NOS Nieuws - Algemeen

De politie heeft naar nu blijkt vorige week een tweede verdachte aangehouden die lid zou zijn van de gewelddadige Com-beweging. Binnen chatgoepen van deze beweging delen jonge daders extreem gewelddadige video's en sporen ze anderen aan om zichzelf of anderen te verwonden.

De slachtoffers zijn vooral kinderen tussen de 8 en 17 jaar en vaak kinderen die behoren tot etnische minderheden, de lhbti-gemeenschap of die kampen met mentale problemen. Ze worden op populaire platforms als Minecraft en Roblox en via sociale media naar besloten chatgroepen gelokt waar ze onder druk worden gezet of afgeperst.

De vorige week aangehouden inwoner van Hoofddorp zou jongeren hebben gedwongen om zijn chatnaam in hun lichaam te kerven, zogeheten cut signs. Ook wordt de 22-jarige man verdacht van sextortion: afpersing door slachtoffers te dreigen met openbaarmaking van naaktbeelden van hen.

Eerdere aanhouding

Het onderzoeksprogramma Zembla achterhaalde dat de politie in juni al een 24-jarige man uit Eindhoven had gearresteerd die een belangrijke rol zou hebben gespeeld in dezelfde Com-groep. In groepen die hij beheerde, werden ook handleidingen verspreid om bommen te maken en moorden te plegen.

Uit onderzoek van NRC kwam deze zomer naar voren dat 25 jongeren uit Nederland bij dit soort chatgroepen betrokken leken te zijn. "Van de gevonden 25 Nederlandse kinderen, zowel jongens als meisjes, hebben meerderen een Com-groep opgericht of leiden die", aldus NRC. Wereldwijd zijn er naar schatting enkele duizenden leden.

Groeiend probleem

Politie en het Openbaar Ministerie (OM) zien de opkomst van Com-groepen als een groeiend probleem. Slachtoffers worden aangemoedigd om alles wat ze doen te filmen, zegt het OM. De beelden worden door de daders online op platforms als Telegram en Discord verspreid.

De daders krijgen daardoor meer status en kunnen de slachtoffers afpersen. "Het ultieme doel is als ze hun slachtoffer, vaak jongeren in hun vroege tienerjaren of nog jonger, tot (zelf)moord kunnen bewegen", aldus het OM. De mannen uit Hoofddorp en Eindhoven zitten nog vast.

Bij patiënten met bepaalde vormen van kanker slaat immuuntherapie vaak beter aan als ze in diezelfde periode ook een coronaprik hebben gehad. Dat blijkt uit onderzoek van de universiteit van Texas, gepubliceerd in vakblad Nature.

Het gaat vooral om mRNA-vaccins tegen corona, zoals die van Pfizer/BioNTech en Moderna die in Nederland gebruikt worden. Het vaccin kan helpen bij de behandeling van bepaalde soorten kanker. Sommige tumoren zijn resistent tegen immuuntherapie, maar als patiënten recentelijk een coronavaccinatie hebben gehad, slaat die behandeling opeens wel aan: het vaccin maakt de tumoren er gevoeliger voor.

De onderzoekers zagen een groot verschil tussen twee groepen patiënten met vergevorderde longkanker, die beide met immuuntherapie waren behandeld. Van de groep die binnen honderd dagen voor de immuuntherapie een mRNA-vaccin had gekregen leefde na drie jaar 55,7 procent nog. Van de groep zonder coronaprik was dat 30,8 procent.

Dat het immuunsysteem kanker kan aanvallen is al sinds de oudheid bekend, vertelt Marjolein van Egmond, immunoloog bij Amsterdam UMC. "Het kwam voor dat mensen soms een enorme infectie kregen en dat ze daarna hun kanker kwijt waren. Men begreep toen helemaal niet hoe dat zat."

"Aan het eind van de 19de eeuw werden er al experimenten gedaan met het inspuiten van dode bacteriën om kanker te laten verdwijnen - en dat gebeurde soms ook. Dus dat idee is al best oud. Maar nu pas wordt immuuntherapie op grote schaal uitgerold en begrijpen we wat er gebeurt."

De combinatie met coronavaccins kan die immuuntherapie nog effectiever maken, blijkt dus nu. "Het woord 'doorbraak' wordt vaak te makkelijk gebruikt", vindt Van Egmond, "maar hier zou ik het wel aandurven".

Hoe effectief immuuntherapie ook kan zijn, het heeft ook haken en ogen. Kankercellen ontstaan uit normale lichaamscellen - en daar blijft het immuunsysteem normaal gesproken van af. "Dus het is best moeilijk om het immuunsysteem zover te krijgen dat het kankercellen gaat aanvallen. Immuuntherapie is een manier om dat toch te laten gebeuren, maar dat werkt niet bij iedereen. Als je het kan boosten met zo'n coronavaccin, dan werkt het bij meer mensen."

Long- en huidkanker

De onderzoekers deden experimenten met muizen om uit te zoeken wat het effect is van het covid-vaccin op de behandeling. Ze wilden aantonen hoe de vaccinatie ervoor zorgt dat het immuunsysteem beter onderscheid kan maken tussen tumoren en gezonde cellen.

De onderzoekers richtten zich in de studie op twee soorten kanker: long- en huidkanker. Die twee typen gaan gepaard met veel schade aan het DNA. Uv-straling van de zon of roken veroorzaken allerlei mutaties waardoor de ontstane kankercellen al flink afwijken van normale cellen - en dus makkelijker herkenbaar zijn voor het immuunsysteem. Daardoor had de boost met het coronavaccin extra veel effect bij die twee soorten.

Er zal nu veel onderzoek nodig zijn om te kijken in hoeverre de mRNA-vaccins ook een verschil maken bij andere typen kanker, of bij bepaalde subgroepen van patiënten, voorziet Van Egmond. "Ik verwacht dat dat een enorme vlucht gaat nemen. Of het dan ook snel toegepast wordt is nog de vraag, meestal gaat daar wel wat tijd overheen. Het is wel relatief makkelijk, want die coronavaccins bestaan al. Dus ik verwacht hier wel grote dingen van."

Indrukwekkend

De Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie (NVMO) noemt de resultaten indrukwekkend. Wel is de vereniging voorzichtig met het trekken van conclusies. "Dit onderzoek keek namelijk terug naar gegevens van groepen mensen. Daardoor kunnen ook andere dingen invloed hebben gehad op de uitkomsten", zegt een woordvoerder.

"Misschien waren de mensen die niet gevaccineerd waren, minder fit of hadden zij meer andere ziektes, waardoor zij toch al minder lang zouden leven. We verwachten dat er de komende jaren veel meer onderzoek en informatie zal komen."

De Italiaan Sirio S. is veroordeeld tot achttien maanden cel, waarvan zes maanden voorwaardelijk, voor het verkrachten van een Ierse vrouw afgelopen Koningsdag in Amsterdam. Ook moet hij het slachtoffer een schadevergoeding betalen. De rechtbank acht bewezen dat de 28-jarige S. de vrouw van 35 heeft verkracht terwijl zij onder invloed was en geen weerstand kon bieden.

Beelden van de verkrachting gingen rond op sociale media en leidden tot veel beroering. Op de beelden was te zien dat de man met zijn broek op zijn enkels op de vrouw lag tussen de geparkeerde auto's op de Keizersgracht.

In een andere video was te zien dat een groep vrouwen de man van de vrouw probeerde af te halen. De rechtbank heeft zich grotendeels gebaseerd op de compilatie die de politie maakte van deze beelden.

Geen herinneringen

De vrouw heeft laten weten dat ze zich niets meer kan herinneren van wat er is gebeurd. Dat was vermoedelijk het gevolg van een combinatie van drank- en medicijngebruik.

Ook S. zei zich er weinig meer van te kunnen herinneren. Hij was volgens zijn advocaat dronken. Wel zei hij op een vorige zitting dat hij zich schaamt en zich schuldig voelt. S. was vandaag niet aanwezig in de rechtszaal.

Geen verzachtende omstandigheid

De rechtbank ziet het feit dat S. dronken was niet als verzachtende omstandigheid. Hij had moeten merken dat de vrouw niet in staat was om te bepalen of ze seks wilde. Ook had hij moeten weten dat de openbaarheid van zijn daad het online verspreiden van videobeelden tot gevolg kon hebben.

Het Openbaar Ministerie had drie jaar cel geëist. "De verdachte is enkel en alleen bezig geweest met zichzelf en met zijn eigen genot en totaal niet met het slachtoffer", zei de officier van justitie eerder deze maand. "Hij heeft misbruik gemaakt van de willoosheid van het slachtoffer."

De straf valt dus lager uit dan de eis. In de strafmaat heeft de rechtbank meegenomen dat de man zich schuldbewust heeft uitgelaten en dat er aanwijzingen zijn voor psychische problematiek.

Brigitte Bardot heeft gepikeerd gereageerd op socialemediaberichten dat ze zou zijn overleden. "Ik ben nog niet toe aan mijn laatste buiging", schrijft de 91-jarige actrice op X.

Bardot werd eind vorige week na drie weken uit het ziekenhuis ontslagen, waar ze een chirurgische ingreep had ondergaan voor een ernstige maar niet nader genoemde aandoening. Ze zou daarna thuis in Saint-Tropez aansterken.

Een Franse influencer meldde kort daarop dat 'BB' was overleden. Het bericht veroorzaakte veel ophef, maar de influencer wiste het weer toen duidelijk werd dat hij ernaast zat.

"Ik weet niet welke imbeciel dit nepnieuws over mijn heengaan heeft verspreid, maar weet dat het goed met me gaat", verzekerde Bardot haar volgers.

Memoires

Bardot brak in de jaren 50 door als de Europese Marilyn Monroe met Et Dieu... créa la femme. Ze groeide uit tot een sekssymbool, speelde in verschillende films en nam meerdere platen op voordat ze zich terugtrok uit de entertainmentwereld om zich te richten op haar dierenbeschermingsorganisatie.

De laatste jaren leefde ze een teruggetrokken leven, al publiceerde ze recent wel haar memoires, Mon BBcédaire.

Het is de tweede keer in korte tijd dat een beroemdheid via sociale media ontkent te zijn overleden. Eerder bewees Dolly Parton al met een video dat ze nog in leven was na geruchten dat ze ernstig ziek zou zijn.

Klimaatverandering lijkt in deze campagne nauwelijks een thema te zijn. Bij een deel van jongeren leidt dit tot 'klimaatverlamming', een gevoel van machteloosheid, ziet de Jonge Klimaatbeweging. Bij de eerstvolgende klimaatmars, aankomende zondag in Den Haag, lopen de jongeren voorop.

Jongeren weten dat klimaatverandering desastreuze gevolgen kan hebben, maar vinden het een "abstract begrip" met "nog weinig tastbare impact op hun directe omgeving", meldde onderzoeksbureau Ipsos I&O afgelopen zomer. De omvang van de klimaatproblematiek verlamt jongeren en maakt hen somber, concludeerde het bureau.

"Het is niet zo dat jongeren er niets om geven, maar ze zien het nut van demonstreren vaak niet meer", zegt Daan Zieren, voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging.

"Jongeren leren op school dat de wereld naar de knoppen gaat, maar zien vervolgens dat de politiek geen keuzes maakt en geen toekomstbeeld schetst. Dat leidt tot een groot gevoel van onzekerheid en onduidelijkheid, en uiteindelijk tot verlamming. Waarom zou je je dan ergens voor inzetten?"

Onverschilligheid

In Nederland neemt het aandeel jonge stemgerechtigden al jaren af en groeit het percentage oudere kiezers. De gemiddelde leeftijd van stemgerechtigden ligt deze verkiezingen rond de 50 jaar, bijna een op de drie is 65 jaar of ouder.

"Juist de jongeren van nu gaan in de toekomst hard geraakt worden door klimaatverandering", zegt Zieren. "Jongeren, met of zonder stemrecht, zouden beter betrokken moeten worden bij beslissingen over klimaatbeleid."

Onder jongeren die wel mogen stemmen, heerst volgens Zieren pessimisme dat hun stem toch niet veel uitmaakt. "Het onderwerp komt nauwelijks terug in politieke discussies, waardoor ze denken: mijn stem is niet zoveel waard. Het vertaalt zich ook naar gedrag: boeiend dat ik nog kleding uit China bestel, denken ze, het maakt toch niks uit."

Zieren vindt het kwalijk dat het onderwerp ontbreekt in campagnes en de media. "Politici en journalisten stoppen steeds meer met het benoemen van deze problemen. Bij het RTL-debat is het aan het einde heel kort gegaan over de toekomst van auto's op fossiele brandstof; dat staat zo ver van het onderwerp klimaat vandaan."

Politiek verslaggever Ewoud Kieviet:

"Waar het twee verkiezingen geleden nog een van de grote campagnethema's was, is nu het onderwerp klimaat bij veel partijen naar de achtergrond gedrukt. Dat komt omdat partijen andere onderwerpen belangrijker vinden, zoals wonen en defensie. Het inmiddels demissionaire kabinet vond klimaat ook geen prioriteit en heeft veel klimaatbeleid afgezwakt.

Bij GroenLinks-PvdA is het onderwerp niet meer het eerste, maar - na wonen - het tweede hoofdstuk van het verkiezingsprogramma en bij D66 zakte klimaat van hoofdstuk 1 naar 5. De VVD, die in het huidige kabinet de klimaatminster levert, maakte al langer geleden een grote ommezwaai. Klimaat komt nu niet meer in hun campagne voor.

Verschillende partijen maken de afweging tussen geld aan defensie, vanwege de nieuwe NAVO-norm, en klimaat. Daarnaast zeggen verschillende partijen dat de uitvoering van klimaatbeleid ingewikkelder is dan gehoopt vanwege een vol stroomnet en stikstofproblematiek."

Bij de 16-jarige Caesar Weenink leidt de afwezigheid van het onderwerp in de campagne tot een groot gevoel van machteloosheid. Hij is dagelijks in de natuur te vinden, waar hij niets liever doet dan vogels kijken of andere mensen enthousiasmeren over al het moois wat de natuur te bieden heeft.

Als bijbaantje geeft hij rondleidingen in de duinen bij Bakkum. "Ik zie de natuur om me heen veranderen: het aantal boerenlandvogels gaat achteruit, insecteneters hebben veel last van pesticiden. Maar de politiek is hier nauwelijks mee bezig. Je ziet de wereld instorten terwijl mensen dat ontkennen. Dat doet mij pijn."

Voor zijn gevoel komen politici niet na wat ze beloven, terwijl ze aan de macht zijn gekomen door die beloftes. "De natuur is heel belangrijk en staat onder hoge druk. We weten allemaal dat het ligt aan stikstof en klimaatverandering, en toch gebeurt er niks. Het belang wordt enorm onderschat en er wordt slecht mee omgegaan door de politiek in Nederland. De mensen om mij heen worden er pessimistisch van."

Toekomstvisie

Hoe het volgens Zieren van de Jonge Klimaatbeweging wel zou kunnen? "Maak het tastbaar. Politici zouden in toekomstvisies kunnen schetsen hoe we ervoor gaan zorgen dat we geen fast fashion meer kopen uit China, of overstappen op groene energie, of waar we over vijftig jaar ons eten vandaan halen. Als de politiek laat zien wat er wél mogelijk is, dan gaat de verbeeldingskracht omhoog en voelen jongeren zich minder machteloos."

Het muziekduo Suzan & Freek heeft voor het eerst na de kankerdiagnose van Freek in mei weer nieuwe muziek uitgebracht. "Het voelt kwetsbaar, spannend, maar ook fijn om een stukje van ons dagboek met jullie te delen", schrijft het koppel op Instagram.

In mei dit jaar maakte de 32-jarige Freek bekend dat hij uitgezaaide longkanker heeft en ongeneeslijk ziek is. "In de studio zijn en deze periode van ons af te kunnen schrijven, werkt voor ons therapeutisch," schrijven de twee op Instagram. "Het voelt goed om weer gewoon te doen wat we het allerliefste doen, maar dan een stukje dichter bij onszelf."

De twee, die eind dit jaar hun eerste kind verwachten, zeggen dat er zoveel is om over te schrijven. "Zonder dat we willen zwelgen in verdriet of zelfmedelijden, want er is ook zoveel moois om ons op te focussen."

Het nummer Niemand is vanaf vandaag te beluisteren:

Na de diagnose in mei zegden Suzan & Freek onmiddellijk alle concerten af die ze op de agenda hadden staan, waaronder een reeks uitverkochte optredens in de Ziggo Dome.

In juni werden ze met een minutenlang applaus verwelkomd tijdens hun emotionele terugkeer bij Concert at Sea op de Brouwersdam in Zeeland. Volgend jaar mei keren ze terug met zes eigen shows in het GelreDome. Drie van de zes shows zijn al uitverkocht.

Vanwege storm Benjamin vallen op Schiphol vanavond tientallen vluchten uit. Door de verwachte harde wind moeten reizigers ook rekening houden met vertragingen. Op de luchthaven van Rotterdam is vooralsnog maar één vlucht geannuleerd, maar ook daar is er sprake van vertraging bij inkomende vluchten.

In de westelijke kustprovincies geldt vanmiddag code oranje. Aanvankelijk zou die weerswaarschuwing pas in de avond van kracht zijn, maar het KNMI heeft besloten om code oranje eerder te laten gelden.

In Zeeland geldt de waarschuwing vanaf 14.00 uur, in Zuid-Holland vanaf 15.00 uur, in Noord-Holland vanaf 18.00 uur en op de Waddeneilanden vanaf 20.00 uur. Die laatste twee gebieden zullen ook morgenochtend nog last ondervinden, waardoor code oranje daar nog van kracht zal blijven.

Minder treinen in Zeeland

Voor de rest van Nederland is code geel al van kracht. In de kustprovincies kunnen er windstoten tot 120 kilometer per uur voorkomen. Het KNMI waarschuwt dan ook dat er bomen kunnen omwaaien en dat er kans is op schade en hinder voor het verkeer en het openbaar vervoer.

De NS treft in Zeeland voorzorgsmaatregelen en zet daar vanaf 15.00 uur minder treinen in tussen Roosendaal en Vlissingen. De vervoerder waarschuwt dat mensen ook rekening moeten houden met extra overstappen.

Op het spoor kan het zijn dat sommige werkzaamheden komen stil te liggen als het te hard waait, zegt ProRail. De spoorbeheerder en de vervoerders adviseren reizigers om in elk geval vandaag en morgenochtend de reisplanner in de gaten te houden en "indien nodig eerder naar huis te vertrekken".

Zware avondspits verwacht

Verwacht wordt dat de storm kan leiden tot een zware avondspits. Weggebruikers moeten rekening houden met stevige windvlagen, vooral bij het inhalen en rijden over bruggen. Ook verder landinwaarts kunnen harde windstoten voorkomen tot 90 kilometer per uur.

De storm heeft ook invloed op de veerdienst van IJmuiden naar het Engelse Newcastle. De minicruise van DFDS is geannuleerd en de veerboot Princess Seaways vertrekt niet om 17.30 uur, maar al om 15.00 uur.

In Zeeland zijn enkele scholen vanmiddag eerder dicht. Hier er daar in het land is er een enkele schademelding. In een woonwijk in Tilburg waaide een boom uit de grond waarna die terechtkwam op een muur, aldus Omroep Brabant.

En bij Oldeberkoop in Friesland raakte deze vrachtwagen van de weg, door de zware regenval:

Op diverse plekken worden voorbereidingen getroffen voor Benjamin. Wat betreft de voetbalwedstrijden van vanavond zijn er ook wat wijzigingen. De Europa League-wedstrijd tussen Feyenoord en Panathinaikos wordt vanwege de storm toch niet vanmiddag gespeeld, maar vanavond. De aftrap is om 21.00 uur.

Gisteren werd besloten om de aftrap naar voren te halen: van 18.45 uur naar 16.30 uur. Maar omdat vanochtend bleek dat het zwaartepunt van de storm eerder op de dag zou liggen, is vanmiddag besloten om de wedstrijd toch vanavond laat te spelen.

Ook de Conference League-wedstrijd tussen AZ en Slovan Bratislava in Alkmaar werd gisteravond naar voren gehaald, van 21.00 uur naar 18.45 uur. Die tijd blijft voorlopig staan, zei een woordvoerder van AZ aan het begin van de middag.

Weerman Marco Verhoef:

"Een opvallend detail bij deze situatie: voordat de wind echt gaat uitschieten, kan het vrijwel windstil zijn. De kern van het lagedrukgebied trekt namelijk pal over ons land. In die kern is vrijwel geen wind. Maar even ten zuiden van die kern, gaat het volop los.

Dat kan het verschil betekenen tussen windkracht 2 en windkracht 9, in een tijdsbestek van een kwartier en over een afstand van misschien maar 10 kilometer. Dus denk niet te snel 'het valt wel mee', want het kan ineens misgaan."

Bierbrouwer Heineken gaat de komende vijf jaar opnieuw flink in de kosten snijden. Jaarlijks verwacht het bedrijf dat er 400 tot 500 miljoen bespaard kan worden, wat een totale bezuiniging van 2 tot 2,5 miljard moet opleveren tussen nu en 2030. Dat maakt het bedrijf vandaag bekend, een dag na de presentatie van tegenvallende kwartaalcijfers.

De verkoop van de Heineken-bieren verloopt al langer moeizaam. Met name in Europa en Amerika valt de bierverkoop tegen. De omzet daalde in het laatste kwartaal met 4 procent. Naast Heineken horen ook merken als Amstel, Brand en Affligem tot het bedrijf.

In 2020 startte Heineken een vergelijkbare bezuinigingsronde van 3 miljard over vijf jaar.

Traag herstel

Naar eigen zeggen heeft Heineken nog altijd te maken met "traag herstel" van de verkoop van bier nadat deze flink is ingezakt tijdens de coronapandemie. Volgens topman Dolf van den Brink is het nodig om het bedrijf "fundamenteel te veranderen om aan kop te blijven".

Wel vertrouwt het bedrijf erop dat de groei weer ingezet kan worden. In landen met een opkomende economie kan veel meer bier verkocht worden, zegt het bedrijf. Met name in landen als India, Vietnam, Ethiopië en Mexico verwacht Heineken groei vanwege bevolkingsgroei en de opkomst van de middenklasse.

Banen

De bezuinigingen van de afgelopen jaren ging gepaard met het schrappen van 8000 banen. Volgens het bedrijf is die reorganisatie goed verlopen, maar is er meer voor nodig om wereldwijd marktleider te blijven.

Of de miljardenbezuiniging ten koste van banen wereldwijd gaat, wil Heineken nog niet zeggen. Vorige week maakte Heineken bekend dat er 400 kantoorbanen op het hoofdkantoor in Amsterdam zouden verdwijnen. De bierbrouwer gaat op andere plekken in de wereld juist kleinere kantoren openen.

Ook verwacht het bedrijf veel van digitalisering. Dat moet kosten besparen op de kantoren, maar ook in de bierfabrieken, zegt een woordvoerder van het bedrijf. Wat die digitalisering precies gaat betekenen legt Heineken niet verder uit.

De politie heeft in een woonwijk in Den Haag een vuurwerkbom gevonden met daarin het kruit van zo'n 120 cobra's. Het is volgens de politie de zwaarste vuurwerkbom ooit gevonden in de regio. Het had een huis compleet kunnen wegvagen.

Eén cobra heeft al de kracht van een handgranaat. "We zijn blij dat deze bom van straat is, maar we maken ons grote zorgen dat dit soort explosieven in omloop zijn", zegt plaatsvervangend politiechef Anja de Bruin tegen Omroep West.

De vuurwerkbom werd eerder deze maand ontdekt tijdens een actieweek waarin gericht gezocht werd naar illegaal vuurwerk. De eigenaar is een 22-jarige man bij wie in augustus al zwaar vuurwerk werd gevonden. Dat lag in hetzelfde schuurtje waar nu de bom lag. De politie doet geen uitspraken over waarom de man zulk zwaar vuurwerk in zijn bezit had.

Onder bedden

In de actieweek nam de politie bijna 4000 stuks vuurwerk in beslag en werden vijftien mensen aangehouden. Onder hen waren elf minderjarigen. De jongste was 14 jaar oud.

De politie noemt het "zorgelijk en opvallend" dat bijna al het aangetroffen vuurwerk lag opgeslagen in woningen en kelderboxen in woonwijken. "Bijvoorbeeld in en onder bedden en ruimtes met gevaarlijke bedradingen, terwijl een klein statisch vonkje al voldoende kan zijn om vuurwerk met flitspoeder te laten ontploffen", zegt De Bruin.

In september was het aantal ziekgemelde werknemers het hoogste in jaren. Het aantal ziekmeldingen was vorige maand 72 procent hoger dan in augustus. Daarmee zet de stijgende lijn in het aantal ziekmeldingen dit najaar stevig door, blijkt uit cijfers van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare.

In augustus bereikte het verzuim al een recordhoogte met 4,4 procent, 0,9 procentpunt hoger dan dezelfde maand in 2019. De arbodiensten noemen die stijging opvallend, aangezien augustus de maand is met de minste ziekmeldingen. In september kwam daar een golf kortdurende ziekmeldingen bovenop, vanwege griepklachten.

Griepklachten alleen verklaren niet de stijgende trend, schrijven de diensten. Achter de tijdelijke pieken schuilt een probleem dat zwaarder weegt: de toename van dit verzuim is grotendeels toe te schrijven aan stressgerelateerde klachten.

Stressklachten

"We zien dat langdurig verzuim de afgelopen vijf jaar zelfs met 36 procent is toegenomen", zegt Iris Homeijer, directeur medische zaken van HumanCapitalCare, tegen de NOS. "Vooral het onderdeel stressgerelateerd verzuim. Dat kan gaan over een lichte overspannenheid tot een burn-out of nog langer durende psychische klachten."

Als de griep daarbovenop komt, zijn de mensen die misschien al op hun tenen lopen vanwege stress nog kwetsbaarder, aldus Homeijer. "Vooral in het mkb. Als men daar naast langdurig verzuim nog meer mensen moet missen, wordt dat voor degenen die nog werken steeds lastiger."

Stress is echt een breed, maatschappelijk probleem, zegt Homeijer. "Er is meer druk op de arbeidsmarkt, de werk-privébalans wordt lastiger en de druk neemt alsmaar toe. Werkgevers kunnen daar echt wat aan doen door in gesprek te blijven met hun werknemers."

Werknemers die steun ondervinden van de werkgever zijn volgens de directeur beter in staat werk en privé in balans te houden en door te blijven werken, "doordat er wellicht maatwerkoplossingen gevonden worden voor de werknemer".

Het Amerikaanse leger heeft dinsdag en woensdag in de Stille Oceaan voor de kust van Colombia twee boten met vermeende drugssmokkelaars vernietigd. De vijf opvarenden kwamen om.

Het was de eerste keer dat veronderstelde drugstransporten op de Stille Oceaan onder vuur werden genomen. Bij eerdere acties ging het steeds om aanvallen in de Caribische Zee, bij Venezuela.

"Het vaartuig was bij ons bekend als een vaartuig dat voor drugssmokkel werd gebruikt. Het volgde een drugssmokkelroute en had drugs aan boord", zei minister van Defensie Hegseth over de boot die dinsdag werd aangevallen.

Bewijs dat het om drugssmokkel ging, gaf hij niet. Wel toonde hij twee video's. Daarop zijn boten te zien die op hoge snelheid over het water gaan en plots exploderen.

De Amerikaanse acties in de Caribisch gebied hebben zeker 32 mensen het leven gekost. Ook in die gevallen werd niet duidelijk welk bewijs de Amerikanen in handen hadden dat het echt om drugssmokkelaars ging.

De Colombiaanse president Petro noemt het moord. "Of het nou om de Caraïben of de Stille Oceaan gaat, het Amerikaanse beleid is in strijd met de normen van het internationaal recht." Het vermoorden van verdachten geldt als een buitengerechtelijke executie: landen zijn verplicht te pogen personen te arresteren voor berechting als ze van drugssmokkel worden verdacht.

De Ecuadoriaanse president Noboa steunt de Amerikaanse regering juist. Hij is in eigen land in een felle strijd met drugsbendes gewikkeld. President Trump zegt dat bij iedere aanval levens van Amerikaanse drugsgebruikers worden gered.

Aanval op Venezuela

Trump dreigde ook opnieuw met aanvallen op Venezolaans grondgebied. Hij beloofde dat hij eerst het Amerikaanse parlement zal informeren. "Dat hoeven we niet te doen, dat wil ik graag."

Het Amerikaanse leger heeft de afgelopen tijd zijn aanwezigheid in het Caribisch gebied versterkt. De Venezolaanse president Maduro zegt dat zijn land 5000 Russische raketten heeft om de Amerikanen te bestrijden.

Het KNMI heeft code oranje vanwege storm Benjamin vervroegd. De storm werd eigenlijk pas vanavond verwacht, maar de waarschuwing geldt nu al vanaf 14.00 uur in Zeeland. Later volgen de andere westelijke kustprovincies, het IJsselmeergebied en de Wadden.

Er worden zware windstoten verwacht. In de kustprovincies zijn al wat voorbereidingen getroffen. "We maken ons weer stormklaar", vertelt directeur Harm Jansen van strandpaviljoen Prince George in Camperduin. "We halen onder meer de glazen ramen uit de serre, zodat die niet stukgaan", zegt Jansen tegen de regionale omroep NH.

In Noordwijk is het reuzenrad dat daar al maanden stond net op tijd voor de storm afgebroken. De attractie mocht eigenlijk tot en met 25 oktober blijven staan, maar de eigenaar is extra lang doorgegaan met afbreken vanwege de storm. "Alles is al beneden, dus het kan niet omvallen of wegwaaien", zegt Hans Imanse tegen Omroep West.

Veel strandtenthouders langs de Noordzeekust maken zich niet zo druk. Verschillende ondernemers uit Wassenaar en Katwijk laten weten hooguit de vlaggen naar beneden te halen.

De Veiligheidsregio Rijnmond laat weten dat de meldkamer van de brandweer donderdag extra bemand is, omdat in die regio veel meldingen van overlast en schade worden verwacht.

Code geel in rest van het land

In heel Nederland geldt al in de ochtend code geel. Door de wind kunnen bomen omwaaien en is er volgens het KNMI kans op schade en hinder voor verkeer en openbaar vervoer.

In de kustprovincies kunnen windstoten tot 120 kilometer per uur voorkomen. Rijkswaterstaat waarschuwt weggebruikers om rekening te houden met stevige windvlagen, vooral bij het inhalen en bij het rijden over bruggen.

De ANWB verwacht dat de storm kan leiden tot een zware avondspits. KLM verwacht dat de zware windstoten later vandaag "impact hebben op de operatie", zegt een woordvoerder tegen NH. Het is nu nog niet duidelijk om welke vluchten het gaat. Ook morgen verwacht KLM "mogelijk meer gevolgen" van het stormachtige weer.

Voetbalwedstrijden vervroegd

Op het Malieveld in Den Haag is vanavond de eerste voorstelling van Cirque du Soleil. Vooralsnog kan die gewoon doorgaan. "We houden de ontwikkelingen in de gaten om de veiligheid van de gasten en onze werknemers te verzekeren. De tent kan een windsnelheid van honderd kilometer per uur doorstaan", laat het circus weten.

De Europa Leaguewedstrijd tussen Feyenoord en Panathinaikos in De Kuip is vervroegd. De voetbalwedstrijd zou eigenlijk om 18.45 beginnen maar start nu om 16.30 uur. "Feyenoord realiseert zich dat deze wijziging zeer last-minute is en van invloed kan zijn op reeds gemaakte plannen, zeker voor supporters met een kaartje. Ook voor de club geldt echter dat hier sprake is van overmacht", schrijft Feyenoord in een verklaring.

Ook de aftrap van de wedstrijd van AZ tegen Slovan Bratislava in de Conference League is vervroegd en begint om 18.45 uur, in plaats van 21.00 uur.

Bij een militaire oefening in Duitsland is een militair gewond geraakt bij een schotenwisseling met de politie. Agenten hadden niet door dat de persoon met een geweer onderdeel uitmaakte van de oefening.

De politie werd gisteren gebeld door verontruste inwoners van de Zuid-Duitse plaats Erding die iemand zagen lopen met een geweer. De politie rukte daarop groot uit, met meerdere eenheden en een helikopter.

Wat de melders én de politie niet wisten was dat de gewapende persoon deel uitmaakte van de militaire oefening Marshal Power, waaraan momenteel zo'n 800 mensen meedoen. De oefening is bedoeld om de samenwerking tussen leger en hulpdiensten als politie en brandweer te verbeteren.

Oefenmunitie

Volgens dagblad Bild opende de militair het vuur met oefenmunitie in de veronderstelling dat de toegesnelde agenten onderdeel waren van de training. Die reageerden daarop met echte kogels. De politie van Beieren spreekt van "een misverstand ter plekke".

Eén militair raakte lichtgewond bij het incident. Hij heeft het ziekenhuis inmiddels alweer kunnen verlaten.

Goedemorgen! Vandaag is de uitspraak over de verkrachting op Koningsdag op een gracht in Amsterdam en Geert Wilders doet mee aan het televisiedebat bij SBS 6.

Eerst het weer: bewolkt, met in een deel van het land zware regen. In de loop van de dag af en toe zon, maar ook opnieuw buien en 's avonds storm. Langs de kust geldt vanavond code oranje vanwege zware windstoten.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De VS stelt strafmaatregelen in tegen twee Russische oliemaatschappijen: Lukoil en Rosneft. Ook heeft president Trump een ontmoeting met Poetin in Boedapest afgezegd. Hij erkende na een ontmoeting met NAVO-secretaris-generaal Rutte dat eerdere gesprekken die hij met president Poetin had over de oorlog in Oekraïne tot niets hebben geleid. Sancties moeten Poetin aan de onderhandelingstafel brengen.

Lukoil en Rosneft hebben bij elkaar een geschatte jaaromzet van ruim 200 miljard dollar. Daarmee zijn ze zeer belangrijk voor de Russische economie en dus ook voor het leger.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog eventjes dit:

De opkomst onder jongeren was bij de vorige verkiezingen lager dan in andere jaren. Het Koning Willem I College in Den Bosch organiseerde een verkiezingsfestival om leerlingen te informeren en te stimuleren om te gaan stemmen.

Fijne dag!

De Vaticaanse en de Britse media zijn het erover eens: het staatsbezoek van koning Charles III aan paus Leo XIV is met recht historisch te noemen. De toenadering tussen de Anglicaanse en Rooms-Katholieke Kerk werd in de jaren 60 ingezet door paus Paulus VI en de toenmalige aartsbisschop van Canterbury. Nu mondt die uit in een van symboliek doordrenkte ontmoeting tussen het hoofd van de Kerk van Rome en de supreme governor van de Church of England.

Eigenlijk had het staatsbezoek van Charles en zijn echtgenote Camilla in april dit jaar moeten plaatsvinden. Maar toen bleef het vanwege de slechte gezondheid van paus Franciscus beperkt tot een kort privébezoek.

Na de verkiezing van Leo werd naar een nieuwe datum gezocht, zodat het bezoek toch kon vallen in het Heilig Jaar 2025. Dit in navolging van het bezoek van Charles' moeder Elizabeth aan paus Johannes Paulus II in het Heilig Jaar 2000.

Los van de gebruikelijke ontmoeting tussen de koning en de paus als staatshoofden en de gesprekken met hoge functionarissen van het Vaticaan vindt er ook een belangrijk spiritueel moment plaats. In de Sixtijnse Kapel bidden Charles en Leo samen tijdens een oecumenische gebedsdienst voor de "zorg voor de schepping", oftewel de bescherming van alles wat leeft op aarde.

VK-correspondent Fleur Launspach:

"Om te begrijpen hoe historisch dit is, moet je ruim vijf eeuwen terug in de tijd. Naar Henry VIII, een van de meest besproken en beruchtste koningen uit de Engelse geschiedenis, over wie eindeloos veel boeken en toneelstukken zijn geschreven.

Henry VIII trouwde met zes vrouwen en liet er twee onthoofden. Hun lot is in het Engels samengevat in het beroemde rijtje: divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived.

Zijn eerste huwelijk, met Catherine van Aragon, duurde het langst. Maar ze kon geen mannelijke erfgenaam voor hem baren en daarom wilde Henry scheiden en trouwen met Anne Boleyn. De paus weigerde die scheiding goed te keuren en dat leidde tot de breuk met Rome. Henry keerde de paus en de Rooms-Katholieke Kerk de rug toe, verklaarde zichzelf tot hoofd van de nieuwe Engelse Kerk (later Anglicaanse Kerk) en luidde daarmee de Engelse Reformatie in.

Die religieuze scheuring had enorme gevolgen: kloosters werden gesloten, en er volgden decennialange religieuze spanningen, opstanden en moorden."

Het is de eerste keer sinds de Reformatie van de 16de eeuw dat een paus samen met een Engelse koning in gebed gaat. En dan ook nog in de Sixtijnse Kapel, waar de Amerikaanse kardinaal Robert Francis Prevost op 8 mei tot paus werd gekozen.

Charles brengt daarna een bezoek aan de basiliek en de abdij van Sint-Paulus buiten de Muren, een kerk die van oudsher nauwe banden heeft met het Engelse koningshuis, vooral in de eeuwen voorafgaand aan de Reformatie. Daar zal hij vermoedelijk door de Heilige Deur de basiliek betreden om plaats te nemen op een speciaal voor hem en voor zijn opvolgers ontworpen zetel.

Er is ook een speciale eretitel voor Charles bedacht, in de stijl van andere, rooms-katholieke, monarchen die een bijzondere band koesteren met kerken in Rome. Charles zal zich "koninklijke confrater" mogen noemen van de abdij, waar volgens de overlevering de apostel Paulus ligt begraven.

Als "medebroeder" wordt daarmee het belang onderstreept van de dialoog met andere christelijke kerken. Een dialoog die paus Leo, net als zijn voorganger, zo na aan het hart ligt.

VK-correspondent Fleur Launspach:

"De Anglicaanse Kerk groeide uit tot de staatskerk van Engeland, maar verspreidde zich ook naar meer dan 165 landen door kolonisatie en de invloed van het Britse Rijk. De kerk telt nu meer dan 80 miljoen gelovigen.

In Engeland geldt de Britse monarch nog altijd als het formele hoofd van de Anglicaanse Kerk. Dat Charles nu zij aan zij met de paus in Rome zal bidden is historisch belangwekkend. Het is een symbolisch moment van verzoening tussen twee geloofstradities die ooit lijnrecht tegenover elkaar stonden.

Het past overigens goed binnen de filosofie van koning Charles om verschillende geloven en stromingen met elkaar te verbinden. Dat zag je ook bij zijn kroning tot koning: voor het eerst nodigde hij vertegenwoordigers van andere geloofsovertuigingen uit, zoals een imam en een rabbijn, die meededen aan de ceremonies.

Zijn moeder Elizabeth was expliciet in haar christelijke geloof, maar Charles laat zich eerder omschrijven als een 'spirituele zoeker', iemand die op intellectueel niveau nadenkt over geloof en religies.

Als Britse monarch heeft hij de titel Defender of the Faith, een officiële verwijzing naar zijn rol als hoofd van de Anglicaanse Kerk. Maar Charles heeft aangegeven dat hij zichzelf eerder ziet als Defender of Faith, zonder lidwoord dus. Hij wil iemand zijn die alle geloofsovertuigingen wil waarborgen."

De Europese top vandaag is de laatste voor de verkiezingen in Nederland. In de Brusselse wandelgangen klinken harde woorden over wat het kabinet-Schoof de afgelopen anderhalf jaar voor elkaar kreeg.

"Niemand luistert meer naar Nederland", vertelt een topdiplomaat die anoniem wil blijven. Een ander noemt de invloed van Nederland verschrompeld. "Waarom zouden we die Schoof tegemoetkomen?", valt te horen bij ambtenaren van de Europese Commissie.

Het kabinet begon ambitieus. De verwachtingen van wat er in Brussel te halen zou zijn, waren hooggespannen. Er moest een 'opt-out' op asiel komen, net als uitzonderingen voor natuur en stikstof. Verder wilde het kabinet dat Nederland minder ging bijdragen aan de EU-begroting.

Fractievoorzitters aan de knoppen

De Brusselse praktijk bleek weerbarstig. "Het kabinet heeft zichzelf natuurlijk enorm overschat", zegt Henne Schuwer, oud-ambassadeur in België en de Verenigde Staten. Hij werkte jarenlang namens Nederland als diplomaat in Brussel. Als voorbeeld noemt Schuwer het stikstofprobleem. "De BBB zegt: we gaan dat even regelen. We gaan met de vuist op tafel slaan in Brussel. Daar is niks van terechtgekomen."

Volgens de oud-diplomaat ontbrak Brusselse ervaring in het kabinet. "Ze dachten: de mensen die voor mij in het kabinet zaten, hadden geen ruggengraat en ik heb dat wel, dus ik zal ze even een poepie laten ruiken. Maar zo werkt het niet. Brussel is een machine die je moet leren kennen."

Ook oud-ambassadeur Pieter de Gooijer, jarenlang EU-ambassadeur namens Nederland, zag het kabinet-Schoof worstelen. "Dit kabinet heeft relatief weinig initiatief genomen en weinig ingebracht in Brussel. De meeste partijen waren natuurlijk behoorlijk eurosceptisch. Dat maakte het voor Schoof ook heel lastig. Die moet zich toch een beetje gevoeld hebben als de man die door een afstandsbediening bestuurd werd, met de vier fractievoorzitters aan de knoppen."

De positiewisselingen na de val van het kabinet hielpen niet mee. Zo spraken binnen een jaar namens Nederland vier verschillende bewindspersonen met hun Europese collega's over migratie: Marjolein Faber (PVV), Teun Struycken (NSC), Eddy van Hijum (NSC) en David van Weel (VVD).

Bij de bijeenkomsten van de Europese ministers van Buitenlandse Zaken volgden de Nederlandse afgevaardigden elkaar eveneens in rap tempo op. Nadat Casper Veldkamp (NSC) in augustus opgestapt was, moest Ruben Brekelmans (VVD) plots als minister van Defensie - zijn oorspronkelijke portefeuille - én als minister van Buitenlandse Zaken naar een Europees overleg. Begin deze week meldde Van Weel zich als demissionair minister van Buitenlandse Zaken bij zijn Europese collega's in Luxemburg.

De wisselingen zijn oud-ambassadeur Schuwer niet ontgaan. "Ik mag aannemen dat de andere EU-ministers in zo'n Raad ook dachten: ik ben benieuwd welke Nederlander we vandaag weer gaan zien."

Juist voor middelgrote landen als Nederland is het opbouwen van relaties met collega's uit andere landen van belang om iets voor elkaar te krijgen, zegt Schuwer. "En bij zo'n tombola kun je die relaties niet opbouwen."

EU-leiders spreken over Oekraïne en klimaat

De 27 EU-leiders behandelen tijdens de Europese top vandaag een aantal gevoelige onderwerpen. De EU-leiders bespreken nieuwe sancties tegen Rusland en een idee van de Europese Commissie om 140 miljard euro aan bevroren Russisch geld via een leenconstructie aan Oekraïne te geven. De Oekraïense president Zelensky zal bij een deel van de top aanwezig zijn.

Ook staat klimaat op de agenda. De EU-landen zijn het nog altijd niet eens over een nieuw klimaatdoel voor 2040. Meerdere grote landen vrezen dat te ambitieuze klimaatambities ten koste gaan van de economie. Ten slotte praten de EU-leiders ook over migratie en de situatie in het Midden-Oosten.

Journalist Andy Bounds relativeert de geslonken invloed van Nederland. Bounds volgt Nederland voor de Britse krant Financial Times, de meest gelezen krant in de Brusselse bubbel. "Ja, de positie van Nederland is minder dan hij was, maar we moeten het ook niet overdrijven."

"Nederland presteerde in Brussel eigenlijk altijd boven zijn niveau toen Mark Rutte nog premier was", zegt Bounds. Zijn vertrek was volgens hem alsof een voetbalteam na tien jaar zijn trainer verliest. "Rutte kende iedereen en iedereen hem. Hij werd gerespecteerd. Het was voor Schoof hoe dan ook moeilijk om dat verlies goed te maken."

Daar komt bovenop dat Schoof geen lid is van een politieke partij. Daardoor raakte Nederland ook de toegang kwijt tot leiders die tot dezelfde politieke familie in Europa horen en die altijd bijeenkomsten organiseren voorafgaand aan de Europese toppen.

Goede ambtenaren

Een nieuw kabinet moet de positie in de EU opnieuw versterken. Als vijfde economie van de unie is Nederland in principe altijd een serieuze gesprekspartner. Maar de formatie kan nog wel even duren.

"Brussel wacht niet op een nieuw kabinet, de trein dendert hier door", zegt een betrokkene. "Op dit moment is de discussie over de nieuwe begroting van de EU al in volle hevigheid losgebarsten, en zonder politiek mandaat is het moeilijk om het initiatief naar je toe te trekken. Dan kun je voor voldongen feiten komen te staan die slecht zijn voor Nederland zonder dat er goed naar de Nederlandse positie geluisterd is."

Toch denkt zowel oud-diplomaat Schuwer als journalist Bounds dat Nederland met een stabiel kabinet zijn positie redelijk snel weer kan herstellen. Nederland beschikt volgens beiden over goede ambtenaren in Brussel. "Zij weten heel goed hoe ze hun boodschap moeten verkopen", zegt Bounds. Dat is een voordeel ten opzichte van andere landen, vindt Schuwer. "Maar dat voordeel moet je als bewindspersoon wel benutten."

In Woudrichem is gisteravond een auto met hoge snelheid gecrasht op een loopbrug. Het voertuig was uit de bocht gevlogen op een dijk. De auto belandde 130 meter verderop tegen een brugconstructie, schrijft Omroep Brabant. Twee inzittenden raakten zwaargewond.

Op de dijk zijn de bandensporen te zien waar de auto van de weg raakte:

De man en vrouw zijn met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Er was een traumahelikopter opgeroepen. De verwoeste auto is met twee bergingsvoertuigen losgemaakt en afgevoerd.

Het ongeluk gebeurde rond middernacht bij de Hoge Maasdijk. De auto kwam terecht naast een bedrijf. De loopbruggen werden gebruikt om aangemeerde schepen te bereiken.

In de Ierse hoofdstad Dublin zijn gisteravond opnieuw rellen uitgebroken. Voor de derde avond op rij waren honderden betogers op de been bij een hotel dat dient als asielzoekerscentrum. Net als dinsdagavond werden agenten bekogeld met vuurwerk, stenen en planken.

Krant Irish Times meldt dat er 24 mensen zijn opgepakt. Twee van hen zijn minderjarig. Drie agenten raakten gewond: een van hen is met een fles op het hoofd geslagen. "Ik zag kinderen van 7 die bakstenen gooiden naar de oproerpolitie", zegt een verslaggever van Sky News.

De politie zette traangas en pepperspray in om betogers terug te drijven. Er waren ruim 300 agenten op de been. Met name jongeren gebruikten geweld tegen de politie. Er stond een waterkanon paraat, maar dat is uiteindelijk niet ingezet.

26-jarige aangeklaagd

Aanleiding voor de protesten is de aanhouding van een man die in de buurt van het azc een 10-jarig meisje zou hebben aangerand. De leider van een Ierse oppositiepartij heeft beweerd dat de aanval is uitgevoerd door een asielzoeker, maar het is onduidelijk of dat klopt.

Een 26-jarige man is aangeklaagd en zit vast op verdenking van de aanranding. Zijn naam mag volgens Ierse wetgeving niet bekend worden gemaakt. Ook zijn nationaliteit is onbekend.

Dinsdagavond leken de onlusten bij het azc nog heviger. Relschoppers staken toen onder meer een politieauto in brand. De Ierse autoriteiten hebben de onlusten fel veroordeeld.

De VS stelt strafmaatregelen in tegen twee Russische oliemaatschappijen: Lukoil en Rosneft. Het is de eerste keer sinds de terugkeer van president Trump in het Witte Huis dat hij overgaat tot sancties tegen Moskou.

Na overleg met NAVO-chef Rutte zei de Amerikaanse president ook dat hij de geplande ontmoeting met zijn Russische collega Poetin in Hongarije heeft afgelast. Trump kondigde een week geleden nog aan dat hij met Poetin zou afspreken in Boedapest. Maar de leider van de VS zegt nu dat hij er geen goed gevoel meer bij heeft.

Hoewel Trump naar eigen zeggen elke keer goede gesprekken heeft gehad met Poetin, hebben die volgens hem ook steeds tot niets geleid. Alles bij elkaar noemt Trump het tijd om over te gaan tot "enorme sancties". Hij stelt dat Poetin nu wel bereid zal zijn tot onderhandelingen over een einde aan de oorlog in Oekraïne.

Trump sprak met Rutte in het Witte Huis:

Onder de nieuwe sancties mogen de oliebedrijven niet meer handelen in de VS en worden tegoeden bevroren. Bovendien kan de VS buitenlandse bedrijven die wel zaken blijven doen met de bedrijven ook straffen. Ook enkele tientallen dochterondernemingen van Lukoil en Rosneft worden door de sancties getroffen.

Lukoil en Rosneft hebben bij elkaar een geschatte jaaromzet van ruim 200 miljard dollar. Daarmee zijn ze zeer belangrijk voor de Russische economie en dus ook voor het leger. Het is nog onduidelijk hoe effectief de Amerikaanse strafmaatregelen zullen zijn.

Trump blijft erbij: geen Tomahawks

In zijn tien maanden als president is Trump herhaaldelijk van standpunt veranderd over de oorlog in Oekraïne. Aan het begin van zijn tweede ambtstermijn stak hij zijn bewondering voor Poetin niet onder stoelen of banken. De VS en Rusland zochten toenadering tot elkaar ten koste van Oekraïne en diens Europese bondgenoten.

Onlangs draaide Trump richting Kyiv en zei hij opeens dat Oekraïne al het door Rusland bezette gebied kon terugveroveren. De president speelde met het idee om het Oekraïense leger Amerikaanse Tomahawk-raketten te geven, maar zag daar uiteindelijk na een telefoontje met Poetin weer van af.

"Het probleem met Tomahawks is dat het zeker een half jaar tot een jaar oefenen vergt", zegt Trump tegen journalisten in het Oval Office. De enige manier waarop het snel zou kunnen, is als Amerikaanse militairen de raketten zouden lanceren - maar dat ziet Trump absoluut niet zitten. Hij blijft bij het besluit om Tomahawks niet te geven aan Oekraïne.

EU eens over nieuwe sancties

Rutte was naar Washington gevlogen om Trump weer in het kamp van Europa en Oekraïne te krijgen. De twee zeggen dat ze goede gesprekken hebben gehad over de inspanningen om de oorlog te stoppen. De NAVO-chef prijst Trump dat hij de dialoog met Poetin had hervat en zo de diplomatieke impasse heeft doorbroken.

Ondertussen zijn EU-lidstaten het eens geworden over het negentiende sanctiepakket tegen Rusland, waarmee onder meer de import van Russische vloeibaar gas (LNG) gefaseerd verboden wordt. Dat meldt Reuters op basis van EU-bronnen. Het besluit moet nog worden bekrachtigd.

Het bestemmingsplan rondom honderden huisjes die de afgelopen jaren illegaal zijn neergezet in de Vinkeveense Plassen, blijft gelden. In dat plan staat dat eigenaren een vergunning kunnen krijgen voor het huisje, mits het voldoet aan bepaalde voorwaarden over bijvoorbeeld de grootte. Eigenaren vochten dat plan van de gemeente aan, maar de Raad van State verwerpt hun bezwaren.

Het gaat om huisjes op voormalige legakkers in de Vinkeveense plassen. De akkers zijn grotendeels particulier eigendom en eigenaren mogen tuinstoeltjes of kampeerspullen bewaren op het eiland. Maar in de loop der jaren zijn mensen in plaats daarvan kleine huisjes of blokhutten gaan bouwen, soms compleet met keukenblok, terras en aanlegsteiger.

De gemeente De Ronde Venen gedoogde deze bouwsels jarenlang, mede doordat het bestemmingsplan voor het gebied nog niet rond was. Maar langzaam brokkelen de legakkers af en is een gedeelte van de eilandjes al onder water verdwenen. De gemeente wil de unieke legakkerstructuur van de plassen graag behouden, maar daarvoor moet onderhoud gepleegd te worden - door het aanleggen van een stevige kade. De kosten daarvoor lopen op tot 500 euro per meter.

In mei kwam de raad met een bestemmingsplan voor de legakkers: daarin worden eigenaren verplicht die stevige kade aan te leggen, maar in ruil daarvoor mogen eilandbezitters een huisje op hun kavel hebben.

Zaag erin

Het bestemmingsplan bevat nog meer regels, bijvoorbeeld over de grootte van de huisjes. Een bouwsel dicht bij een beschermd natuurgebied mag maximaal 22,5 vierkante meter groot zijn en dat betekent dat sommige mensen de zaag in hun blokhut moeten zetten. Ook staan in het bestemmingsplan regels over hoelang je je boot mag laten liggen aan je eiland en hoe groot een steiger mag zijn. Op een klein deel van de plas mag helemaal niet meer gebouwd worden - de Vinkeveense Plassen zijn immers ook een belangrijk natuurgebied.

Tientallen huisjeseigenaren stapten naar de Raad van State omdat ze de nieuwe regels te streng vinden. Eén bezwaarmaker is bang dat hij moet stoppen met het verhuren van ligplaatsen aan zijn eiland, schrijft RTV Utrecht. Een ander vreest dat ze haar boot niet meer voor langere tijd aan haar legakker mag leggen, en dat wil ze wel in haar vakanties. En een derde bezwaarmaker denkt dat hij door nieuw beleid minder huisjes op zijn eilandje mag hebben dan waar hij recht op meent te hebben.

Niet handhaven

De rechter wees alle verzoeken af. Volgens de Raad van State hebben eigenaren er niets aan als het plan niet doorgaat, want dan gaan de vorige regels weer gelden. En dat betekent dat alle bouwsels en ligplaatsen illegaal zijn.

Daarnaast heeft de gemeente eerder aangegeven niet te handhaven op punten uit het plan "waar discussie over is". Mensen met te grote huisjes hoeven die dus niet te slopen zolang die discussie er is. De gemeente zal pas handhaven als de Raad van State een definitief oordeel heeft geveld over het bestemmingsplan. Dat kan nog een paar jaar duren.