NOS Nieuws - Algemeen

Het is zwarte zaterdag en dat veroorzaakt vooral veel drukte op de Franse wegen. Op de piek om 11.40 uur stond er 1273 kilometer file in het land, ruim 200 kilometer meer dan vorige week.

"We zien vooral veel terugkerend vakantieverkeer", zegt een woordvoerder van de ANWB.

De drukte neemt langzaam af, maar reizigers moeten tot 14.00 uur rekening houden met vertragingen. Onder andere op de Route du Soleil, de snelweg van de Franse hoofdstad naar de Côte d'Azur, en de A9, die Orange verbindt met de Spaanse grens, staan files.

Hitte

De ANWB waarschuwt voor de A75, normaal gesproken een goed alternatief is voor de A7. Daar is een ongeluk gebeurd en reizigers moeten ook daar rekening houden met vertraging.

In het zuiden van Frankrijk geldt een weerwaarschuwing voor extreme hitte. De ANWB adviseert weggebruikers om de auto goed te controleren voordat ze de weg opgaan.

"Als je pech krijgt, zorg dat je beschutting kunt opzoeken, bijvoorbeeld met een paraplu in de auto," aldus de ANWB. "Zorg ook altijd dat je voldoende water in de auto hebt, vooral als je reist met huisdieren."

In de Alpenlanden is de drukte vergelijkbaar met vorige week, zegt de ANWB. Ook daar is het voornamelijk drukker op de wegen door terugkerend verkeer. "Maar nergens is er meer dan een uur tot anderhalf uur vertraging," aldus de woordvoerder.

Reizigers op de A10, ook wel de Tauern Autobahn tussen Salzburg en Villach, moeten rekening houden met drukte. Ook bij de Zwitserse Gotthardtunnel en de Karawankentunnel in Oostenrijk staan files.

In Nederland gaan de scholen in het zuiden van het land op maandag 18 augustus alweer open. "Maar ook in delen van Duitsland en in de Scandinavische landen komt de vakantie ten einde. Daarom is er vooral veel terugkerend verkeer."

De man die begin deze week zijn sigaret aanstak met het herdenkingsvuur bij de Arc de Triomphe in Parijs, is veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van drie maanden. De zaak leidde tot veel ophef in Frankrijk.

De rechter acht de man schuldig aan het ontheiligen van het Graf van de Onbekende Soldaat. Daar liggen resten van een niet-geïdentificeerde soldaat die sneuvelde in de Eerste Wereldoorlog. De eeuwige vlam is een eerbetoon aan alle omgekomen soldaten.

De 47-jarige Hakim H. stak maandagavond zijn sigaret aan met de eeuwige vlam. Op beelden was te zien dat hij hurkte voor het herdenkingsvuur, zijn sigaret bij het vuur houdt en na het aansteken wegloopt.

De beelden werden massaal gedeeld online en zorgden voor veel ophef.

Veel mensen reageerden verontwaardigd op de beelden. Zo noemde de Franse minister van Veteranenzaken het gebruik van de vlam voor het aansteken van een sigaret "een belediging voor de gesneuvelden, de geschiedenis en ons land".

De Franse minister van Binnenlandse Zaken noemde het een "onwaardige en ellendige daad". Hij gaf aan de verblijfsvergunning van de man te willen intrekken. De Marokkaanse Hakim H. heeft een vergunning tot oktober 2025 en die wordt mogelijk ingetrokken.

De man heeft tijdens de snelrechtzitting gereageerd op zijn actie. Hij noemde het "de domheid van de eeuw". Hij zei dat het hem spijt en dat hij zijn excuses aanbiedt aan alle Fransen. Hij zei dat hij onder invloed was van alcohol en medicijnen toen hij een vuurtje zocht.

Het lijkt erop dat de wolf een zomerpauze inlast. Het aantal aanvallen op schapen is sinds half mei flink afgenomen. Een zomereffect dat ook in voorgaande jaren al zichtbaar was. Vermoed wordt dat de wolven zich dan voeden met jonge reeën en andere pasgeboren dieren.

"Het dier maakt een kosten-batenanalyse en wordt bovendien beïnvloed door de opgedane ervaring", zegt wolvendeskundige Timo van der Veken bij RTV Drenthe. "De wolf is een opportunist."

Het zomereffect blijkt uit het aantal meldingen van gedode schapen bij Bij12. Dat is de organisatie die voor veehouders een schadevergoeding regelt als uit DNA-onderzoek blijkt dat een wolf inderdaad de schuldige is.

Uitzonderingen

Uit die meldingen blijkt dat op 18 juli tien schapen werden gedood in Zwolle. Acht dagen later ging het om elf schapen in Nijkerk. Maar zulke grote aantallen in deze periode van het jaar lijken uitzonderingen.

De daling is vooral in Drenthe opvallend. Vorige maand werden zes dode schapen in Bovensmilde gemeld, maar in de rest van juli zijn er in Drenthe geen aanvallen op schapen geregistreerd. En dat terwijl er afgelopen winter bij een aanval in het Drentse dorp Nooitgedacht nog 22 schapen tegelijk werden gedood.

2024, en ook de jaren daarvoor, tonen een vergelijkbaar beeld. Toch laat het zomereffect zich niet gemakkelijk verklaren.

Wat zeker meespeelt is dat veehouders hun schapen beter beschermen met wolfwerende rasters. Sinds de start in 2021 is er in Drenthe voor ruim 3,2 miljoen euro aan subsidie verstrekt voor zo'n hekwerk, meldde Bij12 gisteren.

De organisatie noemt 2025 daarom "een topjaar". Tot 11 juli kwamen er 174 subsidieaanvragen binnen van professionele en particuliere schapenhouders. Omdat de subsidiepot voor wolvenrasters leeg dreigde te raken, stelt de provincie Drenthe meer geld beschikbaar.

Toeristen

Naast de rasters denken deskundigen dat ook het groot aantal toeristen dat in de zomer door de bossen struint wolven afschrikt.

Toch blijft het voor veel betrokkenen gissen naar duidelijke oorzaken. Deskundige Timo van der Veken van de universiteit Leiden heeft toch wel een idee. Hij doorzocht grote hoeveelheden wolvenpoep en stelt op basis daarvan dat het roofdier flexibel inspeelt op de omstandigheden in de natuur.

"Dat wil zeggen dat de wolf op voedsel jaagt op basis van de aanwezige (kwetsbare) prooidiersoorten en de energetische opbrengst van deze dieren", aldus Van der Veken. "Jonge zeer kwetsbare reeën zijn er in overvloed vanaf gemiddeld half mei. Naarmate de zomer vordert, worden deze jonge reeën echter steeds meer zelfstandig en aandachtig. De kwetsbaarheid van de prooisoort neemt af."

Runderen

In het wild levende runderen (galloway en sayaguesa die vrij in natuurgebieden grazen) vormen een tweede belangrijk prooisoort. En ook hier zijn de jonkies gemakkelijk te vangen. "De geboortepiek vindt plaats vanaf maart. Studies tonen aan dat de eerste twee levensweken kritisch zijn, maar ook kalveren tot enkele maanden oud kunnen worden gepredeerd", aldus de Belgische wetenschapper.

Kortom, naarmate de zomer ten einde loopt, worden de meest geconsumeerde prooidiersoorten minder kwetsbaar. De wolf verruimt de blik, maakt een kosten-batenanalyse en richt zich op schapen. Die zijn vooral zo interessant omdat ze meestal op dezelfde plek grazen.

Er is nog een laatste, mogelijke verklaring voor de wolvenhonger naar schapen in het najaar: ook wolvenwelpen, geboren tussen april en juni, ontwikkelen zich. "Hun energetische nood neemt toe", aldus Van der Veken. Maar zelf jagen moeten de kleine wolven nog leren. Dus moeten de ouders op stap voor extra voedsel. Daarbij kiezen ze volgens Van der Veken altijd voor de gemakkelijkste weg, het vee.

Vandaag herdenkt Japan de allesverwoestende aanval van 9 augustus 1945, toen een Amerikaanse bom de zuidelijke stad Nagasaki in de as legde. Maar het is een gespannen herdenking: tachtig jaar na de atoombom is Japan omringd door kernmachten.

Rusland dreigt openlijk met nucleaire inzet, Noord-Korea vuurt raketten af als machtsvertoon en China moderniseert zijn kernarsenaal in rap tempo.

Herdenking 80 jaar na bombardement Nagasaki

Burgemeester Shiro Suzuki waarschuwde tijdens de herdenkingsdienst in Nagasaki Peace Park dat conflicten over de hele wereld intensiever worden en dat landen vastzitten in een vicieuze cirkel van confrontatie en uiteenvallen. "Als we op deze manier doorgaan, belanden we uiteindelijk in een nucleaire oorlog."

Bij de ceremonie zijn 2600 overlevenden, nabestaanden en diplomatieke vertegenwoordigers uit ruim negentig landen aanwezig. Ook Nederland, dat zelf slachtoffers kende onder de krijgsgevangenen in Nagasaki, is vertegenwoordigd.

Een bel luidde precies om 11.02 uur - het moment dat de Amerikanen de bom gooiden - en daarna volgt een minuut stilte. Tegelijkertijd klonken de kerkklokken van de kathedraal voor het eerst sinds het bombardement.

"De existentiële crisis van de mensheid is voor ons allemaal acuut," aldus Suzuki tijdens de herdenking. "Nagasaki moet de laatste locatie zijn waar een atoombom valt. We zullen hand in hand ons uiterste best moeten doen om kernwapens af te schaffen en wereldvrede te bereiken."

Terwijl het internationale klimaat grimmiger wordt, zoeken kunstenaars in Japan naar nieuwe manieren om het verleden te doorgronden. Zo wordt in een gerenommeerd theater in Tokio op een bijzondere manier stilgestaan bij het verleden. Op het podium brengen Japanners en Amerikanen, ooit vijanden, nu juist samen een ingetogen voorstelling in een eeuwenoude Japanse podiumkunst: Noh. Geen spektakel, maar een kalme fluit, poëtische teksten en traditionele gewaden.

Centraal staat Robert Oppenheimer, de natuurkundige die de atoombom hielp ontwikkelen. "Een pelgrim reist naar Hiroshima en ontmoet daar een mysterieuze figuur", vertelt de Amerikaanse hoofdrolspeler John Oglevee. "Dat blijkt de geest van Oppenheimer." In de voorstelling is hij geen held of duivel, maar een verdwaalde ziel, verscheurd door schuldgevoel.

"Het verhaal gaat over zijn innerlijke strijd, zijn lijden, en uiteindelijk zijn bevrijding", verklaart toneelschrijver Allan Marett. "Zijn verlossing ligt juist in zijn afdaling naar de hel."

Niet alleen slachtoffers, ook daders

De voorstelling, geregisseerd door de Japanse Noh-meester Akira Matsui, doorbreekt de gebruikelijke manier van herdenken. "Bij herdenkingen in Japan spreken we vooral over onze slachtoffers, de hibakusha", zegt Matsui. "Maar het was oorlog. En Japan heeft ook anderen veel aangedaan. Wij zijn niet alleen slachtoffers. We zijn óók daders."

Matsui heeft een zeldzaam kritische benadering van de Japanse oorlogsgeschiedenis. Terwijl Hiroshima en Nagasaki wereldwijd symbool staan voor het ongekende geweld van kernwapens, wijzen historici erop dat Japan tussen 1931 en 1945 verantwoordelijk was voor de dood van naar schatting 14 tot 20 miljoen mensen in Azië. De kernbommen op Hiroshima en Nagasaki kostten circa 210.000 mensen het leven.

Maar, zeggen de makers, het gaat niet om aantallen. "Juist omdat de bom in oorlogstijd is ingezet, weten we nu hoe wreed het wapen is", zegt Matsui. "Het verwoest alles, zonder onderscheid. En nu zien we een vergelijkbare vorm van oorlogvoering terugkeren, in Oekraïne, in Gaza: de willekeurige vernietiging van alles en iedereen." Het zijn juist deze toenemende geopolitieke spanningen die een schaduw werpen over de officiële herdenkingen.

Japan presenteert zich al decennialang als uitgesproken vredesstaat, met een diepgeworteld taboe op kernwapens. De gevolgen van de bombardementen maken verplicht deel uit van het onderwijs.

De internationale onzekerheid werkt echter door in het Japanse debat over veiligheid. De radicaal-rechtse partij Sanseito boekte onlangs flinke winst, mede dankzij de controversiële kandidate Saya. Zij stelde dat Japan kernwapens "als effectief verdedigingsmiddel" bespreekbaar moest maken.

Het leidde tot felle kritiek, onder meer van Nihon Hidankyo, de organisatie van overlevenden die vorig jaar nog de Nobelprijs voor de Vrede ontving. Toch werd Saya met ruim 668.000 voorkeursstemmen gekozen in het Japanse Hogerhuis.

Tegelijkertijd voert Japan de militaire uitgaven fors op, met een verdubbeling van het defensiebudget en de bouw van nieuwe legerbases langs de zuidelijke eilanden in de provincie Okinawa.

Pacifisme onder druk

Premier Shigeru Ishiba benadrukte bij de herdenking in Nagasaki opnieuw de Japanse steun voor een wereld zonder kernwapens. Maar die overtuiging staat duidelijk onder druk. Uit recente peilingen blijkt dat een groeiend aantal Japanners het gebruik van kernwapens aanvaardbaar vindt als deze ingezet worden door bondgenoot de Verenigde Staten en gericht zijn tegen bedreigingen, zoals Noord-Korea.

Tegelijkertijd zijn er steeds minder overlevenden, die overtuigd pacifistisch zijn. Voor het eerst zijn er minder dan 100.000 nog in leven. Hun gemiddelde leeftijd is 86. "We leven nu in een tijd waarin de toekomst geen zekerheid meer biedt", waarschuwt regisseur Matsui.

Noord-Korea heeft een aantal speakers weggehaald langs de zuidgrens, meldt Zuid-Korea. Begin deze week haalde Zuid-Korea ook hun speakers weg langs de grens, die naar Noord-Korea waren gericht.

De speakers werden gebruikt voor psychologische oorlogsvoering. Vanuit Zuid-Korea schalde er kritiek op het Noord-Koreaanse regime en K-pop-muziek, als reactie klonk uit de speakers van Noord-Korea geluiden van huilende dieren en bonkende gongs.

Om de spanningen tussen beide landen te verminderen, besloot Zuid-Korea om op 11 juni de luidsprekers uit te zetten. Een dag daarna deed Noord-Korea hetzelfde. Afgelopen maandag begon Zuid-Korea ook met het daadwerkelijk verwijderen van de luidsprekers langs de grens en opnieuw lijkt Noord-Korea dat voorbeeld te volgen.

Of Noord-Korea ook echt daadwerkelijk alle luidsprekers weghaalt, is nog niet te zeggen. Het Zuid-Koreaanse leger heeft wel gezien dat er al een paar zijn weggehaald.

Spanningen

Het verminderen van de spanning tussen beide landen was een verkiezingsbelofte van de nieuwe president van Zuid-Korea, Lee Jae-myung. Noord-Korea ziet weinig in het hervatten van gesprekken met het buurland.

De invloedrijke zus van Kim Jong-un, Kim Yo-jong, zei dat de regering van de nieuwe president niet verschilt van de vorige regering door "het blinde vertrouwen" in de samenwerking met de Verenigde Staten. Ook de voorstellen van president Trump om de gesprekken tussen beide landen op te starten wees ze in een verklaring van de hand.

De uitbuiting van schoonmakers bij de luxe Amsterdamse sportschool Saints & Stars staat niet op zichzelf, zeggen onderzoekers van de Universiteit Utrecht. De huidige regels rond schoonmaakwerk in Nederland werken volgens hen dit soort uitbuiting in de hand. Vooral mensen zonder geldige verblijfspapieren zijn daarvan slachtoffer.

De Universiteit Utrecht sprak het afgelopen half jaar met 22 mensen die zonder verblijfsvergunning bijvoorbeeld schoonmaken bij mensen thuis. Ilse van Liempt, coördinator van het onderzoek, zegt dat de schoonmaakbranche voor hen de enige sector is die hen de mogelijkheid biedt om wat te kunnen verdienen.

Dat komt omdat schoonmaken aan huis bijvoorbeeld altijd zonder contract gaat en er geen standaarden voor salaris of werktijden zijn. Vaak weten deze mensen ook niet wat de afspraken zijn.

"Het gaat dan om mensen waarvan bijvoorbeeld de asielaanvraag is verlopen, maar niet terug kunnen naar hun land van herkomst", zegt Van Liempt. "Maar ook om mensen die hun verblijfsvergunning zijn kwijtgeraakt doordat hun partner is overleden of omdat ze zijn gescheiden."

Geen vergunning, lage salarissen

"Je kunt geen werkvergunning krijgen voor dit type werk in Nederland en het is onzichtbaar werk waar misbruik niet snel aan het licht komt", zegt Van Liempt. "Deze mensen werken vaak voor lage salarissen, dus ze verdienen weinig waardoor ze hele lange dagen moeten maken om rond te komen. Veel mensen worden ook niet betaald. Van de mensen die we spraken heeft bijna iedereen het wel eens meegemaakt dat ze niet betaald werden voor het werk dat ze hebben gedaan."

Deze groep durft vervolgens niet naar de politie of de arbeidsinspectie te stappen, uit angst dat ze dan uitgezet worden. "Ze weten dat ik geen verblijfsvergunning heb", zegt een schoonmaakster uit Iran tegen de onderzoekers, "Dat is erg stressvol omdat je je dan de hele tijd afvraagt wat er gaat gebeuren als ze de IND of de politie bellen."

Bovendien heeft de Tweede Kamer vorige maand ingestemd met het strafbaar stellen van illegaal verblijf in Nederland. De onderzoekers zeggen dat deze medewerkers daardoor nog minder geneigd zijn om hun rechten op te eisen.

Luxesportschool

Eind vorige maand kwam de Amsterdamse luxesportschool Saints & Stars in opspraak toen Het Parool meldde dat schoonmakers soms wel zeventien uur per dag moesten werken, hun paspoort moesten inleveren en samen met meerdere mensen in één bed moesten slapen. De keten bood hen geld om te verklaren dat ze goed behandeld werden. De sportschool spreekt tegen dat er sprake is van uitbuiting.

"We tolereren migrantenarbeid omdat het nu eenmaal nodig is om onze economie draaiende te houden, maar het moet zich vooral op de achtergrond afspelen en de werknemers hebben zich maar te schikken naar de wensen van hun opdrachtgevers", zegt Van Liempt.

Een oplossing ligt volgens de onderzoekers in hoe het werk is georganiseerd. Er zouden regels moeten komen voor goed werkgeverschap binnen de schoonmaaksector. "Als we schoonmaakwerk meer als werk gaan zien en minder als klusje dan zou je hopelijk de arbeidsvoorwaarden wat beter kunnen regelen."

De sportwinkelketen Decathlon roept producten terug vanwege de veiligheid. Het gaat om fietswielen van het merk Swiss Side en paardensnoepjes van het merk Fougatreats.

Decathlon roept de RCR Pro Ultegra / RCR Dura Ace-racefietsen terug met de fietswielen Hadron² Classic 500 en Hadron² Ultimate 500. Het gaat om fietsen verkocht in de periode vanaf augustus vorig jaar tot afgelopen maandag.

De lagen van het materiaal kunnen loslaten waardoor het wiel kan breken tijdens het gebruik, wat een veiligheidsrisico vormt voor de gebruiker, schrijft de sportwinkel. "Dit is een risico op ongevallen, met mogelijk materiële schade, ernstig letsel of zelfs overlijden tot gevolg."

Decathlon roept gebruikers op om te stoppen met het gebruik ervan en via de fabrikant te controleren of het betrekking heeft op hun fietswielen. Klanten kunnen contact opnemen met Swiss Side over de terugroepactie.

De fabrikant zegt dat er geen slachtoffers bekend zijn, maar dat de gebreken naar voren kwamen in kwaliteitscontroles. De wielen werden los verkocht en als onderdeel van bepaalde fietsen bij meerdere online winkels of speciaalzaken.

Paardensnoepjes

Ook de paardensnoepjes van het merk Fougatreats worden teruggeroepen. Het gaat om partijen van de 3-kilozakken aardbei/vijg/paardenbloem-luzerne en kilozakken paardenbloem-alfalfa. Het gaat om producten verkocht tussen maart en afgelopen woensdag.

Er zitten mogelijk niet-eetbare vreemde voorwerpen in "die lichamelijk letsel aan het paard/pony kunnen veroorzaken", schrijft de sportwinkel. Klanten moeten de batchnummers van de producten controleren voor gebruik om te kijken of hun producten zijn getroffen. De snoepjes kunnen worden teruggebracht naar de winkel.

Decathlon was niet bereikbaar voor commentaar. Daarom is ook niet duidelijk of er dieren ziek zijn geworden.

De Oekraïense president Zelensky heeft gereageerd op de uitspraak van president Trump dat alle partijen in de oorlog dicht bij een staakt-het-vuren zouden zijn. Volgens Trump zou daarbij sprake zijn van een ruil van grondgebied.

Zelensky reageert dat Oekraïne geen grondgebied zal afstaan. Hij heeft dat herhaaldelijk van de hand gewezen.

Het afstaan van grondgebied kan volgens Zelensky ook niet volgens de Oekraïense grondwet. "Niemand zal hiervan kunnen afwijken. Oekraïners zullen hun land niet aan de bezetter geven", zegt de Oekraïense president in een videoboodschap.

Trump kondigde gisteravond aan dat hij komende vrijdag de Russische president Poetin zal ontmoeten in de Amerikaanse staat Alaska. Trump zei daarbij dat een staakt-het-vuren dichtbij is.

Geen doorbraak

The Wall Street Journal schrijft dat Poetin bereid is om een einde te maken aan de oorlog als Oekraïne de Donbas, in het oosten, aan Rusland afstaat. Poetin zou dat voorstel hebben overhandigd aan de Amerikaanse topdiplomaat Steve Witkoff, die afgelopen woensdag in Moskou was om de weg vrij te maken voor de ontmoeting met Trump.

"Natuurlijk zullen we Rusland niet belonen voor wat het heeft gedaan", reageert Zelensky vanochtend op dat bericht over het voorstel. "We zijn bereid om samen te werken met president Trump, samen met alle partners, voor een echte, en vooral duurzame vrede die niet uit elkaar zal vallen vanwege de wens van Moskou."

Trump zou volgens The Wall Street Journal Poetins voorstel niet zien als een doorbraak, maar wel interessant genoeg hebben geacht om volgende week een ontmoeting met Poetin te hebben.

Dreigende sancties

De Amerikaanse krant schrijft dat Europese landen sceptisch naar Poetins voorstel kijken. Diplomaten denken dat hij met het voorstel om de oorlog te beëindigen onder Amerikaanse sancties probeert uit te komen.

Trump heeft sinds hij begin dit jaar weer in het Witte Huis zit gezegd dat hij zo snel mogelijk een einde wilde maken aan de oorlog in Oekraïne, maar eerdere pogingen daartoe hebben nog weinig resultaat opgeleverd. De afgelopen weken voerde hij de druk flink op door te dreigen met sancties voor landen die nog steeds olie van Rusland afnemen.

Het afgelopen halfjaar zei Trump steeds meer het geduld met Poetin te verliezen. "Ik wil dat hij stopt met aanvallen en een deal tekent", zei Trump eind april. Trump vroeg zich daarbij openlijk af of hij niet door Poetin aan het lijntje wordt gehouden.

Overleg in Verenigd Koninkrijk

De Amerikaanse vicepresident Vance overlegt vandaag in het Verenigd Koninkrijk met een aantal Europese veiligheidsadviseurs over de oorlog in Oekraïne. Vance is een aantal dagen met vakantie in het VK, maar combineert die met een aantal overleggen en ontmoetingen.

Het overleg is georganiseerd samen met de Britse buitenlandminister Lammy. De Britse premier Starmer heeft ook met president Zelensky gebeld om vooruit te blikken op de top tussen Trump en Poetin.