NOS Nieuws - Algemeen

Tweede Nederlander omgekomen na ongeluk met tuktuk in Sri Lanka

4 weeks 1 day ago

Een 50-jarige man uit Noord-Brabant is aan zijn verwondingen overleden na een ongeluk met een tuktuk in Sri Lanka. Vorige week kwam door het ongeluk ook een 53-jarige Nederlandse vrouw om het leven. Volgens Omroep Brabant gaat het om een echtpaar.

Het ongeluk gebeurde in Dambulla, een plaatsje in het midden van het land ten noorden van de grotere stad Kandy. Volgens de nieuwssite Lanka Sara kwam de tuktuk in botsing met een vrachtwagen. Vier inzittenden, onder wie de man en de vrouw uit Nederland, raakten gewond.

De Nederlandse vrouw overleed in het ziekenhuis aan haar verwondingen. Vandaag werd duidelijk dat ook de man om het leven is gekomen. Het is niet bekend wie de andere twee slachtoffers zijn, en hoe ze eraan toe zijn.

Wel of niet naar buiten? Zorg kiest voor gezichtsherkenning bij mensen met dementie

4 weeks 1 day ago

Een aantal verpleeghuizen zet gezichtsherkenningstechnologie in voor ouderen met dementie. Daarmee kunnen de instellingen bewoners binnenhouden die voor hun eigen veiligheid niet naar buiten mogen. Andere bewoners en bezoekers kunnen vrij in en uit lopen.

De moeder van Johan Daane woont sinds januari in verpleeghuis Oranjehof in Oost-Souburg, Zeeland. Ze heeft een lichte vorm van dementie. Toen Daane rond kerst hoorde dat er plek was, ging het opeens snel. "De zorg is goed geregeld", zegt hij. "Ze kan lekker wandelen en naar buiten."

Hoe anders was dat bij zijn vader. "Die was zwaar dementerend en werd direct op een afdeling gezet waar niks kon", vertelt Daane. "Als ik hier kom, heb ik niet de indruk dat ik een verpleeghuis binnenloop. Het is zo'n ontspannen gevoel. Het is veel vrijer voor iedereen: zowel de bewoners als bezoekers."

Open deuren

Dat is het mooie van gezichtsherkenningstechnologie, zegt Renco van Leeuwen van Amarijn, de zorgorganisatie waar Oranjehof onder valt. "Anders moeten we voor alle bewoners de deuren gesloten houden. Nu draaien we dat om: de deuren zijn open. Alleen als het systeem een gezicht herkent van een bewoner die niet naar buiten mag, blijven ze dicht."

Voorheen gebruikte het verpleeghuis polsbandjes en sloffen met een sensor die waren verbonden met de deuren, zegt Van Leeuwen. "Cliënten die dat niet wilden, gingen frummelen aan hun polsbandje, of deden hun sloffen uit en liepen gewoon naar buiten. Maar je gezicht kun je niet afdoen."

In deze video zie je hoe de gezichtsherkenningstechnologie werkt:

De wijziging heeft alles te maken met een wet die in 2020 is ingevoerd, zegt Johan van der Leeuw, deskundige op het gebied van technologie voor ouderen met dementie bij onderzoeksorganisatie Vilans. "De wet moet voorkomen dat mensen tegen hun wil worden opgesloten in verpleeghuizen. Dat kan niet meer: de deuren moeten open."

Naast Amarijn zetten meer zorgorganisaties gezichtsherkenning in voor een kleine groep cliënten. Zorggroep Saffier in Den Haag gebruikt de technologie sinds begin 2023. Afgelopen februari is zorgorganisatie Sensire ermee begonnen bij een woonzorgcentrum in het Gelderse Twello.

"Zorgorganisaties voelen door de wet de druk om te investeren in technologie om de deuren te openen", zegt Van der Leeuw van Vilans. Hij vraagt zich wel af of de maatregelen die zij nemen niet meer tijd kosten dan ze besparen. "De zorginstelling moet elke zes maanden opnieuw beoordelen of de maatregel wel noodzakelijk is. Dat kost veel tijd."

Opnieuw beoordelen moet ook als een vertegenwoordiger eerst toestemming geeft voor het binnenhouden van een cliënt, maar de bewoner later aangeeft dat hij wel naar buiten wil, legt Brenda Frederiks van het Amsterdam UMC uit. Zij is deskundige op het gebied van gezondheidszorg en mensenrechten en specialist Wet zorg en dwang.

"Deze mensen snappen dondersgoed dat zij niet door de deur kunnen, en hun buurman wel", zegt zij. "Als een dementerende bewoner zich verzet, moet de zorginstelling onderzoeken of het ook anders kan. Alleen als de conclusie is dat het voor de cliënt echt het beste is om de deuren gesloten te houden, mag je het blijven inzetten."

'Gezichtsherkenning anders dan polsbandje'

Toch is gezichtsherkenning wezenlijk anders dan polsbandjes, vindt Alistair Niemeijer. Hij is onderzoeker ethiek in de zorg bij de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. "Verzet is het belangrijkste criterium in de wet. Maar hoe kun je je verzetten tegen iets wat nauwelijks zichtbaar is?"

"Iemand met dementie vergeet op een gegeven moment waar hij mee instemt", zegt hij. "Weet diegene waar hij zich tegen kan verzetten? Dat lijkt me niet. Dat vind ik hier wel problematisch."

Toch snapt hij het wel, zegt hij. "Deze zorginstellingen willen het ook prettiger maken. Polsbandjes kunnen ook stigmatiserend werken. Iedereen ziet wie niet naar buiten mag. Ik heb ook eens iemand met een kampverleden gesproken, bij wie het polsbandje allerlei nare herinneringen opriep."

Mocht het nodig zijn, dan geeft Johan Daane namens zijn moeder graag toestemming voor de gezichtsherkenning bij Oranjehof. "Als het werkt, is het voor mij voldoende", zegt hij.

"Het gevoel van veiligheid is voor mij belangrijker dan het idee dat ze wordt beperkt in haar bewegingsvrijheid. Als de dementie erger wordt en er vrijheidsbeperkende maatregelen opgelegd moeten worden, dan is dat maar zo."

Zus Jaap en Albert Blokker betaalde 1 miljoen voor merknaam Blokker

4 weeks 1 day ago

Ans Palmer-Blokker heeft 1 miljoen euro neergelegd om de merknaam en webwinkel van de failliete winkelketen Blokker over te nemen. Dat blijkt uit het nieuwe faillissementsverslag van de twee curatoren die werden aangesteld nadat Blokker in november vorig jaar kopje onder was gegaan. Ans is de zus van voormalige eigenaren Jaap en Albert Blokker en de kleindochter van oprichter Jacob Blokker.

In december werd al bekend dat de naam Blokker was weggekocht uit de failliete inboedel. Hoewel de naam van de koper niet bekend werd gemaakt, lekte uit dat Roland Palmer de nieuwe eigenaar zou zijn. De zoon van Ans Palmer-Blokker blijkt nu de deal met de investerings-bv van zijn moeder te hebben gesloten.

De broers Jaap en Albert Blokker leidden decennia met veel succes de Blokker Holding. Zus Ans stapte uit het familiebedrijf, in ruil voor een aantal winkelpanden. Zij verzamelde die in het investeringsvehikel PB Capital BV. Die wordt dus gerund door haar zoon Roland.

Doorstart niet mogelijk

In het nieuwe verslag schrijven de curatoren dat er na het omvallen van Blokker in november vorig jaar met "diverse partijen" is gesproken over een doorstart. De bedoeling was om een groot aantal winkels nog tijdens de uitverkoop al over te nemen. Dit bleek niet mogelijk.

Vervolgens werd er wel geboden op de merknaam Blokker en de webwinkel. Uiteindelijk kreeg het bedrijf PB Capital BV voor 1 miljoen euro deze rechten in handen, samen met een deel van de inboedel van het hoofdkantoor in Amsterdam.

Wat precies de plannen zijn met Blokker is nog altijd niet duidelijk. Inmiddels staat op de website van de winkel een landkaartje met vestigingen van franchisenemers, die hun winkels na het faillissement openhielden.

Alle andere Blokker-filialen zijn na de uitverkoop gesloten en leeg opgeleverd aan de pandeigenaren. Die uitverkoop leverde ruim 103 miljoen euro op, zo schrijven de curatoren.

Of de Blokker-familie wil terugkeren met eigen winkels is onduidelijk. Eenvoudig wordt dat niet: andere ketens staan te dringen om de lege panden over te nemen, terwijl ook veel personeel ander werk heeft gevonden.

Containers met spullen

De franchisehouders weten hun winkels ondertussen te vullen met nieuwe huishoudelijke spullen van het Blokkermerk. Die worden geleverd door retailopkoper Eric Kooistra, die de hand wist te leggen op 206 zeecontainers met huismerkartikelen die nog in de Rotterdamse haven of vrachtschepen op zee lagen.

Mogelijk kunnen ze nog langer vooruit. De curatoren hebben inmiddels in Azië nog enkele containers met Blokker-spullen gevonden. Zij zeggen in gesprek te zijn om ook die te kunnen doorverkopen.

Japanner die 47 jaar in dodencel zat krijgt recordbedrag

4 weeks 1 day ago

Iwao Hakamada, een Japanner die bijna een halve eeuw ten onrechte vastzat in een dodencel, krijgt een schadevergoeding van omgerekend ruim 1,3 miljoen euro. Volgens zijn advocaten en Japanse media is dat een recordbedrag. De rechter die het bedrag toekende zei dat de man al die jaren "extreme mentale en fysieke pijn" heeft moeten doormaken.

Hakamada, nu 89 jaar, werd in 1968 ter dood veroordeeld voor het doden van zijn baas, diens vrouw en hun twee kinderen. Vorig jaar kreeg hij alsnog vrijspraak, toen een rechtbank oordeelde dat het bewijsmateriaal in de zaak nep was. Dat gevonden kleding met bloedsporen erop van Hakamada was, kon volgens de rechtbank niet hard gemaakt worden.

De Japanner kwam in 2014 vrij, tien jaar voordat hij definitief werd vrijgesproken. Hem werd destijds een nieuw proces gegund omdat er vermoedens waren dat er was geknoeid met bewijs.

Geslagen

Het lange proces heeft in Japan tot discussie geleid over het functioneren van het rechtssysteem. Ook de manier waarop verdachten worden ondervraagd ligt onder vuur. In Japan wordt een verdachte vaak onder grote druk gezet om een bekentenis af te leggen.

Hakamada ontkende destijds ook dat hij de moorden had gepleegd, maar zou later alsnog een bekentenis afleggen. Naar eigen zeggen gebeurde dat nadat hij was geslagen en ondervraagd in verhoren die tot twaalf uur duurden.

Hakamada leefde sinds zijn vrijlating bij een zus, die nu 91 is. Zij vocht tientallen jaren om zijn naam te zuiveren.

Man (34) aangehouden voor reeks branden in Deventer

4 weeks 1 day ago

De politie heeft in Deventer een man aangehouden voor betrokkenheid bij een reeks branden in de stad.

Vannacht stonden kort achter elkaar in dezelfde wijk drie auto's, een schuur en een afvalhoop in brand. Er raakte niemand gewond, wel was er aanzienlijke schade. Volgens de politie was bij meerdere branden een persoon gezien.

Agenten zijn meteen in de omgeving van de branden op zoek gegaan en troffen daarbij de 34-jarige verdachte aan. Hij is aangehouden voor brandstichting, meldt de regionale omroep Oost.

Nederland scherpt reisadvies naar de VS aan voor lhbti'ers

4 weeks 1 day ago

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de tekst in het reisadvies voor lhbti'ers die naar de Verenigde Staten willen reizen aangepast.

Het ministerie schrijft dat lhbti'ers er rekening mee moeten houden dat "wetten en gebruiken in de VS tegenover lhbtiq+-personen kunnen afwijken van die in Nederland". Eerder stond er in het reisadvies dat de wetten en gebruiken vergelijkbaar zijn met die in Nederland.

Zo heeft een aantal Amerikaanse staten lokale wetten ingevoerd die negatieve gevolgen kunnen hebben voor lhbti-personen, bijvoorbeeld als het gaat om toegang tot gezondheidszorg. Voor meer informatie verwijst het ministerie naar een website met informatie over veilig reizen voor lhbti-personen.

Alleen M of V

Ook vermeldt het reisadvies nu dat de Amerikaanse autoriteiten sinds 25 januari als geslachtsvermelding alleen een M of V accepteren.

Reizigers moeten daardoor bij het aanvragen van een ESTA (een kortlopende reisvergunning) of visum aangeven wat het geslacht bij geboorte is. ESTA's of visa die al zijn uitgegeven blijven geldig tot de vervaldatum.

Juiste documenten

Verder moeten alle reizigers scherp zijn op het hebben van de juiste inreisdocumenten, schrijft het ministerie. Want als er iets niet klopt in de gegevens kan dat reden zijn voor de Amerikaanse autoriteiten om de toegang tot het land te weigeren.

Het ministerie waarschuwt ook dat mensen zich strikt aan het opgegeven reisdoel moeten houden en niet langer in het land blijven dan de ESTA of het visum toestaat. Anders "riskeert u arrestatie en gevangenisstraf, en kunt u het land worden uitgezet".

Eerder scherpten ook Duitsland, Denemarken en Finland het reisadvies naar de VS al aan.

Hof: twee omwonenden van grote stallen onvoldoende beschermd tegen stank

4 weeks 1 day ago

De Staat heeft twee omwonenden van veehouderijen onvoldoende beschermd tegen geurhinder uit de veehouderij en daarmee hun mensenrechten geschonden. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag besloten in het hoger beroep van een rechtszaak uit 2022. Dat betekent volgens het hof dat de Staat daar direct wat aan moet doen.

De zaak werd drie jaar geleden aangespannen door zestien omwonenden, die last hadden van de stank van grote stallen in hun omgeving in onder meer Limburg, Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel. Zij vinden dat hun gezondheid wordt geschaad en woongenot is geschonden.

"Als we een mistige dag hebben met een zuidwestenwind, dan ga je niet meer buiten zitten. Het stinkt als de hel", zei klager Piet Catsburg destijds in de rechtszaak. Hij woont tussen stallen met daarin duizenden dieren.

Mensenrechten

De lagere rechter oordeelde in 2022 al dat de overheid de omwonenden onvoldoende beschermde tegen geurhinder uit de veehouderij. De stank zou voor acht van de klagende omwonenden zelfs zo erg zijn dat hun mensenrechten werden geschonden. Het vorige kabinet zei dat het met de omwonenden in gesprek zou gaan over een schadevergoeding en de wet zou aanpassen. Maar de Staat ging ook in hoger beroep.

Tijdens dat hoger beroep zei de advocaat van de Staat dat het grote gevolgen zou kunnen hebben als het vonnis overeind bleef. De Staat zou mogelijk zelfs duizenden vergunningen van boerenbedrijven moeten intrekken of aanpassen om de overlast op te lossen. Hij betoogde dat het niet aan de rechter is om te bepalen hoeveel geurhinder te veel is, omdat iedereen dat anders ervaart.

De advocaat van de overheid wees er ook op dat de geldende - democratisch tot stand gekomen - regels gevolgd zijn. Daarbij wees hij er ook op dat er inmiddels een nieuwe politieke werkelijkheid is.

Te soepele regels

De advocaat van omwonenden vertelde juist waarom die regels volgens hem te soepel zijn: voor de veehouderij zijn de regels voor geurhinder soepeler dan die voor andere industrie. Omwonenden hebben last van de stank uit meerdere stallen, terwijl bij de vergunningverlening per stal daar geen rekening mee gehouden wordt.

Bovendien hebben sommige boeren ook meer varkens in een stal kunnen zetten, doordat een tijdlang ervan is uitgegaan is dat zogenoemde luchtwassers meer geur afvangen dan ze doen, voerde hij aan. Daardoor is de geurbelasting in werkelijkheid soms hoger dan volgens de vergunning is toegestaan.

Extreme geurhinder

Het hof gaat dus deels in dit verhaal mee: de wet beschermt mensen onvoldoende. Maar het hof is daarbij wel strenger dan de lagere rechter, omdat volgens het hof de overheid ook ruimte moet houden om zelf beleid te maken. Wel zegt het hof dat in de twee gevallen volgens criteria van het RIVM de categorie extreme geurhinder fors wordt overschreden. In deze gevallen heeft de Staat de verplichting om daar wat aan te doen.

Een van de omwonenden is met hulp van de overheid inmiddels verhuisd, voor de ander zal dus een oplossing gevonden moeten worden. Dit kan ook houvast bieden voor omwonenden in vergelijkbare extreme situaties. De advocaat van de omwonenden zegt hierover: "De vorderingen zijn in beperktere mate toegewezen dan de rechtbank had gedaan. Maar de kern staat nog wel overeind."

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wijst erop dat er aan nieuwe geurwetgeving wordt gewerkt en zegt de uitspraak te bestuderen. De partijen kunnen nog in cassatie tegen de uitspraak.

Inspectie: meer actie nodig tegen grensoverschrijdend gedrag in de zorg

4 weeks 1 day ago

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat er meer gedaan moet worden tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg.

In 2024 kwamen er 330 meldingen binnen bij de inspectie, precies evenveel als in 2023. Toen was het aantal meldingen met 90 gestegen vergeleken met het jaar ervoor. Maar de inspectie vermoedt dat het daadwerkelijke aantal gevallen veel hoger ligt, verwijzend naar een rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC), van eind vorig jaar.

Het WODC stelde dat er 11.000 mensen in een jaar tijd zeggen slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag door een arts of andere zorgverlener. Een groot deel van die mensen doet dus geen officiële melding bij de inspectie.

Volgens IGJ-inspecteur Selini Roozen-Vlachos zijn veel slachtoffers terughoudend met het melden. "We moeten de drempels verlagen, zodat mensen zich vrij voelen om met hun verhaal naar buiten te komen."

Versierpogingen van huisarts

De meeste meldingen bij de inspectie kwamen uit de gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg. De inspectie benadrukt dat het mogelijk ook in ziekenhuizen vaak misgaat, maar dat er daar minder aandacht voor is.

Twee derde van de slachtoffers is vrouw en zo'n 70 procent van de plegers is volgens de inspectie man.

Volgens Roozen-Vlachos lopen de voorbeelden van overschrijdend gedrag uiteen. "Het gaat van versierpogingen van de huisarts tot het aanraken van borsten en geslachtsdelen bij een fysiobehandeling. We zien zelfs aanrandingen en verkrachtingen."

Meer preventie

Ze stelt dat de beroepscode voor zorgverleners duidelijk is: "Daarin staat dat je nooit toenadering zoekt tot een patiënt, ook niet als die het initiatief neemt of ermee instemt." Volgens de inspectie is het voor een patiënt "schokkend, schadelijk en ontwrichtend" als een arts seksueel grensoverschrijdend gedrag vertoont. Een slachtoffer kan daar lange tijd last van hebben.

Daarom moet er meer gedaan worden aan preventie, zegt Roozen-Vlachos: "Voor heel veel dingen is er preventief beleid, zoals valpreventie of protocollen voor veiligheid. Maar dit onderwerp is een ondergeschoven kindje."

Ook wordt gewezen op een zogeheten zelfscan voor zorgverleners; een soort checklist waarmee ze kunnen nagaan of er al genoeg gedaan wordt tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag.

De inspectie zegt dat er in veel sectoren pas actie wordt ondernomen, als er zich iets naars heeft voorgedaan. In de gehandicaptenzorg, waar de meeste meldingen uit komen, is er wel meer aandacht voor preventie. Volgens de inspectie "oriënteren" de geestelijke gezondheidszorg en de verpleeghuiszorg zich nog op hoe ze het probleem aan moeten pakken.

In heel Europa felle spiraal gezien na brandstofdump raket

4 weeks 1 day ago

Een lichtgevende spiraal die gisteravond in heel Europa aan de hemel was te zien, leidde tot veel mooie plaatjes en vragen op sociale media.

Het blijkt te gaan om een brandstofdump van een Falcon 9-raket. Met deze raket werd gisteren een Amerikaanse spionagesatelliet gelanceerd.

Na die lancering werd brandstof geloosd. De onverbrande brandstof bevroor en werd zo zichtbaar vanaf de grond. De spiraalvorm laat zien dat de raket langzaam rond zijn as draaide, meldt het Belgisch UFO meldpunt.

Mensen uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië, Slovenië en Polen maakten melding van het fenomeen en ook in Nederland bleef het niet onopgemerkt.

Het is niet de eerste keer dat een SpaceX-raket dit fenomeen veroorzaakt. In 2023 was een soortgelijke spiraal al eens in Alaska waargenomen.

Shell kijkt naar gedeeltelijke sluiting van chemie-onderdelen

4 weeks 1 day ago

Shell gaat de komende periode al zijn chemiedivisies in de wereld nog eens goed tegen het licht houden. In Europa kan dat ertoe leiden dat diverse chemietakken deels of geheel gaan sluiten. Het bedrijf wil niet voortuitlopen op de gevolgen voor de chemische divisies van Shell in Moerdijk en Pernis.

The Wall Street Journal speculeerde onlangs over een mogelijke sluiting van de chemietakken van Shell. Bij de onderdelen in Nederland worden basischemicaliën voor allerlei producten geproduceerd, van plastic tot isolatiemateriaal en polyester voor kleding. De energiegigant presenteerde vanmorgen aan beleggers de plannen om Shell de komende jaren winstgevender te maken.

Een van de onderdelen is om nog eens scherp te kijken naar de chemiedivisies in de Verenigde Staten en Nederland. In de VS wil Shell strategische samenwerkingen onderzoeken. Maar in Europa wordt bekeken welke divisies en onderdelen goed of slecht presteren. Dat kan leiden tot gedeeltelijke of zelfs volledige sluitingen, stelt Shell.

'Er moet wat gebeuren'

Het bedrijf wijst naar de "zeer uitdagende marktomstandigheden" in Europa met hoge energiekosten en netwerkkosten plus regels voor CO2-uitstoot. "Er moet wat gebeuren", vat het woordvoerder samen. "We proberen de goede onderdelen verder te verbeteren, maar het kan ook dat de slechtere sluiten."

Over de toekomst van Nederlandse onderdelen wil Shell niet veel kwijt. "Dat is nu nog te vroeg", zegt de woordvoerder. "Maar dat er iets moet gebeuren, is duidelijk."

Vorige maand trokken grote industriële bedrijven aan de bel. Zij zeiden door de hoge energiekosten in Nederland te vrezen voor de toekomst. Ook verduurzaming en onduidelijk overheidsbeleid spelen de sector parten. Frans Everts, president-directeur van Shell Nederland, waarschuwde dat de hele industrie zou instorten.

Vorige week meldde de Amerikaanse chemiereus LyondellBasell dat een fabriek op de Tweede Maasvlakte in Rotterdam gaat sluiten. Tegelijkertijd meldde ook het Amerikaanse bedrijf Tronox dat een vestiging in de Rotterdamse haven dichtgaat.

Grootouders Franse peuter Émile opgepakt, jongetje verdween in 2023

4 weeks 1 day ago

De Franse politie heeft vier mensen aangehouden die betrokken zouden zijn geweest bij de verdwijning en dood van de 2-jarige peuter Émile. Onder de arrestanten zijn de opa en oma van de jongen.

Émile verdween in de zomer van 2023 in het dorp Haut-Vernet, in het zuidoostelijke departement Alpes-de-Haute-Provence. Hij raakte spoorloos kort nadat hij daar bij zijn opa en oma was aangekomen voor een vakantie. Acht maanden later vond een wandelaar in het gebied botten, 2 kilometer van het huis waar zijn grootouders het vakantiehuis hadden. Die botten bleken van Émile te zijn.

Sindsdien is onduidelijk wat er met de jongen is gebeurd. Vanochtend zijn dus de aanhoudingen verricht. Onder de arrestanten zijn de grootouders bij wie Émile destijds verbleef. De twee andere arrestanten zijn volwassen kinderen van de grootouders, ooms en/of tantes van de jongen.

De vier zijn nog niet officieel verdacht, maar zitten in voorlopige hechtenis om verhoord te worden. Het politieonderzoek richt zich op de doodslag en het verbergen van een stoffelijk overschot.

Vorige maand, ruim anderhalf jaar na de verdwijning van Émile, was de uitvaart van de jongen. Die was openbaar en vond plaats in de basiliek van Saint-Maximin-la-Sainte-Baume, in Zuid-Frankrijk. Kort erna lieten de grootouders een verklaring uitgaan waarin ze schreven dat de tijd van stilte voorbij is en dat het tijd is voor de waarheid.

Lek in groepschat van Trumps veiligheidsteam verbijstert Washington

4 weeks 1 day ago

Dat een journalist kon meelezen met een groepschat van de Trump-regering waarin gevoelige militaire informatie werd gedeeld, leidt bij Amerikaanse politici tot veel verontwaardiging en zorgen over de operationele veiligheid. Ondertussen proberen overheidsvertegenwoordigers de ophef te bagatelliseren, onder wie Trump zelf.

Gisteren schreef Jeffrey Goldberg, hoofdredacteur van het Amerikaanse tijdschrift The Atlantic in een uitgebreide reconstructie over een groepschat op Signal met een aantal hooggeplaatste functionarissen uit de regering-Trump. Een Witte Huis-woordvoerder heeft inmiddels gezegd dat de chat "authentiek lijkt te zijn."

Goldberg werd op 13 maart, twee dagen voordat de Verenigde Staten een reeks aanvallen uitvoerden op doelen van de Houthi's in Jemen, aan de chatgroep 'Houthi PC small group' toegevoegd. De achttien groepsdeelnemers bespraken gedurende drie dagen een plan voor een aanstaande aanval op de Houthi's.

Goldberg zei dat hij de uitnodiging voor Signal had ontvangen van Mike Waltz, Trumps nationale veiligheidsadviseur, die ook in de groepschat zat. Verder zaten vicepresident JD Vance, minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, directeur van nationale inlichtingen Tulsi Gabbard en minister van Defensie Pete Hegseth in de groep.

Screenshots uit het gesprek:

De manier waarop de regering met uiterst gevoelige informatie om is gegaan, wordt veroordeeld door Democratische én Republikeinse politici. De Democratische leider in de Senaat, Chuck Schumer, riep op tot een volledig onderzoek. "Dit is een van de meest verbijsterende inbreuken op de militaire inlichtingendienst waar ik in lange, lange tijd over heb gelezen."

Vooral Hegseth krijgt veel kritiek. Senator Tammy Duckworth, een veteraan van de Irakoorlog, noemde Hegseth op X "de meest ongekwalificeerde minister van Defensie in de geschiedenis, die zijn incompetentie aantoont door letterlijk geheime oorlogsplannen te lekken in de groepschat."

Ook Republikeinen uitten hun zorgen. Zo zei senator Roger Wicker tegen verslaggevers: "We zijn er erg bezorgd over en we zullen op tweepartijdige basis onderzoeken." Wicker is voorzitter van de commissie voor Defensie, dat onder meer toezicht houdt op het Pentagon.

De Republikeinse leider van de meerderheid in de Senaat, John Thune, zei dat hij meer wil weten over wat er is gebeurd. "Het is duidelijk dat we de zaak tot de grond toe moeten uitzoeken."

Maar de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden toonde zich juist vergevingsgezind. "Ik denk dat het een vreselijke fout zou zijn als er nadelige gevolgen komen voor de mensen die bij dat gesprek betrokken waren", zei Mike Johnson. "Ze probeerden goed werk te leveren, de missie werd met precisie volbracht."

Positie van Waltz

In een eerste reactie gisteren noemde Hegseth de hoofdredacteur van The Atlantic "een uiterst bedrieglijke en in diskrediet gebrachte zogenaamde journalist" en verwees naar eerdere publicaties van het tijdschrift waarin kritisch werd geschreven over Trump. Hegseth zei niets over waarom Signal werd gebruikt om de gevoelige operatie te bespreken of hoe Goldberg in de chat terechtkwam.

Veiligheidsadviseur Waltz heeft nog niet gereageerd op het verhaal van Goldberg, maar Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt zei gisteren dat de president nog steeds het "grootste vertrouwen" heeft in Waltz en het nationale veiligheidsteam. Nieuwssite Politico meldt dat de functie van Waltz ter discussie staat en er binnenkort een knoop wordt doorgehakt of hij kan aanblijven.

Trump zei eerder van niets te weten: "Jullie vertellen me er voor het eerst over." Tegen de avond plaatste Trump een X-bericht van Elon Musk op zijn eigen sociale media-kanaal Truth Social waarin The Atlantic op de hak wordt genomen.

Volgens de Amerikaanse spionagewet is het een misdaad is als informatie over de nationale defensie uit de "juiste bewaarplaats" wordt gehaald. Ook als dat gebeurt door nalatigheid.

Het ministerie van Justitie onderzocht in 2015 en 2016 of Hillary Clinton de wet had overtreden door vertrouwelijke informatie te communiceren met haar adviseurs via een door haar opgezette privé-e-mailserver.

De kwestie was een belangrijke stok om mee te slaan in de presidentscampagne van Trump, die uiteindelijk Clinton zou verslaan. "We kunnen niemand in het Witte Huis hebben die de betekenis van het woord vertrouwelijk of geheim niet begrijpt", zei Trump tijdens die campagne.

Vijf branden op rij in Deventer, politie vermoedt brandstichting

4 weeks 1 day ago

De brandweer in Deventer had de afgelopen nacht de handen vol aan het bestrijden van vijf branden die allemaal in dezelfde wijk woedden. De politie vermoedt dat er sprake is van brandstichting, meldt de regionale omroep Oost.

De eerste melding kwam vannacht rond 01.30 uur binnen: in de wijk Keizerslanden stond een auto volledig in brand. 10 minuten later volgde de melding van een tweede autobrand.

Rond 03.30 uur stond een kleine kilometer verderop een afvalhoop naast een container in brand. Nog geen 10 minuten later stond een auto in brand op een nabijgelegen parkeerterrein bij een sporthal. Door het vuur raakte ook een bestelbus beschadigd. Wel wist de brandweer te voorkomen dat het vuur kon overslaan.

Tot slot werd een kwartier later een uitslaande brand ontdekt in een schuur achter een woning in de buurt. De hitte veroorzaakte schade aan ruiten van omliggende woningen, maar niemand raakte gewond.

Wekdienst 25/3: Uitspraak in moordzaak Weiteveen • Stemming over eerder vrijlaten gevangenen

4 weeks 1 day ago

Goedemorgen! Vandaag doet de rechtbank in Assen uitspraak in de zaak over de dubbele moord in Weiteveen. En de Tweede Kamer stemt over een motie om gevangenen niet vervroegd vrij te laten vanwege het cellentekort.

Eerst het weer: de dag begint bewolkt, maar in de loop van de ochtend breekt de zon op veel plaatsen door. In de middag komt er vanuit het noordwesten weer bewolking, met zelfs wat lichte regen of motregen. Later in de middag trekken die buien zuidoostwaarts over het land. Het wordt 11 tot 15 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking hebben directe gevolgen voor de kindersterfte wereldwijd, zegt Unicef. Het aantal kinderen dat wereldwijd overlijdt voor hun vijfde verjaardag is voor het tweede jaar op rij gedaald, maar Unicef waarschuwt dat de ingezette trend wordt bedreigd door wereldwijde bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking.

De VN-hulporganisatie voor kinderen denkt dat het aantal sterfgevallen en doodgeboortes de komende jaren kan stagneren of zelfs weer gaan stijgen. "Door bezuinigingen sluiten klinieken hun deuren, worden gezondheidswerkers ontslagen en worden levensreddende vaccinatieprogramma's stilgelegd", zegt Suzanne Laszlo, directeur van Unicef Nederland. "Elke bezuiniging nu betekent een verloren kinderleven morgen."

In 2023 stierven er 4,8 miljoen kinderen onder de vijf jaar. Een jaar eerder waren dat er 4,9 miljoen. Volgens Unicef is de kindersterfte meer dan gehalveerd sinds 2000. In dat jaar overleden bijna 10 miljoen kinderen. De afname wordt toegeschreven aan "jarenlange investeringen in de gezondheidszorg".

De Eerste Kamer stemt vandaag over een motie van de ChristenUnie over de bezuinigingen op ontwikkelingshulp. Daarin staat dat de honderden miljoenen euro's die het kabinet dit jaar extra bezuinigt op ontwikkelingshulp, niet structureel mogen worden. Daar is een meerderheid voor.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Voor de K3-reünieconcerten in Nederland en België zijn al 300.000 tickets verkocht. De originele zangeressen van K3 - Karen, Kristel en Kathleen - maakten gisterochtend op sociale media bekend dat zij na zestien jaar weer samen het podium opgaan.

Zowel de veertien shows in Antwerpen in oktober dit jaar als de acht shows in Rotterdam volgend jaar april zijn uitverkocht. Er wordt gekeken of er nog extra data bij kunnen komen, meldt VRT.

Zo kondigden Karen, Kristel en Kathleen de reünieconcerten aan:

Fijne dag!

ProRail: op honderden plekken dassensporen langs de rails

4 weeks 1 day ago

Rondom het spoor blijken veel vaker dassen te leven dan tot nu toe bekend. Spoorwegbeheerder ProRail heeft de afgelopen twee jaar zo'n 500 sporen van dassen aangetroffen in de buurt van treintrajecten.

Het gaat bijvoorbeeld om uitwerpselen, graafsporen en zandhopen. Op ongeveer vijftig van die plekken doet ProRail nader onderzoek om te bepalen of er graafmachines en herstelmaterieel aan te pas moeten komen om het spoor te herstellen of veilig te houden.

In 2023 kwam op trajecten in Friesland en Noord-Brabant het treinverkeer stil te liggen door verzakkingen aan het spoor vanwege een dassenburcht, het gangenstelsel van een das. Daarna ontregelden dassen ook op andere spoorlijnen het treinverkeer waardoor treinen minder, langzamer of soms weken helemaal niet konden rijden.

Veel vaker ingrijpen

Sindsdien houdt ProRail op verzoek van het ministerie van Infrastructuur uitgebreidere inspecties om de dassen te monitoren. "In 2023 zagen we op veertig locaties burchten rondom het spoor, nu hebben we in totaal honderden sporen van dassen gevonden", zegt Dimitri Kruik, directeur van de regio Zuid bij ProRail.

"Burchten en dassensporen zijn twee verschillende dingen, maar daardoor vermoeden wij wel dat het aantal locaties met een burcht ook met een veelvoud is toegenomen."

Dat kan volgens ProRail vaker problematisch worden voor het treinverkeer. "Als je al ziet hoeveel hinder voor reizigers een handvol van dit soort dassenburchten de afgelopen tijd heeft veroorzaakt, dan vrees je voor een situatie dat je veel vaker moet ingrijpen", aldus Kruik.

In Nederland leven zo'n 7000 dassen, schat natuurorganisatie Das & Boom, en dat aantal blijft volgens ecoloog Bert Hesse vrij stabiel. "ProRail heeft een systematisch onderzoek gedaan langs spoorlijnen in dassenleefgebied, waardoor ze een totaalbeeld hebben van potentieel gevaarlijk graafwerk van dassen", zegt Hesse. "Door op tijd op die plekken in te grijpen, kun je de kans op vervelende verrassingen voor het treinverkeer minimaliseren."

Maar dat ingrijpen is in de praktijk nog best lastig. Het dier en ook zijn burchten zijn beschermd. Dat betekent dat dassen niet mogen worden gevangen of gedood en hun burchten mogen niet worden vernield.

Wel mogen provincies en rijksdiensten een ontheffing of vrijstelling geven wanneer de volksgezondheid in gevaar is of er volgens de wet "een andere dwingende reden is van groot openbaar belang". ProRail vraagt regelmatig zo'n ontheffing aan, maar is met de ministeries die erover gaan in gesprek om te kijken of dat proces niet sneller kan.

"Als we er snel bij zijn, mogen we snel ingrijpen. Maar dat wordt anders als er al een hele burcht is waar een dassenfamilie woont", zegt Kruik. "Dan moeten we de situatie eerst monitoren en een vergunningsaanvraag doen. Dat kost veel tijd en al die tijd blijft het risico bestaan dat die das graaft en we moeten de treindienst moeten aanpassen." Daarom wil ProRail dat de duur van een ontheffingsaanvraag van maanden naar weken gaat.

De kosten om een dassenburcht weg te halen en daarna het spoor veilig te houden, zijn hoog. In Voerendaal in Limburg werd in 2023 een dassenburcht verwijderd, maar daar blijken nu extra maatregelen nodig.

"We hebben het over een stuk van 2 kilometer, daar zitten drie actieve dassenburchten. Dat deel moet worden afgegraven en daar gaan we damwanden plaatsen", zegt de regiodirecteur van ProRail. "De treindienst moet daardoor voor veertig dagen worden stilgelegd en het kost 6,5 miljoen euro. Bovenop de 2,5 miljoen die we in 2023 al hadden uitgegeven."

Ook voor de Maaslijn - de spoorverbinding tussen Nijmegen en Roermond - komen er hoge kosten voor preventieve maatregelen aan. "Als je bedenkt dat we daar 20 miljoen euro kwijt zijn aan onderzoeken en maatregelen om te voorkomen dat de das in de baan komt, dan gaat dat om heel veel geld", vindt Kruik.

De afgelopen tijd is er veel gebeurd om de dassenproblematiek tegen te gaan. Zo werden er namaakburchten gebouwd om de dieren ertoe te verleiden vanuit hun eigen burcht te verhuizen. Ook worden speciale robotmollen ingezet, rupsvoertuigjes die worden uitgerust met een camera en sensoren en zo een heel gangenstelsel in kaart kunnen brengen.

Maar in de praktijk blijkt het lastig om de dassen definitief te laten verhuizen. Inmiddels is in Esch - de plek waardoor in 2023 het treinverkeer tussen Den Bosch en Boxtel platlag - een paar honderd meter verderop opnieuw gegraaf van dassen aangetroffen bij het spoor.

Eerste Kamer: extra snijden in ontwikkelingshulp moet eenmalig zijn

4 weeks 1 day ago

De honderden miljoenen euro's die het kabinet dit jaar extra bezuinigt op ontwikkelingshulp, mogen niet structureel worden. Volgend jaar moet het geld weer gewoon beschikbaar zijn, vindt de Eerste Kamer. Een meerderheid steunt een motie van de ChristenUnie waarover vandaag wordt gestemd.

Het was altijd de gewoonte dat het budget voor ontwikkelingssamenwerking gelijk opliep met de omvang van de Nederlandse economie. Maar het kabinet-Schoof heeft die koppeling losgelaten, waardoor hulporganisaties het de komende jaren mogelijk met twee miljard euro minder moeten doen.

De senaat wil daar nu een stokje voor steken: de koppeling moet worden hersteld. Het liefst dit jaar nog, maar in ieder geval vanaf 2026. De ChristenUnie-motie wordt in elk geval gesteund door GroenLinks-PvdA, D66, CDA, SP, SGP, Partij voor de Dieren, Volt en OPNL. Dat is een meerderheid van 39 zetels.

Verantwoordelijk minister Klever heeft wel gezegd dat de extra bezuiniging in beginsel voor één jaar is en voor de komende jaren kan worden teruggedraaid, maar dat is ChristenUnie-senator Huizinga-Heringa te vrijblijvend.

Nederlands belang

"Hiermee zegt de Eerste Kamer: herstel die koppeling. Dat is een helder signaal van ons. Dan heeft het kabinet wat uit te leggen als deze motie niet wordt uitgevoerd", zegt ze.

Op zich krijgt Klever wel steun in de senaat voor haar begroting, inclusief de in het hoofdlijnenakkoord afgesproken bezuiniging die oploopt tot 2,4 miljard euro in 2027. Ontwikkelingshulp moet voortaan rechtstreeks in het Nederlands belang zijn, maakte de minister vorige maand bekend.

Maar voor de extra bezuiniging als gevolg van het loslaten van de koppeling met het bruto nationaal inkomen (bni) geldt wat de Eerste Kamer betreft: eens maar nooit weer. "Het is nogal een ding dat die koppeling is losgelaten", vindt Huizinga-Heringa. "Zonder een reden te geven. Daarmee haal je de bodem weg onder de ontwikkelingssamenwerking."

Initiatiefnemer Lentekriebels-week dreigt met kort geding om desinformatie

4 weeks 1 day ago

Kenniscentrum Rutgers wil een kort geding aanspannen tegen Civitas Christiana. Volgens Rutgers verspreidt deze "extreem conservatieve" organisatie leugens en laster over de Week van de Lentekriebels.

Tijdens deze jaarlijkse projectweek krijgen basisschoolleerlingen les over relaties, seksualiteit en weerbaarheid. "We nemen deze juridische stappen omdat we ouders en leerkrachten willen ondersteunen en desinformatie tegen willen gaan", aldus Rutgers.

Rutgers zegt dat leraren en scholen steeds meer tegenwind ervaren door de desinformatie van Civitas. Die streng christelijke stichting spreekt bijvoorbeeld van lhbt-propaganda, normaliseren van pedofilie en homoseksualiteit en het opdringen van geslachtsverminking aan kleuters. Zulke leugens staan een veilige ontwikkeling van kinderen en jongeren in de weg, aldus het kenniscentrum.

Nepnieuws

De afgelopen jaren was er vaak ophef over de projectweek en ging er nepnieuws rond. Zo werd de kritiek soms onderbouwd met voorbeelden die niets met het lespakket te maken hadden. Materiaal dat niet tot het lespakket behoorde, werd zonder context op sociale media geplaatst.

Onder sommige ouders ontstond daardoor onrust. De kritiek leidde tot bedreigingen aan het adres van medewerkers van expertisecentrum Rutgers.

Gevaarlijk

Rutgers dagvaardt nu eerst Civitas Christiana om "de aanhoudende leugens en laster". Als de stichting niet voor vanmiddag 13.00 uur aan de vorderingen uit de dagvaarding voldoet, spant Rutgers een kort geding aan. Het kenniscentrum eist onder meer rectificatie.

"Iedereen heeft eigen perspectieven en normen en waarden, dat is een groot goed in een vrije democratie", zegt Luc Lauwers, adjunct-directeur bij Rutgers. "Maar bij leugens en laster trekken we een grens. De leugens van Civitas zijn gevaarlijk en moeten stoppen."

Maandag begint de twintigste editie van de Week van de Lentekriebels. Deelname aan de week is niet verplicht voor scholen.

Unicef waarschuwt voor meer kindersterfte door bezuinigingen

4 weeks 1 day ago

Bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking hebben directe gevolgen voor de kindersterfte wereldwijd, zegt Unicef. Het aantal kinderen dat wereldwijd overlijdt voor hun vijfde verjaardag is voor het tweede jaar op rij gedaald, maar Unicef waarschuwt dat de ingezette trend wordt bedreigd door wereldwijde bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking.

De VN-hulporganisatie voor kinderen denkt dat het aantal sterfgevallen en doodgeboortes de komende jaren kan stagneren of zelfs weer gaan stijgen. "Door bezuinigingen sluiten klinieken hun deuren, worden gezondheidswerkers ontslagen en worden levensreddende vaccinatieprogramma's stilgelegd", zegt Suzanne Laszlo, directeur van Unicef Nederland. "Elke bezuiniging nu betekent een verloren kinderleven morgen."

In 2023 stierven er 4,8 miljoen kinderen onder de vijf jaar. Een jaar eerder waren dat er 4,9 miljoen. Volgens Unicef is de kindersterfte meer dan gehalveerd sinds 2000. In dat jaar overleden bijna 10 miljoen kinderen. De afname wordt toegeschreven aan "jarenlange investeringen in de gezondheidszorg".

Oproep

Met vaccins, voeding en schoon drinkwater zijn veel kinderdoden te voorkomen, zegt Unicef. Daarom worden regeringen wereldwijd opgeroepen om te blijven investeren in de levens van kinderen. "Als er niet onmiddellijk wordt ingegrepen, verliezen miljoenen kinderen straks hun leven aan oorzaken die eenvoudig voorkomen kunnen worden", zegt Laszlo.

Onder meer de Amerikaanse regering, onder leiding van president Trump, wil bijna alle ontwikkelingshulp afschaffen. Ook het Nederlandse kabinet heeft een bezuiniging van 2,4 miljard euro aangekondigd op ontwikkelingshulp. Op Unicef wordt zo'n 50 procent gekort.

De Eerste Kamer stemt vandaag over een motie van de ChristenUnie over de bezuinigingen. Daarin staat dat de honderden miljoenen euro's die het kabinet dit jaar extra bezuinigt op ontwikkelingshulp, niet structureel mogen worden. Daar is een meerderheid voor.

Turkse president Erdogan noemt protesten 'show die uiteindelijk zal eindigen'

4 weeks 1 day ago

De Turkse president Erdogan beschuldigt de oppositiepartijen ervan "een beweging van geweld" te hebben uitgelokt, nu zes dagen lang grootschalige protesten in het land zijn.

De protesten ontstonden nadat burgemeester Imamoglu van Istanbul afgelopen woensdag werd gearresteerd. De oppositiepoliticus wordt gezien als de belangrijkste rivaal van president Erdogan, die al ruim twintig jaar aan de macht is.

Opnieuw protesten

Ook maandagavond gingen in meerdere steden, ondanks een verbod, duizenden mensen de straat op. Onder meer in Istanbul, Ankara en Izmir waren er protesten. President Erdogan zei dat Imamoglu's centrumlinkse partij CHP burgers provoceert en dat de partij daarmee moet stoppen.

Volgens Erdogan zijn de demonstraties een "show die uiteindelijk zal eindigen". Ook stelt hij de CHP verantwoordelijk voor de schade aan eigendommen en de verwondingen van agenten tijdens protesten en noemt hij de deelnemers "straatterroristen".

"Het is duidelijk dat de belangrijkste oppositie niet de taak kan krijgen om de staat te besturen, laat staan gemeenten", beweert Erdogan. "De oppositie zal zich gaan schamen voor het kwaad dat het land is aangedaan."

Meer dan 1100 mensen opgepakt

Sinds de protesten begonnen zijn meer dan 1100 mensen opgepakt, onder hen zijn ook meerdere journalisten, meldde een Turkse mediavakbond maandag. Het is de grootste golf van demonstraties in tien jaar tijd in Turkije. Betogers maken zich grote zorgen over de Turkse democratie en rechtsstaat.

Imamoglu wordt verdacht van corruptie en terrorisme. Zijn partij ziet de beschuldigingen als een poging van Erdogan om een politieke rivaal uit te schakelen. De CHP wees Imamoglu afgelopen weekend aan als kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 2028.

Journalist zat onbedoeld in topgeheime chatgroep Amerikaanse regering

4 weeks 1 day ago

De hoofdredacteur van het Amerikaanse tijdschrift The Atlantic, Jeffrey Goldberg, heeft onbedoeld topgeheime informatie gekregen over Amerikaanse luchtaanvallen op Jemen, anderhalve week geleden.

Dat schrijft Goldberg zelf in een uitgebreide reconstructie op de site van The Atlantic. De hoofdredacteur werd naar eigen zeggen toegevoegd aan een chatgroep op Signal met een aantal hooggeplaatste functionarissen uit de regering-Trump, onder wie vicepresident JD Vance.

Goldberg schrijft dat hij op 13 maart, twee dagen voordat de Verenigde Staten een reeks aanvallen uitvoerden op doelen van de Houthi's in Jemen, aan de chatgroep werd toegevoegd. De groep had in totaal achttien deelnemers.

Naast de vicepresident zag Goldberg onder meer de namen van minister van Defensie Pete Hegseth, veiligheidsadviseur Michael Waltz en baas van de inlichtingendiensten Tulsi Gabbard. Hij kan niet met zekerheid zeggen of de berichten in de chat ook echt door deze personen werden gestuurd.

In de chatgroep, genaamd 'Houthi PC small group', bespraken de deelnemers gedurende drie dagen een plan voor een aanstaande aanval op de Houthi's. Goldberg schrijft dat hij niet wist of de chat echt was of dat hij erin werd geluisd, bijvoorbeeld door critici van zijn tijdschrift, dat in de VS te boek staat als progressief. De hoofdredacteur wist dat de informatie in de chat klopte toen enkele uren na de laatste update de eerste bommen op Jemen vielen.

Wat werd er besproken?

Een dag na de oprichting van de chatgroep zou vicepresident Vance zijn zorgen hebben geuit over het plan. Volgens Goldberg schreef hij: "Ik denk dat we een fout maken. 3 procent van de Amerikaanse handel gaat door het Suezkanaal en 40 procent van de Europese. Er is een reëel risico dat de bevolking niet begrijpt waarom dit noodzakelijk is."

Vance, die Trump niet eerder in het openbaar heeft afgevallen, zegt vervolgens: "Ik denk dat de president niet begrijpt hoe inconsistent dit is met zijn boodschap omtrent Europa op dit moment."

Vance doelt hiermee vermoedelijk op uitspraken van president Trump dat de VS Europa niet meer uit benarde internationale situaties wil redden. Hij stelt voor de operatie een maand uit te stellen.

Minister Hegseth en veiligheidsadviseur Waltz brengen vervolgens argumenten in waarom uitstel de situatie niet zal veranderen. Waltz: "Of we het nu doen, of over een paar weken, alleen de VS kan deze doorvaarroute heropenen. We werken samen met het ministerie van Defensie en Buitenlandse Zaken om de kosten in kaart te brengen en te bepalen hoe we de rekening bij de Europeanen kunnen leggen."

Enkele deelnemers in de chat spreken vervolgens hun walging uit over de "profiteurs" in Europa en besluiten dat - als het plan wordt doorgezet - duidelijk moet zijn wat er van Europa wordt terugverwacht als de VS de doorvaarroute herstelt.

De volgende dag, op zaterdag 11.44 uur lokale tijd, stuurde minister Hegseth een bericht in de chat met als titel 'TEAM UPDATE'. Hoofdredacteur Goldberg geeft geen details over de inhoud van dit bericht "omdat, als een tegenstander van de VS deze informatie zou lezen, die mogelijk kan worden gebruikt om Amerikaanse militairen en inlichtingendiensten schade te berokkenen."

"Wat ik wel kan zeggen om de stuitende roekeloosheid van dit Signal-gesprek te illustreren, is dat dit bericht van Hegseth operationele details bevatte over aankomende aanvallen op Jemen, inclusief informatie over doelen, wapens die de VS zou inzetten en de volgorde van de aanvallen", schrijft Goldberg.

Bij de aanvallen kwamen 32 mensen om het leven, onder wie ook burgers. Meer dan honderd mensen raakten gewond. In de chatgroep wordt de operatie door alle deelnemers geprezen.

Connectieverzoek

Een dag na de aanvallen verlaat Goldberg de groep. Hij krijgt naar eigen zeggen geen vragen van andere deelnemers over zijn identiteit.

In zijn reconstructie schrijft hij dat hij een bericht op Signal heeft gestuurd naar Waltz, die hem enkele dagen voor de oprichting van chatgroep zelf een connectieverzoek had gestuurd. Hij stuurde ook e-mails naar Hegseth en andere functionarissen, waarin hij hun onder andere vroeg of de chatgroep echt was, of ze wisten dat hij erin had gezeten, en zo ja, of dat de bedoeling was.

Een woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad bevestigt dat de chat echt was en dat wordt onderzocht hoe het kon gebeuren dat een onbekend nummer aan de groep is toegevoegd.

Trump weet van niets

"Een beveiligingslek als dit heb ik nog nooit meegemaakt", besluit Goldberg. "Het is niet ongebruikelijk dat veiligheidsfunctionarissen communiceren via Signal, maar de app wordt voornamelijk gebruikt voor het plannen van vergaderingen en andere logistieke zaken. Niet voor gedetailleerde en geheime besprekingen over een aanstaande militaire actie."

In het Witte Huis stelden journalisten Trump vragen over het artikel in The Atlantic. "Ik weet er niets van. Ik ben geen fan van The Atlantic", reageerde Trump. "Het is een tijdschrift dat failliet zal gaan."

Checked
1 hour 3 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed