NOS Nieuws - Algemeen

De aankondiging van de regering-Trump om importheffingen af te kondigen tegen Canada leidde in de afgelopen weken tot een vastberadenheid onder Canadezen om producten te kopen uit eigen land, in plaats van Amerikaanse. Nu de EU ook is getroffen door Amerikaanse importheffingen, lijkt in Europa een soortgelijke beweging te ontstaan.

Zo delen op verschillende internetfora tienduizenden mensen Europese alternatieven voor Amerikaanse producten met elkaar. In Nederland is het vooralsnog geen groot thema, maar in andere Europese landen lijkt de beweging op stoom te komen. Een Franse Facebookgroep heeft inmiddels bijna 20.000 leden en gebruikers van Reddit hebben zelf een site opgezet met Europese alternatieven.

Rabobank-econoom Olaf Zwijnenburg legt uit dat dergelijke acties door sociale media binnen een mum van tijd een groot publiek bereiken. "Dat kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben voor de verkoop. Er ontstaat ineens in een heel hoog tempo een beweging in Europa om Amerikaanse producten te boycotten als reactie op recente politieke beslissingen van Trump."

Zwijnenburg stelt dat deze ontwikkeling een sentiment toont van groeiende onvrede over de Amerikaanse politiek in Europa.

Volgens retaildeskundige Kitty Koelemeijer zijn Nederlanders zeer gehecht aan Amerikaanse merken. "Made in America was voor veel producten een aanbeveling, net als bijvoorbeeld kleding met Made in Italy. Dat gaat er nu een beetje vanaf."

ING-econoom Dirk Mulder benadrukt dat het voor consumenten niet makkelijk is om zomaar over te stappen. Volgens hem storen mensen zich misschien wel aan de wereldwijde politieke situatie, maar is een verandering in gedrag niet eenvoudig. "We zijn gewend aan bepaalde producten, bepaalde smaken en daar moet je dan afscheid van nemen".

Nederlanders zijn volgens hem ook een stuk nuchterder en minder nationalistisch dan bijvoorbeeld Fransen of Denen. Overstappen op meer Europese producten is uiteindelijk goed voor de economie in Europa, zegt Mulder, maar er zijn ook nadelen. "Vergeet niet dat van bijvoorbeeld Coca-Cola hier in Nederland de flesjes worden gebotteld. Op het moment dat je gaat boycotten, raak je dat misschien kwijt, inclusief het kantoor en de banen."

Huismerk is doorgaans Europees

Het is voor Nederlandse consumenten ook niet makkelijk om te zien welke producten Amerikaans zijn. Het merk Honig heeft voor veel mensen bijvoorbeeld een oer-Hollands imago. Toch is het al ruim twintig jaar in handen van het Amerikaanse Kraft Heinz.

Een Deense supermarkt sprong daarop in en lanceerde een label om Europese producten te identificeren. Retaildeskundigen zien dergelijke labels in Nederlandse supermarkten niet zitten. Kitty Koelemeijer: "Als je producten gaat labelen moet de consument er voordeel van hebben, dit lijkt me dat niet te doen. De klant wordt al overspoeld met informatie en dan gooi je er nog meer bovenop."

In andere Europese landen, zoals Spanje, zetten sommige klanten Amerikaanse merken ondersteboven om zo andere klanten te informeren. Retaildeskundige Eelco Hos zegt dat er een makkelijkere manier is om zo goed als zeker te zijn van een Europees product: koop het huismerk. Die merken zijn eigendom van de supermarkt zelf en worden voor het grootste deel in Europa geproduceerd.

InRetail, de branchevereniging voor non-food, ziet nog geen grootschalige acties met bijvoorbeeld stickers, maar verwacht deze trend wel in de winkelstraat terug te gaan zien.

Naast voedsel zijn er ook veel Amerikaanse diensten en platforms ingeburgerd in Europa. Volgens ING-econoom Mulder kan overstappen bij de een makkelijker gaan dan bij de ander. "Het moet geen ongemak opleveren. Een andere browser of zoekmachine kan wel, maar weggaan van diensten als Gmail is veel moeilijker."

Wat zeker is, is dat er is op dit moment meer aandacht en waardering is voor spullen die uit Europa zelf komen, ongeacht hoe sterk de beweging die pleit voor Amerikaanse alternatieven nog wordt. Rabobank-econoom Olaf Zwijnenburg: "Je moet de macht van de klant niet onderschatten. Consumenten verwachten tegenwoordig veel meer van merken dan alleen goede spullen. Ze willen ook weten hoe hun favoriete merk in politieke en maatschappelijke discussies staat."

Er zijn beelden verschenen van het moment waarop een vrachtschip maandagochtend voor de Engelse kust tegen een kerosinetanker voer. Daarop zijn niet alleen de grote impact van de aanvaring en de explosie te zien, maar ook hoe slecht het zicht op de Noordzee was door de dichte mist.

De beelden zijn vastgelegd door een camera op een tankerschip dat voor anker lag voor de kust van Grimsby. Ze bieden meer duidelijkheid over de omstandigheden tijdens de aanvaring.

De Britse autoriteiten doen onderzoek naar de beelden. Ze gaan voorlopig niet uit van kwade opzet.

Dit zijn de beelden van de aanvaring en de enorme schade die daardoor ontstond:

De brand op de kerosinetanker Stena Immaculate, die nog voor anker ligt in de Noordzee, is inmiddels gedoofd. Op vrachtschip Solong worden nog wel vlammen gezien.

Eerder werd bekend dat de kapitein van het vrachtschip een 59-jarige man uit Rusland is. Hij wordt verdacht van doodslag door ernstige nalatigheid, maar is nog niet aangeklaagd. Een van zijn bemanningsleden is vermist.

Het Nederlandse bedrijf Boskalis is gevraagd om de kerosinetanker te bergen.

Inwoners van Napels zijn vannacht wakker geschrokken door een aardbeving. De beving had een kracht van 4,4 en werd gevolgd door verschillende naschokken. De aardbeving had ongeveer dezelfde intensiteit als de beving die de regio vorig jaar mei trof. Dat was de zwaarste aardbeving in 40 jaar.

De beving werd gevoeld rond 01.25 uur. In de stromende regen vluchtten de mensen de straat op, schrijft de krant La Repubblica. Een kwartier later volgde een naschok.

Op sociale media is te lezen dat mensen in paniek raakten. "Er vielen voorwerpen, kinderen huilden." Een ander omschrijft hoe de kledingkast maar niet ophield met schudden.

Vallend puin

In de stad zat iemand klem onder een plafond dat naar beneden was gekomen. In de kustplaats Pozzuoli, ten westen van Napels, kwam iemand vast te zitten in een huis toen een vloer instortte. De brandweer wist de slachtoffers te redden. Beiden raakten niet ernstig gewond.

Volgens de hulpdiensten was er verder vooral overlast door vallend puin, waardoor onder meer auto's schade opliepen. Er werd ook schade gemeld aan de klokkentoren van een kerk.

De laatste naschok werd gevoeld om 03.26 uur. Vanwege de beving blijven scholen in de regio vandaag dicht.

Utrecht heeft de straatnaambordjes op de Prins Bernhardlaan en het Prins Bernhardplein aangepast. Onder de naam van de prins staat nu een QR-code. Wie die scant, komt uit op een Wikipedia-pagina over het leven van de prins en zijn lidmaatschap van de NSDAP, de politieke partij van Adolf Hitler.

"Wat mij betreft is de neutrale toon prima", zegt het Utrechtse gemeenteraadslid Dirk-Jan van Vliet tegen RTV Utrecht. Hij is een van de aanjagers van het idee om de bordjes van 'context' te voorzien. "Waar het mij om gaat, is dat we de geschiedenis niet uitwissen. Het is niet aan de politiek om een oordeel te vellen. Mensen kunnen dit nu zelf doen."

PvdA-gemeenteraadslid Ilse Raaijmakers vindt de toevoeging van de QR-code een goed idee, maar zou liever een stapje verder gaan. "Straatnamen zijn een eerbetoon. Maar op behoorlijk wat namen is vanuit hedendaags perspectief wel wat aan te merken. Zo ontbreekt nog steeds informatie bij massamoordenaars zoals JP Coen en Van Heutsz", zegt ze, verwijzend naar twee koloniale bestuurders in voormalig Nederlands-Indië. "Het liefst zien we deze straatnamen verdwijnen. En op zijn minst dat er informatie wordt toegevoegd die verder gaat dan een QR-code."

Lidmaatschapskaart

In Utrecht wordt al langer gediscussieerd over de teksten op straatnaambordjes. Bijna 1,5 jaar geleden kwam het debat in een stroomversnelling toen historicus Flip Maarschalkerweerd de originele NSDAP-lidmaatschapskaart van prins Bernhard in diens privéarchief aantrof.

Dat was opmerkelijk want de prins had altijd ontkend dat hij lid was geweest van de nazipartij. In een interview dat na zijn dood in 2004 werd gepubliceerd in de Volkskrant zei de prins: "Ik kan met de hand op de Bijbel verklaren: ik was nooit een nazi. Ik heb nooit het partijlidmaatschap betaald, ik heb nooit een lidmaatschapskaart gehad."

Kort na de onthulling van de historicus kwamen D66, PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren en EénUtrecht met het voorstel om de straatnaambordjes met prins Bernard aan te passen.

Slavernij

Het Utrechtse college is ook in gesprek gegaan met bewoners en de straatnamencommissie over andere vernoemingen zoals die van JP Coen en Van Heutsz. Maar daarbij gaven belanghebbenden en nazaten van tot slaaf gemaakten aan dat zij kennis en bewustwording over het slavernij- en koloniaal verleden belangrijker vinden dan het verwijderen van straatnamen.

Toch gaat het debat door, realiseert Van Vliet zich. Hij zal daarom binnenkort voorstellen om elk straatnaambordje te voorzien van een verwijzing. "Als de QR-code bij het Prins Bernhardplein en de Prins Bernhardlaan bevalt, laten we dan bij alle straatnaamborden zo'n code plaatsen, ongeacht of er sprake is van een beladen verleden. Dus bijvoorbeeld ook bij de Hyacintstraat."

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) is een onderzoek gestart naar misstanden in de pleegopvang voor jonge vluchtelingen. De aankondiging van de IGJ komt na een onderzoek van BNNVARA-programma Zembla naar de opvang.

Daaruit blijkt dat minderjarige vluchtelingen die onderdak krijgen in opvanggezinnen regelmatig worden verwaarloosd, doordat ze te weinig eten krijgen of plotseling weer op straat worden gezet. Ook is er sprake van mishandeling en onveilige situaties.

Centraal in de onthullingen van Zembla staat Nidos, de nationale voogdij- en jeugdbeschermingsorganisatie die als enige eindverantwoordelijk is voor de veiligheid en het welzijn van jonge vluchtelingen die zonder hun ouders in Nederland zijn aangekomen.

Slechte screening

Het tv-programma sprak met ruim veertig woonbegeleiders, docenten en (oud-)medewerkers en jeugdbeschermers van Nidos. Zij luiden de noodklok. De screening van opvanggezinnen die kinderen met een verblijfstatus opnemen, is volgens de geïnterviewden niet op orde. In een intern document van Nidos uit juli 2023, in handen van Zembla, staat dat er zorgen bestaan over 40 procent van de opvanggezinnen.

Tegelijk geven jeugdbeschermers aan vaak niet goed te kunnen controleren of alles goed gaat met de kinderen in een opvanggezin. Zij hebben als individuele voogd de verantwoordelijkheid voor tientallen jongeren, waardoor de werkdruk te hoog is.

Schurft

Medewerkers zeggen verder in het programma, dat zondagavond wordt uitgezonden op NPO 2, dat kinderen worden geplaatst bij gezinnen waarvan al bekend is dat er problemen zijn. Zo moesten kinderen naar gezinnen waar de schurft heerst. "Waar een Nederlands kind nooit geplaatst zou worden. Maar voor Nidos is dat goed genoeg", zegt een van hen.

Een ander deelt het voorbeeld van een kind dat gewond raakte tijdens een inval van een arrestatieteam in de woning van een opvanggezin dat verdacht werd van betrokkenheid bij drugshandel. En als er tussentijds signalen komen dat het niet goed gaat met een kind bij een bepaald gezin wordt er niet altijd ingegrepen. Meldingen van verwaarlozing of mishandeling zouden laks worden opgepakt vanwege het tekort aan opvangplekken.

Nidos zegt in een reactie als voogdijorganisatie niet te kunnen ingaan op individuele zaken.

Zeer kritisch

Deskundigen zijn uitermate kritisch in de uitzending van Zembla. "Als er signalen zijn van onveiligheid om welke reden dan ook, dan moeten we zorgen dat we die kinderen in veiligheid brengen", aldus hoogleraar jeugdrecht Mariëlle Bruning.

Emeritus-hoogleraar pedagogiek Micha de Winter ziet gelijkenissen met de conclusies die hij in 2019 trok over systemisch geweld sinds 1945 in de jeugd- en pleegzorg: "Slechte selectie van gezinnen, slecht toezicht, onvoldoende begeleiding".

Pleegmeisje uit Vlaardingen

Soortgelijke conclusies trok de Inspecties Gezondheidszorg en Jeugd en Justitie en Veiligheid recent ook over omstandigheden waarin het zwaar mishandelde pleegmeisje uit Vlaardingen verkeerde. Daarvoor werden er twee Syrische kinderen in dit gezin geplaatst: zij werden ook mishandeld en vervolgens weggehaald door Nidos.

De inspecties waren kritisch op het handelen van Nidos: zo verzuimde de organisatie om een aangifte van mogelijk strafbare feiten door te zetten en werd aanvullende informatie over het pleeggezin niet gedeeld met een andere betrokken jeugdorganisatie.

Signalen van mensenhandel

Volgens de klokkenluiders die tegenover Zembla hun verhaal deden, schort het niet alleen aan de veiligheid van opvanggezinnen. Zo verblijven gevluchte kinderen die nog geen verblijfsstatus hebben doorgaans in azc's of - als ze tussen de 15 en 18 jaar zijn - in noodopvangen. Bijvoorbeeld in hotels langs snelwegen. Volgens jeugdbeschermers zaten daar ook locaties tussen waar criminelen actief zijn.

"Meisjes verdwenen stelselmatig uit verschillende opvanglocaties", zegt een van hen in Zembla. "Er waren vermoedens van mensenhandel, maar daar werd niet veel mee gedaan. Soms kwamen ze met een blauw oog weer terug. Of sommigen gingen uit wanhoop chloor drinken. Er waren ongewenste zwangerschappen, je wil het niet weten."

Veel meer jongeren

Naast het aangekondigde onderzoek van de IGJ zegt Nidos zelf ook een onderzoek te starten: "De komende weken gaat Nidos met alle jongeren die in opvanggezinnen wonen individueel in gesprek. Als uit het onderzoek van Nidos of uit het toezicht van de inspectie blijkt dat zaken anders moeten, geeft Nidos daar natuurlijk een passend vervolg aan", aldus de organisatie.

Nidos wijst erop dat het aantal jongeren waarvoor de organisatie verantwoordelijk is sinds 2021 ruim is verdrievoudigd: van 3000 naar meer dan 10.000. Doordat er ook een tekort aan jeugdbeschermers was, daalde naar eigen zeggen de kwaliteit van de zorg. Zo werd de voogdijbegeleiding tijdelijk teruggeschroefd.

Vorig jaar bleek uit onderzoek van journalistencollectief Lost in Europe dat in drie jaar tijd ruim 50.000 minderjarige vluchtelingen in Europa zijn verdwenen. In 2023 zijn 360 van deze jongeren in Nederland verdwenen, met name uit het aanmeldcentrum in Ter Apel.

Goedemorgen! De coalitiepartijen houden deze ochtend een extra overleg over Oekraïne. En NAVO-chef Rutte brengt voor het eerst sinds Trump weer president is een bezoek aan het Witte Huis.

Eerst het weer: de zon schijnt geregeld, maar er vallen ook buien, soms met hagel of onweer. Het wordt 7 of 8 graden. Vrijdag valt er nog een enkele bui, het weekend verloopt voornamelijk droog. Er is weinig verandering in temperatuur.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een lezing van een pro-Israëlische activist op de universiteit van Maastricht is gisteravond afgebroken vanwege een protest. Pro-Palestijnse actievoerders maakten binnen en buiten de zaal veel lawaai, onder meer door op de ramen te slaan.

Een pro-Palestijnse actiegroep noemde de lezing propaganda en had studenten en medewerkers van de universiteit opgeroepen om de bijeenkomst te boycotten. Dinsdag hield de pro-Israëlische activist een lezing op de universiteit in Nijmegen, die ook werd verstoord door actievoerders.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Het begon vijftien jaar geleden met een meme van een Shiba Inu-hond: DOGE. Inmiddels is de internetsensatie uitgegroeid tot cryptomunt en zelfs tot een Amerikaans overheidsorgaan: Department of Government Efficiency, aangestuurd door tech-miljardair Elon Musk.

Hoe de meme uitgroeide tot een drastische bezuinigingsoperatie wordt in deze video van NOS op 3 uitgelegd:

Fijne dag!

Een Amerikaanse vrouw die achter het stuur in slaap was gevallen en van de weg was geraakt, is na bijna een week levend teruggevonden. Ze was met haar auto in een greppel beland en klem komen te zitten. Ze kon daardoor niet bij haar telefoon komen die onder de passagiersstoel was beland.

De familie van de 41-jarige vrouw uit de staat Indiana had haar als vermist opgegeven. Na donderdagnacht hadden ze niets meer van haar vernomen. Zes dagen later stuitte een man bij drainagewerkzaamheden op de auto in de buurt van plaats Brook. Het voertuig was vanaf de weg niet te zien.

In de auto troffen hij en een collega de vermiste vrouw aan. Ze was bij kennis en kon met de mannen praten, aldus de lokale sheriff. Ze kon zich nauwelijks bewegen. Ze wist te overleven door haar trui te dopen in de kreek waarin haar auto was beland. Dat water zoog ze vervolgens op.

Nadat de mannen haar hadden gesproken werden de hulpdiensten ingeschakeld. Die wisten haar uit de auto te bevrijden. Daarna werd ze per helikopter overgevlogen naar een ziekenhuis in Chicago, zo'n 130 kilometer verderop.

Het ziekenhuis omschrijft haar toestand als ernstig. De vrouw heeft bij het auto-ongeluk haar benen en een hand gebroken, vertelt haar vader aan ABC News. De familie is een geldinzamelingsactie begonnen om de ziekenhuisrekeningen te kunnen betalen.

De lezing van de pro-Israëlische activist Rawan Osman woensdagavond aan de Maastricht University is voortijdig beëindigd vanwege protest in en buiten de zaal. Dat bevestigt een woordvoerder van de universiteit aan persbureau ANP na berichtgeving van De Telegraaf.

Het had geen zin om Osman door te laten gaan met haar lezing vanwege "het kabaal" dat pro-Palestijnse demonstranten buiten de zaal maakten, aldus de woordvoerder. De actievoerders bonsden op de ramen, is te zien op beelden op het Instagramaccount van het pro-Palestijnse Maastricht Encampment.

Actiegroep Free Palestine Maastricht noemde de lezing eerder "propaganda" en riep studenten, medewerkers van de universiteit en bewoners van de stad op te komen protesteren om zo de lezing te boycotten.

Ook protest in Nijmegen

De Telegraaf schrijft dat de pro-Palestijnse actievoerders niet bij de lezing aanwezig mochten zijn, maar dat het vier van hen toch lukte om plaats te nemen tussen het publiek. Volgens de woordvoerder maakten zij Osman "het spreken onmogelijk" en hebben zij het universiteitsgebouw moeten verlaten.

Osman was in Maastricht op uitnodiging van de Nederlandse afdeling van StandWithUs, een pro-Israëlische organisatie die in 2001 is opgericht in de VS. Op de website van de organisatie worden als belangrijkste doelen het steun van Israël en het wereldwijd bestrijden van antisemitisme genoemd.

Eerder deze week gaf Osman een lezing op de Nijmeegse Radboud Universiteit, die eveneens werd verstoord door pro-Palestijnse demonstranten. Osman kon haar lezing hier wel afmaken. Na afloop blokkeerden de betogers de auto van Osman. Na ingrijpen van beveiliging en politie kon ze wegrijden.

De Duitse douane heeft een bijzondere vondst gedaan bij het controleren van een langeafstandsbus in de deelstaat Beieren. Een van de passagiers bleek drugs te hebben verstopt in drie wraps. De 29-jarige man was onderweg van Nederland naar Hongarije.

De drugs werden zondagavond ontdekt bij een reguliere controle op het busstation van Würzburg, melden Duitse media. De man met de tortilla's zei dat hij niets had aan te geven, zoals alcohol of sigaretten. Ook verklaarde hij dat hij geen drugs bij zich had.

De douane besloot toch zijn spullen te controleren en vond drie wraps die in plastic waren gewikkeld. Daar leek niets mee aan de hand: uit de bovenkant stak zelfs een beetje sla. Omdat de wraps anders voelden dan normaal werden ze toch geopend en daarop kwamen de drugs tevoorschijn.

Uiteindelijk bleek dat de wraps waren gevuld met zakjes crystal meth van bij elkaar 339 gram. Dat is goed voor een straatwaarde van 23.000 euro. De man is aangehouden op verdenking van drugssmokkel. Zijn nationaliteit is niet bekend.

In de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires is een protest van voetbalfans en gepensioneerden uitgelopen op grootschalige rellen. Volgens de autoriteiten zijn zo'n negentig mensen opgepakt en zijn vijftien mensen naar het ziekenhuis overgebracht, onder wie een agent op wie was geschoten en een demonstrant die bij zijn hoofd was geraakt door een traangasgranaat.

Bij de demonstratie gingen voetbalsupporters van de rivaliserende clubs Boca Juniors en River Plate gezamenlijk de straat op. Ook supporters van andere clubs sloten zich aan. Nadat ouderen bij eerdere protesten tegen de lage pensioenen gewond waren geraakt besloten de fans uit solidariteit zij aan zij mee te demonsteren.

Bekijk hier hoe de demonstratie uit de hand liep:

Ouderen in hoofdstad Buenos Aires verzamelen zich al weken elke woensdag bij het parlementsgebouw om te protesteren tegen de kortingen op hun pensioen, ingevoerd door de uiterst rechtse president Milei. Die kwam eind 2023 aan de macht en wil door te snijden in de pensioenen de torenhoge inflatie in het land indammen.

Volgens de oppositie gaan die bezuinigingen echter ten koste van de meest kwetsbaren in Argentinië en hebben veel ouderen moeite om rond te komen.

Geïnspireerd door Maradona

De aanhangers van de voetbalclubs wilden met hun aanwezigheid de ouderen beschermen tegen nieuwe incidenten. Daarbij lieten ze zich inspireren door de Argentijnse voetballegende Diego Maradona. Tijdens de demonstratie haalden de voetbalfans een citaat van hem aan: "Hoe kan ik gepensioneerden niet verdedigen? Je moet wel een echte lafaard zijn om gepensioneerden niet te verdedigen."

De politie hield de Boca Juniors-fans tegen op weg naar het parlementsgebouw, waarna agenten en supporters slaags raakten met elkaar. De politie vuurde rubberkogels af en zette waterkanonnen in om de duizenden demonstranten uit elkaar te drijven. Een aantal van hen gooide stenen en andere voorwerpen naar de politie.

Vooraf had het ministerie van Veiligheid gewaarschuwd dat iedereen die de orde zou verstoren of zich gewelddadig zou gedragen een stadionverbod opgelegd zou krijgen. Hoeveel fans die betrokken waren bij de rellen nu niet meer bij de wedstrijden van hun team mogen zijn, is nog niet bekend.

De ruimtemissie die de vervangers van twee gestrande Amerikaanse astronauten naar het ISS-ruimtestation moet brengen is uitgesteld. De vlucht van SpaceX en NASA werd woensdagavond (lokale tijd) kort voor vertrek uitgesteld vanwege een probleem op het lanceerplatform.

Als het lukt om het probleem op tijd te verhelpen wordt er vrijdagavond een nieuwe poging gedaan. Dat is ook afhankelijk van de weersomstandigheden bij het Kennedy Space Center in Florida. De vier astronauten waren al aan boord van de raket toen het bericht kwam dat de lancering niet doorging.

De groep vertrekkende astronauten, ook wel 'Crew 10' genoemd, bestaat uit twee Amerikanen, een Japanner en een Rus. Zij gaan daar een Rus en drie Amerikanen vervangen, onder wie Suni Williams (58) en Butch Wilmore (61).

De twee astronauten zitten er al sinds juni en zouden eigenlijk een week blijven, maar ze konden niet terug door problemen met de capsule waarmee ze zouden terugkeren. Deze Starliner van Boeing werd uiteindelijk leeg naar de aarde teruggebracht.

Experimenten

De NASA besloot dat de gestrande astronauten met een SpaceX-capsule terug moesten, maar die plannen werden meermaals uitgesteld. Als de lancering van woensdagavond door was gegaan, hadden Williams en Wilmore zondag kunnen terugkeren naar de aarde. De afgelopen maanden hielpen ze in het ruimtestation met experimenten en het onderhoud.

De meeste missies naar het ruimtestation duren zes maanden, een enkele keer duurt die een jaar.

Een prominente Palestijnse activist mag van de rechter voorlopig niet de VS worden uitgezet. De rechter zegt meer tijd nodig te hebben om een besluit te nemen en heeft een verbod op de uitzetting verlengd.

De 30-jarige Mahmoud Khalil werd afgelopen weekend gearresteerd door de Amerikaanse immigratiedienst. Hij had een leidende rol bij de pro-Palestijnse demonstraties vorig jaar op de Columbia University in New York.

Volgens het ministerie van Binnenlandse Veiligheid is Khalils aanwezigheid in de VS onverenigbaar met het buitenlandbeleid van de regering en is uitzetting daarmee rechtmatig. Dat staat in een document dat persbureau Reuters inzag. Eerder deze week blokkeerde de rechter de uitzetting voor het eerst.

Volgens het Amerikaanse recht heeft Khalil het recht om zijn verhaal te doen om een gedwongen vertrek uit de VS af te wenden. Dat zal moeten gebeuren bij een aparte rechter die gaat over immigratie. Dat kan een lang juridisch proces zijn.

Leidende rol

Op de campus van de Columbia University vonden vorig jaar grote pro-Palestijnse demonstraties plaats, waarbij studenten tentenkampen opzetten en een universiteitsgebouw bezetten. Khalil, die eind vorig jaar is afgestudeerd, had een leidende rol. Bij onderhandelingen met het universiteitsbestuur trad hij op als woordvoerder namens de demonstranten.

Volgens zijn advocaten is Khalils arrestatie in strijd met de vrijheid van meningsuiting, het Eerste Amendement van de Amerikaanse grondwet. Ze spreken van een vergelding voor zijn kritiek op de grootschalige aanval van Israël op Gaza, na de terreuraanslagen van Hamas in oktober 2023. Het staat hem vrij om op te komen voor Palestijnse rechten, redeneren zij.

'Aanhanger van Hamas'

"Dit gaat niet over de vrijheid van meningsuiting", reageerde minister van Buitenlandse Zaken Rubio tijdens een werkbezoek. "Dit gaat over het zijn van een aanhanger van Hamas en over het binnenkomen van onze universiteiten en ze op hun kop zetten. Als je ons had verteld dat je dat van plan was toen je naar Amerika kwam, hadden we je nooit toegelaten."

Eerder betichtte president Trump Khalil er op sociale media van Hamas te steunen, zonder daarvoor bewijs te leveren. Khalil, die in 2022 met een studentenvisum naar de VS kwam en inmiddels een permanente verblijfsvergunning heeft, nam zelf niet deel aan de bezetting van het universiteitsgebouw. Ook is er nooit een aanklacht tegen hem ingediend.

In het weekend van Khalils arrestatie maakte de regering-Trump bekend 400 miljoen euro aan subsidies voor de Columbia University te schrappen. Volgens de regering heeft de universiteit te weinig gedaan om Joodse studenten te beschermen tegen antisemitisme op de campus. Joodse studenten zeiden zich tijdens de protesten van vorig jaar onveilig te hebben gevoeld.

Honderden betogers

Bij de federale rechtbank in New York verzamelden zich woensdag honderden betogers die opriepen tot de vrijlating van Khalil. Op hun protestborden stonden teksten als 'Free Palestine', 'Handen af van onze studenten, laat Mahmoud Khalil vrij' en 'Miljardairs zijn de echte vijand, niet immigranten'. In de rechtbank liet Khalil's acht maanden zwangere vrouw een verklaring voorlezen waarin ze haar dank uitsprak aan de demonstranten.

Op een snelweg in de buurt van Grenoble, in het zuidoosten van Frankrijk, is een voormalig maffiabaas gedood. De 71-jarige Jean-Pierre Maldera was vooral in de jaren 80 en 90 een invloedrijk man binnen de maffia. De politie betitelde hem eens als 'de godfather van Grenoble'.

Maldera werd woensdagochtend op de A41 in zijn auto achtervolgd en beschoten met kalasjnikovs. Nadat hij in zijn arm was geraakt, stapte hij uit in een poging aan de schutters te ontkomen. Daarna werd hij aangereden door een van de auto's die hem achtervolgden. Volgens de officier van justitie overleed hij als gevolg van de aanrijding.

Er zouden drie tot vier daders zijn geweest. Ze gingen ervandoor in een auto die korte tijd later uitgebrand werd teruggevonden op een parkeerplaats in Grenoble.

Broer verdween spoorloos

Maldera was binnen de maffia actief met zijn broer Robert, die tien jaar geleden spoorloos verdween. Na een afspraak in de buitenwijken van Grenoble werd niets meer van hem vernomen.

Jean-Pierre Maldera had een strafblad dat terugging tot de jaren 70. In 2004 werd hij samen met zijn broer veroordeeld voor georganiseerde criminaliteit, maar een jaar later kwamen ze vrij door een administratieve fout.

Of Jean-Pierre de afgelopen jaren ook nog actief was binnen het criminele milieu is niet bekend. Persbureau AFP meldt dat hij sinds zijn vrijlating in 2005 niet meer in beeld was geweest bij de autoriteiten.

Actrice Bruni Heinke is overleden op 84-jarige leeftijd. Dat meldt haar familie aan persbureau ANP. De actrice is op 7 maart overleden aan de gevolgen van kanker.

Heinke was vooral bekend van haar rol als Helen Helmink in soapserie Goede Tijden, Slechte Tijden. Ze nam de rol in 1992 over van Marlous Fluitsma en was tot 1998 te zien in de soap. Ook speelde ze in de jaren zeventig in de tv-serie Dagboek van een herdershond.

"De laatste scène is gespeeld", schrijft de familie van Heinke in het overlijdensbericht. "Ze heeft haar eigen einde geschreven."

Theaterwereld

Heinke werd in 1940 geboren in Rotterdam en studeerde in 1965 af aan de Toneelacademie Maastricht. Ze was daarna verbonden aan De Nederlandse Comedie, Het Amsterdams Toneel, Het Stadstoneel Rotterdam en Toneelgroep Theater.

Maar ze werd vooral bekend door haar rollen in films en in series. Ze speelde onder meer in Soldaat van Oranje, Spetters en Herenstraat 10. Haar laatste rol was in 2022 in de film Casa Coco.

De uitvaart van Heinke is komend weekend in besloten kring.

Als China geen actie onderneemt, kampt ruim 70 procent van de volwassenen en ruim 32 procent van de kinderen over vijf jaar met overgewicht of obesitas. Daarvoor waarschuwt China's Nationale Gezondheidscommissie.

Het toenemend aantal te zware mensen heeft vooral te maken met leefstijlkeuzes: Chinezen consumeren te veel, te ongezond en bewegen te weinig.

De toename van mensen met overgewicht dreigt een gigantische kostenpost te worden voor het land. Naar schatting zal 22 procent van alle medische kosten in 2030 verband houden met overgewicht of obesitas.

China's zorgstelsel staat momenteel al voor aanzienlijke uitdagingen. Het land kampt met een groot tekort aan zorgmedewerkers, het zorgstelsel moet het doen met te weinig geld en de samenleving vergrijst in rap tempo. In 2050 zal 39 procent van de Chinezen 65 jaar of ouder zijn.

Veel zittend werk

China's snelle economische vooruitgang en modernisering van de afgelopen decennia heeft grote invloed gehad op het welvaartsniveau en het leven van de Chinezen. Meer mensen hebben hun banen waarbij ze veel bewogen ingeruild voor kantoorbanen. Deze overgang in combinatie met toegenomen prestatiedruk, stress en langere werkdagen leidt tot minder beweging.

De economische transformatie van een agrarische naar een moderne samenleving ging gepaard met een razendsnelle verstedelijking. In 1980 woonden zo'n 200 miljoen Chinezen in steden. Nu ligt dat aantal rond de miljard.

Met die verstedelijking is ook het aanbod van eten uitgebreid. In grote steden is het niet ongebruikelijk dat restaurants 24 uur per dag open zijn en is het aanbod heel divers, van Chinese maaltijden tot westerse fastfood.

Ook speelt China's digitalisering een grote rol in de veranderende eetgewoontes. Vandaag de dag bestellen zo'n 545 miljoen Chinezen eten online, de meerderheid van alle internetgebruikers.

Dit houdt ook verband met het werk dat deze bestellers hebben. Chinezen maken lange dagen en hebben geen zin om ook nog eens boodschappen te moeten doen en te koken. Zeker niet als het prijsverschil tussen een zelfgemaakte maaltijd en een afhaalmaaltijd nihil is.

Fastfood in China

Ook de fastfoodconsumptie is aanzienlijk toegenomen. Chinezen gaven in 2023 gemiddeld zeven keer zoveel geld uit aan fastfood als in 2005. De populariteit van snel en gemakkelijk eten neemt al decennia toe.

In 1987 was KFC de eerste internationale fastfoodketen die z'n deuren opende in China. In de jaren daarna volgden nagenoeg alle grote fastfoodconcerns. De bedrijven die hun menu en prijzen goed hebben kunnen aanpassen aan de wens van de Chinese consumenten doen goede zaken. Zo heeft KFC met ruim 10.000 filialen ruim twee keer zoveel winkels in China als in de VS.

Maar het zijn niet alleen de buitenlandse fastfoodketens die hun stempel hebben gedrukt op de Chinese eetcultuur. Het Chinese Mixue, een fastfoodketen die ijs en (bubbel)thee verkoopt, mag zichzelf sinds vorig jaar met 45.000 filialen de grootste fastfoodketen ter wereld noemen.

En ook het in 2017 opgerichte Luckin Coffee, China's ultragoedkope koffieaanbieder die mensen alleen met hun smartphone laat bestellen en die bekendstaat om zijn originele koffies met smaken als kaas of ham, heeft in China nu al meer winkels dan Starbucks.

Ook geografie en klimaat spelen een rol. Mensen in steden zijn vaker te zwaar dan mensen op het platteland en mensen in het noorden kampen veel vaker met overgewicht dan mensen in het zuiden van China.

Het belangrijkste verschil zit in de consumptie van koolhydraten, vetten en eiwitten. In het noorden, waar relatief veel graan groeit, consumeren mensen veel meer koolhydraten dan in het zuiden, waar meer rijst en andere voedingsmiddelen worden verbouwd. Ook dragen hoge temperaturen in het zuiden bij aan efficiëntere energieverbranding van het lichaam, wat leidt tot betere gewichtsbeheersing.

Voedselgidsen

In de nationale richtlijnen voor gewichtsbeheer, een gids die Chinezen moet helpen gezonder te eten, zijn voorbeeldrecepten opgenomen voor zeven verschillende regio's. Zo wordt mensen in het noordoosten van China aangeraden om gestoofde vis, groente en rijst te eten. In het noordwesten wordt mensen aangeraden vaker olie- of vleesachtige noedelgerechten te bereiden.

Chinese autoriteiten zetten niet alleen in op het verspreiden van voedingsgidsen, maar ook op een brede voorlichtingscampagne op werk en school. Ze kijken naar de kwaliteit van voedsel in kantines en openen klinieken om gespecialiseerde zorg te bieden aan patiënten met ernstige overgewichtsklachten.

Het leerwerktraject van Indonesische studenten bij de hogeschool Avans+ in Breda deugde niet. Dat stelt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in een rapport. De hogeschool was volgens de IND onder meer te laks over de toelatingseisen en maakte daarnaast inbreuk op de privacy van verpleegkundigen.

Het vertrouwelijke rapport werd in juni 2024 geschreven en is in handen van Omroep Brabant en RTV Drenthe.

Indonesische studenten

De Brabantse hogeschool Avans+ en bemiddelingsbureau Yomema uit Waalwijk waren van plan om jaarlijks zo'n 1200 studenten uit Indonesië naar Nederland te halen. De studenten gingen te werk als verpleegkundigen bij zorginstellingen in Drenthe en Flevoland en volgden een hbo-opleiding.

De eerste 64 Indonesische verpleegkundigen kwamen in 2021 naar Nederland. Zij hadden in Indonesië al een zorgopleiding op mbo- of hbo-niveau afgerond.

Vorig jaar werd duidelijk dat de Indonesische studenten niet goed behandeld werden. De zorgstudenten maakten te lange dagen maakten en kregen te weinig begeleiding. De Arbeidsinspectie startte vervolgens een onderzoek. Dat onderzoek loopt nog.

Yomema had aanvankelijk de bedoeling om zelf verpleegkundigen uit Indonesië te halen, blijkt uit het rapport. Ze zouden dan aan de slag gaan als werknemer. Toen dat project niet doorging, kwam er een samenwerking met de hogeschool voor het leerwerktraject.

Volgens het rapport heeft Avans+ voor en tijdens dat traject een "onvolledig dan wel onjuist beeld van de uitvoering van het project" gegeven. Ook heeft de hogeschool meerdere wetten overtreden, zoals privacyregels en de arbeidstijdwet.

Verder hebben twee studenten van Yomema te horen gekregen dat ze niet zwanger mochten raken in Nederland. Een van hen heeft bij aankomst opheldering gevraagd aan Avans+, staat in het rapport. "Een medewerker heeft toen geantwoord dat het beter is om niet zwanger te worden."

De onderzoeker concludeert bovendien aan de hand van gesprekken met studenten dat er geen sprake was van een stage, maar van arbeid. Er was weinig ruimte om te leren. Twee studenten haalden hun stage niet, maar haalden hun vakken op school wel. Zij werden uit het leerwerktraject gezet. "Ze moesten hun studie ten onrechte beëindigen", staat in het rapport.

'Achterhaald'

Een woordvoerder van Avans+ zegt niet te kunnen reageren op specifieke beschuldigingen die in het rapport staan. "We zijn het niet eens met alle conclusies en stellingen die in het rapport staan. Een aantal zijn achterhaald, omdat we zaken hebben aangepast."

De hogeschool zegt van mening te zijn dat de manier waarop het traject was opgezet goed was. "We hebben vooraf steeds open kaart gespeeld, maar we zijn wel erg snel begonnen. Daarbij hebben we steeds bij de IND aangegeven: zeg maar hoe wij het moeten doen." De school vindt het belangrijk om een goede oplossing te vinden voor de studenten die er nu zijn. "Dat doen we ook met de IND."

De coalitiepartijen houden morgenochtend een ingelast overleg over de motie die in de Tweede Kamer is aangenomen tegen het herbewapeningsplan van EU-voorzitter Von der Leyen. Dat bevestigen Haagse bronnen na een bericht van het AD.

Door het aannemen van de motie is het kabinet in een lastig parket gebracht.

Gisteren nam de Kamer de motie van JA21 aan, waarmee het kabinet wordt opgeroepen om niet akkoord te gaan met het miljardenplan, omdat het deels gefinancierd zou worden door het aangaan van gemeenschappelijke schulden en het versoepelen van de begrotingsregels. Ook de regeringspartijen PVV, NSC en BBB stemden voor de motie.

Het kabinet zit daar behoorlijk mee in zijn maag. De motie beperkt de speelruimte van premier Schoof en andere ministers in Brussel aanzienlijk. Nederland zou alleen kunnen komen te staan in Europa, vrezen voorstanders van het plan.

'Motie wel uitvoeren'

In het overleg van morgen hopen de partijen tot een interpretatie van de motie te komen, waar ook het kabinet wat beter mee uit de voeten kan. Maar de partijen die voor de motie hebben gestemd, willen wel dat die uitgevoerd wordt. Ze zijn voor het opvoeren van de defensie-uitgaven, maar de lidstaten moeten dat gewoon vanuit hun eigen begrotingen doen.

Maar premier Schoof heeft in Brussel al ingestemd met "de contouren" van het plan-Von der Leyen. Tot nu toe heeft het kabinet nog geen inhoudelijke reactie gegeven op de stellingname van de Kamer. Gisteravond kwam er alleen een kort briefje naar de Kamer, waarin stond dat het kabinet "kennis heeft genomen" van de aangenomen motie en later met een uitgebreidere reactie zal komen.

Ook zonder de steun van Nederland kan de EU doorgaan met het herbewapeningsplan. Er zijn genoeg andere landen die er wel mee in willen stemmen.

Het programma en de route voor Koningsdag in Doetinchem zijn gepresenteerd. Suzan & Freek zullen optreden voor de Oranjes, net als de Achterhoekse band Normaal, bekend van hun hit Oerend Hard.

Dit jaar wordt Koningsdag op zaterdag 26 april gevierd, omdat de feestdag anders op een zondag zou vallen. Die dag wordt overgeslagen vanwege de zondagsrust.

Pro-monarchie

De koninklijke familie wordt in de stad ontvangen door Normaal. "Het is misschien in tegenspraak met mijn politieke opvattingen, maar ik ben pro-monarchie", zegt frontman Bennie Jolink tegen Omroep Gelderland. "De koninkrijken in Europa zijn de meest vooruitstrevende landen. Hoog onderwijsniveau, economisch goed ontwikkeld. Dat kan haast geen toeval zijn."

Welk nummer de band gaat spelen, houdt hij nog even geheim.

Burgemeester op brommer

De stad wil tradities laten zien, en hoe die passen in de nieuwe tijd. Zo wordt de koninklijke bus begeleid door authentieke én elektrische brommers. Om dat aan te kondigen reed burgemeester Boumans de zaal van de presentatie binnen op zo'n elektrische brommer - voorzien van oranje details.

De gemeente heeft honderden initiatieven met plannen voor langs de route ontvangen, vertelt Boumans. "Het is heel leuk om die betrokkenheid te zien. Daar gaat Koningsdag voor mij ook over: verbinding en samenleving."

Thuiskomen

De route van de koninklijke familie eindigt op het festivalterrein bij de historische Walmolen. Op het eindpodium treedt het duo Suzan & Freek op met hun nummer De Overkant, een eerbetoon aan de Achterhoek.

"We kunnen niet wachten om te spelen op een plek die voor ons als thuiskomen voelt", zegt het tweetal in een video. Ze zingen onder begeleiding van het Gelders Orkest Phion.

Zwarte Cross

Het zogeheten eindpodium van de koningstocht wordt vormgegeven door de organisatie achter Zwarte Cross, het grootste betaalde festival van Nederland, dat jaarlijks plaatsvindt in Oost Gelre. Doetinchem verwacht 25.000 tot 30.000 bezoekers. Er is 3 miljoen euro uitgetrokken voor het feest.

Koningsdag is niet eerder in Gelderland gevierd. Koninginnedag wel, voor het laatst in 2009: koningin Beatrix trok toen naar Apeldoorn. Die dag werd overschaduwd door een aanslag, waarbij een auto door een groep toeschouwers reed. Zeven omstanders kwamen om het leven.

Een medewerker van de Penitentiaire Inrichting Ter Apel is vorige week op staande voet ontslagen vanwege een relatie met een gevangene. Dat meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

"Ongeoorloofde relaties tussen medewerkers en gedetineerden, van welke aard dan ook, zijn binnen DJI niet toegestaan", stelt de dienst op de website. Het komt vaker voor dat medewerkers van de DJI worden ontslagen vanwege een relatie met een gevangene, blijkt uit het overzicht van voorvallen dat de dienst maandelijks publiceert.

Zo werd in januari nog een complexbeveiliger van de PI in Alphen aan den Rijn ontslagen vanwege een relatie met een gedetineerde. In augustus vorig jaar gebeurde hetzelfde met een medewerker van de PI Rotterdam.

Een medewerker van de PI Krimpen aan den IJssel moest in mei vorig jaar vertrekken omdat die "privé-contacten onderhield met meerdere gedetineerden, diensten heeft geleverd en vertrouwelijke informatie heeft gedeeld".

Seks en vriendschap

Bij de vrouwengevangenis Ter Peel in het noorden van Limburg werden in de zomer van 2023 meerdere medewerkers ontslagen vanwege een relatie met een gevangene. Een mannelijke cipier had seks gehad met een gedetineerde, een andere mannelijke medewerker had een relatie met een gevangene, en weer een andere medewerker was bevriend geraakt met een gedetineerde.

Oud-minister Ploumen sprak destijds van een structureel probleem. Zij is werkzaam voor Bureau Clara Wichmann, dat onder meer opkomt voor de rechten van vrouwelijke gedetineerden. "We horen vaak dat vrouwelijke gedetineerden te maken krijgen met machtsmisbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Vervolgens is het vaak niet mogelijk om anoniem en veilig een klacht in te dienen."

De handelsoorlog met de VS lijkt nu echt begonnen. Vanochtend gingen de Amerikaanse importheffingen in van 25 procent op staal en aluminium uit het buitenland. De EU reageerde direct met tegenmaatregelen en kondigde heffingen aan op typisch Amerikaanse producten zoals spijkerbroeken, whiskey en motoren. Wat gaan we van al die extra belastingen merken?

Al langere tijd werd druk gespeculeerd of de Amerikaanse president Trump daadwerkelijk handelstarieven zou invoeren. Hoewel hij met veel tarieven dreigde, waren ze tot vanochtend daadwerkelijk enkel voor Chinese producten ingevoerd. Tot dus vanochtend vroeg, toen om 06.00 uur de nieuwe belasting op staal en aluminium inging.

Geen uitzonderingen

Helemaal vreemd met Amerikaanse invoerheffingen is Europa niet. In 2018 voerde Trump al eens extra tarieven in op onder meer staal en aluminium. Toen golden er alleen wel veel uitzonderingen. Die zijn er nu niet.

Zo was verpakkingsfabrikant Royal Vaassen verrast toen het bedrijf ontdekte dat ook op hun producten dit keer een extra belasting wordt geheven. Het bedrijf maakt onder meer specialistisch aluminium voor melkflesdoppen. "Met name voor babymelk en speciale voeding. De Amerikaanse markt is zeer belangrijk voor ons", zegt directeur Dries Knaapen. "En het vervelende is, je kunt niks anders dan de rekening bij de klant neerleggen."

De Europese Commissie rekende uit dat Europese goederen met een waarde van 26 miljard euro getroffen worden door de heffingen. Volgens Global Trade Alert, de waakhond voor de wereldhandel, gaat het in Nederland om zo'n 1,2 miljard euro.

Niet alle bedrijven worden even hard getroffen. Voor sommige producten is er in de VS geen alternatief. De heffing zal dan zeer waarschijnlijk betaald worden door de Amerikaanse consument.

Royal Vaassen maakt zich op korte termijn niet veel zorgen. "Je belast het door aan de klant en de klant zegt tegen ons: we belasten het door aan de consument", aldus directeur Knaapen. "Maar op termijn gaan ze zich natuurlijk afvragen, kan ik dit niet in Amerika laten maken? Want het wordt wel duur. Het onmiddellijke effect is klein, maar op midden- tot lange termijn is er een groot risico dat je de business kwijtraakt. Hoe eerder dit teruggedraaid wordt, hoe beter."

De EU heeft vanochtend dus ook importheffingen aan het adres van de VS aangekondigd. Onder meer op spijkerbroeken, motoren en whiskey zal in Europa voortaan extra belasting worden betaald. Ook hier geldt dat de rekening hoogstwaarschijnlijk terechtkomt bij de consument.

Toen dezelfde tarieven in 2018 golden, gingen de prijzen in Europa voor Harley Davidsons en whiskey omhoog. De extra heffingen op Amerikaanse jeans zullen maar weinig consumenten voelen. Typisch Amerikaanse merken als Levi's, Lee en Wrangler laten hun spijkerbroeken niet meer in de VS maken.

"Die komen uit onder meer Turkije, Tunesië, Spanje, Portugal, Roemenië en Italië", zegt Daan Broekman, mede-eigenaar van De Rode Winkel Jeans in Utrecht. "Dat zijn landen met relatief lage lonen en toch in of dicht bij Europa zijn, zodat merken goed toezicht kunnen houden op de productie."

Twee zaken die Harley Davidsons verkopen willen vandaag niet reageren tegenover de NOS. "Te vroeg", zegt een. De Europese Commissie stelt de schade met de heffingen aan het adres van de VS te beperken voor de consument door zich vooral te richten op luxeproducten. De Europese heffingen gelden vanaf 1 april. Het gaat om zo'n 8 miljard euro aan producten.

Meer achter de hand

Mogelijk volgen er daarna heffingen op nog meer producten uit de VS. Zo wordt er in Brussel gekeken naar producten zoals textiel, suiker en huishoudelijke apparaten. Het zou dan gaan om goederen met een totale importwaarde van nog eens 18 miljard, waarmee de EU dan net zoveel extra belasting heft op goederen als de VS.

Het duurt naar verwachting nog ongeveer een half jaar voordat de Nederlandse consument overigens iets gaat merken van de heffingen, in de vorm van prijsstijgingen. Dat komt omdat er in veel magazijnen nog voorraden liggen.

De impact van deze heffingen zal voorlopig dus nog niet heel groot zijn. Het neemt de vrees niet weg dat Trump mogelijk in april al extra, nieuwe heffingen wil gaan invoeren op alle goederen uit de EU. Hoe meer heffingen er over en weer op elkaar wordt afgevuurd, hoe groter de gevolgen voor zowel de Europese als de Amerikaanse economie.