NOS Nieuws - Algemeen

In België is er op de luchthavens en in het openbaar vervoer grote overlast door een aangekondigde landelijke 24 uursstaking. Het protest is gericht tegen de hervormingsplannen van de regering van premier Bart De Wever.

Op Brussels Airport in Zaventem staakt het luchthavenpersoneel, waardoor er vandaag geen passagiersvluchten vertrekken. Er waren 250 vluchten gepland. Ook op het vliegveld van Charleroi zijn bijna alle vluchten geannuleerd. Volgens de website van de luchthaven worden enkele van de ruim 55 vluchten door Maastricht Aachen Airport overgenomen.

Sommige reizigers hebben begrip voor de stakingen:

Volgens openbaarvervoersbedrijf De Lijn rijdt gemiddeld de helft van alle bussen en trams niet. De hinder is het grootst in de provincies Antwerpen en Limburg, meldt de VRT. Spoorbedrijf NMBS heeft gewaarschuwd dat de helft van de IC-treinen niet rijdt, en dat er ook veel stoptreinen uitvallen. Ook gaan er minder internationale treinen naar Nederland en Frankrijk. Bij de hogesnelheidstreinen van Eurostar zijn meerdere treinen geannuleerd.

Ondanks de overlast in het openbaar vervoer blijft het uitzonderlijk rustig op de weg. "Er staan nergens files van enige betekenis", zegt verkeersexpert Hajo Beeckman tegen de Vlaamse omroep. Waarschijnlijk hebben mensen zich voorbereid op de staking en werken ze veel thuis.

Blokkade aangereden

De landelijke acties hebben ook gevolgen voor de veerdiensten, het ophalen van huisvuil, de postbezorging, de supermarkten, de zorg en het onderwijs. Ook sommige fabrieken liggen stil, zoals bij Volvo Trucks in Gent. De impact van de staking op scholen is nog niet duidelijk. Dat hangt, net als in andere sectoren, af van hoe veel werknemers meedoen aan de acties. Volgens onderwijsvakbond ACOD is de actiebereidheid vooral in het lager onderwijs groot. Sommige scholen geven vandaag afstandsonderwijs andere blijven helemaal dicht.

Ook in de havens veroorzaken de acties veel overlast. Voor de haven van Antwerpen lagen vanochtend zo'n dertig vrachtschepen te wachten. Er zijn minder sleepboten om de schepen binnen te loodsen en niet alle sluizen zijn operationeel. In Zeebrugge is de hinder minder groot.

Op sommige plekken hebben actievoerders blokkades opgeworpen. Een zo'n blokkade bij een bedrijventerrein in het Waalse Verviers werd vanochtend aangereden door een pick-uptruck. Twee vakbondsmedewerkers raakten gewond. Een van hen werd zo'n 30 meter meegesleurd, zegt een woordvoerder van de vakbond CSC. De bestuurder van de auto wordt gezocht door de politie.

Lager pensioen

Met de algemene staking onder aanvoering van de grote bonden ABVV en ACV wordt geprotesteerd tegen aangekondigde maatregelen van de regering. Ze vrezen daardoor langer te moeten werken voor een lager pensioen, financieel gestraft te worden bij ziekte of werkloosheid, en dat werknemers nog flexibeler moeten worden. De liberale vakbond ACLVB doet niet mee met de staking. Die bond wil het sociaal overleg nog een kans geven.

Minister van Financiën en Pensioenen Jan Jambon wil vanmiddag met de vakbonden overleggen. In een video op sociale media reageert hij op de acties. Hij zegt daarin dat de pensioenhervormingen van de regering "geleidelijk" en "sociaal rechtvaardig" zullen zijn.

Een flat in Amsterdam is vannacht volledig ontruimd vanwege een grote brand op de bovenste verdieping van het gebouw. De vlammen sloegen uit de achterkant van de flat aan Overschiestraat in Nieuw-West. Inmiddels is de brand geblust en zijn de meeste bewoners weer thuis. Er vielen geen gewonden.

De brandweer kreeg rond 02.30 uur de melding van de brand binnen. Veel eenheden kwamen ter plaatse om de brand te blussen. Vanwege de grootte van de brand werd besloten om het volledige flatgebouw te ontruimen.

De bewoners werden opgevangen in een hotel in de buurt. Meerdere mensen moesten worden nagekeken door het ambulancepersoneel vanwege het inademen van rook, maar niemand hoefde naar het ziekenhuis, meldt AT5.

Enkele uren later was de brand geblust en liet de brandweer weten dat de meeste bewoners weer terug waren naar hun eigen woning. Voor de bewoners van het appartement waar de brand ontstond en de naastgelegen woningen is opvang geregeld. Wat de oorzaak was van de brand, is nog niet duidelijk.

Steeds minder jongeren zijn financieel gezond. Dat blijkt uit onderzoek van Deloitte, in samenwerking met het Nibud, Tilburg University en Universiteit Leiden. Zij houden bijvoorbeeld structureel geen geld over aan het einde van de maand of hebben geen financiële plannen.

Vorig jaar was 12 procent van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar nog financieel gezond, tegen 18 procent in 2023. Ongeveer een kwart van de jongeren (24 procent) voelt zich machteloos over de financiële situatie.

"Bij jongeren heeft de balans tussen inkomsten en uitgaven onder druk gestaan", zegt Peter van Loon, partner bij Deloitte. Jongeren werken vaker in tijdelijke, kleine contracten waardoor ze bijvoorbeeld minder hebben geprofiteerd van loonsverhogingen afgelopen jaren, terwijl ze wel te maken hebben met stijgende prijzen en hoge woonlasten. Ook hebben jongeren vanwege hun leeftijd minder tijd gehad om een buffer op te bouwen.

Jongeren zijn ook minder bezig met later. Dertig procent van de jongeren zegt alleen bezig te zijn met rekeningen die ze nu moeten betalen, de rest zien ze later wel. Gemiddeld geldt dit voor 15 procent van de huishoudens.

De onderzoekers hebben niet alleen naar jongeren gekeken. Over het geheel genomen is het percentage financieel gezonde huishoudens licht gestegen, van 26 procent naar 30 procent.

Meer werken lijkt te lonen, zeggen de onderzoekers. Twee derde van de Nederlanders die fulltime werken geeft aan (zeer) makkelijk rond te kunnen komen. Toch blijft er ook een substantieel deel van fulltime werkenden over die financieel kwetsbaar of financieel ongezond is. Bij die groep lijken de uitgaven te hoog te zijn om te kunnen dekken met het inkomen.

Dat zou volgens de onderzoekers kunnen komen door de steeds duurder wordende boodschappen en vaste lasten.

Meer uren werken

Praat over financiële problemen, is één van de aanbevelingen van de onderzoekers. Dat kan ook leiden tot meer financieel inzicht.

Daarnaast zou voor bepaalde groepen meer uren werken wel degelijk lonen, zeggen de onderzoekers. Niet alleen voor de korte termijn, maar ook voor de lange termijn, doordat je dan meer pensioen opbouwt.

"Niemand helpt ons. Niemand", roept Ko Nyan verbolgen via een slechte telefoonverbinding. Hij woont in Amarapura, een buitenwijk van de door de aardbeving zwaar getroffen stad Mandalay. Ko en zijn familie hebben de aardbeving van vrijdag overleefd. Toevallig, omdat ze buiten waren toen de aarde in Myanmar hevig begon te schudden.

"Maar ik ben niet thuis. Ons huis is niet meer veilig. 85 procent van de huizen in de stad is kapot", zegt hij. Op tv-beelden is te zien dat reddingswerkers in de stad mensen van onder het puin proberen te halen. Maar die hebben Amarapura volgens Ko Nyan nog niet bereikt. "De overheid werkt niet."

Na ruim vier jaar burgeroorlog is Myanmar in veel opzichten verwoest. Gebouwen en wegen die zijn gebombardeerd, een samenleving met 3,5 miljoen binnenlandse vluchtelingen en een economie die altijd al fragiel was. Volgens experts is het militaire regime daardoor totaal niet uitgerust om een ramp van deze omvang aan te pakken. En dan spreken we niet eens over het feit dat het militaire regime maar 30 tot 35 procent van het land controleert.

Hulp van bevriende landen

Myanmar wil normaliter geen bemoeienis vanuit het buitenland, maar in dit zeldzame geval heeft het leger om internationale hulp gevraagd. Tot nu toe zijn alleen bevriende landen toegelaten. China heeft een team van 37 medische reddingswerkers gestuurd. Thailand vliegt militairen in om te helpen bergen. India stuurde tonnen aan voedsel, slaapzakken, tenten en andere hulpgoederen.

Ook Singapore en Japan hebben hulp toegezegd. Maar internationale hulporganisaties tasten nog af wat er mogelijk is. Uit een belronde van de NOS blijkt dat veel hulporganisaties de situatie erg complex vinden. De wil om te helpen is er wel, maar het leger probeert de touwtjes strak in handen te houden. En dat alles in een land dat nog in burgeroorlog is.

Maar de tekorten spelen nu. "We hebben water, voedsel en medicijnen nodig", zegt Ko. "De situatie is echt verschrikkelijk." Er worden zo'n 1700 doden gemeld, maar alles wijst erop dat het er veel meer zijn. Volgens het onafhankelijke nieuwsmedium Myanmar Now zijn crematoria overbelast. "Gisteren hebben we 300 mensen gecremeerd. Vandaag al 200", meldde een anonieme bron aan het medium.

Journalisten in de rij

Journalisten zouden heel graag met eigen ogen willen zien wat de omvang van de ramp is. Maar het Myanmarese regime heeft bijna nooit pottenkijkers geduld, of er nu oorlog, vrede of een natuurramp was.

In de Thaise hoofdstad Bangkok bellen en appen journalisten elkaar suf met vragen over de mogelijkheid om Myanmar binnen te kunnen. Ze sluiten aan in de rij bij de Myanmarese ambassade voor een visumaanvraag, waarvan iedereen vermoedt dat die waarschijnlijk wordt afgewezen.

En ondertussen lijkt de burgeroorlog nog altijd door te woeden. De grootste verzetsgroep die uit de coup in 2021 is ontstaan heeft een staakt-het-vuren afgekondigd van twee weken. Maar volgens de BBC heeft het leger meerdere luchtaanvallen uitgevoerd waarbij doden zijn gevallen. Ná de aardbeving.

"Ze zijn het leger, ze hebben wapens, ze vechten", zegt de nog altijd verbolgen Ko Nyan. "Ze houden zich alleen maar met de burgeroorlog bezig."

Acteur Bruce Glover is op 92-jarige leeftijd overleden. Zijn zoon Crispin Glover maakte dit weekend bekend dat zijn vader eerder deze maand is gestorven.

Glover was jarenlang een bijrolacteur in films, tv-series en Broadwaytoneelstukken. Het bekendst was hij van zijn rol als Bond-schurk Mr. Wint in Diamonds are forever, waar hij als handlanger van Bonds aartsvijand Blofeld Sean Connery naar het leven staat.

Deze Bond-film, waarin Connery terugkeerde in de hoofdrol na het eenmalige optreden van George Lazenby, is nog altijd het enige deel in de reeks dat zich gedeeltelijk afspeelt in Nederland. Mr. Wint vermoordt er met zijn partner Mr. Kidd een smokkelaar die voor Blofelds geheime ruimteproject diamanten verdonkeremaande.

In de film kijken Glovers Wint en Putter Smiths Kidd toe vanaf de Magere Brug in Amsterdam terwijl het slachtoffer in het zicht van toeristen op een passerende rondvaartboot uit het water wordt gevist.

De komst van 's werelds beroemdste spion leidde in 1971 tot veel media-aandacht in Nederland. De scène bij de Amstel leidde tot beroering bij omwonenden, van wie er een met een alarmpistool schoot om opnames te verstoren. Ook bleek dat de crew niet de sluiswachter had ingelicht, waardoor de brug tijdens de opnames open moest om schepen te laten passeren.

Daarnaast was er veel aandacht voor de komst van Sean Connery, al was die volgens een krantenverslaggever "kalend en met een duidelijke aanzet tot een buikje en onderkin". De Telegraaf schreef teleurgesteld "de vrouwelijke Bond-menagerie is in Londen achtergebleven".

Na één draaidag trok het circus weer door. Glovers Wint wordt aan het eind van de film vermoord door Bond: hij probeert de spion op te blazen met een explosief verstopt in een bombe-surprisetoetje, maar wordt zelf met bom en al in de oceaan gegooid. "Roger Moore vond dat het geinigste Bond-moment ooit", zei Glover trots over het oordeel van Connery's opvolger.

Glover zei dat hij als kind tijdens een kerstvoorstelling al merkte hoe hij het publiek kon bespelen. Omdat de aanwezigen moesten lachen toen hij als herbergier Jozef en Maria wegstuurde met een luidkeels "Geen plek in de herberg", zette hij zijn enige zinnetje bij de volgende voorstelling nog meer aan. "De dominee probeerde me te pakken maar ik rende rond het altaar schreeuwend 'Geen plek in de herberg'. Hilarisch."

Hoewel je in het keiharde arbeidersmilieu van Chicago voor mietje werd uitgemaakt als je wilde acteren, volgde Glover toch zijn hart. Zijn eerste betaalde baantje was bij een stripshow, waar hij de danseres moest belagen in een gorillapak. Om zich in te leven, bezocht hij Bushman, de gorilla in de zoo van Chicago.

"Hij gaf me mijn eerst acteerles. Hij vertelde me: denk mijn gedachten en doe mijn bewegingen", vatte Glover die ervaring samen. "Ik wilde begrijpen wat hij meemaakte door mijn lichaam hetzelfde te laten doen."

Bekende zoon

Glover acteerde daarna in toneelstukken op Broadway met Bette Davis en Anne Bancroft, had een bijrolletje in Chinatown en kwam voorbij in uiteenlopende series als The Six Million Dollar Man, The A-team, Kojak, Dukes of Hazzard, Murder, she wrote en Battlestar Galactica. Daarnaast gaf hij acteerles in Hollywood.

Ook zijn zoon Crispin ging het vak in, waar hij bekend werd als bijvoorbeeld de laffe vader in Back to the future en schurk in Charlie's Angels. Crispin zou zijn vader op hoge leeftijd ook nog regisseren in de film It Is Fine! Everything Is Fine.

De Franse politica Marine Le Pen krijgt vandaag te horen hoe haar politieke toekomst eruitziet. Ze wordt verdacht van verduistering van overheidsgeld en de Franse rechter doet vandaag uitspraak in die zaak.

Justitie heeft geëist dat Le Pen de cel in gaat. Maar de gevoeligheid ligt ook bij een ander punt: de aanklager eiste ook dat Le Pen zich de komende vijf jaar niet verkiesbaar mag stellen. Als de rechter die eis volgt zou Le Pens politieke carrière weleens voorbij kunnen zijn.

Ze wil namelijk meedoen aan de presidentsverkiezingen in 2027. Maar als ze zich niet verkiesbaar mag stellen kan ze ook niet meedoen aan die verkiezingen. Ze mag wel gewoon in het parlement blijven zitten, omdat ze daarvoor al eerder is verkozen.

Bijval

Le Pen noemde de strafeis van het Franse OM buitenproportioneel. "De Fransen zouden daardoor niet kunnen stemmen op degenen op wie ze willen stemmen." Haar rechts-radicale partij Rassemblement National ziet de strafeis als een aanslag op de democratie. Marine Le Pen is één van de populairste politici in het land en haar partij heeft de meeste zetels in het Franse parlement.

Le Pen krijgt ook bijval van anderen. Critici vinden dat een rechter niet op de stoel van de kiezer moet gaan zitten. "Het zou choquerend zijn als Marine Le Pen zich niet verkiesbaar kan stellen", zei Gérald Darmanin november vorig jaar, toen hij nog geen minister van Justitie was. "De strijd met Le Pen voer je in de stemlokalen en nergens anders."

Ook de huidige premier, François Bayrou, sprak zich uit. "Het zou heel gek zijn als deze straf wordt opgelegd en uitgevoerd."

Volgens de Franse wet wordt een vonnis van de rechter normaal gesproken opgeschort als de veroordeelde beroep aantekent tegen dat vonnis. Als Le Pen vandaag wordt veroordeeld zou ze in dat geval in beroep kunnen gaan en zou de uitvoering van haar straf worden opgeschort. En omdat beroepszaken in Frankrijk soms jaren op zich kunnen laten wachten, zou Le Pen gewoon mee kunnen doen aan de verkiezingen in 2027.

Maar de rechter mag in sommige gevallen bijvoorbeeld als het gaat om niet-verkiesbaar zijn ook beslissen om die straf, of een deel van de straf, per direct op te leggen. Dat betekent dat het vonnis tegen Le Pen meteen wordt uitgevoerd, óók als ze beroep aantekent. Het Franse OM heeft geëist dat ze zich per meteen vijf jaar lang niet verkiesbaar mag stellen, dus van 2025 tot 2030. De rechter kan die strafeis vandaag in haar vonnis volgen of naast zich neer leggen.

Zo komt Le Pen aan bij de rechtbank:

De rechtszaak tegen Le Pen en meer dan twintig andere verdachten gaat over het ontvreemden van Europees geld. De Europese Unie geeft politieke partijen financiële bijdragen om assistenten van te betalen in het Europees parlement. De Franse justitie verdenkt Le Pen ervan die assistenten niet voor het Europees parlement te hebben laten werken maar voor haar eigen partij in Frankrijk.

Het geld uit Brussel werd dus oneigenlijk gebruikt, aldus justitie. Dat zou zijn gebeurd van 2004 tot en met 2016 en het gaat volgens justitie om zo'n 4,5 miljoen euro die is verduisterd.

De maximale straf die ze daarvoor kan krijgen is 10 jaar cel, een boete van 1 miljoen euro en dus ook het verbod om zich verkiesbaar te stellen.

Sommigen verwachten dat Le Pen mogelijk haar 'tweede man', Jordan Bardella wil laten meedoen aan de komende presidentsverkiezingen als ze zelf niet mee mag doen. Bardella zou dan vervolgens Marine Le Pen als premier of minister kunnen aanstellen, dat zijn namelijk geen gekozen functies. Maar grondwetspecialisten zijn het er niet over eens of zo'n benoeming, na een veroordeling tot 'niet verkiesbaar zijn', is toegestaan.

Goedemorgen! Een grote NAVO-oefening met tegen de honderd vliegtuigen begint in Leeuwarden. En een 24 uursstaking in België tegen de sociaaleconomische plannen van de regering.

Eerst het weer: vanochtend nog vrij veel bewolking. Vanmiddag wordt het zonniger met 12 tot 15 graden. Er waait een noordenwind. Komende dagen blijft het zonnig en wordt het steeds warmer.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In de Myanmarese stad Mandalay is bijna 60 uur na de aardbeving van vrijdag nog iemand levend onder het puin vandaan gehaald. Volgens de Chinese ambassade in Myanmar heeft een Chinees reddingsteam een vrouw gevonden onder een ingestort hotel. De reddingsactie duurde volgens de Chinezen meer dan 5 uur. De vrouw zou het relatief goed maken.

Het dodental is volgens het militaire bewind in Myanmar opgelopen tot boven de 1700, met daarnaast zo'n 3400 gewonden en 300 vermisten.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Suske en Wiske bestaan 80 jaar. De stripfiguren van Willy Vandersteen hebben nog altijd veel fans. Verslaggever Henrik-Willem Hofs sprak er een paar in het Suske en Wiske-museum in Kalmthout:

Fijne dag!

In de zwaar getroffen stad Mandalay in Myanmar hebben Chinese reddingswerkers de afgelopen uren vier mensen levend onder het puin gehaald, melden Chinese staatsmedia.

Drie van hen werden gered uit een ingestort appartementencomplex. Het gaat om een zwangere vrouw en een meisje van 5. Wie de derde persoon is, is niet duidelijk.

Het kind zou in stabiele toestand verkeren, details over de gesteldheid van de vrouw zijn niet bekendgemaakt. Beiden zijn naar het ziekenhuis gebracht.

Een vierde slachtoffer werd onder het puin van een verwoest hotel gevonden. Een Chinees team, geholpen door Russische en Myanmarese hulpverleners, was 5 uur bezig om de vrouw eruit te halen. De Chinese ambassade in Myanmar zegt dat ze in stabiele toestand verkeert.

Dit zijn beelden van reddingswerkers:

Mandalay ligt vlak bij het epicentrum van de aardbeving van vrijdag die met een kracht van 7,7 veel verwoestingen aanrichtte in Myanmar en ook buurland Thailand raakte.

In Myanmar meldden staatsmedia vanochtend dat het dodental is opgelopen tot boven de 1700. Een exact aantal gaf een woordvoerder van de militaire machthebbers niet. Net als gisteren zouden er 3400 gewonden zijn en 300 vermisten. De junta heeft een week van nationale rouw afgekondigd.

Het dodental in Thailand staat op 19. De meeste slachtoffers kwamen om het leven toen in de hoofdstad Bangkok een kantoorgebouw in aanbouw instortte. 33 mensen raakten gewond en er zijn meer dan 70 vermisten.

De zoekactie op de bouwplaats wordt bemoeilijkt doordat de constructie erg instabiel is. Wel zijn er volgens de gouverneur van Bangkok tekenen van leven waargenomen van drie mensen.

In delen van de provincie Ontario in Canada zitten 300.000 huishoudens zonder stroom door ijzelbuien die afgelopen weekend over het gebied trokken.

"De stroomuitval wordt grotendeels veroorzaakt door takken van bomen die door de opeenhoping van ijzel worden verzwaard", meldt energieleverancier Hydro One. Daarnaast meldt de leverancier dat er in centraal Ontario een risico is op overstromingen. Volgens de energieleverancier waren er zondagmiddag meer dan 350.000 klanten getroffen. Naar verwachting is de stroomvoorziening op 1 april weer hersteld.

Nutsbedrijf Alectra zei zondag dat er ongeveer 35.000 klanten zonder stroom zaten. Dat was voornamelijk in Barrie het geval, een stad ten noorden van Toronto. Om de problemen te verhelpen worden alle beschikbare middelen ingezet, meldt Alectra. "De voortgang is traag vanwege het ijs op de leidingen", zei het bedrijf.

Op sociale media worden beelden gedeeld van bomen die door het ijs zijn omgevallen:

De stad Orillia in Ontario heeft de noodtoestand uitgeroepen vanwege het noodweer. "Dit is een zeer ernstige situatie met gevaarlijke wegomstandigheden, omgevallen bomen en elektriciteitsleidingen, en schade aan de openbare en particuliere infrastructuur", aldus de stad in een verklaring.

Het Canadase weerinstituut Environment Canada heeft waarschuwingen afgegeven voor winterse buien met ijzel in hoofdstad Ottawa en delen van Quebec. De kans op sneeuw gemengd met ijskorrels houdt in sommige regio's naar verwachting tot maandagochtend aan.

Gisteravond heeft bij winkelcentrum Mall of the Netherlands in Leidschendam een explosie plaatsgevonden. Bij de gevel van een ingang van het winkelcentrum ontstond een klein brandje dat snel kon worden geblust. De schade aan het pand lijkt mee te vallen.

De explosie gebeurde bij de ingang van het winkelcentrum aan de kant van de Jumbo en Daka. De politie werd gebeld door getuigen die mensen hadden zien lopen bij de plek waar de explosie was geweest. Een woordvoerder van de politie meldt dat er nog geen aanhoudingen zijn verricht.

Het winkelcentrum in Leidschendam was vorige maand ook al doelwit van een explosie.

De vakbonden in België hebben opnieuw opgeroepen tot een staking uit protest tegen de hervormingsplannen van de onlangs aangetreden regering-De Wever. De voor vandaag aangekondigde algemene staking had zondag al gevolgen.

Op de luchthavens van Zaventem en Charleroi was het gisteren extra druk, schrijft de VRT in een liveblog. Mensen die niet het risico willen lopen dat ze hun bestemming niet bereiken, probeerden zondag alvast een vlucht te nemen. Dat leidde tot lange rijen. Morgen worden veel vluchten geannuleerd.

Er zullen vandaag opnieuw ook minder internationale treinen rijden van en naar Nederland en Frankrijk. De spoorwegen staakten de hele vorige week al en dat duurt tot morgenavond.

Scheepvaart ligt al stil

Het scheepvaartverkeer van de Noordzee naar Gent lag gisteren al sinds 19.00 uur stil. En het agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust meldde dat er al 34 schepen lagen te wachten om vanaf de Noordzee een haven - in veel gevallen die van Antwerpen - binnen te kunnen varen of om een haven uit te varen. De loodsen leggen naar verwachting vrijwel allemaal het werk neer.

De havenarbeiders staken niet de hele dag, maar houden werkonderbrekingen van een uur per ploeg. Er is nog veel onduidelijkheid over de impact van de geplande hervormingen op hun sector.

Ook het onderwijs zal niet helemaal platliggen. Voor het weekeinde leek het erop dat een vijfde van het personeel van plan is te staken. Veel scholen zullen de leerlingen wel opvangen als er geen les wordt gegeven.

Ziekenhuizen, gevangenissen, supermarkten

In zorginstellingen zijn ludieke acties en werkonderbrekingen gepland. Sommige ziekenhuizen werken met een minimale bezetting, waardoor niet-dringende behandelingen kunnen worden uitgesteld.

De gevolgen van de staking zullen ook merkbaar zijn bij gemeenten, in gevangenissen, bij grote bedrijven, in supermarkten en in andere winkels.

In Myanmar wordt nog met man en macht gezocht naar overlevenden van de zware aardbeving. Ruim 2,5 dag na de natuurramp worden nog altijd mensen levend onder het puin gehaald, maar de kans daarop slinkt met het uur.

"Er worden meer lichamen dan overlevenden gevonden", zegt een inwoner van de plaats Sagaing tegen een verslaggever van Al Jazeera. De stad met zo'n 70.000 inwoners ligt vlak bij het epicentrum van de beving. "Elke windvlaag hier vult de lucht met de geur van lijken", wordt de inwoner geciteerd.

Komende week worden dagelijks temperaturen tot 40 graden verwacht. Daarbovenop is er een tekort aan materieel om burgers te redden uit ingestorte gebouwen. Op veel plekken wordt daarom met de hand gezocht.

Vier mensen gered

In het aardbevingsgebied in Centraal-Myanmar zijn vandaag zeker vier mensen gered, schrijft de BBC. Ze werden uit een school gehaald die in elkaar was gezakt. De Britse omroep baseert zich op de brandweer van Myanmar.

Gisteren werden verspreid over het rampgebied tientallen mensen gered, maar het overzicht ontbreekt. Vele honderden mensen worden vermist. Volgens de autoriteiten zijn er zo'n 1700 doden geteld, maar dat aantal zal naar verwachting nog fors oplopen.

Dit zijn beelden van reddingswerkers:

Ook buurland Thailand is getroffen door de aardbeving. Het dodental daar is opgelopen tot achttien. Het lokale bestuur van de hoofdstad Bangkok heeft ruim 9500 meldingen van schade aan gebouwen binnengekregen.

Vele tientallen mensen liggen nog beklemd onder een ingestorte wolkenkrabber in Bangkok. Met name bouwvakkers worden vermist; het ging om een flat van dertig verdiepingen in aanbouw. Met drones en honden zoeken reddingswerkers naar slachtoffers.

Twee mensen die vastzaten in verband met de dood van een baby van zes maanden in Rotterdam zijn weer op vrije voeten. Het gaat om de ouders van het kindje, een vrouw van 31 en een man van 29. Ze blijven nog wel verdachten, meldt de politie.

De politie werd donderdagavond gebeld dat de baby niet meer reageerde. Reanimatie mocht niet meer baten. De ouders werden aangehouden omdat ze werden verdacht van betrokkenheid bij zijn dood.

Uit het rechercheonderzoek is gebleken dat het letsel van het jongetje waarschijnlijk niet met opzet is toegebracht. Mogelijk is er sprake van nalatigheid, maar er is meer onderzoek nodig om het beeld compleet te krijgen.

Doodsoorzaak nog niet duidelijk

Volgens de politie kan het nog maanden duren voordat de doodsoorzaak duidelijk is. Het lichaam van het kindje is wel vrijgegeven.

Een ander kind uit het gezin, een meisje van 3, is onder toezicht gesteld en wordt opgevangen bij familie.

In de Zwitserse plaats Vevey heeft een jonge winkeldief zijn inbraak met de dood moeten bekopen. Een 16-jarige jongen werd in de nacht van vrijdag op zaterdag buiten bewustzijn gevonden tussen de schuifdeuren van een broodjeszaak.

De jongen zat ter hoogte van zijn nek vastgeklemd tussen de deuren. Reanimatie mocht niet meer baten.

De politie onderzoekt wat er precies is gebeurd. Volgens de eerste berichten slaagde de jongen erin met geweld de elektrische toegangsdeur te openen en zijn bovenlichaam ertussen te wringen. Toen de deur weer sloot, kwam hij klem te zitten.

Vevey is een stadje met zo'n 20.000 inwoners in het kanton Vaud. Het ligt 15 kilometer ten oosten van Lausanne aan het Meer van Genève.

De Amerikaanse acteur en voormalig tieneridool Richard Chamberlain is op 90-jarige leeftijd overleden. Hij was met name beroemd vanwege zijn tv-werk. Zo won Chamberlain in de jaren 60 en 80 drie Golden Globes voor zijn hoofdrollen in de series Dr. Killdare, Shogun en The Thorn Birds, die in Nederland werd uitgezonden als De Doornvogels.

De acteur overleed gisteren in zijn woonplaats Waimanalo op Hawaï als gevolg van een beroerte. "Onze geliefde Richard is nu bij de engelen", zegt Martin Rabbett, de levenspartner van Chamberlain, in een verklaring.

Dubbelleven

De in 1934 geboren acteur hield decennialang geheim dat hij homoseksueel was. Bij de publicatie van zijn memoires in 2003 kwam Chamberlain openlijk uit voor zijn geaardheid. "Het dubbelleven dat ik leidde, leek na een tijdje onderdeel van het spel", citeert The New York Times uit een tv-interview. "Weet je, je publieke imago is ook onderdeel van de show."

Toen hij in jaren 50 begon met acteren, was homoseksualiteit nog taboe in Hollywood. Chamberlain werd aanvankelijk vooral gecast vanwege zijn uiterlijk, voor weinig rebelse rollen. Zijn doorbraak op tv was in Dr. Killdare (1961-66), waarin hij de titelrol speelde.

Gedurende de vijf jaar dat de show werd uitgezonden, kreeg hij naar verluidt zo'n 12.000 brieven per week van fans. "Dat zijn er meer dan Clark Gable ooit heeft gehad", grapte Chamberlain daarover in een podcast van de Golden Globes in 2022.

In tegenstelling tot Gable, die de bijnaam The King of Hollywood had, brak Chamberlain nooit echt door op het witte doek. Hij speelde bijvoorbeeld wel Aramis in meerdere films over de drie musketiers, maar bleef toch vooral bekend als The King of the mini-series.

Positieve reacties op Hamlet

Het lukte de acteur wel zijn imago als 'mooiboy' te ontstijgen. Britse critici waren positief verrast toen hij in 1969 Hamlet vertolkte in het gelijknamige toneelstuk van William Shakespeare. "Iedereen die komt om de populaire Amerikaanse tv-acteur Richard Chamberlain te bespotten als Hamlet, komt bedrogen uit", stond in een recensie van The Times of London.

In 2010 kreeg de acteur de vraag hoe hij herinnerd wilde worden. "Ik ben er niet in geïnteresseerd om herinnerd te worden", gaf hij als antwoord.

Afgaand op vandaag zou je het misschien niet denken, maar ook komende week krijgen we zonnig lenteweer. Na een winderige zondag wordt het rustiger en met veel zon gaan de temperaturen weer flink omhoog.

Morgen is het al een stuk rustiger dan vandaag. De noordelijke wind is matig en er is veel zon. Er ontstaan wel makkelijk stapelwolken in het binnenland, maar het blijft droog. In het noorden houdt de noordelijke wind de temperaturen nog in bedwang; op de Wadden wordt het 10 graden, in het zuiden kan het alweer 15 graden worden.

Vanaf dinsdag waait de wind een aantal dagen uit het oosten. Wolken zijn er niet of nauwelijks en overdag wordt het steeds warmer. Donderdag wordt het zelfs 18 tot 20 graden; volop lente dus.

Met weinig wind en amper wolken in de nacht, koelt het nog wel behoorlijk af. Op beschutte plaatsen is ook richting het einde van de week een graadje vorst zelfs niet uitgesloten.

Vanaf morgen is de Polderbaan op Schiphol weer volledig open voor al het vliegverkeer, een week eerder dan gepland. Vanwege de schittering van een nabijgelegen zonnepark was de start- en landingsbaan sinds begin deze maand enkele uren per dag niet beschikbaar. Piloten hadden last van de reflectie.

Omdat de stand van de zon is veranderd, wordt het zicht van de piloten niet meer belemmerd, meldt de luchthaven. "Op dit moment is er geen veiligheidsrisico."

Een blijvende oplossing voor het probleem is er nog niet. Daarover overleggen Schiphol, de gemeente Haarlemmermeer en de eigenaar van het zonnepark nog. "Die structurele oplossing blijft noodzakelijk, omdat de schittering in de loop van het jaar weer terugkomt", aldus de luchthaven.

Urgentie

Het gaat om een zonnepark van De Groene Energie Corridor (DGEC), tegen de A9 en recht onder de aanvliegroute van de Polderbaan. De zonnepanelen zijn daar eind vorig jaar geplaatst en wekken voldoende energie op voor 40.000 huishoudens. Het college van Haarlemmermeer liet deze maand in een brief aan de raad weten dat DGEC de "urgentie begrijpt" en onderzoekt welke maatregelen ze kunnen nemen.

Deze week zei het college voornemens te zijn om 5000 zonnepanelen, ongeveer de helft van het park, tijdelijk te laten weghalen. De gemeente heeft ervoor gekozen de producent schadeloos te stellen bij het weghalen van de zonnepanelen.

In Noorwegen is een raket van Isar Aerospace gelanceerd. De eerste testvlucht van de Spectrum-raket duurde ongeveer 30 seconden, waarna de vlucht werd afgebroken en de raket gecontroleerd in zee stortte. Het is uiteindelijk de bedoeling om een raket in een baan om de aarde te brengen. Dat is bij de eerste test dus niet gelukt, maar toch spreekt het Duitse Isar Aerospace van een succes.

"Met deze testvlucht zijn we in staat waardevolle gegevens te verzamelen voor de volgende vluchten", laat het bedrijf weten op X. "Raket #2 en #3 zijn al in productie. Isar Aerospace bereidt zich voor op de volgende lancering."

De missie heeft de naam Going Full Spectrum. Het bedrijf doet alles grotendeels zelf: de productie, de testen en de bouw van de lanceerlocatie.

De Spectrum is een 28 meter lange tweetrapsraket die Isar Aerospace zelf heeft ontworpen en gebouwd. Volgens Isar is het voor het eerst dat een raket wordt gelanceerd door een bedrijf dat volledig met privaat geld is gefinancierd.

Er wordt gebruikgemaakt van nieuwe technologieën en moderne materialen. Zo is een deel van de motoren met 3D-printers gemaakt. Dat maakt het makkelijk om aanpassingen te doen. De brandstof bestaat uit vloeibare zuurstof en propaan.

Satellieten

Isar zegt te opereren in het belang van volgende generaties. "Dat is belangrijk voor gps, communicatie, internet, maar ook voor het voorspellen van stormen, overstromingen en natuurbranden, waardoor levens en natuur kunnen worden gespaard", zegt Juliana Metzler van het bedrijf. Ze benadrukt het belang van de onafhankelijkheid van het bedrijf van overheden.

Het bedrijf heeft gekozen voor het eiland Andøya in het noorden van Noorwegen als lanceerlocatie, onder meer omdat de lancering dan niet boven bewoond gebied gebeurt.

Het is de bedoeling dat de Spectrum satellieten in een baan om de aarde gaat brengen. De raket kan kleine en middelgrote satellieten vervoeren.

Verschillende landen hebben al belangstelling getoond in de ruimtevluchten, onder meer Zweden en Groot-Brittannië, als alternatief voor commerciële lanceringen vanuit de VS, zoals met het bedrijf SpaceX van Elon Musk. Ook wordt de concurrentie aangegaan met de Franse ArianeGroup, die raketten lanceert vanuit Frans-Guyana. De Europese ruimteorganisatie ESA maakt meestal gebruik van deze lanceerbasis en van de basis op Cape Canaveral in Florida.

De dichtstbijzijnde concurrenten voor Andøya zijn de lanceerinstallaties in Zweden en op de Schotse Shetland-eilanden. Alle drie de locaties maken het in de toekomst voor Europa mogelijk ruimtevluchten in eigen hand te houden.

De testvlucht was al voor eerder deze week gepland, maar werd twee keer uitgesteld vanwege de weersomstandigheden.

"Het wordt heus niet zo groot" en "er komen slechts tweehonderd bezoekers". Dat zegt de gemeente Venetië in een statement over het huwelijk van zakenman Jeff Bezos en zijn aanstaande Lauren Sanchez. De aankondiging van het huwelijksfeest eind juni doet flink wat stof opwaaien in de Italiaanse stad.

Want de multimiljardair schijnt van alles van plan te zijn. Zo zal de stad volgens verschillende media worden overspoeld door vrienden van het superrijke koppel. Om al die mensen te vervoeren zou Bezos praktisch alle gondels en watertaxi's in de stad hebben afgehuurd om zijn gasten te vervoeren. En dat in een periode waarin Venetië sowieso al massaal wordt bezocht door toeristen.

Chique hotels volgeboekt

Maar zorgen zijn dus niet nodig volgens het stadsbestuur. "Het is hun hoogste prioriteit om ervoor te zorgen dat de stad normaal functioneert, voor iedereen, zonder abnormale verstoring voor wie dan ook", aldus de gemeente. "Onze stad heeft veel ervaring met internationale evenementen, waarvan veel ook veel groter dan dit."

Toch plaatst de BBC vraagtekens. De omroep belde met alle luxe hotels in de stad, en concludeerde dat ze allemaal zo goed als volgeboekt zitten in het weekend dat het huwelijk gaat plaatsvinden, eind juni. Onder die hotels is ook het Gran Aman Hotel, waar George en Amal Clooney elkaar in 2014 het jawoord gaven.

Het huwelijk van de oprichter van Amazon zou overigens niet in een hotel zijn, maar op zijn eigen megajacht, dat in de lagune van Venetië zou aanmeren.

'Wij werken samen'

Ook de burgemeester van de stad, Luigi Brugnaro, komt in de verklaring aan het woord. "We werken samen met de organisatoren en ondersteunen hen om ervoor te zorgen dat het evenement absoluut respectvol zal zijn voor de kwetsbaarheid van de stad", zegt hij.

Hoe groot het ook mag worden, in de stad hebben de inwoners in ieder geval geen zin in het spektakel, tekende The Guardian op. "Dit gaat heel veel overlast opleveren", aldus gids Fransesca. "En ik denk dat de meeste inwoners dat ook vinden. We zitten al jaren met veel problemen die met het massatoerisme te maken hebben en nu krijgen we dit."

Ook het huwelijk van George en Amal Clooney vond ze maar niks. "Het was onmogelijk om van A naar B te komen, alles was afgezet". Toch vond ze dat beter, want "de Clooneys waren erg aardig". Maar nu? "We hebben geen idee hoe deze mensen zich gaan gedragen."

Het is allemaal geen reden voor de burgemeester om de boel af te blazen: "Wie van Venetië houdt, is altijd welkom."

Minister Faber van Asiel en Migratie verzet zich tegen het geven van een koninklijke onderscheiding aan vijf oud-medewerkers van het COA, dat verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers. Dat bevestigt de PVV-minister na een bericht van De Telegraaf. Coalitiegenoten VVD, NSC en BBB zijn niet te spreken over de weigering.

Faber wil haar handtekening niet zetten onder de voordrachten van de vijf, die als vrijwilligers bij het COA meehielpen bij de opvang. "Hun werk staat haaks op mijn beleid, ik sta voor een streng asielbeleid, want ik wil de instroom drastisch verlagen en het aantal verblijfsvergunningen ook", laat Faber weten.

Normaal een formaliteit

Het is zeer ongebruikelijk wat de minister doet. Of iemand in aanmerking komt voor een lintje wordt bepaald door het zogeheten Kapittel voor de Civiele Orden. Daar gaat een heel traject aan vooraf. Als burgers vinden dat iemand een onderscheiding zou moeten krijgen kunnen ze dat melden bij de gemeente.

De burgemeester en de commissaris van de Koning moeten vervolgens hun goedkeuring geven, waarna de aanvraag wordt doorgestuurd naar het Kapittel. Een minister neemt de adviezen van het Kapittel eigenlijk altijd over. Het zetten van een handtekening en het maken van een koninklijk besluit zijn normaal gesproken een formaliteit.

Verbaasd

Het COA voert in opdracht van Fabers eigen ministerie de wettelijke taak uit om onderdak te bieden aan asielzoekers. De organisatie heeft naar eigen zeggen met grote verbazing kennisgenomen van Fabers weigering. "Wij vinden het juist vanzelfsprekend dat mensen die zich enorm inzetten door andere mensen te helpen, hiervoor erkenning mogen krijgen", zegt COA-bestuursvoorzitter Schoenmaker.

Het is niet zo dat ze nu ook echt geen lintje krijgen. De handtekening kan eventueel ook gezet worden door een ander lid van de ministerraad.

'Pamperen'

PVV-leider Wilders steunt zijn minister volledig. "Waarom zouden we mensen die meewerken aan het pamperen van asielzoekers belonen met een koninklijk lintje?", schrijft hij op X.

Bij de coalitiepartners VVD, NSC en BBB klinkt een ander geluid. NSC-voorman Omtzigt vindt het "bizar" dat Faber lintjes weigert aan mensen van haar eigen dienst. BBB-leider Van der Plas noemt het "heel, heel triest" en VVD-leider Yesilgöz schrijft op X: "Laten we alsjeblieft volwassen met elkaar omgaan in dit land en vrijwilligers danken voor hun inzet."

Ook CDA-fractievoorzitter Bontenbal reageert op X afkeurend: "Koninklijke onderscheidingen zijn van de samenleving en worden aangevraagd door mensen uit de samenleving. Moet dan alles politiek gemaakt worden? Minister Faber gaat hier de grenzen van het fatsoen over."