Aggregator

Hoeveel sociale huurwoningen gaan er nu écht naar statushouders?

1 week 1 day ago

Hoeveel sociale huurwoningen gaan er naar erkende vluchtelingen, ook wel statushouders genoemd? Dat is een regelmatig terugkerende vraag, ook deze verkiezingscampagne weer. Lijsttrekker Jetten (D66) sprak over een percentage van ongeveer 7 procent, Klaver (GroenLinks-PvdA) had het over "7 tot 10 procent".

Demissionair minister Keijzer van Volkshuisvesting (BBB) sprak over "25, 30 procent" en PVV-leider Wilders noemde gisteren in het SBS-debat een nog hoger percentage, van 37 procent. Dat zou betekenen dat een op de drie vrijkomende sociale huurwoningen naar statushouders gaat. SBS6 noemde wéér een ander cijfer: 17 procent.

Waar zijn al deze verschillende percentages op gebaseerd?

CBS-cijfers

Jetten en Klaver varen vermoedelijk op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In het recentst onderzochte jaar (2022) werd volgens het CBS bijna 7 procent van alle vrijgekomen corporatiewoningen toegewezen aan "huishoudens met statushouders".

Dat zijn mensen die na een asielaanvraag in Nederland een verblijfsvergunning hebben gekregen, bijvoorbeeld omdat ze gevlucht zijn voor oorlog. Op het moment dat zij een Nederlands paspoort krijgen, worden zij Nederlander genoemd en geen 'statushouder' meer.

In 2022 kwamen 162.500 corporatiewoningen vrij. Daarvan werden er 11.000 toegewezen aan een huishouden met een statushouder, oftewel een kleine 7 procent. In de vier jaar daarvoor lag dat percentage ergens tussen de 4 en 6 procent.

De koepel van woningcorporaties, Aedes, beschikt over recentere cijfers, maar dat zijn schattingen. Over de jaren 2023 en 2024 ligt het percentage sociale huurwoningen dat naar statushouders ging volgens een woordvoerder rond de 10 procent.

Starters of niet?

Wilders zegt zich te baseren op berekeningen van wiskundige Jan van de Beek, die zichzelf "het wetenschappelijk migratiecijferbureau van X" noemt. Van de Beek stelt dat je statushouders moet beschouwen als starters, omdat zij vaak geen lege sociale huurwoning achterlaten.

In de redenering van Van de Beek - en ook van Wilders en Keijzer - concurreren statushouders vooral met starters. Tot starters worden mensen gerekend die voor het eerst een eigen woning krijgen, omdat ze tot dan toe nog bij hun ouders wonen of bijvoorbeeld in een opvanglocatie van het COA verblijven. Op dit moment wachten zo'n 19.000 statushouders in de asielopvang op een (sociale) huurwoning.

In de berekening van Van de Beek ging in 2023 37 procent van alle vrijkomende sociale 'starterswoningen' naar statushouders, in 2021 was dat volgens hem 29 procent. Hij vergelijkt cijfers van Aedes over het toegewezen aantal woningen aan statushouders met CBS-cijfers over het totaal aantal toegewezen woningen aan starters.

'Scheve vergelijking'

Experts noemen het een scheve vergelijking, omdat in het cijfer van toegewezen woningen aan statushouders ook doorstromende statushouders zitten, die een woning leeg achterlaten.

Volgens de experts zou dat getal vergeleken moeten worden met het totaal aantal sociale huurwoningen dat werd verhuurd, waarin ook de cijfers zitten van doorstromers. Zoals eerder genoemd berekende het CBS dat het in 2022 om zo'n 7 procent ging.

Of, zeggen zij, het aantal startende statushouders, die vanuit het COA een woning krijgen toegewezen, moeten worden vergeleken met het totaal aantal woningen dat specifiek aan starters wordt toegewezen. In de berekening van het CBS gaat dat om 17 procent - het cijfer dat SBS6 gisteren gebruikte.

"Ik vind het raar dat het CBS groepen statushouders uit elkaar trekt", zegt Van de Beek in reactie tegen de NOS. "Elke statushouder die een woning krijgt toegewezen zorgt toch voor een woning die wordt onttrokken aan de woningmarkt? Waarom noemen ze sommigen dan startende statushouders en andere doorstromers?"

In de kern draait de cijferdiscussie vooral om de vraag: kijk je naar álle sociale huurwoningen die naar statushouders gaan of alleen naar de 'starterswoningen' - zoals Wilders, Keijzer en SBS.

Gemeenten bepalen

Feit is ook dat gemeenten wettelijk verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van statushouders, de zogeheten 'taakstelling'. Omdat er een groot tekort is aan sociale huurwoningen, voldoen zij vaak niet aan deze taak. Ook veel andere groepen maken aanspraak op sociale huurwoningen; de gemiddelde wachttijd is in veel gemeenten enorm opgelopen - in Utrecht bijvoorbeeld naar zo'n 11 jaar.

Het is aan de gemeenten zelf om te bepalen welke groepen voorrang krijgen bij de toewijzing van sociale huurwoningen. In grotere gemeenten kan het aandeel 'urgenten' oplopen tot meer dan een kwart van het aandeel vrijkomende woningen.

Dat kunnen bijvoorbeeld slachtoffers van huiselijk geweld zijn, mensen van wie het huis is afgebrand of mensen met "vitale beroepen", bijvoorbeeld in de zorg, het onderwijs of bij de politie. Ook mogen gemeenten nu voorrang geven aan statushouders. Veel gemeenten doen dat, juist ook om te voldoen aan de wettelijke taakstelling.

Maar het huidige demissionaire kabinet wil af van de voorrang voor statushouders. Minister Keijzer vindt de voorrangsregel oneerlijk ten opzichte van andere mensen die al een jaar of tien op een wachtlijst staan. Ondanks een kritisch advies van de Raad van State wil het kabinet het verbod op voorrang voor statushouders doorzetten.

'Nooit gedacht dat ik erin zou stinken', waar je op moet letten bij babbeltrucs

1 week 1 day ago

De vrouw van 80 die onlangs in Amsterdam dood werd gevonden in haar woning, had een man binnengelaten die zich voordeed als een politieman die de sloten in huis kwam controleren.

Het aantal babbeltrucincidenten, waarbij ouderen worden opgelicht door criminelen die zich voordoen als agent, blijft stijgen. Vorig jaar werden 8329 gevallen geregistreerd, de teller in de eerste zes maanden van dit jaar stond op 6496. De incidenten gaan bijna nooit met dodelijk geweld gepaard.

Dagelijks registreert de politie gemiddeld 35 babbeltrucs met nepagenten, maar omdat slachtoffers uit schaamte vaak geen aangifte doen, is het werkelijke aantal slachtoffers veel groter.

De politie in Amsterdam belegde naar aanleiding van de dood van de vrouw vandaag een voorlichtingsbijeenkomst voor de buurt. Vanwege de impact, maar ook om mensen te waarschuwen voor babbeltruccriminelen.

Sieraden

"Het begint vaak met een telefoontje", zegt Marijke Stor van de Amsterdamse politie. "Zodra de beller begint over sieraden of inbrekerslijsten, moeten alle alarmbellen gaan rinkelen. En als iemand in politie-uniform voor de deur staat, kijk dan goed of de uitrusting compleet is. Is er bijvoorbeeld een portofoon?"

De politie benadrukt ook dat altijd naar een legitimatie kan worden gevraagd. Op de website van de politie kun je zien hoe het politielegitimatiebewijs eruit ziet.

"En ja, die kunnen ook vals zijn", zegt Stor, "maar we hopen dat door op al deze dingen te letten, je doorkrijgt of je wordt opgelicht. Als iemand echt al binnen is, probeer dan zo snel mogelijk via 112 hulp in te schakelen, bijvoorbeeld via de app. Dan kan het zonder een gesprek te voeren en valt het minder op."

Criminelen met bijlen

De 85-jarige Sophia kan erover meepraten. Ook zij werd dit jaar slachtoffer van een babbeltruc. Bij haar aan de deur stond geen nepagent, maar de criminelen gebruikten wel dezelfde werkwijze.

Sophia woont in een flat in het centrum van Rotterdam; ze is actief voor de vereniging van eigenaren van het complex.

"Ik werd opgebeld door een mijnheer die mij vertelde dat er criminelen met bijlen door de buurt liepen om mensen te beroven", zegt Sophia. De man vertelde haar dat er iemand zou langskomen die haar kostbaarheden en pasjes zou meenemen.

Die persoon zou de spullen registreren, zodat ze, mocht er worden ingebroken, zouden weten wat er ontbrak. De crimineel hield haar de hele tijd aan de lijn. "De man zei dat ik daarna mijn spullen terug zou krijgen."

Even later stond er inderdaad een jonge jongen aan de deur, aan wie ze haar juwelen en bankpasjes afgaf. "De jongen was de deur nog niet uit, of ik besefte dat ik was opgelicht. Alsof ik in een soort vacuüm had gezeten waar ik ineens uitkwam."

Vreselijk stom

Ze belde direct de bank om haar pasjes te laten blokkeren. Er was al geld van haar rekening gehaald, maar dat kon de bank nog terugstorten. "Maar mijn juwelen ter waarde van zo'n 65.000 euro ben ik kwijt."

Achteraf begrijpt Sophia niet hoe ze hier in heeft kunnen stinken. "Alsof ze je door paniek te zaaien in een bepaalde psychische toestand brengen waardoor je niet meer helder denkt. Ik vond het echt vreselijk stom van mezelf."

Het zal Sophia geen tweede keer overkomen. Als ervaringsdeskundige weet ze nu hoe makkelijk je er in trapt. "Ze gaan heel geraffineerd te werk."

Coalition of the willing: druk op Rusland en steun aan Oekraïne opvoeren

1 week 1 day ago

In Londen is op de bijeenkomst van de zogeheten coalition of the willing afgesproken om de druk op Rusland en de steun aan Oekraïne verder op te voeren. De coalitie bestaat uit een groep westerse landen die een voortrekkersrol willen spelen bij de veiligheid van Oekraïne.

De Britse premier Starmer noemde het "duidelijk dat president Poetin de enige is die deze oorlog niet wil stoppen".

Starmer prees de stap van president Trump om strafmaatregelen in te stellen tegen twee Russische oliemaatschappijen. Ook het Verenigd Koninkrijk heeft dat onlangs gedaan. Starmer hoopt dat andere Europese landen dit ook gaan doen, zei hij.

Koude winter als wapen

De Oekraïense president Zelensky noemde de sancties tegen Russische olie een "grote stap" en benadrukte dat er druk moet worden uitgeoefend op alle Russische oliebedrijven, evenals op hun schaduwvloot en op olieterminals.

Zelensky zei dat Rusland de koude winter gebruikt om Oekraïne onder druk te zetten door aanvallen uit te voeren op de energiesector.

Volgens NAVO-chef Rutte raakt Poetin "door zijn geld, troepen en ideeën heen" en is het "nu het juiste moment om de druk op te voeren".

Luchtverdediging

In Londen spraken de deelnemers aan het overleg af de luchtverdediging van Oekraïne te versterken. Zelensky had daarom gevraagd. Hij wil met meer langeafstandswapens druk uitoefenen op Rusland om over de oorlog te onderhandelen. Starmer kondigde de versnelling aan van een raketbouwprogramma zodat 140 raketten eerder dan gepland kunnen worden afgeleverd.

Zelensky wil ook graag Tomahawk-raketten uit de Verenigde Staten. Vorige week was hij in de VS om te proberen Trump ertoe te bewegen die langeafstandswapens te leveren, maar dat is niet gelukt.

Starmer en Rutte zeiden op de persconferentie na afloop van het overleg in Londen dat ze hierover met Trump hebben gesproken en dat de Amerikaanse president heeft toegezegd de kwestie te onderzoeken.

Noordzee

Demissionair premier Schoof was ook aanwezig bij de bijeenkomst van de coalition of the willing. Hij zei dat Nederland zich in overleg met internationale partners gaat inzetten tegen de Russische schepen die illegaal in de Noordzee varen.

Verder zei hij dat het belangrijk is om Oekraïne de winter door te helpen door de zwaar getroffen energiesector te steunen. Ook Nederland steunt die volgens Schoof financieel en materieel.

Bevroren tegoeden

De Britse premier Starmer zei verder dat er tijdens de bijeenkomst "absolute duidelijkheid" is gekomen dat er snel vooruitgang moet worden geboekt met het gebruik van bevroren Russische tegoeden ter ondersteuning van Oekraïne. "Het Verenigd Koninkrijk is bereid om dit in samenwerking met de EU zo snel mogelijk te realiseren", zei hij.

Op de EU-top gisteren in Brussel werd nog geen concreet besluit genomen over het vrijmaken van dat geld. Bij de Brusselse financiële instelling Euroclear staat voor 185 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden.

De EU wil het geld gebruiken als onderpand voor leningen ter waarde van 140 miljard euro aan Oekraïne. De Europese Commissie moet de opties nog verder gaan verkennen, zo besloten 26 van de 27 EU-landen. Hongarije tekende de slotverklaring niet.

Kroatië voert dienstplicht na zeventien jaar weer in

1 week 1 day ago

Het parlement in Kroatië heeft ingestemd met het opnieuw invoeren van de dienstplicht. Het gaat om een diensttijd van twee maanden, waarin de dienstplichtigen "militaire basistraining" zullen krijgen, meldt de Kroatische omroep HRT. Vorig jaar kondigde het land deze maatregel al aan vanwege de verhoogde spanningen in Europa en op de Balkan.

Het ministerie van Defensie schrijft nu dat het gaat om training "in overeenstemming met Europese trends en gewijzigde veiligheidssituaties, steeds vaker voorkomende natuurrampen en crisissituaties".

Kroatië schrapte de dienstplicht in 2008. In die periode hebben ongeveer 300.000 mensen geen militaire training gehad, schrijft het ministerie.

Het ministerie wil jaarlijks 4000 dienstplichtigen oproepen, te beginnen met mensen die zijn geboren in 2007.

Russische dreiging

Sinds de annexatie van de Krim door Rusland en de grootschalige inval in Oekraïne in 2022 is de dienstplicht bij meerdere landen weer hoog op de agenda gezet.

Oekraïne voerde de dienstplicht weer in na de annexatie van de Krim in 2014. Zweden volgde in 2017. In Duitsland kwam de regering dit jaar met een plan voor een "vrijwillige dienstplicht", waarbij alle mannen die geboren zijn in 2008 of de jaren erna een verplichte medische keuring zouden moeten ondergaan. Daarna kunnen ze alsnog kiezen of ze wel of niet in dienst gaan.

Vragenlijst

In Nederland geldt de dienstplicht nog altijd, maar sinds 1997 worden dienstplichtigen niet meer opgeroepen. Wel krijgt iedereen die 17 wordt een brief over de inschrijving voor de dienstplicht. Dat geldt ook voor mensen onder de 35 die Nederlander worden.

Vorige maand maakte demissionair staatssecretaris Tuinman (BBB) bekend dat Defensie voortaan alle 17-jarigen een vragenlijst stuurt over het leger. Dat de dienstplicht ook in Nederland weer wordt ingevoerd, is niet uitgesloten. Volgens de staatssecretaris is er sprake van een 'escalatieladder' waarbij de laatste stap herinvoering van de dienstplicht is.

NVWA wil dat de term 'plantaardig gehakt' van verpakkingen verdwijnt

1 week 1 day ago

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) eist van onder meer de voedingsmerken Vivera en De Vegetarische Slager dat ze de term "plantaardig gehakt" niet meer gebruiken. De producten hebben namen die in strijd zouden zijn met de wet. Dit bevestigt een woordvoerder van de toezichthouder na berichtgeving door EenVandaag.

De marktleiders zeggen dat ze de naam al meer dan vijftien jaar gebruiken. De waarschuwing van de NVWA komt volgens hen dan ook onverwacht en "is niet in lijn met eerdere signalen van de toezichthouder of het beschermen van consumenten".

De toezichthouder refereert aan het Warenwetbesluit Vlees, gehakt en vleesproducten. Deze wet komt uit 1998 en werd ingevoerd om de voedselveiligheid te verbeteren, onder meer naar aanleiding van de uitbraak van de gekkekoeienziekte.

Rutger Rozendaal, topman van De Vegetarische Slager, is not amused. "Destijds waren er specifieke problemen rondom de samenstelling van gehakt. Deze regels zijn bedoeld om de voedselveiligheid van vlees te waarborgen en heeft geen betrekking op de plantaardige sector. En zou daarom niet op deze categorie van toepassing moeten zijn."

Volgens Rozendaal is de benaming inmiddels ingeburgerd. "Onderzoek laat zien dat consumenten goed weten wanneer het om een vegetarisch of veganistisch product gaat. Een naamswijziging roept juist meer verwarring en dus zorgen op."

Meer plantaardig eten

De bedrijven snappen de oproep van de voedselwaakhond ook niet. "Meer plantaardig eten is essentieel voor het tegengaan van klimaatverandering, verbeteren van de gezondheid en verminderen van dierenleed."

"Daarom maken we plantaardig eten makkelijker voor consumenten. Een naamsverandering zal het behalen van deze doelen bemoeilijken omdat bekende woorden als 'gehakt' helpen bij het maken van de overstap."

De waarschuwing van de NVWA volgt kort op een stemming in het Europees Parlement over vleestermen voor plantaardige producten. Als het aan het aan de Europarlementariërs ligt verdwijnen termen zoals vegetarische worst, vegaburger en plantaardige schnitzel van verpakkingen. Het is aan de Europese Commissie en de EU-lidstaten of een dergelijk verbod er ook daadwerkelijk komt.

Vivera en De Vegetarische Slager willen in gesprek met de NVWA.

Grote verkeersdrukte in regio Arnhem door sinkhole onder snelweg

1 week 1 day ago

In de regio Arnhem is voor de tweede dag op rij sprake van forse verkeersoverlast door een zinkgat in de middenberm van de A12. De hoofdrijbaan van de snelweg richting Duitsland is daarom volledig afgesloten tussen knooppunt Velperbroek en de IJsselbruggen.

Het gat werd in de nacht van woensdag op donderdag ontdekt tijdens wegwerkzaamheden. Het bevindt zich nabij het bruggenhoofd van een van de IJsselbruggen en is ongeveer twee meter diep en één vierkante meter groot.

Volgens Rijkswaterstaat is het gat ontstaan doordat regenwater zand heeft weggespoeld naar een holle ruimte in een van de bruggenhoofden van de IJsselbruggen. Omdat het gat ook onder de snelweg doorloopt, is afgelopen nacht een deel van het asfalt verwijderd om beter zicht te krijgen op het probleem.

Rijkswaterstaat graaft nu het talud van de snelweg verder af tot aan de fundering van het betonnen bruggenhoofd. Daarna wordt een nieuwe wand geplaatst om te voorkomen dat het zand opnieuw wegspoelt.

Nog tot en met zondag overlast

Naar verwachting duren de herstelwerkzaamheden nog tot en met zondag. Tot die tijd blijft de hoofdrijbaan van de A12 richting Duitsland afgesloten en wordt het verkeer over de parallelbaan geleid.

Rond Arnhem staan er al twee dagen flinke files vanwege de herstelwerkzaamheden. Omroep Gelderland spreekt van een verkeerschaos. Op de A12 was de extra reistijd rond 18.00 uur vanavond zo'n 50 minuten. Ook in Arnhem zelf is het extra druk door automobilisten die proberen de file te ontwijken.

Verder is het bij Nijmegen vanmiddag extra druk, door een ongeluk op de Waalbrug. Op de A325 tussen Elst en Nijmegen moeten automobilisten rekening houden met een vertraging van bijna anderhalf uur.

Wat is een zinkgat?

Een zinkgat, ook wel sinkhole genoemd, ontstaat door het instorten van een ondergrondse holte. Dat kan gebeuren doordat zand uit de ondergrond wegspoelt, maar ook door het oplossen van kalksteen of zout in de bodem.

In het buitenland komen met enige regelmaat grote zinkgaten voor, zoals vorige maand in Bangkok. Hier moesten duizenden mensen worden geëvacueerd toen er een zinkgat van 30 bij 30 meter en 50 meter diep was ontstaan.

Drietal door hoogwater vast in vogelkijkhut, weggehaald door brandweer

1 week 1 day ago

Hulpdiensten hebben een vrouw en twee kinderen gered die door hoogwater vast kwamen te zitten in de Reiderwolderpolder in Oldambt. Dat meldt RTV Noord.

Het Duitse drietal was via het lange vlonderpad naar de vogelkijkhut aan de Dollard gewandeld, op de grens tussen Nederland en Duitsland. Door harde wind en opkomend water konden zij niet meer terug over het pad. In de hut, die op hoge palen staat, belden ze de hulpdiensten.

De moeder en kinderen zijn zo'n twee uur later met een boot opgehaald. Ze bleven verder ongedeerd. "En zijn een ervaring rijker", zegt de brandweer. "De kinderen hebben toch even mooi in een brandweerboot gezeten en zijn zo weer met droge voetjes op de kant gekomen."

Bekijk hier de beelden van de evacuatie:

Boot met migranten zinkt voor Turkse kust, 17 doden gemeld

1 week 1 day ago

Voor de kust van de Turkse badplaats Bodrum in de Egeïsche Zee is een rubberboot met migranten gekapseisd. Turkse media melden dat zeventien opvarenden om het leven zijn gekomen. Het zou gaan om zestien migranten en een mensensmokkelaar. Twee mensen zijn gered.

Een van de overlevenden zwom volgens de regionale gouverneur zes uur lang om de kust te bereiken. Reddingsdiensten vonden de andere overlevende op een eiland. Het is vooralsnog onduidelijk wat de bestemming van de migrantenboot was. Mogelijk was die onderweg naar het Griekse eiland Kos dat in de buurt van Bodrum ligt.

Dodelijke ongelukken met migrantenboten komen regelmatig voor. Vorige maand kwamen vijf mensen voor de Turkse kust om het leven toen een boot in aanvaring kwam met een schip van de Turkse kustwacht. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zijn er dit jaar al bijna 1400 migranten vermist geraakt op de Middellandse Zee.

VS vernietigt opnieuw 'drugsboot' in Caribisch gebied en stuurt vliegdekschip

1 week 1 day ago

De Amerikaanse strijdkrachten hebben opnieuw een boot in het Caribisch gebied aangevallen en tot zinken gebracht. Minister Hegseth van Defensie maakte de aanval in een bericht op X bekend. Volgens hem zijn de zes opvarenden bij de aanval gedood.

Hegseth schrijft dat het gaat om drugssmokkelaars van de criminele organisatie Tren de Aragua uit Venezuela. Hij spreekt van zes terroristen en meldt dat ze zijn aangevallen in internationale wateren.

Het is de tiende keer in een paar maanden dat de Amerikanen een boot in het gebied vanuit de lucht aanvallen. De laatste dagen lijkt de Amerikaanse regering het tempo op te voeren. Deze week zijn er al drie aanvallen geweest. Met de aanval van afgelopen nacht meegeteld, staat het dodental op zeker 46.

Vliegdekschip

De afgelopen tijd heeft president Trump de militaire aanwezigheid in Midden-Amerika fors uitgebreid. Hij stuurde al vijf marineschepen die kant op, waaronder drie aanvalsschepen met diverse vliegtuigen aan boord. Ook gaf hij de CIA toestemming om geheime operaties in Venezuela uit te voeren.

En vanavond maakte Hegseth bekend dat de Amerikaanse militaire macht in de regio nog verder wordt opgevoerd door er een vliegdekschip naartoe te sturen. De USS Gerald R. Ford is nu nog in de Middellandse Zee, maar zal de komende dagen richting het Caribisch gebied varen.

Meer aanvallen

Hegseth waarschuwt voor meer aanvallen. "Als je een drugsterrorist bent, dan zullen we je behandelen zoals we al-Qaida behandelen. Dag en nacht zullen we je netwerken in kaart brengen, je opsporen en je doden."

Bewijs dat het inderdaad om drugssmokkelaars gaat, levert de Amerikaanse regering niet. Wel deelt Hegseth video's van de aanvallen, ook die van afgelopen nacht.

Drugsbende Tren de Aragua is door de VS aangemerkt als terreurorganisatie. Volgens president Trump staat de organisatie onder controle van de Venezolaanse president Maduro. Trump wil Maduro laten arresteren en heeft 50 miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot zijn arrestatie. De Venezolaanse president spreekt de beschuldigingen tegen en zegt dat de VS hem wil afzetten.

De Amerikaanse aanvallen in internationale wateren ten noorden van Zuid-Amerika leiden tot veel kritiek. Volgens Trump gaat het om zelfverdediging. Eerder schreef hij na een aanval dat de boot onderweg was naar de VS "om Amerikanen te vergiftigen". En begin oktober schreef persbureau AP dat de Amerikaanse regering in een memo stelt dat de VS in een "gewapend conflict" is met drugskartels.

'Executies'

Een land heeft recht op zelfverdediging tegen een gewapende aanval, maar deskundigen zeggen dat drugssmokkel moeilijk als zodanig kan worden gezien. Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch gaat het om "onrechtmatige buitengerechtelijke executies".

Het democratische lid van het Huis van Afgevaardigden, Adam Smith, eiste maandag een onderzoek naar de aanvallen in de Caribische Zee, meldde The New York Times. Hij zet grote vraagtekens bij de legitimiteit van de aanvallen. Volgens Smith is er nog altijd geen bewijs geleverd dat de boten een onmiddellijke bedreiging vormen voor de VS die militair geweld rechtvaardigt. Hij spreekt van een "verbijsterend gebrek aan transparantie".

De Amerikaanse regering trekt zich vooralsnog niets aan van de kritiek. Op een tweet van een Trump-criticus die de aanvallen een oorlogsmisdaad noemde, antwoordde vicepresident Vance vorige maand: "Het kan me niet schelen hoe je het noemt."

Steekpartij bij schoolmusical Alblasserdam door 'conflict tussen twee families'

1 week 1 day ago

De steekpartij in Alblasserdam waarbij een leraar werd neergestoken tijdens een schoolmusical, had verband met een "langer lopend conflict tussen twee families". Dat heeft het OM vandaag gezegd in de rechtbank.

Half juli kregen drie mannen ruzie in de pauze van de eindmusical van leerlingen van groep 8 in een cultureel centrum in Alblasserdam. Een leraar van de school kwam tussenbeide en werd gestoken met een mes. Hij raakte zwaargewond. Hij kampt nog met klachten, zowel fysiek als mentaal en kan nog niet voor de klas staan.

Nog een andere man raakte gewond bij de steekpartij, de vader van een leerling.

Doodslag

De hoofdverdachte, Mohammed U. (45) uit Hendrik-Ido-Ambacht, zit sindsdien vast op verdenking van twee pogingen tot doodslag. Het OM denkt dat hij het mes waarmee is gestoken bewust had meegenomen naar de musical. "Welk familielid gaat nu met een mes op zak naar de eindmusical van een basisschool? Veel kinderen hebben gezien hoe hun meester op de grond lag en vocht voor zijn leven", zei de officier van justitie.

De advocaat van U. ontkent dat die een mes bij zich had. Hij suggereerde dat U. het mes mogelijk van een van de anderen heeft afgepakt tijdens de confrontatie. Volgens de advocaat was U. daarnaast niet degene die de confrontatie zocht, maar waren dat de andere twee verdachten, een man uit Alblasserdam en zijn broer uit het Drieborg. Zij zijn sinds 21 juli op vrije voeten, maar zijn nog wel verdachten in de zaak.

Beelden

De steekpartij staat op beeld, maar omdat het in de zaal donker was, zijn de camerabeelden van matige kwaliteit, schrijft Rijnmond. Het Nederlands Forensisch Instituut heeft de beelden verbeterd en daarop is te zien dat Mohammed U. in de zaal wordt aangesproken door de twee andere verdachten. U. krijgt een klap en gaat achter de mannen aan. Waar de langlopende ruzie tussen de families over gaat, is niet bekendgemaakt.

U. wordt psychologisch onderzocht en zal nogmaals worden verhoord. De zaak gaat in januari verder met opnieuw een inleidende zitting.

Doodstraf in de VS: 'Een humane methode bestaat niet'

1 week 2 days ago

Zeker negentien minuten duurde de doodstrijd voor Anthony Boyd. De 54-jarige man, veroordeeld voor hulp bij een moord in 1993, werd gisteren in Alabama geëxecuteerd met stikstof via een masker. Over deze en andere executiemethoden is, los van de vraag of je voor of tegen de doodstraf bent, al jaren discussie in de VS, met name vanwege de gruwelijke uitwassen.

Allereerst: de Amerikaanse Bill of Rights verbiedt sinds 1789 'wrede en ongebruikelijke straffen'. Die regel wordt door Amerikaanse staten heel verschillend uitgelegd. In de meeste staten is de doodstraf afgeschaft of opgeschort, maar in tien staten vinden nog steeds executies plaats. De methodes die daarvoor worden gebruikt verschillen en soms kan de veroordeelde kiezen.

Joop Bouma, journalist en schrijver van het boek De Dood als Straf wijst erop dat de zoektocht naar een 'humane' manier om de doodstraf uit te voeren een lange geschiedenis kent. Die begint in de 19e eeuw, als politici af willen van het het vuurpeloton en het lynchen. "Met de komst van elektriciteit kwam ook de elektrische stoel, en die deed het aanvankelijk volgens velen best goed. Al waren er ook gevallen waarbij de hendel telkens opnieuw moest worden overgehaald voordat de veroordeelde uiteindelijk stierf."

In de 20e eeuw werd daarnaast in verschillende staten de gaskamer geïntroduceerd. De executies verliepen soms zo traag en huiveringwekkend dat de kijkkamer werd ontruimd. Een gevangenismedewerker in Arizona dreigde na een bijzonder akelige executie in 1992 met ontslag als de gaskamer nog langer zou worden gebruikt.

Intussen had in de jaren 80 de dodelijke injectie zijn intrede gedaan. "Dat leek een tijd lang een prachtig middel voor wie een humanere doodstraf wilde, het liep aanvankelijk als een trein", zegt Bouma. "Het is in theorie ook beter: de veroordeelde wordt eerst buiten bewustzijn gebracht en daarna volgt een middel dat een hartstilstand veroorzaakt."

Maar ook met de injecties ging het mis. Soms was er twijfel over de verdoving en in enkele gevallen duurde het soms uren voordat de terdoodveroordeelde overleed. Farmaceutische bedrijven vonden het na enkele gruwelijke executies ook in toenemende mate onethisch dat hun producten daarvoor werden gebruikt.

"Er ontstond een crisis doordat er amper nog chemische stoffen voor dodelijke injecties beschikbaar waren. Ze konden alleen nog hun voorraad opmaken. Dat leidde tijdelijk tot minder executies, en ook gingen staten op zoek naar alternatieve methoden."

Een van die methoden is het stikstofmasker waarmee inmiddels acht veroordeelden zijn geëxecuteerd, onder wie Anthony Boyd, die volgens de geestelijk verzorger die hem bijstond vier minuten bewoog en trilde, en daarna nog 15 minuten naar adem hapte voordat het stil werd. Voorstanders van de methode beweren dat Boyds bewegingen onbewust waren. Bouma betwijfelt dat. "Het is gewoon martelen", vindt Bouma. "En daarnaast is er het risico dat het masker niet goed afsluit."

Vuurpeloton

Daarmee lijkt de methode niet 'humaner' dan de guillotine of het vuurpeloton.

Het vuurpeloton is in sommige staten nooit helemaal weggeweest (soms kunnen veroordeelden ervoor kiezen), en in Idaho heeft deze manier van executeren weer de voorkeur. Maar veel staten schrikken terug voor deze methode. "Omdat er bloed aan te pas komt", vermoedt Bouma. "Dat willen mensen niet zien. Ze hebben liever een soort medische setting."

Bouma sprak als journalist door de jaren heen meerdere terdoodveroordeelden en familie van hun slachtoffers. Een van die veroordeelden, Bryan Jennings, zit in Florida al 45 jaar in de dodencel en wordt vrijwel zeker over twee weken geëxecuteerd. Een keuze over hoe dat gebeurt heeft hij niet, het wordt de dodelijke injectie.

Volgens Bouma bestaat er geen 'humane' manier om mensen ter dood te brengen. "In mijn optiek is de doodstraf barbaars en zijn de methoden dat ook. Ze hebben allemaal risico's. De enige humane oplossing is stoppen met de doodstraf, zoals de meeste beschaafde landen hebben gedaan."

Dood gevonden vrouw (80) was waarschijnlijk slachtoffer babbeltruc door nepagenten

1 week 2 days ago

De 80-jarige vrouw uit Amsterdam die halverwege augustus dood werd gevonden in haar woning is vermoedelijk om het leven gebracht door iemand die zich voordeed als politieagent. Dat meldt de politie.

De vrouw werd half augustus dood gevonden in haar woning in het stadsdeel Nieuw-West. De politie vermoedde toen al dat ze door een misdrijf om het leven was gebracht, waarschijnlijk na een gewelddadige beroving.

Na onderzoek houdt de politie er nu "sterk rekening" mee dat de vrouw voorafgaand aan haar dood benaderd is door twee mannen die zich voordeden als politieagent. De vrouw zou gebeld zijn door een nepagent die waarschuwde voor inbrekers en die zei dat iemand langs zou komen om de sloten te controleren.

Kort daarna stond een van de mannen voor de deur, die vermoedelijk met een smoes wist binnen te komen. De politie denkt dat de vrouw op een gegeven moment in de gaten kreeg dat er iets niet klopte en dat het daarna tot een gewelddadige confrontatie kwam waardoor ze om het leven kwam.

De politie vond haar in huis, nadat ze niet was komen opdagen bij een afspraak.

Verdachten aangehouden

Een week na haar overlijden pakte de politie drie verdachten op: twee mannen van 20 en 23 uit Amsterdam en een vrouw van 19 uit Zaandam. De opgepakte mannen zitten nog altijd vast. De 19-jarige vrouw uit Zaandam is geen verdachte meer in de zaak.

De gewelddadige dood van de vrouw maakte veel los in het flatgebouw in Amsterdam Nieuw-West waar ze woonde. Het Parool publiceerde begin vorige maand een profiel van de vrouw. Ook organiseerden het stadsdeel en de politie een bewonersbijeenkomst.

Vanmiddag was er opnieuw een bewonersbijeenkomst, om buurtbewoners uitleg te geven over babbeltrucs van nepagenten. "Hoewel het uitzonderlijk is dat een situatie met nepagenten zo uit de hand loopt, voelden wij sterk de behoefte om de buurt mee te nemen in de zaak en vooral uit te leggen hoe je zo'n nepagent herkent", zegt de teamchef van de politie in stadsdeel Nieuw West-Noord.

Vermiste Tijn (25) dood aangetroffen, politie en OM gaan uit van misdrijf

1 week 2 days ago

De 25-jarige Tijn uit Alkmaar, die al ruim een maand werd vermist, is dood aangetroffen. De politie en het Openbaar Ministerie (OM) gaan ervan uit dat hij door een misdrijf om het leven is gekomen, staat in een persbericht.

Het is niet bekendgemaakt hoe hij om het leven is gekomen, het onderzoek loopt nog. Ook zegt het OM niet waar de man is gevonden.

De politie arresteerde vorige week al twee mannen (32 en 38 jaar oud) uit Alkmaar in verband met de zaak. Ze worden verdacht van moord dan wel doodslag, en het wegmaken van het lichaam van Tijn. De rechtbank bepaalt woensdag of ze nog langer moeten vastzitten.

Zes weken vermist

De 25-jarige Tijn werd op 12 september voor het laatst gezien in Alkmaar en werd twee dagen later als vermist opgegeven. De politie deelde daarop een vermissingsbericht en schaalde de opsporing eind september op toen zijn fiets werd gevonden in de buurt van een park in Alkmaar.

Ook werden in het televisieprogramma Opsporing Verzocht beelden getoond van Tijn en waren er begin oktober zoekacties in de buurt waar hij verdween.

Grootschalig gokschandaal VS 'doet denken aan Hollywoodfilm'

1 week 2 days ago

Gemanipuleerde machines om speelkaarten te schudden, speciale lenzen en een röntgentafel om kaarten die op zijn kop liggen te kunnen bekijken: Francis Ford Coppola en Martin Scorsese zouden met gemak een filmscript kunnen schrijven naar aanleiding van een groot gokschandaal in de Verenigde Staten. Gisteren werden ruim dertig mensen in elf staten gearresteerd en aangeklaagd, onder wie leden van maffiafamilies en voormalige NBA-spelers.

Het grote, meerjarige onderzoek en de aanhoudingen doen volgens de Amerikaanse politie "denken aan een Hollywoodfilm". De tientallen verdachten, tussen de 37 en 67 jaar oud, zouden pokerspelers in New York, Las Vegas, Miami en de Hamptons in opdracht van de maffia voor miljoenen dollars hebben opgelicht.

Soms zouden ze wel tienduizenden of honderdduizenden dollars per keer hebben verloren. De nietsvermoedende spelers hadden niet door dat de pokertoernooien doorgestoken kaart waren.

Deelname NBA-spelers moest slachtoffers overhalen

De werkwijze van de tientallen verdachten die in opdracht van maffiafamilies opereerden doet geraffineerd en gewiekst aan. Bekende voormalige sporters zoals oud-NBA-spelers zaten in het complot om geen argwaan te wekken bij de slachtoffers. Zo zou onder meer de 49-jarige NBA-coach Chauncey Billups hebben meegewerkt aan de oplichtingspraktijken.

Billups is sinds 2021 coach van de Portland Trail Blazers en speelde jarenlang voor de Detroit Pistons. Billups had een glansrol tijdens de gewonnen NBA-finale in 2004. Hij werd naderhand verkozen tot meest waardevolle speler in de finale en werd vorig jaar toegevoegd aan de Hall of Fame.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft beelden vrijgegeven van de röntgentafel en kaartenschudmachine:

Wat de slachtoffers niet wisten, was dat ze in de val waren gelokt en geen schijn van kans hadden om te winnen. De verdachten gebruikten onder meer gemanipuleerde schudmachines en speciaal ontworpen lenzen en zonnebrillen om de vooraf gemarkeerde speelkaarten te kunnen lezen.

Ook was er een röntgentafel die kaarten kon lezen die met de afbeelding naar beneden lagen en waren er verborgen camera's bij de tafel en lampen.

Verborgen technologie in de schudmachines maakte het mogelijk om alle kaarten te lezen en te voorspellen welke speler de beste kaarten in handen kreeg. Een van de verdachten die ergens anders zat, speelde deze informatie door aan een handlanger aan de speeltafel, die ook weer andere valsspelers op de hoogte bracht.

De verdachten deinsden er volgens de aanklagers niet voor terug om slachtoffers die waren opgezadeld met gokschulden te mishandelen of af te persen. Een deel van het crimineel verdiende geld ging volgens de aanklagers naar de Amerikaanse maffiafamilies.

Manipulatie basketbalwedstrijden

Gisteren werden ook huidige en voormalige NBA-spelers aangehouden voor de manipulatie van basketbalwedstrijden. De verdachten zouden tussen december 2022 en maart vorig jaar blessures hebben geveinsd en insiderinformatie over opstellingen hebben gebruikt om weddenschappen te manipuleren.

"Dit was een geraffineerde samenzwering waarbij sporters, coaches en tussenpersonen betrokken waren die vertrouwelijke informatie misbruikten voor hun eigen gewin", zegt aanklager Joseph Nocella.

Zo zou NBA-basketballer Terry Rozier tegen zijn omgeving hebben verteld dat hij een basketbalwedstrijd vanwege een zogenaamde blessure voortijdig zou verlaten. De 31-jarige Rozier ging inderdaad na negen minuten van het veld, wat bij de weddenschappen tienduizenden dollars aan winst opleverde. Een vriend van Rozier reed volgens de aanklagers de hele nacht door naar het huis van de basketballer waar ze samen het geld van de weddenschappen telden.

"Het manipuleren van een professionele basketbalwedstrijd voor eigen gewin is even immoreel als illegaal", zegt Jessica Tisch van de politie New York. "Dat sommige spelers zich terugtrokken uit wedstrijden zodat mensen veel geld winnen met een weddenschap, is een belediging voor elke speler en fan."

Deel Utrecht zondag veiligheidsrisicogebied in verband met demonstraties

1 week 2 days ago

Een groot deel van de Utrechtse binnenstad is zondag aangewezen als veiligheidsrisicogebied, uit vrees voor ongeregeldheden bij demonstraties. Dat schrijft burgemeester Dijksma in een brief aan de gemeenteraad.

Zondag was er in Utrecht een anti-immigratieprotest gepland van Nederland In Opstand. Dat is dezelfde organisatie die twee weken geleden een anti-immigratieprotest in Amsterdam hield. Bij die demonstratie en mars door de hoofdstad werden 29 mensen aangehouden voor onder meer belediging, vernieling, verboden wapenbezit en verstoring van de openbare orde.

Handhavers kunnen vanwege het ingestelde veiligheidsrisicogebied preventief fouilleren op bijvoorbeeld wapens en (zwaar) vuurwerk.

Geen aanspreekpunt

De organisatie achter Nederland In Opstand "trok zich tijdens een gesprek met de politie en de gemeente terug als organisator, waardoor er geen aanspreekpunt meer was", schrijft de gemeente in de brief. "Maar dat betekent niet dat de demonstratie niet doorgaat."

De burgemeester vermoedt dat er alsnog demonstranten op het protest afkomen, en verwacht dat de organisatie geen verantwoordelijkheid wil nemen voor wat daar mogelijk gebeurt.

De gemeente verwijst daarbij naar de gewelddadige rellen in Den Haag vorige maand en de anti-immigratiedemonstratie in Amsterdam twee weken geleden. Ook wijst de gemeente op de ongeregeldheden bij protesten tegen asielzoekerscentra in Houten en Uithoorn.

Mensen die komen demonstreren bij het anti-immigratieprotest kunnen daarvoor terecht in Park Paardenveld.

'Veel protesten en weinig animo'

Oprichter Martijn Koops van Nederland in Opstand zegt tegen de NOS dat begin deze week is besloten om het protest af te blazen. Dat heeft er volgens hem mee te maken dat er deze dagen op veel plekken protesten zijn waardoor er niet heel veel animo was. Koops had ook aanwijzingen dat er mensen zouden komen die hij "er liever niet bij had".

Hij is verbaasd over de brief van burgemeester Dijksma. Volgens Koops is de mars die Nederland in Opstand eerder in Amsterdam organiseerde rustig verlopen en ontstonden pas daarna problemen. Hij spreekt tegen dat zijn organisatie geen verantwoordelijkheid wil nemen.

Tegendemonstratie

Er is ook een tegendemonstratie aangekondigd onder de noemer 'Samen tegen Fascisme'. De burgemeester heeft het Moreelsepark nabij station Utrecht Centraal aangewezen als locatie voor dit protest.

Volgens een woordvoerder van de gemeente zijn de protestlocaties, hoewel deze op maar een kilometer van elkaar liggen, bewust gekozen. Hij stelt dat de plekken van elkaar gescheiden worden door het centraal station en het daarnaast gelegen winkelcentrum Hoog Catherijne. Daardoor zouden de demonstranten en tegendemonstranten elkaar niet moeten tegenkomen.

Bij beide demonstaties zou er een mars worden gelopen door de stad, maar dit heeft de burgemeester verboden.