NOS Nieuws - Algemeen

De politie in Parijs heeft vanmiddag de Eiffeltoren en het gebied eromheen ontruimd, nadat een man via de buitenkant naar boven was geklommen. Bezoekers moesten de ruim 300 meter hoge toren verlaten.

Het is niet duidelijk op welke hoogte de man zijn beklimming begon, maar hij werd voor het eerst gezien net boven de olympische ringen die vlak boven het eerste uitkijkplatform hangen. Op foto's is te zien hoe de man met ontbloot bovenlijf en zonder klimuitrusting omhoogklom.

De man is vanaf een uitkijkplatform meegenomen door de politie. In een video op sociale media is te zien dat hij tegen omstanders zegt dat het bloedheet is.

In Parijs worden de Olympische Spelen vandaag afgesloten met een sluitingsceremonie in het Stade de France. De Eiffeltoren heeft waarschijnlijk geen rol in de urenlange ceremonie.

Bij de opening van de Olympische Spelen, ruim twee weken geleden, zong Céline Dion vanaf de Eiffeltoren het lied Hymne à l'amour van Edith Piaf.

Vandaag zijn in Parijs meer dan 30.000 agenten ingezet om de veiligheid te kunnen garanderen. Bij het Stade de France zijn zo'n 3000 politiemensen.

Bekijk hieronder het optreden van Céline Dion:

Bijna 100 miljard euro. Dat is het bedrag dat de grootste techbedrijven in het eerste halfjaar van 2024 samen in AI (kunstmatige intelligentie) hebben geïnvesteerd. En het wordt nog veel meer, zeggen ze. De 'AI-race' is nog in volle gang.

Tegelijkertijd lijkt het erop dat de hype die ontstond na het uitkomen van ChatGPT over zijn hoogtepunt heen is, zeggen meerdere experts tegen de NOS. Het gaat specifiek over het ontwikkelen van toepassingen met wat we generatieve AI noemen: kunstmatige intelligentie die op basis van opdrachten zelf in staat is om tekst, audio, video of beeld te genereren.

"Ik denk dat we de hype voorbij zijn als we het hebben over dat generatieve AI de oplossing is voor elk probleem", zegt Noëlle Cicilia, managing partner bij Brush AI. "Maar het kan nog steeds van waarde zijn. We moeten de technologie inzetten voor de problemen waarvoor die bedoeld is. Je kan proberen een spijker in de muur te slaan met een steen, maar met een hamer werkt het een stuk beter."

Enorme doorbraak

Ook Mona de Boer van adviesbureau PwC en hoogleraren Emiel Krahmer en Virginia Dignum zien dat de hype wat gaat liggen. "Je ziet de kritische geluiden over de beperkingen van generatieve AI en over de investeringen die wereldwijd worden gedaan steeds meer aanzwellen", signaleert De Boer, die dit typeert als een normale ontwikkeling.

Maar hoogleraar Evangelos Kanoulas denkt niet dat de hype voorbij is. Hij ziet vooral dat er vanuit de Europese Unie een rem op staat, maar dat het in de rest van de wereld in volle vaart doorgaat.

Krahmer noemt het uitkomen van ChatGPT "echt een enorme doorbraak". Opeens is er een chatbot die vloeiende en coherente teksten produceert en waar interactie mee is. Maar hij observeert ook dat vanuit consumentenperspectief de verbeteringen aan de onderliggende techniek, de taalmodellen, nu in kleine stapjes gaat.

ChatGPT heeft in zekere zin een soort goudkoorts aangewakkerd. Het gaf vleugels aan OpenAI en andere start-ups zoals Anthropic en het Europese Mistral. Vooral OpenAI valt op, mede dankzij videogenerator Sora die hoge ogen gooide en een flirterige AI-stem.

Het is wel zo dat Sora nog niet voor het grote publiek beschikbaar is (onder meer vanwege zorgen over misbruik) en de AI-stem zorgde voor een rel met actrice Scarlett Johansson.

Hete adem in de nek

Het activeerde ook bedrijven die al jarenlang bezig zijn met AI, maar dan in andere vorm. Google, Microsoft, Meta en Apple buitelden afgelopen periode over elkaar heen om nieuwe functies aan te kondigen.

Ze voelen de hete adem van start-ups in de nek en willen graag hun machtspositie behouden. Daarbij hebben ze een groot voordeel: een bestaand verdienmodel waarmee ze hoge investeringen in AI kunnen financieren.

Maar dat betekent niet dat alles in één keer lukt. Zo ging Google begin vorig jaar al flink onderuit bij de introductie van Bard, een concurrent van ChatGPT. Die blunderde met antwoorden, wat direct effect had op de beurskoers.

In mei dit jaar introduceerde de techgigant een nieuwe versie van de zoekmachine, doorspekt met AI. Maar ook die maakte gevoelige foutjes. Google moet op eieren lopen.

Meta wil profiteren door een slimme AI-assistent te integreren in onder meer Instagram en WhatsApp. Het bedrijf hoopte gebruikers aan zich te binden door deels te werken met beroemdheden, maar dat plan is alweer in de prullenbak gegooid. Topman Mark Zuckerberg sprak recent de hoop uit dat 'Meta AI' aan het einde van het jaar de meestgebruikte assistent zal zijn.

Bij Apple is alles nog wat langzamer op gang gekomen. In juni kwam het bedrijf met een grote update van zijn spraakassistent Siri. Daar wordt heel veel van verwacht. Dit najaar moeten de eerste veranderingen zichtbaar zijn.

Maar vooralsnog valt dat tegen, schrijft de toonaangevende techjournalist Mark Gurman, die het bedrijf al jaren volgt: "In de huidige vorm zijn ze ver verwijderd van de baanbrekende technologie waarop wordt gehoopt".

'Spreek niet van AI-race'

Hoogleraar Dignum ergert zich aan het idee van een 'AI-race': "Een race heeft immers een eindpunt en een enkele richting, dat zien we niet in AI. Er is niet een moment waar we 'klaar' zijn en een winnaar kunnen bepalen."

Ze vergelijkt de huidige situatie met playdoh, kinderklei. AI als verschillende kleuren klei die door elkaar zijn gemengd en een "onduidelijke massa" vormen, waardoor het moeilijker is om er grip op te krijgen.

In het Limburgse Schinveld is gisteren een aanhanger gestolen met twee lammetjes die zijn doodgegaan door het blauwtongvirus.

De eigenaar van de schapen, Roy van Bree, ontdekte de diefstal gisterochtend. Hij vertelt aan L1 Nieuws dat hij als hobby een kleine kudde schapen heeft. Vijf dieren, waaronder de twee lammetjes, waren bezweken aan het virus.

De dieren zouden gisterochtend door een destructiebedrijf worden opgehaald. Van Bree vertelt dat hij met het bedrijf had afgesproken de dieren niet op de grond te leggen, maar in zijn aanhanger aan de straat te zetten. "Het stinkt en is niet zo prettig voor de medemens, maar er is geen andere oplossing. Het bedrijf rijdt geen opritten en erven op."

Camerabeelden bekijken

Later die dag zag hij tot zijn verbazing dat niet alleen de dieren, maar ook de aanhanger was verdwenen. Hij vermoedt dat de dief niet wist dat er in de aanhanger twee dode lammetjes lagen. "Degene die mijn aanhanger heeft meegenomen, heeft nu twee stinkende schapen in zijn bezit."

Hij heeft aangifte gedaan bij de politie. Ook heeft hij de vermissing van de twee kadavers gemeld, zodat hij niet verantwoordelijk wordt gesteld als de schapen ergens gedumpt zouden worden.

Hij hoopt dat de dief de aanhanger terugbrengt. "Morgen kan ik de camerabeelden van het gebied bekijken. We hopen dat daarop te zien is wie er is gekomen en dat we een kenteken kunnen zien."

In Uganda zijn minimaal achttien mensen om het leven gekomen doordat een gigantische vuilnisbelt is ingestort, meldt het Rode Kruis. De politie zegt dat twee van de slachtoffers kinderen waren.

De ramp gebeurde op een vuilstortplaats in de hoofdstad Kampala na hevige regenval. De vuilnisbelt wordt veel bezocht door vrouwen en kinderen, die daar plastic zoeken om te verkopen. Delen van de vuilnisbelt stortten in, waardoor nabijgelegen huizen en slachtoffers werden bedolven onder bergen afval.

Beelden van de ingestorte vuilnisbelt:

Reddingswerkers van de overheid en het Rode Kruis hebben tot nu toe veertien mensen levend onder het afval vandaan gehaald. De reddingswerkers gebruikten hiervoor een graafmachine, die was ingezet om de vuilnis op te ruimen. De politie zoekt nog verder naar mensen die bedolven zijn.

In verschillende delen van Uganda valt al weken veel regen. De regen heeft meerdere overstromingen en aardverschuivingen veroorzaakt, waarbij geen dodelijke slachtoffers vielen.

Gevaarlijke vuilnisbelten

Kiteezi, zoals de Ugandezen de vuilnisbelt noemen, wordt al tientallen jaren gebruikt als enige vuilstortplaats van de stad. De vuilnisbelt is daardoor veranderd in een enorme heuvel. Volgens persbureau Reuters klagen bewoners uit de omgeving al langer over het afval. Ze zeggen dat het gevaarlijk is voor het milieu en de mensen zelf.

In Afrikaanse landen gebeuren vaker ongelukken op vuilstortplaatsen. In 2017 kwamen zeker 115 mensen om het leven toen een vuilnisbelt in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba instortte en in Mozambique vond in 2018 in Maputo een vergelijkbaar ongeluk plaats dat aan zeventien mensen het leven kostte.

Turkije heeft de blokkade van Instagram na ruim een week weer opgeheven. Volgens de minister voor Transport en Infrastructuur is er een akkoord met Meta, het moederbedrijf van Instagram, over het verwijderen van posts die volgens Turkse regelgeving illegale inhoud bevatten.

De minister had Meta ervan beschuldigd dat het in Turkije illegale inhoud liet staan, zoals content van seksueel misbruik, reclame voor gokken en beledigingen van de stichter van het moderne Turkije, Mustafa Kemal Atatürk.

'Censuur'

Kort voordat het land Instagram blokkeerde, had een topambtenaar het socialemediaplatform ervan beschuldigd dat de site condoleances voor de gedode Hamas-leider Ismail Haniyeh blokkeerde. Volgens de man pleegde Instagram daarmee censuur.

Haniyeh werd anderhalve week geleden in de Iraanse hoofdstad Teheran om het leven gebracht. Algemeen wordt aangenomen dat Israël daarachter zit. De Turkse president Erdogan sprak schande van de dood van Haniyeh en veroordeelde de aanslag.

Instagram was in Turkije ruim een week niet op een normale manier te bezoeken. De site was wel bereikbaar via VPN's, beveiligde verbindingen waarmee de locatie van de gebruiker niet traceerbaar is. Instagram is populair in Turkije. Meer dan 57 miljoen mensen hebben een account, op een bevolking van 85 miljoen. Veel kleine ondernemers gebruiken Instagram om klanten te bereiken.

Wikipedia

Turkije heeft een geschiedenis met het blokkeren van sociale media. In het verleden werden onder meer YouTube, TikTok, Wikipedia en Twitter al korte of langere uit de lucht gehaald. Wikipedia was drie jaar geblokkeerd, omdat de site weigerde artikelen met kritiek op de regering offline te halen.

De komende dagen wordt het tropisch warm. "Maandag wordt het op veel plekken 30 graden en in het zuidoosten van het land wordt het misschien zelfs wel 34 graden", zegt weervrouw Willemijn Hoebert.

Het KNMI heeft voor morgen code geel afgegeven voor Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. De hitte en de hoge luchtvochtigheid zorgen er volgens het weerinstituut voor dat het benauwd aan kan voelen. Vooral voor mensen met een "kwetsbare gezondheid" liggen oververhitting en uitdroging op de loer. Vooralsnog geldt code geel in de drie provincies tussen 13:00 en 20:00 uur.

Ook dinsdag wordt het op veel plaatsen in Nederland 30 graden. "De lucht is ook dan heel vochtig, waardoor het heel drukkend wordt", zegt Hoebert.

Wie op verkoeling in de avonden hoopt, wacht een teleurstelling. "Op zowel maandag als dinsdag kunnen we een tropennacht verwachten, waarbij de temperatuur niet onder de 20 graden komt."

Warmtemassa

De oorzaak is een zuidelijke wind, zegt Hoebert. Die neemt het warme weer uit Zuid-Europa mee. In Noord-Portugal zijn mensen gewaarschuwd voor de hitte. Daar loopt het kwik deze dagen op tot wel 40 graden.

Ook Spanje, Italië en het zuiden van Frankrijk krijgen dit weekend met hoge temperaturen te maken. "Die hitte beweegt zich langzaam richting ons. Met die zuidelijke wind blijft het 's nachts ook warmer. De luchtmassa koelt niet af."

Pas vanaf woensdag gaat de temperatuur wat omlaag, al blijft het op sommige plekken mogelijk nog warmer dan 30 graden.

Zo trotseren mensen in Italië de hitte tijdens heetste weekend van het jaar:

Slaapspecialist Winni Hofman, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam geeft tips om de warme plaknachten te lijf te gaan. "Je kunt bijvoorbeeld een natte handdoek voor je open raam hangen en de deur van je slaapkamer open laten staan. Als er dan een zuchtje wind voorbijkomt, wordt die lucht gekoeld."

Ook raadt Hofman af om 's avonds veel te drinken. "Ook al is dat verleidelijk met deze hoge temperaturen. Dan moet je er al weer snel uit en dat is niet handig. Als je 's nachts veel wakker wordt omdat je naar het toilet moet, slaap je sowieso niet door."

In Leeuwarden heeft vanochtend brand gewoed in een pizzeria waarboven vier studenten wonen. De brand is inmiddels onder controle, meldt de brandweer. Er raakte niemand gewond.

De brand ontstond volgens de brandweer in de pizzeria en sloeg vervolgens over naar de bovenverdieping. Waardoor het vuur is ontstaan, is nog niet duidelijk.

Boven de pizzeria bevinden zich studentenwoningen. Er staan vier mensen ingeschreven op het adres. In eerste instantie was van twee bewoners nog niet zeker waar ze waren. Tot die tijd ging de brandweer ervan uit dat ze nog in het gebouw waren. Inmiddels is duidelijk dat alle vier bewoners op het moment van de brand niet thuis waren, laat de brandweer aan Omrop Fryslân weten.

Ingestort

Het pand raakte volgens de brandweer verwoest. Zo is een deel van het gebouw ingestort. De brandweer heeft kunnen voorkomen dat de brand oversloeg naar naastgelegen panden. Er kwam veel rook vrij bij de brand. In een NL-alert waarschuwde de brandweer mensen in de omgeving om de ramen en deuren dicht te houden.

"Netanyahu leidt Israël naar een volgende ramp", kopte de kritische Israëlische krant Haaretz deze week in een commentaar. De premier zet de verhoudingen in het Midden-Oosten op scherp door kort achter elkaar twee liquidaties op buitenlands grondgebied uit te laten voeren, en dan houdt hij ook nog een staakt-het-vuren in Gaza tegen.

Israëlische veiligheidsfunctionarissen hebben aangedrongen om een deal met Hamas te sluiten en daarmee de gijzelaars vrij te krijgen, maar Netanyahu ligt persoonlijk dwars, meldde onder meer The Financial Times deze week op basis van bronnen binnen het veiligheidsapparaat. Zij willen dat Netanyahu de deal die nu op tafel ligt accepteert, maar de premier stelde nieuwe eisen.

Binnen de veiligheidsdiensten is het idee dat er geen betere deal te maken is en dat dit de kans is om de gijzelaars vrij te krijgen. Er zijn nog zeker honderd gijzelaars in Gaza, een derde van hen leeft niet meer. Een paar maanden geleden zei de Amerikaanse president Biden dat "het tijd was" voor Netanyahu om een deal te sluiten.

Einde premierschap

Het is een vaker gehoord verwijt in de afgelopen maanden: Netanyahu probeert de oorlog te rekken om zelf aan de macht te kunnen blijven. "Voor de legertop en de Amerikaanse regering is inmiddels wel duidelijk geworden dat Netanyahu zelf het grootste obstakel is voor een wapenstilstand", zegt Mairav Zonszein, conflictanalist en Israël-deskundige voor Crisis Group, een internationale denktank.

Een einde aan de oorlog in Gaza zou hoogstwaarschijnlijk ook het politieke einde betekenen voor Netanyahu. Zijn ultrarechtse bondgenoten, ministers Ben-Gvir en Smotrich, dreigen het kabinet te laten vallen als er een deal komt met Hamas. De premier is impopulair en de kans is klein dat hij bij nieuwe verkiezingen herkozen zal worden. Dan kunnen ook corruptiezaken die tegen hem lopen in een stroomversnelling komen.

De vrees is dat er naast een verwoestende oorlog in Gaza een regionale oorlog in het Midden-Oosten kan ontstaan. "Netanyahu escaleerde de situatie door deze twee liquidaties goed te keuren", zegt Zonszein vanuit Tel Aviv.

Twee weken geleden kwamen twaalf kinderen en jongeren om het leven toen een raket uit Libanon terechtkwam in het dorp Majdal Shams op de geannexeerde Golanhoogten, waarschijnlijk na een misrekening van Hezbollah. De slachtoffers waren druzen, die door de eenzijdige Israëlische annexatie gedwongen inwoners van het land werden.

Netanyahu greep de aanval aan om een wraakactie uit te voeren. Een paar dagen later werd de opperbevelhebber van Hezbollah, Fuad Sukr, vermoord in de Libanese hoofdstad Beirut. Na leider Hassan Nasrallah was hij de belangrijkste figuur binnen de gewapende groep.

Kort daarna werd politiek leider van Hamas en diplomatiek onderhandelaar Ismael Haniyeh geliquideerd in de Iraanse hoofdstad Teheran. Dat Haniyeh op de dodenlijst stond was geen verrassing, maar de locatie van de moordaanslag was dat wel.

"Daarmee neemt hij het risico dat er een regionale oorlog kan ontstaan", zegt Erwin van Veen, Midden-Oosten-analist bij Instituut Clingendael. "Iran en Hezbollah moeten hier wel op reageren."

'Oorlog als kans'

Onder de Israëlische bevolking is er veel kritiek op Netanyahu en zijn aanpak van de oorlog, tienduizenden mensen gingen al de straat op. Ook de veiligheidsdiensten en het leger zijn het niet eens met de premier, zegt conflictanalist Zonszein. "Maar zij hebben niet genoeg politieke macht om de situatie te veranderen. Netanyahu en defensieminister Gallant nemen de beslissingen. Op dit punt zijn we verlamd."

Intussen houden Netanyahu en zijn twee ultrarechtse ministers elkaar de hand boven het hoofd en steunen ze elkaar ook ideologisch, bijvoorbeeld bij de steeds verdere annexatie van de bezette Westelijke Jordaanoever.

"Ultrarechts is niet bang voor een grote oorlog", zegt Mateo Cohen, onderzoeker naar rechts gedachtegoed aan de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in Israël. "Deze nationalistische politici zien oorlog als een kans om hun kracht als land te laten zien en hun grondgebied verder uit te breiden."

In een interview met Time Magazine dat gisteren verscheen, blijkt dat Netanyahu er nog steeds van overtuigd is dat hij de juiste persoon is om Israëls veiligheid te garanderen en door deze "existentiële oorlog" heen te loodsen.

Die kan nog jaren gaan duren als Netanyahu aanblijft, verwacht Cohen. "We zien nu de uitwerking van jarenlange radicalisering binnen de Israëlische politiek."

Na 42 jaar komt er een einde aan De Roze Golf, het journalistieke publieke programma over lhbti'ers. Het radioprogramma begon in 1982 op een piratenzender en vond niet veel later een plek bij de regionale omroep Oost. Sinds januari vorig jaar ging het programma verder als podcast, dit weekend komt de laatste aflevering online.

"Het is jammer dat het stopt. Er is niks anders op dit vlak in Nederland", zegt de 65-jarige Jan-Erik Plettenburg, die het programma 25 jaar presenteerde. Het programma stopt, omdat Jan-Erik stopt. "Ik word een dagje ouder en heb geen idee wat er leeft onder de jeugd. En na 25 jaar is het mooi geweest."

Ook Zo

De Roze Golf was een reactie op het beëindigen van het VPRO-radioprogramma Ook Zo. Daarin werd homoseksualiteit besproken op de landelijke radio. Harrie Oude Hampsink, een van de oprichters van De Roze Golf, luisterde veel naar Ook Zo. "We hebben ons er destijds aan kunnen optrekken en hebben het als een gemis ervaren dat het er niet meer was." En dus besloten ze om zelf zo'n programma te maken.

Ruim vier decennia later valt het doek. Plettenburg heeft nog gezocht naar een nieuwe lichting vrijwilligers, maar dat is niet gelukt. Ook lukte het niet om financiering te vinden, zodat er betaalde krachten op gezet konden worden. En dus stopt het. Met zwaar gemoed, want de verhalen moeten nog altijd worden verteld, vindt Plettenburg.

Onrecht in azc's

Hij ziet nog veel onrecht en discriminatie van lhbti'ers in Nederland en daarbuiten. Zo sprak hij voor zijn programma meerdere keren met asielzoekers die gevlucht zijn vanwege hun geaardheid. "Dan komen ze in Nederland in een azc waar ook homofobe asielzoekers zitten. En ze worden geconfronteerd met een IND die niet gelooft dat ze homo zijn, maar hoe bewijs je dat?"

Zo maakte Plettenburg dit jaar nog een item over een asielzoeker uit Oeganda. "Ze had in Oeganda een kledingzaak met een vriendin. Dat was natuurlijk haar geliefde. Haar man kwam erachter en vervolgens werd ze vernederd, mishandeld en met de dood bedreigd. Ze is gevlucht en haar drie kinderen heeft ze sindsdien niet meer gezien."

Waar ze in eigen land voor haar eigen veiligheid een gesloten boek was, moest ze in Nederland haar hele levensverhaal bij de IND op tafel leggen. "Kun je je voorstellen hoe dat voelt als je dan niet wordt geloofd."

Coming out op politiebureau

De Roze Golf stelde niet alleen misstanden aan de kaak, maar bood ook ruimte aan mensen die hun persoonlijke verhalen deelden, zegt Oude Hampsink. "Zo hadden we een keer het verhaal van een jongen die zijn coming out beleefde op het politiebureau."

De jongen was opgepakt, omdat hij in de boekhandel een wat pikanter blaadje niet durfde af te rekenen. "Hij nam het onder de jas mee, maar werd betrapt. Op het politiebureau werden zijn ouders er natuurlijk bij gehaald en vervolgens moest hij vertellen waarom hij het blad had gestolen. En toen kwam het hoge woord eruit."

Oude Hampsink zegt dat er veel reacties binnenkwamen, ook negatieve. "In het begin op Radio Oost kregen we ook reacties van mensen die vonden dat zo'n programma niet kon. Dan wisten we zeker dat ons programma nodig was."

Archief naar Beeld en Geluid

Het hele Roze Golf-archief gaat naar het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Dat zijn dozen vol cd's, presentatieteksten en cassettebandjes, inclusief de eerste uitzending, die nu nog op de zolder van Jan-Erik Plettenburg liggen. "Het ligt daar beter dan bij mij op zolder."

Goedemorgen! Op de laatste dag van de Olympische Spelen maakt Sifan Hassan haar opwachting in de marathon. Het is de eerste keer dat ze die loopt op de Spelen. En de slotceremonie van het sportevenement begint om 21.00 uur in het Stade de France.

Eerst het weer: In de loop van de dag breekt de zon steeds vaker door. In de middag zijn er wat stapelwolken, het blijft droog en bij een zwakke tot matige noordoostenwind wordt het 24 tot lokaal 29 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het campagneteam van Trump zegt dat een deel van de interne communicatie is gehackt. Het team wijst naar Iran als schuldige, zonder rechtstreeks bewijs te leveren. Eerder kwam Microsoft wel met een rapport waarin wordt gesteld dat hackers met banden met de Iraanse overheid in juni probeerden in te breken in een account binnen Trumps campagneteam. Onderzoekers stelden dat het ging om "een hoge functionaris" binnen het team. Er is geen naam genoemd.

Nieuwssite Politico zegt dat het e-mails heeft gekregen vanaf een anoniem account met daarin documenten van het campagneteam van Trump. "Deze documenten zijn illegaal verkregen van buitenlandse bronnen die vijandig staan tegenover de Verenigde Staten", aldus een woordvoerder van Trump.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Met het einde van de Olympische Spelen in Parijs in zicht staat Nederland op dertien gouden medailles. We hebben ze voor je op een rijtje gezet in onderstaande video.

Fijne dag!

Premier Schoof zal eind van deze maand het Torentje verlaten. Dat heeft hij gezegd in het RTL-programma Humberto à Paris. De premier verzet zich niet langer tegen het besluit van de Haagse burgemeester Van Zanen dat Schoof eind deze maand vanwege brandgevaar het Torentje moet verlaten.

Zouden de ambtenaren en de premier niet vertrekken, dan dreigde de burgemeester met een boete van 100.000 euro per week.

De premier verhuist straks tijdelijk naar de Turfmarkt, het gebouw van Justitie en Veiligheid en Binnenlandse Zaken. Schoof zegt dat de belangrijkste reden dat ze nog niet weg zijn, is omdat de geplande locatie waar ze naartoe moeten nog niet klaar is. "We hadden geen zin in een tussenoplossing voor een paar maanden, maar dat moet nu gewoon gebeuren."

Staatsgeheimen

Volgens Schoof is er nog wel discussie met de gemeente over staatsgeheimen "omdat een kleine groep medewerkers van ons op het gebied van de nationale veiligheid op zo'n manier moet kunnen werken dat het staatsgeheimveilig is". Schoof zegt dat daar nog geen oplossing voor is gevonden. "Dus daar moeten we echt nog met elkaar over praten."

Tegen presentator Humberto Tan zegt de premier dat in de discussie over het verlaten van het Torentje het niet over zijn persoon moet gaan. "Het is natuurlijk een prachtige plek, maar ik ben verder niet gebonden aan het Torentje."

De andere bewoners van het Binnenhof, onder wie Eerste en Tweede Kamerleden en medewerkers, vertrokken veel eerder al van het Binnenhof. Dit voorjaar werd duidelijk dat het langer zal duren voor zij weer kunnen terugkeren: dat zal op zijn vroegst in 2028 zijn.

De verbouwing van het Binnenhof gaat niet alleen langer duren, maar ook meer kosten dan verwacht. Het gaat om zeker 2 miljard euro, meldde minister De Jonge voor Wonen en Volkshuisvesting in maart.

Reddingswerkers in Brazilië hebben alle 62 lichamen geborgen van de slachtoffers van de vliegtuigcrash van vrijdag. Het gaat om 34 mannen en 28 vrouwen, allemaal Brazilianen. Vier slachtoffers hebben een dubbele nationaliteit: drie Venezolanen en een Portugese vrouw.

De meeste lichamen zijn naar een mortuarium in Sao Paulo gebracht voor identificatie. Eerder zijn de lichamen van de piloot en copiloot al geïdentificeerd.

Om de lichamen te identificeren kijken de autoriteiten onder meer naar stoeltoewijzingen, fysieke kenmerken, documenten en eigendommen zoals mobiele telefoons. De zwarte doos werd gisteren al gevonden. Die wordt nu onderzocht.

Ook hond aan boord

De drie Venezolanen zijn een jongen van 4, zijn moeder en grootmoeder, meldt de Braziliaanse krant O Globo. De hond van de jongen zat ook aan boord van het toestel.

Het 14 jaar oude vliegtuig van de Braziliaanse luchtvaartmaatschappij Voepass was voor een binnenlandse vlucht onderweg van Cascavel, een plaats in het zuidwesten van Brazilië, naar Guarulhos, een stad ten noorden van Sao Paulo. Op zo'n 80 kilometer van de luchthaven kwam het toestel in moeilijkheden, waarna het in een woonwijk neerstortte.

Op sociale media werden video's gedeeld waarop een vliegtuig ronddraaiend uit de lucht valt. Daarna stijgt zwarte rook op. Er zouden op de grond geen slachtoffers zijn gevallen.

Beelden van vlak voor de crash:

Over de oorzaak van de crash is nog altijd weinig duidelijk. Volgens de Braziliaanse krant O Globo verloor het toestel binnen een minuut 4000 meter aan hoogte. Enkele seconden later volgde de crash. De piloten zouden geen noodsignaal hebben verstuurd.

Het campagneteam van de Republikeinse presidentskandidaat Trump zegt dat een gedeelte van de interne communicatie is gehackt. Volgens het team zit Iran achter de hack, maar daar wordt geen rechtstreeks bewijs voor geleverd.

Op zijn eigen sociale medium Truth Social zegt Trump dat de hackers "alleen openbare informatie" hebben weten te bemachtigen. Ook hij legt de schuld bij Iran. Verder ging hij niet in op de zaak.

De beschuldiging aan het adres van Iran komt een dag na een rapport van Microsoft waarin wordt gesteld dat hackers met banden met de Iraanse overheid in juni probeerden in te breken in een account binnen Trumps campagneteam. Onderzoekers stelden dat het ging om "een hoge functionaris" binnen het team. Er is geen naam genoemd.

Het team van Trump reageerde op een publicatie van Politico waarin de hack werd gemeld. De nieuwssite zegt e-mails te hebben gekregen vanaf een anoniem account met daarin documenten van het campagneteam van Trump.

'Iraans complot'

"Deze documenten zijn illegaal verkregen van buitenlandse bronnen die vijandig staan tegenover de Verenigde Staten, met als doel om de verkiezingen van 2024 te beïnvloeden en chaos te zaaien in ons democratische proces", aldus woordvoerder Steven Cheung van Trump in een verklaring. Hij waarschuwde media om de documenten niet te verspreiden. "Dan doe je precies wat ze wilden."

"De Iraniërs weten dat president Trump hun terreurbewind zal stoppen, net zoals hij dat deed in zijn eerste vier jaar in het Witte Huis", zei Cheung. Tijdens zijn presidentschap stond Trump op gespannen voet met Iran. Vorige maand meldde CNN dat de VS informatie had over een Iraans complot tegen Trump. Iran spreekt dat tegen.

In Rijnsburg, Katwijk en Noordwijk was vandaag het jaarlijkse bloemencorso. Vele duizenden toeschouwers keken langs de weg naar passerende deelnemers van de Rijnsburgse Flower Parade.

Het thema van de bloementocht was 'Typisch Nederlands'. Op en naast de praalwagens waren bijvoorbeeld molens, poffertjes en figuranten in klederdracht te zien. Aan de optocht deden tientallen wagens mee en zo'n honderd arrangeurs hadden de bloemen geschikt.

"Je rijdt gewoon heerlijk door de streek waar je vandaan komt. Het is toevallig ook goed weer, dus dat scheelt enorm", zegt Michael van Kesteren tegen Omroep West. Hij was een van de muzikanten bij de 77ste editie van het bloemenfestijn.

Om 13.00 uur klonk het startschot voor de praalwagens en auto's. Vanaf de bloemenveiling in Rijnsburg reed de optocht naar Katwijk. De laatste stop was Noordwijk, waar de praalwagens nog de rest van de dag te zien waren.

Het driedaagse evenement begon gisteren al, maar vandaag was de grote optocht.

De Rijnsburgse Flower Parade is een van de oudste corso's van Nederland. Sinds 2021 staan Nederlandse corso's op de Unesco-lijst met immaterieel erfgoed.

Vier dagen na de inval van Oekraïense legerheden in de Russische provincie Koersk, zijn 76.000 mensen uit de grensregio geëvacueerd. Dat meldt het Russische staatspersbureau TASS. Het Russische leger, dat op felle weerstand van Oekraïense eenheden stuit, zegt de situatie in de grensregio nog altijd niet onder controle te hebben.

De Oekraïense president Zelensky erkende zaterdagavond in een videoboodschap dat het leger een aanval op Russische bodem is begonnen. Zo'n bevestiging is uniek: het land spreekt zich zelden uit over aanvallen op Russisch grondgebied.

Zelensky zegt dat het leger "de oorlog op Russisch grondgebied duwt". Hij prijst de legereenheden die de aanval mogelijk hebben gemaakt, maar treedt verder niet in detail. "Oekraïne bewijst dat het weet hoe rechtvaardigheid moet worden hersteld", zegt de president op X.

De totale omvang van de Oekraïense actie is nog altijd onduidelijk. De Russen melden dat het om zo'n duizend eenheden gaat, maar mogelijk gaat het over een veelvoud daarvan. Er is geen of nauwelijks onafhankelijke informatie beschikbaar.

Het Russische ministerie van Defensie meldt zondag wel dat het leger vier ballistische raketten en veertien drones uit de lucht heeft gehaald in de regio. Daarbij zouden brokstukken van een raket zijn neergekomen op een flatgebouw in de stad Koersk. Zeker dertien mensen raakten gewond, zeggen regionale autoriteiten. Volgens Rusland zijn er ook in de aangrenzende regio's Voronezj en Belgorod drones uit de lucht geschoten.

Verrassingsaanval

Dinsdag viel een onbekend aantal Oekraïense troepen de grensregio met gepantserde voertuigen en andere zware wapens binnen.

Volgens Russische militaire bloggers werden Russische eenheden overrompeld door de verrassingsaanval: op sommige plekken konden troepen wel twintig kilometer oprukken. Tientallen Russische militairen gaven zich daarbij over, melden Oekraïense analisten op X.

Crisisoverleg

De gouverneur van de Russische regio Koersk riep woensdagavond de noodtoestand uit. President Poetin noemde de aanval op Russisch grondgebied een "grote provocatie" en riep diezelfde dag zijn hoogste legerleider Gerasimov en andere veiligheidsfunctionarissen bijeen voor crisisoverleg.

Het Russische ministerie van Defensie beweerde dagenlang dat Oekraïense legereenheden met succes werden "vernietigd" en dat de situatie in Koersk snel onder controle was. Maar de recente ontwikkelingen tonen aan dat Rusland nog altijd geen grip heeft op de Oekraïense aanval, hoewel het Kremlin wel extra legereenheden - waaronder extra tanks en anti-raketlanceringssystemen - naar de provincie heeft gestuurd.

Volgens Russische bloggers, die op de hand van het Kremlin zijn en de oorlog nauwgezet volgen, waren er ook vandaag nog zware gevechten in de grensregio. Oekraïense troepen zouden het gebied rond het stadje Soedzja controleren. Dat is een belangrijk knooppunt van gaspijpleidingen, met name voor de doorvoer van gas naar Europa.

De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War meldt dat bij Oktjabrskoje, in de Koersk-regio, een Russisch militair konvooi is aangevallen. Op geverifieerde beelden zijn meerdere uitgebrande vrachtwagens te zien.

Analisten speculeren volop over de doelen van de Oekraïense legerleiding. Voormalig commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif noemde de militaire operatie eerder bij de NOS vooral een morele booster. "Alleen maar terrein prijsgeven is killing. Ze moesten wat offensiefs gaan doen. Het mentale effect hiervan is heel belangrijk."

Extra maatregelen

Ondertussen heeft Moskou aanvullende 'antiterreurmaatregelen' ingesteld in Koersk en de nabijgelegen regio's Belgorod en Brjansk om verdere Oekraïense aanvallen te voorkomen. Met de maatregelen kunnen onder meer op sommige plekken wegen worden afgesloten en wordt de beveiliging rond "gevoelige locaties" opgeschroefd.

In Gelderland wordt al uren gezocht naar een drenkeling in de Rijn. Die persoon zou net over de grens in Duitsland in het water zijn geraakt.

Bij de zoektocht waren vanmiddag zowel Duitse als Nederlandse hulpverleners betrokken. Zij zochten ter hoogte van Millingen aan de Rijn onder meer met duikers en boten naar de vermiste persoon. Ook werd verderop gezocht, op de Waal en in het Pannerdensch Kanaal, omdat de drenkeling mogelijk nog verder afgedreven zou zijn.

Omdat de zoektocht tot zover niets heeft opgeleverd is de hulpactie afgeschaald. Volgens de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid is alleen nog een boot van Rijkswaterstaat in het gebied aanwezig om te zoeken.

Volgens Omroep Gelderland gaat het om een zwemmer die in de problemen kwam.

Een groep Republikeinse politici voert uit afkeer van Donald Trump campagne voor de tegenpartij, de Democraten. "Ik vind hem grof, negatief en weinig energiek", zegt Sam Campana, voormalig burgemeester van de stad Scottsdale in Arizona, tegen de NOS. Ze bezocht gisteren in Phoenix een drukbezochte rally van de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris en haar kersverse running mate Tim Walz.

Harris en Walz toeren deze week door vijf swing states: cruciale staten die nog zowel naar de Democraten als naar de Republikeinen kunnen gaan. In de meeste andere staten staat de uitslag al bij voorbaat vast. "Ik vind het te gek hier", zegt de Republikeinse Campana over de Democratische rally. "De vreugde, het fluiten, het is opwindend."

De groep 'Republicans for Harris' wordt mede aangevoerd door burgemeester John Giles van de stad Mesa, ook in Arizona. Hij staat in Phoenix op het podium in een arena vol Democraten. "Ik ben mijn leven lang al Republikein, maar ik herken mijn eigen partij niet meer", zegt hij. "De partij is moreel en ethisch bankroet."

Giles noemt Kamala Harris "de leider die het land verdient". In haar eigen speech bedankt Harris Giles vervolgens omstandig.

De actie van Republikeinen uit Arizona maakt veel los binnen hun partij. "We worden de hoeren van de Democraten genoemd", zegt Campana. "Het is zo kinderachtig en negatief, precies dat is waar ik afstand van wil nemen."

De groep telt volgens de Harris-campagne tachtig prominente Republikeinen. Ook voormalige gouverneurs hebben zich bij de dissidenten aangesloten, net als twee ex-ministers en zestien voormalige Republikeinse Congresleden.

Zelfs de voormalige perschef van Trump, Stephanie Grisham, voert nu campagne voor Harris. "Ik ben het weliswaar niet in alles met haar eens maar ik weet dat ze zal vechten voor onze vrijheid, onze democratie zal beschermen en Amerika met eer en waardigheid zal vertegenwoordigen op het wereldtoneel", aldus Grisham, die ook de stafchef was van Melania Trump.

'Campagne binnen een campagne'

Een aantal van de opstandige Republikeinen is al langer kritisch over Trump. Aanvoerder Giles roemde eerder het economisch beleid van Biden en Harris, dat in Arizona voor duizenden banen zou hebben gezorgd. Campana verkiest op haar beurt het abortusbeleid van de Democraten boven dat van de Republikeinen.

Maar de kandidatuur van Harris heeft hen ertoe gedreven ook actief campagne voor haar te voeren. Het team van Harris noemt de groep "een campagne binnen een campagne".

Trump heeft nog niet gereageerd op Republicans for Harris. Wel viel hij vorig weekend de eveneens Republikeinse gouverneur van Georgia, Brian Kemp, aan. In een tirade van ruim tien minuten noemde hij hem 'Little Brian' en een ontrouwe, matige gouverneur. Kemp weigerde in 2020 een verzoek van Trump om de verkiezingsuitslag te manipuleren in zijn staat.

Voor het eerst in zeven jaar tijd gaat China weer panda's loslaten in het wild. "Tot nu toe hebben we twaalf panda's vrijgelaten, waarvan er tien in leven zijn gebleven", zegt pandakenner Wu Daifu. "Dat is nog niet genoeg om de pandapopulatie in het wild te herstellen."

Het is druk bij de ingang van de Ya'an-basis van het Chinese panda-onderzoekscentrum. Velen komen voor Xiang Xiang. "Het is haar verjaardag, daarom ben ik juist vandaag gekomen", zegt een van de bezoekers. Achter het glas zetten de verzorgers van Xiang Xiang satéprikkers met groente klaar, voor het luik opengaat en het toegestroomde publiek zich kan vergapen aan de panda.

Zeven jaar geleden werd ze geboren in Tokio. En ze is niet de enige panda die 'terugkeerde' uit het buitenland. Mei Xing zag het levenslicht in San Diego, Fan Xing in Rhenen. "De prinses van de campus", zo typeert pandaverzorger Li de nieuwste bewoner van de Bifengxiabasis in Ya'an, hartje China. De basis is onderdeel van het staatsgeleide fokprogramma van het China Giant Panda Conservation and Research Center.

"Het liefst eet ze wortels en gestoomde broodjes", zegt Li. "En als het regent heeft ze geen zin om naar buiten te komen", wijst ze naar Fan Xing, die weinig noodzaak lijkt te zien in beweging te komen. Ruim vier jaar geleden werd de panda geboren in Nederland. Afgelopen maand kregen de door het Ouwehands Dierenpark geleasede panda's Xing Ya en Wu Wen een tweede jong. Een succesje, ook voor het pandafokprogramma van de Chinese staat, dat ziet dat het aantal panda's weer in de lift zit.

Door de oprukkende mens en ook de aanleg van infrastructuur was het aantal panda's in China fors teruggedrongen. De steeds kleinere leefgebieden waren ook nog eens sterk versnipperd. "Met de oprichting van een nationaal park wordt conservatie nu naar een hoger niveau getild", zegt Zhang Hemin. Hij leidt het team van panda-beschermers bij het China Conservation and Research Center for the Giant Panda. "Het risico dat kleinere populaties uitsterven is aanzienlijk verminderd."

Het aantal panda's in gevangenschap staat nu op zo'n 700. In het wild werden er bij de laatste telling, inmiddels tien jaar geleden, 1864 panda's geteld. Daarmee zit het aantal wilde panda's de afgelopen decennia weer voorzichtig in de lift, en geldt de panda niet langer als bedreigde diersoort. "Ik geloof dat die groei zich doorzet", zegt pandakenner Wu Daifu desgevraagd. "Maar ik heb geen cijfers, daarvoor moeten we echt de volgende telling afwachten."

Tijd om achterover te leunen heeft hij nog niet. Wu, naast directeur van een van de pandabases in Sichuan ook herintroductie-expert, wil de komende jaren fors meer panda's het wild in sturen. Sinds 2003, toen men begon met de herintroducties, gebeurde dat nog maar twaalf keer. Tweemaal ging het mis: in 2006 zou Xiang Xiang zijn opgejaagd door wilde panda's en uit een boom zijn gevallen.

De panda overleefde het niet, bleek enkele maanden later, toen de informatie uiteindelijk werd vrijgegeven. Het programma kwam meerdere jaren stil te liggen. Een andere panda overleed snel na vrijlating door een vermeende bacteriële infectie. "We hebben een succespercentage van boven de 80", werpt Wu tegen, over zijn panda's die intensieve wildtraining krijgen. "Dat is vrij hoog."

En, zo zegt hij: er zijn aanwijzingen dat de panda's die hij losliet voor nakomelingen hebben gezorgd. "Direct bewijs daarvan, zoals video- of audio-opnames hebben we nog niet", vertelt Wu. "Maar we hebben wel indirect bewijs. Op basis van de verzamelde uitwerpselen vermoeden we dat het gaat om poep van nakomelingen van panda's die door ons zijn vrijgelaten."

Toch ontkent ook Wu de uitdagingen niet. "Tien panda's zijn niet genoeg." Bovendien: de laatste vrijlating dateert alweer van 2018. "Dat komt door de pandemie", zegt Wu over de jaren waarin China in veel facetten goeddeels tot stilstand kwam. "Dit jaar willen we weer beginnen. Om het herstel echt te versnellen moeten we de komende vijf tot tien jaar jaarlijks, vier, misschien wel vijf panda's loslaten in het wild."

In sommige gevallen worden daarbij vrouwelijke panda's tijdelijk op mannetjes in het wild afgestuurd tijdens de bronsttijd. "Na de paring halen we de vrouwtjes weer terug naar de basis voor observatie", zegt Wu. Essentieel, zegt ook 'chef' conservatie Zhang. "Er zijn 22 gebieden waar minder dan 10 panda's zitten", zegt Zhang. Het doel is om de kleinere populaties van vers bloed, of beter gezegd: van verse genen te voorzien. "Zonder menselijke interventie zouden deze kleine populaties binnen 30 tot 50 jaar uitsterven."

Luo Bo van het Bureau voor Reproductieve Fysiologie zegt nog niet te weten waar de toekomst ligt van de 'Nederlandse' panda Fan Xing. "Ze heeft nog niet de leeftijd bereikt waarop ze zich kan voortplanten", zegt Luo. "Tegen de tijd dat ze volwassen is zullen we beoordelen wat de genetische waarde is. Als die waardevol is, plaatsen we haar in een speciale fokbasis in Wolong."

De glans was er snel af voor sommige winnaars van het brons op de Olympische Spelen in Parijs. Zeker twee atleten hebben geklaagd over beschadigingen of roest aan hun bronzen medaille. De organisatie van de Spelen heeft toegezegd dat de aangetaste medailles worden vervangen.

De zwaarste kritiek kwam van de Amerikaanse skateboarder Nyjah Huston. Hij stelde op sociale media dat zijn bronzen medaille eruitziet alsof die een "oorlog" heeft meegemaakt. Op de door hem gedeelde afbeelding zijn bruine plekken te zien op de plak, die hij vorige week maandag kreeg uitgereikt:

Huston moest erkennen dat hij zijn medaille sinds hij die won bepaald niet in een kluisje bewaard heeft. "Deze olympische medailles zien er nieuw geweldig uit, maar nadat deze een tijdje op mijn huid heeft gehangen met wat zweet erop en werd gedragen door mijn vrienden afgelopen weekend, zijn ze kennelijk niet van de hoge kwaliteit die je zou verwachten", zei de 29-jarige atleet in een story op Instagram. Er komen volgens hem "stukjes" van de voorkant van de medaille af.

'Het blijft een medaille'

De Britse schoonspringer Yasmin Harper, die gisteren brons pakte, was iets minder expliciet met haar kritiek. De 24-jarige was dolblij met haar prestatie, maar liet aan de BBC wel weten dat kleine delen van haar bronzen medaille "een beetje beschadigd" waren.

"Ik denk dat het komt door water onder het metaal. Daardoor verkleurt het een beetje, maar dat weet ik niet zeker." Uiteindelijk "blijft het een medaille", zei Harper.

Een woordvoerder van de Spelen zegt dat de organisatie op de hoogte is van de gemelde schade. Samen met de producent van de medailles wordt er gekeken naar de oorzaak. Gedupeerde atleten krijgen een nieuwe met dezelfde gravering als het origineel.

Het eremetaal voor deze editie van de Olympische Spelen is gemaakt en gecontroleerd door Monnaie de Paris, het Franse instituut dat ook geldmunten produceert. De plak bevat een stukje van de Eiffeltoren. De exacte samenstelling van het brons is niet bekend. Volgens nieuwssite Time waren ze bij de vorige Spelen in Tokio gemaakt van 95 procent koper en 5 procent zink.

Hoewel het geen officiële zwarte zaterdag is, was het op de Franse wegen vandaag drukker dan de afgelopen twee zaterdagen, die wel zo te boek stonden. Om 12.00 uur stond er in totaal 1131 kilometer file in Frankrijk, meldt de ANWB. Rond 17.00 uur waren de meeste files opgelost.

Vorige week, op de tweede zwarte zaterdag, stond er op het hoogtepunt 1053 kilometer file in Frankrijk. De week daarvoor, op de eerste zwarte zaterdag, 830 kilometer.

Frankrijk wijst elk jaar twee zwarte zaterdagen aan, de dagen waarop de meeste vakantiedrukte verwacht wordt. Bijna altijd is de tweede daarvan de drukste, omdat mensen dan niet alleen naar hun vakantiebestemming toe rijden, maar velen ook alweer naar huis terugkeren.

Volgens de ANWB worden ook de files van dit weekend vooral veroorzaakt door terugkerend vakantieverkeer. Net als vorige week zaterdag stond het vanmiddag onder meer stevig vast op de Route du Soleil, de weg tussen Parijs en Marseille.

Ook morgen worden opnieuw veel vertragingen verwacht in Frankrijk.