NOS Nieuws - Algemeen

Treinkaartjes worden volgend jaar mogelijk toch minder duur dan gedacht. Dat bevestigen bronnen tegenover de NOS na berichtgeving van het AD. Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, het kabinet en de NS werken aan een plan om de prijzen op tickets zes procent te laten stijgen, in plaats van de ruim elf procent waar in eerste instantie sprake van was.

De NS kondigde eerder dit jaar aan dat treinreizen vanaf 2025 fors duurder zouden worden. Het spoorwegbedrijf lijdt veel verlies, in de eerste helft van dit jaar alleen al 33 miljoen euro. De NS wilde dit jaar eigenlijk de prijzen al verhogen, maar kon dat voorkomen nadat de Tweede Kamer eenmalig 120 miljoen euro had vrijgemaakt.

Op nog zo'n financiële injectie voor volgend jaar hoeft het spoorwegbedrijf niet te rekenen, werd eerder al bekend. Daarop besloot de NS maatregelen te nemen voor onder meer de ticketprijs. De verhoging daarvan werd vastgesteld op 8,7 procent, daarbovenop kwam nog een inflatiecorrectie, waardoor reizigers meer dan 11 procent extra voor een treinkaartje zouden gaan betalen.

Niet definitief

Volgens meerdere bronnen ligt er nu een compromis op tafel om die prijs toch minder te laten stijgen. Voor lagere tariefstijging zou het spoorwegbedrijf niet alleen hoeven op te draaien, maar NS zou de kosten delen met het kabinet. Zowel de NS als het kabinet leggen volgens ingewijden 40 miljoen euro neer.

De overige 40 miljoen wordt dan nog wel op de reiziger verhaald. In de praktijk zou dat betekenen dat de ticketprijs met zo'n 6 procent zou stijgen.

Maar deze cijfers zijn nog niet definitief, omdat steun aan de NS binnen de coalitie gevoelig ligt. Zo vinden partijen als PVV, NSC en VVD dat de NS de oplossing te makkelijk in Den Haag zoekt. Zo denken ook Denk en D66 erover.

Verder moeten de plannen voor Prinsjesdag nog bekendgemaakt worden. En morgen is er een debat over het spoor in de Tweede Kamer met staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer.

Naast Borssele zijn nu ook Terneuzen en de Tweede Maasvlakte nadrukkelijk in beeld als locaties voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei schrijft aan de Tweede Kamer dat die twee gebieden "kansrijk" zijn.

Het kabinet wil vier nieuwe kerncentrales laten bouwen in ons land. Het plan is om twee daarvan te bouwen bij de al bestaande centrale in het Zeeuwse Borssele.

Maar er wordt nu dus ook gekeken naar Terneuzen, ook in Zeeland, en de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam als vestigingsplaats. De komende maanden wil Hermans overleggen met gemeenten, provincies, havenbedrijven en grondeigenaren om te bepalen welke plekken in die gebieden geschikt zijn.

Om de mogelijkheden zo breed mogelijk te houden, hoeft zo'n locatie niet braak te liggen, maakt de minister duidelijk. Desnoods worden bedrijven die er nu gevestigd zijn verplaatst of wordt infrastructuur verlegd.

Bij het Zeeuws-Vlaamse Terneuzen heeft netbeheerder Tennet plannen voor een nieuw hoogspanningsstation met leidingen en een kerncentrale zou daar goed bij passen.

'Duurzaam en robuust energiesysteem'

De nieuwe kerncentrales zijn volgens het kabinet nodig om te komen tot een "duurzaam en robuust energiesysteem". Kerncentrales wekken ook energie op als het niet waait of zonnig is. Bovendien komt er bij de productie geen CO2 vrij.

Hermans kan nog niet inschatten hoelang de gesprekken gaan duren, maar uiterlijk begin volgend jaar wil ze een besluit nemen over welke locaties definitief onderzocht gaan worden.

Marktconsultatie

Het bouwen van een kerncentrale kost vele miljarden en zal niet gaan zonder investeringen van marktpartijen. De afgelopen tijd is geïnventariseerd of, en zo ja welke bedrijven geïnteresseerd zijn. Volgende maand stuurt Hermans de uitkomsten van die 'marktconsultatie' naar de Kamer.

Ook zijn er bouwers uit Frankrijk, Zuid-Korea en de VS bezig met technische haalbaarheidsstudies naar nieuwe Nederlandse kerncentrales.

Een brief van de overheid lezen, foutloos een sollicitatiebrief schrijven of begrijpen wat er op deze site staat; 2,5 miljoen Nederlanders hebben daar moeite mee omdat ze laaggeletterd zijn. Ze kunnen niet goed lezen, schrijven of rekenen, en hebben daar op veel vlakken in het leven last van.

Van 8 tot 15 september is het de Week van Lezen en Schrijven. Door het hele land zijn er bij gemeenten, scholen en bedrijven extra activiteiten om aandacht te vragen voor laaggeletterdheid.

"Helaas is zo'n campagne nog steeds nodig", zegt Jan-Willem Heijkoop van Stichting Lezen en Schrijven. "We zien dat nog steeds veel mensen moeite hebben met de Nederlandse taal, waardoor ze moeilijker een baan vinden en behouden. Ook begrijpen ze bijvoorbeeld informatie van gemeenten of ziekenhuizen niet goed."

Als voorbeeld noemt hij het woord 'nuchter'. "Mensen krijgen te horen dat ze nuchter moeten zijn voor een operatie. Dan denken ze dat ze geen alcohol mogen drinken, maar wel gewoon mogen ontbijten. En dan kan vervolgens de operatie niet doorgaan."

Met de Week van Lezen en Schrijven hoopt Heijkoop dat laaggeletterdheid beter bespreekbaar wordt. "Het taboe, de schaamte, moet eraf."

Die schaamte waar Heijkoop het over heeft, speelt vooral bij mensen met Nederlands als moedertaal een grote rol. "Als samenleving gaan we er nog steeds van uit dat iedereen op school goed heeft leren lezen, schrijven en rekenen. Veel mensen met een taalachterstand schamen zich daarvoor. Ze denken dat ze de enige zijn, en weten niet dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen."

Problemen bij jongeren

Ook jongeren kampen met een taalachterstand. Dat kan allerlei redenen hebben, zoals leerproblemen of mentale problemen. Bij de 32-jarige Damla Ersöz uit Sittard begonnen de taalproblemen toen ze depressief werd.

Na een heftige gebeurtenis op haar 21e stopte ze met school. Ze kwam thuis te zitten en had weinig contact met andere mensen. Ook las ze geen boeken meer. Daardoor liep ze een taalachterstand op.

Later in het jaar komt er een groot onderzoek uit met nieuwe cijfers over laaggeletterdheid. Heijkoop verwacht dat de aantallen alleen maar stijgen. Dat heeft meerdere oorzaken, zoals vergrijzing en migratie. Ook komen steeds meer jongeren met een taalachterstand van school.

Het volledig oplossen van het taalprobleem lijkt een flinke kluif te worden. Volgens Heijkoop ligt er niet alleen een taak bij het onderwijs, maar moet iedereen in Nederland meehelpen. "Organisaties moeten eenvoudiger communiceren en daarnaast moet er goed (volwassenen)onderwijs aangeboden worden. En we moeten met z'n allen de mensen met een taalachterstand vinden en bereiken. Mensen moeten weten dat ze niet de enige zijn en dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen. En dat ze zich echt niet hoeven te schamen."

Ook Ersöz zet zich in om mensen met een taalachterstand te bereiken. Ze is na haar Nederlandse lessen aan de slag gegaan als Taalambassadeur voor de Stichting Lezen en Schrijven en is te gast bij allerlei bijeenkomsten en trainingen. Zo hoopt ze laaggeletterdheid zichtbaar te maken, en mensen te overtuigen van het belang van goede basisvaardigheden.

Extra makkelijke Flair

Om meer jongeren met taalproblemen te bereiken, heeft Stichting Lezen en Schrijven in samenwerking met tijdschrift Flair een speciale editie van het blad uitgebracht. De Flair - Extra makkelijk te lezen.

Die editie heeft een lager taalniveau en eenvoudige vormgeving. In interviews vertellen ervaringsdeskundigen over hun probleem. Ook Ersöz staat erin.

"Ik vind het geweldig om in de speciale Flair te staan", vertelt ze. "Dat is gewoon mijn verhaal. Ik hoop dat ik andere mensen ermee kan inspireren om ook terug naar school te gaan. Neem de stap, het maakt niet uit hoe oud je bent. Iedereen kan het. Geloof in jezelf en heb geduld met jezelf."

Vandaag en morgen trekken stevige buien over het land. Met name in het westen is er kans op zware (onweers)buien met plaatselijk veel neerslag. Volgens het KNMI kan er lokaal 75 millimeter vallen, met op een enkele plek zelfs kans op 100 millimeter. De hoeveelheden die in 24 uur in het westen kunnen vallen, komen in de buurt van wat er gemiddeld in heel september valt.

Er ontstaan zo grote verschillen in het land in de hoeveelheid regen die er gaat vallen. "Overal gaat het regenen, maar in het oosten valt ongeveer 5 tot 10 millimeter, terwijl het westen dus lokaal meer dan 75 millimeter kan krijgen", zegt NOS-weerman Marco Verhoef.

De meeste neerslag zal vannacht en in de loop van morgenochtend vallen, omdat dan de lucht het koudst is. "Daarbij kan ook onweer en hagel voorkomen", verwacht Verhoef. Vanwege dit alles geldt in het hele land op dit moment code geel.

Warm water in Noordzee

Dat er in de kustprovincies veel meer neerslag kan vallen is te verklaren. Marco Verhoef legt uit dat het onder meer te maken heeft met de watertemperatuur van de Noordzee. "Dat zeewater is nog vrij warm, met een temperatuur van 18 tot 20 graden, terwijl het boven land morgen maar 14 of 15 graden wordt. De bovenlucht, op zo'n 5 kilometer hoogte, is met -30 graden koud."

Door de grotere temperatuurverschillen boven zee, zullen daar grote en hogere wolken ontstaan, die meer regen met zich meebrengen dan boven land. Een tweede effect wat voor meer regen zorgt in de kustgebieden, is de zogenoemde kustconvergentie.

"De noordwestenwind boven zee is veel harder dan de westelijke wind boven land. Daardoor krijg je een ophoping van lucht langs de kust die nergens anders heen kan dan naar boven. Daardoor ontstaat er nog meer neerslag", aldus Verhoef.

De slechte vooruitzichten voor de komende dagen betekenen niet dat de herfst al zijn intrede heeft gedaan. "Het weekend wordt al beter. Volgende week zijn de dagen warmer, droger en zonniger."

Gesteggel tussen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het ministerie van Asiel en Migratie over het aantal mensen in Ter Apel heeft ertoe geleid dat de cijfers twee dagen niet zijn gepubliceerd.

In eerste instantie zei een COA-woordvoerder vandaag dat van het ministerie niet meer mocht worden gepubliceerd hoeveel mensen in het aanmeldcentrum in Ter Apel sliepen. Maar later kwam het COA daarvan terug.

Het was geen kwestie van mogen, klonk het toen. De cijfers, die inmiddels wel openbaar zijn gemaakt, moesten voor publicatie nog worden geanalyseerd, verklaarde het COA in tweede instantie.

Het gaat om het aantal mensen dat in Ter Apel overnacht. Die cijfers zijn een heet hangijzer, omdat in het aanmeldcentrum niet meer dan 2000 asielzoekers mogen verblijven.

Dat wordt met regelmaat overschreden en daarom stapte de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, begin deze maand opnieuw naar de rechter. Ook de afgelopen twee dagen waren het weer meer dan 2000 mensen, bleek vanmiddag. Van maandag op dinsdag sliepen er 2062 mensen op het terrein, de nacht erna 2073.

Discussie

De afgelopen maanden deelde het COA die cijfers dagelijks, maar sinds gisterochtend was dat dus niet meer gebeurd. "Er is inderdaad discussie over of we de cijfers zoals we die al geruime tijd over Ter Apel publiceren nu nog mogen blijven publiceren", zei de COA-woordvoerder daar in eerste instantie over. "Het hangt nu ergens tussen het COA en het ministerie."

Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie zegt achteraf relativerend dat er sprake moet zijn geweest van "een misverstandje" en "ruis op de lijn" tussen het ministerie en het COA.

Dwangsom

De rechter bepaalde eind januari al dat het COA een dwangsom van 15.000 euro moet betalen voor elke dag dat de bezetting boven de 2000 uitkomt. Die grens werd het grootste deel van de tijd overschreden, waardoor in juni het maximumbedrag van 1,5 miljoen euro werd bereikt.

Omdat verbetering uitbleef, kondigde de gemeente Westerwolde in de zomer aan opnieuw naar de rechter te stappen als er op 1 september nog steeds meer dan 2000 asielzoekers in Ter Apel verbleven.

Overigens hebben ook het COA en de gemeente de afgelopen tijd over de cijfers gesteggeld. Het COA gaat uit van de bezetting in de avond en de nacht, terwijl de gemeente ook naar de bezetting overdag kijkt. Dagelijks wordt een groep asielzoekers weggebracht om de nacht door te brengen in de buurt, terwijl ze overdag in Ter Apel verblijven.

De politie gaat vanaf morgen preventief fouilleren in delen van Vlissingen. Burgemeester Van den Tillaar heeft het Middengebied en een deel van het centrum aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Reden voor die beslissing zijn meerdere schietpartijen die de afgelopen maanden in de stad plaatsvonden. De maatregel geldt voor een half jaar.

Volgens de burgemeester leiden de incidenten tot onrust en gevoelens van onveiligheid onder inwoners. "Vlissingers hebben het recht om zich veilig te voelen", stelt hij. "Daarom kies ik er bewust voor om deze maatregel een half jaar te laten gelden. Het moet duidelijk zijn dat wapenbezit niet geaccepteerd wordt."

Door gebieden aan te merken als veiligheidsrisicogebied, mag de politie iedereen fouilleren. De burgemeester realiseert zich dat het een zwaar middel is, zegt hij, maar de openbare orde en veiligheid wegen op dit moment zwaarder.

Vlissingen werd dit jaar meerdere keren opgeschrikt door schietpartijen op straat. Zo was er vorige week donderdag een schietpartij op de Visodeweg, waarbij een dode viel en een andere persoon gewond geraakte.

Vier dagen eerder werd ook al een vrouw beschoten in de stad. Zij raakte gewond, drie verdachten werden later in Rotterdam aangehouden. Er zijn dit jaar al negen schietincidenten in de stad geweest, schrijft Omroep Zeeland.

Het ziet ernaar uit dat Nederland op korte termijn alsnog vaccins tegen mpox aan landen in Afrika zal doneren. Minister Agema van Volksgezondheid is daar eigenlijk tegen, omdat ze bang is dat Nederland dan zelf langere tijd onder "de veilige voorraad van 100.000 vaccins" zal komen.

Maar een Kamermeerderheid vindt dat het kabinet ruim 13.000 doses naar het getroffen gebied in Afrika moet sturen, zoals ook het RIVM heeft geadviseerd. Agema ontraadde een motie daarover, maar zal de Kamer wel volgen als die wordt aangenomen. Ook al is het volgens haar onverstandig om die motie te steunen, "de Kamer is uiteindelijk de baas", zei ze. De stemming is over twee weken.

'Ook in belang Nederland'

De motie (met als eerste ondertekenaar D66-Kamerlid Paulusma) wordt gesteund door een deel van de oppositie en ook regeringspartij NSC is ervoor. Die partijen benadrukken dat het ook in het belang van de gezondheid van Nederlanders is om gehoor te geven aan de oproep van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO om vaccins naar Afrika te sturen. Zo moet de verspreiding van het mpox-virus bij de bron worden aangepakt. Mpox heerst vooral in de Democratische Republiek Congo.

Agema zei onder meer dat andere landen samen al zo'n 4 miljoen vaccins hebben toegezegd en dat de WHO daarmee een half jaar vooruit kan. Volgens de minister zou Nederland later alsnog vaccins kunnen sturen. Ze heeft al nieuwe doses besteld, maar die zijn er pas volgend voorjaar.

Ook oude voorraad

In een soms stekelig debat ging het vaak over adviezen en cijfers en Agema verraste de Kamer met de erkenning dat Nederland ook nog een oude voorraad pokkenvaccins heeft. Kamerleden wilden weten wat dat voor haar afweging betekent.

De minister antwoordde daarop dat die voorraad "eerste generatie-vaccins" betreft, terwijl het WHO-verzoek sloeg op een "derde generatie". Volgens haar is de eerste generatie "een lastig vaccin met veel bijwerkingen" die in deze discussie geen rol hoeft te spelen. Hoeveel doses ervan zijn wil ze niet zeggen.

Onwaardig debat

Er was verder verbazing in de Kamer over het argument van Agema om een ruime voorraad aan te houden ook de "dreiging van kwaadwillenden" is die het virus kunnen verspreiden. Ze doelde daarmee op Rusland.

D66-woordvoerder Paulusma noemde het een "ongemakkelijk en onwaardig debat", Volgens haar is de Kamer overvallen door nieuwe feiten.

NSC-leider Pieter Omtzigt doet tijdelijk een stap terug, meldt hij in een bericht op X. "Het afgelopen jaar is buitengewoon intensief geweest en dat betekent dat ik, om gezondheidsredenen, de komende weken meer op de achtergrond werk en even minder in de spotlight."

Die stap terug is voor "de komende weken".

Nicolien van Vroonhoven zal namens NSC de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) doen, meldt Omtzigt. De APB is het debat volgende week na Prinsjesdag over de Miljoenennota. Van Vroonhoven was de nummer 2 van de lijst voor NSC en is de rechterhand van de NSC-leider.

Huilen

Onlangs verschenen er berichten over de manier waarop Omtzigt de gesprekken binnen de coalitie over de begroting zou hebben gevoerd. Anonieme bronnen meldden dat de NSC-leider in huilen was uitgebarsten en verschillende keren boos was weggelopen.

Omtzigt zelf ontkende die emotionele uitbarstingen niet. "Ik kom op voor mensen die in de knel zitten omdat hun situatie mij raakt en ik niet van teflon ben. Den Haag moet daar maar aan wennen", schreef hij op X.

EW Magazine meldt vandaag op gezag van bronnen binnen NSC dat organisatiepsycholoog Kilian Wawoe, een vertrouweling van Omtzigt, gevraagd was om een plan te maken om een tijdelijke opvolger aan te wijzen.

Functie elders

Ook in 2021 trok Omtzigt zich al een tijdje terug om gezondheidsredenen. Toen hij met een burn-out thuiszat, speelde ook nog de 'functie elders'-affaire. Bij de formatie bleek na veel gedoe dat premier Rutte hem weg wilde hebben uit de Tweede Kamer.

Omtzigt liet zich uiteindelijk zelfs vier maanden vervangen als CDA-Kamerlid. Bij zijn terugkeer stapte hij uit die fractie en ging als éénpitter verder.

Voor de Kamerverkiezingen van november 2023 richtte hij zijn eigen partij, NSC, op. Die haalde in één klap 20 zetels. Na een lange en moeizame formatie trad de partij toe tot het kabinet-Schoof.

Schrik bij collega's

Verschillende collega's van Omtzigt zijn verrast door zijn besluit om zich voorlopig niet in Den Haag te vertonen. "Ik schrik altijd als mensen dit soort signalen afgeven", zegt NSC-staatssecretaris Idsinga van Financiën.

PVV-leider Wilders laat op X weten dat hij alle begrip heeft voor Omtzigt. "Heel veel sterkte, rust goed uit", schrijft hij. Ook VVD-leider Yesilgöz wenst hem sterkte en beterschap.

Volgens BBB-leider Van der Plas heeft Omtzigt de andere fractievoorzitters over zijn stap geïnformeerd, kort voordat hij vanmiddag het nieuws naar buiten bracht. "Ik schrik daar wel van. Het is een hele terugslag voor hem, dat vind ik heel naar voor hem", zegt ze.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken en zijn Britse collega Lammy zijn in Kyiv voor overleg met Oekraïense leiders. Ze bespreken daar onder meer het gebruik van langeafstandsraketten tegen Rusland.

De ministers gingen per trein naar de Oekraïense hoofdstad. Voorafgaand aan de reis uitten Blinken en Lammy hun bezorgdheid over Iraanse steun aan Moskou. Blinken beschuldigde Iran ervan korteafstandsraketten te leveren aan Rusland, volgens de Amerikaanse minister "een bedreiging voor de Europese en wereldwijde veiligheid".

Met meer korteafstandsraketten kan Rusland Oekraïense steden dicht bij de grens of het front bestoken, naast de langeafstandsraketten die dieper in Oekraïens grondgebied worden ingezet. Daarnaast hebben de Oekraïense troepen en de bevolking sinds een paar maanden te maken met verwoestende zweefbommen, die volledige appartementencomplexen kunnen wegvagen.

De Oekraïense president Zelensky dringt daarom al enkele maanden aan op toestemming voor de inzet van langeafstandswapens. Daarmee kan Kyiv beter terugslaan. De zweefbommen worden vaak gelanceerd vanaf luchtmachtbases ver van de Russisch-Oekraïense grens. Oekraïne wil die aanvallen, maar mag dat momenteel niet doen met Amerikaanse raketten.

Angst voor escalatie

Sinds de Russische invasie in februari 2022 is de VS terughoudend geweest met het leveren van langeafstandswapens aan Kyiv en met toestemming geven voor de inzet ervan, uit angst dat het conflict verder zou escaleren.

Het Kremlin heeft meermalen gezinspeeld op de inzet van nucleaire wapens als Rusland wordt aangevallen. Ook andere landen die wapens leveren zijn voorzichtig. Het Verenigd Koninkrijk, dat Storm Shadow-langeafstandsraketten heeft geleverd, wil geen toestemming geven zonder goedkeuring van de VS.

Gisteren liet president Biden doorschemeren dat die lijn mogelijk losgelaten wordt. Gevraagd of de VS de beperkingen op het gebruik van langeafstandswapens door Oekraïne zou opheffen, zei Biden dat zijn regering "dat aan het uitwerken is".

Blinken zei voorafgaand aan zijn bezoek aan Kyiv dat de ministers "rechtstreeks van het Oekraïense leiderschap" willen horen over hun "doelstellingen en wat wij kunnen doen om die behoeften te ondersteunen".

Terwijl in Kyiv wordt gepraat, is Rusland begonnen aan een tegenoffensief in de regio Koersk om Oekraïense troepen terug te drijven. Die waren de streek begin augustus binnengevallen en hebben volgens Oekraïne een gebied van 1300 vierkante kilometer en zo'n honderd nederzettingen onder controle. Volgens een commandant van een Russische eenheid in Koersk hebben Russische troepen tien dorpen terugveroverd, maar de claims kunnen niet onafhankelijk worden bevestigd.

De Mexicaanse Senaat heeft definitief goedkeuring gegeven aan een ingrijpende hervorming van het rechtssysteem van het land. De belangrijkste verandering is dat rechters bij het hooggerechtshof direct worden verkozen door het volk. De hervormingen waren vorige week al door het Lagerhuis aangenomen.

De goedkeuring betekent een belangrijke overwinning voor de vertrekkende president Lopez Obrador, die de controversiële plannen altijd heeft verdedigd. Volgens de president zijn de hervormingen nodig om het vertrouwen van de Mexicanen in de rechterlijke macht te herstellen. Rechters worden regelmatig beschuldigd van corruptie en vriendjespolitiek.

Toen de hervorming in de Senaat besproken werd, drongen demonstranten het Senaatsgebouw binnen na berichten dat de partij van López Obrador genoeg stemmen zou hebben verzameld om het voorstel aangenomen te krijgen. Dat gebeurde toen bleek dat Miguel Angel Yunes van de oppositiepartij PAN voor een meerderheid zorgde die nodig was om de constitutionele hervorming door te voeren.

Beelden van de bestorming van het Senaatsgebouw:

In Mexico waren al weken protesten gaande tegen de hervormingen van de scheidend president, die komende maand wordt opgevolgd door partijgenoot Sheinbaum. Zo'n 1700 rechters hebben drie weken geleden voor onbepaalde tijd hun werk neergelegd, evenals duizenden rechtbankmedewerkers.

Zij vrezen dat machtige drugskartels meer invloed kunnen gaan uitoefenen op het gerechtelijk systeem als de bevolking rechters gaat kiezen. De georganiseerde misdaad zou bijvoorbeeld het stemgedrag van mensen kunnen sturen, waarschuwen ze. Ook bestaat de angst dat de politiek bij gekozen, mogelijk onervaren rechters een grotere invloed op de rechterlijke macht krijgt.

De hervormingen zijn overigens breder dan de invoer van een kiessysteem voor rechters. De regering wil ook een aantal onafhankelijke toezichthouders afschaffen. En bestuurders van de Mexicaanse kiesraad moeten volgens het plan straks eveneens worden gekozen.

In goede banen leiden

De belangrijkste handelspartners van Mexico, de Verenigde Staten en Canada, hebben gewaarschuwd dat de hervormingen het USMCA-handelsverdrag van de landen zou kunnen schaden. De VS en Canada zeggen dat sommige van de hervormingen de positie van Mexico als aantrekkelijk handelsland zouden kunnen schaden.

Ook zouden investeringen door die landen in Mexico om dezelfde reden onder druk komen te staan. López Obrador deed die woorden af als bemoeienis met binnenlandse aangelegenheden.

Eind augustus voegde de Verenigde Naties zich bij de organisaties en landen die kritiek hadden op de Mexicaanse hervormingen. Maar ondanks alle interne en buitenlandse protesten zijn de hervormingen nu toch goedgekeurd.

De penningmeester van de jongerenorganisatie van het CDA heeft bijna een ton uit de kas gehaald, meldt het CDJA op zijn eigen website. De jongerenorganisatie heeft de penningmeester de wacht aangezegd en aangifte gedaan van verduistering.

In totaal is er 96.000 euro van de rekening van de jongerenorganisatie verdwenen. Dat gebeurde in het tijdsbestek van een paar dagen, half juli.

Op de rekening van de jongerenorganisatie stond tijdelijk een groter bedrag dan normaal, omdat een oud-verkiezingsfonds van het CDJA net was opgeheven, meldt de organisatie. "Van deze tijdelijke en uitzonderlijke situatie is gebruikgemaakt."

Boilerroomfraude

Het CDJA schrijft dat de penningmeester als verweer had dat ze slachtoffer was van boilerroomfraude, een vorm van fraude waarbij mensen benaderd worden om te beleggen in een project dat later niet blijkt te bestaan.

Nadat er geld is overgemaakt worden slachtoffers onder druk gezet om steeds meer geld te storten. Het CDJA noemt dat "vanzelfsprekend geen enkele rechtvaardiging om geld te onttrekken" aan de vereniging. De CDA-jongerentak en de oud-penningmeester proberen een betalingsregeling te treffen "voor de terugbetaling van het volledige bedrag".

Subsidie

Het bestuur van het CDJA is "geschrokken", maar zegt dat de gang van zaken geen gevolgen heeft voor alle plannen voor dit jaar, omdat de vereniging genoeg geld in reserve heeft. "Alle geplande activiteiten gaan gewoon door."

Jongerenorganisaties van politieke partijen krijgen jaarlijks subsidie via het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het CDJA kreeg in 2022 bijvoorbeeld zo'n 90.000 euro.

Een jurk in de kleur 'champagne'. Dat is inbreuk op de beschermde naam van onze mousserende wijn, zo vinden champagneproducenten uit Frankrijk. Zodoende probeerden zij in een kort geding bij de rechtbank in Den Haag een partij jurken uit de handel te halen. Tevergeefs. Want champagne ís ook een kleur, zo staat in het vonnis.

De zaak kwam aan het rollen nadat de Nederlandse douane op 30 mei een zending van het merk Cult Gaia in beslag had genomen. Naast de maat, vermeldden de labels ook de kleur van de jurken: champagne. "Mag dat wel?", vroeg de douane aan het Comité Interprofessionnel du vin de Champagne, een Franse belangengroep die misbruik van de aanduiding 'champagne' probeert te voorkomen.

Champagne is sinds 1927 in Frankrijk geregistreerd als een beschermde naam. Sinds 1973 is dat ook zo in Europa. Hierdoor mogen alleen geregistreerde wijnboeren uit de gelijknamige regio in Noordoost-Frankrijk hun mousserende wijn deze naam meegeven. Het Champagne Comité staat erom bekend sinds jaar en dag wereldwijd fel op te te treden tegen misbruik van de naam.

Beige, camel, crème, café latte of karamel?

Maar champagne is ook een kleur, stelt de jurkenmaker. En naast de maat, verwacht een koper ook de kleur op het label van een kledingstuk.

De Franse belangenclub betoogde in het kort geding dat ook gekozen kan worden voor beige, ecru, camel, crème, zand, café latte of karamel. Omdat champagnewijnen gemaakt worden in verschillende tinten, van bijna wit tot zalmroze, zou de kleur champagne helemaal niet bestaan. Het is profiteren van het merk champagne, vinden de Fransen.

Maar toen de rechter het Nederlandse en het Franse woordenboek erop nasloeg bleek dat champagne als bijvoeglijk naamwoord wel degelijk de omschrijving van een kleur is.

Alleen als zelfstandig naamwoord is champagne volgens Van Dale "een (wit­te) mous­se­ren­de wijn­soort". De rechter verwacht niet dat kopers van een jurk door de kleurnaam champagne zullen denken dat de kwaliteit van het kledingstuk dezelfde hoge standaard heeft als de gelijknamige Franse topwijn.

En dus mogen de jurken gewoon worden verkocht, oordeelt de rechter, in de originele kleur 'champagne'.

De Franse justitie zegt dat er tijdens de Olympische Spelen in Parijs drie aanslagen zijn verijdeld.

Volgens de openbaar aanklager wilden onbekenden in Saint-Etienne een aanslag plegen op cafés rond het voetbalstadion. In Parijs zouden er plannen zijn geweest om aanslagen te plegen op Israëlische doelen. Daarbij zouden Israëlische sporters geen doelwit zijn, maar het zou gaan om 'vertegenwoordigers' van de Israëlische overheid. Tot slot waren er volgens justitie twee mannen in de omgeving van Bordeaux die ook een aanslag wilden plegen tijdens de Spelen.

"Alle verdachten zijn aangehouden en aangeklaagd. Het gaat om vijf personen, onder wie een minderjarige", zei Olivier Christen, de hoogste baas van de antiterreureenheid van de Franse justitie. Het is nog onbekend wanneer de vijf terecht zullen staan en wat de precieze aanklacht is.

Eerder meldde de Franse pers al dat een Tsjetsjeen was opgepakt die in Saint-Etienne wilde toeslaan. De man zou een moslimextremist zijn. Over de twee andere pogingen tot aanslagen zijn nu geen details bekend. Wel werd eerder al gemeld dat ten westen van Parijs een jongen was opgepakt "die aanslagen op joden wilde plegen tijdens de Olympische Spelen".

Intensieve samenwerking

Aanklager Christen zegt dat de Franse veiligheidsdiensten, politie en justitie zich maandenlang intensief hebben voorbereid op de Spelen. Daarbij werd ook samengewerkt met inlichtingendiensten in het buitenland.

Potentiële verdachten die iets zouden kunnen uitrichten tijdens de Spelen zijn daarbij in kaart gebracht. Met hen werd een gesprek gevoerd. Ook zijn er huiszoekingen gedaan. "In 2024 hebben we tot nu 936 huisbezoeken afgelegd. Ter vergelijking: in 2023 waren dat er 153", zegt de hoogste baas van de antiterreureenheid.

Christen noemt de aanpak succesvol. "Er was een optimale veiligheid. Dankzij ons werk is er tijdens de Spelen geen terreuraanslag gepleegd."

Onduidelijkheid over sabotageactie spoor

De sabotageacties aan het Franse spoor, de nacht voor de openingsceremonie, zijn door justitie niet aangemerkt als 'terreur'. Vooralsnog is er nog steeds niet duidelijk wie er toen op verschillende plekken in het land kabels doorknipten en zo het treinverkeer urenlang stil legden.

Er zit zand in de motor van het boegbeeld van de Duitse industrie. Autofabrikant Volkswagen, waar ook de merken Audi, Skoda en Seat onder vallen, verkoopt steeds minder auto's. Daarmee begint de winst steeds verder te dalen. De top van het bedrijf grijpt in: vanaf juli volgend jaar wil de leiding personeel ontslaan en mogelijk zelfs fabrieken sluiten.

Het nieuws is een klap voor de Duitse industrie. Bij Volkswagen werken in Duitsland bijna 300.000 mensen. De autofabrikant wil als eerste makkelijker van tijdelijk personeel in die fabrieken afkomen. Om die reden zegt de fabrikant eenzijdig een langlopende overeenkomst met de vakbond op. Deze afspraak zou werknemers met tijdelijke contracten juist moeten beschermen.

Eerder kondigde het bedrijf al een grote reorganisatie aan. De topman dreigt zelfs met het sluiten van fabrieken in Duitsland, wat voor het eerst zou zijn in het bestaan van de autobouwer. De vakbonden reageren gebrand en zelfs bondkanselier Olaf Scholz zag zich genoodzaakt in gesprek te gaan met de top van het bedrijf.

Elektrisch rijden

Volkswagen is de verkoopdip als gevolg van corona nog altijd niet te boven gekomen. Ook kampt de onderneming met hoge kosten. De prijzen van energie en staal zijn weliswaar weer gedaald, maar met name in Duitsland worden veel loonkosten gemaakt. De 296.134 mensen die in Duitsland werken vormen bijna de helft van het totale personeelsbestand.

Daarnaast heeft het bedrijf moeite om de concurrentie op het gebied van elektrisch rijden aan te gaan. Er komen niet alleen meer elektrische auto's uit China naar Europa; andersom lukt het Volkswagen ook minder goed dan een paar jaar geleden om auto's aan de Chinezen kwijt te raken.

Volkswagen heeft op het moment moeite om voldoende te investeren, zegt Rico Luman, sectoreconoom transport en automotive van ING: "Er zijn veel nieuwe concurrenten, met name Chinese fabrikanten die marktaandeel winnen. Volkswagen wil die transitie naar elektrisch goed doormaken, maar dat lukt ze niet met het huidige kostenniveau."

100 productielocaties wereldwijd

Het sluiten van Volkswagenfabrieken in Duitsland ligt gevoelig. Het is niet eerder in de geschiedenis gebeurd. Er is politieke druk, zoals bleek uit het gesprek met Scholz, en de Duitse vakbonden zeggen dat ze gedwongen ontslagen niet zullen accepteren.

Volkswagen heeft meer dan 100 productielocaties wereldwijd. Daarom kan het bedrijf volgens Luman het tij nog wel keren: "Het kan ook een herschikking zijn binnen het concern. Het bedrijf heeft mogelijkheden de productie naar andere continenten te verplaatsen. Maar ook binnen Europa, bijvoorbeeld in Oost-Europa, zijn er mogelijkheden om goedkoper te produceren."

Ook in Nederland

De tegenwind in Duitsland wordt ook over de grens gevoeld. De Nederlandse autosector maakt veel onderdelen voor Volkswagen en andere Duitse autofabrikanten. "90 procent van wat we hier maken is voor de export", zegt Albie van Buel, directeur Automotive bij de RAI Vereniging. "En daarvan gaat 45 procent naar Duitsland."

Vorig jaar veerde de vraag op bij de Nederlandse toeleveranciers, zegt Van Buel. "Maar de berichten van Volkswagen zijn een eerste stap de andere kant op." Voor komende tijd is dan ook de verwachting dat de vraag terugloopt. "Met name bij bedrijven die onderdelen maken voor auto's met een verbrandingsmotor."

In Rotterdam is vanochtend een containerschip tegen de Willemsbrug gevaren. Daardoor zijn meerdere containers in het water gevallen. Het is nog niet duidelijk wat de schade aan de brug of het schip is.

De botsing gebeurde rond 08:45 uur. Ooggetuigen zeggen tegen Rijnmond dat er een enorme knal te horen was. "Ik zie het schip gewoon doorvaren. Hij is niet eens gestopt. Het kan niet zijn dat hij het niet gemerkt heeft. Het was een enorm geluid, echt niet normaal. Een langdurig schurend geluid", zei een van hen.

Van het schip vielen vijf containers in het water. Die containers dreven in de richting van de Van Brienenoordbrug. "Het eerste schip dat erachter voer, moest echt een noodstop maken", gaat de ooggetuige verder. "De containers kwamen recht op 'm af." Het is niet duidelijk wat er in de containers zit.

De containers dreven her en der in het water:

Het schip is inmiddels aangemeerd, vertelt een woordvoerder van Havenbedrijf Rotterdam aan de omroep. "Vier containers zijn veiliggesteld. Eén container is gezonken maar gelokaliseerd," zegt de woordvoerder. "De schipper wordt gehoord. Mogelijk heeft hij de hoogte van de brug verkeerd ingeschat. Er is schade aan de brug maar hoe erg die is, is nog niet bekend."

De leeftijd waarop kinderen prikken krijgen verandert volgend jaar. De vaccinatie tegen mazelen wordt vervroegd en de dktp-prik verlaat. De GGD tuigt een grote inhaaloperatie op voor kinderen die hierdoor uit de pas lopen.

In het huidige Rijksvaccinatieprogramma krijgen kinderen hun tweede bmr-prik tegen bof, mazelen en rodehond, als ze 9 zijn. Dat verschuift naar de leeftijd van 3 jaar, ongeveer twee jaar na de eerste prik. De voornaamste reden om de vaccinatie ver naar voren te halen is om kinderen beter te beschermen tegen mazelen voordat ze naar school gaan.

Het RIVM waarschuwde eerder dit jaar voor een mazelenuitbraak vanwege de lage vaccinatiegraad. Om uitbraak van de ziekte te voorkomen, is een vaccinatiegraad van minstens 95 procent nodig, maar die is nu gedaald tot onder de 90 procent. Dit was echter niet de reden om de prik naar voren te halen. De Gezondheidsraad adviseerde al twee jaar geleden om het vaccinatieprogramma aan te passen op basis van nieuwe inzichten.

Het RIVM hoopt wel dat de vaccinatiegraad zal toenemen door de bmr-prik eerder te geven. "Dit geldt vooral voor mazelen, de ziekte die zich snel verspreidt. Door de prik voortaan op de consultatiebureaus te geven, waar 95 procent van de ouders komt, verwachten we dat meer kinderen worden gevaccineerd", zegt Jeanne-Marie Hament van het RIVM in het NOS Radio 1 Journaal.

Polio

De dktp-prik tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio, gaat van vier naar vijf jaar. De bescherming tegen polio wordt eruit gehaald en komt pas terug bij de herhaalprik, die kinderen voortaan op 14-jarige leeftijd krijgen.

"Bescherming tegen polio zit al een aantal keer in de cocktails die kinderen krijgen als ze onder de 1 jaar zijn. De Wereldgezondheidsorganisatie geeft aan dat dit meer dan voldoende is. Daarom hebben we gezegd: als er eentje uit kan op een verstandig moment, dan doen we dat", zegt Hament.

Grote aanpassing

Het op de schop gooien van van het vaccinatieprogramma is ingrijpend voor consultatiebureaus en GGD's. Naast de prikmomenten aanpassen, is er ook een grote inhaaloperatie nodig voor kinderen die niet meer in de pas lopen. Ouders krijgen volgende week een brief over de veranderingen.

De Democratische presidentskandidaat Kamala Harris wordt gezien als de winnaar van het debat tussen haar en de Republikein Donald Trump. De huidige vicepresident van de Verenigde Staten lijkt ook winst te hebben geboekt in hoe de Amerikaanse kiezer over haar denkt, al zijn de uitkomsten nog pril en de verschillen niet groot.

Volgens verschillende Amerikaanse media en het Amerikaanse publiek kwam Harris beter uit het debat. Volgens Politico was Harris de overduidelijke winnaar en uit een snelle CNN-enquête onder geregistreerde kiezers die het debat bekeken, kwam Harris als winnaar uit de bus: 63 procent wees naar Harris, en 37 naar Trump. Voorafgaand aan het debat waren dezelfde kiezers precies gelijk verdeeld over de verwachting welke kandidaat sterker zou presteren.

Ook de conservatieve nieuwszender Fox News noemt haar de duidelijke winnaar van het debat, maar had tegelijkertijd kritiek op de moderatoren, die de uitspraken van de twee presidentskandidaten factcheckten.

Harris werd bijgestaan "door twee moderatoren van ABC News die blijkbaar de behoefte voelden om vrijwel alles wat de voormalige president zei te factchecken", meldt columnist Doug Schoen, die daarna meteen de kanttekening maakt dat er nog niets bepaald is. "Hoewel Harris naar mijn mening duidelijk het debat heeft gewonnen, is het helemaal niet duidelijk dat dit debat, slechts 56 dagen voor de verkiezingen, een fundamentele invloed zal hebben op de uitkomst van 5 november."

Hoewel het een momentopname betreft, heeft Kamala Harris, die voor veel Amerikanen nog een onbekende is, wel haar visitekaartje af kunnen geven. "De vraag was op voorhand: is ze wel competent genoeg?", zegt Amerika-kenner Kenneth Manusama in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik denk dat ze duidelijk heeft laten zien dat ze op het debatpodium hoorde en dat ze ook presidentieel was."

Bekijk hier een samenvatting van het debat:

Harris wist Trump ook af en toe uit de tent te lokken, zegt Manusama. "Het probleem met Trump is dat hij genoeg had om Harris aan te vallen. Zodra je hem op zijn ego gaat bespelen, dan kan hij zich helaas niet inhouden en vervalt hij in defensieve opmerkingen en komt hij niet toe aan zijn eigen verhaal."

Ook zei Harris dat Trump heulde met dictators als Poetin, dat hij er zelf één wilde zijn, en dat mensen als Poetin hopen dat Trump opnieuw president zou worden. "Ze zette zichzelf vervolgens neer als een sterke leider die wel zou optreden tegen tegen dit soort dictators. En dat is iets waar gematigde Republikeinen en onafhankelijke kiezers naar kijken: hoe doet ze het op buitenlandbeleid?"

Huisdieren eten

Wat volgens Manusama wel opviel, is dat de ABC News-presentatoren wat kritischer waren richting Trump: "Dat ligt een beetje aan wat Trump allemaal zegt, ze moesten hem factchecken. Maar een paar keer hadden ze wel kritischer kunnen zijn richting Harris, en doorvragen, bijvoorbeeld op het Israël-Gaza dossier."

Zowel Harris als Trump ontweek vragen, waarbij Trump probeerde het debat richting het onderwerp immigratie te sturen, zag Manusama. "Maar ja, dan komt hij met een verhaal over de huisdier-etende immigranten in Springfield. Dat komt dan ook niet helemaal aan en zeker niet als je dan vervolgens ook nog wordt gefactcheckt door de moderatoren."

Bekijk die uitspraak en de correctie van de moderator:

Het debat was ook belangrijk voor de presidentskandidaten om de zwevende kiezers voor zich te winnen. Daarin is Trump volgens Manusama niet geslaagd. "Donald Trump heeft nu denk ik al problemen om zijn eigen kernsupporters goed aan te spreken en te zorgen dat die gaan stemmen. En ik heb eerlijk gezegd geen enkele handreiking gehoord richting de gematigde Republikeinen, onafhankelijke kiezers of laat staan een Democraat."

Popster Taylor Swift heeft haar steun uitgesproken voor de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris, na Harris' debat met Donald Trump afgelopen nacht. Op Instagram noemt ze Harris een "standvastige en getalenteerde leider". De steunbetuiging van Swift is waarschijnlijk de belangrijkste die Harris tot nu toe uit de culturele sector heeft gekregen.

Swift schrijft aan haar 280 miljoen volgers dat de VS "zoveel meer kan bereiken als het geleid wordt met kalmte in plaats van chaos". Ze roept haar fans, die ook wel 'Swifties' worden genoemd, niet expliciet op om ook op Harris te stemmen. "Ik heb mijn onderzoek gedaan en mijn keuze gemaakt. Jullie onderzoek is aan jullie en de keuze is aan jullie om te maken." In 2020 sprak Swift haar steun uit aan toenmalige presidentskandidaat Joe Biden.

De Democraten zoeken al langer naar de steun van Swift, zegt Amerikadeskundige Kenneth Manusama. "Ze is een enorm cultureel fenomeen geworden en heeft veel invloed op sommige gemeenschappen. Met de steun van Swift hebben Democraten er miljoenen volgers bij, bijvoorbeeld 18-jarigen die voor de eerste keer mogen stemmen."

Bekijk hier de post op Instagram van Taylor Swift:

'Kinderloze kattenvrouw'

Op de foto die Swift plaatst is ze samen met haar kat te zien. Ze ondertekende de post als "kinderloze kattenvrouw", een verwijzing naar JD Vance, de running mate van Trump, die in een interview sommige Democraten "een stel kinderloze kattenvrouwen" noemde.

Swift sprak ook haar waardering uit voor Tim Walz, de running mate van Harris. "Hij zet zich al tientallen jaren in voor lhbti-rechten, ivf en het recht van een vrouw om over haar eigen lichaam te beschikken."

Swift gaat ook in op een afbeelding die gegenereerd was met kunstmatige intelligentie, waaruit zou blijken dat Swift Trump steunt. Trump postte die afbeelding vorige maand. Swift zegt nu dat die afbeelding haar "angst voor AI en misinformatie heeft gevoed". "Mede daardoor heb ik besloten dat ik volledig transparant wil zijn over wat ik deze verkiezingen wil als stemgerechtigde. De beste manier om misinformatie te bestrijden, is met de waarheid."

Kleine marges

Hollywood heeft doorgaans invloed op de verkiezingen in de VS. In juli riep George Clooney Biden op om zich terug te trekken als presidentskandidaat. "Dat zou ook een rol hebben gehad bij Bidens beslissing, het was bijna de druppel die de emmer deed overlopen", zegt VS-deskundige Manusama.

Tijdens de tussentijdse verkiezingen riep Swift haar volgers op om zich te registeren. "Binnen 24 uur registreerden zich duizenden mensen, dat had echt een meetbaar effect."

Op sociale media wordt beweerd dat het nu voorbij is voor Trump, maar volgens Manusama is dat "enorm overdreven". Desondanks denkt hij wel dat de steunbetuiging "zeker bij deze presidentsverkiezingen, die om kleine marges draait", invloed kan hebben.

In een recente peiling van The New York Times en Siena College gaan Harris en Trump nek aan nek. Volgens de krant zijn er veel kiezers die nog geen duidelijk beeld hebben van waar Harris voor staat. De peiling was afgenomen voor het debat tussen de twee.

In een autobedrijf in Oosterhout, ten noorden van Nijmegen, heeft een grote brand gewoed. Inmiddels is de brand onder controle. Er raakte niemand gewond, meldt de veiligheidsregio.

Rond 04.30 uur kwam de eerste melding van de brand aan de Rietgraafsingel binnen. De brand ontstond aan de achterkant van het bedrijf. Volgens Omroep Gelderland gaat het om een bedrijf dat dure auto's verkoopt.

De brandweer was met groot materieel aanwezig om het vuur te bestrijden. Zo werd onder meer vanuit een hoogwerker geblust. Een woordvoerder van de veiligheidsregio zei vanochtend tegen Omroep Gelderland dat de brand vooralsnog alleen woedde aan de achterkant van het gebouw en niet in de showroom. Hoe het vuur is ontstaan is niet bekend.

Bij de brand kwam vanochtend veel rook vrij. Daarom is een NL-Alert verstuurd voor delen van Oosterhout, Bemmel en Elst. Inwoners werd geadviseerd om ramen en deuren te sluiten en ventilatie uit te zetten. Zo'n drie uur later meldde de veiligheidsregio dat de rook weer afnam. Het NL-Alert werd daarop weer ingetrokken.

De rust in de VVD is teruggekeerd nu de onvrede over samenwerking met de PVV lijkt te zijn verdwenen. Partijleider Dilan Yesilgöz kon gisteren vol overtuiging met PVV-leider Wilders optrekken met de roep om meer grenscontroles. En ze kan met een gerust hart de presentatie van het regeerprogramma van kabinet aanstaande vrijdag tegemoetzien. Het zal haar partij niet meer verdelen.

Het rommelde volop in de VVD, vlak voor de zomer. Prominente liberalen maakten geen geheim van hun principiële bezwaren tegen de samenwerking met de PVV. Er kwam zelfs een heuse petitie waarin de partijtop de opdracht kreeg de liberale grenzen te bewaken. De afzenders ervan stonden recht tegenover andere VVD'ers die juist wilden dat de VVD een gewoon kabinet ging vormen met Geert Wilders. In die hoek van de partij vonden ze de gedoogconstructie die Yesilgöz zei te willen maar niks.

Voor Yesilgöz was het een balanceeract: als ze naar links zou buigen had ze met de rechtse VVD'ers een probleem, als ze in een gewoon kabinet met Wilders zou stappen had de andere kant daar moeite mee gehad.

Bloedhete zaal

Maandagavond kwamen VVD'ers voor het eerst bij elkaar sinds die onrustige maanden om in gesprek te gaan met Yesilgöz. Zo'n 150 mensen hadden er een avond in een bloedhete zaal in Amersfoort voor over. En in die hete zaal gebeurde iets verrassends. Van principiële bezwaren tegen de samenstelling van het kabinet was niks meer te merken.

Natuurlijk waren er wel vragen: over de langstudeerboete en de energietransitie, over het zzp-beleid en de belasting op vakantieparken maar er kwam niet één vraag of opmerking over eventuele nadelen van de coalitie met de PVV. Sterker nog, het woord PVV viel nauwelijks. Welgeteld één keer: nota bene toen een VVD'er wilde weten of het niet een beetje sneller kon met dat migratiebeleid zodat het onderwerp niet geclaimd kon worden door de PVV. Eén keer, daar bleef het bij want Yesilgöz vermeed in haar antwoord de naam te noemen.

VVD'ers zijn pragmatisch, was in Amersfoort te horen: nu het kabinet er eenmaal zit moet er maar het beste van gemaakt worden. En misschien kan er nu eindelijk iets gebeuren om de problemen met migratie op te lossen, hopen ze. De achterban van de VVD is over migratie immers behoorlijk eensgezind en de redenering van Yesilgöz dat in deze coalitie eindelijk gedaan kan worden wat in de vorige kabinetten met linkse partijen steeds niet lukte slaat wel aan.

Twijfels over rol Omtzigt

Bovendien begint haar achterban zich af te vragen waar de instabiliteit in de coalitie echt zit. Klopt de verwachting wel dat vooral de PVV voor instabiliteit zou zorgen? Sinds de gebeurtenissen van de laatste weken hebben VVD-leden ook twijfels over NSC en de rol van Pieter Omtzigt.

Hun eigen partijleider kreeg een paar maanden geleden hooguit nog het voordeel van de twijfel maar in Amersfoort zijn ze dik tevreden. Het hoofdlijnenakkoord heeft een heel groot VVD-gehalte bij de thema's die belangrijk zijn, de migratieplannen van de VVD zijn één-op-één overgenomen en het beheer van de schatkist is in liberale handen.

De avond in Amersfoort smaakt kennelijk ook naar meer: de komende maanden gaat Yesilgöz op tournee door het land om haar leiderschap te verstevigen.