NOS Nieuws - Algemeen

De lezing van de pro-Israëlische activist Rawan Osman woensdagavond aan de Maastricht University is voortijdig beëindigd vanwege protest in en buiten de zaal. Dat bevestigt een woordvoerder van de universiteit aan persbureau ANP na berichtgeving van De Telegraaf.

Het had geen zin om Osman door te laten gaan met haar lezing vanwege "het kabaal" dat pro-Palestijnse demonstranten buiten de zaal maakten, aldus de woordvoerder. De actievoerders bonsden op de ramen, is te zien op beelden op het Instagramaccount van het pro-Palestijnse Maastricht Encampment.

Actiegroep Free Palestine Maastricht noemde de lezing eerder "propaganda" en riep studenten, medewerkers van de universiteit en bewoners van de stad op te komen protesteren om zo de lezing te boycotten.

Ook protest in Nijmegen

De Telegraaf schrijft dat de pro-Palestijnse actievoerders niet bij de lezing aanwezig mochten zijn, maar dat het vier van hen toch lukte om plaats te nemen tussen het publiek. Volgens de woordvoerder maakten zij Osman "het spreken onmogelijk" en hebben zij het universiteitsgebouw moeten verlaten.

Osman was in Maastricht op uitnodiging van de Nederlandse afdeling van StandWithUs, een pro-Israëlische organisatie die in 2001 is opgericht in de VS. Op de website van de organisatie worden als belangrijkste doelen het steun van Israël en het wereldwijd bestrijden van antisemitisme genoemd.

Eerder deze week gaf Osman een lezing op de Nijmeegse Radboud Universiteit, die eveneens werd verstoord door pro-Palestijnse demonstranten. Osman kon haar lezing hier wel afmaken. Na afloop blokkeerden de betogers de auto van Osman. Na ingrijpen van beveiliging en politie kon ze wegrijden.

De Duitse douane heeft een bijzondere vondst gedaan bij het controleren van een langeafstandsbus in de deelstaat Beieren. Een van de passagiers bleek drugs te hebben verstopt in drie wraps. De 29-jarige man was onderweg van Nederland naar Hongarije.

De drugs werden zondagavond ontdekt bij een reguliere controle op het busstation van Würzburg, melden Duitse media. De man met de tortilla's zei dat hij niets had aan te geven, zoals alcohol of sigaretten. Ook verklaarde hij dat hij geen drugs bij zich had.

De douane besloot toch zijn spullen te controleren en vond drie wraps die in plastic waren gewikkeld. Daar leek niets mee aan de hand: uit de bovenkant stak zelfs een beetje sla. Omdat de wraps anders voelden dan normaal werden ze toch geopend en daarop kwamen de drugs tevoorschijn.

Uiteindelijk bleek dat de wraps waren gevuld met zakjes crystal meth van bij elkaar 339 gram. Dat is goed voor een straatwaarde van 23.000 euro. De man is aangehouden op verdenking van drugssmokkel. Zijn nationaliteit is niet bekend.

In de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires is een protest van voetbalfans en gepensioneerden uitgelopen op grootschalige rellen. Volgens de autoriteiten zijn zo'n negentig mensen opgepakt en zijn vijftien mensen naar het ziekenhuis overgebracht, onder wie een agent op wie was geschoten en een demonstrant die bij zijn hoofd was geraakt door een traangasgranaat.

Bij de demonstratie gingen voetbalsupporters van de rivaliserende clubs Boca Juniors en River Plate gezamenlijk de straat op. Ook supporters van andere clubs sloten zich aan. Nadat ouderen bij eerdere protesten tegen de lage pensioenen gewond waren geraakt besloten de fans uit solidariteit zij aan zij mee te demonsteren.

Bekijk hier hoe de demonstratie uit de hand liep:

Ouderen in hoofdstad Buenos Aires verzamelen zich al weken elke woensdag bij het parlementsgebouw om te protesteren tegen de kortingen op hun pensioen, ingevoerd door de uiterst rechtse president Milei. Die kwam eind 2023 aan de macht en wil door te snijden in de pensioenen de torenhoge inflatie in het land indammen.

Volgens de oppositie gaan die bezuinigingen echter ten koste van de meest kwetsbaren in Argentinië en hebben veel ouderen moeite om rond te komen.

Geïnspireerd door Maradona

De aanhangers van de voetbalclubs wilden met hun aanwezigheid de ouderen beschermen tegen nieuwe incidenten. Daarbij lieten ze zich inspireren door de Argentijnse voetballegende Diego Maradona. Tijdens de demonstratie haalden de voetbalfans een citaat van hem aan: "Hoe kan ik gepensioneerden niet verdedigen? Je moet wel een echte lafaard zijn om gepensioneerden niet te verdedigen."

De politie hield de Boca Juniors-fans tegen op weg naar het parlementsgebouw, waarna agenten en supporters slaags raakten met elkaar. De politie vuurde rubberkogels af en zette waterkanonnen in om de duizenden demonstranten uit elkaar te drijven. Een aantal van hen gooide stenen en andere voorwerpen naar de politie.

Vooraf had het ministerie van Veiligheid gewaarschuwd dat iedereen die de orde zou verstoren of zich gewelddadig zou gedragen een stadionverbod opgelegd zou krijgen. Hoeveel fans die betrokken waren bij de rellen nu niet meer bij de wedstrijden van hun team mogen zijn, is nog niet bekend.

De ruimtemissie die de vervangers van twee gestrande Amerikaanse astronauten naar het ISS-ruimtestation moet brengen is uitgesteld. De vlucht van SpaceX en NASA werd woensdagavond (lokale tijd) kort voor vertrek uitgesteld vanwege een probleem op het lanceerplatform.

Als het lukt om het probleem op tijd te verhelpen wordt er vrijdagavond een nieuwe poging gedaan. Dat is ook afhankelijk van de weersomstandigheden bij het Kennedy Space Center in Florida. De vier astronauten waren al aan boord van de raket toen het bericht kwam dat de lancering niet doorging.

De groep vertrekkende astronauten, ook wel 'Crew 10' genoemd, bestaat uit twee Amerikanen, een Japanner en een Rus. Zij gaan daar een Rus en drie Amerikanen vervangen, onder wie Suni Williams (58) en Butch Wilmore (61).

De twee astronauten zitten er al sinds juni en zouden eigenlijk een week blijven, maar ze konden niet terug door problemen met de capsule waarmee ze zouden terugkeren. Deze Starliner van Boeing werd uiteindelijk leeg naar de aarde teruggebracht.

Experimenten

De NASA besloot dat de gestrande astronauten met een SpaceX-capsule terug moesten, maar die plannen werden meermaals uitgesteld. Als de lancering van woensdagavond door was gegaan, hadden Williams en Wilmore zondag kunnen terugkeren naar de aarde. De afgelopen maanden hielpen ze in het ruimtestation met experimenten en het onderhoud.

De meeste missies naar het ruimtestation duren zes maanden, een enkele keer duurt die een jaar.

Een prominente Palestijnse activist mag van de rechter voorlopig niet de VS worden uitgezet. De rechter zegt meer tijd nodig te hebben om een besluit te nemen en heeft een verbod op de uitzetting verlengd.

De 30-jarige Mahmoud Khalil werd afgelopen weekend gearresteerd door de Amerikaanse immigratiedienst. Hij had een leidende rol bij de pro-Palestijnse demonstraties vorig jaar op de Columbia University in New York.

Volgens het ministerie van Binnenlandse Veiligheid is Khalils aanwezigheid in de VS onverenigbaar met het buitenlandbeleid van de regering en is uitzetting daarmee rechtmatig. Dat staat in een document dat persbureau Reuters inzag. Eerder deze week blokkeerde de rechter de uitzetting voor het eerst.

Volgens het Amerikaanse recht heeft Khalil het recht om zijn verhaal te doen om een gedwongen vertrek uit de VS af te wenden. Dat zal moeten gebeuren bij een aparte rechter die gaat over immigratie. Dat kan een lang juridisch proces zijn.

Leidende rol

Op de campus van de Columbia University vonden vorig jaar grote pro-Palestijnse demonstraties plaats, waarbij studenten tentenkampen opzetten en een universiteitsgebouw bezetten. Khalil, die eind vorig jaar is afgestudeerd, had een leidende rol. Bij onderhandelingen met het universiteitsbestuur trad hij op als woordvoerder namens de demonstranten.

Volgens zijn advocaten is Khalils arrestatie in strijd met de vrijheid van meningsuiting, het Eerste Amendement van de Amerikaanse grondwet. Ze spreken van een vergelding voor zijn kritiek op de grootschalige aanval van Israël op Gaza, na de terreuraanslagen van Hamas in oktober 2023. Het staat hem vrij om op te komen voor Palestijnse rechten, redeneren zij.

'Aanhanger van Hamas'

"Dit gaat niet over de vrijheid van meningsuiting", reageerde minister van Buitenlandse Zaken Rubio tijdens een werkbezoek. "Dit gaat over het zijn van een aanhanger van Hamas en over het binnenkomen van onze universiteiten en ze op hun kop zetten. Als je ons had verteld dat je dat van plan was toen je naar Amerika kwam, hadden we je nooit toegelaten."

Eerder betichtte president Trump Khalil er op sociale media van Hamas te steunen, zonder daarvoor bewijs te leveren. Khalil, die in 2022 met een studentenvisum naar de VS kwam en inmiddels een permanente verblijfsvergunning heeft, nam zelf niet deel aan de bezetting van het universiteitsgebouw. Ook is er nooit een aanklacht tegen hem ingediend.

In het weekend van Khalils arrestatie maakte de regering-Trump bekend 400 miljoen euro aan subsidies voor de Columbia University te schrappen. Volgens de regering heeft de universiteit te weinig gedaan om Joodse studenten te beschermen tegen antisemitisme op de campus. Joodse studenten zeiden zich tijdens de protesten van vorig jaar onveilig te hebben gevoeld.

Honderden betogers

Bij de federale rechtbank in New York verzamelden zich woensdag honderden betogers die opriepen tot de vrijlating van Khalil. Op hun protestborden stonden teksten als 'Free Palestine', 'Handen af van onze studenten, laat Mahmoud Khalil vrij' en 'Miljardairs zijn de echte vijand, niet immigranten'. In de rechtbank liet Khalil's acht maanden zwangere vrouw een verklaring voorlezen waarin ze haar dank uitsprak aan de demonstranten.

Op een snelweg in de buurt van Grenoble, in het zuidoosten van Frankrijk, is een voormalig maffiabaas gedood. De 71-jarige Jean-Pierre Maldera was vooral in de jaren 80 en 90 een invloedrijk man binnen de maffia. De politie betitelde hem eens als 'de godfather van Grenoble'.

Maldera werd woensdagochtend op de A41 in zijn auto achtervolgd en beschoten met kalasjnikovs. Nadat hij in zijn arm was geraakt, stapte hij uit in een poging aan de schutters te ontkomen. Daarna werd hij aangereden door een van de auto's die hem achtervolgden. Volgens de officier van justitie overleed hij als gevolg van de aanrijding.

Er zouden drie tot vier daders zijn geweest. Ze gingen ervandoor in een auto die korte tijd later uitgebrand werd teruggevonden op een parkeerplaats in Grenoble.

Broer verdween spoorloos

Maldera was binnen de maffia actief met zijn broer Robert, die tien jaar geleden spoorloos verdween. Na een afspraak in de buitenwijken van Grenoble werd niets meer van hem vernomen.

Jean-Pierre Maldera had een strafblad dat terugging tot de jaren 70. In 2004 werd hij samen met zijn broer veroordeeld voor georganiseerde criminaliteit, maar een jaar later kwamen ze vrij door een administratieve fout.

Of Jean-Pierre de afgelopen jaren ook nog actief was binnen het criminele milieu is niet bekend. Persbureau AFP meldt dat hij sinds zijn vrijlating in 2005 niet meer in beeld was geweest bij de autoriteiten.

Actrice Bruni Heinke is overleden op 84-jarige leeftijd. Dat meldt haar familie aan persbureau ANP. De actrice is op 7 maart overleden aan de gevolgen van kanker.

Heinke was vooral bekend van haar rol als Helen Helmink in soapserie Goede Tijden, Slechte Tijden. Ze nam de rol in 1992 over van Marlous Fluitsma en was tot 1998 te zien in de soap. Ook speelde ze in de jaren zeventig in de tv-serie Dagboek van een herdershond.

"De laatste scène is gespeeld", schrijft de familie van Heinke in het overlijdensbericht. "Ze heeft haar eigen einde geschreven."

Theaterwereld

Heinke werd in 1940 geboren in Rotterdam en studeerde in 1965 af aan de Toneelacademie Maastricht. Ze was daarna verbonden aan De Nederlandse Comedie, Het Amsterdams Toneel, Het Stadstoneel Rotterdam en Toneelgroep Theater.

Maar ze werd vooral bekend door haar rollen in films en in series. Ze speelde onder meer in Soldaat van Oranje, Spetters en Herenstraat 10. Haar laatste rol was in 2022 in de film Casa Coco.

De uitvaart van Heinke is komend weekend in besloten kring.

Als China geen actie onderneemt, kampt ruim 70 procent van de volwassenen en ruim 32 procent van de kinderen over vijf jaar met overgewicht of obesitas. Daarvoor waarschuwt China's Nationale Gezondheidscommissie.

Het toenemend aantal te zware mensen heeft vooral te maken met leefstijlkeuzes: Chinezen consumeren te veel, te ongezond en bewegen te weinig.

De toename van mensen met overgewicht dreigt een gigantische kostenpost te worden voor het land. Naar schatting zal 22 procent van alle medische kosten in 2030 verband houden met overgewicht of obesitas.

China's zorgstelsel staat momenteel al voor aanzienlijke uitdagingen. Het land kampt met een groot tekort aan zorgmedewerkers, het zorgstelsel moet het doen met te weinig geld en de samenleving vergrijst in rap tempo. In 2050 zal 39 procent van de Chinezen 65 jaar of ouder zijn.

Veel zittend werk

China's snelle economische vooruitgang en modernisering van de afgelopen decennia heeft grote invloed gehad op het welvaartsniveau en het leven van de Chinezen. Meer mensen hebben hun banen waarbij ze veel bewogen ingeruild voor kantoorbanen. Deze overgang in combinatie met toegenomen prestatiedruk, stress en langere werkdagen leidt tot minder beweging.

De economische transformatie van een agrarische naar een moderne samenleving ging gepaard met een razendsnelle verstedelijking. In 1980 woonden zo'n 200 miljoen Chinezen in steden. Nu ligt dat aantal rond de miljard.

Met die verstedelijking is ook het aanbod van eten uitgebreid. In grote steden is het niet ongebruikelijk dat restaurants 24 uur per dag open zijn en is het aanbod heel divers, van Chinese maaltijden tot westerse fastfood.

Ook speelt China's digitalisering een grote rol in de veranderende eetgewoontes. Vandaag de dag bestellen zo'n 545 miljoen Chinezen eten online, de meerderheid van alle internetgebruikers.

Dit houdt ook verband met het werk dat deze bestellers hebben. Chinezen maken lange dagen en hebben geen zin om ook nog eens boodschappen te moeten doen en te koken. Zeker niet als het prijsverschil tussen een zelfgemaakte maaltijd en een afhaalmaaltijd nihil is.

Fastfood in China

Ook de fastfoodconsumptie is aanzienlijk toegenomen. Chinezen gaven in 2023 gemiddeld zeven keer zoveel geld uit aan fastfood als in 2005. De populariteit van snel en gemakkelijk eten neemt al decennia toe.

In 1987 was KFC de eerste internationale fastfoodketen die z'n deuren opende in China. In de jaren daarna volgden nagenoeg alle grote fastfoodconcerns. De bedrijven die hun menu en prijzen goed hebben kunnen aanpassen aan de wens van de Chinese consumenten doen goede zaken. Zo heeft KFC met ruim 10.000 filialen ruim twee keer zoveel winkels in China als in de VS.

Maar het zijn niet alleen de buitenlandse fastfoodketens die hun stempel hebben gedrukt op de Chinese eetcultuur. Het Chinese Mixue, een fastfoodketen die ijs en (bubbel)thee verkoopt, mag zichzelf sinds vorig jaar met 45.000 filialen de grootste fastfoodketen ter wereld noemen.

En ook het in 2017 opgerichte Luckin Coffee, China's ultragoedkope koffieaanbieder die mensen alleen met hun smartphone laat bestellen en die bekendstaat om zijn originele koffies met smaken als kaas of ham, heeft in China nu al meer winkels dan Starbucks.

Ook geografie en klimaat spelen een rol. Mensen in steden zijn vaker te zwaar dan mensen op het platteland en mensen in het noorden kampen veel vaker met overgewicht dan mensen in het zuiden van China.

Het belangrijkste verschil zit in de consumptie van koolhydraten, vetten en eiwitten. In het noorden, waar relatief veel graan groeit, consumeren mensen veel meer koolhydraten dan in het zuiden, waar meer rijst en andere voedingsmiddelen worden verbouwd. Ook dragen hoge temperaturen in het zuiden bij aan efficiëntere energieverbranding van het lichaam, wat leidt tot betere gewichtsbeheersing.

Voedselgidsen

In de nationale richtlijnen voor gewichtsbeheer, een gids die Chinezen moet helpen gezonder te eten, zijn voorbeeldrecepten opgenomen voor zeven verschillende regio's. Zo wordt mensen in het noordoosten van China aangeraden om gestoofde vis, groente en rijst te eten. In het noordwesten wordt mensen aangeraden vaker olie- of vleesachtige noedelgerechten te bereiden.

Chinese autoriteiten zetten niet alleen in op het verspreiden van voedingsgidsen, maar ook op een brede voorlichtingscampagne op werk en school. Ze kijken naar de kwaliteit van voedsel in kantines en openen klinieken om gespecialiseerde zorg te bieden aan patiënten met ernstige overgewichtsklachten.

Het leerwerktraject van Indonesische studenten bij de hogeschool Avans+ in Breda deugde niet. Dat stelt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in een rapport. De hogeschool was volgens de IND onder meer te laks over de toelatingseisen en maakte daarnaast inbreuk op de privacy van verpleegkundigen.

Het vertrouwelijke rapport werd in juni 2024 geschreven en is in handen van Omroep Brabant en RTV Drenthe.

Indonesische studenten

De Brabantse hogeschool Avans+ en bemiddelingsbureau Yomema uit Waalwijk waren van plan om jaarlijks zo'n 1200 studenten uit Indonesië naar Nederland te halen. De studenten gingen te werk als verpleegkundigen bij zorginstellingen in Drenthe en Flevoland en volgden een hbo-opleiding.

De eerste 64 Indonesische verpleegkundigen kwamen in 2021 naar Nederland. Zij hadden in Indonesië al een zorgopleiding op mbo- of hbo-niveau afgerond.

Vorig jaar werd duidelijk dat de Indonesische studenten niet goed behandeld werden. De zorgstudenten maakten te lange dagen maakten en kregen te weinig begeleiding. De Arbeidsinspectie startte vervolgens een onderzoek. Dat onderzoek loopt nog.

Yomema had aanvankelijk de bedoeling om zelf verpleegkundigen uit Indonesië te halen, blijkt uit het rapport. Ze zouden dan aan de slag gaan als werknemer. Toen dat project niet doorging, kwam er een samenwerking met de hogeschool voor het leerwerktraject.

Volgens het rapport heeft Avans+ voor en tijdens dat traject een "onvolledig dan wel onjuist beeld van de uitvoering van het project" gegeven. Ook heeft de hogeschool meerdere wetten overtreden, zoals privacyregels en de arbeidstijdwet.

Verder hebben twee studenten van Yomema te horen gekregen dat ze niet zwanger mochten raken in Nederland. Een van hen heeft bij aankomst opheldering gevraagd aan Avans+, staat in het rapport. "Een medewerker heeft toen geantwoord dat het beter is om niet zwanger te worden."

De onderzoeker concludeert bovendien aan de hand van gesprekken met studenten dat er geen sprake was van een stage, maar van arbeid. Er was weinig ruimte om te leren. Twee studenten haalden hun stage niet, maar haalden hun vakken op school wel. Zij werden uit het leerwerktraject gezet. "Ze moesten hun studie ten onrechte beëindigen", staat in het rapport.

'Achterhaald'

Een woordvoerder van Avans+ zegt niet te kunnen reageren op specifieke beschuldigingen die in het rapport staan. "We zijn het niet eens met alle conclusies en stellingen die in het rapport staan. Een aantal zijn achterhaald, omdat we zaken hebben aangepast."

De hogeschool zegt van mening te zijn dat de manier waarop het traject was opgezet goed was. "We hebben vooraf steeds open kaart gespeeld, maar we zijn wel erg snel begonnen. Daarbij hebben we steeds bij de IND aangegeven: zeg maar hoe wij het moeten doen." De school vindt het belangrijk om een goede oplossing te vinden voor de studenten die er nu zijn. "Dat doen we ook met de IND."

De coalitiepartijen houden morgenochtend een ingelast overleg over de motie die in de Tweede Kamer is aangenomen tegen het herbewapeningsplan van EU-voorzitter Von der Leyen. Dat bevestigen Haagse bronnen na een bericht van het AD.

Door het aannemen van de motie is het kabinet in een lastig parket gebracht.

Gisteren nam de Kamer de motie van JA21 aan, waarmee het kabinet wordt opgeroepen om niet akkoord te gaan met het miljardenplan, omdat het deels gefinancierd zou worden door het aangaan van gemeenschappelijke schulden en het versoepelen van de begrotingsregels. Ook de regeringspartijen PVV, NSC en BBB stemden voor de motie.

Het kabinet zit daar behoorlijk mee in zijn maag. De motie beperkt de speelruimte van premier Schoof en andere ministers in Brussel aanzienlijk. Nederland zou alleen kunnen komen te staan in Europa, vrezen voorstanders van het plan.

'Motie wel uitvoeren'

In het overleg van morgen hopen de partijen tot een interpretatie van de motie te komen, waar ook het kabinet wat beter mee uit de voeten kan. Maar de partijen die voor de motie hebben gestemd, willen wel dat die uitgevoerd wordt. Ze zijn voor het opvoeren van de defensie-uitgaven, maar de lidstaten moeten dat gewoon vanuit hun eigen begrotingen doen.

Maar premier Schoof heeft in Brussel al ingestemd met "de contouren" van het plan-Von der Leyen. Tot nu toe heeft het kabinet nog geen inhoudelijke reactie gegeven op de stellingname van de Kamer. Gisteravond kwam er alleen een kort briefje naar de Kamer, waarin stond dat het kabinet "kennis heeft genomen" van de aangenomen motie en later met een uitgebreidere reactie zal komen.

Ook zonder de steun van Nederland kan de EU doorgaan met het herbewapeningsplan. Er zijn genoeg andere landen die er wel mee in willen stemmen.

Het programma en de route voor Koningsdag in Doetinchem zijn gepresenteerd. Suzan & Freek zullen optreden voor de Oranjes, net als de Achterhoekse band Normaal, bekend van hun hit Oerend Hard.

Dit jaar wordt Koningsdag op zaterdag 26 april gevierd, omdat de feestdag anders op een zondag zou vallen. Die dag wordt overgeslagen vanwege de zondagsrust.

Pro-monarchie

De koninklijke familie wordt in de stad ontvangen door Normaal. "Het is misschien in tegenspraak met mijn politieke opvattingen, maar ik ben pro-monarchie", zegt frontman Bennie Jolink tegen Omroep Gelderland. "De koninkrijken in Europa zijn de meest vooruitstrevende landen. Hoog onderwijsniveau, economisch goed ontwikkeld. Dat kan haast geen toeval zijn."

Welk nummer de band gaat spelen, houdt hij nog even geheim.

Burgemeester op brommer

De stad wil tradities laten zien, en hoe die passen in de nieuwe tijd. Zo wordt de koninklijke bus begeleid door authentieke én elektrische brommers. Om dat aan te kondigen reed burgemeester Boumans de zaal van de presentatie binnen op zo'n elektrische brommer - voorzien van oranje details.

De gemeente heeft honderden initiatieven met plannen voor langs de route ontvangen, vertelt Boumans. "Het is heel leuk om die betrokkenheid te zien. Daar gaat Koningsdag voor mij ook over: verbinding en samenleving."

Thuiskomen

De route van de koninklijke familie eindigt op het festivalterrein bij de historische Walmolen. Op het eindpodium treedt het duo Suzan & Freek op met hun nummer De Overkant, een eerbetoon aan de Achterhoek.

"We kunnen niet wachten om te spelen op een plek die voor ons als thuiskomen voelt", zegt het tweetal in een video. Ze zingen onder begeleiding van het Gelders Orkest Phion.

Zwarte Cross

Het zogeheten eindpodium van de koningstocht wordt vormgegeven door de organisatie achter Zwarte Cross, het grootste betaalde festival van Nederland, dat jaarlijks plaatsvindt in Oost Gelre. Doetinchem verwacht 25.000 tot 30.000 bezoekers. Er is 3 miljoen euro uitgetrokken voor het feest.

Koningsdag is niet eerder in Gelderland gevierd. Koninginnedag wel, voor het laatst in 2009: koningin Beatrix trok toen naar Apeldoorn. Die dag werd overschaduwd door een aanslag, waarbij een auto door een groep toeschouwers reed. Zeven omstanders kwamen om het leven.

Een medewerker van de Penitentiaire Inrichting Ter Apel is vorige week op staande voet ontslagen vanwege een relatie met een gevangene. Dat meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

"Ongeoorloofde relaties tussen medewerkers en gedetineerden, van welke aard dan ook, zijn binnen DJI niet toegestaan", stelt de dienst op de website. Het komt vaker voor dat medewerkers van de DJI worden ontslagen vanwege een relatie met een gevangene, blijkt uit het overzicht van voorvallen dat de dienst maandelijks publiceert.

Zo werd in januari nog een complexbeveiliger van de PI in Alphen aan den Rijn ontslagen vanwege een relatie met een gedetineerde. In augustus vorig jaar gebeurde hetzelfde met een medewerker van de PI Rotterdam.

Een medewerker van de PI Krimpen aan den IJssel moest in mei vorig jaar vertrekken omdat die "privé-contacten onderhield met meerdere gedetineerden, diensten heeft geleverd en vertrouwelijke informatie heeft gedeeld".

Seks en vriendschap

Bij de vrouwengevangenis Ter Peel in het noorden van Limburg werden in de zomer van 2023 meerdere medewerkers ontslagen vanwege een relatie met een gevangene. Een mannelijke cipier had seks gehad met een gedetineerde, een andere mannelijke medewerker had een relatie met een gevangene, en weer een andere medewerker was bevriend geraakt met een gedetineerde.

Oud-minister Ploumen sprak destijds van een structureel probleem. Zij is werkzaam voor Bureau Clara Wichmann, dat onder meer opkomt voor de rechten van vrouwelijke gedetineerden. "We horen vaak dat vrouwelijke gedetineerden te maken krijgen met machtsmisbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Vervolgens is het vaak niet mogelijk om anoniem en veilig een klacht in te dienen."

De handelsoorlog met de VS lijkt nu echt begonnen. Vanochtend gingen de Amerikaanse importheffingen in van 25 procent op staal en aluminium uit het buitenland. De EU reageerde direct met tegenmaatregelen en kondigde heffingen aan op typisch Amerikaanse producten zoals spijkerbroeken, whiskey en motoren. Wat gaan we van al die extra belastingen merken?

Al langere tijd werd druk gespeculeerd of de Amerikaanse president Trump daadwerkelijk handelstarieven zou invoeren. Hoewel hij met veel tarieven dreigde, waren ze tot vanochtend daadwerkelijk enkel voor Chinese producten ingevoerd. Tot dus vanochtend vroeg, toen om 06.00 uur de nieuwe belasting op staal en aluminium inging.

Geen uitzonderingen

Helemaal vreemd met Amerikaanse invoerheffingen is Europa niet. In 2018 voerde Trump al eens extra tarieven in op onder meer staal en aluminium. Toen golden er alleen wel veel uitzonderingen. Die zijn er nu niet.

Zo was verpakkingsfabrikant Royal Vaassen verrast toen het bedrijf ontdekte dat ook op hun producten dit keer een extra belasting wordt geheven. Het bedrijf maakt onder meer specialistisch aluminium voor melkflesdoppen. "Met name voor babymelk en speciale voeding. De Amerikaanse markt is zeer belangrijk voor ons", zegt directeur Dries Knaapen. "En het vervelende is, je kunt niks anders dan de rekening bij de klant neerleggen."

De Europese Commissie rekende uit dat Europese goederen met een waarde van 26 miljard euro getroffen worden door de heffingen. Volgens Global Trade Alert, de waakhond voor de wereldhandel, gaat het in Nederland om zo'n 1,2 miljard euro.

Niet alle bedrijven worden even hard getroffen. Voor sommige producten is er in de VS geen alternatief. De heffing zal dan zeer waarschijnlijk betaald worden door de Amerikaanse consument.

Royal Vaassen maakt zich op korte termijn niet veel zorgen. "Je belast het door aan de klant en de klant zegt tegen ons: we belasten het door aan de consument", aldus directeur Knaapen. "Maar op termijn gaan ze zich natuurlijk afvragen, kan ik dit niet in Amerika laten maken? Want het wordt wel duur. Het onmiddellijke effect is klein, maar op midden- tot lange termijn is er een groot risico dat je de business kwijtraakt. Hoe eerder dit teruggedraaid wordt, hoe beter."

De EU heeft vanochtend dus ook importheffingen aan het adres van de VS aangekondigd. Onder meer op spijkerbroeken, motoren en whiskey zal in Europa voortaan extra belasting worden betaald. Ook hier geldt dat de rekening hoogstwaarschijnlijk terechtkomt bij de consument.

Toen dezelfde tarieven in 2018 golden, gingen de prijzen in Europa voor Harley Davidsons en whiskey omhoog. De extra heffingen op Amerikaanse jeans zullen maar weinig consumenten voelen. Typisch Amerikaanse merken als Levi's, Lee en Wrangler laten hun spijkerbroeken niet meer in de VS maken.

"Die komen uit onder meer Turkije, Tunesië, Spanje, Portugal, Roemenië en Italië", zegt Daan Broekman, mede-eigenaar van De Rode Winkel Jeans in Utrecht. "Dat zijn landen met relatief lage lonen en toch in of dicht bij Europa zijn, zodat merken goed toezicht kunnen houden op de productie."

Twee zaken die Harley Davidsons verkopen willen vandaag niet reageren tegenover de NOS. "Te vroeg", zegt een. De Europese Commissie stelt de schade met de heffingen aan het adres van de VS te beperken voor de consument door zich vooral te richten op luxeproducten. De Europese heffingen gelden vanaf 1 april. Het gaat om zo'n 8 miljard euro aan producten.

Meer achter de hand

Mogelijk volgen er daarna heffingen op nog meer producten uit de VS. Zo wordt er in Brussel gekeken naar producten zoals textiel, suiker en huishoudelijke apparaten. Het zou dan gaan om goederen met een totale importwaarde van nog eens 18 miljard, waarmee de EU dan net zoveel extra belasting heft op goederen als de VS.

Het duurt naar verwachting nog ongeveer een half jaar voordat de Nederlandse consument overigens iets gaat merken van de heffingen, in de vorm van prijsstijgingen. Dat komt omdat er in veel magazijnen nog voorraden liggen.

De impact van deze heffingen zal voorlopig dus nog niet heel groot zijn. Het neemt de vrees niet weg dat Trump mogelijk in april al extra, nieuwe heffingen wil gaan invoeren op alle goederen uit de EU. Hoe meer heffingen er over en weer op elkaar wordt afgevuurd, hoe groter de gevolgen voor zowel de Europese als de Amerikaanse economie.

De treinkaping in het zuidwesten van Pakistan is beëindigd. In een verklaring op tv zei het leger dat de aanvallers 21 gijzelaars hebben gedood en dat alle andere gijzelaars zijn bevrijd.

Bij de bevrijdingsactie zijn volgens het leger geen gijzelaars omgekomen. Wel zouden alle 33 kapers zijn gedood. Eerder werd nog gesproken van 50 kapers. Drie militairen die het spoor bewaakten, kwamen ook om bij de aanval.

Er bestond aanvankelijk veel onduidelijkheid over het aantal slachtoffers. Zo meldden de militanten dat ze vijftig gijzelaars hadden gedood.

In de trein, die gisteren door leden van de afscheidingsbeweging Beloetsjistan Bevrijdingsleger werd aangevallen, zaten volgens de spoorwegen ongeveer 450 mensen. Behalve passagiers waren er zo'n 200 beveiligers van het leger aan boord. Gisteren werd een deel van de gijzelaars al vrijgelaten, vandaag zouden er nog eens 300 zijn gered.

Separatistengroep BLA filmde de explosie en treinkaping:

De trein was onderweg van Quetta in Beloetsjistan naar Peshawar in het noorden van Pakistan en werd tot stilstand gebracht in een tunnel door een explosie op de rails. Daarbij zou de trein deels zijn ontspoord. Tientallen aanvallers openden vervolgens het vuur, waarbij de machinist van de trein gewond raakte. Later kwamen er berichten dat hij was omgekomen en dat er meer doden waren.

De militanten eisten al snel de verantwoordelijkheid op en eisten dat gevangen separatisten zouden worden vrijgelaten. De regering reageerde daar niet op. Eerder werden eisen van separatisten nooit ingewilligd.

Het Beloetsjistan Bevrijdingsleger (BLA) valt geregeld ordetroepen aan en heeft het ook al vaker op burgers voorzien.

Chaos

De ongeveer 190 passagiers die gisteren al werden vrijgelaten, waren vooral vrouwen en kinderen, ouderen en inwoners van Beloetsjistan. Ze werden naar het station van Quetta gebracht, de hoofdstad van Beloetsjistan.

"Het was totale chaos aan boord, overal hoorde je geschreeuw", vertelt de 78-jarige Muhammad Ashraf. Terwijl de militanten de trein binnenvielen probeerden passagiers zo snel mogelijk op de grond te gaan liggen.

"Mensen zochten dekking achter koffers en zakken met goederen om bescherming te zoeken tegen de kogels", zegt Ashraf. Hij was gisteren op de Jaffar Express gestapt om naar Lahore te reizen, waar hij familie heeft. Nadat de trein was vertrokken van het station bij Panir klonk een grote explosie en ontspoorde de trein.

"Meteen na de explosie begon het schieten", herinnert Ashraf zich. Volgens hem drongen meer dan honderd separatisten de trein binnen. Vrouwen en kinderen werden eruit gehaald. Omdat hij oud is en alleen reisde, lieten de aanvallers hem ook gaan.

Op het station van Quetta, vanwaar de trein gisteren vertrok, hebben familieleden van de gijzelaars zich verzameld in de hoop meer informatie over hun verwanten te krijgen.

Ondertussen groeit de druk op de Pakistaanse overheid. Een van de vrijgelaten gijzelaars die op het station van Quetta zijn aangekomen, richt haar woede op het hoofd van de provincie Beloetsjistan. "Duizenden burgers zijn gedood door extremistisch geweld. Terwijl de autoriteiten reizen onder zware beveiliging wordt het gewone volk aan zijn lot overgelaten".

Jongeren onder de achttien jaar die met een vuurwapen op straat lopen, of er zelfs een mee naar school nemen. De politie pakt in toenemende mate minderjarigen met vuurwapens op. Maar waarom willen jongeren een vuurwapen?

NOS Stories sprak met tien minderjarigen die zeggen dat ze een wapen hebben of hadden. Hun verhalen zijn lastig te verifiëren, maar er zit een rode draad in: ze hebben een vuurwapen omdat ze zich onveilig voelen

"Ik werd gepest op school en er waren ook vaak incidenten met steekpartijen. En dus kreeg ik van mij broer een pistool."

"Iedereen heeft tegenwoordig een bepaald wapen, dus ik wilde mezelf kunnen beschermen."

"Op Telegram kwam ik in contact met iemand. We spraken via Snapchat af. Ik betaalde 750 euro en hij heeft het me netjes overhandigd."

Politie, jeugdreclassering en criminologen herkennen deze verhalen. Ook Guilherme Carinhoza da Graça van jongerenwerkorganisatie JOZ in Rotterdam hoort dit van jongeren. "Ze zeggen dat ze angstig zijn. Met het dragen van een wapen kopen ze hun veiligheid, denken ze. Ik reageer dan: dat is schijnveiligheid. Je kan in een situatie komen dat je in een split second een beslissing moet nemen. Dan moet je niet de optie hebben om te schieten."

NOS Stories sprak onder anderen met Kate, die op 16-jarige leeftijd een wapen had:

Het aantal minderjarigen dat met een vuurwapen is opgepakt, is de afgelopen vier jaar met 40 procent toegenomen, blijkt uit recente cijfers van de politie. Die stijging ligt volgens de politie in lijn met de trend dat jongeren op steeds jongere leeftijd in het criminele circuit belanden.

Of jongerenwerker Carinhoza da Graça ook een toename ziet? "Dat vind ik lastig om te stellen, omdat het in al die jaren altijd wel een issue is geweest", zegt hij, verwijzend naar de zestien jaar dat hij werkzaam is als jongerenwerker. "Ik denk wel dat het door sociale media een groter podium heeft gekregen."

Socialemediaplatformen als Snapchat en Telegram kunnen ervoor zorgen dat vuurwapens normaler lijken, zegt Carinhoza da Graça. Via die apps kun je relatief anoniem berichten versturen. "Sommigen plaatsen selfies met een wapen. Dan zou het kunnen dat iemand denkt: dan moet ik ook een wapen." Via diezelfde platformen kunnen ze ook direct actie ondernemen: de verkoop van vuurwapens daar is booming, ziet ook de politie.

En dan kan een wapen ook op scholen belanden. De laatste tijd waren er meerdere scholen in het nieuws waar leerlingen een wapen mee naartoe hadden genomen.

"Ja, daar schrik je toch wel enorm van", zegt rector Remco Vogel van het Segbroek College in Den Haag. Hij blikt met NOS Stories terug op een incident van begin februari dit jaar, op zijn school. Een jongen uit 2 havo nam een vuurwapen mee. "Alles wat in de maatschappij gebeurt, gebeurt ook op scholen. Dat wil je niet. Maar hoe we het hadden kunnen voorkomen? Ik zou het niet weten."

De leerling liet een vuurwapen zien aan een klasgenoot. Toen een docent dit te horen kreeg, werd de politie ingeschakeld. De jongen is opgepakt en moet nog voor de jeugdrechter komen. "Hij keert niet terug bij ons op school. Er zijn grenzen. Maar we hebben natuurlijk wel zorgen, want het zegt veel over zo'n leerling dat hij dit doet", zegt rector Vogel.

Het is slechts een van de recente voorbeelden van incidenten met jongeren en vuurwapens. Zo was op het Hofstad Lyceum, ook in februari en ook in Den Haag, een incident waarbij een jongen omkwam. In dezelfde week werden drie minderjarige leerlingen van het Baken Park Lyceum in Almere aangehouden nadat een (nep)vuurwapen werd gevonden.

Goede vriend

Minder jongeren met vuurwapens: hoe gaan we daar komen? Meer preventiemaatregelen, voorlichting en hulp - specifiek gericht op jongeren uit kwetsbare gezinnen - is volgens Carinhoza da Graça nodig. Zijn stichting JOZ in Rotterdam gaat onder meer in gesprek met ouders en jongeren op school.

Ze laten jongeren de vraag 'Wat is een goede vriend?' met elkaar bespreken. "Betekent een goede vriend dat je instapt als er ruzie wordt gemaakt en bepaalde negatieve emoties versterkt? Of is een vriend een adviseur en zeg je: misschien is links of rechts een betere keuze? En: we hoeven het niet op te lossen met geweld."

Een verdachte die vastzit in het Huis van Bewaring in Vught heeft vorige maand zijn advocaat geslagen en geprobeerd te wurgen. Dat meldt een woordvoerder van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

Het Huis van Bewaring is de afdeling waar verdachten worden vastgehouden in afwachting van hun proces. De man was dus nog niet veroordeeld tot een gevangenisstraf, schrijft Omroep Brabant.

Op 17 februari had de verdachte een gesprek met zijn advocaat in een spreekkamer. Na binnenkomst begon hij op de raadsman in te slaan en probeerde hij hem ook te wurgen.

De advocaat drukte op de alarmknop, waarna beveiligers de verdachte overmeesterden. Die werd vervolgens gedurende twee weken in de isoleercel geplaatst. De advocaat is door de medische dienst onderzocht en heeft aangifte gedaan.

'Uitzonderlijke situatie'

De DJI spreekt van een "uitzonderlijke situatie, die laat zien hoe belangrijk een spoedige en doeltreffende actie is". De advocaat heeft de DJI gezegd dat hij onder de indruk is van het snelle optreden van het personeel, maar pleit er wel voor dat advocaten net als gevangenispersoneel een mobiele noodknop krijgen.

Volgens de woordvoerder is in gevangenissen veel aandacht voor de veiligheid van advocaten en bezoekers. "Uiteindelijk zorgen de medewerkers voor de veiligheid. Zij reageren op een noodknop, vangen signalen op en schieten te hulp waar nodig."

Ruimtevaartorganisatie NASA heeft hoofdwetenschapper en klimaatadviseur Katherine Calvin ontslagen. Zij en 22 anderen die zich bij NASA bezighielden met technologiebeleid en diversiteit worden wegbezuinigd onder het mom van het efficiënter maken van de Amerikaanse overheid.

Daarmee heeft de regering-Trump opnieuw een gevoelige klap uitgedeeld aan de klimaatwetenschap: naast haar werk bij NASA heeft Calvin een belangrijke rol binnen het VN-klimaatpanel IPCC.

Calvin, een vooraanstaande klimaatwetenschapper, werd in 2022 benoemd door oud-president Biden. In haar rol adviseerde ze de NASA-top op het gebied van wetenschappelijke programma's en hieraan gerelateerde investeringen. Ook was ze de meest vooraanstaande klimaatadviseur van het instituut.

In de VS wordt haar ontslag gezien als een mogelijke voorbode van een koerswijziging van NASA, waarbij er minder aandacht komt voor de bredere wetenschap en het klimaat, en meer voor enkel ruimtevaart. Indien die koers inderdaad wordt ingeslagen, vallen er meer bezuinigingen te verwachten.

Klimaatpanel IPCC

Het ontslag van Calvin leidt tot zorgen binnen de klimaatwetenschap. Enerzijds bevestigt het opnieuw dat de regering-Trump weinig prioriteit geeft aan de toonaangevende rol die de VS altijd heeft gehad in de wetenschap, en deze zelfs actief ondermijnt. Anderzijds is Calvin ook een van de covoorzitters van een belangrijke werkgroep van het VN-Klimaatpanel IPCC, namelijk de groep die de kennis inventariseert over de manieren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Haar ontslag bij NASA leidt er niet automatisch toe dat ze die functie ook kwijtraakt, maar omdat ze haar IPCC-werk onbezoldigd doet naast haar normale baan, werpt het de vraag op hoe ze dit werk in de toekomst kan blijven doen.

Ze zou die rol in theorie kunnen blijven vervullen naast haar aanstelling bij het Pacific Northwest National Laboratory in de staat Washington, maar aangezien dat net als NASA een federaal instituut is, is het niet uitgesloten dat ook dat moeilijk wordt.

Eind vorige maand sloeg Calvin al noodgedwongen een belangrijke bijeenkomst van het VN-klimaatpanel in China over. De Amerikaanse regering had het klimaatwetenschappers niet toegestaan om af te reizen naar Hangzhou voor het overleg.

Destijds is haar afwezigheid opgevangen door een Noorse vicevoorzitter. Dat soort noodoplossingen zullen niet altijd ingezet kunnen worden. Bovendien is de VS momenteel ook verantwoordelijk voor de zogeheten 'technische ondersteuningseenheid', het belangrijke secretariaat van de werkgroep. Zonder die ondersteuning komt de werkgroep in de problemen.

Hand op de knip

De zorgen over de opstelling van de regering-Trump tegenover de klimaatwetenschap blijven internationaal groot. Calvin is een van de vele Amerikaanse klimaatwetenschappers die noodgedwongen belangrijke conferenties en bijeenkomsten moeten missen. Er zijn verhalen bekend over Amerikaanse wetenschappers die dat soort reizen nu tijdelijk uit eigen zak betalen, omdat de regering de hand op de knip houdt.

Verder blijven er grote vragen over de data die de Amerikanen kunnen blijven delen met de rest van de wereld, en over de mate waarin de federale regering het wetenschappers nog toestaat om contact te onderhouden met internationale collega's.

Wetenschappers hebben een deel van een gezicht gevonden van een mens die tussen de 1,1 en 1,4 miljoen jaar geleden leefde in Europa. Het is voor zover bekend het oudste gezichtsfragment dat ooit in Europa werd gevonden.

Het gezichtsfragment, liefkozend 'Pink' gedoopt door de wetenschappers, lag in een grot in Sima del Elefante, een archeologische plek in Spanje waar al langer onderzoek wordt gedaan. De uitkomsten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Nature.

Een analyse van de botfragmenten maakte duidelijk dat die niet toebehoorden aan de mensensoort homo antecessor, die 300.000 jaar later op dezelfde plek zou leven. Het gezicht toont eerder overeenkomsten met een andere mensensoort, homo erectus. Dat betekent dat er rond die tijd meerdere mensensoorten in Europa moeten hebben geleefd.

Homo erectus had een kenmerkende platte neus en een schuin en laag schedeldak. De nieuwe vondst vertoont sterke overeenkomsten met homo erectus, maar past ook weer niet geheel binnen deze soort. De onderzoekers noemen de vondst daarom homo affinis erectus, een soort dus die affiniteit heeft met homo erectus.

Fragiel

Een bijzondere vondst, vindt evolutiebioloog Fred Spoor van het Natural History Museum in Londen, die zelf niet betrokken was bij de studie. "Dit is het oudste, goed uitziende fossiel van een vroege mens in West-Europa. Daar kennen we er maar weinig van."

Wetenschappers hebben in de loop van de tijd veel fossielen van homo erectus verzameld, in zowel Azië als Afrika. Maar dat zijn bijna allemaal hersenschedels in plaats van gezichten, vertelt Spoor. "Dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat het gezicht fragieler is, en in de loop van de tijd beschadigt en verloren gaat."

Eerdere onderzoeken wezen al op de mogelijkheid dat er meer dan een miljoen jaar geleden Homo erectus-achtige mensensoorten in Europa moeten hebben rondgelopen, maar echt bewijs ontbrak tot dusver. "Nog maar dertig jaar geleden dachten we dat mensen pas 500.000 jaar geleden Europa binnenkwamen", zegt Spoor. "Nu gaat hun aanwezigheid al meer dan twee keer zover terug."

In Georgië werden 1,8 miljoen jaar oude resten gevonden, maar dat gebied ligt praktisch buiten Europa. En andere vroege vondsten, zoals 1,95 miljoen jaar oude dierenbotten met snijsporen in Roemenië, geven alleen indirecte aanwijzingen voor mogelijke menselijke bewoning.

Te land of ter zee?

Over de vroege migratie naar Europa bestaan nog veel vragen. Ging het om een enkele groep die hierheen kwam en verder evolueerde? Of was er sprake van verschillende migratiegolven die weer uitstierven of werden verdreven door bijvoorbeeld klimaatverandering? "Deze vondst maakt duidelijk dat er meerdere groepen moeten zijn geweest", zegt Fred Spoor.

Onduidelijk is nog hoé deze vroege mensensoorten Europa hebben bereikt. Ze kunnen rechtstreeks vanuit Afrika zijn gekomen. Van andere vroege mensensoorten is bekend dat ze soms op eilanden terecht zijn gekomen, en dus over zee moeten hebben gereisd.

Anderzijds weten we ook dat er neanderthalers op de Rots van Gibraltar hebben geleefd, en die hebben voor zover bekend nooit de oversteek naar Afrika gemaakt. Het is daarom ook mogelijk dat de mens het westen van Europa alleen heeft bereikt via het Midden-Oosten en de Balkan.

Pink en Lucy

Het gezichtsfragment kreeg de naam Pink van de onderzoekers, een verwijzing naar de band Pink Floyd en in het bijzonder naar het album The Dark Side of the Moon: in het Spaans wordt het woord 'side' vertaald als 'gezicht'. Ook is Pink - oftewel de kleur roze - in het Spaans 'rosa', niet toevallig de naam van de hoofdauteur van het artikel.

Een eerdere vondst van een vroege mens in Afrika kreeg de naam Lucy, omdat de onderzoekers tijdens de opgravingen vaak het nummer Lucy in the Sky with Diamonds van The Beatles draaiden.

De Filipijnse oud-president Duterte is overgedragen aan het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC). Dat meldt het hof in een verklaring. Het ICC wil hem berechten voor misdaden tegen de menselijkheid.

Duterte werd gisterochtend opgepakt op de internationale luchthaven van Manilla en landde vandaag op Rotterdam The Hague Airport. Of Duterte ook in de gevangenis in Scheveningen is aangekomen, is onduidelijk. Vanavond gingen er verschillende voertuigen de poorten van het het gevangeniscomplex door maar of Duterte in een van die auto's zat, is niet bekend.

Hij wordt vervolgd voor 43 moorden die plaatsvonden tussen 2011 en 2019. Onder zijn bewind werden duizenden drugsdealers en drugsverslaafden gedood, omdat dit volgens hem nodig was in de strijd tegen drugs.

De misdaden dateren uit de periode dat hij president was - tussen 2016 en 2022 - en uit de periode daarvoor, toen hij nog burgemeester was van Davao City. In die tijd zou hij doodseskaders hebben opgezet om dealers en verslaafden om te brengen.

Het ICC zegt dat er "redelijke gronden" zijn om te geloven dat Duterte verantwoordelijk is als "indirect medepleger voor de misdaad tegen de menselijkheid van moord". Het strafhof zegt aanwijzingen te hebben dat deze "wijdverspreide en systemische aanval op de burgerbevolking heeft geleid tot duizenden doden". In het arrestatiebevel richt het strafhof zich op een beperkt aantal incidenten om de bewijsvoering te vergemakkelijken.

De aankomst van Duterte op Rotterdam The Hague Airport, of hij ook in één van de wegrijdende auto's zit is niet met zekerheid te zeggen:

Duterte wordt vastgezet in de Penitentiaire Inrichting Haaglanden, in een speciale vleugel van de Verenigde Naties. Deze VN-vleugel voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van de rechten van de verdachte.

De gevangenen worden zo min mogelijk geboeid, er is een sportzaaltje, verdachten kunnen onderwijs volgen en bij het eten wordt rekening gehouden met dieetwensen en religieuze voorschriften.

Bij de gevangenis hebben zich meer dan honderd aanhangers van de oud-president verzamend. Zij hebben Filipijnse vlaggen bij zich en spandoeken met teksten als "We stand with Duterte" en "We love you!!! Tatay Digong", Dutertes bijnaam.

Het cellencomplex van de VN in de Scheveningse gevangenis:

Kort voor zijn landing in Nederland nam Duterte een videoboodschap op voor de Filipijnse bevolking. Daarin zegt hij: "De rechtszaak zal lang duren. Maar ik zeg jullie: ik zal mijn land blijven dienen. Als dit mijn lotsbestemming is, dan is dat zo. Dank u."

Aanhangers en nabestaanden

Voordat Duterte op het vliegtuig naar Nederland werd gezet, zat hij vast op een legerbasis op de Filipijnen. Ook daar hadden aanhangers zich bij de poort verzameld om zijn vrijlating te eisen.

Ook nabestaanden van slachtoffers van Dutertes drugsoorlog kwamen bij elkaar in Manilla. "De moeders van wie echtgenoten en kinderen zijn gedood in de drugsoorlog zijn blij, want ze hebben hier lang op moeten wachten", zegt Rubilyn Litao, die lid is van een organisatie die opkomt voor rechten van slachtoffers.

Ooglidcorrecties behoren al jarenlang tot de meest populaire ingrepen in Nederland. Volgens Bert van Drunen, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC), worden er jaarlijks duizenden uitgevoerd. Het is een "kleine ingreep, met zowel cosmetisch als functioneel een heel prettig resultaat," aldus Van Drunen.

Een ooglidcorrectie is een chirurgische ingreep waarbij overtollig huid- of vetweefsel van de boven- of onderoogleden wordt verwijderd. De behandeling biedt zowel esthetische voordelen, zoals een jeugdiger uiterlijk, als functionele voordelen, zoals het verbeteren van het zicht.

Een recent voorbeeld is PVV-leider Geert Wilders, die na het reces met een frissere blik verscheen nadat hij op doktersadvies een ooglidcorrectie had ondergaan. Wilders gaf aan "echt last te hebben van hangende oogleden" en is tevreden over het resultaat, hoewel het herstel van de zichtbare littekens nog wat tijd nodig heeft.

Grootste deel betaalt zelf

Veel mensen kiezen voor een ooglidcorrectie wanneer hangende oogleden het dagelijks functioneren belemmeren, vertelt Van Drunen. "Denk bijvoorbeeld aan mensen die veel achter een scherm zitten of vrachtwagenchauffeurs die de hele dag op de weg zitten en last krijgen van zware oogleden. Zij zijn er enorm bij gebaat."

De prijs voor een ooglidcorrectie varieert per ziekenhuis of kliniek, maar ligt meestal tussen de 500 en 1200 euro. Alleen in extreme gevallen wordt een ooglidcorrectie door de zorgverzekeraar vergoed.

Van Drunen legt uit: "Een ooglid moet bijvoorbeeld minstens een derde voor de pupil hangen en daardoor functionele problemen opleveren, om in aanmerking te komen voor vergoeding." Het grootste deel van de mensen die een ooglidcorrectie laten uitvoeren betaalt zelf voor de ingreep.

Serieuze complicatie

Ondanks het succes van de behandeling maakt de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgen zich zorgen over het type aanbieders. De ingreep is zo populair en kleinschalig dat mensen tegenwoordig ook terechtkunnen bij huisartsen of cosmetisch artsen.

"Alleen artsen die een chirurgische opleiding hebben, zoals aangezichtschirurgen, zijn opgeleid om dit soort ingrepen uit te voeren," legt Van Drunen uit. "In principe mogen alle basisartsen die in het BIG-register staan de ingreep uitvoeren, maar de artsen moeten zelf bepalen of ze bekwaam genoeg zijn. Pas na de ingreep wordt door de inspectie beoordeeld of ze daadwerkelijk bekwaam zijn."

Ooglidcorrecties die worden uitgevoerd door opgeleide plastisch chirurgen kennen weinig risico's. Toch waarschuwt Van Drunen voor de gevaren van ongeschoolde artsen: "We zien nog wel eens dat er te veel weefsel wordt weggehaald, waardoor het oog niet meer goed dicht kan. Dat is een serieuze complicatie."