid groot."

"Het heeft altijd te maken met de locatie", vervolgt Noorland. "Kijk vooral naar de omvang en de grootte van het vuur, maar ook naar de ligging, Als het paasvuur gerealiseerd wordt op veenachtige grond zou het vuur de bodem in kunnen trekken."

Hout ligt er

"We stellen de beslissing zo lang mogelijk uit", zegt Han Kruisselbrink van het paasvuur Lochuizen, normaal een van de grootste in de Achterhoek. "We wachten zeker tot het eind van de week. Het hout ligt er, wat moet je er anders mee. Voorlopig is het fase 2. Even afwachten."

Bernard van Eijbergen van paasvuur Laag-Soeren gaat pas donderdag of vrijdag overleggen met de gemeente. "Die heeft het laatste woord of het verantwoord of niet verantwoord is. Als het door kan gaan, gaan we zaterdagochtend met man en macht opbouwen", zegt hij.

Bouw stilgelegd

Ook in Overijssel is het beeld wisselend. In de gemeente Raalte bijvoorbeeld zijn drie paasvuren gepland. Die zijn vooralsnog niet verboden, maar er is ook nog geen toestemming gegeven. Wel heeft burgemeester Rob Zuidema de bouw van de bulten stilgelegd, meldt RTV Oost. De organisatoren van de drie paasvuren mogen voorlopig geen nieuw hout meer aanleveren.

Iets verderop, in de gemeenten Rijssen-Holten, besloten de bouwers van vijf paasvuren zelf al om te stoppen met 'bouwen'. "In 2019 hadden we ook te maken met droogte. Toen moesten we de bult op last van de gemeente verkleinen. Moesten er takken af, in plaats van erbij", zegt Dirk Jansen van paasvuur Beuseberg. Hij gaat ervan uit dat er in welke vorm dan ook wel een paasvuur komt. "Ik denk dat het mogelijk is. Het is belangrijk dat we de traditie in leven houden", zegt Jansen. "Anders wordt het moeilijk om elk jaar weer mensen te vinden die zich hiervoor willen inzetten."

Iets voor de kinderen

In Weiteveen in Drenthe is dat door het verbod een gepasseerd station en is de (deels) opgebouwde paasbult alweer opgeruimd en de houtstapel afgevoerd naar een shredder. Wat blijft is de teleurstelling bij organisator Bennie Menke. "We hadden van alles georganiseerd: muziek, iets voor de kinderen. Maar de evenementenvergunning is gekoppeld aan het paasvuur. Dus ook daar ging een streep door."

In de Griekse hoofdstad Athene zijn bij rellen 72 mensen opgepakt. Afgelopen nacht kwam het tot een confrontatie met de politie. Relschoppers gooiden onder meer met molotovcocktails.

Volgens Griekse media zijn er zeker 21 auto's beschadigd, waarvan er een aantal volledig in vlammen is opgegaan. De rellen braken uit na afloop van een concert in de wijk Exarcheia. Zo'n vijftig mensen vielen toen een politiebureau aan met molotovcocktails, stenen en vuurwerk.

De politie reageerde daarop met traangas en flitsgranaten om de menigte uiteen te drijven. Een agent raakte lichtgewond bij de confrontatie. Of en hoeveel relschoppers gewond raakten, is niet bekend.

Aanleiding onduidelijk

Het is niet duidelijk wat de aanleiding is geweest voor de rellen. Wel staat Exarcheia bekend als een anarchistische wijk waar vaker onrust is tussen inwoners en de politie. De schade en het aantal arrestaties zijn wel groter dan bij eerdere rellen in de wijk.

Exarcheia is geliefd bij toeristen, vanwege de vele smalle straatjes, kleine cafés en graffitikunst.

Er zijn problemen met de app waarmee deelnemers aan de marathon in Rotterdam kunnen worden gevolgd. De locaties van veel lopers zijn niet zichtbaar, waardoor supporters niet goed weten wanneer hun rennende familieleden of vrienden voorbij komen.

De organisatie zegt tegen persbureau ANP dat er wordt gewerkt aan het probleem. Een woordvoerder weet niet waar het is misgegaan.

Op de website zijn op de pagina 'uitslagen' wel de tussentijden te zien, zegt de woordvoerder. Verder verloopt het evenement volgens de woordvoerder soepel.

De politie heeft gisteravond een grote partij met vermoedelijk drugs onderschept in de haven van Scheveningen. Het is onbekend of er iemand is opgepakt.

Agenten in kogelwerende vesten kwamen gisteravond rond 22.00 uur in actie, meldt Omroep West. Ze brachten witgekleurde pakketten naar de kade aan de Hellingwerf. Die pakketten bleken afkomstig van een RIB, een rubberboot van zo'n acht meter lang.

De politie bevestigt de actie, maar kan nog geen uitsluitsel geven over de inhoud van de pakketten.

Het is ook nog onduidelijk waar de rubberboot met lading is onderschept, in de haven of op volle zee. Ook de herkomst van de boot is onduidelijk. Een RIB is zeewaardig, maar het lijkt aannemelijk dat de pakketten elders zijn overgeladen van een groter schip.

"Dat moet allemaal nog worden onderzocht", zegt de politie.

In november en december vorig jaar spoelden honderden kilo's drugs aan op Nederlandse stranden, vooral bij Scheveningen. De herkomst daarvan is nooit achterhaald.

Bij een Russische raketaanval op de stad Soemy in het noordoosten van Oekraïne zijn tientallen doden en gewonden gevallen. De Oekraïense autoriteiten spreken van 32 doden en ruim honderd gewonden, onder wie vijftien kinderen.

Twee ballistische raketten troffen een "gewone straat, woongebouwen, onderwijsinstellingen en auto's", zegt president Zelensky op X. "En dat op Palmzondag." De president verwijst daarbij naar het begin van de Goede Week waarin voor christenen het lijden en sterven van Jezus Christus centraal staat, in de aanloop naar Pasen.

Op beelden zijn uitgebrande auto's te zien en zwaar beschadigde gebouwen. Lichamen liggen verspreid op straat en gewonden worden weggedragen. Rusland heeft niet gereageerd.

"De wereld moet krachtig reageren. De Verenigde Staten, Europa, iedereen ter wereld die wil dat deze oorlog en deze moorden stoppen", zegt Zelensky. "Zonder druk op Rusland is vrede onmogelijk." Eerder vandaag zei Oekraïne dat het vannacht 43 Russische drones had neergehaald.

'Prima gesprekken'

Gisteren zei de Amerikaanse president Trump dat de gesprekken met Rusland over een regeling voor Oekraïne "prima" verlopen. Dat was na een ontmoeting tussen de Amerikaanse gezant Witkoff en de Russische president Poetin in Sint-Petersburg.

Onder Trump zijn de contacten tussen de VS en Rusland weer aangehaald. Trump heeft gezegd dat hij snel een einde zal maken aan de oorlog, maar concrete resultaten zijn nog niet geboekt.

Wel heeft de VS op voorhand concessies gedaan aan Rusland en de verhoudingen met Oekraïne zijn verslechterd.

Trump maakte Zelensky onder meer uit voor dictator. En tijdens een ontvangst in het Witte Huis in februari maakte Trump en zijn vicepresident Vance in het bijzijn van journalisten Zelensky harde verwijten en beten ze hem toe dat hij ondankbaar was.

Beelden van de Russische raketaanval op Soemy vanochtend:

Meerdere Europese leiders hebben afkeuring over de aanval uitgesproken en hun medeleven betuigd met de slachtoffers. De Franse president Macron zegt dat de aanval laat zien dat "alleen Rusland" ervoor kiest de oorlog voort te zetten en dat het land de diplomatieke inspanningen van Trump negeert.

"Ik ben woedend over de misdadige Russische raketaanval", zegt de voorzitter van de Europese Raad, Antonio Costa. "Rusland gaat door met zijn geweldscampagne." EU-buitenlandchef Kaja Kallas spreekt van een "verschrikkelijk voorbeeld van de steeds heviger wordende Russische aanvallen".

Een deel van de protestantse christenen in Nederland staat vaker afwijzend tegenover onder meer homoseksualiteit en echtscheidingen. Dat komt naar voren uit het onderzoek God in Nederland van KRO-NCRV en religiewetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Opvattingen over onderwerpen als abortus en euthanasie blijven onder deze groep protestanten vrijwel gelijk, terwijl rooms-katholieken en mensen die niet kerkelijk zijn hier positiever over denken dan voorheen.

Het representatieve onderzoek wordt sinds de jaren 60 ongeveer iedere tien jaar gepubliceerd. Respondenten vulden de laatste vragenlijst in 2024 in. Die cijfers worden vergeleken met de resultaten uit eerdere versies van het onderzoek, dat zich richt op het christelijke geloof.

Vooral de grafieken over de acceptatie van homoseksualiteit en echtscheiding zijn dus opvallend; hier zijn bij protestantse christenen de scherpst dalende lijnen te zien. Het gaat dan voornamelijk om protestanten in kleinere orthodoxe kerken.

'Houvast en perspectief'

Fred van Lieburg is een van de hoogleraren religiewetenschap die het onderzoek uitvoerden. Hij vindt het moeilijk om te zeggen waar de veranderde standpunten van een deel van de protestants Nederland vandaan komen. "Wij vermoeden dat meer behoudende gen Z'ers zich aanmelden bij protestantse kerken." Gen Z is de naam voor de generatie die geboren is tussen 1997 en 2012.

Doordat deze conservatieve gen Z'ers mogelijk een groter wordend deel van het protestants christendom uitmaken, veranderen de gemiddelde opvattingen ook, is het vermoeden. Volgens Van Lieburg is het niet gek dat deze jonge christenen behoudender zijn. "Die generatie heeft tijdens de coronatijd veel begrenzingen gekend en voor lastige keuzes gestaan. Er gebeurt ook nu nog veel in de wereld. Dat zou een reden kunnen zijn dat ze naar meer houvast en perspectief zoeken."

Dat vinden de jongeren volgens de wetenschappers dus wellicht in de kerk. "Ze zoeken naar verbondenheid en een plek waar rechtvaardigheid en deugd ertoe doen."

Marcel Lubbers is maatschappijwetenschapper aan de Universiteit Utrecht. Hij ziet in het onderzoek voorzichtige aanwijzingen dat jongeren conservatiever worden bij thema's als bijvoorbeeld seksualiteit en transgenderisme. "Dat laatste werd vroeger nog niet gemeten, dus we weten niet zeker of jongeren hierin veranderd zijn." Maar, zegt hij verder: "Uit het Nationaal Kiezers Onderzoek blijkt wel dat jongeren tussen 2021 en 2023 wat conservatiever werden op onderwerpen als transgenderisme en adoptie door homoparen."

Lubbers mogelijke verklaring: "Als mensen het idee hebben dat ze zich sterk moeten aanpassen, of iets moeten opgeven, en als er dan ook nog onzekerheid ervaren wordt, dan grijpen ze vaak terug op een afgebakende interpretatie van wie ze zijn, tot welke groep ze behoren en wat de leefregels bij die groep zijn."

'Ontzag voor God'

In Harderwijk en omgeving ziet de christelijke jongerenorganisatie Youth United de interesse van conservatieve jongeren in het geloof groeien. Lennart van der Vegt is de oprichter van de organisatie. "Ik doe dit werk al meer dan 25 jaar, maar de laatste jaren is ons werk enorm gegroeid."

Vier jaar geleden begeleidde de organisatie nog zo'n 50 mensen, nu zijn het er meer dan 500. "We zien dat veel meer jongeren op zoek zijn naar zingeving." Van der Vegt schat dat zo'n 40 procent van de jongeren bij Youth United afkomstig is uit een protestantse kerk.

Tijdens de activiteiten die hij organiseert leren jongeren verschillende kanten van het christelijke geloof kennen. "We behandelen bijvoorbeeld thema's als ontzag voor God, maar ook 'heiligheid'. Daaronder verstaan we onder andere eerlijkheid en trouw in een relatie, en niet met jan en alleman het bed in duiken."

Seksualiteit komt dus ook aan bod tijdens het programma. "Dat past binnen het huwelijk. Wij willen ons houden aan hoe de Bijbel dat huwelijk voorschrijft. Maar we vragen ook dat jongeren breken met bepaalde oude gewoonten, zoals het kijken van pornografie."

De organisatie doopt ook jongeren. "Dan vinden we het wel belangrijk dat je je oude leven begraaft en dit nieuwe leven aangaat."

Op de Canarische Eilanden heeft hevige regenval gisteren tot veel overlast geleid. Vooral Lanzarote werd zwaar getroffen. Er zijn geen berichten over slachtoffers, wel is er flinke schade.

Op Lanzarote werd door de regering van de eilanden tijdelijk de noodtoestand uitgeroepen vanwege het risico op overstromingen. Die werd vanochtend weer ingetrokken. In de plaats Tahiche op Lanzarote viel volgens lokale media meer dan 100 liter water per vierkante meter.

In de plaats Arrecife veranderden straten in rivieren en stroomden kelders en riolen over, schrijft het plaatselijke medium La Voz de Lanzarote. Ook in de kustplaats Teguise was er veel overlast. De Guardia Civil besloot daar drie toegangswegen te sluiten omdat er stenen en modder op het wegdek lagen.

Spaanse media tonen beelden van modderstromen en ondergelopen wegen en straten:

De regen is een uitloper van storm Olivier. Donderdag werden meerdere vluchten van en naar de luchthaven van Lanzarote geannuleerd of omgeleid vanwege gevaarlijke weersomstandigheden door de storm. De weerdiensten hadden toen code oranje uitgeroepen.

De natuurbrand in Drunen, in Brabant, is onder controle. Rond 12.00 uur gaf de Veiligheidsregio Brabant-Noord het sein brand meester. De brand in de Loonse en Drunense Duinen is nog niet volledig uit.

Gistermiddag brak er brand uit in het gebied en de hele nacht is de brandweer bezig geweest met blussen. Volgens de veiligheidsregio gaat het nog "geruime tijd" duren voordat de brand helemaal uit is.

De veiligheidsregio zegt dat de regen en gunstige wind geholpen hebben bij het blussen. Er is een oppervlakte van 600 bij 700 meter afgebrand. Er zijn geen gewonden gevallen.

Bekijk hier beelden van de brand:

De brand woedt nog in de grond. "Het lijkt aan de bovenkant uit, maar heel veel takken en bomen smeulen nog", zegt de woordvoerder. Bij de bluswerkzaamheden is gebruikgemaakt van een trekker met bosfrees. Met zo'n machine wordt de grond omgewoeld, zodat de brand zich niet via de bodem verder kan verspreiden.

De woordvoerder benadrukt dat er nog meer regen nodig is en zegt dat het vuur weer kan oplaaien als de wind toeneemt en verkeerd waait. Vannacht waren er zo'n honderd brandweermensen bezig met blussen.

Vanwege de rook werd geadviseerd om ramen en deuren dicht te houden. De rook trok gisteren in de richting van Waalwijk. Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend.

Brandstichting Veluwe

Op de Veluwe is de politie een onderzoek begonnen naar mogelijke brandstichting in natuurgebieden. Gisteravond en rond middernacht moest de brandweer tot twee keer toe uitrukken voor een heidebrand bij de Hooiweg in Elspeet. Om 02.50 uur stond ook de heide 13 kilometer verderop bij Ermelo plotseling in brand. Het vuur woedde aan beide kanten van een fietspad tussen de Flevoweg en het Hessenmeer.

Volgens Omroep Gelderland waren er eerder deze week in hetzelfde gebied ook al twee branden. De heide op de Veluwe is net als de rest van de natuurgebieden in Nederland gortdroog, maar de politie vermoedt dat vijf branden in zo'n korte tijd geen toeval kunnen zijn en doet nu onderzoek.

Goedemorgen! Vandaag komen de leiders van de coalitie bijeen om te praten over de voorjaarsnota en in Rotterdam wordt de marathon gelopen.

Eerst het weer: in de ochtend veel wolken en geregeld buien. Vanuit het westen wordt het droger en breekt de zon nog even door. Het is minder warm dan gisteren met 14 tot 17 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Twee grote sportwedstrijden: de marathon van Rotterdam en de wielerklassieker Parijs-Roubaix. De marathon vanaf 09.45 uur live te volgen op NPO 1 en via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app, Parijs-Roubaix vanaf 13.10 uur op NPO 1, NOS.nl en via de tv-app NOSLive.

Wat heb je gemist?

De brandweer is de hele nacht bezig geweest met de bestrijding van de natuurbrand bij Drunen. Sinds gistermiddag woedt er een grote brand in de omgeving van de Kanaalweg. Hoe lang de brandweer nog nodig heeft, is niet duidelijk.

De brandweer hield er sinds gisteravond laat al rekening mee dat het blussen de hele nacht zou duren. Zo'n honderd brandweermensen zijn ingezet om het vuur in het kurkdroge gebied te bestrijden.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Het getroffen gebied maakt deel uit van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Het gebied heeft de beschermde Natura 2000-status. De exacte schade aan de natuur daar moet nog duidelijk worden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog dit:

De liefhebbers van het bloemencorso van de Bollenstreek troffen het: stralend weer en heel veel bloemen. Er kwamen honderdduizenden toeschouwers vanuit de hele wereld op af:

Fijne dag!

23 mei 1981. Het is 12 graden en de regen komt met bakken uit de hemel. 265 mensen lopen die dag de eerste officiële Marathon van Rotterdam. Althans, ze doen een poging. Een derde haalt de finish niet. Het parcours? Zeven rondjes om de Kralingse Plas.

44 jaar later voert de 42,195 kilometer lange route vanaf de Erasmusbrug door Zuid, via de Kubuswoningen naar de Kralingse Plas en weer terug. Eén ding is hetzelfde gebleven: de finish op de Coolsingel.

Met 55.000 deelnemers - van wie 18.000 de marathon-afstand lopen - en bijna een miljoen toeschouwers is de Rotterdamse marathon anno 2025 uitgegroeid tot het grootste eendaagse evenement van Nederland. Deelname is allang niet meer alleen weggelegd voor atleten. En voor toeschouwers gaat het om veel meer dan aanmoedigen.

Wie daar als geen ander over kan meepraten is Rotterdammer Herman Wilton. In 1985 liep hij de Marathon van Rotterdam voor het eerst. "Ik had de Elfstedentocht gemist omdat ik in het buitenland was, dus ik wilde iets anders doen. Per toeval kon ik 14 dagen van tevoren aan een kaartje komen."

Zijn eerste deelname staat in Wiltons geheugen gegrift. Met nauwelijks training legde hij de route, die toen nog van Noord naar Zuid liep, in minder dan vier uur af. "Ik weet nog dat ik na uren lopen de brug overstak naar Zuid en dacht: fuck them all, we gaan ervoor. Vanaf dat moment werd de marathon een onderdeel van mijn leven."

Vandaag loopt de 75-jarige Rotterdammer 'de mooiste' voor de 38e keer. "In het begin was de marathon een sportieve wedstrijd voor echte hardlopers, meer niet. Dat is langzaam uitgegroeid tot wat het nu is: een evenement met internationale allure en een echt volksfeest."

Toen in 1985 voor het eerst een wereldrecord werd verbroken, nam de belangstelling voor het evenement exponentieel toe, weet Wim Jonkman. Hij is sinds het begin bij de organisatie betrokken en heeft cijfers bijgehouden. "In 1990 deden er al meer dan 10.000 mensen mee."

Waar tijdens die eerste regenachtige editie in 1981 slechts een handvol toeschouwers bij de start en finish stond, is het evenement tegenwoordig "een soort Rotterdamse nationale feestdag", zegt Jonkman.

"Mensen komen massaal naar de stad omdat het hartstikke gezellig is. Maar men hecht er ook waarde aan om iedereen tot de laatste loper naar de finish te juichen. Dat maakt de Marathon van Rotterdam uniek."

Bekijk de beelden van de eerste marathon in 1981 en het eerste wereldrecord in 1985:

Wilton en Jonkman benadrukken dat ze heus niet willen afgeven op de Amsterdamse evenknie van de marathon, maar beiden stellen ze dat Amsterdammers het vooral vervelend vinden dat veel wegen zijn afgezet, terwijl in Rotterdam de hele stad ervoor uitloopt.

"In al die jaren dat ik erbij betrokken ben geweest, heb ik nooit gezeur gehoord van Rotterdammers", aldus Jonkman. "Integendeel zelfs. Toen de route een aantal jaar geleden werd aangepast en niet meer door de Crooswijksestraat liep, waren de bewoners heel teleurgesteld."

Hardloopveteraan Wilton, die ook in andere steden veel marathons heeft gelopen, beaamt dat de sfeer in Rotterdam ongeëvenaard is. "Er zijn weinig steden waar het zo leeft als hier. Bovendien is er een groot verschil tussen publiek dat er alleen staat, en publiek dat de marathon vanuit het hart meebeleeft. En dat zie je in Rotterdam."

Biertje drinken met medaille om

Voor Café van Zanten aan de Binnenrotte is de marathon inmiddels een van de grootste evenementen van het jaar. "Tenzij Feyenoord een kampioenswedstrijd of bekerfinale speelt, maar dat gebeurt niet elk jaar", lacht leidinggevende Leo van Heusden.

Sinds een paar jaar pakt het café, samen met buurman Café Pol, groots uit met een podium en een dj. "Na de marathon willen veel mensen nog de stad in voor een gezellig feestje. Het wordt elk jaar drukker."

Dat veel feestvierders net rennend een afstand hebben afgelegd die grofweg gelijk is aan de afstand tussen Amsterdam naar Utrecht, lijkt hen niet te deren, zegt Van Heusden. "Er staan altijd veel mensen met een medaille bij ons, dus gelukkig zijn veel lopers na hun prestatie nog in staat om een biertje te drinken."

De brandweer is de hele nacht bezig geweest met de bestrijding van de natuurbrand bij Drunen. Sinds gistermiddag woedt er een grote brand in de omgeving van de Kanaalweg. Hoe lang de brandweer nog nodig heeft, is niet duidelijk.

De brandweer hield er sinds gisteravond laat al rekening mee dat het blussen de hele nacht zou duren.

Zo'n honderd brandweermensen zijn ingezet om het vuur in het kurkdroge gebied te bestrijden.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Het getroffen gebied maakt deel uit van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Het gebied heeft de beschermde Natura 2000-status. De exacte schade aan de natuur daar moet nog duidelijk worden.

Bekijk hier beelden van de brand:

De Veiligheidsregio adviseerde omwonenden gisteren om ramen en deuren vanwege de rook dicht te houden. De dikke rookpluimen trokken in de richting van Waalwijk.

Ook werd een NL Alert verstuurd met de oproep aan wandelaars en andere aanwezigen om het gebied zo snel mogelijk te verlaten.

Bij een ongeluk met drie auto's op de snelweg A67 bij Grashoek, in Limburg, zijn meerdere mensen zwaargewond geraakt, meldt de politie. Ook was er sprake van een beknelling.

Om de slachtoffers te vervoeren werd een traumahelikopter opgeroepen. Volgens L1 Nieuws zijn er minstens vier mensen met spoed naar het ziekenhuis gebracht.

De oorzaak van het ongeluk is niet bekend.

Op beelden is de ravage op de weg goed te zien:

In ieder geval een auto is ondersteboven terechtgekomen.

De snelweg was enige tijd in beide richtingen afgesloten. Bij knooppunt Leenderheide werd richting Venlo een omleiding ingesteld vanwege het politieonderzoek, meldt de ANWB.

In het noordoosten van Nigeria zijn zeker acht passagiers van een bus om het leven door een landmijn. De bus reed over een weg in de staat Borno, waar in het verleden veel mijnen zijn gelegd, waarschijnlijk door terreurgroep Boko Haram.

Zeven mensen zijn in kritieke toestand naar een ziekenhuis gebracht. Veertien andere mensen raakten lichtgewond door de explosie, zegt de gouverneur.

In de noordoostelijke regio worden regelmatig landmijnen aangetroffen. Boko Haram is er nog steeds actief.

Vorig jaar kwamen zeker zeven militairen om het leven toen een landmijn ontplofte op een snelweg in hetzelfde gebied.

"Het was supergezellig en heel druk. We hebben een nieuw record voor de lengte van de rij gebroken", zegt Willem de Vries, eigenaar van platenzaak Plato in Utrecht. Vinylliefhebbers in Nederland stonden vanaf 's ochtends vroeg urenlang in de rij voor exclusief uitgebrachte langspeelplaten en singles: van Taylor Swift, Charli XCX, The Cure, tot de filmmuziek van Wicked.

Die waren speciaal uitgebracht voor Record Store Day, de drukste dag van het jaar voor menig platenzaak. Zo'n drieduizend platenwinkels in 23 landen deden mee. In Nederlandse platenzaken traden artiesten op als Spinvis, S10, Sor en Pommelien Thijs en er gingen tientallen voor vandaag uitgebrachte langspeelplaten over de toonbank.

Het was niet alleen drukker dan voorgaande jaren, ook het publiek was een stuk gemêleerder, zag Jorn van der Linde, mede-eigenaar van de Amsterdamse platenwinkel Concerto. "De jonge aanwas maakt het hartstikke leuk. Ze zijn heel fanatiek, enthousiast en dat zorgt voor een goede sfeer."

Bij Concerto is het al jaren gekkenhuis op Record Store Day. De eerste klanten stonden al om half drie 's ochtends voor de deur om exclusieve langspeelplaten te bemachtigen. Om 10 uur 's ochtends was de single Fortnight van Taylor Swift en Post Malone al uitverkocht. Ook de langspeelplaat met muziek uit de Efteling ging hard. "Ik hoor van collega's uit het hele land dat het een stuk drukker is dan voorgaande jaren", zegt Van der Linde.

De platen van Charli XCX, Billie Eilish, Taylor Swift en de filmmuziek van Wicked werden het meest verkocht bij Plato vandaag. Maar ook de exclusieve releases van albums van Bob Dylan, David Bowie en The Rolling Stones waren in trek, zegt eigenaar De Vries. "Het jongere publiek neemt de plaats van het oudere niet in; het publiek wordt simpelweg groter. Dat viel dit jaar nog duidelijker op".

Gilly Verrest, eigenaar van De Waterput in Bergen op Zoom, noemt de verjonging van het publiek de redding van zijn platenzaak. "Onze klanten waren letterlijk en figuurlijk aan het vergrijzen. Vroeger was vinyl iets voor oudere liefhebbers, maar inmiddels staat onze zaak voor driekwart vol met jongeren. Dat zelfs jonge meiden die fan zijn van Froukje ons weten te vinden, is geweldig om te zien."

Volgens Verrest is het succes van vinyl te danken aan de beleving. "Fans vinden het fijn iets fysieks in handen te hebben na een concert. In een wereld die zo digitaal en snel is, van het streamen van nummers tot het scrollen op sociale media en het bedienen van je verwarming via je telefoon, is een plaat opzetten een moment om tot rust te komen."

De muziek die je hoort als je een plaat opzet, is met de goede installatie bovendien een stuk warmer en helderder dan wanneer je het op Spotify opzet. "Jongeren zien dat ook steeds meer in." Dat sommige hoezen, zoals die van de Efteling of de fluoriderend groene Brat and it's completely different van Charli XCX, echte kunstwerken zijn, helpt ook mee.

Ook muzieklabels willen vinyl

Bij Velvet Music in Amsterdam is de focus een paar jaar geleden al verschoven naar een jonger publiek. Naast vrouwelijke popmuzikanten zoals Gracie Abrams, Lana Del Rey en Taylor Swift, verkoopt de zaak ook K-pop, een Zuid-Koreaanse muziekstroming. "Er komen echt jongeren naar ons toe die net hun salaris binnen hebben gekregen en meteen een plaat willen kopen", zegt eigenaar Esther Lutgendorff.

Het viel haar op dat de exclusieve platen van Record Store Day meer jonge artiesten bevatten dan in voorgaande jaren. "Ik denk dat de organisatie en muzieklabels inmiddels ook hebben ingezien dat de vinylwereld aan het verjongen is", zegt Lutgendorff.

Een woordvoerder van brancheorganisatie NVPI zegt dat steeds meer muzieklabels in Nederland interesse tonen in het drukken van vinyl voor hun artiesten. "En steeds meer dj's brengen platen uit op vinyl. Maar muziek luisteren via streamingdiensten blijft veruit het grootst."

In de Servische hoofdstad zijn vele duizenden aanhangers van president Vucic bijeengekomen. Hij sprak de menigte toe en kondigde de oprichting van een nieuwe politieke beweging aan. Het politieke festival in Belgrado was al sinds vrijdag gaande, toen de "grootste Servische vlag ooit" door de straten werd gedragen.

Ook de gezochte Bosnisch-Servische leider Dodik dook er op. Tegen de leider van de Republiek Sprska, het Servische deel van Bosnië en Herzegovnia, is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd. Dodik prees Vucic als de enige leider "die Servië vooruit kan brengen. Dankzij hem kunnen we vandaag vrijuit spreken", citeert de Servische publieke omroep RTS.

De nationalistische manifestatie is een reactie op de maandenlange massale anti-corruptieprotesten verspreid over Servië. Onder meer in de stad Novi Pazar gingen vandaag opnieuw duizenden studenten de straat op. Ze eisen dat Vucic verantwoordelijkheid neemt voor het instorten van het dak vorig jaar van een treinstation in Novi Sad. Bij die ramp zijn zestien mensen om het leven gekomen. Voor veel betogers staat die ramp symbool voor de corruptie in het land.

'Servië niet opgeven'

Vucic probeert de betogers tegen zijn partij SNS de wind uit de zeilen te nemen. Zijn aanhangers zijn per bus uit Servië, maar ook uit Kosovo en Bosnië naar de hoofdstad gebracht. De straat voor het parlementsgebouw was afgezet voor de politieke manifestatie 'We zullen Servië niet opgeven'.

In Novi Pazar liepen de spanningen tussen aanhangers en tegenstanders van Vucic op. De tegenstanders probeerden te voorkomen dat mensen per bussen naar Belgrado zouden worden gebracht voor Vucic' manifestatie.

Op het podium werden optredens gegeven en toespraken gehouden. Later op de avond nam Vucic het woord. Hij bedankte alle aanwezigen en deed de massaprotesten tegen hem af als ondemocratisch. Vucic stelt dat betogers het recht op de vrijheid van vergadering "voor mensen met een andere mening hebben geblokkeerd".

Hij kreeg steun van de Hongaarse premier Orbán, die de menigte toesprak via een videoverbinding. "Servische patriotten kunnen rekenen op Hongaarse patriotten", zei hij.

Eisen gesteld

De president zei dat iedereen welkom is bij zijn nieuwe politieke beweging, maar de details van zijn plan bleven onduidelijk. Vucic noemde een aantal punten waar hij zich voor zal inzetten, waaronder "volledig respect" voor de grondwet en de veiligheid van het land. Het tweede is vervolging van "deelnemers aan vandalisme en aanvallen op burgers bij vreedzame bijeenkomsten".

Al sinds de ramp met het treinstation in november vorig jaar is Servië het toneel van massaprotesten tegen Vucic. Halverwege maart waren er op een dag naar schatting zo'n 300.000 deelnemers bij een protest in Belgrado. Door de uitholling van de rechtsstaat hebben betogers geen vertrouwen in het onderzoek naar de ramp.

Vucic heeft de protestgolf tegen hem eerder weggezet als een door het Westen georganiseerde poging om hem af te zetten. Hij heeft geen bewijs geleverd voor die bewering. De Servische president is sinds 2017 aan de macht en heeft onafhankelijke media aan banden gelegd.

In de omgeving van de Kanaalweg bij Drunen woedt sinds vanmiddag een grote bosbrand. De brand in het kurkdroge natuurgebied veroorzaakt veel rook. Er is aan het eind van de middag een NL-Alert verstuurd: wandelaars en andere aanwezigen werden met klem opgeroepen het bosgebied zo snel mogelijk te verlaten.

De brand woedt aan de rand van Drunen. De Kanaalweg is afgesloten door de politie. De brandweer is met groot materieel uitgerukt. Vanuit verschillende kanten wordt geprobeerd verdere uitbreiding van het vuur te voorkomen. De brandweer denkt nog de hele nacht bezig te zijn met bluswerkzaamheden.

Omroep Brabant meldt dat er meer dan honderd brandweerlieden betrokken zijn bij de bestrijding van de brand. Door de wind is het moeilijk de vlammen te bedwingen. Er is ook een team ingezet om geulen te graven, die de vlammen moeten tegenhouden.

De Veiligheidsregio adviseert omwonenden om ramen en deuren dicht te houden. "Rook van brand is altijd ongezond." De dikke rookpluimen trekken in de richting van Waalwijk.

Meer beelden van de brand bij Drunen:

Het was vorige maand de droogste maart sinds het begin van de metingen in 1906. Ook in februari viel weinig regen, waardoor Nederland te maken heeft met een extreem neerslagtekort voor deze tijd van het jaar. Hierdoor groeit de kans op natuur- en bosbranden.

De brandweer heeft er al weken zijn handen aan vol. Zo werd deze week uitgerukt voor branden in het Limburgse natuurgebied De Meinweg. De week ervoor was een natuurbrand ontstaan bij Ede als gevolg van een legeroefening.

De nationalisatie van de allerlaatste hoogovens in het Verenigd Koninkrijk is een stap dichterbij gekomen. Het Britse parlement heeft in een zeldzame noodzitting een wet aangenomen die de bedrijfsvoering van de hoogovens van British Steel in het Engelse Scunthorpe aan de Britse regering overdraagt.

Het Hogerhuis moet er ook nog mee instemmen maar dat is een formaliteit. Koning Charles zet waarschijnlijk vanavond nog zijn handtekening onder de wet.

Volgens de Labour-regering is de maatregel dringend noodzakelijk, omdat de onderhandelingen met de Jingye Group volledig waren vastgelopen. Jingye is het Chinese concern dat eigenaar is van British Steel. Met het vastlopen van de onderhandelingen dreigden de hoogovens binnen een dag of tien stil te vallen. Als het laatste vuur is gedoofd, is het ontzettend moeilijk de hoogovens opnieuw op te starten. Vandaar dat de regering van premier Starmer een noodwet bij het parlement indiende.

Eerder namen we al een kijkje bij hoogovens in Wales:

De overheid neemt nu de levering van ijzererts en coke over die nodig zijn om de hoogovens draaiende te houden. Dat geeft onderhandelende partijen de tijd op zoek te gaan naar een betere oplossing, al heeft de regering weinig vertrouwen meer in Jingye. Het liefst wil Labour dat andere investeerders de hoogovens overnemen met een flinke zak geld van de overheid. Maar die kans is bijzonder klein gezien de enorme verliezen die het bedrijf lijdt.

Officieel is Jingye nog de eigenaar, maar minister Reynolds van Handel erkende in het debat dat nationalisatie "het meest waarschijnlijke" eindresultaat is. Voor nationalisatie is wel weer een aparte wet nodig.

Diepe problemen

De Britse staalindustrie verkeert al jaren in diepe problemen. De pandemie ontregelde de sector, gevolgd door een scherpe stijging van de energieprijzen, waarmee de kosten voor de energieslurpende hoogovens de pan uit rezen. Bovendien kon de Britse staalindustrie moeilijk opboksen tegen het goedkope importstaal uit China. Dat leidde vorig jaar al tot de sluiting van de hoogovens van Tata Steel in Port Talbot in Wales.

Wat overbleef, waren de hoogovens Scunthorpe, de laatste in het Verenigd Koninkrijk, maar ook die verkeerden in grote problemen. British Steel ging in 2019 al eens over de kop, waarna de Jingye Group de hoogovens in Scunthorpe een jaar later overnam. Ondanks een investering van 1,4 miljard euro slaagden de Chinese eigenaren er niet in de hoogovens winstgevend te maken.

Het waren in maart Trumps importheffingen op staal die het laatste zetje richting de afgrond gaven. De Britse overheid bood Yingye 600 miljoen euro subsidie om de hoogovens overeind te houden, maar dat was niet genoeg. De Chinese eigenaren oordeelden dat de hoogovens "niet langer financieel levensvatbaar zijn" en besloten de stekker eruit te trekken.

Bakermat moderne staalindustrie

Dit was een pijnlijk moment voor de Britten. Niet alleen is het Verenigd Koninkrijk de bakermat van moderne staalindustrie, ook dreigde ze de enige grote economie in de wereld te worden die niet langer hoogwaardig staal op eigen bodem kan produceren.

Het verklaart de urgentie van de noodzitting van het parlement, dat maar zeer zelden wordt teruggeroepen van een reces. Alle partijen stemden voor de noodwet.

Het debat over nationalisatie van de staalindustrie kreeg in het Verenigd Koninkrijk een nieuwe impuls toen Donald Trump in januari het Witte Huis betrad. Hij begon een handelsoorlog, introduceerde importheffingen op staal en maakte duidelijk dat Amerika de handen aftrekt van Europa's veiligheid.

Strategische industrie

In het VK is het besef gegroeid dat ze er steeds meer alleen voor staan. De Britse politiek is de hoogovens gaan zien als een strategisch onmisbaar onderdeel van de economie. "Banen, investeringen, groei en economische en nationale veiligheid staan allemaal op het spel", zei premier Starmer voorafgaand aan het debat.

Niet alleen staan duizenden banen op de tocht in Scunthorpe, ook levert British Steel al het staal voor de rails van het Britse spoor. Bovendien heeft de Britse regering besloten het defensiebudget flink op te krikken en meer wapens op eigen bodem te produceren. Voor wapenproductie is hoogwaardig staal nodig en de Britten willen niet langer afhankelijk zijn van geïmporteerd staal.

Het Conservatieve parlementslid Edward Leigh verwoordde wat veel van zijn collega's in het Lagerhuis, van links tot rechts, denken. "De Chinese eigenaren geven niets om de belangen van onze staalarbeiders en ze geven niets om ons nationale belang. We mogen het nooit meer toestaan dat een strategische industrie als deze in de handen valt van de Chinezen, Russen of andere landen."