NOS Nieuws - Algemeen

Het is de laatste dagen prachtig lenteweer en dat blijft het voorlopig ook nog wel. Maar na het weekeinde zakken de temperaturen weer wat in.

Tot en met zondag heerst de zon en liggen de maxima rond 18 graden. De nachten zijn nog wel fris, maar komen niet meer onder het vriespunt.

Dat het nu zo warm is, komt door een zuidelijke wind die warmte vanuit Spanje onze kant op blaast. Het is overigens niet alleen warmte die vanuit het zuiden onze kant op komt, maar ook Sahara-stof. Hierdoor zal de lucht niet meer zo mooi blauw zijn als de laatste dagen.

Vanaf dinsdag flink frisser

Maar lente is het voorlopig dus volop. In de loop van het weekeinde wordt de wind meer zuidoostelijk en maandag slaat de windrichting om naar noord. Dan zijn we de warme aanvoer kwijt.

En zoals dat wel vaker gaat in deze tijd van het jaar heeft dat meteen flinke gevolgen. Is het in het weekeinde dus nog 18 graden, dinsdag, woensdag en donderdag pakken de maxima zo'n 10 graden lager uit. In de nacht kan het dan zomaar weer een graadje vriezen.

Toch is het niet meteen kommer en kwel. Er is weliswaar wat meer bewolking en mogelijk valt er een keer een bui, maar er blijft ook zon.

Caroline Darian, de dochter van Gisèle en Dominique Pelicot, klaagt haar vader aan voor verkrachting. Ze is ervan overtuigd dat hij haar heeft gedrogeerd en misbruikt, net als hij jarenlang bij haar moeder deed.

Dominique Pelicot werd in december veroordeeld tot de maximale straf van 20 jaar cel voor het jarenlang drogeren, verkrachten en door tientallen mannen laten verkrachten van zijn vrouw Gisèle. Hij is niet in hoger beroep gegaan.

Tijdens het proces van haar moeder zei Darian al dat ze er zeker van was dat haar vader haar ook heeft misbruikt. Bij de 20.000 foto's en video's die de politie bij hem thuis vond, zaten ook twee foto's van Darian, waarop ze bijna naakt en buiten bewustzijn op een bed ligt.

Ze herkende haar eigen huis op de beelden. Het ondergoed dat ze droeg, herkende ze niet en ook lag ze in een houding die voor haar ongewoon is.

Dominique Pelicot ontkende tijdens de rechtszaak bij hoog en laag dat hij zijn dochter ooit had aangeraakt. Hij gaf tegenstrijdige verklaringen over de foto's.

'Nooit opgeven'

De 46-jarige Darian spant de zaak aan om erkenning te krijgen voor wat haar is aangedaan, zegt ze tegen persbureau AFP. Maar vooral wil ze andere slachtoffers laten zien dat "er dingen gedaan kunnen worden en dat we nooit mogen opgeven".

Slachtoffers die gedrogeerd worden bij seksueel geweld zijn volgens Darian een vergeten groep. "Zij worden niet geloofd, omdat er vaak geen bewijs is", zei ze eerder in een interview met de BBC.

Darian wil het proces in de openbaarheid houden, waar haar moeder ook voor koos. Beiden benadrukken dat zij zich nergens voor hoeven te schamen, maar de daders des te meer.

In totaal stonden nog 50 mannen terecht, die allemaal zijn veroordeeld. Ze kregen celstraffen tussen 3 en 15 jaar.

De Amerikaanse president Trump heeft laten weten dat hij de hogere importheffingen op producten uit Mexico opschort tot begin april. In een bericht op zijn sociale medium Truth Social zegt Trump dat hij dat heeft bevestigd aan de Mexicaanse president Sheinbaum.

"Na een gesprek met president Claudia Sheinbaum van Mexico, heb ik ermee ingestemd dat Mexico geen tarieven hoeft te betalen voor alles wat onder de USMCA-overeenkomst valt. Deze overeenkomst is geldig tot 2 april", schrijft Trump.

In het bericht is hij complimenteus over de Mexicaanse president. Hij schrijft dat hij de beslissing heeft genomen als "tegemoetkoming en uit respect voor president Sheinbaum. Onze relatie is goed en we werken er samen hard aan om aan de grens zowel illegale vreemdelingen de toegang tot de Verenigde Staten te beletten als om fentanyl te stoppen."

'Uitstekend en respectvol gesprek'

President Sheinbaum schrijft op X dat ze een "uitstekend en respectvol" gesprek had met Trump. Ook zei ze dat Mexico en de VS blijven samenwerken om "kwesties rond veiligheid en migratie aan te pakken, inclusief het verminderen van de illegale stroom van fentanyl naar de VS en van wapens naar Mexico".

Volgens Sheinbaum valt het grootste deel van de Mexicaanse export naar de VS onder het USMCA-vrijhandelsverdrag.

Handelsoorlog afgewend

Eerder schortten de Verenigde Staten al de aangekondigde importheffingen op op auto's en auto-onderdelen die voldoen aan dat verdrag tussen de VS, Mexico en Canada.

Dat gebeurde begin februari. In ruil daarvoor beloofde de Mexicaanse president 10.000 militairen voor grensbewaking. Deze week liet Trump onder meer aan Mexico weten dat er geen ruimte meer was om de importheffingen nog te voorkomen, maar daar komt hij nu dus van terug.

Bekijk de uitleg van de Mexicaanse president Sheinbaum over het uitstel in februari:

Een 23-jarige man uit Middelburg is veroordeeld tot 2,5 jaar cel en tbs met dwangverpleging voor het online misbruiken van zes tienermeisjes. De rechtbank acht bewezen dat de man zich schuldig maakte aan sextortion, waarbij hij de slachtoffers verleidde tot het sturen van naaktbeelden en hen vervolgens afperste.

De verdachte deed zich op sociale media voor als een minderjarig meisje en zocht contact met kinderen. Nadat hij het vertrouwen van de slachtoffers had gewonnen, vroeg hij hen om naaktfoto's en naaktfilmpjes te sturen.

Als hij die kreeg, zette hij de slachtoffers onder druk om nog meer beelden op te sturen. Daarbij dwong hij hen om seksuele handelingen te verrichten. Deden ze dat niet, dan zou hij de beelden openbaar maken of hun familie iets aandoen. De verdachte liet volgens de rechtbank op die manier onder meer een meisje seksuele handelingen plegen met haar broertje.

'Impact op slachtoffers is groot'

Volgens de rechtbank stelde de verdachte zijn eigen behoeften voorop en heeft hij nooit stilgestaan bij het leed dat hij bij de meisjes veroorzaakte. De impact op de slachtoffers is groot, aldus de rechtbank.

Sommige slachtoffers hebben slaapproblemen, beschadigen zichzelf of willen niet meer leven. "Het is bekend dat de gevolgen nog jaren invloed zullen hebben op de slachtoffers. Veel slachtoffers en hun ouders hebben professionele hulp moeten inroepen."

Bij de verdachte is een grote hoeveelheid chats, contacten en kinderporno gevonden. Daaruit blijkt volgens de rechtbank dat de man vermoedelijk meer slachtoffers heeft gemaakt. Een deel van hen kon niet worden geïdentificeerd of wilde geen aangifte doen.

Straf lager dan de eis

De straf valt lager uit dan de eis van het Openbaar Ministerie van zes jaar cel en tbs met dwangverpleging. De rechtbank wijst erop dat de Middelburger sterk verminderd toerekeningsvatbaar is. De verdachte is zowel fysiek als mentaal beperkt, volgens deskundigen functioneert hij op emotioneel niveau als een kind van 1,5 tot 3 jaar.

Daarnaast vindt de rechtbank het noodzakelijk dat hij zo snel mogelijk wordt behandeld vanwege het grote risico op herhaling en het gevaar dat de man voor anderen oplevert, meldt Omroep Zeeland.

De rechtbank oordeelde dat naast de tbs met dwangverpleging nog een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel nodig is. Hierdoor kan de Zeeuw na de eventuele afloop van de tbs-maatregel nog langer onder intensief toezicht blijven staan."

Op een snelweg in de Belgische plaats La Louvière in Wallonië is bij werkzaamheden een brug ingestort. Daarbij is iemand om het leven gekomen en raakten zeker twee mensen gewond, melden Belgische media.

De brug op de E42 richting Charleroi stortte in toen twaalf bouwvakkers aan het werk waren. Het bouwwerk werd ontmanteld om plaats te maken voor een nieuwe brug.

Volgens de Waalse omroep RTBF raakte het dodelijke slachtoffer korte tijd vermist. Diegene werd teruggevonden en door hulpdiensten gereanimeerd. Zij bezweek aan haar verwondingen. De twee gewonden liggen in het ziekenhuis.

Op dronebeelden is de ravage goed te zien:

Bij het ongeluk zijn meerdere kranen in het water gevallen. Een daarvan zou op een schip zijn gevallen dat voor anker lag bij de brug. De boot was op dat moment leeg.

Vanwege het ongeval is een brug die parallel liep uit voorzorg afgesloten voor verkeer. Het scheepvaartverkeer is gestremd vanwege het incident.

Bij de brand in de historische panden in het centrum van Arnhem wordt niemand vermist. De politie houdt wel een slag om de arm, werd bekend op een persconferentie, omdat één pand nog niet doorzocht is; het is nog te gevaarlijk om daar naar binnen te gaan.

"Daar wonen gelukkig niet zoveel mensen, er zitten vooral veel winkels", zei een politiewoordvoerder. "De brandweer is nog tot morgenvroeg bezig met blussen, dus voorlopig kunnen we er niet in." Er zijn vannacht zo'n honderd mensen geëvacueerd.

Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio is de brand nog niet uit. "De brand is beperkt en teruggebracht maar nog niet uit. We gaan slopen om bij de laatste brandhaarden te komen." Dat moet voorzichtig omdat er instortingsgevaar is. De recherche kan daarom ook pas morgen beginnen met het sporenonderzoek.

Bekijk beelden van de sloop van een pand om bij de laatste brandhaarden te komen:

De politie gaat daarbij verschillende scenario's onderzoeken. Ook brandstichting wordt daarin meegenomen. Verschillende bronnen meldden aan De Gelderlander dat het vuur mogelijk is aangestoken. Er zouden kort voor de brand mensen zijn gezien in de buurt van de plek waar de brand uitbrak.

"Je kunt niks uitsluiten, maar we kunnen ook niks bevestigen over brandstichting", aldus de woordvoerder, die toevoegde dat er vooralsnog geen aanwijzingen voor zijn.

Geen asbest vrijgekomen

Bij de brand is geen asbest vrijgekomen, meldt de Veiligheidsregio. Waar de brand precies is ontstaan wordt nog onderzocht. Wel is duidelijk dat toen de brandweer aankwam er zowel aan de voor- als achterzijde van het pand waar de winkel SoLow in zit een uitslaande brand was.

Volgens de Veiligheidsregio is het niet gek dat de brand zich zo snel kon verspreiden. "Oude panden zitten vaak met veel houten verbindingen aan elkaar vast en dan zie je dat een brand zich snel kan verspreiden. Het kan ook een tijdje geduurd hebben voor mensen in de gaten hadden dat er brand was."

Locoburgemeester Cathelijne Bouwkamp spreekt van een "zwarte dag voor Arnhem". De gemeente zegt getroffen bewoners en ondernemers te ondersteunen.

Deel bewoners kan naar huis

Een deel van de circa honderd geëvacueerde bewoners mag weer terug naar huis. Om hoeveel mensen het gaat, is niet bekendgemaakt. De bewoners uit de door brand getroffen huizenblokken aan de Pauwstraat, Jansstraat, Varkensstraat en Munterstraat mogen niet terug. Zij worden morgen geïnformeerd over mogelijke terugkeer.

Al zullen niet alle bewoners kunnen terugkeren. "Sommige bewoners hebben al te horen gekregen dat ze nooit meer naar huis zullen kunnen omdat hun woning is afgebrand", aldus de locoburgemeester.

De brand brak rond 03.45 uur vannacht uit in de Jansstraat, in de buurt van de Korenmarkt en sloeg over naar andere panden. Door de brand zijn circa tien historische panden verloren gegaan, met meerdere winkels en tientallen bovenliggende woningen.

Rond 14.00 uur vanmiddag gaf de brandweer het sein brand meester. Dat betekent dat de brand onder controle is, maar nog niet helemaal uit. Het nablussen kan nog de hele dag duren. De gemeente is rond 19.00 uur begonnen met het slopen van een deel van de gevels van de panden om beter bij de brandjes te kunnen die nog in de gebouwen woeden.

In het getroffen gebied zijn de winkels en horeca gesloten, ook de koopavond gaat vanavond niet door. Stroom en gas waren er urenlang afgesloten en zijn nu deels weer beschikbaar in het gebied waar de brand heeft gewoed, meldt de gemeente. Ook is gestart met schoonmaakwerkzaamheden in het gebied.

Tweede grote brand

Het is de tweede grote brand in 24 uur in Arnhem. Gisternacht brandden een meubelzaak en een garagebedrijf in Arnhem volledig uit, niet ver van de binnenstad.

Of er een verband bestaat tussen de branden is nog niet duidelijk. De winkelformule van de meubelzaak en de SoLow vallen onder dezelfde investeringsmaatschappij. De politie zegt dit mee te zullen nemen in het onderzoek.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft de Roemeense oud-presidentskandidaat Calin Georgescu in het ongelijk gesteld in een zaak over het schrappen van de verkiezingsuitslag van eind vorig jaar. Georgescu won de eerste ronde, maar de uitslag werd ongeldig verklaard vanwege bewijzen over Russische inmenging. Hij ging tegen dat besluit in beroep bij het Europese hof.

De winst van de radicaal-rechtse Georgescu in de eerste ronde was onverwacht. Maar Roemeense veiligheidsdiensten stelden vast dat zijn succes voor een groot deel te danken was aan een beïnvloedingscampagne die door Rusland was aangestuurd. Zo werden video's die de pro-Russische Georgescu op sociale media plaatste gedeeld door tienduizenden nepaccounts.

Kort na de verkiezingen verklaarde de hoogste rechter in Roemenië de uitslag ongeldig. Daardoor ging de tweede ronde, waarin Georgescu het zou moeten opnemen tegen de liberale kandidaat Elena Lasconi, niet door.

Overeenkomstig de grondwet

Georgescu sprak van een staatsgreep en probeerde het besluit ongedaan te maken bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Volgens hem waren zijn mensenrechten geschonden en was het besluit om de uitslag te schrappen buitenproportioneel en politiek gemotiveerd.

De drie rechters van het Europese hof wijzen de bezwaren van Georgescu unaniem af. Ze zeggen dat Georgescu niet met deugdelijke argumenten is gekomen om te bewijzen dat het schrappen van de uitslag politiek gemotiveerd was. Bovendien was het besluit in overeenstemming met de Roemeense grondwet, iets wat Georgescu bestreed. Tegen de uitspraak van het EHRM is geen beroep mogelijk.

Strafrechtelijk onderzoek

Inmiddels loopt in Roemenië ook een strafrechtelijk onderzoek tegen Georgescu, zo werd eind vorige maand bekend. Hij wordt op zes punten aangeklaagd, onder meer voor het verspreiden van valse informatie en het hebben van banden met een verboden fascistische beweging.

Het is nog onduidelijk of Georgescu meedoet aan de nieuwe presidentsverkiezingen in Roemenië. De eerste ronde is op 4 mei. Als er geen kandidaat is die dan meer dan 50 procent van de stemmen krijgt, volgt twee weken later een tweede stemronde.

De Bourdonklok is terug op de Waalsdorpervlakte tussen Wassenaar en Den Haag. De klok werd in november weggehaald voor restauratie van het hangwerk; de klok zelf mankeerde niets, zegt restaurateur Koninklijke Eijsbouts.

De herstelwerkzaamheden liepen volgens planning. Omdat de klok midden op de duin staat, moest Eijsbouts voor maart klaar zijn met de restauratie. Dan begint het broedseizoen. "Ze hadden liever dat we een weekje eerder klaar waren, maar dit was ook nog vroeg genoeg." Vanwege het broedseizoen is het niet toegestaan om later zwaar materiaal over de duin te verplaatsen.

Het was een bijzonder project om deel van uit te maken, zegt Eijsbouts. "Het is de luidste klok van Nederland, als het ware. Vooral in mei zijn alle ogen op de klok gericht."

De klok wordt jaarlijks tijdens Dodenherdenking geluid door mensen in tenue van de Binnenlandse Strijdkrachten. De dienst wordt elk jaar door duizenden mensen bijgewoond.

De Waalsdorpervlakte was tijdens de Tweede Wereldoorlog een fusilladeplaats van de Duitsers. Er werden tussen de 250 en 280 verzetsstrijders gedood. De verzetsstrijders werden begraven op de vlakte. Een helmgrasplanter wist stiekem de graven te markeren, zodat deze na de oorlog konden worden teruggevonden.

De Belastingdienst heeft bijna 13.000 mensen een schadevergoeding uitbetaald, omdat ze onterecht op een zwarte lijst stonden. Het gaat om bedragen van 375 tot ruim duizend euro.

In totaal stonden er ruim 300.000 mensen op de lijst. Het overgrote deel heeft volgens de Belastingdienst geen nadelen ondervonden van de registratie en ook geen recht op schadevergoeding. Zij kregen alleen een excuusbrief.

De zwarte lijst heette officieel de Fraude Signaleringsvoorziening (FSV) en bestond van 2013 tot 2020. Mensen die verdacht werden van fraude kwamen op die lijst te staan, zonder dat ze het wisten.

De meeste van de 13.000 gedupeerden stonden lange tijd onder intensief toezicht van de Belastingdienst, waardoor hun aangiftes vaak werden gecontroleerd. Meerdere mensen bleken daarbij fouten te hebben gemaakt en moesten grote bedragen terugbetalen.

Maar omdat de controle zelf onterecht was, hebben zij toch hun geld teruggekregen. Dat ging vaak om duizenden euro's per persoon.

Eiwitrijke voeding

Zo kreeg Pras Ramsaran recent een flinke vergoeding, omdat in 2013 zijn inkomstenbelasting onterecht opnieuw werd berekend. Maar de reden dat hij op de lijst stond is hem nooit echt duidelijk geworden.

"Ik heb een chronische ziekte en koop daarom veel hulpmiddelen en eiwitrijke voeding", zegt Ramsaran. "Ik denk dat ik daarom op de lijst ben gezet, al kon niemand bij de Belastingdienst mij dat bevestigen. Dat voelt toch wel heel onbevredigend."

'Heel onbeschoft'

Die frustratie wordt door meer gedupeerden gedeeld. "Er moet iets getriggerd zijn en ik wil weten wat", zegt Michel van Kommer, die geen schadevergoeding kreeg. "Maar de Belastingdienst zegt het niet te weten. Ik vind het heel onbeschoft dat mensen je ergens van beschuldigen, maar vervolgens niet uitleggen waarom dat was."

Advocate Narda Teke-Bozkurt diende voor vijf cliënten een informatieverzoek in, maar ook zonder succes. "Mensen willen weten waarom ze op die lijst stonden en wat de gevolgen waren. Maar ze krijgen geen antwoord." Ook schadevergoedingen kreeg ze niet toegewezen.

Zelf stond ze ook op de zwarte lijst. "Zelfs als advocaat is het me niet gelukt om antwoorden te krijgen. Dus ik snap dat het anderen ook niet lukt."

De inspectie Belastingen, Toeslagen en Douane concludeert in een eigen onderzoek ook dat veel gedupeerden zich niet erkend voelen. Heel wat mensen zijn er bijvoorbeeld nog altijd van overtuigd dat hun FSV-registratie grote gevolgen heeft gehad, ook al zegt de Belastingdienst van niet.

Extra lastig is dat gedupeerden zelf aannemelijk moeten maken dat zij nadelen hebben ondervonden. Dat is volgens meerdere advocaten die de NOS sprak eigenlijk niet te doen, omdat de Belastingdienst alleen alle informatie bezit.

Meldpunt blijft open

Een woordvoerder van de Belastingdienst laat weten dat de Tweede Kamer jaren terug zelf ermee instemde om maar een beperkte groep schadevergoeding te geven. Ook rechters hebben tot nu toe steeds geoordeeld dat het niet geven van schadevergoeding aan gedupeerden terecht was.

Het FSV-meldpunt staat de komende tijd nog open voor iedereen die vragen heeft. "Onze reactie en aanpak daarbij is om te luisteren, en vervolgens opnieuw te kijken of de situatie niet anders zat dan is aangenomen", zegt de woordvoerder van de Belastingdienst. De gehele reactie is hier te lezen.

Grote operatie

Voor de Belastingdienst was de afhandeling een grote operatie, waarvan het einde nu in zicht is. Er werden honderdduizenden excuusbrieven verstuurd en tienduizenden dossiers opnieuw bekeken. Daarnaast deden zo'n 15.000 mensen een inzageverzoek.

Om zoveel mogelijk mensen te bereiken, bedacht de dienst onorthodoxe manieren van communiceren. Zo stuurden ze ansichtkaarten naar gedupeerden met terugbelverzoeken.

Het ministerie is, samen met de VNG, nog bezig om een laatste groep 600 gedupeerden te compenseren. Zij zijn het zwaarst gedupeerd, omdat zij geen schuldtraject kregen vanwege de FSV. De bedoeling is dat zij uiteindelijk geheel schuldenvrij worden.

Gevangenissen moeten zelf drones uit de lucht kunnen halen als die zonder toestemming in de buurt vliegen. Dat vindt staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Coenradie. Nu moet daar nog de hulp van de politie voor worden ingeroepen. In een brief aan de Kamer schrijft ze dat ze ook wil dat gevangenissen zelf drones gaan inzetten om de veiligheidssituatie in de gaten te houden.

Drones worden geregeld zonder toestemming gebruikt om pakketjes te bezorgen bij gevangenen. Zo kunnen gedetineerden bijvoorbeeld aan drugs komen of aan mobiele telefoons om contact met de buitenwereld te houden.

De Dienst Justitiële Inrichtingen, die gaat over de gevangenissen, heeft al een landelijk dekkend dronedetectiesysteem en Coenradie wil dat verder versterken, schrijft ze.

Het uitschakelen van die drones is onderdeel van een plan van Coenradie om te voorkomen dat gevangenen hun criminele activiteiten in de gevangenis voortzetten. Daarvoor is vorig jaar 16 miljoen euro vrijgemaakt.

Bodyscanners

Het kabinet investeert verder in technologie om smokkelwaar in de gevangenis op te sporen. Het gaat volgens de PVV-staatssecretaris onder meer om bodyscanners en apparaten om mobiele telefoons mee te kunnen opsporen.

In haar brief herhaalt Coenradie ook dat er 36 plekken in een Extra Beveiligde Inrichting (EBI) moeten bij komen in 2030. Het gaat om uitbreiding van de bestaande EBI in Vught en nieuwbouw in Vlissingen.

Dan zouden er in totaal 60 EBI-plekken zijn voor zware gevangenen, zoals Ridouan Taghi en Willem Holleeder. De nieuwe plekken moeten zo worden gebouwd dat de kans op onderling contact tussen gevangenen zo klein mogelijk is.

Automonteurs, motormonteurs en fietsenmakers staken vandaag voor een betere cao. Om hun eis voor een loonsverhoging van zeven procent kracht bij te zetten is een groep van zo'n driehonderd actievoerders bij elkaar gekomen op het TT Circuit in Assen.

"De mensen die goed zijn lopen weg, omdat de cao tegenvalt", zegt een automonteur uit Groningen bij RTV Drenthe. "Dat is jammer, want het is een mooi beroep."

Er zijn al eerder regionale 24-uursstakingen geweest bij garagebedrijven, maar vandaag is de eerste landelijke actiedag. Volgens de organiserende vakbonden was dat onvermijdelijk. Brancheorganisatie BOVAG wil niet verder gaan dan een salarisverhoging van maximaal 2,3 procent. Veel te weinig, vinden de vakbonden. Naast de loonsverhoging van 7 procent eisen ze ook betere arbeidsvoorwaarden zoals een 32-urige werkweek met behoud van loon.

Best welwillend

"Onze werkplaats ligt nu helemaal plat, op twee collega's na die alleen noodwerkzaamheden doen", aldus een garagemedewerker uit Sneek. "Met deze staking benadelen wij onze werkgever. Dat is jammer, want hij is best welwillend. Vooral de grotere werkgevers willen niet meewerken, kleinere vaak wel. Maar die zijn niet sterk genoeg om de eisen erdoorheen te krijgen."

"Dit is de eerste keer dat we landelijk gelijktijdig het werk neerleggen", zegt FNV-bestuurder Anthony Williams. Hij hoopt dat de werkgevers nu wel bereid zijn om in de buidel te tasten. "Staking na staking neemt de bereidheid om te staken toe", stelt hij. "Dus als de BOVAG hierna niet over de brug komt, dan kunnen wij niet anders dan de acties verder uitbreiden."

Langer wachten op reparatie fiets of auto

Dat is vervelend voor de werkgevers, maar ook voor de klanten. Veel reparaties liggen stil. "Dat is inderdaad de negatieve consequentie", zegt de vakbondsbestuurder. Hij verwacht dat klanten begrip hebben.

"Veel mensen zijn ook in hún sectoren aan het staken geweest voor fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden. Bovendien worden ze getroffen door hoge tarieven die worden gerekend", aldus Williams. "Klanten snappen dit zolang het personeel fatsoenlijk wordt gecompenseerd. Als het maar geen extra winst is voor garagehouders."

'Extreem en onrealistisch'

De brancheorganisatie noemt de salariseisen extreem en onrealistisch. "We hebben in de onderhandelingen inflatiecorrectie geboden, maar vakbonden verwachten blijkbaar meer", zegt Stijn Oosterhoff van BOVAG. Hij vreest dat de eisen van de stakers tot een loonkostenstijging van 40 procent voor de werkgevers leiden. Hij wijst erop dat de inflatie vorig jaar op 3,3 procent uitkwam.

De BOVAG benadrukt bovendien dat het in de fietsenhandel helemaal niet goed gaat. Bijna de helft van de werkgevers zou daar te maken hebben met een winstdaling. Een derde van de fietsbedrijven zegt zijn bedrijf ter overname te willen aanbieden. 14 procent wil stoppen.

De man die afgelopen maandag in Mannheim op een menigte inreed is in het verleden veroordeeld vanwege het gebruik van een nazi-leus. Dat schrijft Die Welt op basis van het strafdossier.

De 40-jarige Alexander S. zou in 2018 op Facebook onder een foto van Adolf Hitler een reactie hebben geplaatst met de tekst 'Sieg Heil from Germany'. Volgens de rechter nam de Duitser vervolgens geen afstand van het nazi-gedachtegoed. Het gebruik van nazisymbolen is strafbaar in Duitsland. S. kreeg een boete opgelegd.

Het Duitse blad Der Spiegel schreef eerder deze week ook dat S. was veroordeeld voor een Facebookreactie die uit een "extreemrechtse politiek gemotiveerde hoek" kwam.

Maandag reed de automobilist met een hoge snelheid in op mensen in een drukke winkelstraat in Mannheim. Daarbij kwamen twee mensen om het leven. Het aantal gewonden is opgelopen naar veertien, onder wie een kind van 2 jaar.

De autoriteiten gaan ervan uit dat S. aan een psychische aandoening lijdt. De openbaar aanklager benadrukt dat het onderzoek nog bezig is. Onder meer zijn gedrag op sociale media en zijn contacten worden onderzocht. Er zouden op dit moment echter geen aanwijzingen zijn voor politieke of extremistische motieven.

Extremistische organisaties

Uit onderzoek van Duitse media komt naar voren dat S. betrokken was bij extremistische organisaties. Zo zou hij onderdeel zijn van een neonazistische organisatie. Ook is hij te zien op foto's van extreemrechtse protesten.

Op zijn sociale media is te zien dat S. interesse had in wapens en militaire voertuigen. Zo poseerde hij met een geweer en een tank, en deelde foto's daarvan op het Russische sociale medium VKontakte. Volgens Die Welt is S. in 2010 veroordeeld vanwege het dragen van een verboden wapen.

De Europese Centrale Bank (ECB) verlaagt opnieuw de rente. Die gaat van 2,75 naar 2,5 procent. Dat gebeurt omdat de dalende inflatie in de eurozone volgens de centrale bank goed op schema ligt.

Het is de zesde renteverlaging sinds vorig jaar zomer. Toen begon de ECB de rente te verlagen omdat de inflatie in de eurozone onder controle leek te komen. Het gewenste inflatieniveau is 2 procent op de middellange termijn. De dalende trend zette zich ondanks de renteverlagingen van de ECB door.

Toch is de nieuwe rentestap niet voor elk land in de eurozone even goed nieuws. Waar de inflatie in de eurozone vorige maand uitkwam op 2,4 procent, daar liepen de prijzen in Nederland juist weer op. In een eerste raming van het CBS kwam de inflatie in februari uit op 3,8 procent. België kampt met een inflatie van 4,4 procent met nog grotere prijsstijgingen.

Van hoge naar lage rente

Tot juni vorig jaar stond de rente van de ECB met 4 procent nog op een historisch hoog niveau. Daarmee probeerde de ECB de toen hoge inflatie door de gestegen energieprijzen terug te dringen. Een hoge rente remt de economie af, omdat het duurder wordt om geld te lenen. Daardoor moeten de prijzen dalen. Tot tweeënhalf jaar geleden was de ECB-rente jarenlang negatief om de kwakkelende economie juist op gang te brengen.

Met de naar 2,5 procent gedaalde ECB-rente hebben eurolanden zoals Nederland met een hoge inflatie steeds minder hulp van de centrale bank en de rente om de economie te vertragen als wapen tegen de hoge inflatie. Doorgaans zou een overheid dan minder geld moeten gaan uitgeven om de prijsstijgingen tegen te gaan, oftewel: gaan bezuinigen. Uit de voorjaarsnota moet duidelijk worden of en hoe dat zou gebeuren.

Rente verder omlaag?

Overheden en kapitaalmarkten keken met interesse uit naar een hint van de ECB over een verdere renteverlaging of juist een pauze. Waar de ECB altijd benadrukte de rente te zullen verlagen "zo lang als nodig" is, daar zei president Christine Lagarde nu dat een rentebesluit van de ECB "beduidend minder restrictief wordt".

Gevraagd naar wat dit precies betekent, zei Lagarde op de aansluitende persconferentie dat de kredietverstrekking door de huidige rente aantrekt in de eurozone. "Vergeleken met de laatste kwartalen en vorige maand, zien we dat bedrijven en huishoudens meer lenen. Niet fenomenaal meer, maar de weg gaat omhoog."

Daarmee suggereerde Lagarde dat de economie weer op gang komt en dat een verdere renteverlaging voor een hogere groei zou zorgen, waardoor de prijzen in het slechtste geval weer kunnen oplopen. Maar of dit betekent dat 2,5 procent voorlopig ook op dit niveau blijft, dat wilde Lagarde juist niet zeggen.

Ze wees naar onzekerheden zoals een dreigende handelsoorlog met de Verenigde Staten en Europese landen die miljarden willen gaan investeren in defensie. "Overal is risico en onzekerheid. Als we de rente moeten verlagen, dan doen we dat. Maar als dat niet hoeft, dan pauzeren we. We committeren ons in ieder geval nergens aan."

De rechten van vrouwen en meisjes staan wereldwijd onder grote druk en genderdiscriminatie blijft diep verankerd in samenlevingen. Dat staat in een nieuw rapport van de vrouwenorganisatie van de Verenigde Naties, UN Women, dat wordt uitgebracht ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag op 8 maart, komende zaterdag.

Dertig jaar geleden namen wereldleiders in Peking een historische blauwdruk aan om gelijkheid tussen mannen en vrouwen te bereiken. Het nieuwe rapport maakt de balans op en concludeert dat vorig jaar een kwart van de 159 ondervraagde regeringen een terugslag meldt.

Er is wel vooruitgang, onder meer op het gebied van onderwijs voor meisjes, toegang tot gezinsplanning en het bestrijden van geweld tegen vrouwen, maar volgens de VN-organisatie wordt er wereldwijd nog elke tien minuten een vrouw of meisje vermoord door een partner of familielid. Ook is het aantal gevallen van seksueel geweld sinds 2022 met 50 procent toegenomen en het slachtoffer is vrijwel altijd een vrouw.

Geen rechten maar haat

Slechts 87 landen zijn ooit door een vrouw geleid. Het aandeel vrouwen in de nationale parlementen is sinds 1995 wel meer dan verdubbeld, maar nog steeds is bijna driekwart van alle parlementsleden man, staat in het rapport.

De moedersterfte is tussen 2000 en 2015 wereldwijd met een derde gedaald, maar is sindsdien volgens de VN-vrouwenorganisatie ongeveer gelijk gebleven. En nog steeds doen vrouwen twee en een half keer meer onbetaald zorgwerk dan mannen en slechts 64 procent heeft wettelijke rechten.

"Wereldwijd worden de mensenrechten van vrouwen aangevallen", zegt VN-secretaris-generaal Antonio Guterres. "In plaats van gelijke rechten gemeengoed te maken, zien we juist vrouwenhaat." Hij vindt dat de wereld standvastig moet zijn "om mensenrechten, gelijkheid en kracht een realiteit te maken voor alle vrouwen en meisjes, voor iedereen, overal."

Nieuw strategisch plan

Om de vrouwenrechten dichter bij de doelen uit 1995 te brengen, heeft de VN-vrouwenorganisatie een strategisch plan opgesteld. Dat heeft zes pijlers: toegang tot technologie en online veiligheid, armoedebestrijding, een einde aan geweld tegen vrouwen en meisjes, gelijke beslissingsmacht, vrede en veiligheid en klimaatrechtvaardigheid.

Milieubeleid werpt zijn vruchten af, is op te maken uit een nieuwe tweejaarlijkse analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Nederland ligt op koers om belangrijke luchtkwaliteitsdoelen te halen en dat komt onze gezondheid ten goede. Het beleid verlaagt ook de stikstofuitstoot van de landbouw, maar de wettelijke doelen voor het beschermen van kwetsbare natuur worden bij lange na niet gehaald.

Eerst het goede nieuws: in het rapport wijzen veel dalende lijnen op steeds minder uitstoot van schadelijke stoffen. Voor onze gezondheid zijn vooral fijnstof en stikstofoxiden een bedreiging en de doelen voor de luchtkwaliteit zijn in zicht, zegt hoofdauteur Winand Smeets van het PBL.

De uitstoot van stikstofoxiden daalt bijvoorbeeld door klimaatbeleid en doordat auto's steeds schoner moeten zijn. De daling zet naar verwachting tot zeker 2035 door. Naast onze gezondheid profiteert ook de natuur daarvan: stikstofoxiden zijn samen met ammoniak de stikstofverbindingen die schadelijk zijn voor een deel van de Natura-2000-gebieden.

Landbouw

De voorspellingen zijn minder gunstig voor die andere stikstofverbinding waar kwetsbare natuur onder lijdt: ammoniak. "Tot 2030 zien we een dalende trend, maar daarna vlakt die af", zegt Smeets, die vooral in de landbouw kansen ziet voor verbetering. "75 procent van alle in Nederland uitgestoten stikstof die op de natuur terechtkomt, komt uit de landbouw. Door aan die knop te draaien, kun je het grootste verschil maken."

"Natuurlijk kun je ook aan andere knoppen draaien, zoals de industrie", erkent Smeets, "maar met minder effect". Het RIVM berekende hoeveel de uitstoot in de landbouw de komende tijd daalt en bij welke daling in de landbouw de doelen worden bereikt. Of dat scenario in de praktijk wordt gebracht is nog de vraag, omdat onduidelijk is welke opdracht het kabinet bij de verschillende sectoren neerlegt.

De onderzoekers verwachten dat de ammoniakuitstoot in de landbouw in 2030 zo'n 15 procent lager ligt dan ze twee jaar terug voorspelden. Die daling wordt vooral veroorzaakt door een Europese maatregel: het vervallen van de uitzonderingspositie waardoor veehouders meer mest mochten uitrijden dan eigenlijk was toegestaan. Het kabinet wil die maatregel overigens terugdraaien, wat de helft van de daling teniet zou doen.

Naast het vervallen van de mestuitzondering leiden ook de uitkoopregelingen en emissiearme stallen tot minder stikstofuitstoot, blijkt uit het rapport.

Met 15 procent minder uitstoot uit de landbouw blijven de doelen voor kwetsbare natuur ver buiten bereik, stellen de onderzoekers. Volgens ruwe berekeningen van het RIVM wordt het wettelijke stikstofdoel voor 2035 bijvoorbeeld pas bereikt als de landbouw 70 tot 80 procent minder ammoniak uitstoot dan 2 jaar geleden nog leek te kunnen. Omgerekend zou het dan gaan om 75 tot 83 procent minder ammoniakuitstoot dan in 2022.

Het RIVM benadrukt dat dit een theoretisch scenario is, omdat ze hierin alleen aan de landbouwknop draaiden. Het RIVM verwacht dat het kabinet met beleid komt waardoor ook andere sectoren meer moeten doen om de doelen te halen. In dat geval zou de opdracht voor de landbouw wat kleiner worden.

'Koeien in afgesloten ruimtes'

Om de stikstofdoelen te halen, heeft het kabinet hoge verwachtingen van landbouwinnovaties. In januari verscheen een rapport van de Wageningen Universiteit over innovaties om stikstofuitstoot van de landbouwsector te verminderen. Als alle boeren die innovaties perfect zouden gebruiken, zou dat tot de helft minder stikstofuitstoot kunnen leiden, concludeerden de onderzoekers. Dat is veel, maar ook in het beste geval nog altijd een stuk minder dan nodig om de wettelijke doelen te halen.

De vraagt dringt zich op of krimp van de veestapel nodig is. Dat geldt voornamelijk voor koeien, die samen de meeste ammoniak uitstoten. In theorie zou het wellicht kunnen zonder snijden in de veestapel, klinkt het tijdens het persgesprek met het PBL. "Maar dan moet je alle dieren op een industriële manier houden. Ook de koeien die nu buiten lopen, moeten dan binnen in afgesloten ruimtes staan zodat je de ammoniak kan afvangen." Het PBL houdt in het rapport wel al rekening met minder vee in de toekomst.

Hoe je de natuur daadwerkelijk verbetert is een politieke keuze, benadrukte PBL-directeur Marko Hekkert. Een ministeriële commissie buigt zich hier nu over. De ministers kijken niet alleen naar manieren om minder uit te stoten, maar willen ook regels aanpassen om vergunningverlening weer mogelijk te maken. Over ongeveer een maand wil de commissie met een plan komen.

De Rotterdamse politie heeft vanochtend een trambestuurder opgepakt kort nadat hij met zijn tram op een auto was gebotst. Ook de vrouw die de auto bestuurde, werd aangehouden. Beiden bleken onder invloed. Bij de botsing raakte niemand gewond.

Het ongeluk gebeurde rond 08.30 uur op de drukke Wolphaertsbocht in Rotterdam-Charlois. Bij de regionale omroep Rijnmond laat de politie weten dat de vrouw die de auto bestuurde de tramrails op reed en daarbij vol door de tram werd geraakt.

Niemand raakte gewond, maar de schade is groot. De weg kwam vol te liggen met glas en brokstukken.

Absoluut geschrokken

Niet lang na de botsing meldde de politie dat beide bestuurders zijn aangehouden voor rijden onder invloed; het is nog niet bekendgemaakt onder invloed waarvan de twee waren. De automobiliste wordt ook verdacht van gevaarlijk rijgedrag.

Het Rotterdamse vervoerbedrijf RET laat weten de gebeurtenis hoog op te nemen. "We zijn absoluut geschrokken van het feit dat de bestuurder onder invloed achter het stuur heeft gereden. Want dan hoor je geen deel uit te maken van het verkeer", aldus een woordvoerder. De bestuurder is door de RET op non-actief gesteld. Of de zaak verdere gevolgen heeft, kan het vervoersbedrijf nog niet zeggen.

Volgens de RET gebeurde het ongeluk omdat de automobilist de trambaan op reed, terwijl de tram voorrang had.

Nog een ongeluk

Rijnmond meldt dat de verkeerssituatie op de kruising van de Wolphaertsbocht met de Dorpsweg niet lang geleden is veranderd: auto's moeten daardoor meteen na de kruising ritsen. Of de gewijzigde situatie een rol heeft gespeeld bij het ongeluk, is onbekend.

Nog geen maand geleden botste op hetzelfde kruispunt ook een tram op een auto. De tram ontspoorde toen en moest met twee kranen weer op de rails worden gezet.

Europa heeft 800 miljard euro nodig om het continent te 'herbewapenen', zo hield Commissievoorzitter Von der Leyen de lidstaten deze week voor. Van dit bedrag moeten de Europese lidstaten 650 miljard euro ophoesten. De overige 150 miljard euro wil Brussel op een andere manier bijeensprokkelen.

Daarover ontstond direct tumult. Want hoe Von der Leyen die 150 miljard euro wil verzamelen, daarover zei ze dinsdag nog niet veel in het plan 'Herbewapen Europa'. Met de vage omschrijving van een 'nieuw instrument' om geld te gaan lenen op de kapitaalmarkten gingen in diverse Europese lidstaten direct de alarmbellen af.

Want gaat Europa geld lenen waar de lidstaten samen garant voor staan, de al lang omstreden eurobonds? Minister Heinen van Financiën was er een dag later als de kippen bij om de Tweede Kamer gerust te stellen: "Het zijn geen eurobonds. Wij zien het niet zo. Anders was ik wel meteen uit mijn stekker gegaan."

Wat zijn die eurobonds? En waarom is er zo veel gedoe over?

Eerst over de woordelijk samentrekking: 'Euro' staat voor Europa en 'bonds' is Engels voor obligaties. Een obligatie is schuldpapier dat door overheden en bedrijven kan worden uitgegeven om geld te lenen, voor grote investeringen of andere uitgaven. Zo gaf Nederland in de coronacrisis nieuwe staatsobligaties uit voor steun aan door de lockdowns gesloten bedrijven. Een obligatie moet net als elke andere lening na een bepaalde periode worden terugbetaald, met rente.

Is zo'n obligatie voor alle landen hetzelfde?

Hier geldt zoals bij elke lening: hoe groter de kans dat je kunt terugbetalen, hoe lager de rente. Voor landen die hun financiën goed op orde hebben is het makkelijker om geld te lenen. Zij hebben op de geldmarkten een hogere kredietwaardigheid. Deze landen betalen een lagere rente, omdat kredietverstrekkers weten dat ze hun geld terugkrijgen en ook op tijd. Nederland hoefde enkele jaren helemaal geen rente te betalen op een staatsobligatie, en kreeg zelfs enige tijd geld toe. Landen met een hoge staatsschuld en een lage kredietwaardigheid moeten een hoge rente betalen. Zij zijn dus duurder uit als ze geld lenen.

Von der Leyen presenteerde deze week een defensieplan voor Europa: "Klaar om stap verder te gaan":

Waarom zijn eurobonds omstreden?

Met de oprichting van de Europese Unie in 1992 ontstond een Europese markt en met de euro zelfs een Europese munt. Als de EU los van de eigen begroting extra geld wil lenen op de kapitaalmarkten, dan zouden alle lidstaten hiervoor garant moeten staan. Dat blijft een heet hangijzer.

Financieel sterke lidstaten, doorgaans uit het noorden, staan tegenover de financieel zwakkere lidstaten, veelal uit het zuiden. Lidstaten geven zelf obligaties uit. De sterkere landen zijn bang dat de kapitaalmarkten na de invoering van eurobonds geen verschil meer maken in de kredietwaardigheid van de EU en afzonderlijke lidstaten. Oftewel: dat ze straks een hogere rente moeten betalen om zelf geld te lenen.

Is dat alles?

De situatie met Griekenland tijdens de kredietcrisis zo'n vijftien jaar geleden blijft een angstbeeld. Ondanks Europese afspraken bleek de Griekse begroting jarenlang vol gaten te zitten. Om de euro te redden moesten andere Europese lidstaten de portemonnee trekken omdat de Grieken zelf geen geld meer konden lenen. De angst blijft dat lidstaten die er financieel goed voor staan uiteindelijk opdraaien voor het terugbetalen van het geld dat via eurobonds is geleend.

Dat hoeft niet te gebeuren als de gehele Europese Unie er goed voor staat. Maar de diverse lidstaten durven de handen niet voor elkaar in het vuur te steken. De een vreest dat de ander de eigen begroting straks laat verslonzen, omdat ze via de Europese eurobonds voor een lagere rente toch wel geld kunnen krijgen.

"Met eurobonds moeten wij garanties op de Nederlandse begroting nemen voor andere lidstaten. Eigenlijk andere landen met een lagere kredietwaardigheid gaan subsidiëren", zei minister Heinen gisteren in de Tweede Kamer. "Wij moeten ook pijnlijke keuzes maken. En dat vraag je dan ook van een ander."

Komen die eurobonds er nu wel of niet?

Dat Europa geld gaat lenen op de kapitaalmarkten om de defensie te versterken, dat is wel zeker. Maar het woord eurobonds zal zorgvuldig worden vermeden. Dat gebeurde ook tijdens de coronacrisis. Toen stonden lidstaten garant toen er 750 miljard euro nodig was voor een Europees herstelfonds. Hoewel het leek op eurobonds, werden het coronabonds genoemd. Lidstaten die subsidies of leningen uit het fonds wilden, moesten daarvoor in ruil hervormingen doorvoeren en hun begroting op orde krijgen.

Daarom corrigeerden traditioneel kritische lidstaten als Nederland en Duitsland razendsnel Von der Leyen door te zeggen dat er helemaal geen nieuw instrument gaat komen om geld te lenen. Via de bestaande regels mag de Europese Commissie dat alleen doen met de ruimte die er is op de huidige begroting. Dat dient dan als onderpand om de lening terug te betalen. "En dat is echt iets heel anders dan eurobonds", hield minister Heinen de Kamer voor.

Om daar zeker van te zijn werd vanochtend in de Kamer meteen gestemd over een motie tegen gezamenlijke Europese leningen. Dat haalde het niet, omdat indiener Eerdmans van JA21 naar verluidt in de file stond en niet kon meestemmen. Dinsdag wordt opnieuw gestemd.

De positie van vrouwelijke muziekmakers is nog steeds significant minder goed dan die van hun mannelijke collega's, al was er sprake van lichte verbetering in de afgelopen acht jaar. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van BumaStemra. Een belangrijke oorzaak van die trend is het toenemend aantal vrouwelijke rolmodellen in de muziekwereld.

Componist der Nederlanden Anne-Maartje Lemereis merkt dat er zeker nog sprake is van ongelijkheid. "Daar loop je als vrouw in de muziekwereld hoe dan ook tegenaan." Maar ze ziet ook dat het langzaam de goede kant op gaat. In 2016 was 13 procent van de totale muziekmakers die aangesloten waren bij auteursrechtenorganisatie BumaStemra vrouwelijk. Dat is vorig jaar gestegen naar 16 procent.

BumaStemra beschermt de rechten van tekstschrijvers, componisten en muziekuitgevers en zorgt ervoor dat zij betaald krijgen voor hun werk. SENA regelt dit voor uitvoerende artiesten. Vooral onder jonge makers is het aandeel vrouwen groter. In de leeftijdsgroep van 19 tot 35 jaar is 23 procent vrouw, 6 procent hoger dan acht jaar eerder. In de leeftijdsgroep jonger dan 18 jaar is dit met 4 procent gestegen naar 31 procent.

"Er zijn prachtige stappen gezet, maar dit is niet de tijd om genoegen te nemen met een net-nietpositie", zegt muziekjournaliste N'kia Landburg. "De focus ligt vaak op de weg die we als vrouwen hebben afgelegd, dat het soms bijna lijkt op: maar jullie hebben al een plek, waarom willen jullie nog meer?", aldus Landburg. "Terwijl dat in feite gewoon niet zo is. We hebben vaak genoeg zichtbaarheid zonder inhoud."

Inkomen

Het verschil in inkomsten tussen mannelijke en vrouwelijke makers is nog steeds heel groot. Mannen verdienen bijna drie keer zoveel BumaStemra-inkomsten als vrouwen. Dat komt niet door een verschil in tarieven, zegt woordvoerder van de organisatie Annabel Heijen tegen de NOS. "Onze tarieven discrimineren niet. Maar we hebben gekeken naar jaarinkomens en die verschillen zijn enorm."

De organisatie gaat verder onderzoeken waar dat vandaan komt. "Het zou kunnen liggen aan hoe vaak een vrouwelijke artiest wordt geboekt ten opzichte van een mannelijke artiest", aldus Heijen.

De muziekorganisatie ziet wel een stijgende trend. Van de top 100 vrouwelijke makers is het inkomen in de afgelopen acht jaar met 68 procent gestegen, terwijl bij de mannen het inkomen met 3 procent is gedaald.

Ook in de klassieke muziekwereld is er veel ongelijkheid, zegt componist Lemereis. "Als je iemand vraagt zich een componist voor te stellen, is het antwoord bijna altijd een oude, zo niet dode, witte man."

Zelf had ze vroeger niet het idee dat ze componist kon worden. Langzaam ziet ze meer vrouwelijke rolmodellen om zich heen, maar niet overal. "Toen ik compositie studeerde, had ik twee vrouwen bij mij in de klas. Nu ik zelf lesgeef, heb ik één vrouwelijke student."

Volgens Landburg kunnen mannen ook helpen, net als toen Hollywoodacteur Chadwick Boseman zijn salaris deelde met actrice Sienna Miller voor de film 21 Bridges. "Zo kunnen mannen in de industrie ook vechten voor een eerlijke verdeling."

Vorige maand deed de Nederlandse artiest Frenna ook een oproep op sociale media voor een betere positie voor zijn vrouwelijke collega's. "Vrouwen moeten tien keer harder rennen dan mannen", schreef hij op Instagram. Hij zegt zich in te zetten hiervoor door meer vrouwen te boeken voor zijn festival 7fest. "Niet omdat ze het nodig hebben, maar omdat ze dat verdienen."

Rolmodellen

Het grootste gedeelte (68 procent) van de vrouwelijke respondenten uit het onderzoek van BumaStemra ziet de muziekwereld nog steeds als een mannenwereld. Slechts een kwart van de mannelijke respondenten deelt die visie. "We hebben natuurlijk best wel succesvolle vrouwelijke artiesten als Roxy Dekker en Froukje, maar dat betekent niet dat vrouwen achter de schermen ook zo worden gerepresenteerd", zegt BumaStemra-woordvoerder Heijen.

Jonge meiden zien wel meer rolmodellen en dat zorgt langzaam voor een verandering voor makers. "Veel jonge meiden denken nu: hé, dat kan ik ook", aldus Heijen. In 2016 kon 11 procent van de vrouwelijke deelnemers aan het BumaStemra-onderzoek drie vrouwelijke rolmodellen noemen. Acht jaar later is die groep gestegen naar 35 procent.

Representatie en bewustzijn over de positie van vrouwen in de muziekwereld dragen bij aan de verandering. "Er moet representatie zijn totdat we op een punt komen dat we het geen representatie meer hoeven te noemen", sluit Landburg af.

De beoogd bondskanselier Friedrich Merz wil graag daadkracht uitstralen. En dat deed hij, toen de CDU-leider dinsdagavond een mega-investering in defensie en infrastructuur aankondigde. Het kostte slechts een paar dagen onderhandelen met de SPD om tot het grootste schuldenpakket uit de moderne Duitse geschiedenis te komen.

Het plan roept meer en meer weerstand op, ook binnen de CDU zelf. In de verkiezingscampagne hamerde Merz keer op keer op het vasthouden van de zogenoemde schuldenrem, waarmee grondwettelijk is vastgelegd dat Duitsland nauwelijks schulden mag aangaan. Dat wil Merz loslaten voor defensie-uitgaven. Daarnaast moet er een pot van 500 miljard euro voor infrastructuur los van de begroting komen.

Kiezersbedrog dus, oordeelt de grootste krant van het land, de rechtse tabloid Bild. "Merz heeft binnen enkele dagen zijn geloofwaardigheid geschaad. Wat is zijn woord nog waard?" klinkt het snoeiharde commentaar. Met de stap heeft CDU zich volledig overgeleverd aan de SPD, tekent Welt op uit de mond van CDU-politici.

Ook de jongerenpartij spreekt van een "nederlaag". De CDU-jongeren keren zich tegen de plannen, omdat die volgende generaties opzadelt met een miljardenschuld. "Het is een uiterst riskante gok", zegt ook een van de belangrijkste economisch adviseurs van de Duitse regering, Veronika Grimm. "De kans dat dit goed afloopt, is klein."

Wakker geschud

Merz rechtvaardigt zijn draai met de nieuwe politieke realiteit. De uitspraken van de Amerikaanse president Trump en de wijze waarop hij Oekraïne laat vallen, hebben Berlijn wakker geschud. Duitsland kan niet meer rekenen op de Amerikanen en moet dus aan de bak. Op dit moment is Duitsland niet in staat zichzelf te verdedigen in geval van oorlog, oordelen veiligheidsexperts.

De CDU-leider presenteerde het plan dinsdagavond aan zijn fractiegenoten met grote woorden, meldt Der Spiegel op basis van de notulen. "Mocht Trump terugtrekking uit de NAVO aankondigden, dan zijn wij de eersten die hierop adequaat hebben gereageerd", zou Merz gezegd hebben. Het bezorgde de aanwezigen volgens Der Spiegel rillingen.

Bovendien wil Merz graag een leidende rol in Europa pakken. Daarvoor was het van belang om voor de EU-top van vandaag duidelijkheid te hebben over de Duitse defensieplannen. "Vanuit de NAVO klinkt opluchting en applaus", wordt er volgens de notulen gezegd in de CDU-bijeenkomst.

Politiek niet zuiver

Maar nu blijkt dat er nog lang geen zekerheid is over de defensiemiljarden. Omdat het om een grondwetswijziging gaat, is er een tweederdemeerderheid in de Bondsdag nodig. Daarbij heeft Merz de hulp nodig van de Groenen. Bij die partij heerst ergernis over de christendemocraten, die voortdurend van leer trekken tegen de Groenen en hun voorstellen om de schuldenrem te hervormen. Nu zal CDU moeten inbinden, klinkt het, en hun toon matigen en ook geld voor klimaatbescherming beschikbaar stellen.

Haast is geboden: het miljardenplan moet volgende week in de Bondsdag worden behandeld en kort daarna goedgekeurd. Dat moet gebeuren voordat de nieuw verkozen Bondsdag wordt geïnstalleerd, omdat er daarna geen tweederdemeerderheid meer mogelijk is, door de groei van de flankpartijen AfD en Die Linke.

Ook deze gang van zaken roept kritiek op. De oude Bondsdag heeft rechtstatelijk gezien de bevoegdheid om hierover te stemmen, maar het is volgens tegenstanders politiek gezien niet zuiver. Hiermee wordt de nieuwe Bondsdag voor een voldongen feit gesteld, zegt hoogleraar rechten Kyrill-Alexander Schwarz tegen de ARD. "Dat is buitengewoon problematisch."

Die Linke en de AfD dreigen met een stap naar het Constitutioneel Hof om de stemming aan te vechten. Het argument: er wordt zo snel gehandeld dat Bondsdagleden onvoldoende tijd hebben om weloverwogen een mening te formuleren. Het hof zette met dit argument eenmaal eerder een streep door wetgeving.

Vuurproef

Merz staat voor een grote vuurproef als beoogd bondskanselier van Duitsland. Hij onderscheidt zich duidelijk van zijn voorgangers Scholz en Merkel: niet uitgebreid nadenken en overleggen, maar overrompelen en snel handelen. De vraag is nu of hij anderen daarmee overtuigt of juist tegen zich in het harnas jaagt. Ondertussen mogen de coalitie-onderhandelingen niet stuklopen op andere heikele thema's, zoals migratie.

Merz beseft dat hij op een dun koord balanceert, blijkt uit de gelekte fractienotulen. "Het wordt een wilde rit."

Het kabinet vindt dat Nederlanders zich moeten voorbereiden op noodsituaties. Ze zouden zichzelf 72 uur moeten kunnen redden, als bijvoorbeeld de stroom uitvalt. Tot nu toe was de aanbeveling om een noodpakket voor 48 uur in huis te hebben.

Minister Van Weel van Justitie en Veiligheid zei vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal dat Nederland zich aansluit bij het Europese advies om in geval van een ramp, een cyberaanval of een oorlog genoeg in huis te hebben om het drie dagen te kunnen redden zonder hulp van buitenaf.

Volgens hem is het ook in Nederland tijd voor een aanscherping, omdat "we erachter komen dat de wereld drastisch verandert". Hij doelt dan op de ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

Van Weel wil toe naar "een samenleving die zich even kan redden zonder dat de centrale overheid daar alles aan doet". "Het ligt er een beetje aan wat de calamiteit is", verklaarde hij op de radio, "Maar als het echt een conflict is, dan kan het zijn dat de nationale overheid vooral bezig is met de inzet van de krijgsmacht, met de verdediging van ons land.

Komende week komt op de website van de Rijksoverheid informatie te staan over wat mensen in huis zouden moeten hebben. Het gaat dan onder meer over contant geld, batterijen, voedsel en drinken.

"Eigenlijk is het gewoon meer van hetzelfde" als in het huidige advies, zegt Van Weel, dus meer flessen water, meer voedsel in blik en gedroogd fruit, meer wc-papier, maandverband en natte doekjes.

Wat er volgens de Rijksoverheid precies in een noodpakket voor 48 uur zou moeten zitten, vind je hier. NOSop3 maakte er ook een video over:

Het advies om zich weerbaarder te maken, geldt niet alleen voor individuele burgers, maar ook voor bedrijven en gemeenten. Daarnaast is de landelijke overheid zich aan het voorbereiden op calamiteiten die het land lam kunnen leggen, zegt Van Weel.

Er wordt begonnen met het weerbaarder maken van vijf sectoren: de voedsel- en watervoorziening, de elektriciteit, de gezondheidszorg, de infrastructuur en de overheid.