NOS Nieuws - Algemeen

Kogel raakt passagiersvliegtuig op vliegveld van Dallas kort voor vertrek

1 week ago

Op de luchthaven Dallas Love Field in de staat Texas is gisteravond een passagiersvliegtuig dat klaar stond voor vertrek beschoten. Een kogel raakte het toestel in de buurt van de cockpit, waarop de Boeing 737-800 terugkeerde naar de gate. Niemand raakte gewond, meldt Southwest Airlines.

Amerikaanse media melden dat de startbaan na het incident tijdelijk was afgezet voor onderzoek. Passagiers aan boord konden veilig uit het vliegtuig stappen. Voor hen werd een andere vlucht richting Indianapolis, Indiana geregeld. Het is niet bekend wie het toestel heeft beschoten en waarom.

Beschietingen boven Haïti

Het is de vierde keer in korte tijd dat een Amerikaans passagiersvliegtuig is beschoten. In Haïti namen bendes eerder deze week drie Amerikaanse toestellen onder vuur.

Dinsdag werd een toestel van Spirit Airlines geraakt toen het wilde landen op de internationale luchthaven bij de hoofdstad Port-au-Prince. Een medewerker aan boord raakte toen lichtgewond. Het toestel is uiteindelijk omgeleid naar de Dominicaanse Republiek, het buurland van Haïti.

Kort daarna maakte JetBlue bekend dat er in New York kogelgaten waren ontdekt bij een vliegtuig dat was teruggekeerd uit Haïti. Een toestel van American Airlines kwam ook onder vuur te liggen bij vertrek uit Haïti, aldus de luchtvaartmaatschappij, bericht CNN.

De luchthaven in Port-au-Prince werd door het schietincident tijdelijk gesloten. De Amerikaanse luchtvaartautoriteiten hebben vanwege de beschietingen alle vluchten richting Haïti voor dertig dagen opgeschort.

Vrouwen in Afrika willen aandacht bij klimaattop: 'Vangen de hardste klappen op'

1 week ago

"Justice climatique, justice climatique!", roept Seynabou Sarr, haar stem al schor voor de optocht goed en wel is begonnen. "Klimaatrechtvaardigheid, dat willen wij!" Om haar boodschap kracht bij te zetten slaat ze bij elk woord op een grote kalebas, opgefleurd in het groen-geel-rood van de Senegalese vlag.

Sarr is een van de pakweg tachtig vrouwen die in de hoofdstad Dakar de straat op is gegaan voor een speciale klimaatmars, voor en door vrouwen. Want klimaatverandering treft hen het hardst, zegt organisator Khady Camara. "Vooral vrouwen die op het platteland wonen. Zij vangen de hardste klappen op."

Vrouwen merken gevolgen als eerste

In Senegal, maar ook in veel andere Afrikaanse landen, zijn vrouwen vaker dan mannen verantwoordelijk voor het verbouwen van voedsel, het halen van water en het rapen van brandhout. Vanwege extreme weerpatronen, langdurige droogteperioden of hevige regenval wordt dat steeds lastiger en gevaarlijker.

Als dit zo doorgaat, zeggen de Verenigde Naties, kunnen in de komende decennia 158 miljoen meisjes en vrouwen over het randje van de armoedegrens worden geduwd. Bovendien is 80 procent van de klimaatvluchtelingen vrouw en lopen zij veertien keer zo veel kans om bij een natuurramp om het leven te komen - onder andere door beperkte toegang tot informatie, beperkte mobiliteit en middelen.

"Wij willen dat onze politici, die mannen in pak, dit gaan aankaarten bij de klimaattop", zegt Cheikhna Faye, verwijzend naar de klimaattop in Azerbeidzjan die maandag is begonnen. Op haar protestbord heeft ze een foto geplakt van beroemde klimaatactivisten, zoals Greta Thunberg. "Eigenlijk moeten ze ons allemaal meenemen, wij moeten ook aan tafel."

Genderklimaattop

In Bakoe staat genderongelijkheid wel degelijk hoog op de onderhandelingsagenda, vertelt Mwanahamisi Singano, beleidsdirecteur van de Women's Environment & Development Organization.

"Op deze top gaat het veel over financiën, maar feministen omschrijven dit ook als een gender-COP", zegt ze vanuit Bakoe. "Begin dit jaar waren we bezorgd dat gender weinig ruimte zou krijgen, maar dankzij de druk van feministen en belangenorganisaties zien we dat er veel mensen op de onderhandelingen afkomen."

Dit jaar is het de bedoeling dat het Lima Work Programme on Gender, dat zich richt op gendergelijkheid bij klimaatplannen, wordt verlengd. Singano heeft goede hoop: "Lange tijd is de stem van vrouwen niet gehoord, ze werden niet begrepen of aan de kant gezet. Dat is waarom organisaties zoals de onze vrouwen en meisjes ondersteunen. Want zij moeten de last dragen van een crisis waar zij niet zelf verantwoordelijk voor zijn."

Zwaar klimaatjaar

Bij de mars in de straten van Dakar komt een megafoon tevoorschijn, tientallen kartonnen borden gaan de lucht in. De optocht leidt dwars door een volkswijk, winkeliers kijken verbaasd op als ze de bontgekleurde stoet vrouwen voorbij zien trekken.

Dit jaar was voor Senegal, net als voor veel andere landen in de regio, een buitengewoon zwaar klimaatjaar. In West-Afrika werden in het voorjaar recordtemperaturen gemeten, in de zomer volgden hevige overstromingen. Meer dan een miljoen mensen hebben daardoor hun huizen moeten ontvluchten, zeker 1500 mensen kwamen om het leven.

"Hier in Senegal hebben we allemaal de beelden gezien van de rivier die buiten de oevers trad", zegt Mayram Sy, een jonge klimaatactivist. "Maar er was niets gedaan om dat te voorkomen, om mensen te waarschuwen. Er worden allerlei politieke beloftes gedaan, maar concreet gebeurt er niet genoeg."

Khady Camara vindt dat niet enkel Senegalese politici, maar juist ook rijkere, westerse landen een belangrijke verantwoordelijkheid hebben. "Wij stoten maar een klein percentage van alle broeikasgassen uit. Toch worden wij het hardste geraakt. Het is hoog tijd dat dat ophoudt."

Eerder waarschuwen

Bij de vorige klimaattop stemden landen in met het oprichten van een speciaal klimaatschadefonds, waar armere landen een beroep op kunnen doen. Het is de bedoeling dat de landen in Bakoe besluiten hoe ze dit fonds precies willen inrichten, zodat vanaf volgend jaar de eerste betalingen kunnen worden uitgekeerd. Nederland zegde eerder 15 miljoen euro toe aan dit fonds.

"Het belangrijkste is dat er meer wordt geïnvesteerd in het vroegtijdig waarschuwen van mensen als er een klimaatramp aanstaande is", zegt Camara. In veel landen ontbreekt het nog aan een werkend waarschuwingssysteem. "Daar moet op worden ingezet, zodat vrouwen in Afrika beter kunnen worden beschermd."

Meer weten over de klimaattop in Bakoe? In deze video zie je wat er besproken wordt:

Amerikaanse toerist kerft letters in heiligdom Japan en wordt gearresteerd

1 week ago

In Japan is een Amerikaanse toerist gearresteerd nadat hij letters in een poort bij een heiligdom in Tokio zou hebben gekerfd. De man, Steve Lee Hayes, werd woensdag gearresteerd op verdenking van vernieling, meldt een politiewoordvoerder aan de Amerikaanse nieuwszender CNN.

Hayes zou volgens de politie dinsdag een pilaar van een poort voor de Meiji-tempel in Tokio hebben beschadigd "door er het alfabet in te kerven". De Japanse publieke omroep NHK meldt dat er vijf letters in de poort zijn gegraveerd, vermoedelijk zijn achternaam.

De pilaar is afgezet met een houten hek. Op een bord staat uitgelegd waarom de afzetting is geplaatst. In die tekst wordt gesproken over "harteloze daden" die hebben plaatsgevonden "waarbij de Torii-poort met krassen werd beschadigd". Het wordt "zeer betreurenswaardig" genoemd dat de poorten zijn omsloten met een hek om ze te beschermen.

Hieronder foto's van de afzetting en het waarschuwingsbord:

De Meiji-tempel in de wijk Shibuya in Tokio dateert uit 1920 en is gebouwd ter ere van keizer Meiji en keizerin Shoken. Het complex werd verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar herbouwd in de jaren 50. De ingangen van het heiligdom zijn voorzien van enorme houten poorten, die "torii" worden genoemd.

Hayes bezocht de tempel met zijn gezin. Hij riskeert een gevangenisstraf van maximaal drie jaar of een boete van maximaal 300.000 yen (1843 euro) voor vandalisme.

De arrestatie van de Amerikaan is de laatste in een reeks incidenten in Japan die verband houden met de vlucht die het toerisme heeft genomen in het land. Na de opheffing van de coronabeperkingen worden er records gebroken, met drie miljoen bezoekers in maart, het hoogste maandcijfer sinds de aantallen worden bijgehouden.

Seks in heiligdom

Eerder dit jaar kreeg een klein stadje aan de voet van de bekende Fuji-berg internationale aandacht. Daar werd een zwart scherm opgetrokken om het toeristen onmogelijk te maken foto's te maken van de berg. Die maatregel werd genomen omdat toeristen op een populaire fotoplek afval achterlieten en verkeersregels negeerden.

In september werd een 61-jarige Oostenrijkse man gearresteerd die seks had met een vrouw op het terrein van een heiligdom in een klein kustplaatsje op ongeveer 500 kilometer ten noorden van Tokio. Hij werd beschuldigd van het niet respecteren van een gebedshuis.

Vorig jaar werd een 17-jarige Canadees opgepakt omdat hij zijn naam in een houten pilaar had gekerfd bij een tempel die op de Unesco-werelderfgoedlijst staat in de historische Japanse stad Nara.

Meer aandacht voor methaanlekkages, maar uitstoot blijft stijgen

1 week ago

Minder steenkool gebruiken, methaanlekkages voorkomen en meer hernieuwbare energie opwekken: het zijn drie van de thema's die op klimaattoppen telkens terugkomen. In de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe zijn vertegenwoordigers van bijna 200 landen momenteel weer bij elkaar. Maar wat is er terechtgekomen van eerdere ambities, plannen en beloften?

Op de klimaattop in Glasgow eind 2021 lanceerden de Verenigde Staten en de Europese Unie een plan om de uitstoot van het broeikasgas methaan te beperken. In 2030 moet de mensheid volgens dit Global Methane Pledge 30 procent minder methaan uitstoten dan in 2020. Er staan geen doelen in voor individuele landen, of sectoren. Inmiddels doen bijna 160 landen mee.

Niet te zien in de cijfers

Landen ondernamen afgelopen jaren van alles om te voorkomen dat methaan in de lucht belandt. Toch daalt de uitstoot nog altijd niet. Zonder kentering haalt de wereld het doel voor 2030 niet, zeggen experts. En ook de kans dat Nederland zijn eigen doel haalt is nihil, constateerde het Planbureau voor de Leefomgeving in oktober.

"De voortgang valt erg tegen", zegt Hugo Denier van der Gon, onderzoeker bij TNO. "Ik probeer een optimist te blijven, maar ik had op meer gehoopt." Ook zijn vakgenoot Bram Maasakkers van het Nederlandse ruimtevaartinstituut SRON heeft gemengde gevoelens. "Er is een hoop beweging maar er is ook nog een hoop werk te doen. En 2030 is niet ver meer."

Olie, koeien en vuilnisbelten

Methaan is een broeikasgas dat - net als CO2 - de aarde opwarmt. Van nature belandt het in de lucht via moerasbacteriën. Maar mensen stoten door hun handelen inmiddels meer uit. Zo is methaan het voornaamste bestanddeel van aardgas. En het kan lekken uit defecte pijpleidingen, putten waarmee naar olie wordt geboord of steenkolenmijnen.

Maar op meer plekken ontstaat methaan door menselijk handelen. Zo vormt methaan in de pens van koeien en ontstaat het door rottend afval in vuilnisbelten.

Het aanpakken van methaan kan relatief snel tot resultaat leiden. Het is een 28 keer zo krachtig broeikasgas als CO2 en verdwijnt juist sneller uit de atmosfeer. Een verlaging van de methaanuitstoot remt de opwarming dus snel af.

Er is daarom veel aandacht voor dit onderwerp en landen lanceerden de afgelopen jaren allerlei initiatieven om de uitstoot van methaan te beperken. Ondanks alle inspanningen stijgt de uitstoot nog altijd snel, blijkt uit onderzoek.

Voorzichtige vooruitgang

Toch is er wel wat vooruitgang geboekt. Denier van der Gon van TNO publiceerde enkele jaren geleden met vakgenoten over onderzoek naar methaanlekkages in Australische kolenmijnen. "Dat wordt wel degelijk opgepakt." En er is nog volop ruimte om meer te doen.

Ook in recente cijfers van het Internationaal Energie Agentschap is een lichtpuntje te zien. Terwijl de wereld meer olie en gas is gaan produceren, namen de methaanlekkages niet toe. De sector is dus relatief schoner gaan werken. Wel is er nog veel vooruitgang nodig om de doelen voor 2030 te halen.

Technisch kan dat in de olie- en gasindustrie zeker. De verschillen tussen de schoonste en minst schone producenten zijn enorm, zegt Jilles van den Beukel, energie-analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, die zelf in de sector heeft gewerkt.

Strengere regelgeving

"Door strenge wetgeving maken bedrijven in landen rond de Noordzee, zoals Nederland, Groot-Brittannië en Noorwegen, veel werk van het voorkomen van lekken", zegt Van den Beukel. In veel landen bestaat die wetgeving (nog) niet. Al werken zowel de Verenigde Staten, Europese Unie, Canada als China aan strengere regels.

Maar er speelt meer. "In een land als Kazachstan is voldoende gas. Dus het gas wat vrijkomt bij de oliewinning, wordt niet afgevoerd. Er is simpelweg geen leiding en men heeft het geld er niet voor over om die aan te leggen", zegt Van den Beukel. In plaats daarvan verbranden bedrijven het, waarbij de methaan deels vrijkomt.

Er is inmiddels een VN-programma om landen aan te spreken op grote methaanlekken die vanuit de ruimte te zien zijn.

Nederland blijft achter

Dit gebeurt via de diplomatieke weg, maar de vooruitgang gaat niet zo snel als experts zouden willen. "Neem Rusland, dat is een land met grote lekkages uit de olie- en gaswinning", zegt Denier van der Gon van TNO. "Als wij op basis van satellietbeelden een brief naar Poetin sturen, dan snap je dat er niet veel mee gaat gebeuren." En landen die wel willen, hebben niet altijd een sterk bestuur dat lekken kan aanpakken.

De aanpak gaat stapje voor stapje de goede kant op, maar Denier van der Gon maakt zich zorgen om het tempo. Zeker nu de deadline van 2030 dichterbij komt. Ook is het aanpakken van uitstoot in de landbouw technisch lastiger dan in de olie- en gassector.

In Nederland komen de meeste emissies uit de veeteelt. Daar daalt de uitstoot, maar niet genoeg om 30 procent lager te zijn in 2030. Denier van der Gon: "Het zou ook helpen als Nederland het goede voorbeeld gaf en zijn doelen haalde."

Nederlanders spelen een grote rol bij het opsporen van methaanlekken. Hoe ze dat doen, zie je in onze special:

Tien baby's omgekomen bij brand in ziekenhuis India

1 week ago

In het noorden van India zijn tien pasgeboren baby's omgekomen bij een brand in een ziekenhuis. Reddingswerkers hebben tientallen andere baby's gered. Eén wordt er nog vermist, melden internationale media op basis van lokale autoriteiten.

Het medisch centrum ligt ten zuidwesten van Lucknow, de hoofdstad van de noordelijke deelstaat Uttar Pradesh. Het vuur ontstond vrijdagavond laat, lokale tijd. De oorzaak van de brand in het ziekenhuis in de stad Jhansi is nog onduidelijk.

'Brandalarm werkte niet'

India Today schrijft dat er mogelijk sprake was van kortsluiting. De nieuwssite meldt ook dat het brandalarm niet werkte toen het vuur zich verspreidde. Uit voorlopig onderzoek zou blijken dat de brandblussers in het gebouw niet goed waren onderhouden. Het duurde twee uur voordat de vuur was gedoofd.

De brand leidde tot paniek in en rondom het ziekenhuis. Mensen raakten in de verdrukking toen ze massaal probeerden het pand te verlaten. Op dat moment waren er 49 baby's in het gebouw. Zij lagen op de afdeling voor neonatale zorg, waar kinderen die intensieve zorg nodig hebben na hun geboorte worden behandeld.

Zeventien geredde baby's zijn gewond geraakt. Van de omgekomen kinderen zijn er inmiddels zeven geïdentificeerd. De lokale autoriteiten hebben een schadevergoeding van omgerekend ruim 5600 euro per overleden kind aangekondigd.

Een oppositiepartij noemt de situatie schandalig en heeft forse kritiek op de staat van overheidsziekenhuizen in het land. Volgens de partij verkeren veel gebouwen in abominabele staat als gevolg van corruptie en verwaarlozing.

Premier Modi spreekt van een hartverscheurend incident. "Ik condoleer de mensen die hun onschuldige kinderen hebben verloren", wordt hij geciteerd persbureau Reuters.

Wekdienst 16/11: Intocht Sinterklaas • Nederland-Hongarije in Nations League

1 week ago

Goedemorgen! Vandaag is de landelijke intocht van Sinterklaas in Vianen. En het Nederlands elftal speelt in de Nations League tegen Hongarije.

Eerst het weer: vandaag is het bewolkt met soms motregen. Later vanmiddag en vanavond volgt vanuit het noordwesten meer regen. Bij een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind wordt het 8 tot 11 graden. De komende dagen blijft het wisselvallig en gaat de temperatuur iets naar beneden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Na het urenlange crisisberaad in het Catshuis gaat het kabinet-Schoof verder. Zonder staatssecretaris Achahbar, maar mét de rest van de NSC-bewindslieden. "Er is en was geen sprake van racisme in de ministerraad en de coalitiefracties", zei premier Schoof na afloop van het crisisberaad stellig. Op de vraag of het klopt dat er maandag woorden zijn gebruikt als 'kutmarokkanen' en 'halalvreters' gaf hij geen antwoord.

VVD-minister Heinen van Financiën zou maandag in de discussie over het bestrijden van antisemitisme een vergelijking hebben gemaakt met een puist die uitgeknepen moest worden, al zijn er verschillende lezingen van wat hij precies heeft gezegd. Maar Schoof deed er het zwijgen toe. "Ik doe geen uitspraken over wat er is gezegd in de ministerraad", zei hij. "Dat moet geheim blijven."

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De grote vraag voor iedereen die in Vianen de Sint wil verwelkomen: komt hij veilig aan? En daarnaast natuurlijk: blijft het droog? Onze weerman Marco Verhoef zette de weersverwachting op rijm:

Fijne zaterdag!

Tientallen nazispullen gevonden in huis Buenos Aires

1 week 1 day ago

In Buenos Aires heeft de Argentijnse politie een man opgepakt die een groot aantal nazispullen in huis had. Hij wordt ervan beschuldigd deel uit te maken van een internationaal netwerk dat zich bezighoudt met wapenhandel.

Agenten namen 60 wapens in beslag, waaronder 43 geweren met een embleem van de adelaar met het hakenkruis, 15 pistolen, 5 bajonetten en een machinegeweer. Daarnaast werden er nazivlaggen, militaire uniformen, petten, helmen en bustes van Adolf Hitler en Benito Mussolini gevonden.

De objecten werden gevonden in een woning in Quilmes, aan de zuidrand van Buenos Aires. De politie kwam de man op het spoor door een buitenlands onderzoek. De verdachte werd in Bosnië en Herzegovina gevolgd in het kader van een politieonderzoek naar internationale wapenhandel.

In 2017 werd er ook al een soortgelijke vondst gedaan in de buurt van Buenos Aires. Toen is ook een buste van Hitler gevonden, net als boxen met vergrootglazen, messen met swastika's en een instrument om schedelmetingen mee te verrichten.

Na de Tweede Wereldoorlog waren veel nazi's naar Argentinië gevlucht in de hoop om vervolging voor oorlogsmisdaden te ontwijken. De beruchtste was Adolf Eichmann, die de transporten van miljoenen Joden naar de concentratie- en vernietigingskampen regelde.

President van Abchazië niet van plan op te stappen na onrust

1 week 1 day ago

President Bzjania van Abchazië, een regio in Georgië, is niet van plan om op te stappen of te vluchten na de demonstraties van gisteren. Betogers bestormden het parlement en het hoofdkwartier van de president in de hoofdstad Soechoemi. Ze eisten het aftreden van de president vanwege het goedkeuren van een impopulair economisch verdrag met Rusland.

Bzjania schrijft op berichtendienst Telegram dat hij en andere leiders "op onze plaats blijven en zullen blijven werken". Hij roept mensen op om niet in paniek te raken. "Ik blijf in Abchazië en zal werken zoals ik tot nu toe heb gedaan." Hij zegt dat er gesprekken gaande zijn met de oppositie, maar een woordvoerder van de oppositie ontkent dat tegenover het Russische staatspersbureau Tass.

Critici vrezen dat het economische verdrag met Moskou ertoe zal leiden dat rijke Russen vastgoed zullen opkopen, waarna de prijzen fors zullen stijgen. Het verdrag zou gisteren geratificeerd worden, maar door de bestorming van het parlement is dat uitgesteld. Over het verdrag werd vorige maand al een akkoord gesloten tussen Abchazië en Rusland.

Egoïstische belangen

De oppositie in Abchazië riep de afgelopen dagen op tot protesten. In een verklaring benadrukt de oppositie dat er niet wordt gedemonstreerd tegen de banden van Abchazië met Rusland, maar specifiek tegen president Bzjania. "Hij probeert de relatie te gebruiken voor zijn eigen egoïstische belangen, in de hoop zijn regime te versterken."

Rusland zegt bezorgd te zijn en houdt de "crisissituatie" in de gaten. Moskou dringt er bij zijn burgers op aan om voorlopig niet naar Abchazië af te reizen.

Bij de protesten raakten gisteren zeker negen mensen gewond. Demonstranten ramden met een brandweerwagen door de metalen poorten bij het parlement:

Abchazië is een gebied in de Kaukasus, aan de Zwarte Zee. Een groot deel van de internationale gemeenschap beschouwt Abchazië als een autonome republiek in Georgië, maar de regio is in de praktijk al sinds 1993 onafhankelijk. Rusland heeft veel invloed in Abchazië en is een van de weinige landen die de onafhankelijkheid hebben erkend.

'Chinees bedrijf produceert drones voor Rusland, EU stelt vragen aan Peking'

1 week 1 day ago

De Europese Unie zegt aanwijzingen te hebben dat een bedrijf in China militaire drones produceert voor Rusland. Die zouden bestemd zijn voor gebruik in de oorlog in Oekraïne, maar het is nog onduidelijk of ze daarvoor al ingezet zijn. Dat zegt een hooggeplaatste EU-functionaris tegen internationale media.

"Inlichtingenbronnen hebben ons geattendeerd op het bestaan van een fabriek in China die drones produceert en exporteert naar Rusland", zegt de anonieme EU-functionaris. De EU moet nog vaststellen of de Chinese regering weet van de activiteiten van het bedrijf en of de productie van de drones wijst op "directe militaire samenwerking tussen China en Rusland". Daarom zullen er vragen worden gesteld aan Peking.

"Als we uiteindelijk vaststellen dat er drones (naar Rusland, red.) worden gestuurd, dan zullen daar consequenties aan verbonden worden." De functionaris zegt er niet bij wat die gevolgen kunnen inhouden.

Testvluchten in China

Het Britse persbureau Reuters meldde eind september op basis van bronnen bij een Europese inlichtingendienst dat Rusland een drone-programma heeft opgezet in China. De dochteronderneming van een Russische wapenproducent, die in handen is van de staat, zou een nieuw type drone hebben ontwikkeld met hulp van lokale experts. Ook zouden er testvluchten zijn uitgevoerd. De Chinese overheid zei destijds niet bekend te zijn met het project.

De productie van drones in China staat komende week op de agenda bij de bijeenkomst van Europese ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel, zeggen drie anonieme diplomaten tegen Politico. "We zullen uiteraard heel goed moeten bekijken of China zijn neutrale positie ten aanzien van het conflict in Oekraïne begint los te laten", zegt een van de diplomaten. Peking benadrukt dat het "geen partij" is in het conflict tussen Rusland en Oekraïne.

Kabinet-Schoof na nieuwe crisis verder, stabiliteit blijft een vraagteken

1 week 1 day ago

Na het urenlange crisisberaad in het Catshuis gaat het kabinet-Schoof verder. Zonder staatssecretaris Achahbar, maar mét de rest van de NSC-bewindslieden. Ondertussen blijft de vraag hangen: wat is er afgelopen maandag precies gezegd in de ministerraad, waardoor Achahbar aftrad? En hoe stabiel is het kabinet nog?

"Er is en was geen sprake van racisme in de ministerraad en de coalitiefracties", zei premier Schoof na afloop van het crisisberaad stellig. Maar op de vraag of het klopte dat er maandag woorden zijn gebruikt als 'kutmarokkanen' en 'halalvreters' gaf hij geen antwoord.

VVD-minister Heinen van Financiën zou maandag in de discussie over het bestrijden van antisemitisme een vergelijking hebben gemaakt met een puist die uitgeknepen moest worden, al zijn er verschillende lezingen van wat hij precies heeft gezegd. Maar Schoof deed er het zwijgen toe. "Ik doe geen uitspraken over wat er is gezegd in de ministerraad. Dat moet geheim blijven", zei hij.

Omgangsvormen

Bronnen rond Achahbar zeiden in de loop van vrijdag dat de staatssecretaris ging opstappen, vanwege de reacties van collega-kabinetsleden op het geweld in Amsterdam rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. Sommige uitspraken zouden volgens haar racistisch zijn.

Maar in de verklaring die ze aan het eind van de avond voorlas, kwam dat woord niet voor. Daarin sprak ze van "de polariserende omgangsvormen van de afgelopen weken". Wat ze daar precies mee bedoelde, werd niet duidelijk, want na het voorlezen van haar verklaring beantwoordde ze geen vragen.

Bekijk hier de verklaring van Achahbar:

Ook de fractievoorzitters van de coalitiepartijen, die vrijdag halsoverkop naar Den Haag moesten komen om de crisis te bezweren, lieten weinig los. Van Vroonhoven (NSC) zei dat ze haar partijgenoot Achahbar ontzettend gaat missen. En dat de andere NSC-bewindspersonen "er heel hard de schouders onder" gaan zetten.

Volgens fractievoorzitter Yesilgöz van de VVD was "de lucht geklaard". Zij zegt dat ze ook niet weet wat er precies is gezegd in de ministerraad. "Maar ik ken meneer Heinen goed en hij zal nooit Nederlandse Marokkanen als een groep wegzetten."

PVV-leider Wilders was vooral blij dat het kabinet er nog zit. "Ik zit niet in de ministerraad, dus ik weet niet wat er is gezegd. Er is nog veel te doen." "Het was een heel moeilijk moment vandaag", meende BBB-fractievoorzitter Van der Plas. "Maar we zijn er samen uitgekomen."

Ook premier Schoof hield daaraan vast. "Uit elke crisis kom je sterker", zei hij op vragen over de stabiliteit van zijn kabinet, dat in twee weken tijd twee staatssecretarissen kwijtraakte. "We denken dat we iets kunnen betekenen voor Nederland."

Bekijk hier de verklaringen van Schoof, Van Vroonhoven, Yesilgöz, Wilders en Van der Plas:

22 jaar cel voor moord op man bij klooster in Heiloo

1 week 1 day ago

De rechtbank heeft een 51-jarige man veroordeeld tot een gevangenisstraf van 22 jaar voor de moord op een 38-jarige man uit Amsterdam. De rechtbank acht bewezen dat Emad A. het slachtoffer vorig jaar in zijn woning heeft vermoord en daarna zijn lichaam heeft 'weggemaakt'.

De 38-jarige Elias Assaf werd op 11 april 2023 als vermist opgegeven nadat hij voor het laatst was gezien in Amsterdam. Zijn lichaam werd ruim een week later gevonden. Zijn stoffelijk overschot bleek in stukken gesneden en werd deels gevonden in zijn eigen auto in de hoofdstad.

Bekend

Daarop werd A. aangehouden als verdachte. Hij en het slachtoffer kenden elkaar van hun werk in een restaurant in Amsterdam.

De verdachte woonde destijds in een woning naast het terrein van een klooster in Heiloo. Het huisje is volgens regionale omroep NH eigendom van het bisdom in Haarlem en wordt ter beschikking gesteld aan mensen om 'even op adem te komen'.

In eerste instantie ontkende A. iets met de dood van Assaf te maken te hebben, maar later bekende hij bij zijn dood betrokken te zijn. Op zijn aanwijzingen werden vervolgens andere delen van het lichaam van Assaf teruggevonden in Duitsland, waar ze lagen begraven bij een klooster in Waldsolms.

Vooropgezet plan

Ondanks dat de verdachte heeft bekend dat hij betrokken was bij de dood van zijn oud-collega, blijft het motief onduidelijk. A. legde in de zaak steeds wisselende verklaringen af. Volgens de verdachte kregen hij en Assaf ruzie en was zijn dood een ongeluk, maar daar ging de rechtbank niet in mee, schrijft stadsomroep AT5.

Volgens de rechters is er genoeg bewijs dat er sprake was van een vooropgezet plan om het slachtoffer te vermoorden en zijn lichaam te verbergen. Zo kocht A. vlak voor de moord onder andere een bijl, zaag en vuilniszakken.

Respectloos

De rechtbank neemt het de verdachte kwalijk dat hij geen openheid van zaken heeft gegeven, waardoor nooit duidelijk is geworden wat er precies in de woning is gebeurd en waarom hij Assaf heeft vermoord.

Daarnaast vinden de rechters dat de verdachte "geen enkel respect voor het lichaam van Assaf heeft getoond" en dat nabestaanden door zijn handelen onnodig lang in onzekerheid hebben geleefd.

Het Openbaar Ministerie eiste een gevangenisstraf van 24 jaar. De rechtbank vond een gevangenisstraf van 22 jaar plus een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel passend.

Val kabinet afgewend: Achahbar vertrekt, andere NSC'ers blijven in kabinet

1 week 1 day ago

In Den Haag is een kabinetsval voorkomen. Na het aangekondigde vertrek van NSC-staatssecretaris Achahbar eerder vandaag was er urenlang crisisberaad in het Catshuis met als uitkomst dat de andere NSC-bewindslieden wel in het kabinet blijven. Dat melden goed ingevoerde bronnen aan de NOS.

Premier Schoof voerde vanavond vooral overleg met de fractievoorzitters van de coalitiepartijen, Wilders (PVV), Yesilgöz (VVD), Van Vroonhoven (NSC) en Van der Plas (BBB). Daar werd de kabinetscrisis bezworen.

Op dit moment worden de verschillende fracties bijgepraat. Die moeten het gevonden compromis ook steunen.

Eerder vandaag werd duidelijk dat NSC-staatssecretaris Achahbar (Toeslagen en Douane) haar ontslag ging indienen uit onvrede over gebeurtenissen binnen het kabinet na het geweld in Amsterdam rond de voetbalwedstrijd vorige week tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv.

Afgelopen maandag, tijdens de ministerraad, zouden de gemoederen hoog zijn opgelopen, en zouden naar de mening van Achahbar racistische uitspraken zijn gedaan. Achahbar, die een Marokkaanse achtergrond heeft, zou toen al hebben aangegeven als bewindspersoon bezwaren te hebben tegen bepaald woordgebruik door haar collega's.

Verklaring rechtsstaat

Volgens ingewijden vindt de vertrekkende staatssecretaris dat bewindslieden zich niet hebben gehouden aan de verklaring over de rechtsstaat die tijdens de formatie is opgesteld. Daarin staat onder meer dat men elkaar in discussies heel zou laten, wat volgens Achahbar niet is gebeurd.

In de loop van de avond was rond NSC te horen dat de overige bewindslieden alleen door zouden willen als de collega's van de coalitiepartners zouden erkennen dat er een grens is overschreden en excuses zouden aanbieden. Of dat inderdaad is gebeurd, is niet duidelijk.

Later vanavond worden er verklaringen verwacht van in ieder geval Achahbar en premier Schoof.

Acht aangiftes vanwege politiegeweld na verboden demonstratie Amsterdam

1 week 1 day ago

Acht demonstranten die afgelopen woensdag bij een pro-Palestijns protest waren op de Dam in Amsterdam hebben aangifte gedaan vanwege het gebruikte politiegeweld. Op beelden was te zien dat agenten een aantal demonstranten sloegen met wapenstokken.

Vanwege de rellen van een week eerder gold in de stad een demonstratieverbod. Toch besloot een groep te demonstreren op de Dam. De politie leidde de groep van bijna 300 demonstranten in bussen weg naar een plek ver buiten het centrum, in het Westelijk Havengebied.

Meerdere getuigen zeggen dat ze op hoofd, armen en benen zijn geslagen nadat ze uit de bus waren gezet. Ze spreken van "extreem geweld" door de politie.

Mogelijk meer aangiftes

Advocaat Willem Jebbink, die de demonstranten die aangifte doen bijstaat, noemt het politieoptreden "in meerdere opzichten illegaal en daarom zeer verontrustend". De demonstranten denken dat zich de komende dagen meer mensen bij de aangifte aansluiten.

De politie zei eerder dat er een onderzoek komt naar het optreden van agenten. "Politiegeweld is altijd heftig om te zien en wordt getoetst en beoordeeld."

Geen Russisch gas meer naar Oostenrijk na geschil over uitgebleven leveringen

1 week 1 day ago

Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom stopt vandaag met de levering van gas aan Oostenrijk. Dat heeft Gazprom laten weten, meldt het Oostenrijkse gasbedrijf OMV. De regering zegt dat het land goed is voorbereid op de situatie en Oostenrijkers deze winter niet in de kou zullen komen te zitten.

OMV en Gazprom lagen al enige tijd met elkaar overhoop vanwege uitgebleven gasleveringen. Het Oostenrijkse gasbedrijf stapte daarop naar de Internationale Kamer van Koophandel. Die stelde OMV in het gelijk en kende het gasbedrijf een bedrag van 230 miljoen euro toe.

Het Oostenrijkse gasbedrijf kondigde daarop aan de komende Russische gasleveringen als betaald te beschouwen, om zo aan het miljoenenbedrag te komen. Gazproms besluit om de leveringen aan Oostenrijk zaterdag vanaf 06.00 uur te staken wordt gezien als een reactie daarop.

Hoge gasprijs

Volgens de Oostenrijkse bondskanselier Nehammer is de leveringsstop voor Oostenrijk geen probleem en hoeven burgers niet bang te zijn voor een tekort aan gas. "Niemand zal bevriezen", zei hij. Hij stelt dat Oostenrijk beschikt over voldoende reserves en dat de stop niet tot prijsstijgingen mag leiden.

Oostenrijk was lange tijd sterk afhankelijk van Russisch gas. In de EU komt nu nog zo'n 15 procent van het gas uit Rusland, maar in Oostenrijk lag dat percentage dit jaar rond de 80 procent. Ook EU-landen als Hongarije en Slowakije maken nog gebruik van gas uit Rusland.

Het Oostenrijkse gasbedrijf zou zich al een paar jaar voorbereiden op de situatie zonder Russisch gas. Alternatief gas zou onder andere uit Noorwegen moeten komen.

Door het geschil tussen Oostenrijk en Rusland is de gasprijs gestegen. Gisteren stond de gasprijs korte tijd op het hoogste punt van dit jaar. Een megawattuur gas kostte op het hoogtepunt ruim 47 euro. Eind augustus 2022 was de recordprijs van gas ruim 346 euro per megawattuur.

Gemeente Maashorst is Beatrix-zeefdruk van Warhol en 49 andere kunstwerken kwijt

1 week 1 day ago

De Brabantse gemeente Maashorst is vijftig kunstwerken kwijt. Onder de werken is een zeefdruk van Beatrix uit de jaren 80, gemaakt door Andy Warhol in de tijd dat ze koningin was. Ze zijn mogelijk vermist geraakt tijdens de verbouwing van het gemeentehuis.

De kunstwerken waren vroeger eigendom van Uden. Dat was een van de gemeenten die in 2022 opging in de nieuwe gemeente Maashorst. In aanloop naar de fusie is de kunstcollectie van Uden in kaart gebracht. Een aantal kunstwerken is in bruikleen gegeven aan Museum Krona in Uden, een deel hangt in het nieuwe gemeentehuis en een deel is teruggegeven aan de kunstenaars.

Nu blijkt dat van vijftig werken de locatie niet bekend is. In een persbericht schrijft de gemeente Maashorst dat die "mogelijk tijdens de verbouwing van het nieuwe gemeentehuis en interne verhuizingen zijn afgevoerd".

De gemeente zegt dat er al een intern onderzoek is gedaan, maar dat niet is achterhaald waar de werken zijn gebleven. Daarom heeft de gemeente nu bij de politie melding gemaakt van vermissing.

Daarnaast is een extern onderzoeksbureau ingeschakeld dat moet helpen de kunstwerken boven water te krijgen. Dat bureau moet ook adviseren hoe "dergelijke vermissingen in de toekomst kunnen worden voorkomen".

Nog meer Warhol-werken vermist

Eerder deze maand verdwenen er ook al twee Warhol-werken in Brabant. Bij een kunstroof in een galerij in Oisterwijk werden twee zeefdrukken uit de serie Reigning Queens meegenomen. Voor die diefstal zit een verdachte vast. Ook deze kunstwerken zijn nog niet terecht.

Joodse Amsterdammers zijn ongerust, maar ook kritisch op kabinetsplannen

1 week 1 day ago

Na het geweld rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv van vorige week donderdag kondigde premier Schoof aan maatregelen tegen antisemitisme te gaan onderzoeken. Een daarvan is de mogelijkheid om mensen met een dubbel paspoort die zijn veroordeeld voor antisemitisch geweld het Nederlanderschap af te nemen. Hoe kijken Joodse Amsterdammers naar dit voorstel?

In Buitenveldert, een wijk in Amsterdam Zuid met een aanzienlijke Joodse gemeenschap, is de spanning bijna voelbaar op straat. Er patrouilleren meerdere jeeps van de marechaussee bij drie Joodse scholen. Zodra je iemand probeert aan te spreken steekt de privé-beveiliging van de scholen daar een stokje voor. De marechaussee vraagt aanhoudend wat de NOS komt doen. Bij een school grijpt de directeur in tijdens een gesprek met een leraar.

Niet nieuw

De meeste mensen willen niet met de pers praten en al helemaal niet op camera. Joodse buurtbewoners zijn bang om herkenbaar in beeld te komen en bang om de verkeerde dingen te zeggen. Dat gevoel is niet nieuw, benadrukken Joodse bewoners in gesprek met de NOS. "Het is een onderbuikgevoel dat al langer bestond en door de gebeurtenissen van donderdagnacht wordt bevestigd", zegt een medewerker van de koosjere bakker.

Een orthodox-joodse man loopt gehaast de supermarkt uit. Hij zegt dat hij tegenwoordig "drie keer om zich heen kijkt" voor hij ergens naar binnen loopt. "Dat heb ik nooit eerder gehad, alleen in de week na 7 oktober."

Student Eli (17) vertelt dat hij op de Hogeschool van Amsterdam zijn keppeltje niet meer durft te dragen. Zelf heeft hij "gelukkig nog nooit wat meegemaakt", maar van vrienden hoort hij dat er op sociale media veel antisemitisme is. "Zelf zit ik er niet zoveel op." Hij denkt niet dat zijn keppeltje direct tot mishandeling leidt, "maar ik neem het zekere voor het onzekere".

"Er zijn wijken waar ik niet meer kom", zegt de orthodox-joodse Meir Spiero (30). "Ik zeg niet dat er dan wat gebeurt, maar ik ben voorzichtiger. Ik kijk even rond. Maar verder leven we gewoon ons leven."

Woordkeuze

De Amsterdamse burgemeester Halsema zei na het geweld tegen Maccabi-supporters in de stad "dat dit de herinnering aan pogroms terugbrengt". Die woordkeuze noemt goudhandelaar Nino "overdreven". De maatregel voor het intrekken van de Nederlandse nationaliteit die het kabinet heeft voorgesteld vindt hij "eigenlijk niet kunnen".

"Het zijn een paar straatschoffies, echt idioten natuurlijk, die het geweld hebben gepleegd", zegt hij. "Maar Maccabi-supporters hebben ook dingen gedaan die niet kunnen. Mensen die dit soort geweld plegen moet je uitzetten, maar nu zijn honderdduizenden mensen slachtoffer geworden van zo'n avond."

De stad is van iedereen, vervolgt Nino. "Er komen hier bij de bakker ook Marokkaanse Nederlanders koffie drinken, die balen hier ook van." De discussie over antisemitisme wordt volgens Nino gekaapt door politici.

Schrijver Maurits de Bruijn is het met hem eens. "Gebruik van de term pogroms vind ik totaal overtrokken en eerlijk gezegd gevaarlijk om te gebruiken, omdat het met name Joden juist angstiger maakt." De definitie van antisemitisme is in zijn ogen heel troebel geworden. "Zeker sinds 7 oktober. Leuzen als 'Free Palestine' worden al als antisemitisch bestempeld."

De Bruijn zegt de paspoortmaatregel die het kabinet onderzoekt vreselijk te vinden. "Ongelofelijk dat dit gebeurt in ons land. Je kunt racisme niet met racisme bestrijden, wat mij betreft."

Discriminerend

"Intrekken van de Nederlandse nationaliteit lijkt me een rare maatregel, want het geldt niet voor iedereen in Nederland", zegt Vincent van der Noort (43) uit Amstelveen bij de dierenwinkel. Hij heeft zich altijd veilig gevoeld in Amsterdam. "Maar ik zie er dan ook niet herkenbaar Joods uit."

Eerst zien, dan geloven of ze de maatregel gaan uitvoeren, zegt Spiero. "Ik vind dat eenieder die zich schuldig maakt aan antisemitisme hard moet worden aangepakt, ongeacht zijn nationaliteit."

"Je gaat je richten op de dubbele nationaliteiten en dat is discriminerend", zegt HvA-student Eli. "Dat betekent dat je je gaat richten op de Marokkanen. Dat zijn we gewend van Wilders helaas, maar we kunnen niet uitsluiten dat ook andere jongeren zich aan antisemitisme schuldig maken."

"Ik heb het gevoel dat nu twee groepen tegenover elkaar worden gesteld en dat is zorgwekkend", concludeert de leraar, die anoniem wil blijven. "Je moet eerst juist komen tot menselijk contact voordat je het gesprek kan aangaan."

Intocht van Sint in Vianen waarschijnlijk droog, elders kan regen vallen

1 week 1 day ago

Bij de landelijke intocht van Sinterklaas in Vianen worden morgen zo'n 20.000 bezoekers verwacht. Ouders en kinderen die de Sint en zijn pieten daar rond het middaguur verwelkomen, houden het waarschijnlijk droog.

Wel is het in Vianen morgen bewolkt en er waait een matige zuidwestenwind. Het zal fris zijn op de kades waarlangs de pakjesboot zal verschijnen: naar verwachting stokt de temperatuur in het vestingstadje op zo'n 8 of 9 graden. Daarmee is het iets kouder dan de afgelopen dagen. Een warme jas is geen overbodige luxe voor verwachtingsvolle toeschouwers.

"Al met al geen weer waar de organisatoren van de intocht zich zorgen over hoeven te maken", zegt NOS-weerman Marco Verhoef.

Voor de liefhebber zette Marco Verhoef de weersverwachting op rijm:

Bij intochten elders in het land blijft het dit weekend niet altijd droog. Vooral zondag kunnen felle buien voorkomen, mogelijk met hagel of onweer.

Tussen de buien door schijnt zondag wel af en toe de zon. De wind is in het binnenland dan matig, en kan aan zee krachtig zijn met windstoten tot zo'n 75 kilometer per uur.

In Vianen zijn al de nodige voorbereidingen getroffen voor de intocht:

Eerste telefoongesprek in twee jaar tussen Scholz en Poetin

1 week 1 day ago

De Duitse bondskanselier Scholz heeft voor het eerst sinds begin december 2022 gebeld met de Russische president Poetin. Wat de precieze aanleiding was voor het telefoongesprek is niet duidelijk. De Duitse regering zegt dat Scholz Poetin heeft opgeroepen de oorlog tegen Oekraïne te beëindigen en de Russische troepen terug te trekken.

Scholz schreef zelf op X ook over zijn gesprek met Poetin. "Rusland moet laten zien bereid te zijn om te onderhandelen met Oekraïne, met als doel het bereiken van rechtvaardige en langdurige vrede."

Daarnaast zou Scholz hebben benadrukt dat Duitsland Oekraïne zo lang mogelijk zal steunen. Over de verdere inhoud van het gesprek, dat volgens persbureau DPA een uur duurde, meldt de regeringsverklaring weinig.

Persbureau Reuters meldt dat Scholz het ook met de Russische president heeft gehad over de aanwezigheid van Noord-Koreaanse militairen in Oekraïne.

De Oekraïense president Zelensky, die volgens Duitsland van tevoren was ingelicht over het initiatief van Scholz, is niet blij. In een reactie zegt hij te vrezen dat er alleen maar meer ellende van komt. Hij vergelijkt met het openen van de doos van Pandora en volgens hem is het beter om Poetin te isoleren op het internationale toneel.

Woordvoerder Peskov van de Russische regering zegt in een reactie op het contact met Scholz dat er grote meningsverschillen zijn tussen Duitsland en Rusland. Het feit dat er dialoog is, is volgens hem echter "extreem positief".

Regiopresident Valencia erkent fouten overstromingen, stapt niet op

1 week 1 day ago

De president van de Spaanse regio Valencia, Carlos Mazón, geeft toe dat hij fouten heeft gemaakt bij de rampzalige overstromingen eind vorige maand, maar treedt niet af. In een toespraak bood hij zijn excuses aan voor het optreden van de autoriteiten en stelde hij dat ze werden overweldigd door de "apocalyptische" omvang van de ramp.

Ook kondigde hij een parlementaire commissie aan die de ramp gaat onderzoeken en zei hij "zijn verantwoordelijkheid niet te willen ontlopen" als dat onderzoek daartoe aanleiding geeft. De protocollen voor dit soort overstromingen functioneerden volgens hem altijd goed, tot 29 oktober.

Hevige hagel- en regenbuien veroorzaakten toen overstromingen in de regio Valencia, die ruim 220 mensen het leven kostten. Daarnaast worden nog tientallen mensen vermist.

Demonstraties tegen Mazón

Afgelopen zaterdag gingen 130.000 mensen de straat op om het aftreden van Mazón te eisen. Ook vandaag waren demonstranten bij het regioparlement.

De betogers vinden dat Mazón niet op tijd is begonnen met het waarschuwen voor overstromingen. Pas uren na de overstromingen kregen inwoners sms'jes waarin gewaarschuwd werd voor de ramp. Op dat moment werden al auto's meegesleurd door hevige stroming. Mazón wees er in zijn toespraak op dat dit sms-waarschuwingssysteem nog niet eerder was gebruikt.

De regiopresident kreeg eerder al veel kritiek omdat hij op de dag van de ramp met een journalist aan het lunchen was, terwijl hij zich volgens critici bezig had moeten houden met de ramp. Over deze lunch zei Mazón in zijn toespraak niets.

Traag

Ook vinden de demonstranten dat Mazón verantwoordelijk is voor het trage op gang komen van de hulpverlening. Volgens hen hebben inwoners van de regio te lang zonder hulp gezeten. Mazón zelf vindt dat de socialistische regering ook verantwoordelijkheid draagt voor de langzame reactie op de ramp. Volgens hem faalde het hele systeem.

Hij richtte eerder pijlen op het Spaanse weeragentschap, dat hij beschuldigde van het verstrekken van verkeerde informatie op de dag van de overstromingen.

Milieudefensie zet klimaatzaak tegen ING door, ondanks nederlaag tegen Shell

1 week 1 day ago

Hoewel Milieudefensie deze week het onderspit delfde in het hoger beroep van de klimaatzaak tegen Shell, zet de organisatie het proces tegen ING gewoon door. Volgens Milieudefensie biedt de uitspraak van het gerechtshof in Den Haag genoeg houvast om ING via de rechter te dwingen de CO2-uitstoot te verminderen.

Het hof veegde dinsdag een uitspraak van de rechter van tafel die Shell opdroeg om de eigen CO2-uitstoot en die van klanten en toeleveranciers in 2030 met 45 procent te hebben teruggebracht ten opzichte van 2019. Het hof oordeelde dat Shell de eigen uitstoot al terugbrengt en vond het zinloos om dat ook van klanten en toeleveranciers te eisen. Concurrenten van Shell zouden die olie- en gashandel dan gewoon overnemen.

Vooral dit laatste lijkt een belangrijke pijler onder de rechtszaak tegen ING weg te trekken. Als bank die leningen verstrekt stoot ING immers zelf weinig uit. En ook hier zouden olieproducenten voor krediet naar een andere bank kunnen gaan als ze die bij ING niet krijgen.

Geen nieuwe olie- en gasvelden

Milieudefensie ziet evenwel in het arrest van het hof voldoende aanknopingspunten om de zaak door te zetten, zegt Nicky van Dijk, die bij Milieudefensie de zaak tegen ING leidt. "Het gerechtshof zegt dat alle bedrijven hun uitstoot moeten verminderen. Dus ook ING. Daarbij zegt het hof dat Shell met het openen van nieuwe olie- en gasvelden ingaat tegen het klimaatakkoord van Parijs. Ook ING financiert nog steeds deze nieuwe velden."

Twee maanden geleden scherpte ING het eigen klimaatbeleid aan. De bank beloofde per direct geen nieuwe leningen meer te verstrekken aan bedrijven die zich alleen richten op het oppompen van olie en gas en het ontwikkelen van nieuwe velden. ING zei toen dat nog ongeveer 25 van zulke olie- en gasbedrijven leningen hebben lopen. Energieconcerns die naast olie en gas ook andere activiteiten hebben, kunnen bij ING nog wel aankloppen voor krediet.

Dat laatste stelt Milieudefensie teleur. "De ExxonMobils en BP's van deze wereld blijft ING gewoon financieren. En die plannen juist de meeste nieuwe olie- en gasvelden", zegt Van Dijk. "ING is een van de dertig systeembanken in de wereld. Zij kunnen echt een verschil maken. Wij hopen dat ING goed kijkt naar de uitspraak van het hof en zelf het beleid gaat aanpassen."

ING heeft er vertrouwen in

ING zegt in een reactie dat Milieudefensie nog geen formele stappen heeft ondernomen om de bank voor de rechter te dagen. Volgens een woordvoerder wil ING juist het voortouw nemen in de versnelling van de wereldwijde omslag naar een economie met weinig CO2-uitstoot. "We hebben vertrouwen in onze aanpak en willen deze dialoog graag voortzetten. Maar als Milieudefensie ervoor kiest juridische stappen te ondernemen, zijn we ook bereid om deze aanpak in de rechtszaal toe te lichten."

Zo'n rechtszaak loopt volgens ING uit op een lang juridisch proces dat jaren kan duren. "En dat terwijl we allemaal inzien hoe urgent actie op de korte termijn is", meent de bank.

In de zaak tegen Shell kan Milieudefensie na het verloren hoger beroep nog in cassatie gaan. Of dit ook gebeurt, kan de organisatie nog niet zeggen.

Het gerechtshof besloot dinsdag dat het concern de uitstoot in 2030 niet met 45 procent verminderd hoeft te hebben. Bij Nieuwsuur deed Shell president-directeur Frans Evers zijn verhaal:

Checked
1 hour 13 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed