NOS Nieuws - Algemeen

De Europese Unie zal mogelijk minder open worden voor Chinese export als Peking niet werkt aan een eerlijkere handelsbalans, dreigde EU-voorzitter Ursula von der Leyen na afloop van de tweejaarlijkse Europese Unie-China top in Peking. Die liep niet uit op een confrontatie, maar écht belangrijke afspraken werden niet gemaakt.

"Europa houdt, in tegenstelling tot andere grote markten, zijn markt open voor Chinese goederen", zei Von der Leyen. "Maar deze openheid wordt niet beantwoord door China. We moeten vooruitgang zien op dit punt, want zonder vooruitgang zal het voor de Europese Unie heel moeilijk zijn om haar huidige niveau van openheid te handhaven."

Ondanks dat de handelspartners iets te vieren hadden - vijftig jaar diplomatieke banden - waren de verwachtingen voorafgaand aan de top laag. De grootmachten zijn het onder meer oneens over economische kwesties, de export van zeldzame aardmetalen en de Russische oorlog in Oekraïne.

'Keerpunt'

In haar openingstoespraak zei Von der Leyen dat de EU en China een keerpunt hebben bereikt in hun betrekkingen. "Naarmate onze samenwerking is verdiept, zijn ook de onevenwichtigheden toegenomen", doelend op de scheve handelsbalans.

Na de top benadrukte Von der Leyen vooral dat er uitgebreid gesproken is over de meningsverschillen. China zou nu bereid zijn om de scheve handelsbalans te onderzoeken, maar toezeggingen op het gebied van handel heeft China - zoals verwacht - niet gedaan.

Correspondent Brussel Ardy Stemerding:

"Die scheve handelsbalans met China is de EU een doorn in het oog. China exporteert veel meer naar de Europese Unie dan andersom. Als je kijkt naar goederen gaat het om een verschil van ruim 300 miljard euro. Dat Von der Leyen de top aangrijpt om daar verandering in te brengen is dus geen verrassing.

Toch is het nog maar zeer de vraag of ze haar dreigementen om de Europese markt deels te sluiten voor China ook daadwerkelijk zal uitvoeren. China kan dan namelijk terugslaan door bijvoorbeeld de toevoer van zeldzame aardmetalen af te knijpen. Dat zou voor de EU grote gevolgen hebben. De Europese afhankelijkheid van China geeft de Chinezen in ieder geval een belangrijke troefkaart."

In de persconferentie stelde Von der Leyen ook dat ze verwacht van China dat het druk zal uitoefenen op Rusland om een staakt-het-vuren te accepteren. "De manier waarop China blijft omgaan met de oorlog van Poetin zal een bepalende factor zijn voor onze toekomstige betrekkingen."

De voorzitter van de Europese Raad Costa stelde dat China "een sleutelrol en verantwoordelijkheid" heeft in de Russische oorlog. Daarmee doelt hij op de steeds sterkere band tussen Rusland en China. Hij zei dat Brussel en Peking het eens zijn "over de noodzaak om zo snel mogelijk een rechtvaardige en duurzame vrede te bereiken", al lijkt dat niet meteen ergens toe te leiden. Ook is de vraag of beide partijen op één lijn zitten over wat een rechtvaardige en duurzame vrede zou zijn.

Klimaat en grondstoffen

Waarin Peking en Brussel elkaar wel vonden is het klimaat. De twee economische grootmachten gaven vandaag een gezamenlijke verklaring uit waarin ze hun toewijding aan het Klimaatakkoord van Parijs opnieuw uitspraken. Ze riepen op tot verdere emissiereducties en meer inzet van groene technologie.

Een kleine stap lijkt te zijn gezet op het vlak van zeldzame aardmetalen. De EU is bijna volledig afhankelijk van China voor zeldzame aardmetalen en speciale magneten. China heeft daarvoor sinds april exportbarrières opgeworpen. Europese bedrijven, van de auto- tot de defensie-industrie, komen daardoor in de problemen.

China zou bereid zijn om de aanvoer van zeldzame aardmetalen te verbeteren. Om dat te bewerkstelligen komt er een nieuw "overlegmechanisme", dat ervoor moet zorgen dat problemen bij het exporteren van de grondstoffen sneller worden opgelost.

Correspondent China Laura van Megen:

"De Europese waarschuwingen waren niet nodig geweest als de onderlinge problemen vandaag waren opgelost. Maar ook de Chinese zijde wilde deze top geen fiasco laten worden. De Chinese verklaringen waren positief ingestoken, met een oproep aan de EU om te respecteren dat China een ander systeem kent.

Met de summiere gezamenlijke klimaatverklaring en een nieuw soort mechanisme om de export van zeldzame aardmetalen te bespreken, komen beide grootmachten met "een overwinning" thuis.

Maar significante vooruitgang is het niet. In de klimaatverklaring staan geen nieuwe doelen, deadlines of toegekende financiering. En ook bij een nieuw overlegmechanisme over zeldzame aardmetalen is het toch eerst zien, dan geloven. De grootste winst van vandaag is misschien niet meer dan dat het niet publiekelijk op ruzie is uitgelopen."

Na dertien jaar burgeroorlog begint de wederopbouw van Syrië langzaam op gang te komen. In Damascus was het de afgelopen weken een komen en gaan van buitenlandse delegaties van grote internationale bedrijven als Shell, Thales, en Samsung. Tegelijkertijd worstelt de nieuwe president Ahmed Al-Sharaa nog altijd met het indammen van onderling geweld tussen verschillende groepen in het land.

Hij staat voor de uitdaging om Syrië's ingestorte economie weer op de been te krijgen. Die was sinds 1979 in de greep van internationale sancties, maar de strafmaatregelen zijn begin dit jaar door de Verenigde Staten en de Europese Unie deels opgeheven, ondanks Sharaa's militante verleden.

Centrale rol voor Golfregio

Sindsdien groeit de belangstelling van internationale investeerders snel en vooral landen uit de Golfregio, zoals Qatar en Saudi-Arabië, tonen zich actief. Zeker zes Saudische miljardairs kwamen de afgelopen weken naar Damascus voor gesprekken over samenwerking. Ook de Nationale Investeringsmaatschappij van de Verenigde Arabische Emiraten was in Damascus.

Deze week organiseert Saudi-Arabië samen met Syrië een investeringsforum in Damascus met als doel om nieuwe akkoorden te sluiten. De conferentie stond oorspronkelijk gepland voor juni, maar werd uitgesteld vanwege de oorlog tussen Iran en Israël. Woensdag ging de bijeenkomst alsnog van start, ondanks gevechten in de Zuid-Syrische stad Sweida waarbij honderden doden zijn gevallen.

De Syrische minister van Informatie zei woensdag dat Syrië 44 overeenkomsten zal ondertekenen met Saudi-Arabië ter waarde van naar schatting 6 miljard dollar. De Saudiërs gaan onder andere investeren in sectoren als telecommunicatie en financiën. Een deel van de overeenkomsten zal worden gesloten tussen de overheid en particuliere bedrijven.

Steun voor Sharaa

De timing van de conferentie - vlak na de aanvallen op de druzen in Sweida - is toevallig gunstig, zegt Gamal Mansour, politicoloog aan de Universiteit van Toronto.

"Sharaa heeft de veiligheid van de Syrische minderheden slecht aangepakt. De media-aandacht voor de aanvallen in Sweida heeft geleid tot een PR-ramp voor Sharaa. Maar met deze Saudische investeringen bevestigt Riyad opnieuw dat Sharaa hún man is. Saudi-Arabië laat met geld zien waar hun loyaliteit ligt."

"Hopelijk gaan deze investeringen gepaard met wat stevige broederlijke raad over hoe Syrië moet omgaan met de veiligheid van minderheden - op een minder brute manier", voegt Mansour toe.

Naast financien en telecommunicatie wordt er ook fors ingezet op energie. Zo tekende een consortium onder leiding van het Qatarese UCC Holding een overeenkomst met de Syrische overheid voor de bouw van vier gascentrales en een zonnepark, ter waarde van 7 miljard dollar. Die centrales zijn goed voor de helft van Syrië's stroomvoorziening, is de bedoeling.

Ook Turkije laat van zich horen. Dat land gaat jaarlijks twee miljard kubieke meter aardgas leveren aan Syrië. Daarnaast krijgen Turkse bedrijven meer ruimte om te investeren in mijnbouw, energie en infrastructuur.

Luchtverkeer en handel hervat

De versoepeling van de sancties maakt ook de weg vrij voor het hervatten lucht- en zeevaart. Vliegmaatschappij Emirates hervat volgende maand de vluchten op Damascus, voor het eerst sinds 2012. Qatar Airways en Turkish Airlines voegen later deze zomer Aleppo toe aan hun netwerk.

In de haven van Tartous investeert het bedrijf DP World uit de Emiraten 800 miljoen dollar in vernieuwing van de infrastructuur. De haven moet uitgroeien tot een belangrijke schakel tussen Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Volgens zakenman Khalaf Ahmed Al Habtour, een invloedrijke investeerder uit de Emiraten, zijn er in Syrië de afgelopen zes maanden bijna 6000 nieuwe bedrijven geregistreerd. Op X schreef hij: "Kapitaal beweegt zich nergens naartoe, tenzij het zich veilig voelt, en investeringen ontstaan alleen in een omgeving waar het perspectief helder is."

"[...] Hier is Syrië dat ondanks al zijn trauma's bewijst dat het nog altijd een land is waar leven, werk en ambitie tellen."

Eerder maakte NOS op 3 deze explainer over de Golfstaten:

De wederopbouw is voor de Golfstaten niet alleen economisch interessant, maar ook politiek belangrijk. Door nu te investeren, vergroten ze hun invloed in een land waar het Westen voorlopig nog grotendeels afwachtend blijft.

Een stabieler Syrië biedt bovendien nieuwe markten en kan bijdragen aan het terugdringen van migratie naar buurlanden en Europa.

"In zekere zin staan eindelijk de sterren gunstig voor Syrië, iets wat zelden voorkomt in de Levantijnse politiek, zegt Mansour. "Maar het blijft uiterst kwetsbaar. Sharaa moet behoedzaam te werk gaan om de veiligheid in Syrië te waarborgen."

Het Openbaar Ministerie en de Spaanse vrachtwagenchauffeur gaan in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank in het vrachtwagendrama in Nieuw-Beijerland. Onlangs werd chauffeur Juan S. veroordeeld tot drie jaar en twee maanden cel. Ook kreeg hij een rijverbod van vijf jaar opgelegd. Het OM had 4,5 jaar cel en een rijverbod van zeven jaar geëist.

In 2022 reed S. met zijn truck van een dijk af en reed daarbij in op een groep mensen die aan barbecueën waren. Bij het drama kwamen zes mensen en een ongeboren kind om het leven. Nog eens zeven anderen raakten gewond.

De straf is lager uitgevallen omdat de chauffeur is vrijgesproken van rijden onder invloed en omdat de zaak langer heeft geduurd dan wat redelijk is binnen het strafrecht, aldus de rechter.

De vrachtwagenchauffeur zegt dat hij zich niets van het ongeval herinnert. Hij verklaarde in de rechtszaal dat hij kort van tevoren geen epileptische aanval had. De rechter wees er echter op dat S. eerder had gezegd dat hij die dag wel een aanval had gehad.

Het OM zegt tegen de NOS dat zij het rijden onder invloed van anti-epileptica nog steeds als een strafverzwarende omstandigheid zien en dat daarom hoger beroep volgt. De aanklager wil ook nog andere punten aan het hof voorleggen, maar maakt die bekend zodra de zaak dient, aldus een woordvoerder. Het OM is over het algemeen tevreden met het vonnis.

Cocaïne gebruikt

De verdediging heeft betoogd dat het niet duidelijk is of er een epileptische aanval was en of door die aanval vervolgens het ongeval ontstond. Het standpunt van de verdediging blijft onveranderd, zegt de advocaat van de chauffeur tegen de NOS.

Het is nog niet duidelijk of er ook nieuwe argumenten zullen worden aangevoerd, omdat het hoger beroep pas net is ingesteld.

De rechtbank acht bewezen dat S. kort voor het verkeersongeval een epileptische aanval kreeg waardoor hij de controle over "zijn lichaam en bewegingen" verloor en van de dijk afreed.

Verder oordeelde de rechter dat de chauffeur volgens internationale regels de vrachtwagen niet had mogen besturen vanwege zijn epilepsie en medicijngebruik. Ook wordt bewezen geacht dat S. in de dagen voor het ongeval cocaïne had gebruikt.

Wanneer de zaak in hoger beroep voorkomt, is nog niet bekend.

Het grensconflict tussen Thailand en Cambodja, waarbij vandaag zeker elf burgers omkwamen, lijkt misschien uit de lucht te komen vallen. Maar de twee koninkrijken in Zuidoost-Azië hebben al meer dan een eeuw ruzie over hun grens. En die laait af en toe op. De laatste keer was zo'n vijftien jaar geleden. Toen vielen er 28 doden en sloegen tienduizenden burgers op de vlucht voor het geweld.

Waarom vechten ze om dit gebied?

Thailand en Cambodja delen een grens van meer dan 800 kilometer. Die is ooit in 1907 door de Fransen op een kaart vastgelegd, toen Cambodja een Franse kolonie was. Maar volgens Thailand stonden er fouten op die kaart en zouden meerdere stukken land eigenlijk bij Thailand horen. Daarbij is vooral de tempel Preah Vihear omstreden.

Thailand bezette het gebied rond die tempel in de jaren 50 van de vorige eeuw. Het ging om een strook van zo'n 5 kilometer. Cambodja stapte daarop naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag en kreeg gelijk.

Thailand legde zich daar bij neer, maar de situatie langs de grens bleef gespannen. De twee landen maakten wel afspraken om het conflict beheersbaar te houden. Zo zijn de routes vastgelegd waarlangs militairen hun patrouilles lopen.

Wat was de aanleiding voor deze nieuwe uitbarsting?

Op 28 mei dit jaar was er een schotenwisseling van een kwartier langs de grens. Daarbij kwam een Cambodjaanse militair om het leven. Volgens Thailand begonnen de Cambodjanen met schieten. De Cambodjanen zeggen juist dat de Thai het vuur openden.

Een paar maanden daarvoor hadden Cambodjaanse vrouwen een video op sociale media geplaatst waarin zij een nationalistisch lied zongen, terwijl ze voor een andere betwiste tempel stonden, Prasat Ta Muen Thom. Die ligt wel in Thailand. Bangkok vatte deze video op als een provocatie.

En vorige week raakten drie Thaise militairen gewond toen een van hen op een landmijn liep. Hij verloor zijn voet. En gisteren raakten nog eens vijf Thaise militairen gewond door een explosie van een landmijn. Daarbij verloor een militair zijn been.

Volgens Thailand heeft Cambodja nieuwe landmijnen in het gebied gelegd, zonder Thailand te waarschuwen. Cambodja ontkent dat, en zegt dat de Thaise militairen van de afgesproken routes waren afgeweken. Er zouden veel oude landmijnen uit eerdere conflicten in het gebied liggen.

Zijn er toeristen in het gebied?

De tempel van Preah Vihear staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco en wordt omschreven als een van meest indrukwekkende tempelcomplexen van Cambodja en Zuidoost-Azië. Volgens meerdere reisorganisaties zijn er ruim duizend Nederlandse toeristen in Thailand en Cambodja, maar voor zover bekend niet in het conflictgebied.

De alarmcentrales van ANWB en Eurocross zeggen tegen persbureau ANP dat ze nog geen hulpverzoeken hebben binnengekregen. Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken kan niet zeggen of er op dit moment Nederlandse toeristen in het gebied zijn. Je hoeft je ook niet te registreren als je erheen gaat.

Normaal gesproken is het reisadvies voor Cambodja en Thailand om "op te letten", omdat er veiligheidsrisico's zijn. Vandaag heeft Buitenlandse Zaken het grensgebied rood gekleurd en dat betekent dat alle reizen worden afgeraden.

Het is op dit moment sowieso onmogelijk om de grens over te steken omdat Thailand die heeft gesloten. Het zou ook nog kunnen dat vluchten tussen de twee landen geannuleerd worden, waarschuwt Buitenlandse Zaken.

Kan dit uitlopen op een echte oorlog?

Er zou momenteel op zes plekken langs de grens geschoten worden en het lijkt er nog niet op dat de rust terugkeert. Thailand wil meer "zelfverdedigingsmaatregelen" nemen als de aanvallen van Cambodja niet ophouden.

De inzet van F-16's onderstreept dat de Thaise strijdkrachten groter en sterker zijn dan die van Cambodja. De Cambodjaanse premier Hun Manet stelt dat zijn land een vreedzame oplossing wil, maar dat Cambodja nu geen andere keuze heeft dan met zijn strijdkrachten te reageren op de "gewapende agressie" van Thailand. Hij wil dat de VN-veiligheidsraad snel bij elkaar komt.

De premier van Maleisië roept op tot kalmte. Hij wil de leiders van beide landen spreken en ze vragen om het conflict vreedzaam op te lossen. Ook China heeft aangeboden daarbij een rol te spelen.

Waarom kwam de Thaise premier in de problemen toen ze het conflict wilde oplossen?

Premier Paetongtarn Shinawatra belde vorige maand met de voormalige Cambodjaanse leider Hun Sen, die nog steeds een belangrijke rol speelt in het land. Maar dat gesprek lekte uit. Het bleek dat ze hem "oom" had genoemd en dat was veel te beleefd, vonden haar critici. Bovendien noemde ze een Thaise generaal, die verantwoordelijk is voor het grensgebied, haar "tegenstander".

Daarop stak een storm van verontwaardiging op in Thailand. De premier zou veel te soft zijn geweest tegenover Cambodja. Haar regeringscoalitie viel uit elkaar en uiteindelijk werd ze als premier geschorst door het Grondwettelijk Hof van Thailand.

Binnen enkele dagen wordt duidelijk of twee Rotterdamse opkopers 260 gloednieuwe BMW's mogen verkopen of dat de wagens vernietigd moeten worden.

De auto's komen uit het ruim van het uitgebrande vrachtschip Fremantle Highway. Aan boord daarvan brak op 25 juli 2023 brand uit op zo'n 27 kilometer uit de kust bij Ameland. Het schip was met bijna 4000 nieuwe auto's onderweg van Bremerhaven naar Singapore, maar moest uiteindelijk zwaar beschadigd naar Eemshaven in Groningen worden gesleept.

Volgens de opkopers zijn ze de BMW's in prima staat, maar de Duitse autofabrikant zelf zegt dat de wagens schade hebben opgelopen door de brand. BMW liet beslag leggen en eiste in een bodemprocedure bij de rechtbank dat ze alle 260 worden vernietigd. De rechter doet uiterlijk de eerste week van augustus uitspraak in de zaak.

Een groot deel van de veelal hybride auto's ging bij de brand in vlammen op, maar een deel bleef gespaard. Twee Rotterdamse ondernemers kochten in Eemshaven 260 BMW's waar niets mis mee leek voor ruim vijf miljoen euro. Zij wilden die auto's doorverkopen.

Maar twee jaar later staan ze nog alle 260 op een bedrijventerrein in Moerdijk. "1-series, Active Tourers, E-series", aldus autohandelaar Eric Bakker, een van de twee opkopers bij omroep Rijnmond.

Prachtige aanschaf

"Het zijn de duurdere uitvoeringen", vertelt hij. "Het was een opportunity. Het is nog steeds een opportunity. Dit was voor de consument een prachtige aanschaf geweest, omdat het ook nog eens gecombineerd ging met een wat scherpere prijs dan normaal."

Maar BMW is dus tegen de verkoop, ook omdat auto's die voor de Aziatische markt bestemd zijn niet in Europa verkocht mogen worden.

Verder kan BMW de veiligheid van de auto's niet meer garanderen, betoogde de advocaat van de autobouwer februari vorig jaar.

"Het standpunt van BMW is dat de auto's zijn aangetast door de warmte en de roet en door het schip zelf, dat de kwaliteit is afgenomen en dat eventuele claims in de toekomst BMW problemen gaan opleveren", zegt Bakker.

Showroom in Japan

Hij draag verschillende onderzoeken aan waaruit moet blijken dat er niets aan de hand is. "Deze auto's zijn absoluut niet aangetast", benadrukt Bakker.

Hij wijst erop dat zelfs het gerenommeerde Duitse technologische instituut TÜV geen schade constateerde bij een aantal van 'zijn' auto's. Om zijn standpunt kracht bij te zetten, wijst hij erop dat vorige maand plotseling negen andere auto's uit de Fremantle Highway opdoken in een showroom in Japan. "Die stonden in het schip naast die van ons",. zegt hij. "Onze auto's zijn niet goed, en die negen staan in een showroom. Hoe kan dit?"

Enorme uitgaven

"Wij verwachten dat we ze terugkrijgen en dat we duidelijk hebben ingebracht dat de auto's goed zijn", aldus Bakker. Hij heeft goede hoop dat de rechter het beslag opheft en de verkoop alsnog toestaat.

Mocht de rechter in de bodemprocedure toch besluiten dat de auto's vernietigd moeten worden, dan komt Bakker samen met zijn collega-opkoper voor enorme uitgaven te staan.

De sloop kost veel geld. "Bovendien lopen de kosten ook nu al op: de 'stalling' kost geld. Maar de auto's worden natuurlijk ook elke dag ouder, dus ietsje minder waard."

Bekijk hier beelden van het brandende schip:

De Amerikaanse acteur en voormalig professioneel worstelaar Hulk Hogan is op 71-jarige leeftijd overleden. Dat meldt het Amerikaanse media- en entertainmentbedrijf WWE, waar Hogan een groot deel van zijn carrière actief voor was.

Terry Gene Bollea, zoals zijn echte naam luidde, zou zijn bezweken aan een hartaanval. TMZ meldt dat hulpdiensten de showworstelaar op een brancard uit zijn huis in Florida hebben gehaald. Volgens lokale autoriteiten is hij in het ziekenhuis overleden.

WWE noemt hem op X "een van de meest herkenbare figuren uit de popcultuur die WWE in de jaren 80 wereldwijde bekendheid gaf".

Kampioenschappen en filmrolletjes

Hogan was in de jaren 80 en 90 de grote ster van het Amerikaanse pro-wrestling, oftewel het showworstelen. Hij won vele kampioenschappen en heeft nog altijd records op zijn naam staan. Zijn wedstrijd tegen de Franse showworstelaar André the Giant trok in 1988 meer dan 33 miljoen Amerikaanse televisiekijkers.

Een WWE-gevecht tegen King Kong Bundy:

Hogan was met zijn opvallende verschijning, bandana en grote snor ook buiten de Verenigde Staten een bekendheid. Het Nederlandse publiek leerde hem professioneel kennen door zijn deelname aan de vaak laat op de avonden uitgezonden WWE-worstelwedstrijden. Kenmerkend voor Hogan was dat hij in die wedstrijden zijn shirt openscheurde.

Tussen 2005 en 2007 was op MTV de realityserie Hogan Knows Best te zien, waarin het privéleven van het worstelicoon, zijn toenmalige vrouw Linda en zijn kinderen Brooke en Nick gevolgd werd.

De worstelaar verscheen ook in vele films, series en reclames, vaak als zichzelf. Zo was hij te zien in The A-Team en Baywatch. In de film Rocky III speelde hij de rol van Thunderlips, een showworstelaar die het opneemt tegen Rocky Balboa.

Steun voor Trump

Hogan was ook niet onomstreden. Zijn scheiding van zijn vrouw Linda in 2009 werd breed uitgemeten in de Amerikaanse pers. Zij beschuldigde Hogan van een affaire. Een paar jaar later dook een sekstape op van de worstelaar met de ex-vrouw van zijn beste vriend.

In 2015 werd Hogan door WWE ontslagen vanwege racistische opmerkingen die hij gemaakt had over de toenmalige vriend van zijn dochter Brooke.

De afgelopen jaren voerde Hogan luidruchtig campagne voor de Amerikaanse president Donald Trump. 'De hulk' was op meerdere verkiezingsbijeenkomsten aanwezig om zijn steun voor Trump uit te spreken. Niet al zijn fans waren daar blij mee.

President Trump reageert op zijn eigen kanaal Truth Social op het overlijden van Hogan. "We hebben vandaag een fantastische vriend verloren", aldus Trump, die verwijst naar de toespraak die Hogan gaf op de Republikeinse conventie vorig jaar. "Hij was MAGA all the way. Sterk, taai, slim, maar met een heel groot hart. Hij heeft fans over de hele wereld vermaakt en heeft een enorme culturele impact gehad."

Oud-presentator Chiel Montagne is op 80-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt aan persbureau ANP.

Montagne overleed vandaag aan de gevolgen van de longaandoening COPD. De presentator, wiens echte naam Bert van Rheenen was, werd vooral bekend met het muziekprogramma Op losse groeven, dat later doorging onder de naam Op volle toeren en dat bijna twintig jaar op tv is geweest. Het programma was geheel gewijd aan Nederlandstalige muziek.

In de jaren 60 begon Montagne als radio-dj bij Radio Veronica. Het viel hem op dat veel Nederlanders toch wel liefhebbers waren van Nederlandstalige muziek en smartlappen. Daarop zorgde hij voor een revolutie op de televisie. In 1971 begon hij bij de TROS als gezicht van het programma Op losse groeven. Jarenlang was de presentator met de karakteristieke snor wekelijks op de buis te zien.

AVROTROS noemt de oud-presentator een "icoon" en met Op volle toeren "dé belichaming van het Nederlandstalige lied". "Met zijn kenmerkende snor en zijn liefde voor muziek was hij langere tijd een van de belangrijkste gezichten van de TROS. We zijn Chiel veel dank verschuldigd en gedenken hem met groot respect", aldus de zender.

Eigen studio

Montagne was op nog allerlei andere manieren actief in de muziekwereld. Hij had een eigen studio waar veel artiesten hun platen opnamen en hij was mede-oprichter van radiozender Holland FM, die ook gewijd was aan Nederlandstalige muziek. Ook had hij een impresariaat en schreef hij liedteksten voor Nederlandse artiesten.

In 2010 kreeg Montagne een onderscheiding, hij werd Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De uitvaart wordt in besloten kring gehouden, meldt de familie.

Een van de beren die van de frontlinie in Oekraïne naar Ouwehands Dierenpark werden gebracht, is dood. Beer Taras liep in de dierentuin in Rhenen een botbreuk aan de achterpoot op die niet te behandelen was. Het dierenpark besloot daarom de beer te laten inslapen.

"Het is heel sneu", zegt directeur Robin de Lange bij RTV Utrecht. "Hij was hier pas kort en er is veel moeite gedaan om hem uit Oekraïne hierheen te halen."

Taras was vorig jaar samen met berin Roza geëvacueerd uit een privédierentuin in Oekraïne. "Deze beren zaten echt aan het oorlogsfront en hun verblijf werd ook daadwerkelijk geraakt door raketten", vertelde Ingrid Vermeulen van de stichting Bears in Mind toen. "Hun verblijven werden verwoest en ze moesten acuut geëvacueerd worden omdat het te gevaarlijk werd."

Papierwerk

De evacuatie duurde meer dan een half jaar, omdat er veel papierwerk aan te pas kwam. Ook moesten de dieren aansterken in een tijdelijk verblijf in het westen van Oekraïne. Half mei kwamen ze in Rhenen aan.

Bij aankomst werden ze gecontroleerd op gezondheidsproblemen. Ze kregen een CT-scan, er werd bloed afgenomen en hun gebit werd gecheckt. Daarna gingen ze in quarantaine. Een maand geleden mochten ze hun eerste stappen zetten in het Berenbos. Daar werden ze langzaam geïntroduceerd bij de andere bruine beren. Alles zag er goed uit, zegt directeur De Lange.

Te groot voor gips

De complexe botbreuk van Taras kwam dan ook als een verrassing. "Er was helemaal geen aanleiding voor. We vermoeden dat hij zich ergens heeft verstapt", zegt hij. De dierenarts van Ouwehands heeft samen met andere dierenartsen nog gekeken of de botbreuk te behandelen was. "Maar dat is heel moeilijk, hij kan niet in het gips, daar is hij te groot voor", legt De Lange uit. Daarom is gisteren besloten Taras te laten inslapen."

De Europese Centrale Bank (ECB) laat de rente voorlopig op 2 procent. Hiermee komt een einde aan een reeks van renteverlagingen van het afgelopen jaar. Volgens de centrale bank zijn het "uitzonderlijk onzekere" tijden door het handelsconflict met de Verenigde Staten.

Geheel onverwacht komt de pauze niet. In juni verlaagde de ECB de rente nog naar 2 procent.

Door de rente te verlagen of te verhogen probeert de bank de Europese economie te sturen. Door de rente te verlagen wordt de economie aangejaagd. Met een lagere rente kunnen landen en bedrijven meer lenen en zo meer geld uitgeven, is de gedachte.

Door de Amerikaanse handelsheffingen kan de Europese economie verslechteren, maar het is nog niet duidelijk hoe hoog de heffing op Europese producten zal uitvallen. Op dit moment wordt nog druk onderhandeld door de VS en de EU. Het doel is om voor 1 augustus een handelsovereenkomst te sluiten.

De ECB wil daarom afwachten hoe de afspraken uitpakken. Het volgende rentebesluit is in september.

Een 33-jarige man uit Anna Paulowna krijgt tien maanden cel voor orale seks met een vrouw die na overmatig drankgebruik op dat moment een verminderd bewustzijn had en weerloos was. Het slachtoffer overleed twee dagen later in het ziekenhuis. Justitie acht bewezen dat de man de dood van de vrouw heeft veroorzaakt door haar te verstikken met zijn penis, maar de rechter gaat daar niet in mee.

Haar dood kan ook het gevolg zijn geweest van een alcoholvergiftiging, concludeert de rechter. Die straft Sebastiën van de B. daarom alleen voor het seksueel binnendringen van een persoon die niet meer in staat was om beslissingen te nemen.

Daardoor valt de straf lager uit dan de eis van het Openbaar Ministerie (tweeënhalf jaar cel).

De man liet de 21-jarige vrouw in de zomer van 2022 orale seks met hem hebben. Het tweetal was op dat moment in de woning van de man in Burgerbrug in Noord-Holland. Tijdens die avond maakte Van de B. filmpjes met zijn telefoon en stuurde die via Snapchat door naar anderen.

Weerloze en kwetsbare positie

Op de beelden is te zien dat de drank rijkelijk vloeit, dat het slachtoffer overgeeft en ze buiten kennis op de bank ligt. Toen de vrouw niet meer bleek te ademen belde de man het alarmnummer. Hij zou tegen de politie hebben gezegd dat ze tijdens de orale seks stopte met ademen. Van de B. zegt daar nu over dat hij zich dat niet kan herinneren.

Volgens de rechtbank heeft de man "de weerloze en kwetsbare positie van het slachtoffer misbruikt voor zijn eigen lustbevrediging". De vrouw woonde bij hem in en was volgens justitie "een jong, kwetsbaar meisje". Ze verloor op jonge leeftijd haar ouders en was eerder slachtoffer van seksueel misbruik geweest.

Een tante van het slachtoffer omschreef de relatie tussen de man en haar nicht als "heel ongezond en onveilig". De vrouw werd na te zijn gereanimeerd naar het ziekenhuis gebracht, maar ze is niet meer bij kennis geweest.

De Taliban plegen ernstige mensenrechtenschendingen tegen Afghanen die door Iran en Pakistan zijn gedwongen om terug te keren. Dat blijkt uit een rapport van de Verenigde Naties. Het gaat onder meer om martelingen, willekeurige arrestaties en bedreigingen.

Pakistan en Iran zetten miljoenen Afghanen uit die illegaal in hun land zouden verblijven. De Taliban roepen Afghanen ook op om terug te keren en zeggen dat ze amnestie verlenen aan iedereen die na de machtsovername in 2021 het land heeft verlaten.

Maar de VN spreekt dus van ernstige mensenrechtenschendingen bij een deel van de terugkeerders. Zo zouden ze worden gemarteld: een slachtoffer spreekt van martelingen met stokken en kabels, waterboarding en een schijnexecutie.

Vrouwen en meisjes kwetsbaar

Ook zijn er volgens de VN willekeurige arrestaties en worden teruggekeerde Afghanen bedreigd. De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, Volker Türk, zegt dat niemand teruggestuurd zou mogen worden naar een land waar het risico bestaat op vervolging vanwege iemands identiteit of persoonlijke geschiedenis.

Hij wees met name op Afghaanse vrouwen en meisjes, die alleen al op basis van hun geslacht slachtoffer zijn bij terugkeer. Sinds de Taliban weer aan de macht zijn, mogen vrouwen zo goed als niks meer.

Vorige maand werd al duidelijk dat Afghanen die naar Iran zijn gevlucht daar onder druk staan. Er wonen miljoenen Afghaanse vluchtelingen, van wie velen geen papieren hebben.

Het anti-Afghaanse sentiment wordt aangewakkerd door Iraanse politici, die zeggen dat Afghanen banen inpikken en voor criminaliteit zorgen.

De politie heeft mobiele camera's geplaatst bij snelwegen waar voertuigen op betonblokken zijn gebotst. Zo staat er een camera op het viaduct over de A1 bij Apeldoorn. Op die plek botsten deze week verschillende voertuigen op betonblokken. De politie en Rijkswaterstaat vermoeden dat die vanaf het viaduct op de snelweg zijn gevallen of gegooid.

Volgens Omroep Gelderland is de mobiele unit gisteren geplaatst. Die heeft twee camera's die in beide richtingen alles registreren. Het is nog onduidelijk hoe lang de camera's blijven staan.

Andere locaties

Ook op andere plekken raakten voertuigen beschadigd door stukken beton op de rijbaan. Dat gebeurde onder meer op de A50 bij Klarenbeek, niet ver van het viaduct op de A1. De politie onderzoekt of er opzet in het spel is.

De politie wil niet zeggen waar de andere camera's staan. "Op welke plekken exact delen we niet", zegt een woordvoerder. "We nemen de incidenten serieus en zetten hier zowel zichtbaar als onzichtbaar op in."

Woensdagnacht haalde de politie betonblokken weg van de A1:

Bestrijdingsmiddelen zijn voor insecten in het water dodelijker als de temperatuur stijgt. Dat blijkt uit een onderzoek van de Wageningen Universiteit waar Trouw over schrijft.

Een hittegolf in combinatie met een bestrijdingsmiddel leidt er volgens het onderzoek toe dat de hoeveelheid insecten in het water met bijna de helft afneemt. Het gaat om insecten als muggen, libellen en eendagsvliegen die eitjes leggen in Nederlandse waterplassen. Die wateren zijn volgens de onderzoekers bijna allemaal vervuild met bestrijdingsmiddelen.

Volgens hoogleraar stress-ecologie aan de Wageningen Universiteit Paul van den Brink nemen waterinsecten het gif sneller op bij hoge temperaturen, waardoor ze een hogere concentratie van het bestrijdingsmiddel binnenkrijgen.

"We hebben gezien dat insecticiden alleen niet zoveel effect heeft. De temperatuur alleen ook niet, maar de combinatie reduceert de biomassa die uitvliegt tot vijftig procent", vertelt Van den Brink aan de NOS. Dat heeft volgens hem gevolgen voor vogels, want die hebben minder insecten om te eten.

In vlooienbanden

De onderzoekers hebben gekeken naar één soort insecticide, Imidacloprid, maar ze vermoeden dat het effect op waterinsecten ook geldt voor andere soorten insecticiden.

Het middel zit ook in vlooienbanden voor honden. "Als een hond met een vlooienband in het water springt, kan dat een miljoen liter water vervuilen." Hij raadt hondeneigenaren dan ook af om hun hond met een vlooienband waar imidacloprid in zit in het water te laten.

Van den Brink pleit er ook voor dat wanneer bestrijdingsmiddelen op de markt worden toegelaten, er wordt gekeken naar het effect van hoge temperaturen op de bestrijdingsmiddelen.

Het aantal insecten is sinds 1989 drastisch afgenomen:

Uit een onderzoek uit 2017 bleek al dat het aantal insecten sinds 1989 drastisch is afgenomen. Het onderzoek is gedaan door onderzoekers van Entomologische Verein Krefeld in Duitsland en de Radboud Universiteit in Nijmegen.

Sinds 1989 houden Duitse entomologen (insectendeskundigen) in 63 beschermde natuurgebieden bij hoeveel insecten er rondvliegen. Onderzoekers bij de Radboud Universiteit analyseerden de Duitse data en concludeerden dat het aantal insecten sinds 1989 met 76 procent is afgenomen.

Een belangrijke oorzaak is volgens de onderzoekers de toename van het landbouwareaal en het gebruik van bestrijdingsmiddelen daarbij.

Het huwelijk verliest in China razendsnel aan populariteit. Vorig jaar trouwden ruim 20 procent minder Chinezen dan het jaar ervoor en de cijfers van dit jaar zijn niet veel beter, tot grote zorg van de overheid.

Minder huwelijken betekent minder geboorten, terwijl de bevolking nu al razendsnel vergrijst. Dit jaar is zo'n 15 procent van de Chinezen 65 jaar of ouder. In 2050 zal dat percentage verdubbeld zijn. Die demografische ontwikkeling zal een zware wissel trekken op de economie, dus doen overheden er alles aan om mensen aan te moedigen in het huwelijksbootje te stappen.

Zo krijgen stellen in sommige provincies dertig dagen 'trouwverlof'. Op andere plekken kan een bruidspaar rekenen op beloningen van een kleine 5000 euro, gelijk aan een paar maandsalarissen. Het is een prettige bijkomstigheid, maar het lijkt mensen niet over de streep te trekken.

Bruidsmodehoofdstad

De 'stad van zijde' wordt Suzhou ook wel genoemd, een miljoenenstad op ruim een uur rijden van Shanghai. Eeuwenlang werd hier de hoogwaardige zijde voor de keizerlijke familie geproduceerd. Nu huisvest de stad het grootste bruidsmodewinkelcentrum van China.

Aan de voet van de Tijgerberg zijn vier winkelcentra aangelegd die honderden bruidsmodewinkels onderbrengen. Er is voor ieder wat wils. Van bruidsjurken in westerse stijl tot traditionele Chinese qipao's. Jurken van een paar tientjes tot duizenden euro's. Maar in de gangen van het winkelcentrum is het stil.

"Het is niet het trouwseizoen", "het is warm buiten" of "mensen huren kleding in plaats van het te kopen". De verkopers voeren allerlei redenen op waarom er geen klanten zijn. Slechts een enkeling durft toe te geven dat er stelselmatig minder klandizie is.

"De zaken gaan slecht", mompelt mevrouw Wang. "Jonge mensen doen waar ze zelf zin in hebben", verzucht ze. Toen zij jong was, zo'n dertig jaar geleden, trouwde je gewoon, vertelt ze, "maar nu hebben jonge mensen maling aan traditionele familiewaarden". En dus wordt er niet getrouwd. "De overheid doet er van alles aan, maar het haalt niks uit", zegt ze.

Kinderen krijgen schrikt af

Dat jonge Chinezen minder behoefte hebben om te trouwen, kent vele oorzaken. Het krijgen van kinderen is in China nauw verbonden met het huwelijk. Wie trouwt, zal daarna snel kinderen krijgen, is de gedachte. Die verwachting schrikt af.

Er is bijna geen land ter wereld waar het, in vergelijking met wat mensen verdienen, duurder is om een kind groot te brengen dan in China. Vooral in de grote steden zijn de kosten van het onderwijs, de zorg en huisvesting hoog. Daarbij komt dat vrouwen in de leeftijd van gezinsvorming veel discriminatie ondervinden op de arbeidsmarkt, hoewel dat wettelijk niet is toegestaan.

De angst om in te leveren op financiële onafhankelijkheid of de mogelijkheid carrière te maken, schrikt hen af. En dat het vooral vrouwen afschrikt, is een probleem. Als gevolg van de eenkindpolitiek die China ruim drie decennia voerde, kampt het land met een mannenoverschot. Vrouwen hebben meer opties bij het kiezen van een partner, en dus kunnen ze kiezen voor iemand die hun ideeën over het wel of niet trouwen en kinderen krijgen deelt.

Toch trouwen

Toch zijn er ook die de sprong nog wel wagen, zoals Qing Lulu en Su Yongmin, een stel van in de twintig dat later dit jaar zal trouwen. Ze zijn in het winkelcentrum om kleding te passen. "Voor mij is het huwelijk niet belangrijk, maar het is gewoon zo gelopen", zegt Qing. "Als ik hem niet tegen was gekomen, dan had ik het ook prima gevonden om niet te trouwen".

Ook haar vriendinnen zien weinig noodzaak om te trouwen. "Het is handig voor als je op latere leeftijd verzorging nodig hebt, maar daar kunnen we ook gewoon geld voor sparen", redeneren ze.

Su, de aanstaande echtgenoot van Qing, is gepassioneerder over zijn aanstaande huwelijk. Volgens hem is het voor mannen belangrijk om te trouwen, om iemand te hebben om bij thuis te komen.

Of de stimuleringsmaatregelen van de overheid helpen bij het aangaan van het huwelijk, antwoordt hij: "Het geeft ons in ieder geval tijd om bij te komen van de twee huwelijksceremonies".

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft Jeugdbescherming Noord onder verscherpt toezicht geplaatst. De instelling voldoet voor het grootste deel niet aan de eisen, blijkt uit een zeer kritisch rapport van de inspectie. Kinderen, jongeren en ouders krijgen niet de hulp die zij nodig hebben.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft in maart samen met de Inspectie Justitie en Veiligheid onderzoek gedaan naar de jeugdbescherming en jeugdreclassering bij de instelling. Daaruit blijkt dat de kwaliteit ondermaats is.

'Vicieuze cirkel'

Jongeren en gezinnen moeten bijvoorbeeld lang wachten op hulp. Ook hadden bijna 250 jongeren geen vaste jeugdbeschermer, wat volgens de inspectie tot ernstige problemen leidt. Medewerkers van de instelling werken onder grote druk en het ziekteverzuim is hoog.

De inspectie spreekt van een "vicieuze cirkel", waardoor het niet lukt om voldoende tijd en aandacht te besteden aan alle jongeren en hun ouders. Naar aanleiding van het rapport is de volledige raad van toezicht van de instelling opgestapt.

Jeugdbescherming Noord krijgt zeven maanden de tijd om een aantal verbeteringen door te voeren. Zo moet het belang van jongeren meer centraal komen te staan en moet de instelling de ontwikkeling en veiligheid van jongeren beter waarborgen.

Wat is Jeugdbescherming Noord?

Als een minderjarige thuis niet veilig kan opgroeien of een misdrijf heeft gepleegd, kan een rechter een maatregel opleggen. Die maatregelen worden uitgevoerd door een gecertificeerde instelling (GI).

In de provincies Groningen en Drenthe is dat Jeugdbescherming Noord. Jaarlijks komen er zo'n duizend gezinnen terecht bij de instelling.

Door de instelling onder verscherpt toezicht te plaatsen, kunnen de inspecties beter controleren of de verbeteringen ook werkelijk worden doorgevoerd. Zo mogen de inspecties zowel aangekondigd als onaangekondigd bezoeken afleggen bij Jeugdbescherming Noord en voortgangsrapportages opvragen. Aan het einde van de periode van zeven maanden wordt beoordeeld of de kwaliteit voldoende is verbeterd.

Certificering

Jeugdbescherming Noord kampt al langer met problemen. Afgelopen december verloor de instelling zijn certificering, een verklaring die nodig is om zorg te mogen verlenen aan kwetsbare jongeren.

Sindsdien wordt gewerkt met een tijdelijk certificaat. In september wordt besloten of de organisatie de certificering terugkrijgt.

Volgens Jeugdbescherming Noord zijn de meeste problemen al jaren geleden ontstaan. "Door af te treden neemt de raad van toezicht verantwoordelijkheid voor het verleden en wil zij de weg vrijmaken voor de noodzakelijke verbeteringen die inmiddels zijn ingezet", reageert de instelling.

Prijsvechter Action blijft in binnen- en buitenland groeien. De winkel zag de omzet de afgelopen zes maanden met bijna 18 procent toenemen naar 7,3 miljard euro.

Afgelopen jaar opende de keten 125 winkels. Volgens topvrouw Hajir Hajji blijven mensen op zoek gaan naar koopjes "nu het economische klimaat nog steeds uitdagend is".

Ook in het buitenland krijgt het van oorsprong Nederlandse bedrijf steeds meer voet aan de grond. In totaal is de keten met budgetwinkels actief in dertien landen, waaronder Frankrijk, Spanje en Polen. In april opende de keten voor het eerst een winkel in Zwitserland en sindsdien zijn er nog vier Action-filialen bijgekomen in Zwitserland.

De prijsvechter opende begin juni de 3000e winkel, in Italië. De bedoeling is dat er binnenkort ook zaken in Roemenië opengaan. Action hoopt dit jaar gemiddeld elke dag een nieuw filiaal te openen. Het bedrijf is in handen van een Britse investeringsmaatschappij.

De Amerikaanse Columbia University betaalt ruim 200 miljoen dollar als onderdeel van een schikking met de regering-Trump. Ook is de universiteit in New York akkoord gegaan met een aantal eisen van de president. In ruil daarvoor komen subsidies van de overheid weer beschikbaar.

Over de deal werd maanden onderhandeld. Trump dreigde miljarden aan overheidssubsidies stop te zetten. 400 miljoen dollar werd dit jaar al ingehouden. In zijn ogen heeft de universiteit te weinig gedaan tegen antisemitisme. De grootschalige pro-Palestinaprotesten zijn hem een doorn in het oog.

"Nog meer hoger onderwijsinstellingen die zo oneerlijk en onrechtvaardig zijn geweest en federaal geld verkeerd hebben uitgegeven, zullen volgen", zegt Trump op Truth Social. Ook bedankt hij de universiteit dat ze het eens zijn geworden om "het goede te doen".

De universiteit betaalt de 200 miljoen dollar verspreid over de komende drie jaar. Daar bovenop komt nog 21 miljoen voor Joodse werknemers, van wie volgens het Witte Huis de burgerrechten zijn geschonden na de aanval van Hamas op 7 oktober 2023.

'Autonomie universiteit behouden'

"Deze overeenkomst is een belangrijke stap voorwaarts na een periode van aanhoudende federale controle en institutionele onzekerheid", zegt de waarnemend voorzitter van Columbia, Claire Shipman. Ze benadrukt dat de universiteit hiermee niet toegeeft dingen fout te hebben gedaan. Ook zegt ze dat met de overeenkomst "de autonomie van de universiteit behouden blijft".

Columbia stemde al in met meer eisen van Trump. Zo werd gisteren bekend dat er sancties zijn opgelegd aan studenten die hebben meegedaan aan pro-Palestinademonstraties op het universiteitsterrein.

Volgens een studentenactivistengroep zijn de studenten zwaar gestraft. Bijna 80 studenten zijn voor één tot drie jaar geschorst of definitief weggestuurd. Als ze willen terugkeren, moeten ze in ieder geval hun excuses aanbieden. Op de Columbia University waren de afgelopen jaren massale pro-Palestinaprotesten.

Ook is de universiteit akkoord gegaan met het herzien van de definitie van antisemitisme. Voortaan wordt de definitie van de International Holocaust Remembrance Alliance aangehouden. Daarin wordt omschreven dat "uitingen die bestaan uit het aanvallen van de staat Israël, gezien als een Joodse gemeenschap", als antisemitisch worden gezien.

De organisatie benadrukt dat "kritiek op Israël, vergelijkbaar met kritiek op enig ander land, niet als antisemitisch wordt beschouwd". Critici vrezen dat kritiek op Israël zo alsnog snel kan worden opgevat als jodenhaat.

Diversiteitsbeleid voorbij

Een andere concessie van de universiteit is dat er afstand wordt gedaan van diversiteitsprogramma's, een van de speerpunten van het beleid van Trump. Columbia moet een rapport uitbrengen bij een toezichthouder om te garanderen dat universiteitsprogramma's "geen onwettige diversiteitsdoelen bevorderen".

Volgens Trump zal dat ervoor zorgen dat "studenten alleen op basis van hun verdiensten zullen worden toegelaten".

Bij het gewapende conflict tussen de buurlanden Thailand en Cambodja zijn volgens de Thaise autoriteiten zeker elf burgers omgekomen. Ook worden er minstens dertien gewonden gemeld. Bij de gevechten is ook zeker één Thaise militair gedood.

Het kwam vanochtend vroeg tot schotenwisselingen tussen beide landen nadat de spanningen over een betwist gebied waren opgelopen. De legers van beide landen beschuldigen elkaar ervan dat ze de eerste schoten hebben afgevuurd.

Volgens Thailand vielen de doden in drie verschillende grensprovincies door Cambodjaanse raketaanvallen. Het Thaise leger zegt dat het zelf onder meer straaljagers heeft ingezet. Die zouden meerdere militaire doelen in Cambodja hebben uitgeschakeld. Over schade en slachtoffers aan Cambodjaanse zijde is niets bekend.

Dit zijn beelden vanaf de Thaise kant van de grens:

Aan beide zijden van de grens zijn tienduizenden burgers geëvacueerd en er zitten veel mensen in schuilkelders. De ruim 800 kilometer lange grens tussen beide landen is gesloten.

Cambodja heeft in een brief aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties opgeroepen tot een spoedvergadering. Het land zegt dat Thailand de vrede en stabiliteit ernstig bedreigt en dat de "Thaise agressie" moet stoppen. Thailand zegt meer maatregelen te nemen als Cambodja doorgaat met de aanvallen.

Zorgen bij buren

Verschillende landen in de regio hebben hun zorgen geuit over de situatie. Zo zegt de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Guo "zeer bezorgd" te zijn. Hij hoopt dat beide landen in gesprek gaan met elkaar.

Ook de Maleisische premier Ibrahim is bezorgd. Hij zegt vandaag nog met beide landen te gaan praten. Maleisië is op dit moment voorzitter van de ASEAN, een groep Zuidoost-Aziatische staten die samenwerken op het gebied van onder meer handel en veiligheid. Ook Thailand en Cambodja zijn daar lid van.

De Thaise premier Phumtham zegt dat zijn land pas wil praten als de gevechten gestopt zijn. Wel benadrukt hij dat zijn land niet de oorlog heeft verklaard aan Cambodja.

Ta Moan Thom-tempel

Het conflict vindt een eeuw geleden zijn oorsprong, toen de grens tussen beide landen werd getrokken, na de Franse bezetting van Cambodja. Geregeld laait het conflict op waarbij aan beide kanten militairen en burgers om het leven komen. Middelpunt in de onenigheid is de Ta Moan Thom-tempel op de grens. Zowel Cambodja als Thailand claimt dat de tempel op zijn grondgebied staat.

De laatste jaren was het er relatief rustig, maar eind mei kwam een Cambodjaanse militair om het leven bij een schietincident tussen Thaise en Cambodjaanse militairen. Daardoor is het nu weer onrustig.

Gezien de conflicten in het verleden verwachten experts niet dat de huidige spanningen snel zullen leiden tot een grootschalige oorlog. Beide landen hebben te maken met een instabiele regering. Ook heeft Cambodja het economisch zwaar.

Correspondent Mustafa Marghadi:

"Dit is een grensconflict dat al meer dan een eeuw speelt. In 2011 liep het behoorlijk uit de hand met doden aan beide kanten. Sindsdien was het altijd vrij rustig, tot in mei dit jaar een Cambodjaanse militair werd doodgeschoten en de spanningen weer opliepen.

Het conflict zal de Thaise premier Paetongtarn Shinawatra naar alle waarschijnlijkheid haar baan kosten. In een poging het conflict te sussen, bekritiseerde ze in een telefoongesprek met de Cambodjaanse oud-premier Hun Sen het machtige Thaise leger. Toen dat uitlekte werd ze geschorst door het Constitutioneel Hof. De strafzaak tegen haar zal naar verwachting uitmonden in haar afzetting."

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor de grensstrook tussen Thailand en Cambodja aangepast. Er geldt nu een rood reisadvies, wat betekent dat alle reizen worden afgeraden omdat het te gevaarlijk is.

Steve Harris, de 69-jarige bassist en oprichter van metalband Iron Maiden, speelde gisteravond een show voor tienduizenden bezoekers van de GelreDome. Dat deed hij nadat hij eerst een potje voetbal had gespeeld in het Brabantse dorp Wintelre.

De wedstrijd tegen VV Dees was een initiatief van Wout van Loon (52). Hij raakte als Iron Maiden-fan zo'n dertig jaar geleden bevriend met de bassist. "Het klikte meteen omdat we beiden van heavy metal en voetbal houden", zegt hij tegen Omroep Brabant. Een jaar na de eerste ontmoeting herkende Harris Van Loon tijdens een fanclubdag en zo begon een bijzondere vriendschap tussen de Brabander en de rockster.

De oprichter van Iron Maiden op het Brabantse veld:

Als Iron Maiden in de buurt optreedt, moet de muzikant dus eerst even een potje komen spelen in de woonplaats van zijn vriend. Harris en zijn vriendenteam speelden al voor de zevende keer in het dorp.

Philips Stadion

"Ik stelde ooit voor om in het stadion van PSV te voetballen. Dat was bijna rond, maar Harris voetbalde liever gewoon in Wintelre", zegt Van Loon. "Zijn mentaliteit is dezelfde als de onze. Brabantse nuchterheid, zal ik maar zeggen. Daarom klikt het zo goed. Hij had zo in Wintelre kunnen wonen. Hij zou wat opvallen met zijn haren, maar zijn gedrag is hetzelfde."

Steve Harris met Iron Maiden op het podium:

De 69-jarige kan niet alleen fantastisch basgitaar spelen, hij kan ook aardig voetballen, zegt Van Loon. "Hij heeft supergoed inzicht en hij kan goed passen. Alleen zijn schot wordt minder krachtig, maar hij heeft zeker talent. Hij is vroeger zelfs bijna prof geworden. Hij heeft bij West Ham United in de jeugd gespeeld. En hij zit natuurlijk vol energie."

Harris voetbalt met zijn team in elke stad waar hij optreedt. Ook Van Loon maakt deel uit van dat team. "Ik ga mee met zes wedstrijden door heel Europa. Ik heb gespeeld in Spanje bij Atletico Madrid, in Engeland bij West Ham United, vorige week in Duitsland en ook in Stockholm. Volgende week ga ik naar Polen. En in dit rijtje hoort natuurlijk ook Wintelre thuis."

Het hele voetbalteam van tegenstander VV Dees was na de wedstrijd uitgenodigd voor de show van Iron Maiden in Arnhem.

Bij bosbranden in Turkije en Cyprus zijn zeker twaalf mensen om het leven gekomen. Ook zijn honderden mensen in het zuiden van Cyprus geëvacueerd. Beide landen kampen al langer met extreme hitte en langdurige droogte.

In Turkije kwamen zeker tien brandweerlieden en reddingswerkers om het leven in de provincie Eskisehir, in het noordwesten van Turkije. Dat gebeurde toen ze een natuurbrand probeerden te blussen.

Volgens de Turkse autoriteiten veranderde de windrichting plotseling waardoor de slachtoffers omsingeld raakten door het vuur. Veertien andere reddingswerkers raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis.

De Turkse regering roept inwoners op om waakzaam te zijn. In totaal zijn er in Turkije momenteel zeven natuurbranden die worden bestreden.

Huizen in brand

In het zuiden van Cyprus werden afgelopen nacht twee doden aangetroffen in een uitgebrand voertuig. De brand brak gisteren uit in een bergachtig gebied in het noorden van de stad Limassol. Door de harde wind en de droogte verspreidde het vuur zich snel.

Bewoners van verschillende dorpen zijn geëvacueerd, in enkele daarvan stonden vanochtend huizen in brand.

Cyprus heeft onder meer de Europese Unie om hulp gevraagd. Spanje stuurt vandaag twee blusvliegtuigen. Ook Jordanië heeft hulp toegezegd.