Aggregator

Wetenschappers maken zich zorgen over misleiding en manipulatie door AI

4 days 23 hours ago

Kunstmatige intelligentie die bluft tijdens een kaartspelletje om de tegenstander om de tuin te leiden. Een chatbot die een afspraak met een vriendin voorwendt om onder een andere afspraak uit te komen. En zelfs een AI-systeem dat 'voor dood' speelt om niet ontdekt te worden tijdens een controle. Kunstmatige intelligentie misleidt en manipuleert, concluderen wetenschappers in een nieuwe studie.

Het zijn niet de minste AI's die dit gedrag laten zien. Cicero van Meta, het moederbedrijf van Facebook, gedraagt zich misleidend en oneerlijk tijdens het spelen van een spelletje Diplomacy. Dit terwijl de makers de AI hadden opgedragen om "in grote lijnen eerlijk en behulpzaam" te zijn, en nooit "doelbewust achterbaks". Ook AlphaStar van het door Google overgenomen DeepMind liet dergelijk gedrag zien.

Dit soort gedrag ontstaat waarschijnlijk als misleiding de beste manier is voor een AI-systeem om goed te presteren bij een training, denken de onderzoekers: gebruikers om de tuin leiden helpt de systemen dan om hun doel te bereiken. De wetenschappers hebben in hun studie eerdere onderzoeken samengebracht die zich richtten op het verspreiden van valse informatie door AI. Ze publiceren hun resultaten in het blad Patterns.

Geen onschuldige spelletjes

Het misleidende gedrag van de AI-systemen vond vooral plaats tijdens het spelen van spelletjes, waardoor het onschuldig en ongevaarlijk kan lijken. Maar onschuldig is het volgens de onderzoekers allerminst: "Dit kan in de toekomst leiden tot doorbraken in AI, die kunnen ontaarden in vergevorderde vormen van misleiding", zegt hoofdonderzoeker Peter Park van de Amerikaanse technische universiteit MIT in een begeleidend persbericht.

"AI-systemen die leren om te misleiden en manipuleren zijn absoluut een bron van zorg", reageert computerwetenschapper Roman Yampolskiy van de University of Louisville, zelf niet betrokken bij het onderzoek. De studie legt volgens hem een fundamenteel probleem bloot wat betreft de veiligheid van AI: "Het optimaliseren van systemen hoeft niet overeen te komen met menselijke voorkeuren".

Yampolskiy maakt zich net als Park zorgen over het moment dat dit soort strategieën niet alleen in spelletjes, maar ook in de echte wereld gaan worden gebruikt. "Dat kan mogelijk leiden tot schadelijke manipulaties en misleidingen in de politieke arena, bij economische onderhandelingen of in persoonlijke interacties."

Computerwetenschapper Stuart Russell van de University of California benadrukt de ondoorzichtigheid van dit soort AI-systemen. "We hebben geen idee hoe ze werken. En zelfs als we dat wel wisten, zouden we nog niet kunnen aantonen dat ze veilig zijn - simpelweg omdat ze dat niet zijn".

De misleiding laat in zijn ogen andermaal zien dat er harde eisen moeten worden gesteld aan AI om veilig en eerlijk te zijn. "Het is vervolgens aan de ontwikkelaars om systemen te ontwerpen die aan die eisen voldoen".

Niet de bedoeling

Maar zijn de systemen werkelijk misleidend? Pim Haselager, hoogleraar kunstmatige intelligentie aan het Nijmeegse Donders Instituut, vindt van niet. "Misleiden doe je met een bedoeling. Deze systemen zijn gewoon gereedschappen die opdrachten uitvoeren. Ze hebben niet de intentie om te bedriegen."

Yampolskiy is het daarmee eens: "AI-systemen hebben geen verlangens of bewustzijn. Het is beter om hun acties te zien als uitkomsten van hoe ze geprogrammeerd en getraind zijn."

Volgens Stuart Russell daarentegen maakt het niet zoveel uit of een systeem daadwerkelijk de bedoeling heeft om te misleiden. "Als een systeem redeneert over wat het gaat zeggen en daarbij rekening houdt met het effect op de luisteraar, en het voordeel dat het kan opleveren om valse informatie te geven, dan kunnen we net zo goed zeggen dat het zich bezighoudt met misleiding".

Maar ondanks dit filosofische verschil van inzicht zijn de heren het eens over risico's. "In de nabije toekomst zullen veel fouten en 'misleidingen' door AI voorkomen", zegt Haselager. "En trouwens ook nu al. Het is goed om ons daar bewust van te zijn, want een gewaarschuwd mens telt voor twee".

Yampolskiy gebruikt nog krachtiger bewoordingen: "Bij cybersecurity zeggen we 'vertrouw en verifieer'. Bij AI-veiligheid zeggen we 'Vertrouw nooit'."

Joost Klein doet vanavond niet mee aan juryshow, onderzoek loopt nog

5 days ago

Joost Klein, de Nederlandse deelnemer aan het Eurovisie Songfestival, doet vanavond niet mee aan de juryshow. Ook is de Nederlandse vlag weggehaald uit het deel van de hal waar de artiesten verblijven. De Nederlandse inzending is echter nog niet gediskwalificeerd, meldt AVROTROS.

Organisator European Broadcasting Union (EBU) maakte halverwege de middag bekend een incident rond Klein te onderzoeken. EBU houdt sindsdien de lippen stijf op elkaar over wat er gebeurd is en of Klein nog mee mag doen aan de finale van morgen. De situatie zorgt voor veel verwarring, zegt onze correspondent ter plaatse:

AVROTROS bevestigt dat het onderzoek nog gaande is. "Wij wachten de uitkomst van dit onderzoek af en willen er tot die tijd niets over kwijt."

In de zaal klinkt boegeroep als de organisator vertelt dat Joost Klein niet zal optreden:

De Zweedse omroep SVT zegt dat het mogelijk gaat om een fysieke confrontatie met een fotograaf. Een ander hardnekkig gerucht is dat Klein mogelijk een aanvaring had met iemand van de productie van het songfestival.

Joost Klein wacht in zijn hotel de uitslag van het onderzoek af.

Belangrijke repetitie

De juryshow is een belangrijke repetitie voor de finale van zaterdagavond. De vakjury's van de deelnemende landen geven dan hun punten aan de deelnemers. Die punten vormen de helft van het totaal aantal punten. De andere helft wordt morgen uitgedeeld door het publiek.

Vanwege het ontbreken van Nederland, beoordelen de vakjury's vanavond een eerder optreden van Joost Klein. Het gaat om zijn optreden van gisteravond, in de tweede halve finale.

De zaal zingt en danst bij het zien van de beelden:

Joost Klein plaatste zich gisteravond met Europapa voor de finale van het evenement, die morgenavond wordt gehouden.

Laatste moment

Het lijkt erop dat de repetitie van de Nederlander vanmiddag op het laatste moment is afgeblazen. Klein was aan het begin nog wel aanwezig bij de zogenoemde vlaggenparade.

Dit is beeld van die opkomst eerder vandaag:

Bij de repetitie zelf zou hij als vijfde act in actie komen. Voorin de zaal stonden al technici klaar met de spullen die de zanger op het podium zou gebruiken, maar daarna veranderde het plan en kwamen de rekwisieten voor Israël het podium op. Bij de rest van het programma veranderde er niets.

Gisteravond was er een opvallend moment bij de persconferentie na afloop van de halve finale. Journalisten mochten vragen stellen aan Joost Klein en de andere winnaars van de avond, onder wie de Israëlische deelneemster Eden Golan.

De deelname van Israël leidt tot protesten van mensen die vinden dat het land vanwege de oorlog in Gaza niet mee mag doen. Er zijn onder meer betogingen bij het hotel van de zangeres.

Hoofd onder Nederlandse vlag

Een Poolse journalist vroeg aan Golan of ze erbij had stilgestaan dat ze door haar aanwezigheid andere artiesten en het publiek in gevaar brengt. Daarop zei de persvoorlichter dat ze daar niet op hoefde te antwoorden.

"Waarom niet?" reageerde Joost Klein. Hij zat bij het stellen van die vraag met zijn hoofd onder een Nederlandse vlag, maar haalde die er bij zijn reactie af. Daarna gaf de Israëlische zangeres alsnog antwoord. Het moment was niet goed te zien op officiële beelden, maar is wel geregistreerd door iemand uit de zaal.

Maar of het onderzoek dat nu door de EBU is ingesteld specifiek over dit voorval gaat is niet duidelijk.

Tientallen doden door recordhittegolf in Thailand

5 days ago

Een recordhittegolf in Thailand heeft tot nu toe aan 61 mensen het leven gekost, meldt het ministerie van Volksgezondheid in het land. Er is op sommige plaatsen een gevoelstemperatuur gemeld van ruim 52 graden.

Volgens het ministerie zijn er tot nu toe al meer sterfgevallen door de hitte dan in heel 2023, toen overleden 37 mensen door de hoge temperaturen.

Het extreme weer houdt al wekenlang aan. In april werd een temperatuur van 44,2 graden gemeten in de noordelijke provincie Lampang. 's Nachts daalde het kwik zelden onder de 30 graden. In Thailand is de bevolking wel gewend aan hoge temperaturen, maar de hitte was vrijwel nooit zo intens gedurende zo'n lange periode.

Waarschuwingen

De hoogste temperatuur ooit in Thailand gemeten is 44,6 graden, maar de gevoelstemperatuur, waarin ook de effecten van zon, windstil weer en luchtvochtigheid worden meegenomen, kan hoger oplopen. Begin deze week daalde de temperatuur even toen het voor het eerst in maanden regende, maar vandaag was het op veel plekken weer boven de 40 graden.

De Thaise autoriteiten waarschuwen bijna dagelijks voor de warmte en vragen mensen indien mogelijk binnen te blijven. Vooral in het noordoosten van het land zijn veel mensen overleden, meldt het ministerie van Volksgezondheid.

De oorzaken van de aanhoudende hitte zijn volgens deskundigen onder meer het klimaatfenomeen El Niño en de opwarming van de aarde, waarvan in Azië volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) meer is te merken dan gemiddeld wereldwijd. Extreme hitte veroorzaakt de laatste tijd ook problemen in Bangladesh, Vietnam, Myanmar en de Filipijnen.

Rusland valt regio Charkiv binnen, voor het eerst sinds najaar 2022

5 days 1 hour ago

Het Russische leger lijkt een nieuw grondoffensief te zijn begonnen in de regio rondom Charkiv, meldt het Oekraïense leger. Vanaf Russisch grondgebied is de grensstad Vovtsjansk aangevallen, zo'n 50 kilometer ten noordoosten van Charkiv en vijf kilometer van de Russische grens. Volgens Oekraïne zijn de Russen de grens overgestoken en hebben ze een kilometer aan gebied ingenomen.

Het zou voor het eerst sinds het najaar van 2022 zijn dat Rusland een aanval begint vanaf Russisch grondgebied. Als die succesvol is, zou het kunnen betekenen dat er een nieuw Russisch front in de oorlog bij komt.

Volgens Oekraïne begon het offensief rond 05.00 uur en is een eerste aanval door Oekraïense troepen afgeslagen. Het ministerie meldt dat er op verschillende plekken nieuwe gevechten uitbreken en dat versterking onderweg is naar het gebied.

Bij de gevechten zijn zeker twee burgers om het leven gekomen, vijf anderen raakten gewond nadat de Russen het vuur op Vovtsjansk openden.

Russische bloggers zeggen dat Rusland mogelijk een bufferzone in het gebied wil creëren. President Poetin heeft dit jaar al eens gezegd dat hij dat wil, om zo de Oekraïense aanvallen op de Russische stad Belgorod te stoppen.

De afgelopen weken waarschuwden de Oekraïners meerdere keren voor een aanval op de regio Charkiv. Twee dagen geleden nog zei de gouverneur van de provincie dat de Russen aan de andere kant van de grens veel manschappen hadden verzameld.

Als reactie heeft Oekraïne de afgelopen maanden extra verdedigingslinies rondom Charkiv aangelegd. De kans dat Rusland op korte termijn de stad kan innemen wordt onwaarschijnlijk geacht.

Dagelijks beschietingen

Charkiv is de tweede stad van het land na Kyiv. Voor de oorlog woonden er zo'n 1,4 miljoen mensen. Rusland heeft de luchtaanvallen op de stad de afgelopen maanden opgevoerd. Dagelijks zijn er beschietingen en explosies .

Oekraïne heroverde het gebied rondom de stad bij het najaarsoffensief in 2022. Tot enkele maanden geleden was het er relatief rustig, de meeste gevechten vonden verder naar het oosten plaats.

Vovtsjansk had voor de oorlog ruim 17.000 inwoners, hoeveel er op dit moment nog wonen is onduidelijk. Oekraïense hulpdiensten zijn begonnen met de evacuatie van zo'n 3000 inwoners van de stad.

Nederlander moet 12,5 jaar de cel in voor doden echtgenote

5 days 1 hour ago

Een man uit Benthuizen (ZH) moet 12,5 jaar de cel in voor het doden van zijn Maleisische echtgenote in 2007. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald. Bert den B. werd eerder vrijgesproken voor de moord in Thailand.

In oktober 2008 werden de stoffelijke resten van de toen 37-jarige vrouw gevonden in een dichtgemetselde beerput, schrijft Omroep West. Die stond naast de woning van het echtpaar in Ranong, aan de westkust van Thailand. De vrouw werd destijds al elf maanden vermist.

Den B. had de woning toen al geruime tijd verlaten. Het onderzoek van de Thaise politie werd overgenomen door een coldcaseteam in Nederland, nadat Den B. weer in zijn vaderland was gaan wonen.

Hij heeft altijd ontkend dat hij iets te maken heeft met de dood van zijn vrouw en werd in 2019 vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Het Openbaar Ministerie was het daar niet mee eens en ging in hoger beroep. Twee weken geleden was de eis bij het hof 11,5 jaar celstraf.

Mishandeld

De doodsoorzaak van de vrouw is nooit vastgesteld. Getuigen hebben echter verklaard dat ze werd mishandeld door haar echtgenoot. De vrouw zou tegen haar familie hebben gezegd dat ze vreesde voor haar leven. "Ze werd gevonden in een beerput, waarvan het deksel was gesloten en dichtgesmeerd met cement. Dat kan ze niet zelf hebben gedaan", aldus het OM.

Peter R. de Vries maakte in 2012 een uitzending over de zaak. De advocaat van Den B. zei twee weken geleden nog dat getuigen daardoor zijn beïnvloed en dat de man mede daarom vrijgesproken moest worden.

Aantal thuiszittende leerplichtige jongeren met een derde toegenomen

5 days 1 hour ago

Het aantal leerplichtige jongeren dat thuiszit, is met een derde gestegen. Dat staat in een Kamerbrief van demissionair minister Primair en Voortgezet Onderwijs Paul. Het gaat om in totaal 13.707 jongeren in het schooljaar 2022-2023. Een jaar eerder was het totale aantal jongeren dat verzuimde 10.240.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten verzuim. Absoluut verzuim betekent dat een jongere gedurende het jaar niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling en geen vrijstelling heeft. Het absolute verzuim van langer dan drie maanden is met 74 procent gestegen. Dat zijn ruim 5500 jongeren.

De afgelopen jaren steeg het aantal jongeren dat absoluut verzuimt:

Er zijn verschillende oorzaken van de stijging van het aantal jongeren dat niet naar school gaat, stelt de minister in de brief, waarin ze verwijst naar een onderzoek van branchevereniging van leerplichtambtenaren.

Een van de belangrijkste oorzaken is dat de capaciteit voor onderwijs aan nieuwkomers niet voldeed aan de vraag. In schooljaar 2022-2023 kwamen er na de Russische inval in Oekraïne meer Oekraïense kinderen in Nederlandse schoolklassen.

Inmiddels gaat 90 procent van de leerplichtige Oekraïense kinderen in Nederland naar school, wat betekent dat nog ongeveer 2000 van hen thuiszitten, schrijft minister Paul.

Ook wijst ze op de wachtlijsten voor internationale schakelklassen. Sinds oktober zijn er meer mogelijkheden voor gemeenten en scholen om in noodsituaties tijdelijke voorzieningen in te zetten. Volgend jaar verwacht Paul de effecten hiervan te zien.

In het onderzoek van branchevereniging Ingrado geven gemeenten ook aan dat de stijging ook deels te wijten is aan administratieve redenen, waarbij achteraf blijkt dat er geen sprake was van verzuim.

Sting en Coldplay tekenen verklaring tegen doodstraf Iraanse rapper

5 days 1 hour ago

Prominenten uit de internationale cultuursector, onder wie Sting en Coldplay, hebben een verklaring getekend waarin ze oproepen tot de vrijlating van de Iraanse rapper Toomaj Salehi. Hij is in Iran veroordeeld tot de doodstraf vanwege zijn rol bij de anti-overheidsprotesten in 2022.

Salehi werd opgepakt omdat hij in zijn muziek steun uitsprak voor de protestbeweging. De dood van de 22-jarige Koerdisch-Iraanse Mahsa Amini was de aanleiding voor maandenlange protesten, waartegen het regime hard optrad. De vrouw overleed nadat ze met veel geweld was opgepakt omdat ze haar hoofddoek te los zou hebben gedragen.

Aanvankelijk ontliep Salehi de doodstraf en werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar. Maar vorige maand legde een rechtbank hem alsnog de doodstraf op.

Solidair met Salehi

De artiesten en anderen uit de cultuursector eisen met de gezamenlijke verklaring dat het doodvonnis "onmiddellijk en onvoorwaardelijk wordt vernietigd" en dat de rapper wordt vrijgelaten. Ook willen de ondertekenaars dat alle aanklachten tegen Salehi worden ingetrokken.

De verklaring is opgesteld door belangenorganisatie Index on Censorship en wordt ondersteund door onder anderen schrijfster Margaret Atwood, zangeres Jade Thirlwall van popgroep Little Mix, dichter Sir Ben Okri en meerdere mensenrechtenactivisten.

"Als kunstenaars, muzikanten, schrijvers en vooraanstaande culturele personen zijn wij solidair met Toomaj Salehi", staat in de verklaring. "Kunst moet de mogelijkheid hebben om kritiek te leveren, te provoceren, vragen te stellen en autoriteit uit te dagen. Dat is zowel ons recht als onze plicht als kunstenaars."

Militaire leider wint verkiezingen Tsjaad, tegenstander spreekt van fraude

5 days 4 hours ago

De presidentsverkiezingen in Tsjaad zijn gewonnen door de militaire leider, Mahamat Idriss Déby Itno. Volgens de voorlopige resultaten kreeg Déby 61,3 procent van de stemmen. Zijn belangrijkste rivaal voor het presidentschap, premier Succès Masra, bestrijdt de uitslag en zegt dat er sprake is van fraude.

Masra beschuldigde de autoriteiten in een livevideo op Facebook van het manipuleren van de uitslag. Vlak daarna werden de voorlopige resultaten bekendgemaakt, die eigenlijk pas 21 mei werden verwacht. Masra bleef volgens de verkiezingscommissie steken op 18,5 procent van de stemmen.

In de 11 minuten durende video riep Masra zichzelf tot winnaar uit. Hij vroeg militairen, politie en andere veiligheidstroepen de bevelen van Déby naast zich neer te leggen. "Deze bevelen zullen je aan de verkeerde kant van de geschiedenis van Tsjaad plaatsen", zei Masra. "Je zult dingen moeten doen die niet meer teruggedraaid kunnen worden en onvergeeflijk zijn."

Ook riep Masra zijn aanhangers op hem te steunen en de uitslag van het verkiezingsbureau te verwerpen. ""Tegen alle mensen in Tsjaad die voor verandering hebben gestemd, die op mij hebben gestemd, zeg ik: mobiliseer je. Doe het rustig, in een geest van vrede."

Déby greep in 2021 de macht toen zijn vader, die sinds 1990 president was, om het leven kwam. Hij beloofde binnen 18 maanden vrije en democratische verkiezingen te houden. Zijn regering verlengde de overgangsperiode tot 2024, waardoor Déby interim-president kon blijven. Hij beloofde zich bij verkiezingen niet verkiesbaar te stellen, maar deed dat dus toch.

Sinds de dood van de oud-president zijn er vaak rellen en demonstraties geweest. Daarbij zijn veel demonstranten opgepakt of omgekomen. Zo kwamen ruim zestig mensen om het leven nadat ze hun ongenoegen hadden geuit over over de in hun ogen ondemocratische situatie in het land.

Nadat de voorlopige verkiezingsuitslag naar buiten was gekomen, gingen aanhangers van Déby in de hoofdstad Ndjamena met vlaggen de straat op. In een overwinningstoespraak beloofde Déby alle inwoners te dienen, "degenen die op mij hebben gestemd en degenen die andere keuzes hebben gemaakt." Ook uitte hij zijn steun voor "de ongelukkige kandidaten die de strijd hebben verloren."

Laatste stabiele bondgenoot

Tsjaad wordt door de VS en Frankrijk gezien als een van de laatste stabiele bondgenoten in de Sahel-regio na militaire staatsgrepen in Burkina Faso, Mali en Niger in de afgelopen jaren. De regerende junta's hebben in deze landen de westerse troepen weggestuurd en Russische huurlingen ingeschakeld voor veiligheidsbijstand.

Apple zegt sorry voor 'verpletterende' iPad-reclame

5 days 4 hours ago

Een zeldzame stap van techbedrijf Apple. Het bedrijf staat bekend om artistieke en toonzettende reclames, maar de nieuwste commercial wordt niet meer uitgezonden. Het bedrijf zegt dat de reclame de plank misslaat en biedt excuses aan.

In de reclame worden onder meer instrumenten, tv's en mix-apparatuur verpulverd. Uiteindelijk blijft er een product over, de nieuwste iPad. Apple-baas Tim Cook kreeg direct kritiek toen hij de reclame op X deelde. "Het mist elk respect voor creatieve apparatuur en bespot de makers", zegt de een. "De symboliek van het verpletteren van prachtige creatieve gereedschappen is een interessante keuze", zegt een ander.

Acteur Hugh Grant omschrijft de reclame als "de vernietiging van de menselijke ervaring, met dank aan Silicon Valley".

In een verklaring aan de Amerikaanse advertentiewebsite Ad Age zegt Tor Myhren, verantwoordelijk voor marketing bij Apple, spijt te hebben van de keuze. "Met deze video hebben we de plank misgeslagen, en dat spijt ons."

Apple heeft nauwe banden met de creatieve industrie en daar verwijst Myhren in zijn verklaring naar. "Creativiteit zit in ons DNA en het is ongelooflijk belangrijk voor ons om producten te ontwerpen die creatievelingen over de hele wereld kunnen gebruiken."

Apple-bestuurder Tim Cook heeft zijn bericht met daarin de reclame niet verwijderd. Het bericht is inmiddels meer dan 50 miljoen keer gezien.

3D-kaart van minuscuul stukje hersenen gemaakt: 1400 terabyte aan data

5 days 4 hours ago

Onderzoekers van de universiteit van Harvard hebben in samenwerking met Google de meest gedetailleerde 3D-reconstructie van een stukje van het menselijk brein ooit gemaakt. Het is een belangrijke stap in het onderzoek naar de structuur van de hersenen en de verbindingen tussen hersencellen.

De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science. De onderzoekers brachten driedimensionaal een kubieke millimeter hersenweefsel in kaart van de temporale cortex, een deel van het brein dat een belangrijke rol speelt bij de vorming van het geheugen.

Hoewel een kubieke millimeter weinig lijkt, omvat alleen al dat stukje een verbijsterende hoeveelheid gegevens. "Het woord fragment is bijna ironisch in dit verband", zegt Jeff Lichtman, een van de onderzoekers. "Een terabyte is voor veel mensen gigantisch. Een fragment van het menselijk brein, zelfs een piepklein deel, is al goed voor duizenden terabytes."

Muizenbrein

De 3D-kaart van dit onderzochte stukje brein bevat zo'n 57.000 hersencellen, 230 millimeter aan bloedvaten en 150 miljoen synapsen (waar hersencellen contact met elkaar maken). Dat komt bij elkaar neer op 1400 terabyte aan data, zeggen de samenstellers. Hun uiteindelijk doel is een 3D-kaart te maken met hoge resolutie van het brein van een muis. Dat model zal duizend keer meer data bevatten dan het stukje hersenen dat nu driedimensionaal in kaart is gebracht.

Bij het reconstrueren van de kubieke millimeter hersenschors werd gebruik gemaakt van een minuscuul fragment uit de hersenen van een epilepsiepatiënt die een operatie onderging. Dat materiaal werd met een elektronenmicroscoop gefotografeerd, wat resulteerde in duizenden plaatjes. Daarmee is, met behulp van geavanceerde AI-algoritmes van Google, de driedimensionale kaart samengesteld. Voorbeelden van de 3D-weergave, onderverdeeld in verschillende thema's, zijn hier te vinden.

Volgens de onderzoekers zal de nieuwe methode om hersenen in kaart te brengen, helpen bij het onderzoek naar de werking van het menselijk brein en hersenaandoeningen. Bij het in kaart brengen van het muizenbrein willen ze allereerst een digitale weergave maken van de hippocampus. Dat gebied speelt een rol bij het geheugen en neurologische aandoeningen zoals dementie.

'Illegale' zonnepanelen in woonwijk Den Bosch mogen toch blijven liggen

5 days 5 hours ago

140 zonnepanelen in een woonwijk in Den Bosch die' illegaal' waren neergelegd en daarom verwijderd moesten worden, mogen waarschijnlijk toch blijven liggen van de gemeente. Bewoners zijn opgelucht: "Dit scheelt ons een hoop geld."

De zonnepanelen lagen sinds twee jaar op de daken van veertien huizen in de wijk De Muntel. Vorige maand kregen de bewoners een brief van de woningcorporatie: de panelen waren illegaal en moesten weg. Dat wekte verbazing bij de bewoners, omdat de panelen via dezelfde woningcorporatie waren geplaatst.

Stookkosten

De zonnepanelen zijn illegaal omdat de wijk een "rijksbeschermd stadsgezicht" heeft. Het cultuurhistorische uiterlijk van de jaren 80-woningen moet daarom bewaard blijven en zonnepanelen passen daar niet bij.

De bewoners baalden omdat hun energierekening daardoor een stuk hoger zou worden. Gisteren kregen de bewoners een brief van de gemeente die de panelen toch wil legaliseren. De gemeente is al in overleg met de woningbouw over een "maatwerkaanpak".

Eén huis is volgens Omroep Brabant uitgezonderd van de legalisatie. Dat huis heeft volgens de gemeente een monumentale status, verklaren bewoners tegen de omroep.

Zuid-Korea wil ministerie van Lage Geboortecijfers om bevolkingskrimp tegen te gaan

5 days 5 hours ago

Zuid-Korea wil een ministerie van Lage Geboortecijfers oprichten om de enorme bevolkingskrimp in het land tegen te gaan. De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol sprak op een persconferentie van "een nationale noodsituatie". Onbekend is nog met welke maatregelen het nieuwe ministerie het geboortecijfer wil stimuleren.

Zuid-Korea heeft al jaren het laagste geboortecijfer ter wereld. Vorig jaar brak het zijn eigen record. Zuid-Koreaanse vrouwen kregen toen gemiddeld 0,72 kinderen, tegen 0,78 in 2022. Voor een stabiele bevolkingsgroei is een vruchtbaarheidscijfer van 2,1 nodig. Ter vergelijking: Nederland heeft een vruchtbaarheidscijfer van 1,49, maar door migratie naar Nederland groeit de bevolking hier al jaren.

Demografische tijdbom

Het lage vruchtbaarheidscijfer in Zuid-Korea heeft grote maatschappelijke en economische gevolgen. Omdat Zuid-Korea een streng migratiebeleid heeft, kan het aantal inwoners van 51 miljoen deze eeuw halveren. Er wordt daarom gesproken van een demografische tijdbom.

Door de bevolkingskrimp vergrijst de bevolking in rap tempo. Daardoor zullen er in de toekomst te weinig werkende inwoners zijn om de grote groep ouderen te verzorgen. Ook zijn er veel zorgen over het Zuid-Koreaanse leger omdat er zijn steeds minder militairen zijn om het land te verdedigen.

Op zijn eerste persconferentie in twee jaar erkende president Yoon dat hij de laatste jaren te weinig heeft gedaan om de leefomstandigheden van de Zuid-Koreanen te verbeteren, zodat het aantrekkelijker wordt om kinderen te krijgen. Zuid-Korea kampt al jaren met een veeleisende werkcultuur, waarbij mensen heel lange dagen maken. Daarnaast stagneren de lonen al jaren, terwijl de kosten voor het levensonderhoud stijgen. Bovendien is onderwijs duur.

Ook is er een grote loonkloof tussen mannen en vrouwen en neemt het aantal huwelijken af. Gehuwd zijn wordt in Zuid-Korea gezien als een voorwaarde voor het krijgen van kinderen. President Yoon heeft verbeteringen beloofd om de komende jaren de lage geboortes aan te pakken.

Vaderschapsverlof

"Dit is geen kwestie waar we de tijd voor kunnen nemen om aan te werken", zei Yoon terwijl hij voor een bord stond met de tekst 'het stopt hier nu'. "Economie en het scheppen van banen is ook belangrijk, maar wat ik belangrijker vind is het oplossen van de problemen van ieder persoon", zei Yoon.

De laatste jaren zat de Zuid-Koreaanse regering niet stil. Er werd meer dan 200 miljard euro uitgeven aan pogingen om de bevolking te stimuleren tot het krijgen van meer kinderen. Zo waren er initiatieven voor betaald vaderschapsverlof, een extra financiële bijdrage voor nieuwe ouders en veel campagnes. Dat alles zonder succes.

De verwachting is dat het vruchtbaarheidscijfer in 2024 verder zal dalen in Zuid-Korea.