NOS Nieuws - Algemeen

"Ik denk dat het heel positief is, een goede reactie. We kunnen volgende week een Gaza-deal hebben", zei president Trump. Maar zelfs hij waarschuwt voor optimisme. "Je weet, het verandert van dag tot dag. Zo gaat het al jaren."

Trump reageerde aan boord van zijn presidentiële vliegtuig op vragen over de reactie van Hamas op het jongste voorstel van de VS, Qatar en Egypte voor een staakt-het-vuren in de Gazastrook. "Hamas is volledig bereid om in alle ernst onmiddellijk aan een nieuwe ronde van onderhandelingen te beginnen", schreef de terroristische organisaties in een verklaring. Maar er zijn nog wel degelijk een aantal hordes die genomen moeten worden, waarschuwen bronnen van persbureau Reuters en The Times of Israël.

Het plan

Het plan dat de drie bemiddelende landen op tafel hebben gelegd, voorziet in een staakt-het-vuren van 60 dagen. In die periode laat Hamas gefaseerd Israëlische gijzelaars vrij. Daar zitten ook lichamen van overleden gijzelaars bij. Israël laat Palestijnen uit Israëlische gevangenen vrij. Ook wordt de levering van noodhulp door de VN en de Palestijnse Rode Halve Maan hervat.

Zodra het bestand van kracht wordt, staakt Israël alle acties in Gaza. Tegelijkertijd starten de onderhandelingen over een permanent staakt-het-vuren, de vrijlating van resterende gijzelaars in ruil voor Palestijnen in Israëlische gevangenissen, de terugtrekking van Israëlische troepen en de toekomst van Gaza.

Hordes

Hamas wil, ondanks zijn positieve reactie, wel degelijk een paar zaken opgehelderd zien voordat het bij onderhandelingen aanschuift.

In het voorstel staat dat het staakt-het-vuren verlengd kan worden als beide partijen nog van goede wil zijn om eruit te komen. Hamas wil dat de onderhandelingen doorgaan en het staakt-het-vuren wordt verlengd tot er een akkoord is, zegt een bron tegen The Times of Israel. Dit om te voorkomen dat Israël de oorlog hervat als het zijn zin niet krijgt, zoals bij het staakt-het-vuren dat in januari inging en in maart eindigde.

Volgens dezelfde bron eist Hamas ook dat de aanvoer van noodhulp door de Verenigde Naties en de Palestijnse Rode Halve Maan blijvend wordt hervat. Die hulp mag niet langer door Israël worden tegengehouden of ingeperkt.

Ook eist Hamas dat het Israëlische leger zich terugtrekt op de posities die het in maart innam, toen het vorige staakt-het-vuren gebroken werd. Het leger zou op dit moment meer dan 65 procent van Gaza onder controle hebben.

Netanyahu

De Israëlische premier Netanyahu heeft steeds gezegd dat de oorlog pas voorbij is als Hamas is vernietigd, zodat het Israël nooit meer kan bedreigen. Dat is hem in 21 maanden oorlog voeren niet gelukt.

Of hij daarom de deur naar onderhandelingen dichthoudt, moet nog blijken. Volgens de VS heeft Israël het voorstel aanvaard.

Maandag bezoekt Netanyahu president Trump. Uiterlijk dan zal hij met een reactie komen. President Trump zei eerder al dat hij er "heel resoluut" bij Netanyahu op een staakt-het-vuren zal aandringen.

In Turkije zijn gisteren opnieuw enkele prominente leden van oppositiepartij CHP opgepakt. Burgemeester Tutdere van de stad Adiyaman, burgemeester Karalar van Adana en burgemeester Bocek van Antalya zijn gearresteerd op verdenking van onder meer omkoping.

Tutdere en Karalar worden ook beschuldigd van georganiseerde misdaad en fraude bij aanbestedingen. Ook zijn medewerkers opgepakt die betrokken zouden zijn.

De aanhoudingen passen in een golf van arrestaties van leden van de oppositiepartij CHP. Sinds oktober zijn al honderden partijleden gearresteerd. Eerder deze week werden ook de voormalig burgemeester van Izmir en meer dan honderd medewerkers opgepakt op soortgelijke gronden.

Oppositie uitschakelen

Veel Turken denken dat president Erdogan met de arrestaties de oppositie probeert uit te schakelen. De regering ontkent dat en zegt dat het Openbaar Ministerie onafhankelijk opereert.

In maart werd burgemeester Imamoglu van Istanbul gearresteerd na beschuldigingen van corruptie. Hij wordt gezien als de grote kanshebber om de presidentsverkiezingen van 2028 te winnen.

Na de arrestatie van Imamoglu gingen tienduizenden mensen de straat op om te protesteren. Afgelopen dinsdag zat hij honderd dagen vast en waren er opnieuw demonstraties. Gisteren werd de lijst met aanklachten tegen hem nog aangevuld met de beschuldiging dat hij zijn diploma vervalst zou hebben. Eerder werd dat diploma al ongeldig verklaard, waardoor hij officieel niet mee kan doen aan presidentsverkiezingen.

Na het afgaan van een brandalarm in een vliegtuig op de luchthaven van Palma de Mallorca zijn achttien passagiers gewond geraakt. Zes mensen zijn naar het ziekenhuis gebracht.

Het gebeurde kort na middernacht. Het toestel van Ryanair zou vanaf het Spaanse eiland naar Manchester in Engeland vliegen. Vlak voor vertrek ging het brandalarm af. De luchtvaartmaatschappij zegt dat het vals alarm was. Volgens Spaanse media had de gezagvoerder een melding gekregen van een kleine brand in een van de motoren.

Aan boord ontstond paniek. Passagiers konden het vliegtuig verlaten via opblaasbare glijbanen bij de nooduitgangen, maar sommigen waren zo bang dat ze via de vleugels op de landingsbaan sprongen. Meerdere mensen raakten daarbij gewond.

Op beelden is te zien dat passagiers ongelukkig terechtkomen:

Ryanair zegt tegen Britse media dat "enkele passagiers" bij het uitstappen "zeer lichte verwondingen" opliepen, zoals verstuikte enkels.

De passagiers zijn vanochtend met een ander toestel naar Manchester gebracht.

Bij een woning in Baarn is vannacht een explosief afgegaan. Niemand raakte gewond, wel ontstond er schade aan de voorzijde van de woning.

Rond 02.15 uur was er bij een woning aan de J.F. Kennedylaan een luide knal te horen. De voordeur van het huis raakte door de ontploffing zwaar beschadigd. De hal en voortuin lagen vol met glassplinters, schrijft RTV Utrecht.

Dit jaar werd al negen keer een explosie gemeld in de gemeente Baarn, waaronder twee keer bij een zonnestudio. Volgens RTV Utrecht was er in maart ook nog een autobrand waaraan mogelijk een explosie voorafging.

Een politiewoordvoerder kan nog niet zeggen of de explosie van vannacht iets te maken heeft met de eerdere explosies. "We kijken of er een verband is met eventuele andere incidenten in Baarn."

Getuigen die iets gezien hebben of buurtbewoners die camerabeelden hebben, worden opgeroepen zich bij de politie te melden.

De Australische acteur Julian McMahon (56) is overleden. Dat hebben zijn vrouw en management bevestigd tegenover Amerikaanse media. Hij stierf woensdag in de Amerikaanse staat Florida aan de gevolgen van kanker.

McMahon was onder meer bekend van zijn rol in Nip/Tuck, een serie over twee plastisch chirurgen die begin deze eeuw zes seizoenen liep. De rol leverde hem een nominatie voor een Golden Globe op. Eerder zat hij tientallen afleveringen als Cole Turner in de serie Charmed.

McMahon werd in 1968 geboren in Sydney als zoon van de Australische politicus en oud-premier William McMahon. Hij begon zijn loopbaan in Australische soaps.

In 1993 speelde hij in een Amerikaanse soap, waarna hij in de VS grotere rollen kreeg, zoals in de tv-series Profiler en FBI: Most Wanted. Ook speelde hij superschurk Doctor Doom in de Marvel-films Fantastic Four en Fantastic Four: Rise of the Silver Surfer.

Tijdens zijn eerste huwelijk (1994-1996) was McMahon de zwager van de Australische popster Kylie Minogue. Dat leverde een merkwaardig moment op toen hij zijn voormalige schoonzus tijdens de opnames van de Australische komedie Swinging Safari (2018) op de mond moest zoenen. "Ik dacht: sodeju, ik ga mijn ex-schoonzus tongzoenen. Ze reageerde fantastisch, alsof ze door een beest werd aangevallen. Heel grappig."

"Een ongelooflijk moment", "een gedenkwaardige eerste avond", "een woest krachtige setlist" en "sinds de jaren 90 waren ze niet zo goed". De Britse pers was net als de 75.000 aanwezige fans uitzinnig over de reünie van de band Oasis, die gisteravond voor het eerst in 16 jaar weer optrad. De eerste stop op hun Britse tour was het Principality Stadium in Cardiff.

Hand in hand betraden Liam en Noel Gallagher het podium, wat tot voor kort vanwege hun befaamde ruzie onwerkelijk werd geacht. Die ruzie escaleerde in 2009, toen Liam backstage bij een optreden in Parijs volgens zijn oudere broer een pruim naar hem had gegooid. Vervolgens namen de twee elkaar jarenlang onder vuur in de pers en met name op sociale media. Liam noemde Noel regelmatig een "enorme aardappel" en Noel reageerde dan weer door te zeggen dat Liam een "dorpsgek" was die "nodig naar een psychiater moet".

Van dat gebakkelei was gisteravond niets merkbaar, behalve dat ze nagenoeg niet met elkaar communiceerden tijdens de show. Waar in hun persoonlijkheden weinig chemie is te vinden, was die volop aanwezig in hun muziek.

Bij het ruim twee uur durende concert kwamen alle klassiekers voorbij - Don't look back in anger, Champagne supernova en natuurlijk Wonderwall. Maar ze openden de show met Hello, waar ze in het refrein de toepasselijke woorden "it's good to be back" door de arena lieten galmen, versterkt door de kelen van de tienduizenden fans.

Zo begon het optreden:

Britse media, die moeiteloos vijf sterren voor het optreden gaven, waren met name onder de indruk van de zangkunsten van Liam, die in zijn iconische parka en met zijn handen achter zijn rug achter de microfoon stond. Op voorhand waren er zorgen over zijn stem, omdat hij kampt met de ziekte van Hashimoto, een auto-immuunziekte. Maar hij klonk volgens de BBC fris en krachtig. "Hij beet zich vast in zijn teksten zoals een leeuw in zijn prooi."

Concerten van Oasis waren altijd getekend door onzekerheid: fans wisten vooraf nooit welke versie van de band ze zouden krijgen en in welk humeur de broers zouden zijn. Zo besloot Noel enkele dagen voor het optreden op Pinkpop in 2000 uit de band te stappen.

"Shit happens", sprak Liam, die dan maar zelf optrad in Landgraaf. Tot hij een kartonnen bierhouder tegen zijn hoofd kreeg, waarop hij zijn irritatie uitte richting het publiek en het podium af stormde. Van die spanning was gisteravond geen sprake, zag The Guardian: "Liam gedraagt zich op zijn best."

Van emoties was er niet alleen sprake bij de uitzinnige fans, maar ook bij de bandleden. Toen Noel een paar nummers solo zong, leek hij volgens Daily Mail emotioneel te worden en liet hij de muziek een paar maten doorspelen om zichzelf te kunnen herpakken.

Een bijzonder moment volgde bij Live forever, dat de broers opdroegen aan Diogo Jota. De 28-jarige voetballer van Liverpool kwam deze week met zijn broer om het leven bij een auto-ongeluk in Spanje. Op het eind van het nummer werd een beeld van hem op de schermen getoond. Volgens The Sun hebben de broers zelf dat beeld nog op het laatste moment laten toevoegen aan de show.

Bekijk hier dat moment:

Na 23 nummers kwam er een eind aan het optreden. De band bedankte het publiek en de broers gaven elkaar een knuffel. Liam maakte nog een laatste knipoog naar hun onrustige verleden. "Bedankt dat jullie ons hebben verdragen. We zijn niet de makkelijksten."

"Ik had een paspoort en een visum en die zijn nu verscheurd. Ze hebben me vier dagen lang geslagen. Zijn wij geen mensen?" Een Afghaanse man uit Iran vertelt overstuur wat hem is overkomen vlak bij de grens met Iran. Dat filmpje gaat nu rond op sociale media. En er zijn meer van dit soort video's uit Iran.

Afghanen die worden gearresteerd op verdenking van spionage, video's van Afghanen die het land uit angst verlaten en Afghanen die worden mishandeld. De NOS heeft meerdere van dit soort video's gezien en geverifieerd.

Zoals deze video, waarin een Afghaanse man op straat in Iran wordt mishandeld. Het gaat er heftig aan toe:

De afgelopen maand hebben meer dan 250.000 Afghanen het land verlaten, zegt VN-migratieorganisatie IOM. Naar schatting leven 6 miljoen Afghanen in Iran, van wie 2,5 miljoen illegaal in het land verblijven.

En dat is veel voor een arm land als Iran, dat miljoenen vluchtelingen opvangt, zegt Iran-deskundige Peyman Jafari. "Het zorgt voor druk op de maatschappij. Er is veel onvrede over de economie en de afgelopen tien jaar waait er een veel rechtsere wind in het land."

Iran heeft in 2023 besloten een deadline voor de terugkeer van Afghanen in te voeren. Vluchtelingen die naar eigen zeggen illegaal in het land verblijven worden uitgezet. Die deadline is morgen.

Volgens de de VN-vluchtelingencommissaris zijn dit jaar tot nu toe ruim een half miljoen mensen uitgezet. Mensen die Afghanistan zijn ontvlucht om te ontsnappen aan oorlog, armoede of het Taliban-bewind.

Zij keren terug naar een land met grote humanitaire problemen. Nicole van Batenburg van Rode Kruis Nederland is nu in Afghanistan en spreekt veel mensen die terugkeren uit Iran. "Voor de meesten is het nog maar de vraag of het veilig is of dat ze in aanmerking komen voor zorg of onderwijs." Bijna de helft van de Afghaanse bevolking is afhankelijk van humanitaire hulp.

Banen inpikken

Dat Iran ze toch deporteert, komt mede door de slechte staat van de Iraanse economie. Die draagt bij aan het anti-Afghaanse sentiment dat door politici wordt aangewakkerd. Door sancties van de Verenigde Staten is de inflatie in Iran rond de 40 procent. "Autoriteiten en media beweren dat Afghanen banen inpikken en voor criminaliteit zorgen, en de laatste ontwikkelingen creëren nog meer onrust."

Want Afghanen in Iran worden sinds het staakt-het-vuren met Israël beschuldigd van spionage en andere hulp aan Israël. Zo wordt een video van Afghanen die zijn opgepakt en schuld bekennen massaal gedeeld.

Deze video ging viraal in Iran. Daarin 'bekent' een Afghaan dat hij geld heeft gekregen in ruil voor informatie over potentiële doelwitten. De omstandigheden waarin deze video is gemaakt kennen we niet:

Een Afghaanse migrant vertelde aan de BBC over willekeurige beschuldigingen van spionage. Hij zou zich zo min mogelijk verplaatsen in Iran, uit angst opgepakt te worden. Afghanen zouden regelmatig worden gefouilleerd en hun telefoon moeten afstaan, om te controleren of er berichten of video's van buitenlandse media op staan.

Dit alles terwijl Afghanen volgens Jafari juist een grote bijdrage hebben geleverd aan de opbouw van Iran. "Ze hebben al het werk gedaan en banen opgepakt die zijn blijven liggen. Veel Afghanen zijn er geboren en getrouwd met Iraniërs."

Toch hebben Afghaanse vluchtelingen minder rechten dan Iraniërs. Zo komen ze niet in aanmerking voor het staatsburgerschap, ook niet als ze in Iran zijn geboren. Daardoor kunnen ze geen bankrekening openen of een sim-kaart kopen.

Ook al zijn er in de loop der jaren wat kleine verbeteringen doorgevoerd, zoals het onderwijs voor Afghaanse kinderen of organisaties die opkomen voor de rechten van Afghanen, zijn er grote zorgen als het gaat om hun veiligheid.

Toekomst van dochters

Van Batenburg van het Rode Kruis was onlangs in de Afghaanse stad Herat, bij de grens met Iran. Daar zag ze bussen met duizenden Afghanen afgezet worden. "De meesten zijn kinderen, die nu in een land terechtkomen dat ze niet kennen."

En dat maakt angstig. "Sommigen kunnen voor even bij familie blijven, maar die willen ze niet te veel tot last zijn. Vooral moeders maken zich zorgen om de toekomst van hun dochters."

Het Rode Kruis biedt aan de Afghaanse grens met Iran hulp aan teruggekeerde Afghanen:

Goedemorgen! Een moment waar veel mensen reikhalzend naar uitkijken: de Tour de France begint. En het Nederlands elftal trapt het Europees kampioenschap voetbal af in Zwitserland.

Eerst het weer: vandaag zijn vooral in het zuidoosten perioden met zon. Daar kan het nog 25 graden worden. Elders is het veelal bewolkt en valt verspreid een beetje regen uit het wolkendek. Het wordt daar niet warmer dan 21 graden. De komende dagen is het wisselvallig zomerweer met dagelijks kans op buien.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Bij een chemische reactie tussen twee gevaarlijke stoffen in een vrachtwagen op een fabrieksterrein van FrieslandCampina in Borculo zijn oranje dampwolken vrijgekomen. De vrachtwagen is daarbij geëxplodeerd. Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland is de wolk gevaarlijke stoffen verdampt en opgelost in de lucht.

De burgemeester meldde vannacht dat de situatie "volledig onder controle" is en dat de oorzaak van het incident "zorgvuldig" zal worden onderzocht. In de loop van vanochtend komt de gemeente met meer informatie.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Nog een paar uur totdat de Oranjevrouwen hun EK openen. Luzern is gisteren langzaam maar zeker volgelopen met Oranjesupporters. En die zijn er helemaal klaar voor:

Fijne dag!

Er is hoop voor patiënten met gecompliceerde diabetes type 1. Uit voorlopige maar veelbelovende resultaten van een klinische studie blijkt dat in het laboratorium gemaakte insulineproducerende cellen deze vorm van diabetes kunnen genezen. Daarmee kunnen veel meer patiënten geholpen worden, omdat zo het tekort aan menselijke donoren wordt opgelost.

Anders dan diabetes type 2, waarbij vooral ouder worden en leefstijl een grote rol spelen, is diabetes type 1 een auto-immuunziekte. Bij dit type van diabetes vernietigt het lichaam de eigen insulineproducerende cellen in de alvleesklier.

Ongeveer 120.000 mensen in Nederland hebben deze ziekte, waarbij de meeste patiënten dankzij medicatie hun bloedsuikerspiegel redelijk stabiel kunnen houden. Toch hebben ze een hoger risico op aandoeningen van de ogen, nieren, hart en bloedvaten.

Transplantatie is enige oplossing

Er is echter ook een kleine groep patiënten met zeer gecompliceerde diabetes bij wie medicatie niet werkt. Lange tijd waren voor deze mensen de enige beschikbare oplossingen een transplantatie van de volledige alvleesklier of van de insulineproducerende cellen uit de alvleesklier van een overleden orgaandonor. Die laatste ingreep staat bekend als 'eilandjestransplantatie'.

Diabetespatiënt Anton Schaddelee staat na zo'n eilandjestransplantatie weer volop in het leven, vertelt hij:

Patiënten zijn na een transplantatie van de alvleesklier of de eilandjestransplantatie vaak volledig genezen. Als dat niet het geval is, kunnen zij wel hun bloedsuikerspiegel met medicijnen heel stabiel houden.

Maar deze ingrepen zijn nu nog voorbehouden aan een kleine groep mensen, omdat er dus een tekort is aan donoren. Dankzij het nieuwe onderzoek is er zicht op een oplossing.

Nieuw onderzoekscentrum

Bij de nieuwe methode worden immers geen eilandjes van overleden orgaandonoren gebruikt, maar zijn eilandjes in het laboratorium opgekweekt uit zogenoemde pluripotente stamcellen. Dat zijn stamcellen die nog elke cel van het lichaam kunnen worden. Uit het onderzoek blijkt dat de meeste deelnemers met zeer gecompliceerde type 1 diabetes een jaar na een infusie met de in het laboratorium gemaakte cellen geen diabetes meer hebben.

"De echte doorbraak is dus dat eilandjes gemaakt uit stamcellen in een laboratorium diabetes functioneel kunnen genezen", zegt Eelco de Koning, arts en hoogleraar diabetologie aan het Leiden UMC. "Dit geeft aan dat er in de toekomst een onbeperkte hoeveelheid eilandjes beschikbaar kan zijn voor behandeling."

Er moet verder onderzoek plaatsvinden om voldoende wetenschappelijk bewijs te vinden voordat deze behandeling onderdeel kan worden van de reguliere zorg. Mede daarom wordt in november met financiële steun van de Stichting Diabetes Onderzoek Nederland een nieuw onderzoekscentrum in Leiden geopend.

In dit centrum, dat Cure One is genoemd, zal het onderzoek naar het gebruik van stamcellen en het afweersysteem worden gebundeld. Dit zal ook de rol van het LUMC en het Leiden Bioscience Park in Europa verder versterken als het gaat om het genezen van diabetes.

Beschikbaar voor elke patiënt

Een belangrijk doel van het onderzoekscentrum zal zijn om deze behandeling beschikbaar te krijgen voor alle type 1 diabetespatiënten. "Op dit moment moeten ontvangers van eilandjes van overleden donoren, of van eilandjes uit stamcellen zoals in de gepubliceerde studie, voor de rest van hun leven afweerremmende medicatie gebruiken om te voorkomen dat hun lichaam de cellen afstoot", zegt De Koning.

Daarom is hun weerstand altijd verminderd en zal het risico op infecties en andere bijwerkingen groter zijn. Het is dan de vraag of de behandeling voor patiënten met diabetes type 1 die niet gecompliceerd is überhaupt tot een echte gezondheidsverbetering zal leiden.

"De uitdaging is dus om te ontdekken hoe we de stamcellen en het afweersysteem dusdanig kunnen aanpassen dat het afweersysteem de nieuwe eilandjes met rust laat", legt De Koning uit. "Dat zou ook kunnen door eerst stamcellen van mensen met type 1 diabetes zelf te maken, en daaruit 'eigen' eilandjes op te kweken. Dankzij het concentreren van alle expertise in Cure One gaan we er alles aan doen om die volgende doorbraak snel te laten volgen."

In Mexico is een protest tegen massatoerisme in de hoofdstad uit de hand gelopen. Het protest begon vreedzaam, maar escaleerde toen enkele van de honderden demonstranten agressief werden en gevels van winkels vernielden.

Gemaskerde mannen sloegen ramen in en plunderden luxe winkels in toeristische gebieden van Mexico-Stad. Ook vielen ze buitenlanders aan.

Massatoerisme

Het protest was gericht tegen de massa's toeristen die uit de VS naar Mexico-Stad komen. Sinds de komst van de toeristen die in coronatijd aan de lockdowns in de VS wilden ontsnappen, zijn huren enorm gestegen en moeten inwoners wijken voor koffietentjes en restaurants. Het aantal Amerikanen dat zich vestigt in Mexico is sinds corona enorm gestegen en verdrijft de lokale inwoners.

Ook de ambassade van de Verenigde Staten was doelwit. Demonstranten bekogelden het gebouw met stenen. De politie was massaal op de been, door de hele stad klonken sirenes.

In Europese steden zoals Barcelona, Madrid, Parijs en Rome zijn regelmatig protesten tegen massatoerisme.

Bij overstromingen in de Amerikaanse staat Texas zijn ten minste 24 mensen om het leven gekomen. Daarnaast worden volgens de lokale autoriteiten nog 23 meisjes vermist. Over hun identiteit en de identiteit van de dodelijke slachtoffers is niets bekendgemaakt.

De vermiste meisjes waren op zomerkamp langs de Guadalupe-rivier en tot op heden is het nog niet gelukt om contact met ze te krijgen. Het gebied is een populaire bestemming voor zomerkampen.

Waarnemend gouverneur van Texas Dan Patrick over de vermisten:

Door zware regenval steeg het waterpeil in de rivier in de vroege ochtend razendsnel tot zo'n 8 meter en trad de rivier buiten haar oevers. Reddingsteams zoeken naar overlevenden met boten, veertien helikopters en twaalf drones. Meer dan 200 mensen zijn inmiddels gered. Sommigen zijn uit bomen gehaald door reddingswerkers.

Uit het niets

De overstromingen vonden plaats in het hart van Texas. Volgens de lokale politie kwamen ze uit het niets. "We hebben de hele tijd overstromingen. Dit is de gevaarlijkste riviervallei van de Verenigde Staten, maar we hadden geen enkele reden om te denken dat er zoiets als dit zou gebeuren."

Inwoners van het gebied worden gewaarschuwd niet de weg op te gaan vanwege het gevaar op overstroomde wegen. De komende dag wordt nog veel regen verwacht in het gebied.

Bij een chemische reactie tussen twee gevaarlijke stoffen in een vrachtwagen op een fabrieksterrein van FrieslandCampina in Borculo zijn gisteravond oranje dampwolken vrijgekomen. De vrachtwagen is daarbij geëxplodeerd. Niemand raakte gewond.

Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland is de wolk gevaarlijke stoffen rond 01.00 uur verdampt en opgelost in de lucht. De burgemeester meldde even later dat de situatie "volledig onder controle" is.

De brandweer had metingen gedaan om te onderzoeken of de rookwolken giftige stoffen bevatten. Dat bleek het geval te zijn, al zijn de stoffen niet op de grond terechtgekomen omdat deze meteen in de lucht vervloog, zegt de veiligheidsregio.

Politie doet onderzoek

De stoffen die met elkaar in contact zijn gekomen zijn salpeterzuur en zoutzuur. Die worden gebruikt bij het reinigen van de installaties. De stoffen zijn bijtend en kunnen irritaties veroorzaken aan de huid en luchtwegen.

Hoe de stoffen met elkaar in aanraking konden komen, is niet duidelijk. Volgens de burgemeester zal de oorzaak van het incident "zorgvuldig" worden onderzocht. De politie heeft een plaats delict ingesteld rond het incident en onderzoekt alle mogelijke scenario's, zowel of er sprake is van opzet of van een fout.

Op beelden is een explosie te zien bij het vrijkomen van de rookwolken:

Er werd preventief een NL-Alert verstuurd met het advies aan mensen in de omgeving om ramen en deuren gesloten te houden en de ventilatie uit te schakelen. In de omgeving van het incident staan volgens Omroep Gelderland enkele woningen.

De veiligheidsregio riep mensen op niet naar het fabrieksterrein te komen en zette enkele toegangswegen af. De fabriek werd uit voorzorg ontruimd.

Wie deze zomer naar Parijs gaat en op zoek is naar verkoeling, kan een duik nemen in de Seine. Na meer dan honderd jaar is het weer toegestaan om te zwemmen in de rivier.

Sinds 1923 gold er een verbod op het zwemmen in de Seine: die was te vervuild, en het was te gevaarlijk. Maar vanaf morgen zijn er drie zwemplekken aan de oever van de rivier geopend: bij de Notre-Dame, bij de Eiffeltoren en bij Porte de Bercy. Buiten deze locaties is het nog steeds verboden om te zwemmen.

De Seine stond op de Olympische Spelen vorig jaar in het middelpunt. De gemeente stak in vier jaar tijd 1,4 miljard euro in een grote schoonmaakoperatie om er zwemwedstrijden te kunnen houden. De rivier was behoorlijk vervuild met de E. colibacterie, beter bekend als de poepbacterie.

Dagelijks testen

Zo werden woonboten aangesloten aan het gemeentelijk rioolstelsel. Ook werd een groot opslagbassin aangelegd om te voorkomen dat bij zware regenval te veel rioolwater in de Seine terechtkwam.

Burgemeester Hidalgo nam vorig jaar zelf een duik in het water om aan te tonen dat het schoon en veilig genoeg was.

De locoburgemeester van Parijs zegt dat het water dagelijks wordt getest. Op de drie locaties zal volgens hem met rode en groene vlaggen worden aangegeven of het veilig genoeg is om te zwemmen.

De zwemplekken blijven tot en met eind augustus open.

De politie is bezorgd over het strafbaar stellen van illegaal verblijf van vreemdelingen. Er zijn "grote zorgen" over de "uitvoerbaarheid, reikwijdte en de effectiviteit" van het strafbaar stellen ervan.

Hiermee wordt volgens de politie "gesuggereerd dat elke illegale vreemdeling overlastgevend is of crimineel gedrag vertoont". De politie herkent dat beeld niet en verwacht dat het strafbaar stellen zal leiden tot een vicieuze cirkel. Vreemdelingen die niet kunnen vertrekken uit Nederland kunnen meermaals in een cel belanden, zonder dat ze zicht hebben op terugkeer naar hun land van herkomst.

Ook zijn ze daardoor kwetsbaarder om slachtoffer of dader te worden van criminaliteit, vreest de politie. Het gevolg van de nieuwe wetgeving kan zijn dat vreemdelingen - die strafbaar zijn omdat ze in Nederland zijn zonder verblijfsrecht - niet meer naar de politie stappen. Niet om hulp te vragen en ook niet om een melding of aangifte te doen van een strafbaar feit.

De politie benadrukt dat naast het handhaven van de rechtsstaat ook "het hulp verlenen aan hen die dat behoeven" een wettelijke taak is. Daarnaast wordt gewezen op de gevolgen voor mensen en organisaties die hulp verlenen aan illegalen. Die worden volgens de asielwetten medeplichtig en daardoor ook strafbaar.

De gevolgen op het gebied van openbare orde en wat die betekenen voor het werk van de politie acht de politie onwenselijk en onuitvoerbaar. Er zijn twijfels of de strafbaarstelling "de leefbaarheid, veiligheid en maatschappelijke rust in Nederland ten goede zal komen".

Kop soep

De twee asielwetten haalden gisteren een meerderheid in de Tweede Kamer. Maar wel met de "harde eis" van NSC en SGP dat het verlenen van hulp aan mensen die illegaal in Nederland verblijven niet strafbaar wordt. Dat wetsonderdeel werd op het laatste moment door de PVV aan de wet toegevoegd en is daardoor nooit goed besproken.

Om NSC en de SGP over de streep te trekken, moest demissionair minister Van Weel (Asiel en Migratie) op het laatste moment nog een oplossing bedenken. Afgesproken is nu om dit onderdeel van de wet niet in werking te laten treden voordat de Raad van State advies heeft uitgebracht over vragen als: mag je iemand die illegaal in Nederland is nog een kop soep geven? En mag je die persoon nog helpen bij ziekte?

De politie vindt het goed dat de Raad van State de wetswijziging gaat toetsen, omdat het strafbaar stellen van illegaliteit veel maatschappelijke impact heeft. De politie acht een "gedegen consultatie en uitvoeringstoets" nodig.

De Oekraïense president Zelensky heeft naar eigen zeggen een "belangrijk en vruchtbaar" telefoongesprek gevoerd met de Amerikaanse president Trump.

De leiders spraken over mogelijkheden voor luchtverdediging en kwamen overeen "samen te werken aan een betere verdediging van het luchtruim", schrijft Zelensky op X. Ook spraken ze "in detail" over de capaciteiten van de defensie-industrie en gezamenlijke wapenproductie.

"We staan open voor projecten met de Verenigde Staten en denken dat dit van cruciaal belang is voor de veiligheid, vooral op het gebied van drones en aanverwante technologieën", aldus Zelensky.

Wapenleveringen

Van Amerikaanse zijde is het gesprek niet bevestigd. Wel heeft Trump volgens nieuwssite Axios gezegd dat hij Oekraïne wil helpen met de luchtverdediging. Of er concrete afspraken zijn gemaakt is niet duidelijk.

Oekraïne heeft dringend behoefte aan versterking van de luchtafweer tegen de Russische drone- en raketaanvallen die de afgelopen dagen zijn toegenomen. Dinsdag hield het Pentagon een deel van eerder overeengekomen wapenleveringen aan Oekraïne tegen omdat er zorgen zouden zijn dat de eigen voorraad van de Amerikanen te veel is gekrompen.

Een bron zei tegen Axios dat Trump in het telefoongesprek heeft beloofd om uit te zoeken of er inderdaad wapens worden tegengehouden en om welke wapens dat gaat.

Teleurstellend gesprek

Gisteren heeft Trump gebeld met zijn Russische ambtgenoot Poetin. Hij noemde dat na afloop een "teleurstellend" gesprek. Een paar uur later voerde Rusland de grootste luchtaanval sinds het begin van de oorlog uit op de Oekraïense hoofdstad Kyiv.

Niet thuis een kraamverzorgende over de vloer, maar op je kamer in een hotel. Het is even wennen voor moeders die in een kraamhotel verblijven. Deze week opende er een in de stad Groningen, volgende week gaat er nog een open in Hoorn.

Een kraamhotel bestaat vaak uit een aantal kamers in een regulier hotel, een ziekenhuis of een geboortecentrum. Pas bevallen moeders kunnen hier een aantal dagen verblijven met hun partner en hun baby. Er zijn de hele dag, en soms ook 's nachts, kraamverzorgenden aanwezig om de ouders en hun kindje bij te staan. Er zijn al kraamhotels in onder meer Rotterdam, Den Haag en Tilburg.

In sommige landen bestaat het kraamhotel al langer. Zo zijn er in China en Zuid-Korea luxe kraamhotels waar moeders en baby's na de bevalling op traditionele wijze verzorgd worden - al hangt daar vaak een flink prijskaartje aan. In Nederland, waar kraamzorg aan huis gebruikelijk is, is het kraamhotel uit nood geboren.

Zo dreigden deze zomer in Groningen honderd zwangeren geen kraamzorg te krijgen door een tekort aan kraamverzorgenden. Het acute personeelstekort heeft meerdere oorzaken, zegt bestuurder Lindy van Breda Vriesman van Kraamzorg Het Groene Kruis.

Gepensioneerde kraamhulpen

"In de zomer worden relatief veel baby's geboren, juist als kraamverzorgenden graag met hun eigen gezin op vakantie willen. En per 1 januari hebben we als gevolg van nieuwe wetgeving afscheid moeten nemen van dertig zzp'ers die een flexibele schil rond onze organisatie waren."

Het Groene Kruis zet deze zomer recent gepensioneerde kraamhulpen in en heeft bestaande medewerkers gevraagd extra uren te maken. In een kraamhotel, waar meerdere gezinnen tegelijk verblijven, is het voor hen makkelijker en sneller werken dan voor ieder gezin apart in eigen huis. Medewerkers willen ook graag in het kraamhotel werken, merkt Van Breda Vriesman.

"Het werk is geroosterd, dus ze weten de komende twee maanden precies waar ze aan toe zijn. Het is fysiek minder zwaar en je werkt in een team. Zo heb je echt meer aandacht voor moeder en kind."

Kost niets extra

Maar zijn de kersverse ouders er ook blij mee? De Groningse kraamorganisatie wist vooraf niet zo goed hoeveel animo er voor het kraamhotel zou zijn.

"Dat was even spannend. We gingen op 1 juli open, en toen lag er één gezin. Dan denk je: wordt dit een succes? Wie wil dit? Maar op 2 juli waren we al vol. Sommige klanten vragen er zelfs om, willen weten of ze al in het kraamhotel terecht kunnen."

Het grote voordeel van het kraamhotel is voor gezinnen dat ze gegarandeerde kraamzorg krijgen, en vaak meer uren dan thuis. Als er iets is, hoeven ze de kraamhulp alleen maar een appje te sturen en staat de verzorgende zo in de hotelkamer. Kraamvisite mag in het hotel gewoon langskomen.

Ook de (gemoeds-)rust en het comfort spreken ouders aan. Een kraamhotel kost bovendien niets extra ten opzichte van kraamzorg aan huis.

Toch is het wel even wennen, zegt Tineke Mennens, die deze week in het nieuwe kraamhotel verblijft. Ze is moeder van de pasgeboren Milan. "Dat je niet in je eigen omgeving bent, ja, het is toch allemaal even anders dan thuis."

Er zijn ook genoeg gezinnen die het kraamhotel helemaal niet zien zitten, bijvoorbeeld omdat ze meerdere kinderen hebben voor wie ze thuis willen zijn.

'Meer stabiliteit'

Kraamverzorgende Alida, die in het kraamhotel werkt, denkt dat het concept weleens de kraamzorg van de toekomst zijn. "Zo kunnen we de ouders goed ondersteunen en ook voor de kraamverzorgenden geeft dit rust."

Ook Van Breda Vriesman hoopt dat het kraamhotel iets blijvends is. "Het geeft de kraamzorg voor de toekomst meer stabiliteit."

In Griekenland en Turkije zijn nieuwe natuurbranden uitgebroken door de hitte en droogte. De harde wind en het droge weer maken het voor lokale autoriteiten lastig om het vuur te bestrijden.

In Griekenland is een nieuwe brandhaard ontstaan in Koropi, 35 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Athene. Door de harde wind verspreidde het vuur zich naar woonwijken. Hulpdiensten zijn massaal uitgerukt om de brand te blussen. Onder meer 120 brandweerlieden, acht helikopters en acht blusvliegtuigen zijn ingezet. Inwoners van het gebied kregen de opdracht om te evacueren. In totaal zijn 800 inwoners weg uit hun huis. Het vuur is onder controle, meldt de brandweer.

Op het eiland Kreta heeft de brandweer het vuur onder controle, maar nog niet helemaal geblust. Daar woedde sinds woensdag een grote natuurbrand. Zo'n 5000 mensen zijn geëvacueerd. Lokale autoriteiten schatten dat de brand zo'n 15 vierkante kilometer van het eiland heeft verwoest. Hier zijn zo'n 130 brandweerlieden, 48 voertuigen en zes helikopters ingezet.

Gisteren brak er in de buurt van het vliegveld van Athene een natuurbrand uit. De belangrijke weg tussen Athene en Rafina werd afgesloten en vluchten liepen vertraging op. Ook zijn meerdere bewoners van Rafina geëvacueerd.

In Turkije proberen de autoriteiten bosbranden in de westelijke provincie Izmir onder controle te krijgen. Door de harde wind en het droge weer heeft het vuur zich daar makkelijk kunnen verspreiden. Sinds woensdag zijn er tienduizenden mensen geëvacueerd. Ook zijn 200 woningen verwoest.

Bij een brand in Odemis zijn gisteren twee mensen omgekomen. In de toeristische plaats Cesme is het vuur inmiddels onder controle, melden de autoriteiten. De branden zouden zijn veroorzaakt door kapotte elektriciteitsleidingen en werkzaamheden.

Niet-ontplofte munitie

Ook op de Turks-Syrische grens woedt brand. In de Turkse stad Dortyol brak er brand uit in een woonwijk. In de Syrische provincie Latakia wordt het blussen van een grote bosbrand door de harde wind bemoeilijkt. Brandweerlieden uit andere regio's zijn ingezet om het vuur te blussen. Het is onduidelijk of er slachtoffers zijn.

De Syrische autoriteiten vrezen dat achtergebleven munitie uit de oorlog in Syrië door het vuur ontploft.

De drie mannen die vorige maand in El Salvador zijn veroordeeld voor de moord op vier Nederlandse journalisten in 1982, blijken in het definitieve schriftelijke vonnis een celstraf van 30 jaar te hebben gekregen. Dat is hoger dan aanvankelijk leek.

Toen het vonnis op 4 juni werd uitgesproken in de rechtbank in het departement Chalatenango leek het te gaan om straffen van 15 jaar. Maar gisteren werd duidelijk dat de rechter de drie oud-militairen van 93, 91 en 85 jaar elk 15 jaar per slachtoffer oplegt.

Dat zou neerkomen op 60 jaar celstraf per dader, maar omdat de rechter het strafrecht hanteert uit de periode dat de moorden werden gepleegd krijgen ze 30 jaar. Dat was destijds de maximumstraf.

Publiekelijk excuses maken

Verder moet het hoofd van de strijdkrachten, de Salvadoraanse president Nayib Bukele, van de rechter binnen 30 werkdagen publiekelijk excuses maken voor de moorden, omdat de daders tot de militaire top van het land behoorden.

Daarnaast moet de nabestaanden om vergeving worden gevraagd "voor de vertraging van de rechtsgang". Ook kunnen de nabestaanden een civiele procedure starten om een schadevergoeding te eisen van de veroordeelde mannen.

Hinderlaag

De schriftelijke uitspraak van het vonnis is het sluitstuk van een al jaren voortdurende zaak rond de moord op Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag. De journalisten van de toenmalige omroep IKON waren in 1982 naar El Salvador gereisd om verslag te doen van de bloedige burgeroorlog daar.

Op 17 maart 1982 hadden ze een ontmoeting met guerrillastrijders. De vier liepen daarbij in een hinderlaag van het regeringsleger en werden doodgeschoten.

Al in de jaren 90 concludeerde een waarheidscommissie van de VN dat kolonel Mario Reyes Mena hoofdverantwoordelijk was als opdrachtgever. Dat hij en andere medeverdachten niet eerder konden worden aangeklaagd, had te maken met een amnestiewet die de verdachten tot 2016 juridische bescherming bood. Pas in 2017, een jaar nadat die amnestiewet werd ingetrokken, konden de nabestaanden aangifte doen.

De 85-jarige oud-kolonel Reyes Mena woont al tientallen jaren in de VS. Tegen hem is een uitleveringsverzoek uitgevaardigd. De andere veroordeelden, oud-minister van Defensie Guillermo Garcia en oud-politiechef Francisco Antonio Morán, werden al in 2022 aangehouden. Zij verblijven sindsdien in een militair ziekenhuis en belanden nu mogelijk alsnog achter de tralies.

Krantenartikel

Sonja ter Laag, de zus van Hans ter Laag, zegt tegen de NOS dat ze "een sprongetje op haar stoel maakte" toen ze hoorde van de zwaardere straf voor de drie mannen. "Ik vind het wel van symbolische waarde dat het nog veel hoger is", zegt ze.

Ook de publieke excuses die Bukele zou moeten maken vindt ze waardevol, al heeft ze er ook twijfels over. "Ik vraag me af of hij echt zelf excuses gaat maken, of dat hij zegt: nou, ik laat het aan mijn minister van Defensie of aan de Commandant der Strijdkrachten over."

Ook over de vorm bestaat onduidelijkheid. "Ze moeten het publiekelijk doen. Worden wij, de nabestaanden, uitgenodigd? Of wordt het gewoon in een krantenartikel gedaan?"

'Vreemd proces'

Hoewel de daders niet meer in beroep kunnen tegen de uitspraak, blijven zij schuld ontkennen. Woensdag, een dag voor de schriftelijke uitspraak van het vonnis, publiceerde oud-minister van Defensie Garciá nog een open brief, waarin hij zegt zonder bewijs te zijn veroordeeld "in een vreemd proces vol onregelmatigheden".

Zijn advocaten zullen manieren zullen onderzoeken om toch in beroep te kunnen gaan. Tegen de oud-minister lopen nog tientallen andere gerechtelijke onderzoeken naar zijn rol bij verschillende grootschalige moordpartijen in de burgeroorlog. Daarin wordt hij onder meer aangeklaagd voor moord, ontvoering en marteling.

De Afsluitdijk is deze week drie keer volledig afgesloten geweest door storingen bij de bruggen van de Stevinsluizen. Hitte, haperende techniek en een geknapte waterslang zijn de oorzaak, kilometerslange files het gevolg. Rijkswaterstaat sluit nieuwe storingen niet uit.

De eerste afsluiting was dinsdag. Door de uitzonderlijk hoge temperaturen die dag zetten de stalen bruggen uit: "Dan kun je ze niet meer draaien, of komen ze klem te zitten", zegt Johan de Boer, woordvoerder van Rijkswaterstaat tegen NH.

Ook andere bruggen in het land hadden hier die dag mee te maken. Besproeien met water was geen oplossing. "Het was zo warm dinsdag dat een beetje water niets hielp."

Twee storingen op een dag

Gisteren volgden twee nieuwe storingen. In de ochtend brak een sensor af die controleert of de brug veilig is gesloten. "Dan krijgt de bediening een seintje dat het verkeer er weer overheen kan. Maar die werkte dus niet meer." De sensor is inmiddels vervangen.

En gistermiddag knapte een slang van het sproeisysteem, waardoor er water in een elektriciteitskast terechtkwam. Die wordt nu drooggemaakt en hersteld. Het verkeer rijdt voorlopig alleen over de zuidbrug. Scheepvaartverkeer is de komende dagen nog gestremd, meldt de regionale omroep.

Vaker problemen verwacht

De problemen met de bruggen komen voor De Boer niet als een verassing. Ze zijn in de jaren 30 van de vorige eeuw gebouwd en nu op, zegt hij. "We gaan nieuwe bouwen, er loopt een aanbesteding. Maar tot die tijd moeten we met heel veel onderhoud deze bruggen in de lucht houden."

Wanneer de bouw van nieuwe bruggen start wordt binnenkort duidelijk. Het is goed mogelijk dat er tot die tijd vaker storingen zijn. "Dat vinden we jammer, maar we doen er alles aan om het zo goed en veilig mogelijk in de lucht te houden."

Een kort briefje van demissionair asielminister Van Weel rond 23.00 uur donderdagavond voorkwam ternauwernood dat de langverwachte strengere asielwetten op de klippen liepen. De behandeling van deze wetten om in Nederland "het strengste asielbeleid ooit" te voeren, verliep chaotisch. Wat is er gebeurd? Waarom? En hoe nu verder?

Dat de band tussen VVD, NSC en BBB niet goed is, is gezien de vele botsingen en incidenten de afgelopen 1,5 jaar een understatement. Beter wordt het er niet op, blijkt dinsdagochtend in het Catshuis, waar opnieuw wantrouwen de kop opsteekt. De partijtoppen van VVD, NSC en BBB overleggen daar. Volgens NSC beloven de andere coalitiepartijen tegen het amendement over strafbaarheid van illegaliteit te stemmen - iets dat door VVD en BBB wordt ontkend.

Bij NSC is de verbazing dan ook groot als VVD en BBB een paar uur later het PVV-plan alsnog aan een meerderheid helpen.

Streep

Het raakt een gevoelig punt voor NSC. Zijn mensen die illegalen eten of een slaapplek geven straks strafbaar? In NSC zitten veel ex-CDA'ers die woensdag hun oude partij een principiële streep zien trekken. Het CDA steunt een strenger asielbeleid, maar noemt het straffen van hulp aan illegalen "onacceptabel". CDA-leider Bontenbal ziet het risico van aanvallen van rechts in de verkiezingscampagne, maar neemt dat voor lief.

Bij SGP en NSC groeit de twijfel, zeker als Van Weels uitleg ("de wet is de wet", maar het OM zal waarschijnlijk niet vervolgen) de verwarring nog vergroot. De partijen zitten klem: ze willen streng zijn, maar vrijwilligers moeten wel "soep", "koffie" of "een stuk brood" kunnen uitdelen.

De tijd dringt, want rond 23.00 uur staan de stemmingen gepland. Door de twijfel van NSC en SGP is het allerminst zeker dat de wetten het halen. Premier Schoof is druk met betrokkenen aan het bellen, vertelt hij later. "Er is zeer intensief overleg geweest."

Kijk hier naar een korte foto-impressie van de dag:

Een mislukking zou met het oog op de verkiezingen rampzalig zijn voor de coalitiepartijen; vooral de PVV zal dit zeker gebruiken. Van Weel haalt daarom een truc uit de kast: het meest omstreden punt wordt opgeschort tot de Raad van State hierover oordeelt.

NSC en SGP stemmen met die belofte alsnog voor. De hete aardappel is doorgeschoven naar de Raad van State.

"In wat voor staatsrechtelijke modderpoel zijn we beland?", vraagt ChristenUnie-leider Bikker zich af. Hoe het verder moet, is onduidelijk. Misschien wordt de wet via sluiproutes aangepast, maar zeker is dat niet. Het 'ja' van NSC roept ook felle reacties op. Volgens politici riep GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans "huichelaar" toen NSC'er Diederik Boomsma zijn stemverklaring voorlas.

Dat is niet te controleren, GroenLinks-PvdA wil geen reactie geven. Kijk hier naar het moment

Wat is nu de stand van zaken na deze chaotische week? Op het nippertje zijn de strengere asielwetten door de Tweede Kamer geloodst. VVD, NSC en BBB kunnen in ieder geval in de verkiezingscampagne zeggen dat ze dat voor elkaar hebben gekregen. Hiermee hebben ze een verweer tegen PVV-leider Wilders die zijn tegenstanders graag "een slappe hap" noemt.

Maar er liggen wel twee wetten die juridisch wankel zijn en waar nog onduidelijkheid over bestaat. De strafbaarstelling van de illegaliteit is nooit uitvoerig in de Tweede Kamer behandeld. Partijen hebben nog geen idee wat de consequenties precies zijn, bijvoorbeeld voor mensen die illegalen een handje willen helpen of les geven aan kinderen van illegalen.

Er ligt een wankel bouwwerk, en de vraag is hoe het verder gaat. Het kabinet heeft tijdelijk een oplossing aangereikt door een spoedadvies aan de Raad van State te vragen en te beloven dat de Tweede en Eerste Kamer er dan nog hun oordeel over mogen geven.

Maar kan die strafbaarstelling illegaliteit wel uit de wet gehaald worden? Wat doet de Kamer als de Raad van State zeer kritisch is? Kan het parlement nog iets veranderen als er al over gestemd is?

Het zijn vragen waar niemand een overtuigend antwoord op heeft. Chaos en onzekerheid zijn troef, al is formeel de basis voor "het strengste asielbeleid ooit" gelegd.

De vraag is ook hoe de kiezer op 29 oktober over deze gang van zaken zal oordelen.