"Geen week van het Geld" of andere aparte projecten, "geen verplicht schoolzwemmen" en ook "geen moestuin". In de hoorzitting 'Lees- en Taalvaardigheid' in de Tweede Kamer is de boodschap van de uitgenodigde deskundigen glashelder: focus, kies en 'stop met de overbelasting van de leraren.
"Er komt steeds meer bij en er gaat nooit wat af", verwoordt Martin Bootsma van de Amsterdamse Alan Turingschool het breed gedeelde advies aan de Kamerleden. "Je zou je af moeten vragen of dit allemaal nog wel uitvoerbaar en behapbaar is."
De experts en de Kamerleden delen hun zorgen. Het is niet best gesteld met het niveau van lezen en taal van Nederlandse scholieren. De basisvaardigheden - taal, lezen en rekenen - van Nederlandse leerlingen gaan achteruit, zowel op de basisschool als het voortgezet onderwijs.
LaaggeletterdDe Onderwijsraad concludeert dat veel leerlingen in de onderbouw van de middelbare school de fundamentele niveaus voor rekenen en taal niet halen. Op vmbo-kader haalt ruim een derde van de leerlingen het niveau voor leesvaardigheid niet dat nodig is op de middelbare school. Bij wiskunde was dat ruim de helft. Een derde van de Nederlandse scholieren loopt het risico om laaggeletterd het onderwijs te verlaten, zo is op te maken uit het internationale trendonderzoek PISA.
De woordvoerders van de PVV, VVD, NSC, BBB, GroenLinks-PvdA en SGP willen weten wat er gedaan moet worden om het niveau weer op te halen. Heeft een verlaging van de leerplicht van 5 naar 4 jaar zin, wil VVD-Kamerlid De Kort weten. BBB-Kamerlid Van Zanten wil weten of de terugkomst van de leesplank 'Boom, Roos, Vis' en de staartdeling bij rekenen misschien zou helpen. NSC-Kamerlid Soepboer legt de terugkeer van de bibliotheken in de school voor.
De terugkeer van de leesplank is niet nodig, aldus de onderwijsdeskundigen. Er zijn voldoende goede leermethoden. Het echte probleem schuilt in de veelheid van eisen en verwachtingen aan de leerkrachten en schoolleiding. De scholen zijn overbelast. "Focus op de basisvaardigheden", zegt Matthijs van den Berg van de Inspectie van het Onderwijs. "Breng focus aan en investeer in de professionaliteit van de leerkracht", adviseert Henk Wilbers van Onderwijsontwikkeling Nederland. "De kracht ligt in de beperking."
MoestuinDe politiek kan zich het aanrekenen. Bootsma hekelt bijvoorbeeld het plan om het schoolzwemmen weer in te voeren. "Dat is drie kwartier heen, een uur zwemmen en drie kwartier terugrijden. Dat gaat van de andere lessen af." Gerdineke van Silfhout van de Stichting Leerplanontwikkeling houdt een lijst bij met verzoeken en plannen uit de Tweede Kamer. "Daar staan al 300 wensen op, van de aanleg van een moestuin tot dat schoolzwemmen."
Expert Wilberts heeft in ieder geval een goede boodschap voor de partijen die een kabinet proberen te vormen. De verbetering van het lees-, taal- en rekenniveau hoeft "geen miljarden te kosten". "De Kamer moet focus aanbrengen. In de beperking ligt de sleutel."
Documenten met gevoelige informatie over medewerkers van de internationale politieorganisatie Europol waren maandenlang spoorloos. Nu is een deel ervan gevonden in Den Haag, bevestigt een woordvoerder van de organisatie.
Vorige zomer verdwenen fysieke personeelsdossiers van belangrijke bestuurders van Europol.
De kwestie kwam vandaag aan het licht na berichtgeving van Politico, op basis van een interne notitie van de organisatie.
Politico sprak met vier medewerkers. Volgens hen heeft een burger de "zeer gevoelige documenten" gevonden in een openbare ruimte in Den Haag. De vinder heeft de documenten naar het politiebureau gebracht.
Volgens de medewerkers gaat het om personeelsdossiers van topvrouw Catherine de Bolle en van de bestuurders Jürgen Ebner, Andrei Linta en Jean-Philippe Lecouffe. Ze zouden opgeborgen zijn geweest in een kluis in een beveiligde kamer in het hoofdkantoor van Europol in Den Haag.
Slechts een beperkt aantal personeelsleden heeft toegang tot die kamer. "Weinig mensen weten de code van de kluis", zei een personeelslid. Het is nog niet duidelijk waarom en hoe de documenten daar zijn weggehaald.
Hoofd personeelszakenNa het voorval zou hoofd personeelszaken Massimiliano Bettin tijdelijk naar huis zijn gestuurd. Politico stuurde een e-mail naar het Europol-account van Bettin en kreeg daarop een automatische reactie terug. Daarin staat dat hij niet beschikbaar is en geen toegang heeft tot zijn mails. Bettin zei tegen Politico dat hij niet kan reageren op de zaak.
De in Den Haag gevestigde organisatie zegt de kwestie zeer serieus te nemen. Er is een intern onderzoek ingesteld, schrijft Omroep West. Europol zegt tegen Politico verder geen details te kunnen delen van de 'interne kwestie'.
Frankrijk heeft 170 Fransen en meer dan zeventig andere Europeanen uit Haïti geëvacueerd. De mensen zijn met legerhelikopters opgehaald, en worden met een schip naar Fort-de-France, de hoofdstad van het Franse overzeese departement Martinique, gebracht.
Er zijn voor zover bekend geen Nederlanders onder de geëvacueerden, zegt het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Mogelijk is wel iemand met de Nederlandse nationaliteit die ook een Frans paspoort heeft, meegenomen.
Het bendegeweld in Haïti is eind vorige maand opnieuw opgelaaid. Het land kampt al jaren met bendes en armoede en er zijn regelmatig confrontaties tussen politie-eenheden en bendeleden.
Einde aan regeringDe bendes willen een einde maken aan de regering van premier Henry. Die heeft vanuit Puerto Rico, waar hij verblijft, aangekondigd dat hij wil aftreden en wil meewerken aan een overgangsregering. Maar gesprekken hierover verlopen moeizaam en het geweld houdt aan. De laatste verkiezingen in het land waren in 2016.
Een lokale cameraploeg sprak met een bendeleider die 'Barbecue' wordt genoemd, omdat hij ervan wordt beschuldigd zijn tegenstanders te roosteren:
Begin deze maand bestormden bendes een gevangenis en lieten duizenden gevangenen vrij. Ook namen ze de internationale luchthaven in.
Experts waarschuwen voor een dreigende hongersnood. Er zijn berichten over plunderingen en voedseltekorten.
Er zijn wel enkele Nederlanders in het land, zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar die hebben er geen behoefte aan om geëvacueerd te worden of om op een andere manier hulp te krijgen van het ministerie.
Het demissionaire kabinet is van plan het bezit en gebruik van opvoersets voor elektrische fietsen op de openbare weg te verbieden. Haagse bronnen bevestigen een bericht van RTL nieuws daarover.
Er wordt veel geklaagd over elektrische fietsen die te hard rijden. Vooral overlast van fatbikes is velen een doorn in het oog.
Onder meer Veilig Verkeer Nederland en de Fietsersbond hebben gevraagd om een strengere aanpak van het opvoeren van elektrische fietsen. De Tweede Kamer vroeg onlangs om een "aanvalsplan".
Mogelijk al voor 1 april een planZo'n plan komt er mogelijk nog voor 1 april. Met een elektrische fiets te hard rijden op de openbare weg is nu al verboden, maar het installeren van een opvoerset op zichzelf niet. Dat gaat dus veranderen.
Elektrische fietsen mogen maar tot een snelheid van 25 kilometer worden ondersteund, maar in de praktijk wordt die regel vaak ontdoken. Twee weken geleden kwamen vier fabrikanten van fatbikes zelf al met maatregelen om het opvoeren tegen te gaan.
Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat voormalig advocaat en tv-presentator Khalid Kasem ambtenaren heeft omgekocht of dat heeft geprobeerd. Dat zegt de deken van de Amsterdamse orde van advocaten. Wel heeft Kasem een waarschuwing gekregen omdat hij "ongepaste uitlatingen" aan het adres van een cliënt heeft gedaan om een factuur betaald te krijgen.
Kasem zou in een gesprek met zijn kantoorgenoot Peter R. de Vries in 2019 hebben erkend dat hij een ambtenaar van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) had omgekocht om een cliënt eerder vrij te krijgen. Dat schreef het AD op 5 januari, op basis van geluidsopnamen. Kasem ontkende de omkoping en zei dat hij nooit een betaling voor iets dergelijks had ontvangen. Na de beschuldiging legde hij wel zijn werk als presentator van het Bnnvara-programma Khalid & Sophie neer.
De "ongepaste uitlatingen" gaan over een cliënt die nog openstaande rekeningen had bij het advocatenkantoor van Kasem. Daarover zei Kasem al eerder dat hij "op ongepaste wijze" had geprobeerd die deels betaald te krijgen. Volgens de deken is daarover een gesprek geweest.
VertrouwenIn een reactie op Instagram zegt Kasem dat hij steeds met vertrouwen heeft uitgekeken naar de uitkomst van het onderzoek en dat hij opgelucht is dat nu is bevestigd wat hij altijd heeft gezegd. "Ik ben erg blij dat de verdachtmakingen zijn ontkracht door de enige autoriteit die toegang had tot alle informatie die belangrijk is", zegt hij.
Kasem zegt verder dat het een moeilijke periode is geweest voor hem en zijn gezin en dat hij te maken heeft gehad met veel hatelijke (online) opmerkingen en reacties. Hij was als oud-advocaat gebonden aan geheimhouding en kon daardoor niet openlijk reageren op de verdachtmakingen. Hij zegt bij de deken volledige opening van zaken te hebben gegeven.
GesprekDe rijksrecherche stelde eind januari ook een oriënterend onderzoek in naar de beschuldigingen. Dat wil zeggen dat werd onderzocht of er strafbare feiten hebben plaatsgevonden. De uitkomst daarvan is nog niet bekend. Ook de DJI onderzoekt de zaak.
Bnnvara zegt in een reactie blij te zijn met de conclusie van de deken en zegt na het paasweekeind met Kasem in gesprek te gaan.
De politie heeft Pegida-voorman Edwin Wagensveld aangehouden in het Paleis van Justitie in Arnhem. Dat heeft de politie bekendgemaakt op X. Wagensveld sleepte een koran mee aan een hondenriem. In de rechtbank dient vandaag het bezwaar van Wagensveld tegen zijn gebiedsverbod voor Arnhem.
Vorige week legde burgemeester Marcouch hem een gebiedsverbod op van een half jaar voor Arnhem, omdat Wagensveld afgelopen zaterdag een koran wilde verbranden in de stad ondanks een demonstratieverbod.
Hij mocht vandaag bij uitzondering wel naar de rechtbank komen, dus dat is niet de reden voor Wagensvelds aanhouding. Zijn andere handelingen vallen niet onder de uitzondering en daarom is hij aangehouden, zegt de politie.
De Pegida-voorman organiseert vaker protesten die gericht zijn tegen de islam. Vorig jaar november werd hij voor een actie bij de Tweede Kamer veroordeeld tot een taakstraf van veertig uur.
Ondanks de aanhouding van Wagensveld, ging de rechtszitting door. Wagensveld zelf was ook aanwezig bij de zitting. Na de zitting is Wagensveld onder begeleiding van de parketpolitie meegenomen. Vrijdagochtend doet de rechter schriftelijk uitspraak in de zaak.
De raad van bestuur en directeuren bij de publieke omroep moeten voortaan voor hooguit tien jaar worden benoemd. Leidinggevenden krijgen trainingen om te leren omgaan met ongewenst gedrag op de werkvloer en er komen cursussen om zulk gedrag te herkennen.
Het zijn een aantal punten uit het plan van aanpak op het gebied van sociale veiligheid van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Het plan is opgesteld in de nasleep van de commissie onder leiding van oud-politicus Martin van Rijn, die in januari na maanden onderzoek constateerde dat grensoverschrijdend gedrag breed speelt bij de publieke omroep. Onder meer BNNVARA, de NOS en WNL werden door die commissie genoemd met concrete voorbeelden.
Er komt verder een gemeenschappelijke gedragscode en klachtenregeling en een externe, onafhankelijke 'Commissie Nazorg' voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag die dat niet bij hun eigen werkgever willen aankaarten. Presentatoren krijgen een clausule in hun contract over hun voorbeeldfunctie en "ster- en beginnende presentatoren" moeten daarbij begeleid worden.
ZorgplichtDe hoofdpunten van het plan van aanpak dat nu officieel is gepresenteerd kwamen begin deze maand al naar buiten via RTL Nieuws. De NPO noemt het plan "het startpunt van een lerend proces", dat moet leiden tot een nieuwe omgangscultuur en een sociaal veilige werkomgeving voor iedereen. Alle medewerkers moeten bij de cultuurverandering worden betrokken.
Een van de factoren die bijdragen aan de onveiligheid is het in Hilversum veelvoorkomende verschijnsel van tijdelijke contracten en mensen die als zzp'er worden ingehuurd. Niet alleen bij de omroepen, maar ook bij de productiehuizen die veel programma's voor de NPO maken moet er beter toezicht komen op het naleven van de CAO-afspraken over het beperken van tijdelijke contracten. "Alle werkgevers komen hun zorgplicht na", staat in het plan.
Meer zekerheidDie zorgplicht betekent verder dat er een structuur moet komen waardoor signalen en meldingen van ongewenst gedrag worden opgepakt, en er ook echt iets mee wordt gedaan. Zo moeten er voor leidinggevenden en medewerkers ook trainingen komen op het aanspreken van collega's en het geven van feedback.
Wat betreft de eigen zorgplicht wil de NPO zorgen dat "competitie en samenwerking beter met elkaar in balans zijn" en de omroepen "op voorhand en jaarlijks meer zekerheid" bieden over de programmering. Het is voorgekomen dat medewerkers via andere media moesten vernemen dat hun programma zou stoppen, zoals eind vorig jaar gebeurde bij talkshow Op1. De NPO belooft eerdere en meer transparante besluitvorming, zodat de makers beter weten waar ze aan toe zijn.
Regeringscommissaris voor seksueel grensoverschrijdend gedrag Hamer noemt de voornemens van de NPO "hoopgevend", maar ze zijn in haar ogen niet concreet genoeg. Het is aan omroepen om op alle niveaus medewerkers te betrekken bij de cultuurverandering, vindt ze. Ze vindt dat de NPO zijn eigen rol bij het veranderingsproces duidelijker moet omschrijven.
"Ik zie dat er nog veel actie nodig is om van de goede voornemens echte cultuurverandering te maken. En als we naar het recente verleden kijken is er ook nog weerstand te beslechten", stelt Hamer. De toezichthouders bij de NPO en de omroepen hebben wat haar betreft een belangrijke rol om te zorgen dat de plannen ook echt worden uitgevoerd. Ze is kritisch over het ontbreken van een stok achter de deur: "Wat als een omroep de handschoen niet oppakt? Zijn er dan consequenties en wie bepaalt dat?"
Verder wijst ze op de voorbeeldfunctie van de publieke omroep. Als het lukt om een veilige en open cultuur te creëren, stelt ze, kunnen andere sectoren en de samenleving als geheel daarvan leren.
Het Openbaar Ministerie gaat niet in cassatie tegen de uitspraak in hoger beroep in de Mallorcazaak. In deze zaak werd hoofdverdachte Sanil B. vrijgesproken van het medeplegen van doodslag op Carlo Heuvelman. Er was volgens het hof in Leeuwarden te weinig wettig en overtuigend bewijs. Het OM had net als in de rechtszaak tien jaar cel geëist.
Cassatie heeft volgens het OM geen zin, omdat er niet opnieuw inhoudelijk naar de zaak wordt gekeken, maar de Hoge Raad alleen beoordeelt of de wet juist is toegepast. "In de arresten van het hof ziet het OM geen aanknopingspunten om in cassatie te gaan."
Sanil B. kreeg in hoger beroep wel een celstraf van 32 maanden, waarvan drie voorwaardelijk, voor poging tot doodslag op twee andere personen en voor openlijke geweldpleging. Eerder kreeg hij van de rechtbank zeven jaar cel.
MishandelingDe 27-jarige Heuvelman uit Waddinxveen werd in de zomer van 2021 op Mallorca zodanig mishandeld dat hij in coma raakte en enkele dagen later overleed. De verdachten waren leden van een vriendengroep uit Hilversum en omgeving die ook op Mallorca op vakantie waren. Zij hebben altijd gezwegen over wie er schuldig was aan de mishandeling en er waren geen camerabeelden van.
De rechtbank oordeelde dat Heuvelman overleed doordat hij tegen zijn hoofd was getrapt en dat Sanil B. en ten minste een andere persoon daaraan zouden hebben meegedaan. Het hof vond het bewijs daarvoor dus onvoldoende overtuigend.
Uiteindelijk kregen behalve Sanil B. nog zes verdachten een straf opgelegd. Mees T. en Hein B. kregen 14 en 15 maanden cel voor openlijke geweldpleging, Kaan B. en Daan van S. kregen 11 maanden, waarvan 83 dagen voorwaardelijk, Lukas O. werd veroordeeld tot 18 dagen cel en een taakstraf van 240 uur en Stan F. kreeg een taakstraf van 110 uur.
Werknemers van Schiphol kunnen tot eind april met een zelfrijdend busje naar hun werk. Het gaat om een proef waarbij het busje zonder chauffeur een 'voorgeprogrammeerde' korte route van drie haltes rijdt.
"Voornamelijk in de zomerperiode of de piekuren is het moeilijk om genoeg buschauffeurs te vinden", zegt Jan Zekveld van Schiphol bij NH. "We willen hen ondersteunen op een manier die in lijn is met onze visie en zo rijden we met zelfrijdende bussen rond."
Op dit moment zijn het vooral schoonmakers en ander grondpersoneel op de luchthaven die gebruikmaken van het nieuwe, wat koddige busje. Zij worden van de personeelsingang op Schiphol naar hun werkplek gebracht.
Bekijk hier hoe dat eruit ziet:
"Het is wennen eigenlijk", reageert een medewerker in de bus. "Geen chauffeur, dus toch een risico dat er iets fout kan gaan." Een ander noemt het 'de toekomst'. Hoewel het voor sommige medewerkers onwennig is, blijkt een kleine 90 procent van de mensen bereid om de dienst opnieuw te gebruiken, zegt Zekveld. Voor alle zekerheid is er nog wel een safety operator aan boord die kan ingrijpen. En voor de medewerkers die echt niet willen of durven: ook de gewone pendelbusdienst mét chauffeur rijdt nog. De zelfrijdende bus rijdt op basis van gps-coördinaten en met behulp van verschillende sensoren. "Zo hebben we ook sensoren die de objectdetectie doen, waarmee de bus op verkeerssituaties kan reageren. Ze vervangen zo de buschauffeur", legt Zekveld uit.
Zelfstandig op de remDat die objectdetectie werkt, wordt duidelijk als een paar voetgangers oversteken waar ze dat eigenlijk niet horen te doen. De bus gaat volledig zelfstandig vol op de rem en stopt abrupt. De passagiers moeten een beetje lachen. "Een menselijke buschauffeur had hier ook op z'n rem getrapt. Ook dat moeten we leren, hoe dat werkt", aldus Zekveld.
De proef loopt dus nog ruim een maand, maar Zekveld verwacht dat Schiphol uiteindelijk ook de passagiers met zelfrijdende busjes gaat vervoeren over delen van het vliegveld. Hij wijst erop dat Schiphol ernaar streeft om in 2050 'een uitstootvrije en autonome grondoperatie' te hebben.
In Nederland zijn eerder proeven gedaan met zelfrijdende busjes. In 2016 al reed een chauffeurloos busje rond in Appelscha, Friesland. Die proef werd al na een week stopgezet omdat fietsers de berm in moesten vluchten om het voertuig te ontwijken. Ook in 2016 en daarna nog eens In 2019 reden op het terrein van de Wageningen Universiteit twee busjes rond zonder chauffeur, maar ook die proef werd stopgezet. De route was te lang en er ontstonden elke keer technische problemen.
