NOS Nieuws - Algemeen

Bij het gewapende conflict tussen de buurlanden Thailand en Cambodja zijn volgens de Thaise autoriteiten zeker elf burgers omgekomen. Ook worden er minstens dertien gewonden gemeld. Bij de gevechten is ook zeker één Thaise militair gedood.

Het kwam vanochtend vroeg tot schotenwisselingen tussen beide landen nadat de spanningen over een betwist gebied waren opgelopen. De legers van beide landen beschuldigen elkaar ervan dat ze de eerste schoten hebben afgevuurd.

Volgens Thailand vielen de doden in drie verschillende grensprovincies door Cambodjaanse raketaanvallen. Het Thaise leger zegt dat het zelf onder meer straaljagers heeft ingezet. Die zouden meerdere militaire doelen in Cambodja hebben uitgeschakeld. Over schade en slachtoffers aan Cambodjaanse zijde is niets bekend.

Dit zijn beelden vanaf de Thaise kant van de grens:

Aan beide zijden van de grens zijn tienduizenden burgers geëvacueerd en er zitten veel mensen in schuilkelders. De ruim 800 kilometer lange grens tussen beide landen is gesloten.

Cambodja heeft in een brief aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties opgeroepen tot een spoedvergadering. Het land zegt dat Thailand de vrede en stabiliteit ernstig bedreigt en dat de "Thaise agressie" moet stoppen. Thailand zegt meer maatregelen te nemen als Cambodja doorgaat met de aanvallen.

Zorgen bij buren

Verschillende landen in de regio hebben hun zorgen geuit over de situatie. Zo zegt de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Guo "zeer bezorgd" te zijn. Hij hoopt dat beide landen in gesprek gaan met elkaar.

Ook de Maleisische premier Ibrahim is bezorgd. Hij zegt vandaag nog met beide landen te gaan praten. Maleisië is op dit moment voorzitter van de ASEAN, een groep Zuidoost-Aziatische staten die samenwerken op het gebied van onder meer handel en veiligheid. Ook Thailand en Cambodja zijn daar lid van.

De Thaise premier Phumtham zegt dat zijn land pas wil praten als de gevechten gestopt zijn. Wel benadrukt hij dat zijn land niet de oorlog heeft verklaard aan Cambodja.

Ta Moan Thom-tempel

Het conflict vindt een eeuw geleden zijn oorsprong, toen de grens tussen beide landen werd getrokken, na de Franse bezetting van Cambodja. Geregeld laait het conflict op waarbij aan beide kanten militairen en burgers om het leven komen. Middelpunt in de onenigheid is de Ta Moan Thom-tempel op de grens. Zowel Cambodja als Thailand claimt dat de tempel op zijn grondgebied staat.

De laatste jaren was het er relatief rustig, maar eind mei kwam een Cambodjaanse militair om het leven bij een schietincident tussen Thaise en Cambodjaanse militairen. Daardoor is het nu weer onrustig.

Gezien de conflicten in het verleden verwachten experts niet dat de huidige spanningen snel zullen leiden tot een grootschalige oorlog. Beide landen hebben te maken met een instabiele regering. Ook heeft Cambodja het economisch zwaar.

Correspondent Mustafa Marghadi:

"Dit is een grensconflict dat al meer dan een eeuw speelt. In 2011 liep het behoorlijk uit de hand met doden aan beide kanten. Sindsdien was het altijd vrij rustig, tot in mei dit jaar een Cambodjaanse militair werd doodgeschoten en de spanningen weer opliepen.

Het conflict zal de Thaise premier Paetongtarn Shinawatra naar alle waarschijnlijkheid haar baan kosten. In een poging het conflict te sussen, bekritiseerde ze in een telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen het machtige Thaise leger. Toen dat uitlekte werd ze geschorst door het Constitutioneel Hof. De strafzaak tegen haar zal naar verwachting uitmonden in haar afzetting."

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor de grensstrook tussen Thailand en Cambodja aangepast. Er geldt nu een rood reisadvies, wat betekent dat alle reizen worden afgeraden omdat het te gevaarlijk is.

Steve Harris, de 69-jarige bassist en oprichter van metalband Iron Maiden, speelde gisteravond een show voor tienduizenden bezoekers van de GelreDome. Dat deed hij nadat hij eerst een potje voetbal had gespeeld in het Brabantse dorp Wintelre.

De wedstrijd tegen VV Dees was een initiatief van Wout van Loon (52). Hij raakte als Iron Maiden-fan zo'n dertig jaar geleden bevriend met de bassist. "Het klikte meteen omdat we beiden van heavy metal en voetbal houden", zegt hij tegen Omroep Brabant. Een jaar na de eerste ontmoeting herkende Harris Van Loon tijdens een fanclubdag en zo begon een bijzondere vriendschap tussen de Brabander en de rockster.

De oprichter van Iron Maiden op het Brabantse veld:

Als Iron Maiden in de buurt optreedt, moet de muzikant dus eerst even een potje komen spelen in de woonplaats van zijn vriend. Harris en zijn vriendenteam speelden al voor de zevende keer in het dorp.

Philips Stadion

"Ik stelde ooit voor om in het stadion van PSV te voetballen. Dat was bijna rond, maar Harris voetbalde liever gewoon in Wintelre", zegt Van Loon. "Zijn mentaliteit is dezelfde als de onze. Brabantse nuchterheid, zal ik maar zeggen. Daarom klikt het zo goed. Hij had zo in Wintelre kunnen wonen. Hij zou wat opvallen met zijn haren, maar zijn gedrag is hetzelfde."

Steve Harris met Iron Maiden op het podium:

De 69-jarige kan niet alleen fantastisch basgitaar spelen, hij kan ook aardig voetballen, zegt Van Loon. "Hij heeft supergoed inzicht en hij kan goed passen. Alleen zijn schot wordt minder krachtig, maar hij heeft zeker talent. Hij is vroeger zelfs bijna prof geworden. Hij heeft bij West Ham United in de jeugd gespeeld. En hij zit natuurlijk vol energie."

Harris voetbalt met zijn team in elke stad waar hij optreedt. Ook Van Loon maakt deel uit van dat team. "Ik ga mee met zes wedstrijden door heel Europa. Ik heb gespeeld in Spanje bij Atletico Madrid, in Engeland bij West Ham United, vorige week in Duitsland en ook in Stockholm. Volgende week ga ik naar Polen. En in dit rijtje hoort natuurlijk ook Wintelre thuis."

Het hele voetbalteam van tegenstander VV Dees was na de wedstrijd uitgenodigd voor de show van Iron Maiden in Arnhem.

Bij bosbranden in Turkije en Cyprus zijn zeker twaalf mensen om het leven gekomen. Ook zijn honderden mensen in het zuiden van Cyprus geëvacueerd. Beide landen kampen al langer met extreme hitte en langdurige droogte.

In Turkije kwamen zeker tien brandweerlieden en reddingswerkers om het leven in de provincie Eskisehir, in het noordwesten van Turkije. Dat gebeurde toen ze een natuurbrand probeerden te blussen.

Volgens de Turkse autoriteiten veranderde de windrichting plotseling waardoor de slachtoffers omsingeld raakten door het vuur. Veertien andere reddingswerkers raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis.

De Turkse regering roept inwoners op om waakzaam te zijn. In totaal zijn er in Turkije momenteel zeven natuurbranden die worden bestreden.

Huizen in brand

In het zuiden van Cyprus werden afgelopen nacht twee doden aangetroffen in een uitgebrand voertuig. De brand brak gisteren uit in een bergachtig gebied in het noorden van de stad Limassol. Door de harde wind en de droogte verspreidde het vuur zich snel.

Bewoners van verschillende dorpen zijn geëvacueerd, in enkele daarvan stonden vanochtend huizen in brand.

Cyprus heeft onder meer de Europese Unie om hulp gevraagd. Spanje stuurt vandaag twee blusvliegtuigen. Ook Jordanië heeft hulp toegezegd.

In het oosten van Rusland is een passagiersvliegtuig met tientallen inzittenden neergestort. Russische autoriteiten melden op Telegram dat de brandende romp van het vliegtuig is gevonden.

Volgens het Russische staatspersbureau TASS heeft niemand de crash overleefd. Berichten over het aantal inzittenden lopen uiteen. De regionale gouverneur spreekt over 43 passagiers en zes bemanningsleden, terwijl hulpdiensten het hebben over 40 passagiers.

Het vliegtuig maakte een binnenlandse vlucht in de regio Amoer, die aan China grenst. Het toestel was onderweg van Blagovesjtsjensk naar Tynda. Bij het inzetten van de landing zouden er problemen zijn ontstaan. Toen het vliegtuig een nieuwe poging deed, verloren de autoriteiten het contact. Daarna werd een zoekactie op touw gezet.

Dit zijn de eerste beelden van de plek van de crash:

De vlucht werd uitgevoerd door de Russische luchtvaartmaatschappij Angara Airlines.

Het gecrashte toestel is een AN-24, een tweemotorig propellervliegtuig van de Oekraïense vliegtuigbouwer Antonov. Het type toestel werd eind jaren 50 ontwikkeld en tot het einde van de jaren 70 geproduceerd.

Vandaag de dag zijn er nog enkele tientallen toestellen in gebruik.

In Siberië wordt dit type vaak ingezet voor korte vluchten tussen kleinere en vaak afgelegen vliegvelden. Voor kortere afstanden worden helikopters ingezet. De vliegramp in Siberië is de zevende met een Antonov-24 sinds 2010.

Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp:

"De Antonov-24 die is neergestort bij de Siberische stad Tynda was al bijna vijftig jaar oud, maar had nog kort geleden en met succes de technische keuring doorlopen. Het onderzoek naar de oorzaak van de crash richt zich niettemin op een mogelijk technisch mankement, maar ook een fout van de piloten of ongunstige weersomstandigheden worden als oorzaak niet uitgesloten.

Nadat de landing op het vliegveld van Tynda in eerste instantie niet was gelukt, verdween het toestel bij een tweede poging van de radar. De brandende brokstukken zijn inmiddels vanuit een helikopter gelokaliseerd. Het vliegtuig is neergestort in een uitgestrekt bosgebied. Reddings- en bergingswerkzaamheden worden bemoeilijkt door de afwezigheid van wegen."

In Peking schudt de Chinese president Xi Jinping vandaag de handen van Ursula von der Leyen en António Costa. De voorzitters van de Europese Commissie en de Europese Raad zijn ingevlogen voor de tweejaarlijkse Europese Unie-China top. Eigenlijk zou de top in het teken staan van de viering van 50 jaar diplomatieke banden tussen China en de EU, maar er is allesbehalve sprake van een feeststemming.

Het begon er al mee dat Xi weigerde om voor de top naar Brussel te komen. Daarom is de bijeenkomst net als twee jaar geleden weer in China en ook nog eens in een uitgeklede versie: de top is ingekort van twee dagen naar één. De verwachtingen zijn dan ook minimaal. "Een goede dialoog" zou volgens een EU-diplomaat al een positieve uitkomst zijn.

Lijnrecht tegenover elkaar

De EU wil het gesprek vooral aangrijpen om het te hebben over hoe China de Europese economie schaadt. De EU wil dan ook praten over Chinese overproductie, oneerlijke staatssteun en de scheve handelsbalans. Ook hoe China zijn monopoliepositie op het gebied van zeldzame aardmetalen als een wapen inzet in onderhandelingen zit de EU enorm dwars. Afpersing en dwang is wat Von der Leyen het kortgeleden nog noemde. De toon is gezet.

Een 'Europese preek' over hoe China de economie moet hervormen, is niet iets waar Chinese leiders op zitten te wachten, laat staan naar willen luisteren. China wil vandaag juist meer toegang krijgen tot de Europese markt en een einde maken aan de Europese importheffingen op elektrische auto's.

Het lukte China bij de VS om via zijn monopolie op aardmetalen toch weer de levering van bepaalde computerchips af te dwingen. China rekent erop dat diezelfde aardmetalen de EU ertoe kunnen bewegen om de importheffingen op elektrische auto's te schrappen. Vanuit Chinees perspectief zit China als de sterkste aan tafel.

Grote knelpunten in de Chinees-Europese handel

Zeldzame aardmetalen

De EU is bijna volledig afhankelijk van China voor zeldzame aardmetalen en speciale magneten. China heeft daarvoor sinds april exportbarrières opgeworpen. Europese bedrijven, van de auto- tot de defensie-industrie, komen daardoor in de problemen. Sommige hebben zelfs al te maken met een productiestop. China beloofde Europese aanvragen versneld te behandelen, maar daarvan lijkt nog geen sprake.

Elektrische auto's

De EU stelde vorig jaar importheffingen tot 45 procent in op Chinese elektrische auto's. Volgens de EU is er sprake van overproductie en oneerlijke staatssteun in de Chinese autosector, waardoor de Europese markt wordt verstoord. China wil juist zoveel mogelijk auto's verkopen en zoekt nu een overeenkomst: een einde aan de heffingen in ruil voor zeldzame aardmetalen voor Europa.

Voedselproducten

China voerde op zijn beurt importheffingen in op Europese voedingsproducten. Voor cognac geldt al een heffing van 30 procent. Nieuwe heffingen op zuivel en varkensvlees volgen mogelijk binnenkort.

Medische apparatuur

Verder sluit de EU sinds vorige maand Chinese bedrijven uit van bepaalde aanbestedingen voor medische apparatuur. Dat is nodig vindt de EU, omdat Europese bedrijven al jaren worden gediscrimineerd bij Chinese aanbestedingen. China heeft nu op zijn beurt Europese bedrijven in die sector uitgesloten van nog meer aanbestedingen.

De Europese Unie zegt maatregelen te nemen als China niet aan de Europese bezwaren tegemoetkomt, zoals importheffingen en exportrestricties. Toch is het gezien de Europese afhankelijkheid zeer de vraag in hoeverre de EU echt bereid is deze wapens in te zetten. China weet immers dat de EU de aardmetalen nodig heeft en kan de toevoer verder afknijpen.

Steun aan Rusland

De onderlinge problemen reiken verder dan alleen de scheve handelsbalans. De Chinese steun aan Rusland, en daarmee aan de oorlog in Oekraïne, is de EU ook een doorn in het oog. Deze week legde de EU sancties op aan Chinese banken die samenwerken met Rusland, tot grote irritatie van China.

Ook op dit onderwerp zullen beide partijen langs elkaar heen praten. Buitenlandminister Wang Yi zei in Brussel deze maand dat een Russisch verlies niet in China's belang is, omdat Amerika dan de pijlen volledig op China kan richten.

Ondanks alle meningsverschillen zit zowel China als de EU er nu ook weer niet op te wachten dat de top uitloopt op ruzie. Beide partijen hebben al genoeg last van de importheffingen die de VS heeft afgekondigd. Het laatste dat China wil, is dat de EU een front vormt met de VS om de Chinese economie te raken.

Duidelijk is wel dat van deze top geen allesomvattende gezamenlijke verklaring te verwachten is. Daarvoor liggen de wensen en standpunten te ver uit elkaar. Ongetwijfeld zullen meningsverschillen verzacht worden met de nodige beleefdheden die nu eenmaal bij zo'n top horen, maar het lijkt er sterk op dat de twee partijen met de hakken in het zand langs elkaar heen gaan zitten praten.

Correspondent Laura van Megen trok de Chinese heuvels in, op zoek naar de strategische grondstoffen:

Een bestuurder van een bestelbusje is gisteren in Den Bosch ingereden op twee agenten te paard. De man deed dat bewust, zegt een politiewoordvoerder tegen Omroep Brabant. De 50-jarige bestuurder is aangehouden en wordt onder meer verdacht van poging tot doodslag.

Agenten wilden de bestuurder controleren, maar de man ging ervandoor en reed daarbij de paarden aan. Een agent viel van zijn paard. Een politiewoordvoerder zegt tegen Omroep Brabant dat de paarden er "flinke schrammen" aan hebben overgehouden. Ze zijn gecontroleerd door een dierenarts.

Dit zijn beelden van de aanrijding:

De agenten bleven grotendeels ongedeerd, maar zijn volgens de woordvoerder erg geschrokken. Ze hebben hun dienst vroegtijdig afgebroken.

Onder invloed

De bestuurder is later aangehouden. De verdachte komt uit Sint-Michielsgestel. Hij wordt verdacht van poging tot doodslag, doorrijden na een ongeval, rijden onder invloed en het beledigen van een agent. Zijn auto is in beslag genomen.

Goedemorgen! In Peking komen de leiders van de Europese Commissie en de Europese Raad samen voor de tweejaarlijkse top tussen de Europese Unie en China top met de Chinese president Xi Jinping. En op het programma van de Tour de France staat in de Alpen de koninginnenrit over verschillende cols van de buitencategorie.

Het weer: eerst vrij zonnig, maar vanuit het noorden wordt het geleidelijk bewolkt. De temperatuur stijgt naar 22 tot 24 graden. In het noorden kan later een bui vallen.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De NS wil een deel van het personeel tijdelijk uitrusten met een wapenstok. Het vervoersbedrijf zegt dat NS-personeel steeds vaker te maken krijgt met agressie en dat de politie minder beschikbaar is. Met een wapenstok hoopt de NS de veiligheid te verbeteren.

Bij een proef wil NS 75 medewerkers van de afdeling Service & Veiligheid voorzien van een wapenstok. Dat zijn boa's die op het station werkzaam zijn en in actie komen als er agressieve reizigers zijn.

Het vervoersbedrijf heeft bij het ministerie van Justitie en Veiligheid een verzoek ingediend. Het ministerie zegt het goed te vinden dat de NS "verantwoordelijkheid neemt voor een veilige taakuitvoering door haar medewerkers".

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

China en de Europese Unie spreken elkaar vandaag over de gespannen handelsverhoudingen. De EU wil dat China weer zeldzame aardmetalen gaat exporteren. Correspondent Laura van Megen trok de Chinese heuvels in, op zoek naar deze strategische grondstoffen.

Fijne dag!

Vakantieparken worden allang niet meer alleen gebruikt voor vakanties. Bijna 60.000 mensen staan ingeschreven op een woonadres in een vakantiepark in Nederland, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat zijn er net iets meer dan begin 2024.

Permanent in een recreatiewoning wonen is verboden, maar mensen die de huisjes fulltime betrekken, kunnen vanwege de woningnood soms geen kant op. In werkelijkheid zal het aantal vakantiehuisbewoners dan ook nog hoger liggen. Uit angst voor handhaving van de gemeente staat een deel van hen niet ingeschreven op hun woonadres. De overheid gaat er op basis van eerder onderzoek vanuit dat het daadwerkelijke aantal 2 tot 2,5 keer zo hoog ligt.

Er is een aantal gemeenten dat een oogje dichtknijpt voor dit soort bewoners en dat is hoe demissionair minister Mona Keijzer voor Wonen het ook het liefste ziet. Afgelopen december vroeg ze gemeenten om niet op te treden tegen permanente bewoners van vakantiehuisjes, maar de meeste gemeenten stoppen liever niet met handhaven.

Ondertussen ligt er een nieuw plan van Keijzer om het wonen op een vakantiepark voor de komende tien jaar legaal te maken. Dat zou een tijdelijke oplossing voor de woningnood kunnen zijn, denkt ze. De legale status zou alleen gelden voor mensen die kunnen aantonen dat ze al sinds 16 mei 2024 in hun recreatiewoning wonen.

Bezwaren

Veel gemeenten zijn niet blij met dat plan en willen liever zelf in de hand houden of ze permanente bewoners van vakantiewoningen wel of niet toestaan.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) redeneert dat de verlichting van de woningnood maar marginaal is en dat er verwachtingen bij bewoners worden gewekt die niet kunnen worden waargemaakt. Het plan legt "een fors beslag op de ambtelijke en bestuurlijke capaciteit van de (meestal kleinere) gemeenten. Capaciteit die we beter kunnen inzetten voor andere prioriteiten zoals woningbouw".

Vakantieparken liggen vaak ook niet op een geschikte plek voor permanente bewoning, gaat de VNG verder, doordat ze bijvoorbeeld op afgelegen plekken liggen. "Ze liggen meestal op afstand van voorzieningen en zijn voor hulpdiensten moeilijk bereikbaar."

Ook de provincie Overijssel en de Overijsselse gemeenten maken bezwaar tegen het plan. Gemeenten verliezen hierdoor een deel van hun beleidsvrijheid, redeneren ze, en vakantieparken verliezen een deel van hun recreatieve functie. En dat heeft weer gevolgen voor lokale ondernemers. "Vakantieparken doen veel voor het behoud van voorzieningen op het platteland", zegt verantwoordelijk gedeputeerde Liesbeth Grijsen tegen RTV Oost. "Vakantieparken zorgen voor enorm veel werkgelegenheid."

"Wonen en recreëren op zo'n park gaan niet goed samen", zegt wethouder Ewoud 't Jong uit Putten tegen Omroep Gelderland. "Mensen die daar wonen, gedragen zich anders en maken minder gebruik van de voorzieningen." De meeste gemeenten in Gelderland keren zich tegen het plan van de minister.

'Belachelijk'

"Het is belachelijk dat we hier niet mogen wonen, want in de omgeving is juist een huizentekort", zegt Madelon Smith. Samen met haar man heeft ze al jaren een vakantiehuis in het oosten van het land, waar ze het liefst weer fulltime zouden wonen. Vanwege de huidige woningmarkt lukt het hen niet om een normaal huis te kopen en ze wonen dus een deel van de tijd bij een familielid tweehonderd kilometer verderop.

Als ze wel in haar vakantiehuis is, ziet ze elke dag handhavers door de straat lopen die kijken of mensen permanent in de huizen wonen. "Ze checken bijvoorbeeld of ze auto's zien staan." Twee jaar geleden kreeg ze zelf met de handhaving te maken. "Toen kregen we opeens te horen dat we binnen zes weken het vakantiehuis uit moesten, anders zouden enorme boetes volgen."

Ze hoopt dus dat het plan van Keijzer door de Tweede Kamer komt. "Dan kunnen we er weer fulltime wonen en eindelijk weer rustig slapen."

In een betwist grensgebied tussen Thailand en Cambodja zijn gevechten uitgebroken. Volgens het leger van Thailand zijn daarbij minstens twee Thaise militairen gewond geraakt. Ook kwamen twee burgers om het leven en raakten drie anderen gewond, meldt persbureau Reuters.

De legers van beide landen beschuldigen elkaar ervan dat ze de eerste schoten hebben afgevuurd. De gevechten zijn nog steeds aan de gang en aan beide zijden van de grens zijn tienduizenden burgers geëvacueerd. De grens van ruim 800 kilometer tussen beide landen is gesloten.

Dit zijn beelden vanaf de Thaise kant van de grens:

Volgens Cambodja heeft het Thaise leger zware wapens ingezet, waaronder F-16 straaljagers. Het Thaise leger zegt op sociale media dat een F-16 het vuur heeft geopend en dat er militaire doelen zijn vernietigd.

Beschuldigingen

In een verklaring stelt het Thaise leger dat Cambodjaanse troepen het vuur hebben geopend bij de Ta Moan Thom-tempel, waarover al langer onenigheid is. Zowel Cambodja als Thailand claimt dat de tempel op zijn grondgebied staat.

Cambodja zou volgens het Thaise leger een verkenningsdrone hebben ingezet voordat het troepen met zware wapens naar het gebied stuurde, waaronder BM21-raketwerpers. Een woordvoerder van het Cambodjaanse ministerie van Defensie zei dat er sprake was van een aanval door Thaise troepen en dat Cambodjaanse strijdkrachten uit zelfverdediging hebben gehandeld.

De spanningen tussen de Zuidoost-Aziatische buurlanden lopen al langer op. De relatie verslechterde toen eind mei een Cambodjaanse militair om het leven kwam bij een schietincident tussen Thaise en Cambodjaanse soldaten. Dat gebeurde ook in een grensgebied waarover verschil van mening bestaat tussen de twee landen.

Landmijnen

Gisteren riep Thailand zijn ambassadeur uit Cambodja terug en kondigde aan de Cambodjaanse gezant in Bangkok te zullen uitzetten. Dat was omdat in het omstreden gebied binnen een week een tweede Thaise militair een ledemaat verloor door een landmijn.

Thailand stelt dat er onlangs landmijnen in het gebied zijn geplaatst. Cambodja noemt dat ongegronde beschuldigingen. Cambodja heeft nog veel landmijnen uit de burgeroorlog van tientallen jaren geleden; volgens mijnenruimingsdiensten liggen er nog miljoenen mijnen verspreid over het land.

Correspondent Mustafa Marghadi:

"Dit is een grensconflict dat al meer dan een eeuw speelt. In 2011 liep het behoorlijk uit de hand met doden aan beide kanten. Sindsdien was het altijd vrij rustig, tot in mei dit jaar een Cambodjaanse militair werd doodgeschoten en de spanningen weer opliepen.

Het conflict zal de Thaise premier Paetongtarn Shinawatra naar alle waarschijnlijkheid haar baan kosten. In een poging het conflict te sussen, bekritiseerde ze in een telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen het machtige Thaise leger. Toen dat uitlekte werd ze geschorst door het Constitutioneel Hof. De strafzaak tegen haar zal naar verwachting uitmonden in haar afzetting."

De Nederlandse Spoorwegen willen een deel van het personeel tijdelijk gaan uitrusten met een wapenstok. Daartoe doet de treinvervoerder een verzoek bij het ministerie van Justitie en Veiligheid, dat toestemming moet geven. Geregeld komt NS-personeel terecht in onveilige situaties met fysiek geweld. De vervoerder hoopt dat een wapenstok de veiligheid verbetert.

De NS wil een proef doen met de wapenstok onder 75 medewerkers van de afdeling Veiligheid & Service. Dit zijn de boa's (buitengewoon opsporingsambtenaren) van de vervoerder, op het station te herkennen aan hun felgekleurde gele tenue. Behalve dat ze mensen helpen die vragen hebben over hun reis, komen ze ook in actie bij agressieve reizigers in en om de treinen.

Voor dat deel van hun werk zijn de boa's bevoegd om geweld te gebruiken. Ook dragen ze veiligheidskleding, een bodycam en handboeien. In gevaarlijke situaties mogen ze mensen aanhouden en een boete uitschrijven.

Werken met de handen

Tot nu toe vond de NS een wapenstok voor dit personeel altijd een brug te ver, want de medewerkers zijn verdeeld over het middel. Sommigen zeggen dat ze niet bij de NS zijn gaan werken om wapens te gebruiken of vrezen dat een wapenstok juist tot agressie leidt. Toch wil de vervoerder het nu proberen.

"Een wapenstok kan je bijvoorbeeld gebruiken om iemand op afstand te houden of een aanhouding beter uit te voeren", vertelt Itai Birger, directeur sociale veiligheid bij de NS. "Onze collega's werken nu veel met de handen, ze mogen daar ook geweld bij gebruiken. Een wapenstok is soms juist een beter middel om minder geweld te veroorzaken."

Het aantal meldingen van fysiek geweld tegen NS-personeel stijgt al jaren:

De veiligheid in en rond de trein is al langer een heikel punt voor NS. Al jaren probeert de vervoerder het aantal geweldsincidenten naar beneden te krijgen, bijvoorbeeld door de aanschaf van bodycams, extra trainingen en speciale veiligheidsacties op locaties waar het vaak misgaat.

Toch neemt sinds de coronaperiode het aantal incidenten alleen maar toe. Om een punt te maken na een nieuwe mishandeling van een NS-medewerker stond vorig jaar het hele openbaar vervoer drie minuten stil.

NS-directeur Birger erkent dat het takenpakket van zijn collega's steeds meer gaat lijken op dat van de politie. "Tegelijkertijd merken we dat de politie met tekorten te maken heeft en minder vaak op het station te vinden is. Daardoor staan onze collega's er vaker en langer alleen voor. Dus we zijn benieuwd of de wapenstok ze daarbij gaat helpen."

Sommige boa's hebben al een wapenstok

De wapenstok behoort niet tot de standaard uitrusting van een boa in Nederland. Alleen als gemeenten daarvoor toestemming hebben van de lokale autoriteiten en de minister mogen de boa's daar een wapenstok dragen.

Ook sommige groene boa's, die bijvoorbeeld rondlopen in natuurgebieden, hebben een wapenstok. Enkele tientallen dragen een vuurwapen tijdens hun werk.

De bevoegdheden en uitrusting van het veiligheidspersoneel van de NS leiden al langer tot discussie tussen de vervoerder en het ministerie. Al jaren pleit de NS bijvoorbeeld voor de mogelijkheid om in identiteitssystemen te kunnen. Daardoor zou NS-personeel niet meer hoeven te wachten op een agent om de identiteit van een agressieve reiziger vast te stellen.

Stationsklok tikt door

"Ik hoop dat ze in Den Haag voelen wat onze mensen voelen en er echt vaart achter zetten", zegt Birger gefrustreerd. "De stationsklok tikt letterlijk elke minuut door. We vragen al jaren om maatregelen, maar het lukt gewoon niet. Het vergt moed om dingen aan te passen in een kortere tijd dan we er normaal in Nederland voor nemen."

Reizigersvereniging Rover zegt begrip te hebben voor het plan, maar ziet ook een keerzijde. "Bewapende medewerkers kunnen ook juist agressie oproepen." De organisatie pleit voor meer "zachte maatregelen", zoals verlichting op de stations. Ook moet de trein aantrekkelijker worden, vindt Rover, zodat ze voller zitten en er meer sociale controle is.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat weten de aanvraag van de NS te hebben ontvangen en zegt het goed te vinden dat de NS "verantwoordelijkheid neemt voor een veilige taakuitvoering door haar medewerkers". Onderzoeksorganisatie Justis, onderdeel van het ministerie, gaat nu kijken of de aanvraag kan en mag. Daarna volgt er uitsluitsel of de proef kan doorgaan.

De NOS liep al eens een avond mee met hoofdconducteur Marjan Bakker om te kijken met wat voor agressie ze te maken krijgt:

De Amerikaanse minister van Justitie Pam Bondi heeft president Trump in mei laten weten dat zijn naam meermaals voorkomt in de zogeheten Epstein-files. Dat melden verschillende Amerikaanse media waaronder The Wall Street Journal (WSJ).

De onthulling van Trumps naam in de dossiers ligt uiterst gevoelig. De steenrijke investeerder Epstein zat voor zijn dood vast op verdenking van zedenzaken met minderjarigen en van mensenhandel. Epstein en Trump waren in de jaren negentig en begin jaren 2000 bevriend. Trump heeft aangegeven dat hun vriendschap eindigde voordat Epstein in aanraking kwam met justitie.

Maar sinds zijn dood geloven veel Amerikanen dat de regering de waarheid achterhoudt over Epstein en zijn seksfeestjes met rijke en beroemde en vaak machtige vrienden. Over de omstandigheden rond zijn dood in de gevangenis in 2019 leven complottheorieën.

Het Witte Huis deed de onthulling van WSJ op basis van gesprekken met hoge regeringsfunctionarissen eerst af als "nepnieuws". Later vertelde een functionaris van het Witte Huis aan persbureau Reuters dat de regering "niet ontkende" dat Trumps naam in sommige dossiers voorkomt. Hij zei daarbij dat dit ook al was opgenomen in een reeks documenten die Bondi in februari had verzameld om aan conservatieve influencers te laten zien.

Ommezwaai regering

De bronnen van de krant gaven aan dat Bondi Trump op de hoogte bracht op een bijeenkomst waarbij verschillende onderwerpen aan bod kwamen. De aanwezigheid van Trump in de Epstein-documenten was volgens hen niet het hoofdonderwerp.

Er werd Trump ook meegedeeld dat hogere functionarissen van het Amerikaanse ministerie van Justitie niet van plan waren om nog meer documenten vrij te geven in verband met het onderzoek naar Epstein, omdat de documenten kinderpornografie en persoonlijke informatie van slachtoffers bevatten. Trump zei tijdens de vergadering dat hij het oordeel van het ministerie van Justitie zou volgen.

De bijeenkomst was het begin van een opmerkelijke ommezwaai door de regering-Trump. Ook Bondi had nog voor haar ministerschap gepleit voor openbaarmaking van de documenten. Toch werd op 7 juli door het ministerie van Justitie bekendgemaakt dat het dossier over Jeffrey Epstein werd gesloten, tot woede van de Trump-achterban.

Correspondent Verenigde Staten Sjoerd den Daas:

"Dat Trumps naam voorbij komt in de 300 gigabyte aan bestanden in deze zaak is niet verrassend. Hij werd meermaals gezien met Epstein, ooit waren de twee bevriend. Voor eventueel strafbaar gedrag van Trump is geen enkel bewijs, er zouden ook honderden andere namen in de bestanden zijn terug te vinden.

Opmerkelijk is het wel: als presidentskandidaat beloofde Trump zelf de doos van Pandora te openen en de bestanden vrij te geven. Daardoor zou volgens Trump duidelijk worden hoe de politieke elite en beroemdheden misdaden pleegden tegen kinderen, claims waar geen enkel bewijs voor is. Nu hij eenmaal president is, geeft hij aan dat er niks te vinden is.

Zijn draai leidt tot veel wantrouwen: in een peiling van CBS en Yougov gaf 89 procent van de ondervraagde Amerikanen, Democraten én Republikeinen, aan te willen dat alle Epstein-bestanden openbaar worden gemaakt. Pas na druk vanuit de eigen achterban kwam er iets van beweging in het Witte Huis.

Ook binnen Trumps eigen MAGA-achterban is er frustratie, al blijft de steun voor 'hun' president groot. Ook Trump zal gefrustreerd zijn. Hij had gehoopt dat de storm wel zou overwaaien en slaat nu wild om zich heen richting 'fake news-media' die hierover blijven berichten.

De Wall Street Journal, dat uitvoerig bericht over het Epstein-dossier, is al aangeklaagd. Trump eist een schadevergoeding van 10 miljard dollar vanwege smaad. Ondertussen doet het Witte Huis er alles aan om de controle over dit verhaal terug te krijgen en de aandacht af te leiden, onder meer met felle aanvallen op Barack Obama."

Ook in het Congres breken na deze ommezwaai verschillende doorgaans loyale Republikeinen met hun president. "Ik heb alle 212 Democraten aan boord, ook 10 Republikeinen", zei initiatiefnemer Ro Khanna over een speciale resolutie die oproept tot openbaarmaking van documenten en bewijsmateriaal. Dat zou moeten laten zien wie er precies betrokken waren bij Epsteins mensenhandel.

"Ik ben hoopvol", zei de Democraat uit Californië afgelopen weekend nog tegen de NOS over de resolutie, die hij indiende met een collega uit het Republikeinse kamp. Zover kwam het niet. De Republikeinse voorzitter van het Huis, het Amerikaanse parlement, stak daar een stokje voor: hij stuurde alle afgevaardigden gisteren vervroegd met reces. Een stemming voor openheid in één van de subcommissies kon hij niet tegenhouden.

In gesprek met Maxwell

Gisteren werd ook bekendgemaakt dat het ministerie van Justitie in gesprek gaat met Ghislaine Maxwell over de zaak om te achterhalen of er nog informatie bestaat over strafbare feiten die mensen gepleegd zouden hebben met Epstein. Het Huis van Afgevaardigden wil ook met haar in gesprek.

Maxwell werd in 2021 schuldig bevonden aan medeplichtigheid aan Epsteins sekshandel en kreeg 20 jaar gevangenisstraf. Ze zit sinds 2020 in hechtenis en getuigde niet tijdens haar proces.

Nieuwsuur maakte deze analyse:

De politie heeft vorige week dinsdag in een woning in Assen het lichaam gevonden van een persoon die mogelijk al meerdere maanden geleden is overleden. Een woordvoerder van de politie heeft dat bevestigd aan persbureau ANP, na berichtgeving van het Dagblad van het Noorden.

Volgens de politiewoordvoerder zijn er geen signalen die erop wijzen dat de persoon door een misdrijf om het leven is gekomen. De politie onderzoekt wanneer de persoon is overleden en wat de doodsoorzaak was. Het onderzoek kan enkele maanden in beslag nemen.

De politie trof de overledene aan in een woning aan de Oldambtstraat, nadat eerder op de dag "een signaal" was binnengekomen dat er "zorgen waren rondom dat adres".

Het Dagblad van het Noorden meldt dat de overleden persoon een vrouw is en dat haar volwassen dochter de politie aanvankelijk buiten de deur zou hebben gehouden. De politie zegt niet of het inderdaad om een vrouw gaat en is terughoudend met het delen van details omdat er geen signalen zijn van een misdrijf.

De politiewoordvoerder laat wel weten dat de politie in mei 2024 ook bij de woning is geweest. Toen zijn agenten niet naar binnen gegaan, omdat er geen aanleiding voor was en omdat ze daarvoor niet de bevoegdheid hadden.

Ondanks de onrust op de financiële markten in de afgelopen maanden gaat het goed met de vijf grootste pensioenfondsen. De dekkingsgraden stegen ook in het tweede kwartaal van dit jaar, met name vanwege de toegenomen rente. Dat betekent dat ze op koers liggen om de pensioenen te verhogen.

Op de beurzen was met name in april veel turbulentie. De Amerikaanse president Trump kondigde allerlei hoge invoerheffingen aan. "Daarna dwarrelde het stof, in ieder geval voorlopig, weer vrij snel neer", zegt Joanne Kellermann, bestuursvoorzitter van PFZW, het fonds voor de zorgsector met bijna 3 miljoen deelnemers.

Ook het gewapende conflict tussen Israël en Iran met de grootschalige Amerikaanse aanvallen op Iraans grondgebied droegen bij aan onrust op de financiële markten, maar uiteindelijk stegen de aandelenkoersen, meldt PFZW.

Langetermijndenken

Het positief rendement is volgens bestuursvoorzitter Harmen van Wijnen van ABP te danken aan gespreide beleggingen, verschillende soorten beleggingen en langetermijndenken. ABP is het pensioenfonds voor overheids- en onderwijsinstellingen en beheert het vermogen van 3,1 miljoen deelnemers. In totaal bedraagt dit 522 miljard euro.

De dekkingsgraad van PME, het fonds dat de pensioenen van (oud-)werknemers in de metaal- en techindustrie beheert, steeg het afgelopen kwartaal van 116,4 naar 120,1 procent. Dat is goed nieuws, zegt Eric Uijen, voorzitter uitvoerend bestuur. "Een gezonde financiële positie aan het einde van het jaar, maakt het mogelijk de pensioenen te verhogen."

Het bpfBOUW, het pensioenfonds van de bouwsector, steeg met 3,5 procentpunt naar een dekkingsgraad van 133,2 procent. Het hoogste percentage van de vijf.

Nieuw stelsel

Alle vijf de fondsen zijn druk bezig met de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. In het nieuwe stelsel worden de pensioenen op een andere manier opgebouwd en berekend. Dan verdwijnt ook het hele concept van dekkingsgraden.

Een hogere dekkingsgraad helpt in de overstap naar de nieuwe pensioenregeling, omdat er dan meer geld is om te verdelen. Twee fondsen stappen per januari volgend jaar over naar de nieuwe regeling: PMT en PFZW. "We liggen een half jaar voor die beoogde overstapdatum nog steeds op koers", zegt Kellermann.

Het Drents Archief gaat het archief van de Molukse belangenorganisatie Badan Persatuan openstellen voor onderzoekers en andere belangstellenden. Badan Persatuan werd in 1966 opgericht en vertegenwoordigde lang de Molukse gemeenschap in Nederland.

Het archief geeft een inkijkje in de beginperiode van de Molukse gemeenschap in Nederland en de onafhankelijkheidsstrijd van de Republiek der Zuid-Molukken (RMS). "Vooral van de beginperiode dat de Molukse gemeenschap in Nederland aankwam en is gaan strijden voor onafhankelijkheid is heel veel materiaal aanwezig", zegt archiefbewerker Erwin de Leeuw tegen RTV Drenthe.

Zo bevat het archief een voorlopige grondwet van de RMS en veel briefwisselingen tussen mensen wereldwijd. Ook de Rietkerkovereenkomst is opgenomen in het archief. In die overeenkomst werd afgesproken dat de Molukkers die in 1951 naar Nederland kwamen een uitkering en een onderscheiding kregen.

Het archief bevat ruim achttien meter aan documenten uit de periode tussen 1911 en 2004. Het archief is volledig tweetalig: alle stukken zijn beschikbaar in zowel het Maleis als het Nederlands.

Vanaf volgende week is het archief online in te zien op de website van het Drents Archief. De stukken kunnen ook op afspraak in het Drents Archief ingezien worden.

NOS op 3 maakte eerder deze video over hoe de Molukkers naar Nederland kwamen en bleven:

Oekraïne en Rusland zijn het in Istanbul eens geworden om nog eens 1200 krijgsgevangenen met elkaar te ruilen. De onderhandelingen in Turkije hebben zoals verwacht niet tot een diplomatieke doorbraak in de ruim drie jaar durende oorlog geleid.

De directe gesprekken tussen de Oekraïense en Russische delegatie duurden veertig minuten. Het was de derde keer dit jaar dat de strijdende partijen met elkaar onderhandelden in Istanbul.

Kort na de gesprekken maakte de Oekraïense president Zelensky bekend dat er nog eens duizend Oekraïense militairen zijn teruggekeerd naar huis en deelde daar op sociale media foto's van. Het gaat om de uitwerking van eerdere afspraken die Moskou en Kyiv daarover hadden gemaakt.

"De strijders die vandaag terugkeren hebben Oekraïne op verschillende plekken aan het front verdedigd", zegt Zelensky. "Veel van hen zijn ruim drie jaar gevangen gehouden." De nieuwste groep Russische krijgsgevangenen die wordt vrijgelaten, bevindt zich momenteel in Belarus volgens Russische staatsmedia.

Oproep tot leidertop met Trump en Erdogan

Kyiv meldt dat het de Russische president Poetin heeft opgeroepen tot deelname aan een leidertop met Zelensky, de Turkse president Erdogan en de Amerikaanse president Trump eind augustus.

De kans lijkt klein dat Rusland met dit voorstel akkoord gaat. De Russische delegatieleider, Vladimir Medinski, zei dat zo'n ontmoeting tussen leiders alleen mogelijk is als er documenten worden ondertekend en niet als er nog onderhandeld wordt over een bestand.

Zelensky dringt al langer aan op een ontmoeting met Poetin. De Russische president heeft eerder beweerd dat hij daartoe bereid is, maar kwam uiteindelijk niet opdagen bij de gesprekken in Istanbul.

De 30-jarige Amerikaan Bryan Kohberger is tot een levenslange celstraf veroordeeld voor het doodsteken van vier studenten van de universiteit van Idaho .

De slachtoffers, drie vrouwen en een man, werden in 2022 door Kohberger met een jachtmes doodgestoken in een studentenhuis in de plaats Moscow, in de staat Idaho. Op dat moment lagen ze vermoedelijk te slapen. Het is niet bekend waarom hij het viertal doodstak. In de rechtszaal heeft hij nooit iets gezegd over een motief.

Twee andere studenten die in het huis woonden liet hij ongedeerd. Een van hen vertelde vandaag in de rechtbank dat hij sinds de moorden met paniekaanvallen kampt. "Ik heb geen nacht goed geslapen sinds het gebeurd is. Ik word constant wakker met de angst dat iemand probeert in te breken en dat diegene me iets aan wil doen."

Kohberger werkte op het moment van de moorden aan zijn promotie aan de Washington State University. Hij deed daar onderzoek aan de faculteit Strafrecht en Criminologie. Moscow ligt op tien minuten autorijden van deze universiteit, net over de grens tussen beide staten.

Uit onderzoek naar de telefoon van de 30-jarige en beelden van beveiligingsbeelden bleek dat hij voor zijn daad meermaals in de buurt van het studentenhuis was. Uit zijn telefoongegevens kwam ook naar voren dat hij daar in de nacht van de moorden ook is geweest. Daarnaast werd op de hoes van het mes DNA van Kohberger aangetroffen.

Doodstraf ontlopen

Kohberger sloot eerder deze maand een deal met justitie in de VS. In ruil voor een schuldbekentenis zou hij afstand doen van het recht op hoger beroep, en daarmee ontliep hij ook de doodstraf. Dit leidde tot woede onder nabestaanden van de slachtoffers.

Justitie heeft in een brief aan de nabestaanden uitgelegd dat de afspraak is gemaakt om zo te voorkomen dat de 30-jarige in het strafproces zou worden vrijgesproken. Ook werd met de deal voorkomen dat de zaak in een eventueel hoger beroep tientallen jaren zou duren.

Kohberger komt na de uitspraak van vandaag ook niet meer in aanmerking voor vervroegde vrijlating.

Nu het wat veiliger is in de zuid-Syrische stad Sweida, durven inwoners langzaam hun huizen uit te komen. Areej zat dagenlang thuis verscholen en durfde alleen zo nu en dan even naar haar balkon om over de stad te turen. Daar zag ze dag in, dag uit de explosies en rookpluimen boven haar geliefde Sweida.

Strijders liepen door de straten en schreeuwden inwoners via luidsprekers toe. Maar nu de wapens zwijgen maakte ze vandaag voor het eerst een rondje door de stad. "Veel inwoners van Sweida voelen dat ze op het nippertje aan de dood ontsnapt zijn."

De druzische vrouw stuurt me spraakberichten terwijl ze door een bijna onherkenbare stad rijdt: "Er zijn weinig mensen op straat. Winkels zijn afgebrand of dicht. De basics zoals brood, water en benzine kan je niet krijgen. En de geur! De geur hier is afgrijselijk. Het ruikt naar de dood."

Ze rijdt langs verschroeide auto's en komt vrienden en bekenden tegen die haar over hun ervaringen vertellen. Ook met hen neemt ze een paar spraakberichten op. "We gingen nietsvermoedend naar de supermarkt toen het plotseling begon. We werden door gewapende mannen de winkel uitgetrokken en midden op straat in elkaar geslagen. We moesten wachten op hun leider om te beslissen over ons lot", vertelt een kennis die ze op straat tegenkomt.

"Toen die leider eindelijk kwam vertelde ik hem dat we brood waren komen kopen. Hij besloot dat we weg mochten rennen. We hebben ons daarna dagenlang verstopt in een huis van kennissen in de straat. We zijn aan de dood ontsnapt."

Er is geen elektriciteit, geen stromend water en telefoon- en internetverbindingen zijn slecht. Hulpkonvooien zijn op weg gegaan naar Sweida, maar slechts een fractie is aangekomen omdat check-points de stad omsingelen. Mensen spreken over een humanitaire ramp. Het exacte dodental is onduidelijk.

Areej, die om veiligheidsredenen haar achternaam niet genoemd wil hebben, rijdt verder. In de straten van de stad waar ze zoveel van houdt zijn de huizen en winkels verwoest, leeggeroofd en in brand gestoken. De winkeliers die ze kent sinds ze een klein meisje was, ziet ze niet. Veel mensen worden nog vermist. Niemand die weet waar ze zijn gebleven. Hebben ze kunnen vluchten? Dit is het moment dat het écht tot haar doordringt hoe groot het verlies en de schade is.

Symbool van gruwelijkheden

Ze besluit naar het openbare ziekenhuis te gaan. Daar heeft ook zij de afgelopen dagen veel over gehoord en ze wil het vandaag met eigen ogen zien. Het ziekenhuis staat volgens velen symbool voor alle gruwelijkheden die zich hier hebben afgespeeld. Volgens ooggetuigen kwamen strijders van verschillende groepen hier de afgelopen tien dagen naartoe om de controle over te nemen. Gewonde en zieke burgers werden de dupe. Ooggetuigen vertellen dat artsen en verplegers werden gedood.

Het lijkt alsof er zowel binnen als buiten het ziekenhuis is gevochten. Vooral op de derde verdieping is het er heftig aan toegegaan. Het ziekenhuis ligt vol mensen met vreselijke verwondingen die niet behoorlijk verpleegd kunnen worden. Vrijwilligers zijn begonnen aan een grote schoonmaak met zelf meegenomen chloor en andere schoonmaakmiddelen die ze konden vinden. "Er is hier al tien dagen geen elektriciteit", vertelt een arts. "We functioneren dankzij generatoren. Maar die kunnen we niet tien dagen achter elkaar laten draaien. En het is bijna onmogelijk om brandstof te vinden."

Massagraf

Areej stuurt een video waarop je kan zien dat de straat rondom het ziekenhuis vol bloed ligt. Al dagen liggen ontbindende lichamen op de parkeerplaats en in de ziekenhuistuin. Het bewijs van de gruwelijkheden die zich hebben afgespeeld. De bedwelmende stank in de zomerse hitte is voor iedereen ondragelijk.

Op lang niet alle witte lijkzakken is een naam geschreven, want de meeste lichamen konden nog niet geïdentificeerd worden omdat het niet makkelijk is om bij het ziekenhuis te komen. "We hebben dus maar foto's gemaakt van de mensen die niet geïdentificeerd konden worden. Hun gezicht en kleding staan nu tenminste op de foto", vertelt een arts.

Areej ziet dat het zeker niet alleen mannen zijn. "Ik zie lichamen van vrouwen, kinderen, baby's, bejaarden." Terwijl ze daar staat worden lijken op een grote open truck getakeld. "Daisy, ik ben nu met het team dat de lichamen gaat begraven. 140 lichamen gaan naar een geïmproviseerd massagraf in de buurt van de stad. Ze zeggen dat het onverantwoord is om ze hier te houden. Lichamen zijn gaan rotten, ze zijn opgezwollen, er komen wormen uit. Er zijn geen koelruimtes en het is veel te heet."

Rond lunchtijd gaat ze mee naar het nieuwe massagraf. Ze stuurt video's waarop te zien is hoe de lichamen door vrijwilligers in witte pakken één voor één zorgvuldig in het graf worden gelegd. Vervolgens schept een bulldozer zand over de lijken. Een groep druzische sjeiks in religieus tenue zeggen hun gebeden.

In de vroege middag rijdt Areej terug naar huis. Ze kan nauwelijks geloven wat ze heeft gezien en ze vraagt zich af hoe haar Sweida deze nachtmerrie ooit te boven zal komen. "Deze dag ga ik nooit vergeten. De tranen van onze sheikhs tijdens de massabegrafenis zullen voor altijd bij me blijven. En de rottende lichamen van onze mensen op die trucks. Ik ben trots op mezelf dat ik niet ben flauwgevallen of heb overgegeven. De geur van de dood hangt nog altijd in mijn neus."

De politie heeft vanavond bij een manege in Maassluis schoten gelost op een man die met zijn auto op agenten was ingereden. De man werd na een achtervolging kort daarna aangehouden. Niemand is bij het incident gewond geraakt.

De politie probeerde de man eerder staande te houden op het parkeerterrein van de manege na een melding van een verdachte situatie. Toen de bestuurder geen gehoor gaf aan het stopsignaal, reed hij in op de politie. Die loste daarop gericht schoten op de auto. De man werd daarbij niet geraakt.

Kat-en-muisspel

De verdachte ging er vervolgens vandoor, waarop een achtervolging door de politie volgde. Het voertuig met de verdachte werd kort daarna door meerdere politiewagens klemgereden in een weiland in Maassluis. De bestuurder is daarop aangehouden.

De politie komt later met informatie over de leeftijd en woonplaats van de verdachte.

De Oekraïense president Zelensky kondigt een wetsvoorstel aan dat volgens hem de onafhankelijkheid van anticorruptie-instanties zal waarborgen. Hij doet dat in reactie op demonstraties in Oekraïense steden en kritiek vanuit de Europese Unie.

"We hebben alle zorgen geanalyseerd", reageert Zelensky vanavond in een bericht op Telegram. Hij stelt dat het nieuwe wetsvoorstel aan alle normen voor onafhankelijke corruptieopsporing zal voldoen. Nadere details zijn nog niet bekend.

Ook vandaag demonstraties

Gisteren nam het parlement een omstreden wetsvoorstel aan, waarmee twee instanties die corruptie moeten bestrijden worden ondergebracht bij het Oekraïense OM. Net als gisteravond eisen ook vandaag duizenden demonstranten in meerdere steden dat die wet wordt ingetrokken, omdat de hoogste baas van het OM een vertrouweling is van Zelensky.

De krant The Kyiv Independent stelt dat de president de "democratie heeft verraden" door de omstreden wet te ondertekenen. In een opiniestuk betoogt de redactie dat het de zoveelste stap is van Zelensky om democratische instituties te ondermijnen, om zo zijn eigen macht te vergroten.

In veel steden gingen mensen vandaag de straat op:

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula Von Der Leyen, heeft de Oekraïense regering om opheldering gevraagd. "Deze instanties zijn cruciaal voor de Oekraïense hervormingsagenda", zegt een woordvoerder van de Commissie over de instanties, de NABOe en SAPO. "Deze instanties moeten onafhankelijk opereren om corruptie te bestrijden en het publieke vertrouwen te behouden."

De Oekraïense president heeft vandaag een ontmoeting gehad met onder meer de bestuurders van de NABOe en SAPO. De input van het gesprek moet volgens Zelensky leiden tot een actieplan om de rechtsstaat te versterken.

Eerder op de dag zei de president dat de afhandeling van corruptiezaken voorheen te lang duurde en werd gefrustreerd door Russische invloeden. De wetswijzingen moeten volgens Zelensky deze problemen aanpakken.

Kyiv wil toetreden tot de EU, maar moet daarvoor wel voldoen aan Europese normen. Het tegengaan van corruptie is daarbij een van de belangrijkste pijlers. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Wadephul waarschuwde op X dat de gisteren aangenomen wet dat doel belemmert.

Correspondent Midden- en Oost-Europa Christiaan Paauwe:

"Sinds de grootschalige Russische invasie slikten Oekraïners onvrede die ze soms hadden over de president juist in, want het land vecht voor het eigen voortbestaan. Dat ze nu voor het eerst op grote schaal weer de straat op gaan in tijden van oorlog, laat zien hoe boos iedereen is. Want een van de belangrijkste beloftes sinds de revolutie tien jaar geleden - het bestrijden van corruptie op hoog niveau - staat hier op het spel.

Oekraïners zien het argument dat de anti-corruptie-instanties geïnfiltreerd zouden zijn door Rusland vooral als een excuus. Want op dit moment loopt ook onderzoek naar meerdere vrienden van de president vanwege mogelijke corruptie. De zorg is daarom dat Zelensky vooral zijn eigen mensen wil beschermen. De president belooft nu met nieuwe wetgeving de onafhankelijkheid van deze instanties te waarborgen, maar we moeten zien of dat de zorgen bij Oekraïners zal wegnemen."

Een overwinning voor klimaatrechtvaardigheid. Zo zien klimaatjuristen, hulporganisaties en activisten de uitspraak die het Internationaal Gerechtshof in Den Haag deed over de verplichtingen van landen om klimaatverandering tegen te gaan. Met ingehouden adem volgden ze vanmiddag de uitspraak van voorzitter Yuji Iwasawa van het hof, die vaststelde dat landen volgens het internationaal recht actie moeten ondernemen tegen klimaatverandering.

Zijn woorden konden rekenen op luid applaus bij het Vredespaleis, waar de zaak op verzoek van Vanuatu werd behandeld. De laaggelegen kleine eilandstaat in de Stille Oceaan werd gesteund door ruim 130 andere landen. Alle wilden duidelijkheid: welke klimaatverplichtingen hebben staten nou juridisch, en welke consequenties hangen er dan aan gebrekkig klimaatbeleid?

Met de uitspraak volgde iets van die duidelijkheid die ze verlangden: een "schone, gezonde en duurzame leefomgeving" is een mensenrecht en landen moeten daarom het klimaat beschermen. Doen ze dat niet, begaan ze volgens het hof mogelijk een onrechtmatige daad. Bovendien zet het hof de deur open voor rechtszaken om mogelijke herstelbetalingen af te dwingen voor landen die getroffen zijn door de gevolgen van klimaatverandering.

'Eindelijk helderheid'

"Alle belangrijkste argumenten die we hebben aangevoerd, die heeft het hof omarmd", reageert de Nederlandse advocaat Margaretha Wewerinke-Singh, die het juridische team leidt dat de zaak aanhangig maakte. Ze zegt dat de argumenten van grote uitstoters die proberen te duiken voor hun verantwoordelijkheden zorgvuldig zijn overwogen door het hof, en uiteindelijk zijn verworpen.

"Dat is heel belangrijk", gaat Wewerinke-Singh verder. "Want nu is er eindelijk helderheid over wat de relevante verplichtingen zijn, wat die verplichtingen betekenen en wat de gevolgen zijn als ze niet worden nageleefd."

Ook klimaatminister Ralph Regenvanu van Vanuatu is zeer te spreken over het advies van het hof. "We hadden drie verklaringen opgesteld, voor een slecht resultaat, een medium resultaat en een goed resultaat. Maar deze uitkomst is nog beter dan waar we ons op hadden voorbereid." Hij verwacht dat het niet-bindende advies een grote rol zal spelen bij de klimaattop in Brazilië, eind dit jaar.

Regenvanu zegt de uitspraak te gaan bestuderen met de andere leiders van de eilandstaten. "En we gaan ook terug naar de Verenigde Naties om te zorgen dat dit in een resolutie wordt vastgelegd zodat het geïmplementeerd wordt. Maar dat wordt moeilijk", zegt hij, verwijzend naar het steeds verder afbrokkelen van internationale samenwerking. "Toch gaan we proberen om een minimum aan landen zover te krijgen dat ze instemmen."

'Ferme tik op de vingers'

"Het besluit van het Internationaal Gerechtshof brengt ons dichter bij een wereld waarin regeringen niet langer kunnen wegkijken van hun juridische verplichtingen", reageert Vishal Prasad, de directeur van actiegroep Pacific Island Students Fighting Climate Change.

"Het stelt een simpele waarheid vast die hoort bij klimaatrechtvaardigheid: zij die het minst hebben gedaan om deze crisis te veroorzaken verdienen bescherming, herstel en een toekomst", gaat Prasad verder. Zijn jonge actiegroep heeft jarenlang gelobbyd voor dit soort juridische duidelijkheid.

Leidraad voor zaken wereldwijd

Ook in Nederland reageren organisaties verheugd op de uitspraak. De Jonge Klimaatbeweging, bijvoorbeeld, die de inspanningen van de jongeren in de Stille Oceaan steunt: "De gevolgen van de klimaatcrisis bedreigen de toekomst van jongeren, en staten moeten nu in actie komen". Ook hulporganisatie Care zegt dat rijke landen hun verantwoordelijkheid niet meer kunnen ontwijken. "Klimaatactie is geen keuze, het is een plicht."

Oxfam Novib spreekt van "een ferme juridische tik op de vingers" voor "al die landen die tegenstribbelen". "Elk land, en met name de grote uitstoters zoals Nederland, moeten volgens de uitspraak fossiele brandstoffen per direct uitfaseren, emissies verminderen en hun financiering aan landen in het globale zuiden ophogen om de schade te repareren die zij hebben veroorzaakt", zegt klimaatexpert Hilde Stroot van Oxfam Novib.

Ook Milieudefensie en Greenpeace noemen het advies baanbrekend. "Deze uitspraak is baanbrekend en zal een leidraad zijn in klimaatzaken wereldwijd. Een geweldige stap in de strijd voor internationale klimaatrechtvaardigheid. En een hart onder de riem voor de mensen die nu al bedreigd worden door de gevolgen van de klimaatcrisis", reageert Milieudefensie-directeur Donald Pols.