NOS Nieuws - Algemeen

De Consumentenbond heeft uitzonderlijk veel meldingen ontvangen via het nieuwe meldpunt over variabele energiecontracten. Binnen twee dagen zijn er al meer dan 77.000 meldingen binnengekomen.

"Het aantal blijft oplopen. Het is een van de drukst bezochte meldpunten ooit", laat een woordvoerder weten. De Consumentenbond is bezig met het verzamelen van de meldingen en zal de betrokkenen uiteindelijk om correspondentie vragen. Daarna worden de meldingen onderzocht om te kijken of mensen inderdaad te veel hebben betaald.

De organisatie riep mensen begin deze week op zich te melden als zij nu of in de afgelopen vijf jaar een variabel energiecontract hadden, omdat ze dan mogelijk te veel hebben betaald voor hun energierekening.

"Het gaat om miljoenen mensen die een variabel contract hebben gehad", aldus een woordvoerder. Het meldpunt komt voort uit een recente uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam. Het Hof stelde vast dat energieleveranciers in strijd met de regels de energietarieven tussentijds verhoogden.

De uitspraak ging over één klant van Vattenfall, maar kan gevolgen hebben voor alle consumenten met een vergelijkbaar contract. Deze mensen zouden jarenlang te veel hebben betaald. De Consumentenbond wil in kaart brengen hoeveel mensen schade hebben geleden.

Massaclaim voorkomen

Ook zal de organisatie om tafel gaan zitten met de energiebranche, maar wanneer dat gebeurt is door de drukte nog onduidelijk. "We zijn als het ware ingehaald door het aantal meldingen. Ze komen in groten getale binnen."

Het doel van de Consumentenbond is om tot een compensatieregeling te komen en zo een massaclaim te vermijden. "Het geld kan beter naar de consumenten gaan dan naar proceskosten, maar mocht het tot een claim komen, dan kunnen wij die ook opstarten", aldus de woordvoerder.

Voorlopig blijft het meldpunt nog open voor consumenten.

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) verwacht dat er per 1 juli 75.000 opvangplekken beschikbaar zijn. Volgens het COA is daarmee driekwart van het aantal gerealiseerd dat in de Spreidingswet is vastgelegd.

De organisatie stelt dat de uitvoering van de wet een "duidelijk werkbaar perspectief biedt op een stabiel opvanglandschap". Het COA zegt met veel gemeenten in gesprek te zijn over de opvang van asielzoekers.

Van de 75.000 plekken die in beeld zijn, zijn er ongeveer 40.000 voor een langere periode beschikbaar en 35.000 voor noodopvang.

'Goed nieuws'

"Dit is goed nieuws want dat brengt meer rust en stabiliteit", zegt COA-bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker. Hij wijst op het belang van een goede verbinding met de omgeving. "Dat dit belangrijk is, blijkt ook uit de actualiteit. We zien nu op een aantal plekken heftige weerstand tijdens het besluitvormingsproces. Dat is voor iedereen zeer onwenselijk."

De afgelopen weken was het op meerdere plekken in het land onrustig wegens de komst van een azc. Gisteravond nog liep een informatiebijeenkomst over de komst van drie opvanglocaties in Uden uit de hand. De ME kwam in actie om de rust te herstellen. Meerdere mensen zijn aangehouden.

In Best probeerde eerder deze maand een groep demonstranten met geweld een sporthal binnen te dringen waar een informatieavond bezig was. Ook werd de burgemeester bedreigd. Ook in Berlicum kwam het tot rellen. Daar werd het gemeente huis bekogeld met eieren. Verder waren er demonstraties van boze bewoners in Bussum, Bedum en Roosendaal.

Schoenmaker zegt dat het COA met de betrokken gemeenten in gesprek blijft. "Wij weten uit ervaring dat er zelden nog weerstand is wanneer onze locaties eenmaal langer geopend zijn."

Spreidingswet

De Spreidingswet werd in januari vorig jaar aangenomen door de Eerste Kamer. Hij is bedoeld om het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten en asielzoekers beter te spreiden over Nederland. De bedoeling was om per 1 juli bijna 100.000 plekken te hebben gerealiseerd.

Minister Faber van Asiel en Migratie wil de spreidingswet intrekken. Tot op heden is haar dat niet nog gelukt.

De vier coalitiepartijen zijn het bij de onderhandelingen over de voorjaarsnota nog niet eens geworden over de financiële keuzes die ze willen maken, melden Haagse bronnen. Ze zijn het over verschillende vragen nog oneens: hoe moet er geld worden vrijgemaakt, hoeveel geld moet het zijn en waar moet het aan worden besteed? Waarschijnlijk praten de partijen zondagochtend verder.

Tot nu toe werd er vrijwel nooit onderhandeld op zondag omdat christelijke regeringspartijen de zondagsrust in ere wilden houden.

De onderhandelingen begonnen maandag. De partijen spraken toen nog de hoop uit de gesprekken vrijdag af te ronden, maar dat was wel al een optimistische inschatting, want ze zijn het over veel oneens.

Zo vindt NSC dat er tot nu toe veel te voorzichtig begroot wordt, er ieder jaar geld op de plank blijft liggen en dat het dus ook anders kan door meer extra geld vrij te maken.

De BBB wijst erop dat nu de staatsschuld vanwege de internationale ontwikkelingen wat verder op mag lopen daar ook gebruik van gemaakt zou kunnen worden voor bijvoorbeeld investeringen in de infrastructuur.

De PVV heeft geen uitgesproken voorkeur over hoe het extra geld er moet komen als het er maar komt, vooral om de koopkracht van mensen te verbeteren.

De VVD wil graag extra investeren in veiligheid en defensie, maar hangt veel meer dan de andere drie partijen aan de huidige manier van begroten met strenge regels, om te voorkomen dat de schulden voor toekomstige generaties oplopen.

Nog voor de partijen dus keuzes gaan maken over de verdeling van extra middelen voor bijvoorbeeld defensie, zorg of koopkrachtverbetering moeten ze het er eerst over eens worden hoeveel geld ze extra willen vrijmaken en op welke manier.

Ook wordt er verschillend gedacht over het al dan niet vrijmaken van miljarden voor het oplossen van de stikstofproblemen. Er is geen overeenstemming over of dit geld nu al moet worden vrijgemaakt of later in het jaar. Een speciale ministeriële commissie buigt zich over de stikstofproblematiek. Aanvankelijk was de verwachting dat die commissie rond deze tijd met iets zou komen, maar dat is vertraagd. Het wordt mogelijk pas na het mei-reces.

Ontzettende klus

Vandaag spraken de partijen voor de derde keer met elkaar en met minister Heinen van Financiën. Ook premier Dick Schoof deed een aantal uur mee. Het afgelopen jaar werden meerdere grote problemen op de lange baan geschoven en zijn er ook een nieuwe bijgekomen, zoals de grote geopolitieke onzekerheid.

Dinsdag, één dag na de start van de gesprekken, lieten PVV en BBB weten dat de verschillen tussen partijen groot zijn en het een "ontzettende klus" wordt.

Mochten de partijen volgende week overeenstemming bereiken dan zullen de partijleiders de resultaten nog in hun fractie willen bespreken. Die tijd is volgende week ook meer beperkt dan anders: vanwege Pasen is de ministerraad volgende week al op donderdag, in plaats van op vrijdag.

De voorjaarsnota: normaal gesproken een abc'tje, maar dit jaar is dat wel anders. Politiek verslaggever Marleen de Rooy legt het uit in de onderstaande video:

Volgens het Witte Huis past de pauze van negentig dagen op importheffingen in een zorgvuldig uitgedachte strategie van Donald Trump. Maar volgens Trump zelf besloot hij pas gisterochtend tot de koerswijziging. "We hebben het vanuit ons hart opgeschreven", aldus de president. Eerder deze week diskwalificeerde het Witte Huis een pauze nog als "nepnieuws".

De werkelijke reden voor Trumps ommezwaai is anders dan zijn vertrouwelingen willen doen geloven. Beleggers begonnen de afgelopen dagen Amerikaanse staatsobligaties te dumpen. Deze staatsleningen gelden normaal gesproken als een zeer veilige belegging. Bij dalende aandelenkoersen, zoals de afgelopen week, 'vluchten' beleggers vaak naar deze waardepapieren.

Nu was het tegendeel het geval, een teken dat beleggers hun vertrouwen in de kredietwaardigheid van de Amerikaanse overheid aan het verliezen waren. Daardoor steeg ook de rente die Amerika aan beleggers moet betalen als die geld aan de VS uitlenen. Immers, beleggers nemen meer risico en willen daar iets voor terugzien. Daardoor wordt het voor de VS duurder om geld te lenen, een financiële nachtmerrie voor Donald Trump die geld wil laten rollen.

Staatschuld

In zijn eerste regeringsperiode liet hij de staatsschuld met acht biljoen dollar (8.000.000.000.000 dollar) oplopen. Ook nu wil hij door het schuldenplafond heen breken om zijn peperdure plannen - hogere uitgaven en belastingverlagingen - te bekostigen.

Als zakenman is Trump zich er als geen ander van bewust dat duur krediet een cruciaal obstakel is. "Ik keek naar de obligatiemarkt, ik zag gisteravond dat mensen een beetje nerveus werden", gaf hij toe.

De president sprak er gisteren over met zijn ministers van Financiën en Economie, en de directeur van de Nationaal Economische Raad. Trumps handelsadviseur Peter Navarro, een belangrijke architect van zijn agressieve handelsbeleid, was niet uitgenodigd.

Maandagavond belde Trump al een uur met bezorgde Republikeinse senatoren. Grote beleggers waarschuwden de regering-Trump achter de schermen al eerder voor de economische risico's van zijn handelsoorlog.

'Art of the Deal'

De pauze van negentig dagen werd eerder deze week al geopperd door Bill Ackman, een schatrijke investeerder die de campagne van Trump sponsorde. Afgelopen week waarschuwde de Wall Street-tycoon dat de president een "zelf veroorzaakte economische nucleaire winter" tegemoet ging.

Direct nadat het Witte Huis de importheffingen pauzeerde veranderde Ackman ineens van toon. Hij schreef op X: "Dit was briljant uitgevoerd door Donald Trump". Critici zien het als bewijs dat Trump Wall Street in zijn zak heeft, maar Ackman zegt "zich te focussen op de uitkomst, niet hoe de worst gemaakt wordt".

Hij noemde Trumps stap 'Textbook, Art of the Deal', een verwijzing naar de autobiografie van Trump die gisteren ook werd gebruikt door zijn woordvoerder Karoline Leavitt. "Veel media hebben duidelijk The Art of the Deal gemist", aldus Leavitt.

'Instinctief'

Maar Trump zei op zijn persconferentie gisteren dat hij 'instinctief' had gehandeld. Leavitt bleef ondertussen volhouden dat het een vooropgezet plan was. De minister van Financiën die aan haar zijde stond, Scott Bessent, vulde aan: "Dit was altijd al de strategie." Maar achter de schermen speelde Bessent een grote rol in het bijsturen van Trump. Hij vloog zondag in het regeringsvliegtuig met Trump naar Washington en benadrukte dat de president een duidelijke eindstrijd moest bepalen. De Wall Street-miljardair adviseerde Trump zich te focussen op onderhandelingen met andere landen, en prees hem als "de meest behendige onderhandelaar".

Trump schepte gisteravond tijdens een gala op dat bondgenoten hem nu opbellen en "zijn kont kussen" om afspraken te maken.

Voorkennis

Enkele uren voor zijn aankondiging schreef Trump in kapitalen op Truth Social: "Dit is een goed moment om te kopen!". Daaruit bleek zijn voorkennis, want even schoten de koersen scherp omhoog.

Maar nu vandaag het besef indaalt dat de chaos onder Trump zal aanhouden, openen de beurzen weer met verlies. Economen verwachten dat de schade die Trump heeft aangericht aan de economie niet makkelijk hersteld zal worden.

Kort voordat Trump zijn opzienbarende besluit nam, keek hij op Fox News nog naar een interview met Jamie Dimon, de CEO van zakenbank JPMorgan Chase. Die schat de kans op een recessie in de VS op 60 procent. Trumps ommezwaai, enkele uren daarna, mocht niet baten: de analisten van de grootste financiële instelling van de VS blijven bij hun verwachting.

In meerdere supermarkten in Noord-Brabant zijn de afgelopen dagen drugs gevonden tussen de bananen. Gisteren ging het om enkele kilo's harddrugs, vandaag werd er cocaïne gevonden tussen een lading bananen bij een filiaal van Albert Heijn.

Het ging om de supermarkt aan het Jack van Gilsplein in Bavel. "We weten dat er cocaïne is gevonden in de supermarkt en dat de drugs zijn vernietigd. Meer kunnen we niet melden", zegt het Openbaar Ministerie tegen Omroep Brabant.

Gisteren werden er enkele kilo's harddrugs gevonden bij een Albert Heijn-filiaal in Best. Medewerkers vonden de drugs daar verdeeld in dichtgetapete blokken tussen de bananen. Waarschijnlijk gaat het daar ook om cocaïne, maar de politie wil daar niets over kwijt. "Officieel kunnen we zeggen dat het om harddrugs gaat."

De medewerkers van de supermarkt hebben niets met de drugs te maken. Nadat ze de vondst deden, schakelden ze de politie in. Die heeft de drugs vervolgens opgehaald.

Verschillende gemeenten nemen komende zaterdag maatregelen na aangekondigde demonstraties van klimaatactiegroep Extinction Rebellion (XR), waarbij boterzuur gebruikt zou gaan worden. Blootstelling aan boterzuur kan leiden tot hoofdpijn, misselijkheid en irritatie aan onder meer de ogen en de huid. Ook stinkt de vloeistof heel erg.

Onder meer de gemeenten Nijmegen en Eindhoven verbieden het gebruik van boterzuur. Gouda waarschuwt ondernemers en adviseert winkeliers om bijvoorbeeld extra beveiligers in te zetten. De gemeenten benadrukken dat demonstreren een grondrecht is en dat ze de aangekondigde acties niet kunnen verbieden.

1 aprilgrap

XR zegt dat het gaat om een 1 aprilgrap. De actiegroep wil zich inzetten tegen fast fashion, goedkope kleding van mindere kwaliteit die vaak wordt geproduceerd in ontwikkelingslanden. XR had in een brief aan 29 gemeenten aangekondigd om zaterdag boterzuur te verspreiden in winkels die fast fashion verkopen, maar ze wilden dat maar op één plek daadwerkelijk doen.

Nu laat de actiegroep weten dat nog niet duidelijk of en waar zaterdag eventueel alsnog demonstraties plaatsvinden. Daarnaast wil XR niet zeggen of de acties ook zonder boterzuur zijn. Het zou gaan om kleine hoeveelheden die niet schadelijk zijn, mocht het gebruikt worden.

'Terroristische organisatie'

BBB noemt Extinction Rebellion een terroristische organisatie vanwege het plan om boterzuur te gebruiken. Kamerlid Marieke Wijen-Nass vraagt minister Van Weel van Justitie om een verbod van de groepering te onderzoeken. De BBB ziet "steeds zichtbaarder" parallellen met de linkse actiegroep RaRa, die in de jaren 80 en 90 bomaanslagen pleegde.

VVD-Kamerlid Michon spreekt van een "zieke actie" van XR. "Wanneer pakken we deze club kleuters nu eens aan?", schrijft ze op sociale media. De PVV noemde XR al eerder een terroristische organisatie. Maar XR zegt niet onder de indruk te zijn van de reacties uit Den Haag.

Onwel na boterzuur

Eind januari werden in Naaldwijk enkele mensen onwel, nadat klimaatactivisten van Extinction Rebellion boterzuur in een kledingwinkel hadden gegooid. Twee mensen werden toen aangehouden. Na onderzoek van de politie bleek dat de stof niet schadelijk was.

Als het aan het kabinet ligt, krijgen verhuurders toch weer mogelijkheden om hogere huren te vragen. Minister Keijzer van Volkshuisvesting wil op die manier voorkomen dat nog meer particuliere verhuurders hun woningen van de hand doen, omdat ze het niet meer rendabel vinden.

Het door het vorige kabinet ingevoerde puntensysteem voor de middenhuur, op basis waarvan de hoogte van de huur bepaald wordt, krijgt een aanpassing. Zo gaat de WOZ-waarde van een woning zwaarder meetellen en mogen voor kleine monumenten hogere huurprijzen worden gevraagd.

Ook komen er meer tijdelijke huurcontracten voor studenten, zodat verhuurders eerder de huur kunnen verhogen. "Met deze maatregelen wil ik middenhuur aantrekkelijker maken voor verhuurders, zodat ze hun woningen niet verkopen", zegt Keijzer. De versoepelingen moeten op 1 januari volgend jaar in gaan.

30.000 woningen verkocht

Sinds vorig jaar de Wet betaalbare huur inging en er een verbod kwam op tijdelijke huurcontracten, zijn er meer dan 30.000 huurwoningen verkocht, blijkt uit cijfers van het Kadaster. Er kwamen ook wel weer woningen bij, maar netto is het aanbod in de particuliere markt afgenomen met 413 woningen, schrijft de minister aan de Tweede Kamer.

Daarmee neemt de druk op de woningmarkt steeds verder toe, terwijl het kabinet het juist eenvoudiger wil maken om een huis te vinden.

Vooral in de steden is volgens haar het probleem groot. Omdat de WOZ-waarde van huizen daar over het algemeen hoger is, gaat die zwaarder meetellen in het puntensysteem. Dat kan per woning zo'n honderd euro per maand meer huur opleveren.

"Daarmee sluit de huur beter aan bij de waarde van het pand", zegt de BBB-bewindsvrouw. De nieuwe huurprijs gaat pas in bij nieuwe huurcontracten.

Geen aftrek meer bij ontbreken balkon

Als een woning geen balkon of tuin heeft, betekent dat tot nu toe minpunten en dus een lagere huur. Maar die aftrek verdwijnt in de plannen van Keijzer. In steden is het vaak niet mogelijk om een tuin of balkon te realiseren, is haar redenering. Daardoor zijn verhuurders in steden te veel in het nadeel.

De versoepeling van de regels betekent aan de ene kant meer winst voor particuliere verhuurders, en aan de andere kant dus hogere lasten voor huurders. De Woonbond, die de belangen van huurders behartigt, vindt dat Keijzer haar doel lijkt te willen behalen "over de ruggen van huurders".

"Als het doel is om het verhuren van woningen aantrekkelijker te maken, dan moet de minister iets doen aan de belasting die verhuurders aan haar moeten afdragen. Dit is veel effectiever en gaat niet ten koste van de woonlasten van huurders", zegt een woordvoerder van de Woonbond.

Verhuurders: liever lagere belasting

Die belastingen zijn ook veel verhuurders een grotere doorn in het oog dan de huurbeperkingen. Voor komend jaar ligt er zelfs nog een belastingverhoging in box 3 in het verschiet voor hen. Zij betalen liever minder belasting dan dat ze de huren verhogen.

Verhuurdersorganisatie Vastgoed Belang waardeert de inspanningen van minister Keijzer, "maar de maatregelen zijn onvoldoende". "Het blijft ons verbazen dat er zo weinig politieke wil is om de wooncrisis echt aan te pakken. Als de overheid wil dat er voldoende betaalbare huurwoningen blijven, dan moet de belastingdruk echt omlaag. Dit helpt verhuurders én huurders".

Keijzer erkent dat de hoge belastingen ook een grote rol spelen bij de overwegingen van verhuurders om hun panden 'uit te ponden' en te stoppen met verhuren. Maar de discussie over een nieuwe invulling van box 3 is nog niet afgerond in het kabinet en de coalitie. "Dit kan ik wel snel doen. Concrete maatregelen om verlichting te geven."

De minister moet voor haar plannen wel nog een meerderheid krijgen. De Tweede Kamer stemde vorig jaar nog met een grote meerderheid voor de plannen om de huren juist binnen de perken te houden.

De Israëlische luchtmacht gaat alle reservisten ontslaan die een open brief hadden getekend tegen de oorlog in de Gazastrook. Vanochtend stond er in verschillende kranten in Israël een advertentie waarin bijna duizend (oud-)reservisten van de luchtmacht oproepen tot een einde aan de oorlog en de terugkeer van de gegijzelden.

De reservemilitairen schrijven dat de oorlog op dit moment "politieke en persoonlijke belangen dient" in plaats van de nationale veiligheid. Ze willen dat iedereen in Israël in actie komt om een einde aan de oorlog te eisen. "Zoals het verleden heeft aangetoond, leidt alleen een deal tot de veilige terugkeer van de gegijzelden. Militaire druk leidt juist tot hun dood en brengt onze militairen in gevaar."

De bevelhebber van de luchtmacht had volgens Israëlische media de actieve reservisten al gewaarschuwd dat ze ontslagen zouden worden als ze de brief tekenden. De krant Haaretz schrijft dat er ook officieren en piloten bij zitten. Volgens de krant hebben slechts 25 van de 970 oorspronkelijke ondertekenaars zich na de waarschuwing teruggetrokken, terwijl er ook acht nieuwe reservisten hun handtekening plaatsten uit protest tegen het dreigement.

Ontoelaatbaar

Het leger stelt dat de brief voornamelijk door oud-reservisten is getekend en zegt dat het niet is toegestaan om onder de vlag van de luchtmacht te protesteren tegen politieke besluiten. Ook leidt de brief tot een vertrouwensbreuk tussen commandant en reservist, vindt het leger.

Premier Netanyahu staat achter het besluit van het leger. Hij zegt dat het gaat om een kleine, maar extreme groep die deze brief heeft opgesteld. "Uitspraken die het leger verzwakken en onze vijanden versterken zijn ontoelaatbaar in tijden van oorlog."

Ook enkele Israëliërs die hoge posities hebben bekleed hebben de protestbrief ondertekend, zoals een oud-stafchef van het leger en een voormalige CEO van een van de grootste bedrijven in de Israëlische defensie-industrie.

In tegenstelling tot eerdere protestacties roept de brief van de reservisten niet op tot een algemene dienstweigering. Vorige maand ontsloeg het leger meerdere reservisten die niet meer wilden dienen omdat Israël een einde had gemaakt aan het staakt-het-vuren in Gaza. Een van hen, luchtmacht-navigator Alon Gur, zei toen dat hij niet meer ging vechten omdat de staat "zijn burgers in het volle daglicht in de steek laat."

Uit legerrapporten over dat incident blijkt dat er binnen de legertop zorgen bestaan dat dienstweigering een breder fenomeen kan worden onder reservisten.

Ten tijde van de massaprotesten tegen de juridische hervormingen van premier Netanyahu, in 2023, weigerden honderden reservisten hun reserveplicht. Desondanks kwamen na de terreuraanslagen van Hamas op 7 oktober 2023 bijna 300.000 reservisten opdagen. Daarmee was het de grootste opkomst van reservisten in het bestaan van Israël.

Ruim 76.000 medewerkers van defensie hebben een zogenoemde dagorder op de mat gekregen. De boodschap: sta "zo snel als mogelijk" paraat voor een eventuele inzet. Dat betekent dat ze moeten checken of ze klaar zijn om ingezet te worden, zoals bijvoorbeeld het nagaan van vaccinaties. Waarom komt het leger nu met deze oproep?

Bereidt het leger zich voor op een oorlog?

De NAVO ziet nog altijd Rusland als grootste dreiging van het militaire bondgenootschap, waar ook Nederland onderdeel van is. Generaal Onno Eichelsheim, Commandant der Strijdkrachten, zegt dat er de laatste tijd niet iets drastisch is veranderd in de dreiging. "Maar ik heb wel gezien dat we kunnen versnellen."

De grote vrees voor oorlog zit vooral bij de landen rond Oekraïne. Die voelen de dreiging van Rusland. De Baltische staten vrezen dat ze het volgende slachtoffer van de Russen zullen worden, na Oekraïne.

Defensiedeskundige Dick Zandee van Instituut Clingendael zegt dat de zorgen daar groot zijn. Hij denkt alleen niet dat Rusland zich op korte termijn op andere landen zal focussen, omdat het leger nog zijn handen vol heeft aan de oorlog in Oekraïne. "Maar als er een bestand zou komen, ontstaat er een andere situatie", zegt hij, verwijzend naar de pogingen van de VS om een staakt-het-vuren af te spreken met Rusland.

Waarom doet defensie deze oproep nu?

Nederland moet hoe dan ook klaarstaan om in actie te komen, zegt Eichelsheim. Als er zo'n bestand komt, moet Nederland bijvoorbeeld mee kunnen doen met een coalitie van andere landen die de vrede moet bewaken, afhankelijk van er uiteindelijk wordt afgesproken in zo'n bestand.

Maar er zijn ook andere opties. Zo werkt defensie ook aan een plan dat bedoeld is voor het geval een van de landen binnen de NAVO zelf bedreigd wordt.

Voor deze twee scenario's moet volgens Eichelsheim sowieso "de motor aanstaan". Het is volgens hem tijd voor "een volgende versnelling", daarom stuurde hij een dagorder naar al het defensiepersoneel. Daarnaast wordt de aanschaf van materiaal als drones, wapens en kleding versneld.

Aan wie is deze oproep gericht?

Een dagorder is binnen het leger bedoeld voor "bijzondere mededelingen". Ruim 76.000 medewerkers van defensie ontvingen de brief gisteren. "Deze is bedoeld om de boodschap relevantie en urgentie mee te geven", zegt voorzitter Jean Debie van de Vakbond voor Burger en Militair Defensiepersoneel.

Hij omschrijft de brief als een soort wake-upcall aan het personeel. Ze krijgen de opdracht om zich versneld in gereedheid te brengen voor een eventuele inzet. Iedereen moet bijvoorbeeld checken of ze aan alle basisvaardigheden voldoen, hun vaccinaties op orde zijn en of ze fit genoeg zijn.

"Wij dragen dit ook uit", zegt Debie van de vakbond. "Houd rekening met een eventuele inzet en bereid je daar ook op voor. Ook als je ouderschapsverlof hebt of vakantieplannen, alle verloven kunnen dan worden ingetrokken. De hele organisatie moet op scherp."

Komt er een dienstplicht?

De dienstplicht bestaat nog steeds in Nederland, voor iedereen vanaf 17 tot 45 jaar. Iedereen wordt ingeschreven en de overheid kan in uitzonderlijke situaties een beroep op je doen. Ook vrouwen worden sinds vijf jaar ingeschreven.

De opkomstplicht is echter in 1997 afgeschaft. Je wordt vanaf je zeventiende dus niet meer opgeroepen om je te melden. Nederlanders krijgen wel een dienstplichtbrief waarin de inschrijving wordt vermeld. Sinds 2023 is de brief langer en wordt er ook in verwezen naar de oorlog in Oekraïne.

Staatssecretaris Tuinman van Defensie wil het leger flink uitbreiden, naar zo'n 200.000 mensen. Hij denkt nog niet aan een volledige dienstplicht, maar sluit het niet uit. "Wellicht als de escalatie in de wereld nog een fase verder gaat, maar vooralsnog niet", zei hij tegen de Volkskrant.

Tuinman wil mensen eerst enthousiasmeren om zichzelf bij defensie te melden. Alle jongeren die nu op hun zeventiende de dienstplichtbrief krijgen, zouden bijvoorbeeld ook een enquête moeten invullen.

Zoiets gebeurt al in Zweden. Daar krijgen jongeren een vragenlijst over hun vaardigheden, motivatie en affiniteit met defensie, die ze verplicht moeten invullen.

Daarnaast wil Tuinman jongeren nog verder enthousiasmeren om een dienjaar te doen, een jaar waarin je bij het leger gaat werken. Tuinman wil verder volwassenen stimuleren om reservist te worden. Dan werk je naast je gewone baan ook bij defensie.

De afgelopen tijd was het weer in Nederland veel van hetzelfde. De zon scheen vaak en het bleef droog. Het is in een paar maanden tijd al de tweede lange periode met weinig verandering. Is het toeval of speelt klimaatverandering een rol?

Van het mooie weer wordt enorm genoten. Zonder jas naar buiten en in de zon op het terras te zitten zonder angst voor een bui. Dat gaat niet snel vervelen, zou je zeggen. Minder gelukkig waren we in december vorig jaar met dagenlang hetzelfde grijze weer. Toen scheen de zon elf dagen op rij niet en werd het de somberste periode sinds 1990.

Ook hadden we verspreid over vorig jaar vaak dagen achtereen veel en heftige regenbuien.

Relatief kort achter elkaar dus perioden waarbij het weer nauwelijks verandert. Het weersysteem dat dit veroorzaakt wordt door meteorologen een blokkerend hogedrukgebied genoemd.

De straalstroom

Om te verklaren waarom de atmosfeer zo op slot raakt, moeten we naar de wind en warmte kijken. Er valt meer zonnestraling op de evenaar dan op de polen, omdat onze planeet een gekantelde bol is. Dat is ook waarom we op aarde seizoenen hebben. Door het verschil in zonneschijn aan de polen en op de evenaar ontstaan temperatuurverschillen. Lucht- en oceaanstromen herverdelen dat verschil in warmte.

In de buurt van Nederland komt koude lucht vanaf de Noordpool en warme lucht vanuit de subtropen samen. Precies op deze overgang ontstaat hoog in de atmosfeer een krachtige wind. Dit heet de straalstroom.

Soms recht, soms met bochten

Deze snelle luchtstroom, die altijd van west naar oost gaat, kan je het best vergelijken met een rivier. Soms stroomt hij vrij recht en op andere momenten zitten er veel bochten in. Als je op een vlucht zit van New York naar Amsterdam en het vliegtuig meelift met deze stroom wordt de totale reistijd een stuk korter.

Hoe recht of kronkelend de straalstroom ligt heeft enorme impact op het weer dat wij ervaren. Het verschilt van lange perioden van droogte tot zware regenval, hittegolven of aanhoudend winterweer in het geval van veel bochten. Of juist het omgekeerde met sterk veranderend en zelfs stormachtig weer, als de wind redelijk ongeremd van west naar oost stroomt. Op dit moment heerst dus droogte.

Hier zie je hoe de ligging van de straalstroom kan variëren:

Net als andere weersverschijnselen is de straalstroom gevoelig voor effecten van klimaatverandering. Uit wetenschappelijke onderzoeken komt naar voren dat vooral opwarming van de poolgebieden ervoor kan zorgen dat de straalstroom zich grilliger gaat gedragen, met meer weersextremen als gevolg.

Het is lastig om te zeggen of dat in dit geval de enige oorzaak is. Tussen de atmosfeer, het land en de oceanen zitten zo veel schakels in de keten dat de oorzaak zich lastig laat ontrafelen. In de chaotische ontwikkeling van de atmosfeer is toeval ook goed mogelijk.

Regen en wisselvallig

Vanaf zondag zit er voor het eerst sinds lange tijd weer regen in de verwachting en daarna blijft het waarschijnlijk aan de wisselvallige kant. De atmosfeer gaat dus weer van het slot.

Eerder maakte NOS op 3 deze explainer over de straalstroom:

Het Italiaanse modebedrijf Prada heeft concurrent Versace overgenomen voor 1,25 miljard euro. Prada heeft een deal gesloten met Versace-eigenaar Capri Holdings.

Versace is sinds 2018 in handen van Capri. Die Amerikaanse modegroep is ook eigenaar van de merken Michael Kors en Jimmy Choo. Er gingen al langere tijd geruchten over de spraakmakende overname. De Amerikaanse modegroep heeft last van tegenvallende resultaten.

Volgens persbureau Boomberg is het de grootste overname in de 112-jarige geschiedenis van Prada. Door de overname komt Versace weer in Italiaanse handen.

Versace groeide in eerste instantie goed onder Capri, maar de laatste jaren ging het steeds slechter door de afnemende vraag vanuit China. Onlangs maakte Donatella Versace, zus van oprichter Gianni Versace, bekend te stoppen als creatief directeur.

Zij blijft wel betrokken bij het merk als chief brand ambassador. Het is voor het eerst sinds de oprichting in 1978 dat er geen Versace als creatief directeur aan het roer staat.

De 42-jarige Italiaan Dario Vitale nam het stokje over van Versace. Daarmee werd de geruchtenmolen voor een overname alleen nog maar meer gevoed: hij stond jarenlang aan het roer van Prada's dochtermerk Miu Miu.

Marktpositie versterken

Prada begon in 1913 als lederwarenbedrijf van de broers Prada. Miuccia Prada, kleindochter van een van de broers, kreeg het bedrijf in 1978 in handen. Mede dankzij het succes van dochtermerk Miu Miu doet Prada het goed in de modewereld.

Door de overname kan Prada zijn marktpositie versterken en concurreren met bijvoorbeeld het Franse Louis Vuitton LVMH en het bedrijf Kering, dat achter merken als Gucci, Saint Laurent en Balenciaga zit.

Drie mannen zijn veroordeeld tot celstraffen omdat ze de gemeente Den Haag hebben opgelicht voor ruim 1,7 miljoen euro. De 53-jarige hoofdverdachte was een ambtenaar van de gemeente en is inmiddels ontslagen. Hij heeft een celstraf van 3,5 jaar gekregen.

De andere twee veroordeelden, twee mannen van 60 en 59 jaar, hebben 22 en 16 maanden cel opgelegd gekregen voor oplichting en witwassen. Een vierde verdachte, de vrouw van de voormalig ambtenaar, is vrijgesproken omdat het niet zeker is of zij op de hoogte was van de oplichting.

De gemeente Den Haag werd zes jaar lang opgelicht, tussen 2013 en 2019. De ex-ambtenaar maakte in die tijd meerdere valse facturen en zorgde ervoor dat de gemeente die betaalde.

De bedrijven van wie de facturen afkomstig waren, stonden veelal op naam van de twee andere mannen. De facturen gingen over reparatie- en bouwwerkzaamheden in Den Haag. Maar die werkzaamheden werden nooit uitgevoerd.

Vertrouwen geschaad

De oud-ambtenaar zette zijn handtekening op de facturen en mailde collega's dat de werkzaamheden klaar waren en dat de rekeningen snel betaald moesten worden. De twee mannen die de bedrijven op hun naam hadden staan, hebben het geld steeds contant opgenomen of verspreid over verschillende rekeningen. Het geld kwam terecht bij de ex-ambtenaar en de twee andere veroordeelden.

Volgens de rechtbank heeft de ex-ambtenaar het vertrouwen dat de maatschappij heeft in de integriteit van ambtenaren geschaad. "Dit vertrouwen is van wezenlijk belang voor het goed functioneren van de overheid."

De ex-ambtenaar vertelde in de rechtbank dat hij het geld onder meer nodig had voor zijn seksverslaving. In 2020 werd hij in een civiele procedure al veroordeeld tot het terugbetalen van het verdwenen geld, schreef Omroep West eerder.

Zo'n twintig actievoerders blokkeren voor de tweede dag op rij het treinverkeer op de havenspoorlijn bij Rotterdam. Er kunnen daardoor geen treinen meer op het goederenspoor rijden.

De actie begon vanochtend, ter hoogte van de Groene Kruisweg. Volgens regionale omroep Rijnmond hebben zes mensen zich vastgeketend aan het spoor. De activisten hebben spandoeken bij zich gericht tegen het havenbedrijf Rotterdam en vragen aandacht voor "de import en export uit gebieden gelinkt aan mensenrechtenschendingen".

Economische schade

Een getuige zegt tegen de omroep dat er een trein aankwam toen de activisten net het spoor hadden geblokkeerd. De trein kon op tijd stoppen en is later teruggereden. Volgens ProRail staan door het protest vijf treinen stil.

Volgens de spoorbeheerder veroorzaakt de blokkade tonnen aan economische schade. Per uur rijden normaal gesproken tientallen wagons over het spoor. Woensdag werd het spoor ook al geblokkeerd, toen hield de politie zeventien mensen aan.

Kees van Ekris is benoemd tot de nieuwe scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Hij volgt per 1 juli René de Reuver op, die sinds 2016 het gezicht van de kerk was.

Voormalig Theoloog des Vaderlands Van Ekris vertegenwoordigt vanaf dan de PKN in kerkelijke en maatschappelijk verbanden.

Voorzitter Trijnie Bouw noemt Van Ekris een aanstekelijke theoloog, met hart voor de kerk, de samenleving en de individuele mens. "Zijn spreken en optreden dagen je uit, inspireren en zorgen voor beweging. Vanuit zijn geloof is gemeenschap en gemeenschapsvorming een gave en een opdracht."

Direct na zijn benoeming hield Van Ekris een toespraak. Daarin sprak hij over "een leven in een tijd vol uit-elkaar-trekkende krachten, in de samenleving, in families, in lokale kerken, in synodes en dat dat ons verzwakt". Volgens hem moeten we "juist in deze omstandigheden de oefening doen om tot een diepere eenheid te komen".

Van Ekris wil komend jaar verschillende bijeenkomsten houden om in gesprek te gaan over "thema's waarvan wij allemaal aanvoelen dat ze ons bezighouden". Hij noemde als onderwerpen onder meer oorlog, schepping en verharding.

In het Franse dorpje Auvers-sur-Oise is een slepend conflict over wie er precies eigenaar is van de boomwortels die de inspiratie waren voor het allerlaatste schilderij van Vincent van Gogh nog steeds niet ten einde.

Vorige week oordeelde de Franse rechter in hoger beroep dat de 350 jaar oude boomwortels eigendom zijn van de eigenaar van de tuin waar de wortels in de grond zitten.

Tot ergernis van de burgemeester, die al ruim vier jaar probeert om de wortels in handen te krijgen. Ze heeft inmiddels op Facebook aangegeven in cassatie te gaan, waarmee de zaak tot op het allerhoogste rechtsniveau zal worden uitgevochten.

De eigenaren van het perceel, de familie Serlinger, kochten het stuk land ten noorden van Parijs in 2013. Dat was zeven jaar voordat iemand überhaupt wist dat de boomwortels aan de rand van de tuin, op een steenworp afstand van de openbare weg, een stukje kunstgeschiedenis bleken te zijn.

Ansichtkaart leidde tot ontdekking

Wouter van der Veen, wetenschappelijk directeur van het Institut Van Gogh, ontdekte de plek in 2020 per toeval op een ansichtkaart van Auvers-sur-Oise uit 1900-1910. "Op de kaart, die ik op mijn computer had staan, zie je een man met een fiets in zijn hand en daarachter een heuvel met een opvallende boomstructuur", zei Van der Veen in 2020 tegen Nieuwsuur.

Het deed hem denken aan het grillige motief van het schilderij Boomwortels uit 1890. "De overeenkomsten waren voor mij heel erg duidelijk. De plek is op nog geen 150 meter van herberg Ravoux, waar Van Gogh destijds verbleef." Een paar uur na het schilderen van het werk, dat hangt in het Van Gogh Museum, schoot hij zichzelf in de borst. Hij overleed twee dagen later.

Het Van Gogh Museum en Institut Van Gogh stelden in 2021 na verder onderzoek definitief vast dat de wortels dezelfde zijn als die Van Gogh schilderde.

Het schilderij Boomwortels uit 1890 en een deels ingekleurde versie van de ansichtkaart die leidde tot de ontdekking van de bewuste boomwortels:

Toen was het juridische gevecht om de plek al losgebarsten. De wortels trekken jaarlijks zo'n 300.000 kunstliefhebbers, schrijft de Britse krant The Times.

De Serlingers bieden onder meer betaalde rondleidingen aan op hun perceel. Dat is de burgemeester een doorn in het oog. Volgens haar zijn de wortels cultureel erfgoed en moeten ze worden bestempeld als deel van de publieke ruimte, omdat ze aan de openbare weg grenzen. Volgens haar wil het stel op een "schaamteloze manier" geld verdienen en is de plek eigendom van de inwoners van haar dorp, "en geen handelswaar".

Erfgoed van de inwoners

Maar de eigenaren van het perceel weerspreken tegenover The Times die beschuldigingen en onderstrepen dat ze vooral hun best doen om de plek te houden zoals hij is.

In 2023 kreeg het stel bij een lagere rechtbank gelijk en vorige week dus ook bij het hof in Versailles. Maar de burgemeester benadrukt in haar laatste Facebookbericht dat wat haar betreft het juridische getouwtrek nog niet ten einde is en ze zegt ook het ministerie van Cultuur te hebben ingeschakeld "om het erfgoed van de inwoners van Auvers te behouden".

Elf mensen in Nederland zijn slachtoffer geworden van beruchte Israëlische spionagesoftware. Dat blijkt uit een lijst van het aantal slachtoffers per land, die is ingediend bij een rechtszaak in de Verenigde Staten. Door het overzicht wordt voor het eerst duidelijk hoe groot de kwestie voor Nederland is.

De spionagesoftware Pegasus van het bedrijf NSO uit Israël kan onder meer WhatsApp-berichten zien, de camera en microfoon aanzetten, de locatie achterhalen, zien welke foto's en video's zijn gemaakt, het adresboek leegtrekken en de internetgeschiedenis bekijken.

Uit de openbaar gemaakte lijst wordt niet duidelijk wie in Nederland is bespioneerd met de Pegasus-software. Ook is niet duidelijk wie achter de spionage zit: het kan ook gaan om buitenlandse aanvallen op mensen in Nederland.

Pegasus is officieel alleen bedoeld voor inlichtingen- en veiligheidsdiensten in de strijd tegen terrorisme en zware criminaliteit. Maar uit internationaal onderzoek blijkt dat de software ook is ingezet tegen journalisten, advocaten, politici en activisten.

Nederland kocht Pegasus

Nederland telt op een land na de meeste gevallen van spionage met Pegasus in Europa. Alleen in Spanje zijn meer slachtoffers: 21. De meeste gevallen bevinden zich buiten Europa, zoals Mexico (456) en Marokko (69), waar de software is ingezet tegen journalisten en activisten.

In Spanje trad het hoofd van de geheime dienst af na het gebruik van Pegasus. Daar bleek de software te zijn ingezet tegen personen rond de onafhankelijkheidsbeweging van Catalonië.

Ook Nederland heeft de software gekocht. In 2022 onthulde de Volkskrant dat de Nederlandse inlichtingendienst AIVD software van NSO heeft ingezet om de telefoon van Ridouan Taghi te hacken.

Rechtszaak WhatsApp tegen NSO

De lijst met slachtoffers is ingediend in een rechtszaak tussen WhatsApp en NSO. In 2019 bleek dat het Israëlische bedrijf misbruik maakte van een lek in WhatsApp om de spionagesoftware ongezien op de telefoons van slachtoffers te installeren.

In december oordeelde de rechtbank dat NSO de Amerikaanse wet heeft overtreden door telefoons via WhatsApp te besmetten. Volgens WhatsApp zijn minstens honderd mensenrechtenactivisten en journalisten op die manier slachtoffer geworden.

Bezoekers aan een willekeurige supermarkt kan het opgevallen zijn: volle vakken met onaangeroerde paaseieren. Nederlanders blijken dit jaar namelijk vooralsnog minder vaak de portemonnee te trekken voor de beroemde chocolade-eitjes.

In opdracht van de NOS heeft marktonderzoeksbureau Hiiper de verkoop van paaseitjes vergeleken in de tien weken in de aanloop naar Pasen vorig jaar en nu. Daaruit blijkt dat de verkoop van paaseitjes dit jaar met 12,5 procent is afgenomen.

"Dat verschil is inderdaad fors", zegt Sebastiaan Schreijen, specialist in consumentenvoeding bij de Rabobank, over de afgenomen verkoop van paaseieren. En dat heeft vooral met de hoge cacaoprijs te maken. "Er gaat ook melk en suiker in bijvoorbeeld, maar het cacaodeel is het belangrijkste stuk in de prijs."

Uit onderzoek van de Rabobank blijkt dat de prijs van cacao sinds 2021 met 50 tot 70 procent is gestegen. "We zien dat de prijzen van paaseitjes vergeleken met vorig jaar ruwweg met 30 procent zijn gestegen. Dat betekent dus dat als je net zoveel wil uitgeven als vorig jaar, je minder eitjes krijgt."

Hebben consumenten dan een bepaald bedrag in hun hoofd dat ze willen uitgeven aan chocola in het algemeen of paaseitjes in het bijzonder? "Het is meer dat mensen een budget, een bepaald bedrag, in hun hoofd hebben wat ze in totaal uit willen geven", zegt Schreijen. "Daarbij vragen ze zich af 'Wat geef ik uit aan iets lekkers?' Daar passen ze hun uitgaven op aan."

Dat zie je ook in de totale boodschappenuitgaven, zegt de onderzoeker. "Gemiddeld gingen de prijzen in de supermarkt de afgelopen drie jaar met zo'n 30 procent omhoog. Door minder of goedkopere producten zoals huismerken te kopen hebben consumenten geprobeerd te voorkomen dat hun uitgaven ook met 30 procent stegen."

Overigens bleek uit de gegevens van Hiiper dat de laatste week waar gegevens van bekend zijn het verschil met 2024 daalde van 19 procent naar 12,5 procent. Volgens Schreijen valt daaruit te herleiden dat als Pasen dichterbij komt, de vraag aantrekt. Mensen hechten blijkbaar toch waarde aan de traditie.

"Zeker als Pasen nog wat verder weg is, maakten consumenten duidelijk andere keuzes door de hoge prijzen. Maar blijkbaar hoort voor veel mensen het paaseitje er toch bij. Dus zie je nu de Paasdagen echt naderen dat ze toch overstag gaan en de hoge prijzen voor lief nemen."

Bossche bolsmaak

De cacaoprijzen van de afgelopen maanden spelen geen rol in de prijs van de eitjes in de supermarkt, zegt de onderzoeker. "Er wordt met contracten gewerkt die 6 tot 9 maanden eerder zijn afgesloten. De prijzen voor de paaseitjes die in de schappen liggen, zijn vorig jaar zomer bepaald, soms net na de paasperiode van dat jaar."

Uit onderzoek blijken vooral kleinere zakjes van 150 gram met duurdere eitjes in de schappen te liggen. "Er is ook volop keuze met allerlei nieuwe smaakjes, zoals Bossche bolsmaak tot Zaanse huisjes", zegt Schreijen.

Een Amerikaanse vrouw die verdacht wordt van moord op haar ex-partner, verbleef drie weken onder haar echte naam in aanmeldcentrum Ter Apel met haar 4-jarige dochter. Dat schrijft RTV Noord.

De toen nog voortvluchtige vrouw vroeg anderhalve maand geleden asiel aan in Ter Apel. Op 9 maart werd ze samen met haar kind ingeschreven als asielzoeker in Nederland. Ze kreeg toen ook een vreemdelingennummer van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

Bedreiging

De 33-jarige vrouw is deze week aangehouden. Haar moeder werd eind maart al gearresteerd in de Verenigde Staten. Ook zij wordt verdacht van betrokkenheid bij de moord op haar schoonzoon. Daarna kreeg de Amerikaanse politie ook de 33-jarige dochter in het vizier, die dus naar Nederland bleek te zijn gevlucht.

De vrouwen worden verdacht van moord op de 29-jarige Connor Lloyd in augustus 2021. Hij werd op zijn oprit in Lyman, in de staat South Carolina, doodgeschoten. Volgens Amerikaanse media waren er problemen tussen de verdachte en het slachtoffer. Hij was zelf al eens aangehouden voor bedreiging van zijn ex.

Uitleveringsverzoek

Hoe het kan dat de voortvluchtige vrouw naar Nederland kon reizen en in Ter Apel asiel kon aanvragen, is onduidelijk. De IND en het ministerie van Asiel en Immigratie willen niet op de zaak ingaan met het oog op de privacy. Mogelijk stond de vrouw niet internationaal gesignaleerd, schrijft RTV Noord, maar de instanties willen dat niet bevestigen.

Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie wil alleen bevestigen dat de vrouw "in Noord-Nederland is aangehouden". Ze zit vast in afwachting van een uitleveringsverzoek van de VS.

De Europese Commissie drukt op de pauzeknop bij het opleggen van tegenheffingen aan de Verenigde Staten. Het pakket aan maatregelen dat gisteren werd aangekondigd wordt met negentig dagen opgeschort, heeft voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen bekendgemaakt.

Gisteren liet de Amerikaanse president Trump weten dat hij de aangekondigde hoge invoerheffingen voor goederen uit tientallen landen pauzeert. Per direct ging wel een heffing van 10 procent gelden.

De EU zei gisteren nog als tegenmaatregel tarieven oplopend tot 25 procent te zullen heffen op goederen uit de VS. Dat was een antwoord op de eerste importheffingen die de regering-Trump sinds half maart heeft ingesteld op staal en aluminium uit Europa. Dat gaat nu voorlopig niet door.

"We hebben kennisgenomen van de aankondiging van president Trump", schrijft Von der Leyen op X. "We willen de onderhandelingen een kans geven. Terwijl we bezig waren met het invoeren van de tegenmaatregelen van de EU, die brede steun kregen van de lidstaten, gaan we ze nu negentig dagen opschorten."

Von der Leyen waarschuwde dat de tegenmaatregelen later alsnog van kracht kunnen worden. "Als onderhandelingen niet bevredigend zijn, zullen onze tegenmaatregelen ingaan. Voorbereidingen voor verdere tegenmaatregelen gaan verder. Zoals ik eerder heb gezegd, alle opties blijven op tafel liggen."

Trumps importheffingen hebben een handelsoorlog ontketend en tot grote onrust geleid op de internationale financiële markten. Sinds Trump de importheffingen begin deze maand presenteerde is het onrustig. Na zijn besluit van gisteren om voor tientallen landen een pauze van negentig dagen af te kondigen, zijn de financiële markten enigszins hersteld.

Overigens besloot Trump gisteren juist tot een verhoging van de importheffingen voor goederen uit China. In totaal wordt daar nu 125 procent op geheven. China verhoogde de heffingen voor Amerikaanse producten even daarvoor nog tot 84 procent.

Rijkswaterstaat roept weggebruikers in de Randstad op om van maandag 23 juni tot en met donderdag 26 juni zoveel mogelijk thuis te werken, niet tijdens de spits te rijden en gebruik te maken van het openbaar vervoer.

Die oproep doet de dienst vanwege de NAVO-top die op 24 en 25 juni wordt gehouden in het World Forum Den Haag. "De regio Den Haag blijft hierdoor zo goed als mogelijk bereikbaar", staat in een verklaring.

Tientallen wereldleiders en duizenden delegatieleiders komen op de top af. Om alles in goede banen te leiden, zijn verkeers- en veiligheidsmaatregelen nodig tussen Schiphol en Den Haag. Weggebruikers kunnen daarom ernstige hinder ondervinden in de Randstad, waarschuwt Rijkswaterstaat.

Eerder ook al druk

Het verkeer tussen Amsterdam, Rotterdam en Den Haag moet vanaf zondag 22 juni al rekening houden met drukte. Dat komt door het plaatsen van afzettingen ter voorbereiding op de top. De verwachting is dat de hinder tot en met de 26e aanhoudt. Dat geldt ook voor regionale en lokale wegen rond Den Haag.

Op het spoor zijn er geen beperkingen. De NS houdt de normale dienstregeling aan. Er wordt wel extra drukte verwacht in de treinen.

Wat de maatregelen voor het lokale openbaar vervoer betekenen, is nog niet duidelijk. Rijkswaterstaat verwacht dat het op die lijnen ook drukker wordt en dat er mogelijk lijnen uitvallen.