Aggregator

Steeds meer mensen met kanker zijn vier jaar na de diagnose nog in leven. De groep is gegroeid van 51 procent in 1995 naar 72 procent in 2023, blijkt uit de nieuwste cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie. Jongeren overleven de ziekte vaker dan ouderen.

Ieder jaar nemen de overlevingskansen met gemiddeld 1 procentpunt toe, zegt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Tumoren die het meest succesvol worden behandeld zijn onder andere huidkanker, borstkanker, prostaatkanker en zaadbalkanker.

Bij alvleesklierkanker is de kans op overleving het kleinst, minder dan 10 procent. Dat geldt ook voor uitgezaaide kanker waarvan niet wordt ontdekt waar in het lichaam de ziekte is ontstaan.

Leeftijdsverschil

Patiënten die jonger zijn dan 65 jaar overleven de ziekte vaker dan ouderen, maar de laatste jaren nemen ook voor ouderen de overlevingskansen toe. Toch blijft er een duidelijk verschil te zien tussen de leeftijdscategorieën,

Otto Visser van het IKNL pleit daarom voor meer onderzoek naar behandelingen bij oudere kankerpatiënten. "Veel verbeteringen in behandelingen, zoals betere operaties of ruimere toepassing van chemotherapie of stamceltransplantatie zijn aanvankelijk gericht op jongere patiënten, die dit soort zware behandelingen vaak beter kunnen verdragen dan oudere patiënten."

Visser noemt het bemoedigend dat de overlevingskansen van ouderen de laatste jaren iets groter zijn worden. Dat heeft volgens hem waarschijnlijk te maken met de komst van nieuwe geneesmiddelen die ook door ouderen goed te verdragen zijn.

Ook spelen andere factoren een rol. Ouderen kunnen niet alle behandelingen even goed aan als jongeren omdat ze minder fit zijn. Daarnaast krijgen ouderen te maken met andere vormen van kanker.

Verdubbeling

Het aantal nieuwe gevallen van kanker is door de jaren heen flink toegenomen. In 1995 werden jaarlijks zo'n 66.000 gevallen ontdekt, nu zijn dat er bijna 130.000. In mei stelde IKNL vast dat kanker steeds vaker bij jongvolwassenen voorkomt.

In 2023 overleden ruim 46.000 mensen aan kanker. Dat aantal blijft sinds 2016 ongeveer gelijk, terwijl het aantal gevallen van kanker wel is toegenomen.

Na bijna veertig jaar verdwijnt de naam SNS Bank definitief uit het straatbeeld. Alle 1,5 miljoen klanten van de Samenwerkende Nederlandse Spaarbanken, kortweg SNS, bankieren vanaf vandaag bij de Algemene Spaarbank voor Nederland: ASN Bank.

De afgelopen dagen werden alle 116 kantoren van SNS in snel tempo omgebouwd tot ASN-kantoren. De paarse kleur is nu rood en het logo met een caleidoscoop verandert in een eekhoorn. Tegelijk is in Utrecht het blauwe logo van moederbedrijf de Volksbank van de gevel gehaald. Ook die heet vanaf nu ASN Bank.

Daarmee zet de vierde bank van het land, al twaalf jaar volledig in staatshanden, een bezuinigingsplan door dat politiek niet onomstreden is. In december kondigde de Volksbank aan zijn naam te veranderen in ASN. Hierbij zouden de andere merken SNS, RegioBank en BLG Wonen verdwijnen.

De naamsverandering zou gepaard gaan met het verdwijnen van veel banen, werd meteen gezegd. Vandaag meldt de bank dat in een halfjaar tijd meer dan 700 fulltimers zijn vertrokken.

Helft kantoren weg

De verandering in ASN gaat ook ten koste van bijna de helft van de kantoren. Er blijven er 320 tot 360 over, mede omdat SNS- en Regiobank-kantoren bij elkaar in de buurt samengaan. Die stap wordt pas begin volgend jaar gezet, als ook Regiobank opgaat in ASN. Daarna verdwijnt hypotheekdochter BLG Wonen.

De transformatie naar ASN Bank is tegen het zere been van een meerderheid van de Tweede Kamer. Die wilde dat er niets zou veranderen en dat de Volksbank gewoon de Volksbank bleef heten. Ook mochten er van die Kamermeerderheid geen kantoren sluiten, zo stond in een motie.

Demissionair minister Heinen van Financiën legde vorige maand het wensenlijstje van de Kamer naast zich neer. Hij stelde dat de Staat zich niet mag bemoeien met de commerciële strategie van de Volksbank, ook al heeft de Staat alle aandelen in handen.

SNS Reaal

De Volksbank is het laatste deel van voormalig bankverzekeraar SNS Reaal, die tijdens de kredietcrisis failliet dreigde te gaan. Om het geld van spaarders te redden, werd SNS Reaal in februari 2013 genationaliseerd.

De verzekeringstak, tegenwoordig Vivat geheten, werd na twee jaar verkocht. De vastgoedbank die SNS Reaal tijdens de crisis ten val bracht, werd al in 2014 verkocht. In 2017 veranderde de bankdivisie de naam in de Volksbank.

De naam SNS Bank ontstond in 1987 toen de Gelders Utrechtse Spaarbank en de Spaarbank Limburg opgingen in de Samenwerkende Nederlandse Spaarbanken, afgekort tot SNS. Hun voorgangers hebben een veel langere historie. In 1818 werd met de Maatschappij tot nut van 't Algemeen de eerste nutsspaarbank in Nederland opgericht.

Burger leren sparen

Het doel van de nutsspaarbanken was om de 'gewone burger' te leren sparen. Het aantal spaarbanken groeide sindsdien als kool, tot zij vanaf de jaren 60 van de vorige eeuw steeds vaker fuseerden.

SNS Bank groeide sinds 1987 snel uit tot de vierde bank van het land doordat meer spaarbanken zich onder de SNS-vlag schaarden. In 1997 fuseerde SNS Groep met verzekeraar Reaal tot SNS Reaal.

Met de naamsverandering krijgen de 800.000 klanten van ASN er nu ook een kantoor bij. ASN, opgericht in 1960 als 'duurzame' bank door de voorloper van de vakbond FNV, heeft nooit eerder gewerkt met filialen.

Een hoogbejaarde Brit is schuldig bevonden aan een moord en verkrachting van ruim een halve eeuw oud. De 92-jarige Ryland Headley werd in november opgepakt voor wat hij Louisa Dunne in 1967 aandeed. Het is volgens de Britse politie de oudste coldcase die ze ooit hebben opgelost.

De 75-jarige weduwe Dunne werd op 28 juni 1967 thuis in Bristol overvallen. Buren meldden later dat ze een angstschreeuw in de nacht hadden gehoord, maar ze hadden pas door dat het mis was toen Dunne die ochtend haar krant niet oppikte. Agenten vonden haar gewurgd met een sjaal in de woonkamer.

Omdat er geen verdachten waren, zette de politie een groot onderzoek op. Vanwege de vondst van een gedeeltelijke handafdruk moesten 19.000 mannen en jongens in een straal van 1,5 mijl rond het plaats delict palmafdrukken laten maken. Headley, toen 34, woonde op dat moment 1,6 mijl van Dunne's huis.

Een buurtonderzoek waarbij 8000 huizen werden aangedaan en 2000 verklaringen werden afgenomen, mocht ook niet baten. Het bewijsmateriaal werd uiteindelijk opgeslagen en de vrees bestond dat de lustmoord nooit zou worden opgelost.

DNA-match

In 2023 besloot een coldcaseteam toch nog een poging te wagen. Naast alle verklaringen en politiefoto's bleef ook de kleding bewaard die Dunne die nacht had aangehad. Het lukte rechercheurs om DNA-sporen veilig te stellen, een techniek die indertijd nog niet bestond.

Ze kregen een match door DNA-materiaal dat Headley in 2012 had afgestaan, toen hij was beschuldigd van geweld. "Een kippenvelmomentje", zegt onderzoeker Joanne Smith. Ze noemt het het bewijs dat moordenaars "nooit kunnen stoppen met over hun schouder te kijken". Hoewel na zijn arrestatie ook zijn handpalm overeen bleek te komen, weigerde Headley een bekentenis af te leggen.

Headley, die indertijd geen strafblad had, bleek zich later nog vaker schuldig te hebben gemaakt aan "huiveringwekkende soortgelijke misdaden", aldus de onderzoekers. Hij had in 1978 schuld bekend aan verkrachting van twee vrouwen van 79 en 84 in Ipswich, ook weer twee kwetsbare slachtoffers. Hij had daar zeven jaar cel voor gekregen.

Joanne Smith erkent dat Headly inmiddels een kwetsbare oude man is, maar werkte toch keihard om hem nog voor de rechter te krijgen. "Als je leest wat hij de vrouwen aandeed die hij in de jaren 70 aanviel, dan besef je wat voor gruwelijke dingen hij hen heeft aangedaan." De rechter maakt vandaag het vonnis bekend.

Dunne's kleindochter, inmiddels even oud als haar oma ten tijde van haar dood, had zich er al bij neergelegd dat de zaak nooit opgelost zou worden. "Ik heb gemerkt dat er een stigma rust op verkrachting en moord, dus praatte ik er nauwelijks over", vertelde ze de politie. "Mijn moeder is er nooit van hersteld, de angst beheerste de rest van haar leven."

Ze noemt het emotioneel zwaar dat zij nu op deze leeftijd nog de verantwoordelijkheid krijgt te spreken voor overleden dierbaren. "Het is spijtig dat al die mensen die Louisa kenden en liefhadden er niet meer zijn om het recht te zien zegevieren."

Op de wegen rond Amsterdam is vanochtend veel vertraging vanwege een ongeval en werkzaamheden.

Het zuidelijke gedeelte van de A10 is vanwege geplande werkzaamheden afgesloten. Ook de A9 tussen Raasdorp en Badhoevedorp was tot ongeveer 07.45 uur afgesloten voor een spoedreparatie en politieonderzoek.

Daar is de weg beschadigd door een aanrijding van gisteren tussen een vrachtwagen en zeker twee auto's. Gisteren werd gemeld dat er een persoon om het leven was gekomen. Vandaag meldt de politie dat ook een tweede persoon om het leven is gekomen. De slachtoffers zaten in aparte auto's.

De bestuurder van de vrachtwagen is na controle in het ziekenhuis aangehouden. Hij zit vast op verdenking van betrokkenheid bij een ongeval met zwaar lichamelijk letsel of overlijden.

Omdat de A10 Zuid is afgesloten, is de A9 aangewezen als omleidingsroute. Vanwege het ongeval kon verkeer hier echter ook geen gebruik van maken. Op het hoogtepunt was er een vertraging van zo'n 45 minuten.

De A9 is inmiddels weer open, maar het asfalt moet wel later op de dag verder worden hersteld. Er geldt voor de gehele dag een snelheidsbeperking van 70 kilometer per uur.

Het herstel van het asfalt gaat na 21.00 uur gebeuren, meldt een woordvoerder van Rijkswaterstaat aan de NOS. Het is nog onduidelijk of de gehele weg tussen Raasdorp en Badhoevedorp wordt afgesloten of dat er een rijstrook beschikbaar blijft.

De visdeurbel in Utrecht gaat na ruim drie maanden weer uit vandaag. Het trekseizoen van de vissen is voorbij en daarom neemt de livestream een pauze tot volgend jaar. De afgelopen maanden keken er volgens RTV Utrecht 2,3 miljoen mensen naar de stream, goed voor 30 miljoen bezoeken.

Via een onderwatercamera op visdeurbel.nl kunnen mensen meekijken en de sluiswachter inschakelen als er vissen wachten voor de Weerdsluis bij het centrum. De visdeurbel is bedoeld om de migratie van vissen te bevorderen.

In totaal werd er ruim 200.000 keer 'aangebeld' om vissen te helpen de sluis veilig te passeren. Via de website kunnen maximaal 2000 bezoekers tegelijkertijd aanbellen. In maart was de site zelfs overbelast omdat zoveel mensen tegelijk wilden helpen.

Populair in het buitenland

Ook buiten Nederland is de visdeurbel populair. De meeste bezoekers kwamen dit jaar, naast Nederland, uit de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

De vispassage was dit jaar te zien in het Amerikaanse satirische nieuwsprogramma Last Week Tonight with John Oliver en op het journaal in Hongkong. Ierse kinderen volgden de stream via een scherm in de bibliotheek.

Utrechts icoon

"De visdeurbel is inmiddels niet alleen een Utrechts icoon, maar ook ver daarbuiten is deze niet meer weg te denken", zegt wethouder Linda Voortman van Groen en Dierenwelzijn. "Het maakt mij heel trots, omdat het laat zien hoeveel mensen plezier ervaren van de visdeurbel, maar ook hoe belangrijk deze is."

Op 2 maart 2026 gaat de visdeurbel weer aan.

Thanks to [Radical Brad] for writing in to let us know about his recent project, building a street racing bike from square tubing and old bike parts. In this 50 …read more

Gisteren was het heet en vandaag en morgen wordt het nog heter. Vanwege de extreme hitte geldt vandaag in Noord-Brabant, Limburg en Gelderland zelfs code oranje voor gevaarlijk weer, iets wat slechts vier keer eerder gebeurde en nog nooit zo vroeg in het jaar.

Maar hoe bijzonder is dat nou helemaal, die "extreme hitte"? Het is toch gewoon juli, de zomer is begonnen en bij zomerweer horen toch gewoon hoge temperaturen? Klimaatonderzoeker Hylke de Vries van het KNMI beantwoordt vijf vragen over het warme weer en wat de rol van klimaatverandering hierbij is.

Waarom is het hier nu zo warm?

"De huidige hitte komt doordat er warme lucht vanuit de Sahara, met een oorsprong ver ten zuiden van ons, geleidelijk via Spanje en Frankrijk over Nederland is uitgespreid. Koelere lucht ligt natuurlijk op de Atlantische Oceaan altijd op de loer en afhankelijk van hoe snel die zich opdringt, hebben wij deze week te maken met de extreme hitte. Dat betekent vandaag en morgen in ieder geval nog hitte. Daarna koelt het waarschijnlijk af."

'Extreme hitte' noem je het. Zo bijzonder is het toch niet dat het heet is in de zomer?

"Nee, dat het 's zomers heet is, hoort er inderdaad bij. Het Nederlandse klimaat is heel variabel en wordt voor een belangrijk deel bepaald door de opeenvolging van hoge- en lagedrukgebieden. Als de wind uit het noorden komt is het meestal kouder dan wanneer de wind uit het zuiden komt.

En soms wordt het dus zo warm dat er sprake is van een hittegolf. Hiervoor moet de maximumtemperatuur in een tijdsbestek van vijf dagen minimaal 25 graden halen, en op drie daarvan tenminste 30. Als dit criterium gehaald wordt in De Bilt is er sprake van een nationale hittegolf. Doordat de aarde vrijwel overal opwarmt door klimaatverandering, warmen hittegolven 'automatisch' mee op en duren ze langer.

Dat zit zo: in de meest eenvoudige benadering van klimaatverandering worden alle dagen wat warmer. Als je dan turft hoe vaak het 30 graden wordt, dan neemt dat aantal dagen toe. In werkelijkheid warmen de warmste dagen nog sneller op dan het gemiddelde. Hierdoor nemen de extremen aan de warme kant relatief gezien dus ook nog sneller toe."

Op wat voor manier speelt klimaatverandering een rol?

"Om de rol van klimaatverandering bij een weerverschijnsel en de intensiteit ervan te achterhalen is een wetenschap ontwikkeld die we 'klimaatattributie' noemen. Daarmee kunnen we aan de hand van waarnemingen, klimaatmodellen en statistische analyses aantonen of klimaatverandering een rol had en hoe groot die rol was.

Bij het KNMI maken we daarnaast gebruik van een techniek genaamd Future Weather, waarmee we de huidige warme periode in een model kunnen laten plaatsvinden in een koeler of warmer klimaat. Daar zie je, niet al te verrassend wellicht, dat deze minder warm is in het koelere klimaat, maar ook een stuk heter in een warmer klimaat.

Om een voorbeeld te geven: de afgelopen weken werd het al regelmatig behoorlijk warm in Maastricht, maar was daar tot deze week nog geen sprake van een regionale hittegolf. Maar als je kijkt naar een scenario waarin het wereldwijd drie graden warmer dan nu is, dan zou er lokaal in Maastricht al 22 dagen op rij sprake zijn van een hittegolf, met temperatuuruitschieters vandaag en morgen tot ruim boven de 40 graden."

Vroeger was het toch ook wel heet?

"Ja. Ook in een stationair klimaat, een stabiel klimaat zonder opwarming, heb je af en toe een enorme uitschieter. Maar vroeger had je daarna meestal een heel jaar de tijd om ervan te herstellen. Nu komt het gewoon vaker en heftiger voor."

Wat zegt deze hitte over de rest van de zomer?

"Na woensdag lijkt de warmte bij ons voorbij. Althans voor nu. Of het daarna weer zo heet wordt, en droog blijft of dat we een omslag krijgen naar koeler en natter weer, dat durf ik eigenlijk niet te zeggen. Maar omdat het op dit moment erg droog is in veel gebieden in West-Europa, ligt hitte altijd op de loer, en kan de temperatuur onder de juiste omstandigheden weer heel snel stijgen.

Daarom zie je nu ook zo vroeg in het jaar dat het al warm wordt: omdat een groot deel van Frankrijk heel droog is, verspreidt die hitte zich razendsnel over een groot gebied. Zolang die grond heel droog blijft, blijven de omstandigheden heel gevoelig voor dit soort hittegolven. Normaal gesproken zien we dat wat we nu zien pas later in het seizoen."

Op Keti Koti, de jaarlijkse viering van de afschaffing van de slavernij, dragen veel mensen deze kleurrijke outfit: de koto, wat kleding betekent. De koto zal vandaag op 1 juli, de dag dat het bevrijdingsfeest wordt gehouden, veel te zien zijn. Maar waar staat die eigenlijk voor?

Over het ontstaan ervan zijn verschillende verhalen bekend die samen een orale geschiedenis vormen van doorvertelde ervaringen, zo zeggen kenners.

"De traditionele koto wordt gedragen om de voorouders te herdenken", vertelt Andy Arduin van Sanisa, expert op het gebied van Afro-Surinaamse klederdracht. De outfit bestaat uit ten minste drie belangrijke onderdelen.

Angisa

Een van de opvallendste is de angisa, oftewel de hoofddoek. "Die ontstond in Suriname tijdens de slavenperiode. Het was toen verplicht om het hoofd te bedekken met een katoenen lap stof", zegt Arduin. "Tot slaaf gemaakten die op plantages werkten, mochten vaak niet met elkaar communiceren."

"Door de angisa op een bepaalde manier te knopen, konden vrouwen toch boodschappen naar elkaar versturen", vertelt Arduin. Zo ontstond de Feda-knoopstijl. "Dat is een hele simpele knoop, die je snel kan doen. Zo communiceerde iemand naar anderen dat die klaar was om het gevecht aan te gaan met de slavenhouder, om in opstand te komen."

Volgens hem ontstonden er na de slavernij nieuwe manieren van knopen. "Je hebt bijvoorbeeld de Let-Them-Talk en Meet-Me-At-The-Corner", zegt Arduin. "Maar mensen gingen ook voorwerpen uit hun omgeving navouwen. Zo werd de Oto Baka, gebaseerd op de bumper van een auto, op een gegeven moment de meest gedragen stijl." Toch zie je die volgens Arduin nu niet héél veel op Keti Koti. "Het is een hele lastige bindwijze. Maar iedereen die het ziet, zegt wel: wow, dit droeg mijn oma."

Michelle Piergoelam van Tailors & Wearers, een platform dat zich inzet voor het behoud van Afro-Surinaamse mode, wijst op onderzoek van Christine van Russel-Henar waarin naar voren komt dat de angisa niet tijdens maar juist na de slavernijperiode ontstond. "Door een stijfproces gaat de doek als papier aanvoelen en kan de doek in verschillende vormen worden vastgezet. Vrouwen ontwikkelden toen verschillende knoopstijlen om met elkaar te communiceren."

Yaki

Het jasje heet een yaki, een kort jasje met mouwen dat net onder de borst uitkomt. "Via de lintjes aan de achterkant, kun je zien of iemand vrijgezel is, getrouwd, of nog een vriendje erbij zoekt", zegt Arduin.

Volgens Piergoelam worden de linten nu vooral modieus gebruikt, maar hadden ze vroeger een andere betekenis. "Als alleen het onderste gedeelte gevouwen is, is de vrouw in kwestie nog vrijgezel. Is het lint over de gehele lengte geplooid, dan heeft ze een man. En is het een beetje door elkaar gedaan, dan heeft ze wel een man, maar bevindt hij zich ver weg", zegt Piergoelam.

Maar het opvallendst is misschien wel de schouderdoek. "Die kan op twee manieren worden gedragen: links of rechts", zegt Arduin. "Links gaat de doek over je hart, dus dat betekent dat je hart bezet is. Rechts ben je vrijgezel." Toch ziet Piergoelam dat veel mensen hem nu links dragen, zonder dat ze daar iets mee bedoelen.

Koto

Ook de rok heet een koto. Er zijn zeker twee soorten rokken: de bigi koto, wat grote rok betekent. En de broko bere koto, wat gebroken buik betekent. Volgens Piergoelam van Tailors & Wearers kan de rok tot wel drie meter lang zijn.

"De lengte van een bigi koto is gemiddeld zo lang als de draagster zelf. Aan de bovenkant wordt de rok dan omgeslagen. Bij de broko bere koto kan de lengte verschillen en naar wens worden aangepast. In plaats van een brede rand boven, wordt er soms een gaatje gemaakt voor een touwtje, waardoor iemand geen hulp van anderen nodig heeft om hem aan te doen."

Ook is er een verschil tussen een moderne en traditionele koto, vertelt Piergoelam. "Een moderne koto valt vaak maar tot de knie. In het traditionele model wordt ook een koj gedragen. Dat is een kussen op de rug voor meer volume aan de achterkant."

Niet veel mensen dragen de traditionele koto nog, vertelt Arduin. "Er zijn inmiddels veel moderne varianten met veel prang prang erop, oftewel blingbling." Volgens Arduin dient de 'prang prang' ook om te communiceren.

Zo borduren mensen bijvoorbeeld kaas of ontbijtkoeken op hun kleding om te laten zien waar ze vandaan komen. "En je ziet ook veel glitters, bloemen, pauwenveren en kleuren. Terwijl het vroeger alleen om de kwaliteit van de stoffen ging."

Pangi

Omdat de traditionele koto zo ingewikkeld is en gestijld moet worden, lopen de meesten volgens Arduin vandaag met een pangi, oftewel een lendendoek. "Die brachten Joden vanuit Jeruzalem naar Suriname toen ze als gastarbeiders kwamen." De verschillende pangi's dragen ook boodschappen uit. "Ze zijn veelgebruikt in de winti-cultuur. Roodkleurige pangi's staan voor water, blauwe voor bossen, wit en zwart voor lucht. En gele staan voor de aarde", vertelt Arduin.

Voor de herdenking van het slavernijverleden werd dit jaar een speciaal muziekstuk gecomponeerd:

Coalitiepartij NSC wil de impasse rond het landbouwbeleid doorbreken met een pleidooi voor een 'agrarische hoofdstructuur'. Die moet gaan bestaan uit vruchtbare gebieden waar nog veel vee welkom is en uit zones waar meer ruimte is voor natuur. Boeren die hieraan meewerken moeten daarvoor worden beloond.

NSC-Kamerlid Holman had in Kamerdebatten al gezegd dat zijn partij werkt aan een initiatiefwet. Nu zegt hij in grote lijnen wat erin staat. NSC loopt hiermee vooruit op minister Wiersma (BBB) die vermoedelijk eind deze maand duidelijk maakt wat ze van plan is met de 'grondgebonden veehouderij'.

Het gaat daarbij om de vraag welke maatregelen nodig zijn om ervoor te zorgen dat bedrijven genoeg grond hebben om hun mest op kwijt te kunnen. Met andere woorden: hoeveel koeien kunnen er op een verantwoorde manier worden gehouden per hectare grasland.

'agrarische hoofdstructuur'

Holman denkt met zijn plannen voor een 'agrarische hoofdstructuur' de mest- en vergunningsproblemen aan te kunnen pakken en jonge melkveehouders perspectief te bieden.

Nu produceren boeren vaak meer mest op hun bedrijf dan ze kwijt kunnen. Door te bepalen hoeveel dieren per hectare zijn toegestaan, hoopt Holman dat de ruimte van boeren die met hun bedrijf stoppen, terechtkomt bij boeren die hun werk voortzetten, zonder dat dit leidt tot verdere schaalvergroting.

En hij krijgt steun van maatschappelijke organisaties. VNO-NCW, Bouwend Nederland, Natuur & Milieu en Natuurmonumenten laten weten positief te zijn over het voorstel. "Dit zijn de noodzakelijke keuzes die ruimte bieden om de vergunningverlening weer op gang te brengen. Keuzes die jarenlang zijn uitgesteld. Dit biedt het langverwachte perspectief voor boeren, bouwers, ondernemers en de natuur. We rekenen op brede steun in de Tweede Kamer", aldus de organisaties.

Gevoelig onderwerp

Het is een gevoelig onderwerp waar al jaren over gesteggeld wordt. Nederland beloofde de EU eerder om per 2032 toe te werken naar zogenoemde 'grondgebonden landbouw' of kringlooplandbouw. Maar over wat dit precies is, werden partijen het niet eens.

Het stuklopen van het landbouwakkoord in 2023 kwam zelfs grotendeels door onenigheid hierover en ook het huidige demissionaire kabinet worstelt ermee. Het heeft namelijk gevolgen voor bedrijven met veel vee op weinig land. Als er minder dieren per hectare zijn toegestaan dan moeten zij dieren inleveren, of grond zien bij te kopen.

Minister Wiersma wilde tot nu toe nog niet laten weten wat ze gaat doen, omdat ze het een "ingrijpende keuze" noemt. Zij heeft extra onderzoek laten doen, omdat ze zich zorgen maakt over de gevolgen voor boeren met veel vee.

Twee normen

Maar volgens NSC'er Holman dringt de tijd, omdat als er geen keuzes gemaakt worden kleinere bedrijven niet zullen overleven. In zijn voorstel staan twee normen.

De ene norm, die lijkt op een norm die eerder al eens is voorgesteld, komt neer op ongeveer drie dieren per hectare grasland. Die norm moet volgens NSC gelden op door de provincie aan te wijzen vruchtbare landbouwgrond, de 'agrarische hoofdstructuur'.

Daarnaast moet er een ongeveer twee keer zo strenge norm per hectare komen voor wat NSC maatschappelijke gronden noemt. Dat zijn bijvoorbeeld kwetsbare veengebieden. Daar moeten boeren dan extra geld krijgen als beloning voor 'diensten' aan de natuur.

De Wageningen Universiteit berekende eerder dat meer dan twee derde van de melkveehouders al aan de eerste norm voldoet. Door uitzonderingen toe te staan, bijvoorbeeld voor bedrijven die een akkoord sluiten met akkerbouwers over hun mestafzet, hoopt NSC de impact ook voor anderen te beperken.

NSC-Kamerlid Holman hoopt dat de sector tot 2034 de tijd krijgt om zich aan te passen. In de afspraken die met de EU zijn gemaakt wordt het jaartal 2032 genoemd.

'Perspectief bieden'

Holman hoopt "dat dit ook weer perspectief kan bieden aan jonge boeren. Door duidelijk te maken waar landbouw juist wél in de toekomst mogelijk is. En aan de andere kant ook duidelijk te maken dat boeren in andere gebieden fatsoenlijke compensatie krijgen voor maatschappelijke diensten."

Na het zomerreces wil NSC de initiatiefwet naar de Kamer sturen. Door de val van het kabinet ziet Holman zijn kans om het voorstel zelf door de Kamer te loodsen in rook opgaan.

Hij gaat ervan uit dat collega's, eventueel van andere partijen, de wet in de Kamer zullen verdedigen. Want hij heeft zelf al aangekondigd bij de volgende verkiezingen niet mee te doen; hij gaat met pensioen.

Goedemorgen! Het is vandaag Keti Koti, de viering van de afschaffing van de slavernij. En een aantal nieuwe regels en wetten gaan in. Zo gaat het minimumloon omhoog en wordt een nieuwe wet van kracht die regelt dat persoonsgegevens van slachtoffers niet meer standaard in strafdossiers komen.

Eerst het weer: vandaag wordt het een hete zomerdag met temperaturen van 32 tot 37 graden. Vanmiddag komen landinwaarts enkele stapelwolken tot ontwikkeling, maar het blijft waarschijnlijk droog. Komende nacht koelt het niet verder af dan 15 tot 21 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Israëlische leger erkent dat er Palestijnse burgers zijn omgekomen door Israëlische beschietingen in de buurt van distributiepunten in de Gazastrook. Dat melden Israëlische media. Het Israëlische leger spreekt van "drie tragische incidenten" en claimt dat militairen alleen hebben geschoten omdat zij zich bedreigd voelden.

Volgens Hamas zijn bijna 550 Palestijnen doodgeschoten terwijl ze een hulppunt probeerden te bereiken. De VN noemt een dodental van "meer dan 400". Israëlische militairen vertelden onlangs aan de krant Haaretz dat zij opdracht krijgen om op Palestijnen te schieten bij de hulppunten zonder dat sprake was van een acuut gevaar. Premier Netanyahu deed dat af als een "bloedsprookje".

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In de tuin van Paleis Huis ten Bosch poseerden koning Willem-Alexander, koningin Máxima en hun dochters Amalia, Alexia en Ariane gisteren voor het halfjaarlijkse fotomoment van het Koninklijk Huis. Prinses Amalia beantwoordde er vragen over haar gebroken arm en koning Willem-Alexander blikte terug op de NAVO-top.

Fijne dinsdag!

Het Commando Luchtstrijdkrachten heet vanaf 1 juli, vandaag dus, het Commando Lucht en Ruimtestrijdkrachten. Achter die naamswijziging gaan de nieuwe kosmische ambities van Defensie schuil. Vorige week heeft de krijgsmacht zijn eerste operationele satelliet gelanceerd.

De VS hebben sinds 2019 een Space Force, in het leven geroepen vanwege het toegenomen belang van militaire satellieten en supersnelle ballistische raketten die hun doel via de ruimte bereiken. Ook in Europa is daar steeds meer aandacht voor. Er is bijvoorbeeld een eigen Europees satellietcommunicatienetwerk gepland, Irissquare, dat autonoom van China, Rusland en de VS kan opereren.

De Nederlandse krijgsmacht wil voor zijn informatie minder afhankelijk zijn van andere landen. Satellieten die de ruimte in gestuurd zullen vooral extra informatie geven aan Defensie. "Inlichtingen zijn ook handel", zegt Peter Wijninga, defensiespecialist bij het Haags Centrum Strategische Studies. "Als je iets te bieden hebt, kun je er iets voor terugkrijgen."

Volgens Wijninga loopt Nederland flink achter op dat gebied. "We beschikten lange tijd gewoon niet over de middelen om zelf inlichtingen te verzamelen. Dat proberen we nu te herstellen. We waren te veel afhankelijk van inlichtingen van bondgenoten. Dat maakt je ook kwetsbaar."

Nederlandse satellieten

Defensie heeft zijn eerste stappen in de ruimte al gezet. Op 23 juni werd vanaf Vandenberg met een Falcon 9-raket van SpaceX de eerste van vier minisatellieten met radartechnologie gelanceerd. Met die SAR-kunstmanen kan het leger onder alle weersomstandigheden, en ook in het donker, gedetailleerde beelden van het aardoppervlak maken, wereldwijd.

"Deze satellieten gaan ons echt militaire capaciteiten leveren", zei Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal André Steur na de lancering vorige week. "Ze gaan ons helpen bij het in beeld brengen van wat er in de wereld gebeurt en waarschuwingen geven. Om te begrijpen, te voorspellen en te reageren op wat er gebeurt in de wereld. Dat is cruciaal voor onze krijgsmacht."

Het zijn trouwens niet de allereerste satellieten die het Nederlandse leger de ruimte instuurt. In 2021 was er al een andere minisatelliet, BRIK II, vooral bedoeld om communicatie te testen, radiosignalen op te vangen en de afkomst ervan te bepalen. Samen met Noorwegen werd die technologie doorontwikkeld. De twee identieke satellietjes die daaruit voortkwamen, Huygens en Birkeland, zijn in 2023 de ruimte in gegaan.

Grondstation in Dongen

Een andere samenwerking met Noorwegen is SmallCAT. Samen met TNO en de Nederlandse Defensie is daarvoor technologie voor lasercommunicatie ontwikkeld. Met de Noorse satelliet wordt een prototype getest om te kijken of de technologie in NAVO-verband inzetbaar is.

Voor 2027 staat verder de lancering van PAMI-1 gepland (de eerste in een serie), die eveneens inlichtingen gaat verzamelen voor de Nederlandse krijgsmacht.

Defensie heeft een grondstation in het Brabantse Dongen, waar signalen van Nederlandse satellieten worden opgevangen. Sinds 2014 is er in Breda het Defence Space Security Centre. Een kantoor dat zich onder meer richt op inlichtingen, navigatie en shared early warning, een satellietsysteem dat ballistische raketlanceringen kan waarnemen en tijdig kan waarschuwen. Het centrum wordt de komende jaren uitgebreid.

In de Mexicaanse stad Ciudad Juárez heeft de politie 383 lichamen gevonden in een crematorium. De lichamen lagen opgestapeld in verschillende kleine ruimtes in het gebouw. Volgens de autoriteiten lagen sommige lichamen er al meer dan vier jaar.

De zaak kwam aan het licht na meldingen van stankoverlast. Het crematorium beschikte niet over goede koelsystemen om de lichamen in te bewaren.

Meerdere lichamen zijn er zo slecht aan toe dat het erg moeilijk is om ze te identificeren. Ook zijn er op verschillende plekken in het pand lichaamsdelen gevonden.

Onderzoek

Waarom de lichamen daar lagen is onduidelijk. Het Openbaar Ministerie onderzoekt ook hoe de nabestaanden van de overledenen zijn behandeld. Mogelijk kregen zij as van het crematorium die niet van de overledenen was.

De politie heeft twee personen aangehouden, onder wie de eigenaar van het crematorium.

Certain styles of photography or videography immediately evoke an era. Black-and-white movies of flappers in bob cuts put us right in the roaring 20s, while a soft-focused, pastel heavy image …read more

Het Israëlische leger erkent dat Palestijnse burgers zijn omgekomen en gewond geraakt door Israëlisch vuur in de buurt van distributiepunten in de Gazastrook. Dat melden verschillende Israëlische media, waaronder The Times of Israel.

Volgens het leger hebben militairen alleen geschoten wanneer zij zich bedreigd voelden, bijvoorbeeld toen tientallen mensen buiten de aangewezen routes of buiten de openingstijden het gebied naderden.

De distributiepunten worden beheerd door de omstreden Israëlisch-Amerikaanse organisatie GHF. Het is de enige hulpleverancier die van Israël mag opereren in het overgrote deel van Gaza. Sinds de organisatie eind mei daarmee begon zijn er volgens de woordvoering van Hamas minstens 549 Palestijnen doodgeschoten terwijl ze een uitgiftepunt probeerden te bereiken. De VN noemt een dodental van "meer dan 400".

'Tragische incidenten'

Het Israëlische leger spreekt over drie "tragische incidenten" waarbij een aantal mensen door het vuur is geraakt. Exacte aantallen worden niet genoemd. Er werd volgens het leger geschoten in een poging te voorkomen dat Palestijnen bepaalde zones rond de hulppunten zouden bereiken.

Israël erkent dat het "niet had hoeven gebeuren" en zegt dat het niet de bedoeling was om burgers te raken. Om incidenten in de toekomst te voorkomen zegt het bezig te zijn met het verbeteren van de infrastructuur en de communicatie rond de hulpposten. Ook wordt er onderzoek gedaan naar de incidenten.

Vorige week meldde de Israëlische krant Haaretz op basis van gesprekken met Israëlische militairen dat de militairen opdracht krijgen om te schieten op Palestijnen bij de distributiepunten in de Gazastrook. Ook als ze geen bedreiging vormen.

Tegen de krant zeiden verschillende militairen en officieren dat het leger op mensen vuurt die buiten openingstijd nog in de buurt zijn van distributiecentra. "Het is een plek geworden met eigen regels. Het verlies van een mensenleven betekent niets. Het is niet eens een 'ongelukkig incident', zoals ze vroeger zeiden", zegt een reservist die tot vorige week actief was in het gebied.

Voordat Israël GHF toeliet in de Gazastrook, liet het maandenlang geen enkele vorm van hulp toe in het gebied. Onder meer door druk van de VS en andere bondgenoten werd er wat hulp toegelaten. Verschillende hulporganisaties waarschuwen dat de hulp van GHF bij lange na niet genoeg is voor wat de bevolking in Gaza nodig heeft.

De Turkse autoriteiten hebben drie cartoonisten opgepakt. Ze zouden een cartoon van de profeet Mohammed hebben gemaakt. Het drietal werkt voor het Turkse satirische tijdschrift LeMan.

Op de cartoon lijken profeet Mohammed en Mozes, een van de belangrijkste figuren uit het Jodendom, elkaar de hand te schudden en zichzelf voor te stellen. Ze doen dat boven een stad die wordt gebombardeerd.

Bekijk de arrestaties en onrust bij LeMAN:

De Turkse minister van Binnenlandse Zaken noemt de afbeelding een "walgelijke tekening". "Ik vervloek degenen die proberen verdeeldheid te zaaien door karikaturen van onze profeet Mohammed te tekenen", aldus Ali Yerlikaya.

'Verkeerd geïnterpreteerd'

De hoofdredacteur van LeMan zegt dat de afbeelding verkeerd is geïnterpreteerd. "De naam Mohammed is een van de meest gebruikte namen ter wereld door moslims die de profeet eren. De cartoon beeldt de profeet niet af en is niet getekend om religieuze waarden te bespotten", zei hij. "Wij zouden nooit zo'n risico nemen."

De cartoon laat volgens LeMan het lijden van een moslim zien die onder Israëlisch vuur ligt.

De hoofdredacteur spreekt van een lastercampagne en roept de autoriteiten op om de vrijheid van meningsuiting te beschermen. De cartoonisten worden verdacht van het aanzetten tot haat.

Het afbeelden van de profeet Mohammed, in de islam de belangrijkste boodschapper van God, ligt voor sommige strenggelovige moslims gevoelig.

Who knows what you’ll find in a second-hand shop? [Zeal] found some old keyboards made to fit early Alcatel phones from the year 2000 or so. They looked good but, …read more

De Britse politie is een officieel onderzoek gestart naar het optreden van de Britse rap-punkgroep Bob Vylan op het festival Glastonbury. De politie onderzoekt er uitspraken zijn gedaan die strafbaar zijn.

Tijdens de show van afgelopen zaterdag riep zanger Bobby Vylan: "Free, free Palestine" en "Death, death to the IDF" (dood, dood aan het Israëlische leger). De Britse premier Keir Starmer heeft de uitspraken van Bob Vylan veroordeeld en noemde het "afschuwelijke haatzaaiende taal".

Volgens Chris Philp, de Britse schaduwminister van Binnenlandse Zaken is het "duidelijk" dat de zanger van Bob Vylan "aanzet tot geweld en haat" en dat hij vervolgd moet worden. In een bericht op sociale media roept hij de politie ook op de BBC te vervolgen omdat de omroep volgens hem "ook de wet lijkt te hebben overtreden."

Live uitgezonden

De BBC zond het optreden live uit, als onderdeel van hun verslaggeving van het festival. "Onze nationale omroep zou geen haatdragend materiaal moeten uitzenden dat bedoeld is om geweld en conflicten aan te wakkeren", schrijft Philp. De beelden van het optreden zijn zondag door de BBC offline gehaald.

De omroep zegt vandaag in een verklaring te betreuren dat de live-uitzending niet meteen werd gestopt. "De antisemitische gevoelens die Bob Vylan uitte, zijn volstrekt onaanvaardbaar en horen niet thuis op onze zender."

'Ik zei wat ik zei'

In een bericht op sociale media zegt de zanger van Bob Vylan dat hij is "overspoeld" met berichten van "steun en haat". Ook schreef hij dat het belangrijk is dat mensen zich uitspreken voor verandering, zonder direct te verwijzen naar het optreden van zaterdag. "Ik zei wat ik zei", stond bij het bericht.

De band zegt over maatschappelijke kwesties te rappen, zoals racisme, politiegeweld en homofobie. Het Londense rap-duo stond eerder onder meer op podia van festivals als Coachella en Pinkpop en heeft op 12 september een optreden gepland in Paradiso in Amsterdam.

In oktober en november zou Bob Vylan op tournee zou gaan in de Verenigde Staten, maar het duo is niet meer welkom. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft hun visa ingetrokken. "Buitenlanders die geweld en haat verheerlijken, zijn niet welkom in ons land", schrijft viceminister Landau.

Ook onderzoek naar Kneecap

De Britse politie is ook een strafrechtelijk onderzoek gestart naar het optreden van de Ierse rapgroep Kneecap. De rapgroep sympathiseerde tijdens Glastonbury met een onlangs verboden pro-Palestina-actiegroep.

Voorafgaand aan het festival zei de premier Starmer al dat hun optreden "niet gepast" omdat de groep "bedreigingen uit". "Er is geen excuus voor hun afschuwelijke haatdragende taal."

Kneecap-lid Liam O'Hanna is in Groot-Brittannië aangeklaagd voor terrorisme, omdat hij Hezbollah zou hebben gesteund door bij een optreden een vlag van de beweging te laten zien. De groep zelf spreekt de beschuldiging tegen.

Bij een aanrijding op de A9 bij Badhoevedorp tussen een vrachtwagen en zeker twee personenauto is iemand om het leven gekomen. Een aantal mensen raakte gewond.

Het ongeluk gebeurde rond 19.30 uur. Volgens NH botste de vrachtwagen op de personenauto, waarna er brand uitbrak. Het dodelijke slachtoffer zat in de personenauto, zegt een woordvoerder van de Veiligheidsregio Kennemerland tegen de regionale omroep.

Beide voertuigen vlogen in brand:

Rookwolken waren in de wijde omgeving zichtbaar. Brandweerwagens, ambulances en een traumahelikopter werden ingezet.

Na het ongeluk werd de snelweg is ter hoogte van Badhoevedorp in beide richtingen afgesloten en het verkeer omgeleid.

Demissionair minister Keijzer (Asiel) doet een laatste poging om de Tweede Kamer te overtuigen dat ze moet instemmen met de strengere asielwetten. In een Kamerbrief probeert ze vanavond met name het CDA en de PVV tegemoet te komen, de twee partijen die nodig zijn om de wetten de eindstreep te laten halen.

In de brief erkent ze dat het voor de IND erg moeilijk is om de nieuwe regels allemaal tegelijk in te voeren. Dat was tijdens het debat ook de kritiek van het CDA. Keijzer schrijft dat ze met de IND heeft overlegd en heeft afgesproken dat het nieuwe stelsel, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen vluchtelingen die asiel aanvragen vanwege een persoonlijke dreiging en anderen die vluchten voor oorlog en geweld, nu gefaseerd mag worden ingevoerd.

Tegelijkertijd constateert ze dat er nog steeds de noodzaak is om zo snel mogelijk het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt te laten afnemen, iets waar ook de PVV op hamert. Volgens Keijzer is de IND ermee akkoord om de strengere regels voor nareizigers wel al vanaf begin volgend jaar toe te passen, "ondanks de voorkeur van de IND om het niet doen". Eerst in kleine aantallen, maar steeds verder uitbreidend.

Onder de nieuwe wet mogen mensen die gevlucht zijn voor oorlog en geweld hun familieleden pas over laten komen als ze zelf al twee jaar een verblijfsvergunning hebben, een inkomen verdienen en een woning hebben.

Balans

"Het kabinet heeft een balans gezocht tussen het maatschappelijk belang om zo snel mogelijk de asielstroom beheersbaar te maken, de asielopvang te verlichten en de uitvoerbaarheid voor de IND behapbaar te houden", schrijft de BBB-minister. Er komt ook nog een 'uitvoeringstoets' "om nog beter zicht te krijgen op de concrete invoering van het tweestatusstelsel in de systemen en procedures". Als daar een ander beeld uit komt, kan de timing nog worden aangepast.

Toch is het de vraag of het CDA en de PVV in deze brief voldoende toezeggingen zien om uiteindelijk voor de wetten te stemmen. Het CDA wil de hele invoering een paar maanden opschuiven om de invoering succesvol te laten verlopen.

De PVV vindt dat er helemaal niets afgezwakt mag worden aan de voorstellen die oorspronkelijk zijn geschreven door PVV-minister Faber. De invoering uitstellen zou zo'n afzwakking zijn.

Deze week, de laatste week voordat de Tweede Kamer op reces gaat, staat de stemming over de wetsvoorstellen gepland. Als de PVV tegenstemt, is er geen meerderheid voor de wetten. Als de partij van Wilders de plannen wel steunt, dan is het stemgedrag van het CDA in de Eerste Kamer waarschijnlijk bepalend voor de uitkomst.

Suriname heeft als eerste land in de Amazone het certificaat 'malariavrij' ontvangen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Het land heeft aangetoond dat er sinds september 2021 geen malariagevallen op Surinaams grondgebied zijn geweest. Ook is het land volgens de WHO redelijkerwijs in staat om te voorkomen dat de ziekte opnieuw oprukt.

"Deze historische mijlpaal volgt op bijna zeventig jaar toewijding van de Surinaamse regering en bevolking om de ziekte uit te bannen", schrijft de organisatie in een persbericht. Malaria is een infectieziekte die zonder behandeling ernstig kan verlopen en zelfs tot de dood kan leiden.

De Surinaamse overheid werkte al sinds de jaren 50 aan het uitbannen van malaria. Door het gebruik van pesticiden en een betere behandeling van de ziekte lukte dat in de kustgebieden, waar het overgrote deel van de bevolking woont, relatief snel.

In het dichtbegroeide binnenland van Suriname was dat moeilijker. Daar besloot de overheid om mensen uit lokale gemeenschappen op te leiden om malaria-gevallen snel te diagnosticeren en gratis te behandelen. Deze veldwerkers doen ook aan preventie en bereiken groepen mensen die anders niet met de overheid in aanraking komen, zoals illegale migranten en goudzoekers.

Goed voor toerisme

"Dat we malariavrij zijn betekent dat onze bevolking niet langer risico loopt. Het uitbannen van malaria zal bovendien positieve effecten hebben op de gezondheidszorg, de economie en het toerisme", zegt de Surinaamse minister Ramadhin van Volksgezondheid.

"Tegelijkertijd moeten we alert blijven als we deze status willen behouden. We moeten de nodige maatregelen blijven nemen om te voorkomen dat malaria terugkomt", aldus de minister.

Inclusief Suriname zijn er wereldwijd nu 47 landen en gebieden die volgens de WHO malariavrij zijn.