Aggregator

Ziekenhuizen niet klaar voor toestroom van patiënten met meerdere ziekten

1 hour 44 minutes ago

De ziekenhuiszorg in Nederland dreigt de komende jaren vast te lopen, omdat er steeds meer patiënten zijn die meerdere ziektes tegelijk hebben. Gebrekkige samenwerking tussen medisch specialisten onderling, de snelle vergrijzing van de bevolking en de complexe financiering van het zorgsysteem versterken deze tendens.

Artsen werken nu aan oplossingen, maar de uitvoering daarvan stuit op bureaucratische obstakels. De impasse leidt tot versnipperde zorg en kan calamiteiten veroorzaken, bijvoorbeeld door medicatiefouten.

Dat blijkt uit een inventarisatie van de gezamenlijke onderzoeksredactie van de NOS en Nieuwsuur, die daarvoor sprak met zeven wetenschappelijke beroepsverenigingen van medisch specialisten, artsen en hoogleraren.

De conclusie is dat met name de demografische verandering van de bevolking tot en met 2040 leidt tot een overweldiging van het huidige ziekenhuissysteem. Nu hebben al 5,7 miljoen mensen twee of meer chronische aandoeningen. In 2040 zullen dat er 6,6 miljoen zijn, stelt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

Het grootste deel van die patiënten zal bij ziekenhuizen aankloppen. Het gaat vaak om ouderen die meerdere ziektes tegelijk hebben. Nog niet gepubliceerde cijfers van de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar die de onderzoeksgroep inzag, bevestigen het groeiend beslag dat patiënten met meerdere ziektes leggen op de zorgcapaciteit.

Uit eerder onderzoek van de NOS en Nieuwsuur bleek al dat de zorg structureel dreigt vast te lopen doordat patiënten onnodig in het ziekenhuis terechtkomen. De onderzoeksredactie heeft nu uitgezocht of ziekenhuizen de verwachte toestroom van patiënten met meerdere ziekten, die wél in het ziekenhuis thuishoren, aankunnen. Ook daar blijkt het systeem niet meer op toegerust.

"De zorg is nu ingericht op de behandeling van één specifieke ziekte", zegt hoogleraar interne geneeskunde Barbara van Munster. "En de specialist is opgeleid om die behandeling zo goed mogelijk te doen."

De financiering van de zorg houdt deze werkwijze volgens Van Munster in stand. Het systeem is ingesteld op de bekostiging van behandelingen van één ziekte zoals kanker, waar 'multidisciplinaire overleggen' wel gefinancierd zijn, maar niet op patiënten met meerdere aandoeningen.

Dit vormt een tikkende tijdbom onder de toegankelijkheid van ziekenhuiszorg. Want juist deze zieken zullen de komende jaren de meest voorkomende ziekenhuispatiënt worden. "De huisarts behandelt een groot deel van de aandoeningen", zegt Van Munster. "Maar als men meerdere aandoeningen heeft, en ik bedoel drie, vier, vijf, dan komen ze in het ziekenhuis terecht."

Aanslag op ziekenhuiscapaciteit

Bij de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar heeft arts-onderzoeker Ursula de Ruijter inzichtelijk gemaakt hoeveel beslag zo'n type patiënt legt op de totale capaciteit van een ziekenhuis. Van de 140.000 patiënten die in 2019 een polikliniek in Alkmaar bezochten, had slechts een kwart van hen meerdere ziekten tegelijkertijd. Maar bijna de helft van alle consulten ging op aan deze groep. Volgens hoogleraar Van Munster is deze casus representatief voor de rest van Nederland.

In deze video laat Ursula de Ruijter zien hoeveel capaciteit nodig is voor één patiënt met meerdere aandoeningen.

Voorbeelden van samenwerking tussen artsen bij patiënten met meervoudige problemen zijn gering, maar bestaan wel. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch maken internisten, klinisch geriaters, longartsen en cardiologen elke ochtend op een speciale afdeling gezamenlijk een behandelplan voor complexe patiënten.

Ook hier spelen financieringsproblemen, maar die zijn tijdelijk opgelost omdat de vakgroepen van deze medisch specialisten een deel van hun budget hebben ingeleverd. Daardoor konden specifiek opgeleide artsen aan de slag om patiënten juist breder te onderzoeken en de dagelijkse overleggen tussen specialisten te begeleiden.

Succesvol alternatief

Klinisch geriater Esther Cornegé toont een wetenschappelijke publicatie met de resultaten. "De opnameduur is twee dagen korter en de patiënttevredenheid is ook erg goed. Daarnaast bezoeken patiënten minder artsen omdat door de samenwerking het aantal onderlinge verwijzingen is gehalveerd."

Dit programma landelijk invoeren blijkt echter lastig. Cornegé ondervindt in haar rol als voorzitter van de beroepsvereniging voor klinisch geriaters veel terughoudendheid bij zorgbestuurders en zorgverzekeraars. Financieel vindt men het riskant.

Niet alleen financiering is een obstakel. "Je merkt aan alles dat het huidige denken nog heel erg ziektegericht is, waarbij er onvoldoende aandacht is voor het feit dat een steeds groter deel van de bevolking meer dan één ziekte heeft", zegt Robin Peeters, hoofd interne geneeskunde Erasmus MC en eveneens pleitbezorger van samenwerking.

Die blinde vlek is ook zichtbaar in het Integraal Zorgakkoord, in wezen de blauwdruk voor hoe de toekomstige Nederlandse zorg moet worden ingericht. Maar de patiënten die lijden aan meerdere ziekten worden slechts drie keer zijdelings genoemd. Afspraken over betere samenwerking tussen medisch specialisten zijn geen thema.

Peeters ervaart als voorzitter van de Nederlandse Internisten Vereniging hoe gebrek aan aandacht steun in de weg staat. Al vijf jaar probeert hij bij de Nederlandse Zorgautoriteit en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) financiering te regelen om tot een betere samenwerking tussen medisch specialisten te komen. Zonder vergoedingen kunnen de overleggen voor ziekenhuizen financieel niet uit.

Verspilde tijd

Voordat verzekeraars zulk overleg vergoeden, willen zij zwart op wit zien dat de gesprekken nut hebben. Daar wil Peeters pilots voor opzetten, maar hij ervaart bij de zorgverzekeraars weinig bereidheid tot hulp. Die spreken dat tegen en stellen dat het aan Peeters is om met een concreet onderzoeksplan te komen. "Dit plan hebben we nog niet ontvangen."

"Zo verspillen we met z'n allen kostbare tijd", zegt Peeters. "Een compleet uitgewerkte business case is een utopie in deze fase." Vanwege het dreigende zorginfarct benadrukt hij de urgentie om nu te testen wat wel of niet werkt. "We moeten dit nu echt samen oppakken. Het zorgstelsel barst bijna uit zijn voegen, dus we kunnen ons niet permitteren af te wachten tot we de getallen hebben."

Verwachte meivakantiedrukte op de weg blijft uit: 'Gewone vrijdagspits'

1 hour 47 minutes ago

Tegen de verwachting in is het vandaag redelijk rustig gebleven op de Nederlandse wegen. Vanwege het begin van de meivakantie verwachtte de ANWB grote drukte, maar die bleef uit. Mogelijk vieren vakantiegangers morgen eerst nog Koningsdag voordat ze vertrekken.

Volgens een woordvoerder van de ANWB leek het vandaag op een "reguliere vrijdagspits" en is het hoogtepunt alweer achter de rug. "Misschien hebben mensen rekening gehouden met de voorspelde drukte."

De meivakantie duurt dit jaar op alle scholen van zaterdag 27 april tot en met zondag 5 mei. Voor veel Nederlanders is de maand mei een populaire periode om op vakantie te gaan; het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) berekende dat ongeveer een op de vijf Nederlanders van plan is om weg te gaan.

Meisje (16) dat in Amsterdam uit woning viel is uitgegleden

2 hours 24 minutes ago

Het 16-jarige meisje dat afgelopen dinsdag in het centrum van Amsterdam uit een woning viel en daardoor overleed, is uitgegleden. De recherche heeft verschillende scenario's onderzocht en concludeert dat er geen strafbare feiten zijn gepleegd.

De twee 16-jarige jongens die eerder werden aangehouden, zijn geen verdachten meer. De twee renden weg bij het pand toen ze de politie zagen aankomen. Kort daarna werden ze aangehouden, maar ze kwamen al snel weer vrij.

De politie ontving dinsdagavond laat een melding over een groep jongeren die een toegangsdeur van het pand aan de Geldersekade hadden geforceerd en naar binnen waren gegaan. Toen de agenten aankwamen, troffen ze het meisje zwaargewond aan. Ze werd op straat gereanimeerd. In het ziekenhuis overleed ze later aan haar verwondingen.

Oud-SGP-voorman Van der Staaij naar Raad van State

3 hours 32 minutes ago

Oud-SGP-leider Kees van der Staaij gaat naar de Raad van State. Hij wordt staatsraad in de afdeling advisering, die de regering en het parlement adviezen geeft over wetgeving en bestuur.

De jurist Van der Staaij zat tot de verkiezingen van vorig jaar 25 jaar in de Tweede Kamer voor de SGP. Meer dan de helft van die tijd was hij ook fractievoorzitter. Met zijn precieze manier van formuleren gold hij lange tijd als het staatsrechtelijk geweten van de Kamer. Toen hij afscheid nam, was hij het langstzittende Tweede Kamerlid.

Al eerder bij Raad

Van der Staaij is sinds begin dit jaar namens het kabinet 'gezant maritieme maakindustrie'. Dat is geen voltijdsbaan. Of hij die functie gaat combineren met zijn baan bij de Raad van State, is nog niet duidelijk.

Voordat Van der Staaij in de Kamer kwam, werkte hij ook al bij de Raad van State. Toen was hij jurist bij de afdeling bestuursrechtspraak.

Rederij betaalt miljoenen voor dumpen van sloopschepen in het buitenland

3 hours 40 minutes ago

Rederij Seatrade betaalt het Openbaar Ministerie (OM) een bedrag van ruim 2,6 miljoen euro vanwege het illegaal laten slopen van schepen in het buitenland. Ook twee bestuurders betalen mee aan het bedrag. Het gaat om een zogenoemde transactie, die is bedoeld om te voorkomen dat het bedrijf verder wordt vervolgd.

De Nederlandse rederij en de bestuurders lieten vier schepen slopen op stranden in India, Bangladesh en Turkije. Daarmee werden Europese regels overtreden. Die houden onder meer in dat gevaarlijk afval niet mag worden vervoerd naar landen zoals India.

Schepen die op eigen kracht naar zo'n sloopstrand varen bevatten grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen, zoals bunkerolie, smeerolie en asbest. Daardoor is de sloop slecht voor het milieu en de mensen die op de sloopstranden werken.

Toen de schepen in 2012 de haven van Rotterdam verlieten, was al duidelijk dat ze illegaal in het buitenland gesloopt zouden worden.

Seatrade betaalt niet allen het miljoenenbedrag om verder vervolging te voorkomen; de rederij heeft ook nog een schikking getroffen met het OM van 3 miljoen euro. Dat is volgens het OM het bedrag dat de rederij aan de sloop zou hebben verdiend.

Spijt

In 2018 legde de rechtbank van Rotterdam al boetes op aan de rederij en de bestuurders. Seatrade ontkende dat er opzet in het spel was en ging in hoger beroep. Twee jaar later werd het vonnis vernietigd door het gerechtshof in Den Haag, omdat er twijfels waren over de onpartijdigheid van een rechter.

De directie van Seatrade erkent dat de schepen naar India, Bangladesh en Turkije zijn gebracht en dat daarbij de regels zijn overtreden. De rederij heeft spijt van die keuze en zegt zich in de toekomst aan de regels te zullen houden.

Door de transactie en de schikking te betalen, ontloopt de rederij een nieuwe strafzaak.

Baby van gedode moeder uit Rafah zelf ook overleden

4 hours 8 minutes ago

Een baby die afgelopen weekend in de Gazaanse grensstad Rafah werd geboren nadat haar moeder was omgekomen bij een Israëlische luchtaanval is gisteren overleden. Dat heeft haar oom bekendgemaakt.

Sabreen al-Sheikh werd na een keizersnede op de wereld gezet, nadat haar ouders en zusje van vier werden gedood in hun huis. Hulpverleners wisten dat de moeder zwanger was en hadden de lichamen van de slachtoffers meegenomen naar het ziekenhuis.

Sabreen was 30 weken oud en was er niet goed aan toe bij de geboorte. Ze heeft al die dagen in een couveuse gelegen op de intensive care van een ander ziekenhuis. Het baby'tje is meteen na haar overlijden begraven naast haar ouders.

Helemaal weggevaagd

"We waren aan deze baby gehecht op een rare manier", zegt haar oom Rami al-Sheikh tegen persbureau AP. "God had ons iets afgenomen, maar Hij had ons ook iets gegeven. Nu heeft Hij ze allemaal tot zich genomen. Het gezin van mijn broer is helemaal weggevaagd. Het is gewist uit het bevolkingsregister. Er is geen spoor meer van hen over."

Op de dag dat het gezin van Sabreen werd gedood, zijn volgens de lokale autoriteiten nog zeker zeventien kinderen omgekomen in Rafah door Israëlische bombardementen.

Volgens het Gazaanse ministerie van Gezondheid, dat onder leiding staat van Hamas, zijn ruim 34.000 Palestijnen omgekomen tijdens de huidige oorlog in Gaza. Twee derde van de slachtoffers zou vrouw of kind zijn. Het Israëlische leger zegt dat het zo'n 13.000 Hamas-strijders heeft gedood.

Wilders in Hongarije: 'Ik ga de onderhandelingen hier niet in gevaar brengen'

4 hours 12 minutes ago

PVV-leider Wilders verwacht dat Europese partijen die lijken op de PVV een zelfde overwinning gaan behalen als zijn eigen partij bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen. In zijn toespraak op de Conservative Political Action Conference (CPAC) in Hongarije zei hij dat kiezers genoeg hebben van "de politiek van open grenzen en massa-immigratie".

Naar de speech van Wilders werd door veel mensen met belangstelling uitgekeken. Zou Wilders voor zijn politieke partners in de kabinetsformatie te ver gaan met zijn teksten of niet?

Wilders maakte meteen aan het begin van zijn verhaal een eind aan alle twijfel:

"Ik richt mij even tot de Nederlandse journalisten", zei hij. "Die denken dat ik met uitspraken de onderhandelingen in gevaar ga brengen. Maar dat zal ik niet doen. Een grote partij zijn brengt grote verantwoordelijkheid met zich mee." Hij zei dat hij hoopt dat de onderhandelingen met VVD, NSC en BBB slagen.

In het vervolg van zijn toespraak waarschuwde hij voor toekomstige immigratie vanuit Afrikaanse landen, wokisme en cultuurrelativisme. Invloeden waarvan hij vindt dat die een gevaar zijn voor de "joods-christelijke" culturen en samenlevingen van Europese landen. Hij adviseerde de politici in de zaal ook deze agenda te kiezen en daar "stop" tegen te zeggen. "Dan vinden de kiezers de conservatieve partijen vanzelf."

Trump en Orbán

CPAC is een bijeenkomst van ultraconservatieve politici uit de hele wereld, naar het voorbeeld van de CPAC in de Verenigde Staten. Oud-president Trump sprak zijn politieke vrienden in Hongarije toe via een videoboodschap. De Hongaarse premier Orbán was de gastheer van het evenement.

De conferentie kreeg vooraf al veel media-aandacht. Bepaalde journalisten werden geweigerd omdat ze volgens de organisatie "te woke" zijn. Ook de NOS was niet welkom binnen. De toespraken op de conferentie waren wel te volgen via een livestream.

Open brief burgemeesters: 'Wij accepteren geen antisemitisme'

5 hours 36 minutes ago

Bijna alle Nederlandse burgemeesters spreken zich in een open brief uit tegen opkomend antisemitisme. De brief, die door de gemeente Amsterdam wordt gedeeld, is ondertekend door 331 burgemeesters. "Het recent opgelaaide antisemitisme houdt verband met de geweldsexplosie in het Midden-Oosten", schrijven ze, doelend op de oorlog in de Gazastrook.

De burgemeesters schrijven dat antisemitisme na de Tweede Wereldoorlog nooit is weggeweest, en al in de jaren voor de terreuraanval van Hamas op 7 oktober vorig jaar vaker de kop op stak. Antisemitisme is daarom "geen incident" maar "een eeuwenoude vorm van racisme die, als we niets doen, van generatie op generatie wordt doorgegeven", staat in de brief.

Geen leuzen gebruiken

Na 7 oktober is het antisemitisme nog meer toegenomen, stellen de burgemeesters. "Online, op straat, in de klas, op de sportvereniging en bij onze universiteiten en hogescholen: overal ervaren Joodse stad-en dorpsgenoten anti-Joodse intimidatie en agressie."

De ondertekenaars zeggen te "gruwen" van burgerdoden in Gaza en benadrukken dat kritiek op de Israëlische regering geen antisemitisme is. "Maar Joodse mensen verantwoordelijk houden voor het handelen van die regering, alleen omdat zij Joods zijn, is dat wel. Joodse mensen intimideren, uitschelden of zelfs fysiek aanvallen is antisemitisch en strafbaar. Wij staan pal voor de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid om te demonstreren, maar wij accepteren geen antisemitisme", klinkt het.

De burgemeesters zeggen de brief niet niet alleen als wetshandhavers te schrijven, maar ook als "eerste burgers" van hun gemeenten. "In die rol roepen wij onze medeburgers op om rekening te houden met elkaar. Om niet de grenzen van het toelaatbare op te zoeken. We vragen onze medeburgers om geen leuzen te gebruiken die anderen kwetsen en intimideren. Om geen ongepaste vergelijkingen met de Holocaust of het nazisme te maken die overlevenden intens veel pijn doen."

Protest Holocaustmuseum

Daarom roepen de briefschrijvers op tot verzet "tegen elke vorm van discriminatie en racisme.". Ze merken op dat in alle Nederlandse steden en dorpen vrijwilligers bezig zijn met de voorbereidingen voor de herdenking en Bevrijdingsdag op 4 en 5 mei. "Wij roepen al onze inwoners op om respect te hebben voor die belangrijke en waardevolle traditie."

Bij de Nationale Dodenherdenking op 4 mei op de Dam in Amsterdam is dit jaar minder publiek welkom en alle bezoekers worden gefouilleerd. Aanleiding is de toegenomen spanning in de maatschappij en een grote actiebereidheid, zei burgemeester Halsema daarover.

Vorige maand werd de opening van het Nationaal Holocaustmuseum in de hoofdstad verstoord door protestacties, waarbij volgens verschillende getuigen ook antisemitische leuzen te horen waren.

Elf burgemeesters ontbreken

Nederland kent in totaal 342 gemeenten. De burgemeesters van onder andere Bergeijk, Den Helder, Dronten, Edam-Volendam, Gemert-Bakel, Horst aan de Maas, Roerdalen, Someren, Teylingen, Zaanstad en Zeewolde hebben de brief niet ondertekend.

De redenen voor het niet tekenen van de verklaring lopen uiteen, blijkt een inventarisatie van persbureau ANP. Zo laat burgemeester De Boer-Beerta van de gemeente Roerdalen weten dat het haar vaste beleid is om nooit uiting, via statements, vlaggen of donaties, te geven aan standpunten ten aanzien van bepaalde bevolkingsgroepen. "Dit om maximale neutraliteit te borgen en stigmatisering te voorkomen."

Burgemeester Palmen van Horst aan de Maas noemt het vanzelfsprekend dat hij tegen antisemitisme is, maar zegt zich niet verbonden te voelen met "de wijze waarop daar op deze manier uiting aan wordt gegeven".

Ook de gemeente Zaanstad geeft aan "voor vrede en veiligheid voor alle mensen" te pleiten en verbinding te zoeken "met iedere inwoner". Burgemeester Breuer van het Zuid-Hollandse Teylingen heeft zelf een brief geschreven om haar eigen woorden te kunnen kiezen.

A7 gaat dicht voor alle vrachtwagens en bussen

5 hours 39 minutes ago

De snelweg A7 gaat bij Purmerend vanaf maandagochtend dicht voor alle vrachtwagens en bussen. Vanwege de renovatie van de brug over het Noordhollandsch Kanaal geldt daar nu nog een gewichtsbeperking: alleen vrachtwagens tot 25 ton mogen er rijden.

Maar die maatregel wordt volgens Rijkswaterstaat honderden keren per dag genegeerd, met uitschieters van soms wel meer dan 40 ton.

Rijkswaterstaat vindt dat gevaarlijk, ook voor het personeel dat met de werkzaamheden bezig is. De brug wordt juist opgeknapt omdat de steunpunten te zwak zijn voor zwaar verkeer. Daarom volgt nu dus een rigoureuze ingreep: een verbod voor alle trucks en bussen.

"We hebben deze week ingezet op stevige handhaving", zegt demissionair minister Harbers van Infrastructuur. "Er zijn veel vrachtwagens naar de kant van de weg gehaald, maar we zien het niet afnemen. Dan rest ons geen andere optie meer."

Geen ov-bussen

Er komt cameratoezicht en vrachtwagens en bussen worden omgeleid via de A8, de A9 en de N246. Het openbaar vervoer heeft geen last van het verbod, omdat er geen ov-bussen over de brug rijden.

"Ik baal er ontzettend van", aldus Harbers. "Hier lijden de goeden onder de kwaden, maar anders kunnen we het werk gewoon niet meer uitvoeren en die brug, die moet versterkt worden."

De sector zag de bui al hangen. Brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) had op voorhand chauffeurs al opgeroepen om zich aan het maximumgewicht te houden. TLN ziet de A7 als een van de belangrijkste verkeersaders voor het vrachtverkeer in Noord-Holland.

De werkzaamheden aan de brug staan gepland tot 1 september. Er worden 50.000 gaten in geboord, die opgevuld worden met wapeningsstaal.

Man (28) krijgt 4 jaar cel voor dodelijk ongeluk Oud Gastel

5 hours 53 minutes ago

Een 28-jarige man uit Roosendaal moet vier jaar de cel in voor roekeloos rijden. Hij was verantwoordelijk voor een ongeluk in 2022 in Oud Gastel waarbij vier mensen om het leven kwamen. Na zijn gevangenisstraf mag hij tien jaar niet autorijden, bepaalde de rechter.

Het Openbaar Ministerie had 8 jaar cel geëist tegen Omar E. die op 2 september 2022 met hoge snelheid over een voorrangsweg reed met een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur. Hij raakte een auto waarin vijf mensen zaten. Twee moeders en twee kinderen kwamen om.

E. reed in een gehuurde Mercedes toen het ongeluk gebeurde. Hij was niet onder invloed van drugs of alcohol. De advocaat van E. bepleitte dat de 28-jarige man niets te verwijten viel, omdat hij op een voorrangsweg reed en de verkeerslichten die dag buiten werking waren.

Gevaarlijk rijgedrag

De rechter is het daar niet mee eens. Volgens de rechtbank is het ongeluk geheel te wijten aan het rijgedrag van Omar E. Uit de computergegevens van de huurauto bleek dat hij vlak voor de botsing 155 kilometer per uur reed.

De rechtbank benadrukte volgens Omroep Brabant dat de man zelf verantwoordelijk was voor het creëren van een gevaarlijke situatie. Het verweer dat hij de andere auto wilde ontwijken door het gaspedaal flink in te trappen, vond de rechtbank niet geloofwaardig.

Suikertaks op zuivel, frisdrank en sapjes, Kamer gaat kiezen uit vijf opties

6 hours 3 minutes ago

De Tweede Kamer gaat een besluit nemen over een verbruiksbelasting op suikerhoudende dranken zoals zuivel, limonade en vruchtensap. Dat moet leiden tot gezondere aankopen. Het demissionaire kabinet heeft daarvoor vijf varianten uitgewerkt en vandaag gepresenteerd.

Bij alle vijf varianten wordt de belasting per soort drank verhoogd op basis van het suikergehalte. Hoe meer suiker, hoe hoger de belasting. Daarbij wordt gekeken naar het aantal gram suiker per 100 milliliter. Chocolademelk valt overigens onder zuivel, ook al is aan de melk vaak veel suiker toegevoegd.

In de eerste variant gelden er geen uitzonderingen. In de tweede variant is alleen mineraalwater uitgezonderd. In de derde variant zijn ook zuivel- en sojadranken met weinig suiker uitgezonderd. In de vierde variant worden pure vruchten- en groentesappen laag belast ook al zit er suiker in. En in de vijfde variant vallen ook pure vruchten- en groentesappen volledig onder de uitzondering.

Hoe meer uitzonderingen, hoe duurder de overgebleven drankjes worden omdat de belasting daarover wordt verdeeld. Voor Red Bull betekent dit bijvoorbeeld dat het drankje in de eerste variant 14 cent per liter duurder wordt, en in de vijfde variant 27 cent. Coca Cola Zero Sugar wordt goedkoper ten opzichte van nu. 22 cent goedkoper in de eerste variant en 9 cent goedkoper in de vijfde variant.

De Tweede Kamer had het kabinet om deze uitwerking gevraagd omdat een gevarieerde belastingheffing de consument zou aanzetten tot gezonder frisdrankgebruik. De Gezondheidsraad adviseert mensen zo min mogelijk suikers binnen te krijgen via dranken. Het maakt daarbij niet uit of het natuurlijke suikers of toegevoegde suikers zijn.

Verbruiksbelasting per 1 januari

Deze suikerbelasting moet in de plaats komen van de verbruiksbelasting voor frisdrank die per 1 januari is ingegaan. Die ging omhoog van bijna 9 naar ruim 26 cent per liter, ongeacht hoeveel suiker er in zit. Alcoholvrije dranken waar nu verbruiksbelasting op zit zijn limonade (inclusief siroop), vruchtensap, groentesap, alcoholvrij bier, alcoholarm bier met 0,5 procent of minder alcohol, andere dranken met maximaal 1,2 procent alcohol.

De verbruiksbelasting op mineraalwater werd juist afgeschaft omdat het kabinet dat als gezondere keuze ziet. Specifiek zuivel- en sojadranken zijn op dit moment ook uitgezonderd van de verbruiksbelasting, vanwege het hoge eiwitgehalte. Ook al zit er soms veel suiker in. Dat leverde eerder discussie op.

Die discussie zal opnieuw plaatsvinden in de Tweede Kamer als er over de vijf varianten wordt gedebatteerd. Het is moeilijk te zeggen welke variant de voorkeur gaat krijgen. Op zijn vroegst per 1 januari 2026 kan de suikertaks ingaan.