Aggregator

Ministers en staatssecretarissen kunnen voortaan met integriteitsvraagstukken en andere ingewikkelde kwesties terecht bij de oud-ministers Winnie Sorgdrager (D66) en Jaap de Hoop Scheffer (CDA).

Zij zijn aangesteld als vertrouwensfunctionarissen bij wie bewindspersonen die een lastige situatie tegenkomen "in vertrouwelijkheid onafhankelijk advies kunnen inwinnen", schrijft minister De Jonge van Binnenlandse Zaken aan de Tweede Kamer.

Sorgdrager was onder andere minister van Justitie in het eerste Paarse kabinet (1994-1998), voorzitter van de Raad voor Cultuur en lid van de Raad van State van 2006 tot 2018. Ook zat zij in verschillende besturen zoals dat van het Leids Universitair Medisch Centrum. Ze is minister van staat sinds 22 juni 2018.

Ook De Hoop Scheffer is op die dag benoemd tot minister van staat. Hij was fractievoorzitter van het CDA in de Tweede Kamer en minister van Buitenlandse Zaken in de kabinetten-Balkenende I en II. Hij trad af om secretaris-generaal van de NAVO te worden. Dat was hij vijf jaar, van 2004 tot 2009.

Groot persoonlijk gezag

"Beiden zijn personen met groot persoonlijk gezag en hebben als oud-minister gevoel voor de politiek-bestuurlijke omgeving waarin bewindspersonen werken. Tegelijkertijd hebben zij, doordat hun periode als minister al enige tijd geleden is, voldoende afstand tot de huidige politiek."

Sorgdrager en De Hoop Scheffer zullen geen schriftelijke adviezen uitbrengen. De gesprekken met hen blijven vertrouwelijk. Een minister of staatssecretaris blijft zelf eindverantwoordelijk voor hoe een integriteitskwestie wordt opgelost.

Voor integriteitsvragen die gaan over welke nieuwe functies ministers na afloop van hun ministerschap mogen bekleden komt er dit jaar nog een apart advies.

(Telecompaper) Apple has agreed to pay USD 490 million to settle a class-action lawsuit that alleged CEO Tim Cook defrauded shareholders by concealing falling...

De Europese Commissie heeft verschillende grote platforms, waaronder Google Search, TikTok en Instagram, een informatieverzoek gestuurd. De Commissie wil weten hoe ze omgaan met de risico's die generatieve AI met zich meebrengt, zoals vervalste afbeeldingen en desinformatie.

Tien Nederlandse bedrijven gaan met het Franse Naval meewerken aan de bouw en ontwikkeling van vier nieuwe onderzeeërs voor defensie. De naam Naval circuleerde al langer als hoofdbouwer, maar staatssecretaris Christophe van der Maat heeft de keuze voor de Fransen officieel bekendgemaakt op de marinebasis in Den Helder.

Het prijskaartje is onbekend, dat komt waarschijnlijk uit op meer dan een miljard euro per stuk.

Naast de Franse bootbouwer waren er ook werven uit Zweden (Saab) en Duitsland (tkMS) in de race voor de opdracht. Saab werkte bij de aanbesteding samen met het Nederlandse Damen.

"Naval is erin geslaagd een gebalanceerd, veelzijdig en realistisch bod neer te leggen", verklaart Van der Maat de voorlopige gunning aan de Fransen. Toen de drie voorstellen op zijn bureau terecht kwamen kon de staatssecretaris naar eigen zeggen 'bijna in een oogopslag' zien dat het Franse bod het beste is.

Discussie

Die keuze voor Naval deed afgelopen dagen al veel stof opwaaien. Critici vreesden vooral een beperkte rol van het Nederlandse bedrijfsleven bij het Franse bod.

Van der Maat benadrukt nu juist dat ook bij de gunning aan Naval er sprake zal zijn van Nederlandse bedrijvigheid. "[Er] is een stevige rol weggelegd voor de Nederlandse industrie, een belangrijke eis bij deze gunning."

In ieder geval tien verschillende Nederlandse bedrijven en twee kennisinstituten zullen direct betrokken worden bij de productie. Samen met de orders voor later onderhoud kan dit volgens de overheid miljarden opleveren voor de Nederlandse maritieme maakindustrie.

De Nederlandse bedrijven gaan onder meer zorgen voor modulebouw, systeemintegratie, staalconstructies, automatiseringssystemen, energievoorziening, ballastsystemen, hydraulische systemen, sonar, akoestische bekleding, composietonderdelen en klimaattechniek.

Keihard nodig

"Ze doen vol mee", zegt minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) over de rol van de Nederlandse industrie. "De afspraken zijn keihard. Als een Nederlands bedrijf wegvalt moet Naval een ander Nederlands bedrijf daarvoor in de plaats zetten." Dat moet alleen al in de productiefase honderden miljoenen opleveren, aldus Adriaansens.

"Ik hoop dat het klopt en dat het ook lukt om ze binnen tien jaar te leveren", zegt Frederik Mertens, strategisch analist bij het Haags Centrum voor Strategische Studies. "Ik ben blij dat er gekozen is voor een boot die volgens de marine goed is. Maar laten we er alsjeblieft ook voor zorgen dat die boten snel komen, want we hebben ze keihard nodig."

Walrusklasse

Of de boten er ook echt binnen tien jaar zullen zijn is overigens nog de vraag. Van der Maat zegt dat de eerste twee "tussen 2034 en 2037" geleverd zullen worden.

Tot die tijd zullen twee van de vier huidige onderzeeërs van de Walrusklasse doorvaren. De onderdelen van de andere twee zullen gebruikt worden voor onderhoud.

OK, that headline is a bit of a cheap shot. But if you run the curl binary that Apple ships, you’re in for a surprise if you happen to use …read more

(Telecompaper) SFR parent company Altice France announced that it has entered exclusive negotiations to sell Altice Media for EUR 1.55 billion...

De Belgische overheid is akkoord met een nieuw communicatiesysteem voor politici. Dat is een beveiligd systeem met in België ontworpen componenten waarbij de data in het land bewaard wordt. Het systeem wordt gebruikt door ministers, maar ook door ambtenaren en diplomaten.

Medemblik heeft zijn gestolen barometer weer terug. Het instrument werd samen met zes schilderijen en een kroonluchter gestolen bij een kunstroof in het oude stadhuis van de West-Friese plaats.

De schilderijen doken in oktober vorig jaar al op. Een onbekende bracht ze naar kunstdetective Arthur Brand. De barometer blijkt eind vorige week naar de recherche in Amsterdam te zijn gebracht, schrijft NH. Van de geroofde objecten is dus alleen de kroonluchter nog spoorloos.

De barometer ligt nu opgeslagen "op een veilige plaats" in Medemblik, aldus de gemeente. Wethouder Jeroen Broeders is verheugd: "Dit moet wel een hele mooie lente worden voor het erfgoed in Medemblik."

De stad wil de kunstcollectie een nieuwe, extra beveiligde plek geven. Voor de barometer wordt onderzocht of deze terug kan naar het dorp Twisk.

De barometer werd in de jaren 30 van de vorige eeuw geschonken aan het dorp. Door gemeentelijke fusies kwam het weerstation uiteindelijk in het voormalig stadhuis in Medemblik terecht. Het dorp wilde de barometer al langer terug hebben.

Arrestatie

Afgelopen november werd een 37-jarige vrouw gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de kunstroof. Sindsdien zijn er geen andere arrestaties meer verricht.

In Den Haag keldert de vaccinatiegraad onder kinderen. Meerdere kinderen in Eindhoven hebben mazelen en het RIVM meldt dat er dit jaar al vier baby's zijn overleden aan de gevolgen van kinkhoest, aanzienlijk meer dan andere jaren. De Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang (Boink) deed gisteren een oproep aan kinderopvangverblijven: weiger kinderen die niet zijn ingeënt.

Maar kan dat zomaar? En hoe gevaarlijk is zo'n lage vaccinatiegraad eigenlijk?

Wat is de vaccinatiegraad?

De minimaal nodige vaccinatiegraad is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) 90 procent. Dat betekent dus dat minimaal negen van de tien kinderen moeten zijn ingeënt om een uitbraak te voorkomen en baby's en mensen die (nog) niet gevaccineerd kunnen worden te beschermen. Het RIVM hanteert voor ons land een zogenoemde veilige vaccinatiegraad van minimaal 95 procent. "Dat komt onder meer door de mazelen", legt Harald Wychgel van het RIVM uit. "Dat is een extreem besmettelijke ziekte."

Steeds minder kinderen nemen deel aan het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Omdat de groepsimmuniteit afneemt, neemt het risico op uitbraken toe. Sinds 2015 daalt het percentage kinderen dat de basisvaccinaties tegen infectieziekten heeft. Afgelopen juni daalde de landelijke vaccinatiegraad onder de jongste leeftijdsgroep, baby's en peuters tot 2 jaar voor het eerst in decennia tot onder de 90 procent.

De GGD wil daar wat aan doen, zegt Ton Coenen, directeur van GGD-koepel GGD GHOR Nederland: "Daarom willen we zo snel mogelijk aan de slag met maatregelen, die de vaccinatiegraad verhogen." Verschillende GGD'en bekijken welke maatregelen het beste werken. Zo werkt het volgens de GGD goed als de priklocatie niet te ver weg is en bijvoorbeeld ook 's avonds open is. "Wat ons betreft gaan we hier de komende tijd vol op inzetten", zegt Coenen.

Waarom daalt de vaccinatiegraad?

Volgens gedragspsycholoog Bastiaan Rutjens, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, is de dalende trend deels te wijten aan het succes van het Rijksvaccinatieprogramma. "Mensen zien niet meer wat zo'n ziekte als mazelen kan aanrichten. Dan is het makkelijker om te denken: laat dat vaccin maar zitten", zei hij bij Nieuwsuur.

Daarnaast vermoedt hij dat de felle maatschappelijke discussie over de veiligheid en het nut van de coronavaccins twijfel heeft gezaaid onder mensen die een paar jaar geleden nog achter vaccins voor kinderen stonden. Ook is er volgens hem nog een groep opgestaan. "Dat zijn vaak hoogopgeleide mensen die in de stad wonen die een soort spirituele overtuiging hebben, samengevat als: wat natuurlijk is, is goed en wat door mensen is gefabriceerd, is dat niet per se."

Rutjens stip ook de rol van sociale media aan. Ouders die al twijfelen over het wel of niet vaccineren van hun kind, vinden online legio blogs en video's van ouders die ervan overtuigd zijn dat vaccinaties schadelijk zijn. "Deze 'health influencers' spelen heel goed in op die twijfel." Demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid Van Ooijen wil er alles aan doen die twijfels weg te nemen. "We moeten er met man en macht aan werken om de vaccinatiegraad op te krikken. Het belangrijkste dat er moet gebeuren, is dat artsen de twijfels die er zijn wegnemen. Die zijn onnodig. Het vaccin is veilig."

Waarom is een lage vaccinatiegraad zorgelijk?

Een hoge vaccinatiegraad is belangrijk om mensen tegen ernstige ziekten te kunnen blijven beschermen en om uitbraken van deze ziektes te voorkomen, zegt het RIVM. In Nederland krijgen kinderen vaccinaties tegen twaalf besmettelijke ziektes die ernstig kunnen verlopen en zelfs tot de dood kunnen leiden.

Kinkhoest is bijvoorbeeld een infectie van de luchtwegen die leidt tot heftige hoestbuien. Iedereen kan het krijgen, maar voor pasgeboren baby's is het gevaarlijk. "Baby's kunnen bijvoorbeeld stoppen met ademen, wat zuurstoftekort en hersenschade kan veroorzaken", legde Tjalling Leenstra van de landelijke coördinatie infectieziektebestrijding van het RIVM eerder uit.

Wat is het advies aan ouders en wat voor maatregelen worden nu genomen?

In Eindhoven is de GGD na de mazelenuitbraak een bron- en contactonderzoek gestart. Ouders van de school waar de kinderen naartoe gaan, zijn geïnformeerd. De patiënten zijn er volgens Omroep Brabant flink ziek geworden, maar niemand verkeert in levensgevaar

Volgens Harald Wychgel van het RIVM hoeven ouders met kinderen die vanwege hun leeftijd nog niet volledig gevaccineerd zijn nu niet in paniek te raken. "De laatste grote mazelenuitbraak zagen we in 2013-2014. Toen adviseerde het Outbreak Management Team (adviesorgaan van het kabinet) kinderen in de gebieden met een te lage vaccinatiegraad eerder te vaccineren. Maar van een uitbraak is op dit moment nog geen sprake, al is het natuurlijk wel enorm belangrijk dat het niet zo ver komt."

Volwassenen die niet gevaccineerd zijn, kunnen dat overigens alsnog laten doen, zegt Fenneken Meulink, medisch directeur van Gezondheidscentrum Julius in Utrecht: "We krijgen die vraag naar een soort vaccinatie op maat inderdaad vaker en het kan zeker. We zien dat mensen onterecht bang worden gemaakt voor vaccinaties. Daarnaast zijn ze niet meer bang voor de ziektes waar we tegen vaccineren, omdat ze die nooit gezien hebben."

Is het mogelijk om niet-gevaccineerde kinderen te weigeren, zoals Boink wil?

Een aantal kinderopvangverblijven in Nederland weigert ongevaccineerde kinderen, maar het is op dit moment onduidelijk of dat mag. Het ministerie van Volksgezondheid laat aan Nieuwsuur weten niet van plan te zijn om in de wet vast te leggen dat niet-ingeënte kinderen geweigerd kunnen worden.

Demissionair staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid pleit voor de vrije keuze van ouders wat betreft vaccinatie. Dat draagt volgens hem ook bij aan een hoger vertrouwen in de vaccins. "Een verbod kan contraproductief werken. Dat geldt ook voor indirecte verboden als het niet meer toegankelijk maken van kinderdagverblijven", aldus Van Ooijen.

Acer behaalde in 2023 een omzet van iets meer dan zeven miljard euro met een nettowinst van 143 miljoen euro. Volgens het bedrijf trekt de markt voor zowel pc's als monitors inmiddels weer aan. Acer verwacht dat AI in de toekomst belangrijk voor het bedrijf wordt.

In Senegal zijn twee belangrijke oppositieleden vrijgelaten uit de gevangenis. Het zijn oppositieleider Ousmane Sonko en zijn presidentskandidaat Bassirou Diomaye Faye. Beiden werden vannacht buiten de gevangenis opgewacht door een menigte aanhangers.

Volgende week zijn er presidentsverkiezingen in het West-Afrikaanse land. Sonko wordt gezien als de belangrijkste tegenstander van de regeringspartij van afzwaaiend president Macky Sall, die zich na twee termijnen niet meer kandidaat kan stellen.

De vrijlatingen van de oppositieleden volgen op een onlangs door het parlement aangenomen amnestiewet. Dankzij die wet komen honderden mensen vrij die tussen februari 2021 en februari 2024 zijn opgepakt vanwege zaken "die verband houden met demonstraties of met politieke motieven".

Dodelijke protesten

Sonko werd vorig jaar zomer na een lange juridische strijd vrijgesproken van verkrachting, maar wel veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf voor "het corrumperen van de jeugd". Hij had volgens de rechter zijn machtspositie gebruikt om seks te hebben met iemand onder de 21 jaar.

Volgens Sonko was de veroordeling politiek gemotiveerd. Na de uitspraak braken er dodelijke protesten uit in het normaliter stabiele land. Meer dan twintig supporters van Sonko's partij kwamen volgens Amnesty International om het leven bij confrontaties met de politie.

Als reactie hierop werd de partij ontbonden. Sonko werd beschuldigd van het beramen van een opstand, omdat hij had opgeroepen tot protest. Begin dit jaar werd hij door de kiescommissie uitgesloten van deelname aan de presidentsverkiezingen.

Sonko en andere ex-leden van de opgeheven oppositiepartij schoven Faye toen naar voren als presidentskandidaat. Die zat vast op verdenking van smaad en minachting van de rechtbank nadat hij op sociale media kritiek had op het proces tegen Sonko, maar hij werd niet uitgesloten van de verkiezingen omdat hij nog niet was veroordeeld.

Een zorg voor zijn politieke tegenstanders, want Sonko geniet brede steun onder jongeren in Senegal. Zij zien weinig economische kansen in hun land. Sonko werd al eens derde bij de presidentsverkiezingen.

Verkiezingen maand uitgesteld

De presidentsverkiezingen hadden eigenlijk op 25 februari plaats moeten vinden, maar president Sall besloot een aantal weken eerder per decreet om de presidentsverkiezingen uit te stellen. Dat had volgens hem te maken met de commotie die was ontstaan over het uitsluiten van een andere kandidaat. Volgens de oppositie en andere critici gebruikte Sall dit echter als excuus om langer aan de macht te blijven.

Een aantal weken na het uitstel oordeelde de Constitutionele Raad, een rechterlijke instantie die verkiezingen controleert, dat dit ongrondwettelijk was. De verkiezingen moesten zo snel mogelijk plaatsvinden, was het oordeel. Dat wordt dus volgende week, op 24 maart.

Het Home Office, het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken, is onzorgvuldig omgegaan met de gegevens van meer dan 76.000 immigranten. Deze zijn onder meer geregistreerd onder de verkeerde namen en er zijn foto’s van immigranten door elkaar gehaald.

Een groot deel van Afrika, van Gambia tot Zuid-Afrika, is sinds gisteravond getroffen door een internetstoring. Maar liefst vijf verschillende onderzeese kabelsystemen aan de westkust functioneren niet goed volgens MTN Group, een van de grootste netwerkproviders in Afrika. De oorzaak van de internetstoring bij de onderzeese kabels is onduidelijk.

In Liberia en Zuid-Afrika is het grootste deel van de storing inmiddels hersteld, maar sommige landen in westelijk Afrika, zoals Burkina Faso, Nigeria en Ivoorkust, zijn voor een groot deel nog steeds offline.

Volgens Cloudfarenet en NetBlocks, sites die internetstoringen documenteren, functioneren de internetverbindingen in Ivoorkust slechts met 3 procent van hun normale snelheid. Op veel plekken was internetverkeer überhaupt niet mogelijk.

Door de storing kunnen mensen niet meer betalen via internationale banken, die veel gebruikt worden in Afrika. Ook kan er niet meer internationaal gebeld worden.

Aardverschuiving

Soms kunnen onderzeese kabels worden doorgesneden, zelfs door puin, zegt een gepensioneerde expert tegen de Britse omroep BBC. "Je kunt ook onderzeese aardverschuivingen hebben - delen van de zeebodem kunnen instabiel worden, waardoor enorme hoeveelheden modder een kloof of ravijn instorten."

Als er een storing is in één land met een fysieke oorzaak, kunnen meer storingen ontstaan, volgens NetBlocks. Dat komt doordat andere netwerken de weggevallen capaciteit proberen op te vangen en daardoor overbelast raken.

Mensen die een straf tot maximaal twee maanden hebben openstaan, moeten voorlopig hun straf op een later moment uitzitten. En gedetineerden worden soms al op vrijdag naar huis gestuurd als ze in het weekend op vrije voeten zouden komen.

Demissionair minister Weerwind voor Rechtsbescherming neemt deze "acute en tijdelijke" maatregelen vanwege het tekort aan bewaarders.

Elektronisch toezicht

Daarnaast gaat hij ook dingen nader uitwerken: zo wil hij in specifieke gevallen elektronisch toezicht via een enkelband aan het eind van de detentie mogelijk maken. Ook wil hij meer gedetineerden een deel van hun straf laten ondergaan op BBA's, dat zijn afdelingen waar gevangenen worden geplaatst die in aanmerking komen voor re-integratieverlof.

Weerwind is ook van plan vervangende hechtenis vaker te voorkomen door de uitvoering van taakstraffen te verbeteren. Ook moeten er meer mensen vanuit detentie worden doorgeplaatst naar 'forensische zorg'.

Eerder waren er al andere maatregelen genomen. Zo worden 'zelfmelders' voorlopig niet opgesloten. Het gaat dan om mensen die zich na een veroordeling bij een gevangenis melden.

Ook politiecellen vol

Volgens Weerwind zijn op dit moment 330 gevangeniscellen niet te gebruiken, omdat er niet genoeg personeel is om die te bemannen. En arrestanten kunnen door het tekort niet goed worden 'doorgeplaatst', waardoor ook politiecellen vol zijn.

De minister noemt de nu aangekondigde maatregelen "pijnlijk en lastig maar noodzakelijk". Hij wijst erop dat de combinatie van volle gevangenissen en te weinig personeel niet veilig is voor medewerkers én gedetineerden. "En het mag niet zo zijn dat de criminaliteit onbestraft blijft of dat de politie je op heterdaad arresteert en vervolgens niet kwijt kan omdat de politiecellen helemaal vol zitten." Volgens hem is alles erop gericht dat de "zware gevallen" kunnen worden opgesloten.

Morrelen aan het vonnis

De maatregelen gelden voorlopig en Weerwind hoopt ze zo snel mogelijk te kunnen beëindigen. Hij is bezig nieuw personeel te werven en op termijn hoopt hij ook de inzet van medewerkers te verminderen door 'robotisering'.

NSC-Kamerlid Uitermark vindt het besluit van Weerwind onacceptabel, zij heeft een spoeddebat aangevraagd. De partij vindt dat een straf van de rechter uitgevoerd moet worden. "Met de maatregel om gedetineerden vroegtijdig naar huis te sturen met een enkelband, morrelt de minister aan het vonnis van de rechter", aldus Uitermark. "Dit kan en mag écht niet in een rechtsstaat".

Bij een aanval op de Oekraïense havenstad Odesa zijn vanmorgen zeker twintig doden gevallen, meldt de regionale gouverneur. Zeker 75 mensen zijn gewond geraakt. Volgens de plaatselijke autoriteiten hebben Russische raketten burgerdoelen geraakt.

De gouverneur van de regio zegt dat er onder de doden twee hulpverleners zijn. Ook zouden er onder medici en reddingswerkers gewonden zijn gevallen. Het gaat om mensen die als eerste bij de plek van de raketinslag aankwamen.

Rusland bestookt Odesa wel vaker. Zeker na het aflopen van de graandeal die export uit de stad mogelijk maakte is het aantal raketaanvallen toegenomen. Twee uur na de dodelijke aanval ging aan het begin van de middag het luchtalarm weer af in de stad.

De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen opent vandaag in Groenland een kantoor van de Europese Unie. De EU hoopt zo te profiteren van de grote hoeveelheid aardmetalen in de bodem van het land. Die metalen zijn van cruciaal belang voor de groene energietransitie van de EU.

In EU-lidstaten zijn er weinig grondstoffen te vinden en ook moeilijk uit de grond te halen. Groenland, een autonoom gebied binnen het Deense koninkrijk, is wel rijk aan mineralen en aardmetalen die de EU nodig heeft en daarom van groot belang voor Brussel. Volgens de Groenlandse regering heeft het eiland 25 van de 34 gezochte mineralen in de grond.

Groenland heeft niet de capaciteit en de infrastructuur om de grondstoffen zelf te delven. Om die reden sloot de Europese Commissie in november vorig jaar een partnerschap met Groenland voor de winning van de aardmetalen. Doordat het ijs op Groenland steeds meer smelt komen de aardmetalen en mineralen bloot te liggen en zijn ze steeds makkelijker te winnen.

Concurrentie

Brussel is niet de eerste partij die in Groenland wil investeren. China, Rusland en de Verenigde Staten zijn al veel langer bezig hun invloed in de regio te vergroten. De Amerikanen hebben een vliegbasis in het noorden en een consulaat. In 2019 probeerde toenmalig president Trump om het enorme eiland te kopen van Denemarken.

Ook China en Rusland bereiden hun activiteiten in het Noordpoolgebied steeds verder uit. Groenland kan rekenen op veel belangstelling van Chinese staatsbedrijven die willen investeren in onder meer mijnbouw en poolonderzoek.

Omdat de VS meekijkt over de schouder van Denemarken, dat nog altijd het laatste woord heeft over de Groenlandse buitenlandse politiek en defensiezaken, is er nog weinig van de Chinese plannen terechtgekomen.

Spanningen Groenland en Denemarken

Het bezoek van Von der Leyen komt op een moment dat de relatie tussen Groenland en Denemarken gespannen is. De roep om onafhankelijkheid groeit op het eiland, met name onder jongeren. Vorig jaar presenteerde de Groenlandse regering een eerste ontwerpgrondwet.

Eerder deze maand klaagde een groep vrouwen uit Groenland Denemarken aan voor het ongewild plaatsen van anticonceptie in de jaren 60 en 70. De Deense regering wilde zo de bevolkingsgroei in Groenland terugdringen, omdat het inwoneraantal te snel zou groeien.

Groenland telt slechts 56.000 inwoners, die vooral langs de kust wonen. Het overgrote deel van het land is bedekt met een dikke laag sneeuw en ijs.

De Catalaanse separatistenleider Carles Puigdemont overweegt terug te keren naar Spanje nu het land werkt aan een amnestieregeling voor Catalonië. Daarmee wordt onder andere vervolging geschrapt voor een deel van de organisatoren van het onafhankelijkheidsreferendum uit 2017. Puigdemont woont al zeven jaar in ballingschap in België.

De politicus riskeert bij terugkomst arrestatie, omdat niet duidelijk is of de regeling wel geldt voor hem. In de tekst is een uitzondering opgenomen voor personen die zich schuldig hebben gemaakt aan terrorisme. Daarover lopen nog onderzoeken tegen Puigdemont.

Zijn advocaat zegt dat Puigdemont bereid is te worden gearresteerd. Maar dat zou volgens hem niet kunnen voorkomen dat de Catalanen hem bij de verkiezingen van mei weer tot leider van de autonome regio zullen kiezen.

Het Spaanse Lagerhuis stemde gisteren in met de amnestiewet. Premier Sánchez had de wet toegezegd omdat hij na de verkiezingen van afgelopen zomer de steun van twee Catalaanse partijen nodig had om te kunnen blijven regeren.

De wet moet nog worden goedgekeurd door de Senaat, waar de rechtse Partido Popular de meerderheid heeft. Omdat die partij tegen de strafkwijtschelding is, kan het proces nog met twee maanden worden vertraagd. Waarschijnlijk zal de wet daardoor pas in mei in werking treden.

De Catalaanse regionale verkiezingen stonden aanvankelijk gepland voor volgend jaar, maar deze week werden vervroegde verkiezingen voor 12 mei aangekondigd omdat er geen overeenstemming kon worden bereikt over het overheidsbudget.

Onder studenten in Utrecht gaat een lijst rond met foto's en persoonlijke gegevens van vrouwen. Op de lijst, in handen van de NOS, worden de jonge vrouwelijke studenten beoordeeld op hun uiterlijk en van commentaar voorzien. In de studentenwereld is de opsomming ook wel bekend onder de naam 'bangalijst'.

In de zogenoemde 'grietenpresentatie jaartje 23' worden veelvuldig foto's, namen en adressen van de vrouwen gedeeld die in de ogen van de makers "vrij geil" zijn, "lekker ordinair" of "helaas bezet door hockeyfeut". Geen enkele vrouw op de lijst ontkomt aan het commentaar van de opstellers.

Achter de lijst zitten leden van het Utrechtsch Studenten Corps (USC). Volgens het corps zijn de "verantwoordelijken per direct voor onbepaalde tijd geschorst en aan hen is deelname aan de geplande skireis ontzegd". Het USC zegt in een verklaring "nadrukkelijk afstand te nemen van deze weerzinwekkende actie". In een later stadium wordt naar een definitieve straf gekeken.

Strafbare feiten

De vrouwen op de lijst zijn leden van de Utrechtsche Vrouwelijke Studenten Vereeniging (UVSV/NVVSU). Het bestuur daarvan laat weten "met walging kennis te hebben genomen van de powerpointpresentatie waarin onze leden worden afgebeeld als lustobjecten".

Utrechtse burgermeester Sharon Dijksma zegt in een reactie dat de presentatie "laat zien dat de beoogde cultuurverandering onder studentenverenigingen nog ver te zoeken is" en noemt de beelden "ronduit schokkend". Ze zegt de vereniging daar stevig op aan te gaan spreken.

Het Openbaar Ministerie gaat onderzoeken of er strafbare feiten zijn gepleegd, ook als slachtoffers geen aangifte doen.

Drakenlijst

In de presentatie wordt eveneens een lijst met 'draken' gepresenteerd; vrouwen die juist niet in de smaak vallen bij de auteurs. Ook van hen worden de namen, foto's en telefoonnummers gedeeld. De jonge vrouwen die op deze lijst staan worden belachelijk gemaakt om hun uiterlijk en gewicht. Vrouwen waar de samenstellers van de presentatie "niks van willen weten" en dat "graag zo houden".

Het is niet voor het eerst dat de studentenvereniging in opspraak raakt. Nog geen jaar geleden was er bij het USC ook sprake van wangedrag. Op sociale media en in appgroepen werden beelden gedeeld van studenten die ringen gooiden om een fles in het achterwerk van een stripper. De rector van het USC zei destijds het gedrag "ten zeerste" af te keuren.

Het bestuur van UVSV/NVVSU vindt dit geen incident. "Het is het zoveelste geval waaruit blijkt dat op een aantal studentenverenigingen seksisme en machocultuur nog steeds de norm is. We kunnen niet meer spreken van een incident, er is sprake een patroon. Dit onacceptabele gedrag moet stoppen", aldus voorzitter Marielotte Riedstra.

Lange lijst incidenten

Dat patroon is overigens niet alleen in Utrecht te zien. De lijst met incidenten bij studentencorpsen in het hele land is lang. Zo lekte in 2016 de zogenoemde 'bangalijst' van het Groningse Vindicat uit. Daar stonden 23 vrouwen met hun gegevens op. In 2021 gebeurde dat nog een keer, toen stonden er zo'n 100 vrouwelijke studenten op.

Ook het studentencorps in Amsterdam (ASC) komt regelmatig in opspraak. In 2022 ontstond er ophef vanwege seksistische uitlatingen van een aantal mannelijke leden. Zo werden bij een diner vrouwen "hoer" en "sperma-emmers" genoemd.

Bij studentenverenigingen is er niet alleen structureel sprake van seksisme, maar ook ander grensoverschrijdend gedrag. In 2023 kwam naar buiten dat er bij het ASC ook al jarenlang sprake is van een cultuur van geweld. Met name tegen nieuwe leden, die gedurende een periode bij alle mannelijke disputen meer of minder hardhandig werden onthaald.

Intentieverklaring

Om het structurele wangedrag aan te pakken ondertekenden in 2021 bijna zestig Utrechtse studentenverenigingen een intentieverklaring waarin zij zich uitspraken tegen grensoverschrijdend gedrag. De verklaring werd opgesteld door studentenunie Vidius en ook door het USC ondertekend.

Het USC heeft de Universiteit Utrecht (UU) en de Hogeschool Utrecht (HU) op de hoogte gesteld van de zaak. In een reactie laten de bestuurders van beide instellingen weten "onaangenaam verrast" te zijn. Op korte termijn gaan ze in gesprek met het bestuur van het USC.

Bij het RIVM zijn de afgelopen zes weken vier meldingen binnengekomen van baby's die zijn overleden aan kinkhoest.

Gemiddeld overlijden er één tot twee baby's per jaar aan kinkhoest. In 1963 overleden er voor het laatst meer dan vier baby's aan kinkhoest. Toen waren het er zes.

Het aantal meldingen van kinderen met kinkhoest stijgt al langer. Het RIVM zegt dat het de afgelopen weken ongeveer 200 à 300 meldingen per week krijgt.

Volgens het RIVM is de stijging in het hele land zichtbaar. Eerder was de stijging alleen te zien in de bible belt, waar veel ongevaccineerden wonen. Ongeveer 85 procent van de baby's was niet voldoende beschermd tegen kinkhoest omdat de baby en/of de moeder niet gevaccineerd was. Vaccinatie van zwangeren en pasgeboren baby's is volgens het RIVM de belangrijkste manier om kinkhoest te voorkomen.

Waarschuwing

Verschillende gezondheidsdiensten, waaronder het RIVM en de GGD, waarschuwen voor de gevolgen van kinkhoest. Omdat de groepsimmuniteit afneemt doordat ouders hun kinderen niet meer volledig laten inenten, neemt het risico op uitbraken toe. Er wordt opgeroepen om maatregelen te nemen en er wordt aan ouders geadviseerd om hun kinderen te beschermen tegen deze voorkombare ziekten.

Besmettelijke ziekte

Kinkhoest is een zeer besmettelijke ziekte, veroorzaakt door een bacterie. De hoest kan maanden aanhouden.

Kinkhoest is vooral gevaarlijk voor baby's. Onder meer door het hoesten kan er een gebrek aan zuurstof ontstaan waardoor er hersenbeschadiging optreedt. Ook stoppen baby's soms met ademhalen en drinken ze niet meer. Meer dan de helft van de baby's met kinkhoest wordt in het ziekenhuis opgenomen. In enkele gevallen overlijdt een baby aan kinkhoest.

Kinkhoest kan onder meer voorkomen worden met een kinkhoestvaccinatie. Zowel zwangere vrouwen als baby's kunnen worden ingeënt.

In Nederland worden steeds minder baby's en peuters ingeënt tegen kinderziektes als polio, mazelen, de bof en rodehond. Het RIVM zegt dat de vaccinatiegraad is gedaald onder de 90 procent. Ook epidemiologen zijn bezorgd.

Een Haagse ondernemer ontkent dat hij gisteravond tijdens een gemeenteraadsvergadering een klap heeft uitgedeeld aan wethouder Robert Barker (Partij voor de Dieren). Het ging om een "vriendschappelijke schouderklop", verklaart hij tegenover Omroep West. Hij zegt dat er geen sprake was van enige vorm van geweld.

De wethouder was gisteren naar eigen zeggen van slag tijdens het debat over het beleid rond strandhuisjes in Kijkduin en Scheveningen. Een boze uitbater van de strandhuisjes zou hem tijdens een schorsing een klap hebben verkocht. Dat gebeurde buiten het zicht van de camera's. Duidelijk is dat de man daarna het stadhuis uit is gezet.

Op zoek naar camerabeelden

"Ik vind het ontzettend vervelend dat mijn handdruk met vriendschappelijke schouderklop aan wethouder Barker heel anders is ervaren door de wethouder", zegt de ondernemer tegen de regionale omroep. "Ik had dat niet moeten doen. De raad ging weer bijna verder en ik wilde hem een prettige wedstrijd wensen."

De ondernemer heeft naar eigen zeggen geprobeerd het 'misverstand' uit de wereld te helpen. "We hebben meteen aan de bode gevraagd of er camerabeelden zijn, zodat onafhankelijke personen dit moment feitelijk kunnen terugzien."

Excuses

De ondernemer wil excuses maken aan de wethouder. "Ik hoop dat hij mijn excuses aanvaardt en achteraf begrijpt wat mijn oprechte intentie was."

De gemeente en de wethouder weten nog niet of er aangifte wordt gedaan tegen de ondernemer. "We wachten eerst het interne onderzoek af. Daar komt een advies uit en dan bepalen we de vervolgstappen", zegt een woordvoerder van de gemeente.

Over de verklaring van de ondernemer zegt de gemeente: "Hoe iemand het ook wil duiden, je blijft met je handen van een ander af."