NOS Nieuws - Algemeen

Bijna een op de drie mensen die in armoede leven heeft problematische schulden. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van cijfers over 2023. In dat jaar hadden volgens het CBS 163.000 mensen die in armoede leven geregistreerde problematische schulden.

Het kan gaan om een schuld bij de Belastingdienst, een geregistreerde betalingsachterstand bij het BKR of een achterstand in het betalen van de zorgpremie of verkeersboetes. In hoeverre deze schulden als problematisch worden beschouwd, hangt onder meer af van de hoogte en de duur ervan.

Naar de maatstaven van het CBS leefden in Nederland in 2023 540.000 mensen in armoede. Ook bij de huishoudens die hier net boven zitten (1,2 miljoen mensen) komen problematische schulden voor, zij het relatief minder (22 procent). Dit komt neer op 265.000 mensen.

Andere definitie

Iemand leeft in armoede als die persoon na het betalen van de vaste lasten, zoals wonen, energie en zorg, te weinig geld heeft om te besteden aan andere basisbehoeften.

Tot 2024 werd uitgegaan van een veel groter aantal mensen dat in armoede leeft, maar tegenwoordig wordt een definitie gehanteerd die volgens het CBS nauwkeuriger is. De groep is daardoor op papier ruim gehalveerd in vijf jaar. Maar bij de groep mensen in armoede die nog over is, nam de ernst van het geldgebrek wel toe.

De armoedegrens lag in 2023 op een inkomen van 1510 euro per maand voor een alleenstaande. Voor een stel met twee jonge kinderen was dat bedrag 2535 euro.

Het Israëlische leger heeft een militaire pauze afgekondigd in drie gebieden in de Gazastrook. Het gaat om Al-Mawasi, Deir al-Balah en Gaza-Stad. De gevechtspauze geldt iedere dag van 10.00 uur tot 20.00 uur lokale tijd, tot nader order.

Daarnaast zijn er beveiligde routes aangewezen waar VN-konvooien en hulporganisaties veilig voedsel en medicijnen kunnen aanvoeren en distribueren onder de bevolking in de Gazastrook, meldt het leger. Voor die routes geldt dat ze tussen 06.00 uur en 23.00 uur beveiligd blijven.

De Egyptische staatszender Al Qahera News TV meldde vanochtend vroeg dat vanuit Egypte vrachtwagens met hulpgoederen onderweg waren naar de grensovergang met Gaza. Volgens een correspondent van de nieuwszender stonden tientallen vrachtwagens bij de door Israël gecontroleerde grensovergang Kerem Shalom.

Voedseldroppings

De aankondiging van het leger volgt kort op de bekendmaking dat het ook zeven pallets met hulpgoederen boven Gaza heeft gedropt. Met behulp van parachutes werden boxen met voedselhulp losgelaten, Er zaten onder meer conserven, meel en suiker in.

Beelden van de dropping:

Al Jazeera heeft foto's ontvangen van de plek waar de voedseldroppings zouden hebben plaatsgevonden. Volgens de televisiezender zijn daarbij ook elf mensen gewond geraakt. Een van de pallets werd boven een tentenkamp gedropt in het noorden van de Gazastrook.

Correspondent Israël en Palestijnse Gebieden Nasrah Habiballah:

"De kritiek op Israël groeit omdat het bewust de schaarste van voedsel en medicatie in Gaza in stand houdt. Ook onder Israëliërs zelf zwelt de oproep aan de regering om de humanitaire situatie in Gaza te verbeteren aan. Maar Israël blijft ontkennen dat het honger inzet als wapen en de bevolking bewust uithongert.

Toch lijken de kritiek en internationale druk ervoor te zorgen dat Israël nu deze stap zet. Al is het is afwachten in hoeverre het zoden aan de dijk zet. Over droppings vanuit de lucht weten we dat die maar weinig effectief zijn en geen oplossing bieden.

Israël zegt dat het ervoor gaat zorgen dat de VN op een veilige manier voedsel kan distribueren. Maar het is ook afwachten hoeveel noodhulp er precies Gaza in mag, want de tekorten zijn enorm. Voor 7 oktober 2023 kwamen er dagelijks zo'n 500 vrachtwagens per dag binnen en dat was eigenlijk al niet voldoende.

Nu laat Israël al maanden maar een fractie daarvan binnen. Dus de tekorten zijn niet zomaar opgelost."

Israëlische legerbronnen hadden al aangekondigd dat voedseldroppings boven Gaza weer zouden worden toegestaan. Deze zouden mogelijk worden uitgevoerd door Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten. Tot op heden hebben die landen dat nog niet gedaan. Mondjesmaat komen er een paar vrachtwagens van Jordanië met hulpmiddelen de Gazastrook in.

Hamas noemde de droppings vooraf een "schijnvertoning" die de hongerende bevolking niet zal gaan helpen. Verschillende instellingen van de Verenigde Naties hebben alarm geslagen over het gebrek aan voedsel in de Gazastrook.

Een speciale VN-rapporteur voor het recht op voedsel zei tegen Al Jazeera dat de huidige situatie "de gruwelijkste fase van Israëls hongersnoodcampagne" is.

Extreme hongersnood

In maart stelde Israël een totale blokkade in voor voedsel- en hulptransporten naar Gaza, waar iedereen afhankelijk is van noodhulp. Sinds halverwege mei laat het Israëlische leger sporadisch hulpgoederen door.

Uit recent onderzoek van het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de VN blijkt dat bijna een op de drie mensen in Gaza dagenlang niet eet. De organisatie zei een week geleden dat bijna een half miljoen mensen kampen met extreme hongersnood.

Over luchtdroppings zijn hulporganisaties sceptisch. Vorig jaar konden landen voedsel en andere hulpgoederen neerlaten boven het gebied. Dat bleek toen een duur en weinig effectief alternatief voor de distributie van hulpgoederen over de grond.

In de Amerikaanse staat Michigan zijn elf mensen neergestoken in een supermarkt. Zes van hen liggen in kritieke toestand in het ziekenhuis. Dat gebeurde in een filiaal van Walmart in Traverse City.

Volgens de lokale autoriteiten is de verdachte aangehouden. Het gaat om een 42-jarige man. Hij gebruikte een inklapbaar mes en werd door omstanders in de winkel overmeesterd. Over zijn motief is nog niets bekend.

De plaatselijke sheriff zegt opgelucht te zijn dat er niet meer slachtoffers zijn gevallen. "Elf is te veel, maar godzijdank zijn het er niet meer."

Walmart zegt in gedachten bij de slachtoffers te zijn en mee te werken aan het onderzoek naar het steekincident. "Dit soort geweld is onacceptabel en we zijn dankbaar dat er snel ingegrepen is."

De politie heeft vannacht ingegrepen bij een illegale carmeeting in Limburg. Volgens de politie veroorzaakten de bezoekers overlast door harde muziek, het afsteken van vuurwerk en gevaarlijk rijgedrag.

De carmeeting met zo'n 600 auto's was in eerste instantie op een bedrijventerrein in Ittervoort, maar toen de politie besloot in te grijpen gingen de organisatoren op zoek naar een andere locatie. "De grote groep auto's verplaatste zich vanuit Ittervoort naar Venlo. Daar werd op verschillende plekken een nieuwe poging gedaan om de meeting te starten", aldus de politie.

Daar werd opnieuw een stokje gestoken voor het evenement, waarna de autoliefhebbers het volgens de politie opgaven.

Niemand werd aangehouden. "Wel zijn enkele automobilisten bekeurd voor gevaarlijk rijgedrag, het vasthouden van de telefoon tijdens het rijden of vanwege onjuiste kentekenplaten."

Bij een carmeeting komen autoliefhebbers samen om hun, meestal gepimpte, auto's te showen en daar trucjes mee te doen. Het gaat soms om grote bijeenkomsten die ook publiek uit Duitsland trekken.

Door een ernstig ongeval op de A12 is de snelweg richting Utrecht tussen Bunnik en knooppunt Lunetten vannacht lange tijd afgesloten geweest. Twee mensen raakten bij het ongeluk gewond, laat de politie weten.

Het ongeluk, volgens RTV Utrecht een botsing tussen twee auto's, gebeurde rond 23.50 uur. Verschillende hulpdiensten rukten uit. Er werd onder meer een traumahelikopter opgeroepen.

Beide slachtoffers zijn met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Een van hen was er slecht aan toe, schrijft RTV Utrecht. De identiteit van de slachtoffers is nog onduidelijk.

Glas

Ook over het ongeluk zijn weinig details bekend. Op beelden is te zien hoe een kleine personenauto zwaar beschadigd midden op de weg stond. De weg lag bezaaid met glas en delen van de auto.

Rond 06.20 uur vanochtend werd de weg vrijgegeven, zegt een woordvoerder van Rijkswaterstaat. Tot die tijd werd het verkeer omgeleid via Barneveld en Amersfoort.

In het zuidoosten van Turkije is vrijdag een recordtemperatuur van 50,5 graden gemeten. Dat meldt het Turkse ministerie van Milieu. Het vorige nationale warmterecord, van 49,5 graden, dateerde van augustus 2023.

De extreme hitte werd geregistreerd in Silopi, vlak bij de grens met Irak en Syrië. Volgens het ministerie noteerden in totaal 132 weerstations verspreid over Turkije recordtemperaturen voor de maand juli.

Het hele land kampt met een extreme hittegolf. Daarbij zijn in verschillende regio's natuurbranden uitgebroken. Zo kwamen onlangs tien Turkse brandweerlieden om het leven toen zij een brand probeerden te blussen in de provincie Eskisehir, in het noordwesten van Turkije.

De westelijke provincies Izmir en Bilecik zijn vrijdag uitgeroepen tot rampgebied, na maanden van natuurbranden.

Evacuaties

Hulpdiensten zijn in de noordwestelijke provincie Bursa bezig twee grote bosbranden te bestrijden. De vlammen bedreigen meerdere woonwijken van de stad Bursa, met meer dan 3,2 miljoen inwoners de vierde grootste van het land. Volgens het Turkse ministerie van Transport en Infrastructuur zijn daar inmiddels bijna 1800 mensen geëvacueerd.

Op X gaan beelden rond van de hevige branden in Turkije:

In de noordelijke provincie Karabük woedt al vier dagen lang brand, inwoners uit omliggende dorpen moesten worden geëvacueerd. Twee provincies, Izmir en Bilecik, zijn uitgeroepen tot rampgebied. Ook in de meer toeristische delen van het land, zoals bij de populaire badplaats Antalya, zijn branden uitgebroken.

Zuid-Europa

Al ruim een maand gaat Zuid-Europa gebukt onder extreme temperaturen. Zo wordt het Zuid-Italiaanse eiland Sicilië geteisterd door honderden bosbranden. Uit voorzorg zijn in de provincie Trapani tientallen huizen geëvacueerd.

Ook in Griekenland, delen van Spanje en Frankrijk woeden branden die zijn ontstaan door de droge en warme zomermaanden, met plaatselijk temperaturen boven de 40 graden.

In Rotterdam zijn bij het jaarlijkse Zomercarnaval tientallen mensen aangehouden. De politie meldt aan de NOS dat het om zo'n 35 tot 40 personen gaat. Volgens de politie is het evenement zonder grote incidenten verlopen.

Op meerdere locaties in de binnenstad van Rotterdam werden bezoekers preventief gefouilleerd. Daarbij werden onder meer messen en meerdere vuurwapens in beslag genomen. Ook zijn er mensen aangehouden voor openbare dronkenschap en het niet kunnen tonen van een identiteitsbewijs.

Na de carnavalsoptocht bleef het nog druk in de stad, onder andere bij Beurs. Daar riep de politie de menigte aan het eind van de avond op om naar huis te gaan.

Het jaarlijkse Zomercarnaval en de daarbij behorende Straatparade met praalwagens en dansers trekken ieder jaar veel bezoekers naar de stad. Het feest heeft invloeden uit carnavaltradities van Caribisch Nederland, Kaapverdië, Suriname en Spanje. In 2023 werd het festijn door Unesco als immaterieel erfgoed erkend.

In Eindhoven is een gevel in en appartementencomplex zwaar beschadigd geraakt toen de bewoner binnen zijn campingkooktoestel wilde testen. Zeker één gasfles is ontploft. Door de drukgolf raakte de gevel ontwricht. De man bleef ongedeerd, "op wat verschroeid beenhaar na", zo zei hij.

De bewoner wilde volgende week gaan kamperen. "Waarschijnlijk zit er een foutje in het gasstel, waardoor die zo reageerde op de druk", zei de bewoner tegen Omroep Brabant.

Uit voorzorg zijn de bewoners van naastgelegen appartementen geëvacueerd. Het is nog onduidelijk of die veilig genoeg zijn om naar terug te keren.

Moeten 24 parlementsleden die als China-gezind worden gezien hun zetel opgeven? Over die vraag konden burgers vandaag stemmen in 24 kiesdistricten in Taiwan. De parlementsleden hebben de zogenoemde 'grote terugroepverkiezing' allemaal overleefd; in ieder district stemde een meerderheid tegen.

De stemmingen hadden grote gevolgen kunnen hebben voor de verhoudingen in de Yuan, het Taiwanese parlement. Bij de verkiezingen in januari 2024 werd Lai Ching-te van de China-kritische Democratische Progressieve Partij (DPP) verkozen tot president, maar de oppositie behaalde een kleine meerderheid in de Yuan.

Sindsdien heerst er een politieke impasse op het eiland. De oppositie, met als grootste partij de Kwomintang, blokkeert wetsvoorstellen van de DPP en voert zelf wetten door.

Taiwan is diep verdeeld over de kwestie. Tegenstanders van de Kwomintang, die zich relatief vriendelijk opstelt tegenover China, geloven dat de oppositiepartij wordt beïnvloed door Peking. De Kwomintang ontkent dit, maar de vermoedens groeiden toen meerdere Kwomintang-parlementsleden vorig jaar een bezoek brachten aan een hooggeplaatst lid van de Chinese regering.

Meer stemmingen

In reactie daarop organiseerden Taiwanese burgers petities om Kwomintang-leden uit hun functie te ontheffen. In totaal kregen de petities voor 31 zetels van parlementsleden voldoende steun om een stemming over hun politieke toekomst te organiseren.

De oppositie behoudt zijn meerderheid dus voorlopig. In augustus vinden de overige zeven stemmingen plaats.

Een meisje van 11 is vanmiddag met een auto een woning in Hengelo in de provincie Overijssel binnengereden. Het meisje mocht van haar vader een stukje rijden, meldt Tubantia. De krant sprak de vader van het meisje, die tijdens het ongeluk naast haar zat. De moeder en een baby zaten op de achterbank.

Bij een T-splitsing trapte het meisje per ongeluk het gaspedaal in in plaats van te remmen, meldt de krant. Daardoor reed de auto een woning aan de Albert Verweijstraat binnen, dicht bij de woning van het gezin.

Er zijn geen gewonden gevallen bij het incident. De bewoners van de woning waren in de achtertuin aan het werk en bleven ongedeerd. Hun huis is wel zwaar beschadigd geraakt. Op beelden is te zien hoe de gevel van het huis grotendeels is weggeslagen door de auto.

Harde knal

Bewoners zeggen tegen de krant flink geschrokken te zijn door het ongeluk. Omwonenden hoorden een harde knal en dachten in eerste instantie aan een gaslek. Volgens hen was het meisje na de aanrijding erg overstuur.

De politie doet nog onderzoek naar de aanrijding. Het is nog niet duidelijk of het huis veilig genoeg is om vannacht in te kunnen overnachten.

In en om het Haarlemmermeerse Bos en Big Spotters Hill bij Hoofddorp geldt sinds vanmiddag 16.00 uur een noodverordening. Het gebied is verboden terrein voor iedereen tot morgenochtend 08.00 uur.

De gemeente heeft de noodverordening afgekondigd nadat er op sociale media een oproep was verschenen om samen te komen in het gebied voor "een evenement zonder vergunning", meldt omroep NH.

Zo'n evenement kan leiden tot "onveilige situaties, overlast en risico's voor de omgeving", zegt de gemeente Haarlemmermeer op de website. Desgevraagd wil zowel de gemeente als de politie niet zeggen waar de oproep op sociale media te vinden is.

Actief toezicht

Nu er een noodverordening is afgekondigd, kunnen politie en handhavers actief toezicht houden in het gebied. Tegelijk worden alle socialemediakanalen in de gaten gehouden. Wie wel naar het Haarlemmermeerse Bos of Big Spotters Hill wil overtreedt volgens de gemeente de noodverordening. In coronatijd waren er af en toe illegale raves in het Haarlemmermeerse Bos met soms honderden bezoekers.

Op 23 januari 2022 was een verslaggever van NH getuige van een illegaal feest in het Haarlemmermeerse Bos. Hij beschreef hoe een paar honderd mensen naar een geheime locatie in het bos kwamen na een oproep op sociale media. De locatie was afgeplakt met zwart landbouwplastic. De politie maakte een einde aan het feest.

Een vermiste Nederlandse man is na twee dagen teruggevonden in Noorwegen. De man werd door zijn familie als vermist opgegeven nadat hij donderdag niet was teruggekeerd na een wandeling langs de toeristische Trollenroute.

De man werd door reddingswerkers van het Rode Kruis gevonden op ongeveer 1050 meter hoogte tussen Storegrovfjellet en Trollwegen, melden Noorse media.

Deze reddingswerker vertelt over het moment dat ze de man aantroffen:

De man verkeert in goede gezondheid, zegt zijn familie. Hij is overgebracht naar het ziekenhuis in Molde ter controle. "Ik heb hem net gesproken en hij is wat moe en heeft lichte schaafwonden, maar verder gaat het goed", zegt zijn zoon die in Nederland is.

Zijn vader was samen met zijn vrouw en dochter onderweg richting Stabbeskaret, een populair uitkijkpunt voor toeristen. De wandelroute daarheen wordt als uitdagend gezien en duurt normaal gesproken ongeveer vier tot vijf uur.

Ongeveer een kilometer voordat ze de top hadden bereikt besloten de vrouw en dochter terug te keren. "Mijn vader besloot alleen door te gaan", zegt zijn zoon. Zijn vader bereikte de top, maar in de laatste kilometers op de terugweg belandde hij in de dichte mist. "Daar raakte hij gedesoriënteerd en is hij de weg kwijtgeraakt."

Slechte weersomstandigheden

Toen de man niet terugkeerde van zijn wandeling, schakelde zijn familie de hulpdiensten in. Het was erg mistig in het gebied op vrijdag en er was sprake van hevige regenbuien. Ook waren er aardverschuivingen en werden verschillende wegen afgesloten. Dat maakte de zoekacties naar de man lastig voor de hulpdiensten. Een reddingshelikopter moest meerdere keren terugkeren vanwege de mist.

De man werd uiteindelijk vanmiddag gevonden door reddingswerkers van het Rode Kruis. De familie is hen erg dankbaar en is onder de indruk van de inzet van de vrijwilligers, zegt de zoon. "Heel veel vrijwilligers, bijna honderd mensen, zijn vandaag de berg opgegaan. Gewoon met hun eigen auto's om naar hem te zoeken: dat doen ze daar gewoon."

Op het strand bij Heemskerk zijn vanochtend twee zeldzame spitssnuitdolfijnen aangespoeld. Een van de twee ging dood op het strand. Een dierenarts heeft de ander laten inslapen.

Het gebeurt vrijwel nooit dat spitssnuitdolfijnen aanspoelen op de Nederlandse kust, zegt SOS Dolfijn tegen NH Nieuws. Het dier leeft in de diepzeeën bij de Canarische Eilanden en Azoren komt normaal helemaal niet voor in de Noordzee.

Toen de twee dolfijnen vanochtend aanspoelden, hebben strandgangers geprobeerd om het levende dier vanaf het strand terug de zee in te krijgen. Maar dat lukte niet.

Dit zijn beelden van de zeldzame spitssnuitdolfijnen op het strand:

"Deze dieren kunnen niet goed navigeren in ondiepe wateren", zegt SOS Dolfijn. "De humane keuze is dus euthanasie."

De twee kadavers zijn overgebracht naar de Universiteit Utrecht, waar sectie wordt verricht. Mogelijk dat daarmee de oorzaak van de stranding duidelijk wordt.

In 2021 spoelden er ook twee spitssnuitdolfijnen aan op de Nederlandse kust, toen bij Monster in het Westland. Ook toen probeerden omstanders zonder resultaat de dieren te redden. En in 2017 spoelden er twee levend aan op de stranden bij Serooskerke en Egmond. Zij stierven niet veel later.

Vakantiegangers in het Alpengebied moeten ook de komende dagen rekening houden met onweer en zeer veel regen.

Vandaag valt in het zuiden van Duitsland al 60 tot 90 millimeter en in een brede strook over Zwitserland 80 tot 120 millimeter. In Tirol in Oostenrijk wordt vandaag 60 tot 100 millimeter verwacht.

De komende dagen blijft het in dit deel van Europa hard regenen. In Tirol kan plaatselijk in totaal 250 millimeter vallen. Dat is meer dan normaal in een hele zomer.

Het regengebied breidt zich de komende dagen uit naar het noordoosten van Italië en de Balkan. In delen van Toscane en rond het Gardameer kunnen buien gepaard gaan met harde windstoten en grote hagelstenen.

Frankrijk

Het was vandaag behoorlijk druk op de Europese wegen in de richting van de bekende vakantiebestemmingen richting het zuiden. In Frankrijk stonden vandaag files op de gebruikelijke plaatsen, zoals op de A7 van Lyon naar Avignon. Daar meldde de ANWB om 15.15 uur een vertraging van anderhalf uur tussen Orange Nord en Bollène. Richting Spanje, ten zuiden van Narbonne, was de vertraging meer dan een uur. Ook rond Bordeaux was het druk.

In Parijs wordt morgen extra drukte verwacht in verband met de slotetappe van de Tour de France.

Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland

In Duitsland was het ook druk op de weg. De ANWB meldde dat het vooral in het zuiden en in het noorden rond Hamburg en Bremen het geval was. In Oostenrijk moet het verkeer naar Tirol over de Fernpass rekening houden met vertraging.

In Zwitserland stond voor de Gotthardtunnel richting Italië 8 kilometer file. Dat levert meer dan een uur vertraging op. Bij de San Bernardino-pas was de vertraging bijna anderhalf uur.

Zwarte zaterdag

Volgend weekend, op zaterdag 2 augustus, wordt de drukste dag op de weg van deze zomer verwacht. Die dag wordt ook wel zwarte zaterdag genoemd.

De ANWB waarschuwde dat automobilisten hinder kunnen ondervinden van de hevige regenval en files:

De Velperweg, een van de oudste en belangrijkste wegen van Arnhem, is in anderhalf jaar tijd omgebouwd van een chaotische toegangsroute tot een met bomen omzoomde weg met veel ruimte voor fietsers en wandelaars.

Omwonenden tonen zich vooral tevreden over de nieuwe rotonde met apart fietspad die in de plaats is gekomen van een druk kruispunt ter hoogte van museum Bronbeek.

"We zagen heel vaak een automobilist nog net even het oranje stoplicht 'meepakken' en zich met 80 tot soms wel 100 kilometer per uur op het kruispunt storten. Zonder dat je kon zien of er nog iemand aankwam", zegt makelaar Rob Kranen bij Omroep Gelderland.

Kranen keek jarenlang op het kruispunt uit. "Het is verbazingwekkend dat er de laatste tien à vijftien jaar geen dodelijke ongelukken zijn gebeurd; er waren wel veel aanrijdingen", stelt hij. "Die snelheid is er met de rotonde nu wel uit."

Lommerrijke laan

Begin vorige eeuw was de Velperweg tussen het centrum van Arnhem en Velp een lommerrijke laan, die langs monumentale landgoederen voerde. Maar de laatste decennia was het vooral een brede weg van A naar B waar fietsers zich aan de randen moesten zien te redden.

Begin vorig jaar reden er per dag ongeveer 14.000 auto's en 5000 fietsers over de Velperweg, waarmee het ook een van de drukste straten in de stad was. Uit onderzoek bleek dat de weg ook op de 5e plaats stond op de lijst van de onveiligste wegen in Gelderland.

Alsof dat nog niet voldoende aanleiding was om de Velperweg aan te pakken, bleek ook dat de weg niet goed berekend was op extreem weer. Al het asfalt veroorzaakte bij warm weer extra opwarming van de omgeving. Bij veel regen ontstond wateroverlast.

Renaissance

Uiteindelijk leidde dat tot het plan voor een "groene, klimaatadaptieve boulevard" met beduidend minder asfalt, een nieuw, modern rioleringssysteem en minder ruimte voor auto's. Het ingenieursbureau dat het plan maakte spreekt zelf van een renaissance omdat de Velperweg nu weer de uitstraling heeft die hij begin vorige eeuw ook had.

De Velperweg is sinds gisteren weer open voor alle verkeer. Alleen de trolleybus moet nog een paar dagen omrijden omdat uit de bovenleiding op de Velperweg koper is gestolen. "Vanwege de vakantieperiode is het lastig om dit meteen op te lossen", meldt vervoerder Transdev.

Rijkswaterstaat is begonnen aan het verbreden van de A27 tussen Houten en knooppunt Hooipolder. In verband met de werkzaamheden gaat de snelweg telkens op een aantal plekken dicht. De verwachting is dat het verkeer een half uur tot een uur vertraging oploopt.

Verbreding van de A27 is noodzakelijk, zegt Rijkswaterstaat. Er staan zo vaak files, vooral bij Meerkerk, dat er extra rijstroken bij moeten komen. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want als je een weg verbreedt betekent dat bijvoorbeeld ook dat de viaducten over de weg langer moeten worden en de ondergrond aangepakt moet worden.

"Verwacht veel machines en vrachtwagens die heen en weer karren", zegt Michael Blatter van Rijkswaterstaat bij RTV Utrecht. "Het wordt een enorme klus."

Langere viaducten

Ruim honderd mensen zijn gisteravond aan het werk gegaan met wat volgens Blatter nog maar de voorbereidingen zijn op de uiteindelijke verbreding. Later deze zomer worden bijvoorbeeld de viaducten over de A27 gesloopt, zodat er straks langere viaducten gebouwd kunnen worden.

Ook de watergangen onder de snelweg worden aangepakt, vertelt Blatter. "In het natuurgebied rondom Meerkerk liggen veel sloten en andere grotere waterwegen. Die lopen nu in een grote buis onder de A27 door. Maar als de weg breder en zwaarder wordt, moet je er wel voor zorgen dat die buizen daartegen kunnen."

Voor automobilisten betekenen de werkzaamheden dat ze moeten omrijden. De afsluitingen gaan in delen. Zo is sinds gisteravond het stuk A27 dicht tussen knooppunt Gorinchem en knooppunt Everdingen, alleen in de richting van Utrecht. Volgend weekend komt daar de andere richting bij en is de weg dus in beide richtingen afgesloten.

Van maandag 4 augustus tot woensdag 13 augustus 05.00 uur is de A27 tussen knooppunten Everdingen en Gorinchem afgesloten richting Breda. Daarna begint het werk aan het stuk A27 tussen Gorinchem en knooppunt Hooipolder, met ook weer tal van gedeeltelijke afsluitingen.

Extra zitvlees

Zoals gebruikelijk adviseert Rijkswaterstaat om te rijden. Dat vereist extra zitvlees, want de omleidingsroutes zijn tientallen kilometers lang. "Wil je van Utrecht bijvoorbeeld naar Breda, dan moet je via Den Bosch of Rotterdam", aldus Blatter.

Hij verwacht dat het vooral in het begin van de zomerafsluitingen drukker zal zijn op omliggende wegen als de A12. "We zien dat mensen vaak nog even moeten wennen aan een afsluiting. Al weet je in een zomervakantie nooit hoe het gaat lopen: het rijgedrag van vakantiegangers is onvoorspelbaar. Komen er ineens veel Duitsers richting de Nederlandse kust, of juist niet? Dat weet je niet."

Dwars door Nieuwegein

Blatter benadrukt dat automobilisten de gele borden met de omleidingsroutes moeten volgen en dus niet op hun navigatie moeten vertrouwen. Vorig jaar, toen delen van de A2 dicht waren, ging het mis toen automobilisten Google Maps of een van de andere apps gebruikten. De apps zochten de kortste andere route en vonden die dwars door Nieuwegein heen. De straten liepen daar vorig jaar augustus volledig vast.

Vertrouw dus niet per definitie op zo'n routeplanner, zegt Blatter. "We hebben wel verzoeken bij navigatiesystemen ingediend om officiële omleidingsroutes aan te bevelen, maar we hebben er geen invloed op of dat ook echt gebeurt."

Het Amerikaanse leger heeft gisterochtend in Syrië Dhiya' Zawba Muslih al-Hardani gedood, volgens de Amerikanen een hooggeplaatste IS-leider. Het Amerikaanse militaire commando voor het Midden-Oosten (Centcom) heeft dat bekendgemaakt. Ook twee volwassen zoons van het IS-kopstuk zouden bij de aanval in al-Bab in de regio Aleppo zijn gedood.

Volgens het leger waren de zoons net als hun vader lid van de terreurbeweging Islamitische Staat. Centcom schrijft dat het drietal "een gevaar was voor Amerikaanse troepen en bondgenoten". Dat wordt niet toegelicht. De Amerikanen maken niet duidelijk wat de rol van Hardani binnen IS precies zou zijn geweest.

Op de locatie van de aanval waren volgens het leger ook drie vrouwen en drie kinderen aanwezig. Zij zouden ongedeerd zijn gebleven.

In Syrië zijn zo'n 2000 Amerikaanse militairen gestationeerd om vanuit daar te strijden tegen IS. "We blijven IS-terroristen achtervolgen. Ze zijn niet veilig waar ze slapen, waar ze opereren en waar ze zich verstoppen", dreigt een commandant van Centcom in het persbericht.

Islamitische Staat riep elf jaar geleden een kalifaat uit in delen van Syrië en Irak en heerste over een gebied met daarin bijna 10 miljoen inwoners. Inwoners van bezet gebied moesten leven onder een strenge interpretatie van de islamitische regels.

Sinds 2017 verloor de terreurbeweging onder leiding van de Verenigde Staten zijn grondgebied in Irak. In 2019 raakte IS ook het bezette gebied in Syrië kwijt. Sinds de machtsovername door de nieuwe Syrische president Sharaa probeert IS zich te hergroeperen en weer vaker aanslagen te plegen.

Imkers op Walcheren zijn begonnen met het zenderen van Aziatische hoornaars. De hoop is dat de exoot met een zendertje om zijn taille de weg wijst naar zijn nest. Dat kan dan worden vernietigd.

"Het doel van dit project is om het aantal Aziatische hoornaars in Zeeland te beperken zodat ze niet de overhand krijgen en al het goede uit de natuur wegroven", zegt Sam de Visser van de gemeente Veere bij Omroep Zeeland.

De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) is een wesp die hier van nature niet voorkomt, maar al een aantal jaar vooral in het zuiden van Nederland wordt aangetroffen. Omdat hij gemeen kan steken is de hoornaar heel vervelend voor de mens. Maar voor honingbijen, hommelsoorten en andere bestuivende insecten is de hoornaar dodelijk.

De Manteling

Imkers hebben nu de bestrijding van de hoornaar op zich genomen. Zoals in duingebied de Manteling bij Domburg, waar de exoot steeds meer overlast veroorzaakt.

"Je moet het behandelen als een exoot, maar we krijgen hem niet meer uitgeroeid. Er zijn er al te veel in Nederland", aldus De Visser. "Vorige week werd een hovenier vijf keer gestoken en die was wel een beetje draaierig."

Kijk hier hoe het zenderen van de hoornaars in zijn werk gaat:

Met het zendertje van ongeveer een centimeter groot gaan de gemeente en de imkers op Walcheren de strijd aan met het plaagdier. Het zendertje wordt om de taille bevestigd, terwijl de hoornaar met het achterlijf in een soort van pincet wordt gestopt zodat hij niet kan steken.

Daarna laten de vrijwilligers hem vrij, in de hoop dat hij naar zijn nest vliegt. "Via een antennesysteem kunnen we het beestje volgen tot zo'n 140 meter. We zien op de telefoon via een app waar die naartoe gaat", zegt imker Rob Voesten.

De vernietiging van het nest zelf is daarna routine, vergelijkbaar met het weghalen van een gewoon wespennest. De bestrijders moeten wel extra opletten, want het zendertje kost zo'n 125 euro per stuk en kan prima worden hergebruikt. Het is dus zaak om de gezenderde hoornaar terug te vinden.

Zwaarlijvig

Inmiddels weten veertien imkers hoe ze een Aziatische hoornaar moeten zenderen. Het is hierbij van belang dat de zenders zijn opgeladen, zodat ze twee dagen lang op volle kracht kunnen werken. Ook moeten de imkers opletten dat de hoornaar niet te zwaarlijvig is, zegt Voesten. Dikke hoornaars komen niet meer van de grond af als ze het extra gewicht van 0,17 gram moeten meetorsen dat de zender weegt.

Of het zenderen een oplossing is moet nog blijken. De gemeente benadrukt dat het om een proef gaat en heeft 25 zenders gekocht.

Advocaten maken zich zorgen over de hack bij het Openbaar Ministerie. Het OM is al anderhalve week van het internet afgesloten, waardoor ook advocaten hun werk niet goed kunnen doen.

Het Landelijk Advocatennetwerk Gewelds- en Zedenslachtoffers (LANGZS) wil dat advocaten en het OM zo snel mogelijk weer digitaal met elkaar kunnen communiceren. Ook de Nederlandse Orde van Advocaten is bezorgd over de situatie. De organisatie roept advocaten op om melding te doen van de praktische gevolgen in het werk.

"We merken er heel veel van", zegt Annemarie van der Velden van Luns Van der Velden Advocaten, tevens aangesloten bij LANGZS. Ze legt uit dat er alleen nog telefonisch contact mogelijk is met het OM. "En als iedereen gaat bellen, wordt het een chaotische situatie."

'Niks komt tot ons'

Het OM koppelde vorige week alle systemen los van het internet na vermoedens van een hack, wat later werd bevestigd. OM-medewerkers kunnen nog wel met elkaar mailen, maar digitaal contact met de buitenwereld is niet meer mogelijk.

"Dat betekent dat we weer heel veel moeten printen en op papier de deur uit moeten doen", zei Marthyne Kunst van het OM-crisisteam deze week. Dit gaat mogelijk nog weken duren.

"Niks komt tot ons op dit moment", zegt advocaat Van der Velden. "En als we iets nieuws willen, gaat elk OM-parket daar anders mee om. Rotterdam heeft deze week tegen ons gezegd: 'Je moet het maar komen halen.' Dat is geen onwil van die OM-medewerkers, maar het is geen werkbare oplossing."

In sommige zaken leidt dit direct tot vertraging, zegt Van der Velden. Ook ontstaan er volgens haar zorgelijke kwesties. "Stel: een slachtoffer wil een contactverbod, dan stuur je normaal gesproken via de mail een ingescande brief naar het OM, en die komt nu niet aan."

'Post is geen oplossing'

De advocaat is kritisch over het ontstaan van het hack bij het OM. "Wij vinden het lastig te begrijpen dat een overheidsinstantie - die verantwoordelijk is voor de veiligheid van u en mij - zelf kennelijk de ICT niet goed op orde heeft. Een cyberaanval is gewoon iets waar je tegenwoordig rekening mee moet houden."

De oplossing die het OM heeft gekozen - alles via de post versturen - is volgens Van der Velden niet werkbaar. Ze vindt dat er zo snel mogelijk een nieuwe digitale verbinding moet komen tussen het OM en de andere partijen in het strafrechtproces.

Het OM noemt de zorgen en frustraties van de advocaten in een verklaring "terecht en begrijpelijk". Het doel is volgens het OM om zo snel mogelijk op een verantwoorde manier terug te keren naar de normale situatie. "Tot die tijd blijven de in gang gezette noodprocessen van kracht en blijven we zoeken naar alternatieve werkwijzen, zodat de voortgang van strafzaken zo min mogelijk hinder ondervindt."

Ook de zorgen van slachtoffers zijn begrijpelijk, stelt het OM. "Slachtoffercoördinatoren doen hun best om de contacten zoveel mogelijk op de normale (telefonische) wijze te onderhouden."

De Turks-Nederlandse acteur Hüseyin Cahit Ölmez is overleden op 62-jarige leeftijd. Ölmez brak in Vlaanderen door als motoragent Selattin Ateş in de populaire tv-serie Flikken. Hij speelde in de eerste drie seizoenen van die serie, die begon in 1999.

In Nederland speelde Ölmez onlangs nog in de remake van de ziekenhuisserie Medisch Centrum West. Ook had hij rollen in series als Baantjer en Van Speijk, speelde hij in de film Gangsterboys uit 2010 en in de met twee Gouden Kalveren bekroonde film Wolf (2013).

Verder runde Ölmez, die eind jaren 80 afstudeerde aan de toneelschool in Amsterdam, nog kort een restaurant in Gent.

Inzamelingsactie

Ölmez overleed maandag aan de gevolgen van kanker en werd donderdag begraven in de Turkse stad Mersin, schrijft acteur Ilker Delikaya op de pagina van een inzamelingsactie die hij voor Ölmez was gestart.

Met die actie moest een alternatieve behandeling tegen kanker worden bekostigd, zo is te lezen op de pagina. De ziekte werd enkele maanden geleden bij Ölmez geconstateerd. Delikaya schrijft dat er in Nederland nog een afscheid voor Ölmez wordt georganiseerd. De datum is nog niet bekend.

Fijn gevoel voor humor

In Belgische media reageren acteurs waarmee hij speelde in Flikken verslagen op zijn dood. "Hij had een heel fijn gevoel voor humor", zegt Mark Tijsmans, die in de serie als agent Wilfried Pasmans een hoofdrol had, tegen de Gazet van Antwerpen.

De afgelopen jaren was het contact tussen de twee acteurs verwaterd, waardoor hij werd overvallen door het nieuws van zijn dood. "Hij is gegaan zoals hij vaak leefde: omhuld door mysterie", aldus Tijsmans.

"Dat hij een restaurant geopend en vervolgens weer gesloten had in Gent, dat hij weer naar Nederland was getrokken... je hoorde het altijd pas achteraf. Je wist nooit alles van Cahit. Een wandelend enigma."