Betaald voetbalspelers: strengere straffen nodig tegen racisme
Clubs en supporters moeten zwaarder en sneller worden bestraft bij racistische incidenten. Daarvoor pleit de vakbond van betaald voetbalspelers naar aanleiding van een incident van afgelopen weekend in Leeuwarden.
Supporters op de tribune van SC Cambuur maakten zaterdag apengeluiden toen speler Samuel Bamba werd gewisseld. Het was de eerste wedstrijd die de Duitse profvoetballer met Congolese roots speelde voor zijn nieuwe club Willem II.
De voorzitter van de Vakbond van Contractspelers (VVCS), voormalig topvoetballer Evgeniy Levchenko, noemt het "heel treurig" dat Bamba dit weekend met racisme te maken kreeg. Hij vindt dat er meer moet gebeuren om racisme in het voetbal uit te bannen.
Topje van de ijsbergDe KNVB krijgt gemiddeld drie keer per jaar een melding van discriminerende spreekkoren in stadions. Het gaat om wedstrijden in de eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie, in totaal achthonderd duels. Dat wil niet zeggen dat het drie keer per jaar mis gaat. Lang niet elk spreekkoor is voldoende hoorbaar en daarom wordt niet alles geregistreerd.
Daarnaast zijn er andere redenen waarom het aantal meldingen zo laag is. Jacco van Sterkenburg, hoogleraar Racisme, Inclusie en Communicatie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, zegt dat we alleen het topje van de ijsberg zien. "Spelers hebben vaak zoiets van: laat maar gaan. Het hoort bij de topsport om daar geen melding van te maken."
Van Sterkenburg snapt wel waarom spelers hier terughoudend in zijn: "Het zijn topsporters. Die willen hun carrière versnellen. Daar hoort racisme melden niet bij. Dat is gedoe, daar willen sporters niet mee bezig zijn. Daardoor lijkt het misschien alsof het nauwelijks voorkomt, maar het komt veel vaker voor dan we denken."
Hogere boetes of puntenaftrekVolgens Levchenko zijn er manieren om wangedrag bij supporters aan te pakken. Supporters die over de schreef gaan, kunnen met de huidige technologie worden opgespoord, zegt hij. "Met camera's met alles erop en eraan kun je veel voor elkaar krijgen." Volgens hem moet er vaker straf worden opgelegd, omdat die echt indruk maakt op supporters.
Hij denkt bijvoorbeeld ook aan hogere boetes voor clubs en individuele supporters die zich misdragen. Supporters kunnen een boete van 450 euro krijgen, clubs boetes van tienduizend tot twintigduizend euro. "Dat is een hoop geld, maar het liefst wil je ze raken waar het pijn doet: in de portemonnee."
Levchenko oppert ook andere maatregelen als het mis gaat: "Als je thuiswedstrijden zonder publiek moet spelen of punten in mindering brengt, zal er echt wel meer aandacht komen voor de eigen supporters."
Elkaar aansprekenOok supporters hebben een belangrijke rol om racisme en discriminatie tegen te gaan, zegt Humberto Tan, voorzitter van de commissie Mijnals. De commissie is in het leven geroepen door de KNVB en adviseert bij het bestrijden van racisme en discriminatie in het voetbal.
"Clubs moeten niet alleen financieel gezond zijn, maar ook sociaal gezond. Dat betekent dat er een omgeving ontstaat waarbij supporters elkaar corrigeren bij ongewenst gedrag. Dat ze elkaar erop durven aan te spreken als het mis gaat. Het zou mooi zijn als clubs op die manier een zelfreinigend vermogen krijgen", zegt Tan.
Andere maatregelen die clubs kunnen nemen zijn een identificatieplicht als supporters het stadion in gaan, camerasystemen om daders sneller te herkennen en strengere straffen voor clubs. "Als je als club niet genoeg doet om de kans op discriminatie te verkleinen, zoals projecten voor jeugd en supporters, zou dat iets kunnen betekenen voor je licentie. Aan die knoppen kun je draaien."
Pilots om daders te herkennenDe KNVB laat weten dat het niet altijd makkelijk is om daders van discriminerende spreekkoren aan te pakken. Het is volgens de bond lastig om het bewijs rond te krijgen.
Wel zijn er pilots met slimme camerasystemen waarmee aanstichters sneller kunnen worden herkend. De voetbalbond gaat voorlopig niet sleutelen aan de hoogte van de boetes, omdat de KNVB van de rechter een paar keer te horen kreeg dat de straffen al te hoog waren.