NOS Nieuws - Algemeen

Zaterdag is opnieuw gevochten in en rondom de Zuid-Syrische stad Sweida. Ondanks dat er 's ochtends een wapenstilstand zou zijn ingegaan, werd mitrailleur- en artillerievuur gehoord door journalisten. 's Avonds kwamen er berichten dat gewapende bedoeïenen Sweida hebben verlaten.

Bij gevechten tussen de druzische minderheid, bedoeïenen en het regeringsleger zijn in een week tijd 940 doden gemeld. Er zijn standrechtelijke executies uitgevoerd en andere grove mensenrechtenschendingen. Buurland Israël heeft luchtaanvallen uitgevoerd op doelen van het regeringsleger.

Volgens het Syrische ministerie van Binnenlandse Zaken zijn de bedoeïenen weg uit Sweida. Een woordvoerder stelt dat het regeringsleger ter plekke is en dat de gevechten zijn gestopt. Het is onduidelijk in hoeverre dat klopt; de afgelopen tijd is vaker een staakt-het-vuren aangekondigd en vervolgens herhaaldelijk geschonden.

'Druzen hebben controle over Sweida'

Ook het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR) zegt dat de bedoeïenen, die strijden tegen de druzen, zijn vertrokken uit Sweida. Druzenstrijders hebben de controle heroverd in heel de stad, stelt SOHR. Deze organisatie volgt vanuit het buitenland de situatie in Syrië en baseert zich op lokale en openbare bronnen.

Bij de terugtrekking uit Sweida zouden bedoeïenen de stad hebben beschoten met mortieren. Het gaat volgens SOHR om zware gevechten waarbij schade is aangericht en mogelijk burgerslachtoffers zijn gevallen. Verslaggevers van persbureau Reuters hoorden ter plekke ook beschietingen, maar hebben niet vastgesteld dat er slachtoffers zijn gevallen.

Over de situatie in Sweida is nog veel onduidelijk. Vaststaat dat er plunderingen en wraakacties zijn uitgevoerd. Daarbij zouden de gewapende bedoeïenen hebben samengewerkt met militairen van het regeringsleger. Het nationale leger is een samenraapsel van groeperingen en milities, zeiden experts onlangs tegen de NOS.

Wie zijn de druzen?

Druzen vormen een kleine religieuze groepering van zo'n miljoen mensen in het Midden-Oosten. Ze wonen verspreid over Libanon, Israël, Syrië en Jordanië.

In Syrië vormen ze zo'n 3 tot 4 procent van de bevolking. Ze wonen met name in het zuiden in en bij Sweida en op de door Israël illegaal geannexeerde Golanhoogten. De druzen hebben wortels in de sjiitische islam, maar hebben een eigen cultuur en identiteit.

Eerder dit jaar legden we in dit stuk onder meer uit waarom Israël zich mengt in het complexe conflict tussen Syrische pro-regeringsstrijders en de druzen.

In Utrecht is in een drukke straat een man doodgestoken. De politie heeft een verdachte aangehouden.

Het steekincident was rond 20.15 uur in de Kanaalstraat. Hulpdiensten reanimeerden het slachtoffer nog, maar de man overleed ter plekke.

Kort daarna hield de politie een 43-jarige man aan op de plek van het incident. Hij zit vast. Over de identiteit van het slachtoffer is niets bekendgemaakt.

De omgeving is afgezet voor onderzoek. De politie weet nog niet wat er aan de steekpartij vooraf is gegaan. Wel is bekend dat er meerdere mensen op straat waren die de steekpartij hebben gezien. Voor hen is slachtofferhulp beschikbaar.

De oud-militairen die vorige maand schuldig werden bevonden aan de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten in El Salvador gaan de straf aanvechten. Dat zegt de advocaat van de nabestaanden tegen de NOS.

De drie mannen werden vorige maand veroordeeld tot dertig jaar cel. Het gaat om oud-minister van Defensie Guillermo Garcia, oud-directeur Francisco Antonio Morán van een speciale politiedienst en ex-kolonel Mario Reyes Mena, die wordt gezien als de directe opdrachtgever van de moorden in 1982.

Toen het vonnis werd uitgesproken, stelde de rechter dat de uitspraak definitief is en dat het dus niet mogelijk was om in hoger beroep te gaan. Wat wél kan, is een verzoek indienen om het vonnis nietig te verklaren. Dat doen de mannen nu. Zo hopen ze de celstraf alsnog te ontlopen.

Burgeroorlog

In El Salvador woedde tussen 1980 en 1992 een burgeroorlog tussen een door de VS gesteunde rechtse regering en linkse guerrillagroepen. De journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag van de voormalige omroep IKON waren in 1982 in het land voor een televisiereportage. Toen ze op 17 maart in guerrillagebied probeerden te komen, werden ze door militairen van het regeringsleger opgewacht en doodgeschoten.

Jan Kuiper, Koos Koster, Joop Willemsen en Hans ter Laag (vlnr) enkele dagen voor de moord:

Nabestaanden probeerden de daders tientallen jaren zonder succes voor de rechter te brengen. Vorige maand kwam er toch een uitspraak. Behalve de drie oud-militairen werd ook de staat El Salvador veroordeeld vanwege het vertragen van de rechtsgang. De staat moet de nabestaanden publiekelijk excuses maken, oordeelde de rechter. Eerder maakte het Openbaar Ministerie van El Salvador al bekend dat het daartegen in beroep gaat.

Correspondent Midden-Amerika Boris van der Spek:

"Voor de nabestaanden is dit een grote klap in het gezicht. Zij hadden bij het eerste vonnis gehoord dat het niet mogelijk is om in hoger beroep te gaan. Dat de daders nu toch een manier hebben gevonden om te zorgen dat het vonnis mogelijk nietig wordt verklaard, betekent voor hen dat er weer een periode van onzekerheid aanbreekt.

Ook in El Salvador wordt de zaak op de voet gevolgd. Als dit vonnis nietig wordt verklaard, betekent dat ook voor de nabestaanden van andere slachtoffers van de burgeroorlog dat er toch geen gerechtigheid is voor alle mensenrechtenschendingen uit dat tijdperk.

Het is onduidelijk hoe groot de kans is dat de veroordeelden gelijk krijgen. Het is een ongebruikelijke stap, die volgens de advocaat van de nabestaanden neerkomt op intimidatie."

In Vietnam zijn zeker 34 mensen omgekomen nadat een toeristenboot was gekapseisd in de baai van Ha Long. De boot kwam in stormachtig weer terecht en sloeg om. Acht opvarenden worden vermist.

Aan boord van de Wonder Sea waren vijf bemanningsleden en 48 toeristen, onder wie twintig kinderen. Alle opvarenden kwamen uit Vietnam.

Bij een rondvaart over de beroemde baai in het noorden van Vietnam vol met kleine grillige eilandjes kwam 's middags plotseling slecht weer opzetten. Een half uur later viel het gps-signaal van het schip weg, zegt de kustwacht.

Er werden bijna dertig boten met hulpdiensten op het schip afgestuurd, dat ondersteboven in het water bleek te liggen. Reddingswerkers, onder wie duikers, konden een aantal mensen uit het water redden. Een jongen van 14 kon vier uur lang overleven in de stuurhut van het schip, waar nog zuurstof was.

Kraanschip

Doordat het inmiddels donker is en het nog steeds hard regent bij de baai van Ha Long verloopt de reddingsoperatie moeizaam. Reddingswerkers proberen de boot rechtop te trekken met een kraanschip, maar door de sterke stroming lukt het niet om touwen om het schip heen te krijgen. Ze vermoeden dat er nog vermisten in de boot zijn.

Beelden van de reddingsactie:

Wat er precies op de boot gebeurde wordt nog onderzocht. Volgens de autoriteiten voldeed het schip aan de veiligheidseisen. In januari van dit jaar is dat nog gecontroleerd. Er waren ook niet meer mensen aan boord dan toegestaan.

Het stormachtige weer richtte ook aan land schade aan. Door de harde wind stortte het podium van een muziekfestival in. Meerdere bomen waaiden om en mensen werden omvergeblazen. Op de top van een berg sloeg de bliksem in, waardoor er brand uitbrak.

Rusland heeft vanochtend een grootschalige aanval uitgevoerd op de Oost-Oekraïense stad Pavlohrad. Het zou gaan om de grootste aanval op de stad sinds het begin van de oorlog. Er zijn nog geen slachtoffers gemeld.

De aanval op de stad, die op 76 kilometer van een van de frontlinies ligt, begon in de vroege ochtend en duurde in totaal zes uur. De gouverneur van de oblast Dnipropetrovsk meldt dat er branden uitbraken in meerdere gebouwen, waaronder een appartementengebouw en een fabriek. Hij spreekt van een helse nacht.

Pavlohrad, dat voor de oorlog zo'n 100.000 inwoners telde, is een strategisch knooppunt in het gebied. Eind vorige maand bezette het Russische leger voor het eerst terrein in deze regio. Sindsdien heeft het meerdere nabijgelegen dorpen ingenomen.

300 drones

Volgens het Oekraïense leger vuurde Rusland vannacht in totaal meer dan 300 drones af op verschillende Oekraïense steden, waaronder Soemy en Odesa. In totaal vielen daarbij zeven doden en 31 gewonden.

Rusland voert de afgelopen maanden steeds grotere droneaanvallen uit op Oekraïne. Dat kan onder meer doordat het land productie van raketten en drones flink heeft opgevoerd.

Meer dan honderd gemaskerde mensen hebben vannacht voertuigen aangevallen in de Franse stad Limoges. Ze deden dat met onder meer molotovcocktails, stenen, ijzeren staven en honkbalknuppels.

De aanvallen waren rond 01.00 uur op de snelweg die langs de wijk Val de l'Aurence in Limoges loopt. De relschoppers, die waarschijnlijk uit de wijk kwamen, blokkeerden de weg en vielen auto's aan met wapens en vuurwerk.

Bekogeld

Toen politieagenten kwamen, werden die vanuit de wijk bekogeld met projectielen, melden Franse media. In totaal raakten tien agenten gewond. Het is niet bekend of ook andere mensen gewond zijn geraakt.

De Franse politievakbond heeft beelden gedeeld van de rellen op de weg. Volgens de vakbond werd een agent samen met zijn kinderen in een auto aangevallen.

De politie heeft onder meer traangas ingezet. Over arrestaties is niets bekendgemaakt.

De burgemeester van Limoges spreekt van een "stadsguerrilla" en zei dat het geen spontane actie was. Volgens hem waren de daders georganiseerd en hadden ze een hinderlaag gelegd voor de politie en weggebruikers.

"Ze hebben het verlangen om te vernietigen en om te laten zien dat het gebied van hen is", aldus de burgemeester.

Speciale eenheid

Naar aanleiding van de rellen van vannacht heeft het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken een speciale eenheid naar het gebied gestuurd die gespecialiseerd is om de orde te handhaven bij rellen.

Op 14 juli, tijdens de nationale feestdag, waren er ook rellen in en rond de wijk Val de l'Aurence. In de dagen erna werden controles uitgevoerd en ingangen van bepaalde gebouwen geïnspecteerd.

Nog nooit leken zo weinig jongeren in Japan bereid te zijn om te stemmen als nu. Morgen zijn verkiezingen voor de senaat, maar de opkomst onder jonge kiezers bij het vervroegd stemmen blijft opvallend laag en de verwachtingen voor de verkiezingsdag zelf zijn al niet veel beter. Naar schatting zal minder dan een derde van de jongeren onder de 29 jaar hun stem uitbrengen. Het is het laagste percentage van alle lidstaten van de OESO, een samenwerkingsverband van welvarende landen.

Hoewel Japanners vanaf hun achttiende mogen stemmen bij landelijke verkiezingen, maken jongeren daar amper gebruik van. "Ik denk dat veel mensen het stemsysteem niet goed begrijpen", vertelt Rie, een 21-jarige restaurantmedewerker uit Tokio. "Zelf snap ik de politiek ook niet goed", geeft ze toe.

Volgens experts is de lage opkomst het gevolg van een combinatie van factoren: politieke uitsluiting, een gebrek aan maatschappelijk onderwijs en praktische drempels. Waar de interesse van jongeren in de politiek achterblijft, gaan bijna zeven op de tien 70-plussers wel regelmatig naar de stembus. Jongeren, die demografisch al in de minderheid zijn, dreigen zo structureel buitenspel te komen staan.

Dat gevoel wordt versterkt door het beeld dat veel jongeren hebben van de politiek. "Politieke kandidaten zijn vooral oude mensen", zegt Aoki, een 20-jarige student uit Yokohama. "Daar wil ik niet op stemmen. " Ook in het huidige parlement zijn maar weinig jongeren te vinden: minder dan 1 procent van de senatoren is onder de 30.

Praktische drempels

De afstand tot de politiek ontstaat al op school. Maatschappelijk onderwijs krijgt nauwelijks ruimte. Leraren mijden het onderwerp liever, mede vanwege wetgeving die partijpolitieke beïnvloeding in het klaslokaal verbiedt. "Voor mijn gevoel leren we er echt helemaal niks over", zegt de 19-jarige Shintani, ook student in Yokohama. "Er is niks dat me helpt om interesse in politiek te krijgen."

Het gevolg is dat jongeren opgroeien zonder basiskennis over hoe verkiezingen werken, hoe beleid tot stand komt of hoe ze hun stem kunnen uitbrengen. "Ik denk dat ik er te weinig van afweet om een geïnformeerde keuze te kunnen maken", zegt Kitsune, eveneens 19 jaar. "Het is onbekend terrein." Ze is niet van plan om te stemmen.

Ook praktische drempels spelen een rol. Veel studenten verhuizen voor hun studie naar een andere regio, maar blijven vaak, om financiële redenen, ingeschreven op het adres van hun ouders. In Japan mag je echter alleen stemmen in de gemeente waar je officieel geregistreerd staat. "Ik woon nu op mezelf in Tokio, maar ik mag alleen stemmen in Fukuoka", legt Shintani uit. Zijn geboorteplaats ligt meer dan 1000 kilometer verderop. Voor jongeren zoals hij betekent dat simpelweg: niet stemmen.

Deskundigen pleiten al jaren voor hervormingen, zoals een landelijke kiezersdatabase, of stemmen per post of online. Tot die er komen blijft een groot deel van deze generatie buiten beeld, waarschuwen ze.

Daar komt bij dat veel jongeren het gevoel hebben dat stemmen toch geen verschil maakt. "Zelfs als ik stem, blijft alles hetzelfde", zegt de 20-jarige Nakamura uit Ibaraki. Politicologen spreken van politieke apathie: een afzijdige houding die wordt gevoed door teleurstelling en wantrouwen in het politieke systeem. Politici richten zich uit zelfbehoud daarom van oudsher vooral op de groepen die wél gaan stemmen, en dat zijn de ouderen.

Dat jongeren zich afkeren van de politiek heeft niet alleen democratische, maar ook economische gevolgen. Een schatting van de Universiteit van Tohoku wijst uit dat een daling van 1 procentpunt in de opkomst onder 20- tot 40-jarigen leidt tot een gemiddeld verlies van zo'n 135.000 yen per persoon per jaar, ruim 800 euro. Doordat ze niet stemmen, krijgen jongeren minder invloed op beleid rond onderwijs, woningmarkt en kinderopvang, terwijl voorzieningen voor ouderen grotendeels intact blijven.

Inmiddels zien sommige politieke partijen langzaam in dat jongeren belangrijk zijn voor de toekomst van het land. Ze voeren dit jaar steeds actiever campagne op sociale media en universiteiten, en gemeenten richten stembureaus in op campussen om de toegang te vergroten. De regerende Liberaal-Democratische Partij werkt zelfs samen met populaire influencers om jongeren alsnog naar de stembus te krijgen.

Of de inspanningen van politieke partijen daadwerkelijk effect zullen hebben, moet de verkiezingsdag uitwijzen. Maar volgens waarnemers staat er morgen meer op het spel dan alleen opkomstcijfers. Een blijvend lage jongerenparticipatie ondermijnt uiteindelijk ook het draagvlak van de Japanse democratie.

Een schietpartij in Coevorden heeft het leven gekost van een man van 21 uit Emmen. Hij werd vannacht neergeschoten en werd zwaargewond naar een ziekenhuis gebracht. Daar overleed hij. Een 18-jarige man is opgepakt.

De politie kreeg iets voor 03.00 uur een melding over een schietpartij op de Kromme Elleboog in Coevorden, meldt RTV Drenthe. Hulpverleners troffen de zwaargewonde man op straat aan.

Kort na het incident pakte de politie de 18-jarige man op voor mogelijke betrokkenheid bij het incident. Hij komt uit Schoonebeek. Zijn rol wordt onderzocht.

Getuigen zagen na de schietpartij een donkerkleurige personenauto wegrijden. Het is onduidelijk om wat voor auto het gaat en of deze betrokken is bij het incident, laat de politie weten.

De politie heeft in de Californische stad Arcadia 21 kinderen weggehaald bij een stel. Het tweetal wordt verdacht van kindermishandeling. Ook onderzoekt de politie of zij draagmoeders hebben misleid.

De kinderen die werden aangetroffen zijn tussen de 2 maanden en 13 jaar oud. Het merendeel is tussen de 1 en 3 jaar. Vijftien kinderen werden uit het enorme huis van het paar gehaald. Zes anderen waren op een andere plek ondergebracht.

Het stel, een 38-jarige vrouw en een 65-jarige man, werd in mei gearresteerd nadat een kind van twee maanden oud met hoofdletsel bij een ziekenhuis was binnengebracht. Het was waarschijnlijk twee dagen daarvoor door de nanny door elkaar geschud of zij had het kind laten vallen.

Gezocht

De 56-jarige nanny wordt nog altijd gezocht door de politie. De ouders worden ervan verdacht dat zij wisten dat hun kind gewond was geraakt, maar dat zij niets deden, meldt de Los Angeles Times.

De kinderen die uit huis zijn gehaald zijn waarschijnlijk voor het grootste deel ter wereld gekomen met hulp van draagmoeders. Slechts "een of twee" van de kinderen werd zonder draagmoeder geboren, meldt de politie. Het stel had gezegd dat zij een grote familie wilde hebben.

Geboorteaktes

Het stel had voor alle kinderen officiële geboorteaktes waarop de vrouw genoemd stond als moeder van de kinderen. Tegen de Los Angeles Times zegt een van de draagmoeders dat ze niet wist dat het stel zo veel kinderen had. Ook een andere vrouw zegt dat ze van het draagmoederbureau een verhaal te horen kreeg dat niet klopte. Naar nu blijkt stond het bureau ingeschreven op het adres van het stel.

De meeste kinderen zijn in handen van de kinderbescherming. Een van hen is ondergebracht in een pleeggezin. De draagmoeder van dat kind hoopt via de rechter de voogdij te krijgen.

Vier Arubaanse vissers zijn sinds vorige week zaterdag vermist op zee. De zoektocht is uitgegroeid tot de grootste zoekactie rond Aruba ooit.

Davey Croes, Jarred Croes, Aishell Tromp en Marcelo Heyden vertrokken die ochtend vroeg met hun sportvisboot. Ze zouden voor zonsondergang terug zijn. Rond middernacht meldden familieleden de mannen als vermist bij de kustwacht. De zoektocht startte direct. Eerder die middag had de kustwacht nog telefonisch contact met de vissers, maar dat werd niet als noodoproep herkend.

In de dagen daarna breidden de autoriteiten het zoekgebied steeds verder uit, tot ruim 320 kilometer uit de kust. De Nederlandse marine, de Venezolaanse kustwacht, particuliere vliegtuigen en Colombiaanse autoriteiten sloten zich aan bij de zoektocht. Colombia gaf toestemming om in zijn wateren te zoeken met een vliegtuig van de Kustwacht Caribisch Gebied.

Colombia neemt zoekactie over

Omdat het zoekgebied inmiddels volledig in Colombiaans gebied ligt, heeft de Colombiaanse kustwacht de leiding overgenomen. De Kustwacht Caribisch Gebied houdt wel toezicht tijdens patrouilles, zegt een woordvoerder tegen lokale media.

Colombia onderzoekt of het zoekgebied verder uitgebreid kan worden met een extra vliegtuig. Ook Panama is gevraagd alert te zijn.

De families van de vissers leven al dagen in onzekerheid. Op Aruba worden gebedsbijeenkomsten gehouden en op sociale media spreken duizenden mensen de hoop uit op een goede afloop. Tegelijk circuleren foutieve berichten over aangetroffen lichamen of waarnemingen van de boot.

De autoriteiten waarschuwen voor die berichten. "Die geruchten bezorgen de families extra pijn", aldus de kustwacht. Officiële updates worden alleen gedeeld via de autoriteiten.

De Arubaanse politie heeft Interpol ingeschakeld. Die organisatie vaardigde een Yellow Notice uit: een internationale melding waarmee politiediensten wereldwijd uitkijken naar vermiste mensen.

Vermiste vissers komen op Aruba en in de Caribische Zee vaker voor. In augustus 2024 spoelden op Aruba twee vissers levenloos aan nadat zij enkele dagen vermist waren geraakt. De omstandigheden rond hun vermissing is nooit duidelijk geworden.

Visserij in de Caribische wateren brengt regelmatig risico's met zich mee: abrupte weersveranderingen, gemakkelijke toegang tot afgelegen zeegebieden en de aanwezigheid van Venezolaanse piraten. Die laatste zijn vaker actief in de westelijke Caribische Zee en richten zich op kleine schepen.

Een buschauffeur van vervoersmaatschappij Rrreis is afgelopen nacht in Nijmegen van de weg gehaald, nadat hij positief had getest op het gebruik van alcohol. De chauffeur van lijn 5 liep rond 00.30 uur tegen de lamp op de Industrieweg in Nijmegen, meldt Omroep Gelderland.

Hij was met een bus vol feestvierders van de Vierdaagsefeesten onderweg toen hij moest stoppen voor een politiecontrole. De man blies 540 microgram per liter, waar een ervaren bestuurder maximaal 220 μg/l mag blazen. Dat betekent dat hij waarschijnlijk tussen de 3 en 7 glazen alcohol had gedronken.

Collega bellen

De chauffeur werd achter het stuur vandaan gehaald en kreeg een rijverbod van vijf uur. Hij moest een collega bellen om de bus verder te rijden. "Het Openbaar Ministerie gaat over de verdere gevolgen", laat de politie weten.

Een woordvoerder van Hermes, waar Rrreis onder valt, bevestigt het voorval. "We nemen dit zeer serieus en hanteren een strikt beleid op het gebied van alcohol en drugs", laat zij weten. "De veiligheid van onze reizigers, medewerkers en medeweggebruikers heeft altijd de hoogste prioriteit."

Het incident wordt onderzocht. "Voor nu wordt de chauffeur niet ingezet in afwachting van de uitkomsten van het onderzoek", aldus van Eck.

Hele week controles

De buschauffeur is niet de enige die de politie de afgelopen week tijdens de Vierdaagsefeesten achter het stuur vandaan haalde. Ruim negentig mensen werden betrapt op het rijden onder invloed van alcohol en/of drugs.

"Als je nagaat dat we in een week tijd duizenden bestuurders controleren, dan kun je stellen dat de meeste mensen hun zaakjes prima op orde hebben", stelt de politie.

Nu steeds meer bruggen op afstand worden bediend, komen de 'oude' brugwachtershuisjes overal in Nederland leeg te staan. Een speciale stichting probeert ze een nieuwe invulling te geven.

"Een showroom voor planten bijvoorbeeld, waar je meteen ook planten kunt ruilen", zegt Marjan van Gerwen van de stichting Brugwachtershuisjes bij omroep Rijnmond. "Er zijn ook mensen die er een pop-upwinkeltje of een tweedehandsmarktje in zouden willen organiseren."

Brugwachtershuisjes staat overal in Nederland leeg, van Groningen tot Maastricht. Het zijn er tientallen. Doorgaans charmante en iconische, soms schattige pandjes. Altijd pal aan het water. Veruit de meeste brugwachtershuisjes zijn nog in originele staat, maar niemand die er nog iets mee doet. De brugwachter zit een stuk verderop en bedient met behulp van camerabeelden.

Rotterdam liet onlangs een inventarisatie doen van twaalf van die 'waterparels'. Welke verhalen vertellen de huisjes over de geschiedenis van de stad? En vooral: op welke manieren kunnen ze in de toekomst van betekenis blijven? Zo wil de stichting dat mensen gaan fantaseren over wat ze met de pandjes kunnen doen om die nieuw leven in te blazen.

Een goed voorbeeld zijn de oude brugwachtershuisjes binnen de slagbomen van de Koninginnebrug bij het Noordereiland. Met hun spitse koperen daken en opvallende wenteltrappen naar de kade, zijn de rijksmonumenten al bijna een eeuw oud.

Misschien wel net zo'n goed voorbeeld: de torentjes op de bruggenhoofden van de oude Willemsbrug. Zo leuk, dat ideeën om er iets mee te doen, vaak spontaan ontstaan.

De huisjes zijn vrijwel altijd gratis. Maar dan begint het pas. De eigenaren (gemeenten, provincies, waterschappen of het Rijk) hebben soms wensen, maar veel vaker allerlei (veiligheids)eisen waaraan moet worden voldaan.

Praktisch is het ook niet altijd gemakkelijk om de huisjes een nieuwe invulling te geven. De ingangen van de torentjes op de oude Willemsbrug bijvoorbeeld zijn door het slopen van de oude brug alleen met een hoogwerker te bereiken. "Dus daar moeten we iets creatiefs voor bedenken", zegt Van Gerwen nuchter.

Geen toiletten

Naar de huisjes bij de Koninginnebrug ligt geen waterleiding en er ontbreken toiletten. Ook een groot probleem bij heel veel brugwachtershuisjes volgens Van Gerwen: in rijksmonumenten mag je niet zomaar gaten boren of verbouwen.

Nog iets om rekening mee te houden: "De huisjes staan binnen de slagbomen. Als die dichtgaan, moet iedereen daarbuiten staan. Of in het huisje zelf zijn."

Toch hoopt de stichting dat al die "uitdagingen" nieuwe gebruikers niet ontmoedigen om hun plannen ten uitvoer te brengen. Er zijn ook voorbeelden waar het prima gaat, ook in Rotterdam.

Modewinkeltje

Zo zit er een koffietentje in het oude brugwachtershuisje bij de Lage Erfbrug. Het huisje op de Zaagmolenbrug in Rotterdam wordt gebruikt als expositieruimte en bij de Stokvisbrug is een modewinkeltje gevestigd.

Iets verderop in Dordrecht is op de Prins Hendrikbrug een theaterproject gestart en het huisje bij de draaibrug is in gebruik als expositieruimte van kunstenaar Petra Roelofs.

Gefilmd worden tijdens een concert en groot op een scherm getoond worden. Als je niets te verbergen hebt, is dat doorgaans heel leuk. Maar als je een affaire hebt en dat graag geheim wil houden wordt het al wat lastiger. Het overkwam de topman van een Amerikaans techbedrijf die live tijdens een concert van Coldplay werd betrapt. De beelden gingen viraal. Topman Andy Byron werd eerst op non-actief gesteld, later diende hij zelf zijn ontslag in.

Dat was in de Verenigde Staten. Maar hoe zit dat in Nederland? Mag je hier zomaar gefilmd worden op een concert en op zo'n scherm verschijnen waar iedereen je kan zien?

Volgens advocaat Yasar Bayram, gespecialiseerd in intellectueel eigendomsrecht en privacyrecht, ligt het niet zo eenvoudig. "In dergelijke gevallen zijn de AVG, die gaat over privacy, en het portretrecht, dat gaat over foto's en filmpjes van mensen, van toepassing", legt hij uit.

"Volgens de AVG heb je een geldige grondslag nodig, meestal is dat toestemming om iemands foto of video te mogen gebruiken", zegt Bayram. "De eerste vraag is dus: heeft die persoon toestemming gegeven?"

De kleine lettertjes

Vaak zit die toestemming al in de kleine lettertjes. Bij grote evenementen, zoals concerten, word je bij het kopen van een kaartje meestal geïnformeerd dat er gefilmd of gefotografeerd wordt. Eenmaal bij het optreden hangen er vaak waarschuwingen dat je in beeld kunt komen. Bayram: "Als je dan naar binnen gaat, geef je daarmee eigenlijk al toestemming. Vaak wordt dat ook nog eens mondeling of visueel aangekondigd. Het is bijna onmogelijk om van iedereen een handtekening te vragen."

Willem Westermann van de Vereniging van Evenementenmakers benadrukt dat je er gewoon rekening mee moet houden dat je tijdens een concert gefilmd kan worden. "Evenementen zijn meestal openbare plekken, dus daar kan gefilmd worden. Bij bedrijfs- of besloten evenementen ligt dat soms anders. Maar overal waar publiek staat, is het normaal dat er gefilmd en gefotografeerd wordt."

En dat geldt niet alleen voor concerten. "Ook bij bijvoorbeeld de Vierdaagse zie je dat lopers gefilmd worden. Dat gebeurt nou eenmaal", zegt Westermann.

Bekijk hier het fragment van het Coldplay-concert:

Het is aannemelijk dat het gefilmde stel geen toestemming heeft gegeven. Toch denkt Bayram dat ze wel hadden kunnen weten dat ze gefilmd konden worden. De camera is namelijk een vast onderdeel van de concerten van Coldplay.

Het publiek betrekken is sowieso een veelgebruikt recept bij evenementen. Denk maar aan Amerikaanse basketbalwedstrijden waar tijdens rustmomenten mensen uit het publiek in beeld komen van dansende fans tot look-a-likes van beroemdheden. Dat hoort allemaal bij de sfeer. Ook die beelden belanden vaak online. En dan kan het ineens pijnlijk worden, zeker als je iets probeert te verbergen.

Wil je koste wat kost niet in beeld komen? Dan heb je volgens Bayram een paar opties. "Je kunt even weglopen of wat te drinken halen op het moment dat er bijvoorbeeld een kisscam wordt ingezet."

Maar als het beeld al gemaakt en verspreid is, valt er weinig meer aan te doen. "Je kunt wel proberen de beelden die online staan te laten verwijderen. Volgens de AVG kun je bijvoorbeeld een verzoek indienen om jouw beeldmateriaal te laten verwijderen. Maar praktisch is dat bijna niet mogelijk, omdat het beeld al door veel mensen is gedeeld. Het gaat een stuk makkelijker wanneer de beelden op één plek staan."

Westermann sluit af met een nuchtere tip: "Als je iets doet wat je liever niet openbaar wilt hebben, zoals vreemdgaan, kun je dat beter niet in het openbaar doen."

In Los Angeles is een automobilist ingereden op een groep mensen. Daarbij zijn zeker 30 mensen gewond geraakt, meldt de brandweer. Meerdere gewonden zijn er slecht aan toe.

Het incident gebeurde midden in de nacht op de verkeersader Santa Monica Boulevard in de wijk East Hollywood, in het noordwesten van de Amerikaanse miljoenenstad. Een groep mensen, merendeels vrouwen, stond in een rij te wachten tot ze een nachtclub in mochten.

Zij werden geraakt door de auto. De wagen reed ook tegen een tacokarretje en tegen het kantoor van de valets, medewerkers van de club die auto's parkeren voor bezoekers.

Beschoten

Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. Volgens de brandweer van LA lijkt het erop dat de bestuurder het bewustzijn had verloren, maar de politie sluit opzet nog niet helemaal uit.

Hulpdiensten en slachtoffers op de plek van het incident:

De politie meldt dat de bestuurder na het incident werd neergeschoten. Hij is naar het ziekenhuis gebracht en wordt geopereerd. De politie zegt niet wie er op de automobilist heeft geschoten. Getuigen zeggen tegen lokale media dat de bestuurder na het incident door omstanders uit zijn auto werd getrokken en vervolgens werd aangevallen.

Zeven van de gewonden verkeren in kritieke toestand, zegt de brandweer. Nog eens zes mensen zijn zwaargewond geraakt. Direct na het incident kwamen bezoekers de club uit om eerste hulp te verlenen aan de slachtoffers, zegt een brandweerwoordvoerder.

De regering van de Democratische Republiek Congo en de rebellengroep M23 hebben een principeovereenkomst getekend voor een permanent staakt-het-vuren. M23 heeft een groot deel van het oosten van het land ingenomen.

Beide partijen tekenden de overeenkomst in Qatar. Een definitief akkoord moet uiterlijk 18 augustus worden getekend. Het is de eerste getekende overeenkomst tussen de twee partijen sinds de rebellen in februari de twee grote steden Goma en Bukavu in handen kregen.

Vorige maand tekenden Congo en Rwanda al een vredesakkoord in de Verenigde Staten. Buurland Rwanda steunt de rebellen van M23 met manschappen en wapens. De overeenkomst tussen de rebellen en Congo is in de hoofdlijnen dezelfde.

M23 is de prominentste van de tientallen gewapende rebellengroepen die in het oosten van Congo strijden om de macht. Dat gebied is interessant vanwege de aanwezigheid van meerdere waardevolle mineralen.

De details van het definitieve akkoord tussen de rebellen en de regering zijn nog niet bekend. Zo wil M23 dat leden die het Congolese leger vasthoudt, worden vrijgelaten. Congo had geëist dat de rebellen zich terugtrekken uit de veroverde gebieden.

Elles van Gelder, correspondent Afrika:

"Het eerste akkoord werd dus getekend tussen de Democratische Republiek Congo (DRC) en buurland Rwanda en daar was M23 niet bij betrokken. Dat komt omdat Rwanda aan een deel van de touwtjes trekt bij M23 en de groep dus steunt. Maar M23 wil zelf ook direct onderhandelen met de regering. Dat komt omdat er veel te halen valt in deze regio en dus ook veel te verliezen is.

Zo heeft M23 ook de Rubaya-mijn in handen waar coltan wordt gewonnen, onder meer belangrijk in de productie van smartphones en laptops. Daarom zie je ook betrokkenheid bij de onderhandelingen van Qatar en de Verenigde Staten. Ook die landen hebben grote interesse in wat er in de grond zit. De VS heeft al aangegeven dat een deel van het akkoord een grondstoffendeal is.

De humanitaire crisis in het oosten van Congo is enorm, maar daar horen we weinig over van de partijen. En ontwikkelingshulp is juist op grote schaal teruggeschroefd door Amerika. Het is ook maar de vraag of dit kans van slagen heeft en alle belangen echt in elkaar geschoven kunnen worden van de DRC, Rwanda, M23 en de bemiddelende landen en of er dus echt stabiliteit komt. En dan nemen we niet eens mee dat er nog veel andere gewapende groepen in dit deel van het land actief zijn die niet om de tafel zitten."

Het plan voor een nieuwbouwwijk bij Lienden leidt tot onrust en verzet bij de huidige bewoners van het dorp in de Betuwe. Zij vrezen voor toename van de wateroverlast die ze nu al ervaren. Met het water zouden bovendien allerlei schadelijke stoffen uit het verleden kunnen opborrelen.

De gemeente zegt dat de bewoners zich geen zorgen hoeven te maken. Onafhankelijk deskundige Marco Hollander is het daar niet mee eens. "Wat betreft de gezondheid adviseer ik omwonenden om niet met met het grondwater in aanraking te komen of om je tuin ermee te besproeien", zegt hij tegen Omroep Gelderland.

Nieuwbouwwijk De Brink moet negentig woningen gaan tellen en is gepland net ten noorden van het dorp, midden in de weilanden. Met het plan wil de gemeente twee vliegen in één klap slaan: iets doen tegen de woningnood én de hardnekkige waterproblematiek in het gebied tackelen.

Laaggelegen gebied

Maar dat laatste gaat niet lukken, zegt bewoonster Riana Albers. "Dit gebied is totaal ongeschikt om woningen te bouwen. We zitten hier op een zeer laaggelegen gebied. Bij heftige regenval hebben omwonenden te maken met pruttelende wc's en stinkende afvoer in de douche."

Bij regen staan weilanden, tuinen en kruipruimtes nu al snel vol water. "Wij vrezen dat die problemen verergeren als de gemeente de nieuwbouwwijk er doorheen drukt, want het water moet ergens heen."

Al dat overtollige water is niet alleen vervelend, het is volgens Albers ook vies en ongezond,

Bijzondere kleur en geur

Dat bleek al toen de gemeente na de wateroverlast van 2023 op de plek van de nieuwbouwlocatie een tijdelijk bassin groef voor 1100 kubieke meter water. Bij de aanleg daarvan nam de aannemer een "bijzondere kleur en geur" waar. Uit onderzoek bleek dat er verhoogde concentraties zware metalen in het oppervlaktewater zaten zoals koper, nikkel, cadmium, barium en lood. Volgens de onderzoekers was onbekend waar deze verhoogde concentraties vandaan kwamen, maar verwacht werd dat ze "een natuurlijke oorsprong" hadden.

Voor de gemeente was daarmee de kous af. Omwonenden kunnen gerust zijn. "Zowel de ontwikkelaar (van de nieuwbouwplannen) als de gemeente zelf heeft onafhankelijk onderzoek laten verrichten", aldus de gemeente. "De bodemgesteldheid is geschikt voor woningbouw. Er is geen aanleiding om nogmaals aanvullend onderzoek te verrichten."

Die conclusie is "nogal bijzonder" reageert Marco Hollander, senior adviseur bodemsanering bij architecten- en ingenieursbureau Sweco. "Lood kán helemaal geen natuurlijke oorsprong hebben. Het is waarschijnlijker dat dit komt door gekleurde dakpannen die daar in het verleden zijn afgebakken."

Xylenen en tolueen

Bewoonster Albers zegt dat zij en haar buren meer zorgen hebben. "Aan de Brinkstraat heeft sinds de jaren 50 een rijwielhandel met tankstation gezeten. Begin jaren 80 werd er een ernstige benzineverontreiniging ontdekt. In onderzoeksrapporten wordt gesproken over het lekken van 2500 tot 3000 liter benzine en over concentraties benzeen, xylenen en tolueen in de bodem, tot het duizendvoudige van wat gewoonlijk in de bodem wordt aangetroffen. Benzeen en xylenen zijn kankerverwekkende stoffen."

En er is een derde bron van milieuvervuiling waarover de bewoners meer willen weten. "Wij hebben verklaringen van ooggetuigen dat er aan de Brinkstraat verschillende carbolineumputten uit de Tweede Wereldoorlog zouden liggen", aldus Albers. "Het Nederlandse leger maakte zich in 1940 klaar voor een inval van de nazi's. Om het hout van loopgraven weersbestendig te maken werden ze ondergedompeld in carbolineum. Een sterk stinkend goedje dat vroeger op schuttingen en schuurtjes werd gesmeerd."

In 2005 werd bij bodemonderzoek tot 3,5 meter diepte daadwerkelijk carbolineum aangetroffen. Het advies was toen om meer onderzoek te doen. Maar dat is onnodig, zegt de gemeente. Voor de nieuwbouwwijk volstaat onderzoek tot een diepte van 2 meter. "Dieper onderzoek is niet nodig omdat er geen diepere bodemingrepen vereist zijn bij de aanleg van de woonwijk", aldus een woordvoerder.

Opnieuw reageert bodemonderzoeker Hollander hoofdschuddend. "Carbolineum is een teerachtig product. Afhankelijk van de mate waarin je eraan wordt blootgesteld, kan het schadelijk zijn voor de gezondheid", zegt hij. "Mijn advies aan de gemeente en projectontwikkelaar is om beter onderzoek te doen. Voordat je begint met bouwen moet je vooraf gewoon weten wat er zit."

C1000, Deen, Edah, Super de Boer, Emté, Jan Linders, Konmar: het is inmiddels een lange lijst van supermarktketens die sinds begin van deze eeuw zijn verdwenen uit het Nederlandse straatbeeld. Eind deze maand komt er weer een nieuwe naam bij: Coop. Ooit goed voor ruim 300 winkels, maar over een paar weken sluit de laatste de deuren.

En dat terwijl in 2019 - toen Coop een deel van de Emté-winkels had ingelijfd - financieel directeur Herco Boer nog trots zei: "We hebben Coop nog steviger op de kaart gezet." Maar een paar jaar na deze uitspraak werd Coop 'opgeslokt' door Plus. Honderden Coop-winkels zijn sindsdien omgebouwd naar Plus-winkels en tientallen - vooral kleinere - Coop-supers werden verkocht aan partijen als Spar, Van Tol en de Boon Food Group.

'Voelde als familie'

Jan Obe Hobma, eigenaar van de Coop in het Overijsselse Sint Jansklooster, zegt: "Ik mag zo'n beetje het licht uitdoen eind deze maand." Zo'n 17,5 jaar heeft hij de Coop-winkel gerund. "Of het me aan het hart gaat dat dit merk verdwijnt? De Coop-organisatie voelde als een familie, dat wel. Ik stap straks over naar de Boon-familie. Dat voelt hopelijk ook goed. Wat de klanten ervan vinden? Die zijn allang blij dat er in dit dorp een supermarkt blijft. Wij zijn de enige namelijk."

Ook Pieter Steenbergen, die een boek schreef over 150 jaar Coop, vreest dat veel klanten hun schouders erover ophalen: "Coop was met een marktaandeel van bijna 4 procent toch relatief klein. En ze moesten met de prijzen steeds meer opboksen tegen grote jongens als de Aldi en Albert Heijn. Dat werd gewoon een moeilijk verhaal."

Welke supermarktenmerken verdwenen de afgelopen jaren? Volg de grijze lijnen om te zien waar oude ketens terechtkwamen:

De vraag is natuurlijk: blijft het hierbij of kunnen we de komende jaren nog meer overnames verwachten? Retailkenner Erik Hemmes laat wat namen vallen: Dekamarkt, Vomar, Hoogvliet, Nettorama, Poiesz. Allemaal relatief kleine ketens, vaak in handen van een familie. Om die reden ziet hij verdere consolidatie niet snel gebeuren. "Al zou je kunnen zeggen: bijvoorbeeld Nettorama en Dirk van den Broek zouden ook prima samen kunnen."

Maar misschien zijn er wel buitenlandse partijen die voor een verrassing zorgen. Hemmes: "Er wordt al jaren over gesproken dat het Belgische Colruyt geïnteresseerd zou zijn in de Nederlandse markt. En je kunt je afvragen of Picnic als online supermarkt niet over een paar jaar zegt: We zijn nu zó bekend, we beginnen met een winkeltje op de hoek. Kunnen allemaal nieuwe ontwikkelingen zijn."

Sinds 2000 zijn er dus negen ketens verdwenen. Betekent dat minder keuze voor de consument? Ilse van Velden van marktonderzoeker Yougov (voorheen GfK): "Er blijven nog wel genoeg verschillende supermarktformules over. In de meeste gebieden heb je genoeg keuze en concurrentie, al wordt dat niet altijd zo ervaren. Ik woon zelf in een niet al te grote plaats en daar zijn zes verschillende supermarkten. Dus ik kan kiezen tussen bijvoorbeeld discounters of servicesupermarkten."

"De overnames maken het niet per se goedkoper voor de consument. De prijzen stijgen, personeelskosten stijgen. Het gaat er met name om dat die lokale supermarkt blijft, dat die ondernemer blijft, dat is belangrijk voor de consument. En het is te hopen dat hierdoor meer winkels open kunnen blijven."

Voor kleine dorpen waar de laatste super verdwijnt of is verdwenen, ziet Van Velden wellicht nog nieuwe mogelijkheden. "Misschien wel de terugkeer van de SRV-wagen, boerderijwinkels of Picnic dat in die gebieden gaat bezorgen."

Transgender personen moeten jarenlang wachten voor een eerste intakegesprek voor zorg, meldt Transgender Netwerk. Dat leidt volgens de belangengroep tot steeds meer mensen die depressieve klachten krijgen of zich van het leven beroven.

"Veel mensen die zorg nodig hebben, krijgen te maken met lange wachttijden. Maar voor genderbevestigende zorg loopt dit de spuigaten uit," zegt voorzitter Remke Verdegem.

Het betekent onder meer dat een transgender persoon vaak lang moet wachten op een eerste gesprek met een psycholoog of voor een afspraak bij een gespecialiseerde afdeling bij ziekenhuizen. Zo meldt het Kennis & Zorgcentrum Genderdysforie van Amsterdam UMC dat momenteel verwijzingen van januari 2021 voor een eerste intake worden ingepland. Bij het Genderteam van UMC Groningen zijn nu verwijzingen uit 2022 aan de beurt.

'Geen structurele oplossingen'

Het netwerk vraagt al jaren aandacht voor de wachtlijsten. "De wachttijd groeit al jaren steeds harder, maar structurele oplossingen voor dit probleem zijn ver te zoeken", zegt Verdegem.

Vorig jaar meldde 113 zelfmoordpreventie dat lhbtiq'ers vijf keer vaker kampen met gedachten aan zelfdoding dan de algemene volwassen bevolking. Bij transgender personen is dat nog hoger. Uit een onderzoek uit 2020 blijkt dat trans personen zeven keer vaker aan zelfdoding denken in vergelijking met niet-transgender personen. Ook doen zij vijf tot tien keer vaker een suïcidepoging.

Hulp nodig?

Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten erover helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

Een ander gevolg van de lange wachtlijsten is dat een deel van transgender personen zonder controle medicatie gebruikt zoals hormonen, meldde toenmalig minister Kuipers (Volksgezondheid) in 2022.

Het Transgender Netwerk pleit onder meer voor het verplaatsen van een deel van de zorg naar de huisarts om de wachtlijsten te verkorten. Ook wil de belangengroep meer actie van politiek en zorgverzekeraars. Het netwerk vraagt hier vandaag aandacht voor tijdens de Pride Walk in Amsterdam.

De Amerikaanse president Trump heeft The Wall Street Journal (WSJ) aangeklaagd voor de berichtgeving over Jeffrey Epstein, en zijn band met Trump. De krant publiceerde afgelopen week een artikel over een verjaardagskaart die Trump in 2003 aan Epstein zou hebben gestuurd, waarin hij een seksueel getinte tekening zou hebben gekrabbeld en verwees naar "heerlijke geheimen" die de twee mannen zouden delen.

Trump eist nu 10 miljard dollar in een rechtszaak die hij in Miami is gestart tegen WSJ, het moederbedrijf van de krant en eigenaar Rupert Murdoch. Volgens Trump hebben de krant en zijn verslaggevers hem smadelijk behandeld en "ongelofelijke reputatie- en financiële schade berokkend". Volgens de president is de verjaardagskaart waarover de krant berichtte nep en kan de krant ook niet aannemelijk maken dat die echt is.

Seksfeestjes

De steenrijke investeerder en veroordeelde zedendelinquent Epstein maakte in 2019 in een New Yorkse cel een einde aan zijn leven. Hij zat vast op verdenking van nieuwe zedenzaken en mensenhandel. Sinds zijn dood geloven veel Amerikanen dat hun regering de waarheid achterhoudt over Epstein en zijn seksfeestjes met rijke en beroemde vrienden, onder wie ook machtige politici.

Ook een invloedrijk deel van Trumps achterban denkt nu dat Trump iets verbergt: Trump gaf daarom gisteren het ministerie van Justitie opdracht om de getuigenissen in de zaak tegen Epstein vrij te geven, "gezien de belachelijke hoeveelheid publiciteit" in deze zaak.

De krant heeft laten weten de rechtszaak met vertrouwen tegemoet te zien: "We hebben het volste vertrouwen in de nauwkeurigheid van onze verslaggeving, en zullen ons krachtig verdedigen in welke rechtszaak dan ook."

'Belachelijk hoge eis'

Het bedrag dat Trump nu eist, is veel hoger dan ooit is toegekend in een laster- of smaadzaak in de VS. Complotdenker Alex Jones moest in 2023 1,5 miljard dollar betalen aan nabestaanden van slachtoffers in de Sandy Hook-moordzaak. Fox News moest in datzelfde jaar bijna 800 miljoen betalen aan een fabrikant van stemcomputers, na leugens over de betrouwbaarheid daarvan. "10 miljard dollar is een belachelijk hoge eis", zo zegt een jurist met ervaring in smaadzaken tegen persbureau Reuters.

Opvallend genoeg zijn Rupert Murdoch en zijn mediabedrijven, waaronder Fox News en de New York Post, de afgelopen decennia altijd lovend geweest over Republikeinse politici, onder wie Donald Trump.

Trump klaagde de afgelopen tijd vaker mediabedrijven aan vanwege in zijn ogen schadelijke berichtgeving. Zo eiste hij vorig jaar vlak voor de presidentsverkiezingen 10 miljard van Paramount, voor het uitzenden van een interview met de Demcratische presidentskandidaat Kamala Harris op CBS. Paramount schikte eerder deze maand met Trump, en betaalt 16 miljoen dollar.

Syrië bevestigt dat er een staakt-het-vuren is overeengekomen in het zuiden van het land. Het bestand werd vannacht al gemeld door de Amerikaanse gezant voor Syrië. De Syrische president vraagt alle strijdende partijen om onmiddellijk de wapens neer te leggen.

De afgelopen week werden honderden mensen gedood bij gevechten in de provincie Sweida tussen druzen en bedoeïenen. Ook Syrische militairen zouden burgers hebben gedood. Het Syrische ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat nu er opnieuw regeringstroepen in de regio worden ingezet "om burgers te beschermen en een eind te maken aan de chaos".

Vanochtend kwam de invloedrijke druzenleider Hikmat Al-Hijri met een verklaring op sociale media, waarin hij bevestigt dat er een wapenstilstand is gesloten. Hij schrijft dat er is afgesproken dat er checkpoints worden opgezet aan de grens van de provincie Sweida, "zodat groepen niet in de regio kunnen infiltreren". Ook schrijft hij dat gewapende bedoeïenen die nu nog in de regio zijn, in veiligheid het gebied kunnen verlaten.

Het is onduidelijk in hoeverre de Syrische regering met deze voorwaarden akkoord gaat, en of er inderdaad niet meer gevochten wordt.

Midden-Oosten-correspondent Daisy Mohr:

"De realiteit in Sweida lijkt, voor nu, anders. Vanochtend hoor ik van mensen ter plekke dat de gevechten bijna de hele nacht zijn doorgegaan. Zij hebben nog niks gemerkt van een bestand. Ze stuurden ook video's om hun ervaringen te illustreren. Grote rookpluimen en schoten heel dicht bij de huizen.

Inwoners van Sweida beschrijven de situatie als heel angstig, onzeker en chaotisch. Ze durven hun huis niet uit te komen. Ze spreken over een groeiende humanitaire crisis. Bijvoorbeeld in de ziekenhuizen, die overvol zijn en niet voldoende medicatie hebben.

Er kwam gisteravond ook een oproep van inwoners. Zij slaan alarm vanwege een gebrek aan bijna alles. Winkels zijn dicht, er is steeds minder eten en drinken en er is geen benzine waardoor vluchten geen optie is. Wegen zijn afgesloten dus de meeste mensen zitten vast in Sweida."

Volgens de Amerikaanse Syrië-gezant Barrack is ook Israël akkoord met het bestand. Dat land viel Syrië afgelopen week aan, naar eigen zeggen als bondgenoot van de druzen.

Het eiste toen juist dat de Syrische troepen zich volledig uit het zuiden van het land zouden terugtrekken. Vanuit Israël is het staakt-het-vuren nog niet bevestigd.

Daisy Mohr over de onoverzichtelijke situatie:

"Het is de afgelopen dagen niet altijd even eenvoudig om precies te achterhalen wat er zich in Sweida afspeelt. Het internet werkt vaak niet goed, soms is er een black-out en mensen zijn soms huiverig om openlijk te praten. Bovendien is er propaganda van alle kanten, internetfilmpjes hitsen alle bevolkingsgroepen op. Er is geregeld misleidende informatie en er zijn verschillende interpretaties van gebeurtenissen.

Het is momenteel moeilijk en gevaarlijk voor collega's om het gebied te bereiken. Wel zijn er bijvoorbeeld appgroepen met Syrische journalisten van wie sommige ter plekke zijn - en ook daar is regelmatig onenigheid over wat zich precies afspeelt. Er lijken meerdere waarheden naast elkaar te bestaan en sommige incidenten zijn voor nu onmogelijk te verifiëren.

Dit is wat we de afgelopen tijd wel vaker zien in het nieuwe Syrië, een land in transitie. Dit is een getraumatiseerd land dat uit een dictatuur en jarenlange oorlog komt. Er is geen eenheid, instituties zijn nog erg nieuw en dus is er lang niet altijd een duidelijk overzicht. Dat maakt dit alles bijzonder ingewikkeld én gevaarlijk."