Aggregator

KLM-toestel in Gothenburg van baan geraakt tijdens taxiën

3 months 2 weeks ago

Een KLM-toestel is in het Zweedse Gothenburg tijdens het taxiën van de baan geraakt. De 124 passagiers en 6 bemanningsleden zijn ongedeerd gebleven en hebben het toestel via een trap verlaten.

Het toestel zou als vlucht KL1152 naar Amsterdam vliegen. Tijdens het taxiën naar de startbaan raakte het neuswiel, aan de voorkant van het vliegtuig, van de baan. Dat kwam daardoor in het gras terecht.

Volgens een woordvoerder van KLM was er sprake van winterse omstandigheden, maar is het nog onduidelijk of dat ook de oorzaak is geweest. Dat wordt nu onderzocht. Het toestel is inmiddels weggesleept.

Er is een ander vliegtuig onderweg naar Gothenburg om de passagiers alsnog naar Amsterdam te brengen.

Raad van State: opvang voor derdelanders uit Oekraïne stopt op 4 maart 

3 months 2 weeks ago

De tijdelijke bescherming van derdelanders eindigt op 4 maart dit jaar. Dat heeft de Raad van State bepaald in een zaak die was aangespannen tegen de Staat. Na deze datum hebben derdelanders geen recht meer op verblijf in Nederland op grond van de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Ook oordeelde de Raad dat de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de tijdelijke bescherming te vroeg heeft stopgezet.

Derdelanders zijn mensen die in Oekraïne een tijdelijke verblijfsvergunning hadden en naar Nederland zijn gevlucht voor de oorlog. Ze werkten of studeerden in Oekraïne. In Nederland zijn ongeveer 2750 derdelanders.

Richtlijn tijdelijke bescherming

De Richtlijn Tijdelijke Bescherming is aan het begin van de eeuw ingesteld door de Europese Unie. Doel was dat mensen die op de vlucht zijn hulp krijgen en tegelijk de asielsystemen in de lidstaten niet te veel belasten. Mensen die eronder vallen hebben recht op opvang, medische zorg, onderwijs en werk.

Het is aan de Europese Raad om te bepalen of de tijdelijke bescherming in werking treedt en voor hoe lang. In maart 2022, na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, gebeurde dat voor het eerst.

In de begindagen van de oorlog was er vanuit Europa bepaald dat die richtlijn gold voor iedereen die vanuit Oekraïne was gevlucht. Vlak daarna werd besloten dat de richtlijn alleen opgaat voor iedereen met de Oekraïense nationaliteit en mensen met een permanente Oekraïense verblijfsvergunning. De lidstaten mochten zelf beslissen of derdelanders ook onder de richtlijn vielen.

Nederland stelde zich ruimhartig op en zei destijds dat iedereen die uit Oekraïne vluchtte onder deze beschermingsrichtlijn zou vallen. Derdelanders dus ook. Hierdoor kregen zij, net als vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit, onderdak in de gemeentelijke opvang en mochten zij aan het werk.

Aanwijzingen van misbruik

Maar na aanwijzingen dat mensen misbruik maakten van de regeling besloot de overheid de rechten van niet-Oekraïners stop te zetten. De opvang zou daardoor per 4 september 2023 komen te vervallen. Daarop stapte een aantal derdelanders naar de rechter. Sommige rechters stelden hen in het gelijk, anderen oordeelden dat het kabinet het verblijfsrecht wel mocht intrekken.

Vanwege die tegengestelde uitspraken werden de zaken voorgelegd aan de hoogste bestuursrechter, de Raad van State. Die oordeelt nu dat de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid het verblijfsrecht vorig jaar niet op eigen gezag kon stopzetten omdat deze groep sowieso tot maart van dit jaar onder de Europese regeling viel.

Met deze uitspraak is er nu definitief duidelijkheid over de positie van deze groep vluchtelingen. Per maart moeten zij Nederland verlaten. Vluchtelingenwerk zegt dat dit niet de uitspraak is die zij derdelanders hadden gegund. "Hun leven staat opnieuw op z'n kop."

Geen plek

De derdelanders kunnen een aanvraag indienen voor een verblijfsvergunning op grond van bijvoorbeeld asiel. Een deel van hen komt uit landen die de overheid beschouwt als veilig, wat de kans op inwilliging klein maakt.

De Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) laat weten dat Nederland geen mogelijkheid heeft om de derdelanders op te vangen als zij asiel aanvragen. "We hebben geen ruimte, dat is duidelijk. We hebben nu al capaciteitsproblemen. Het gaat om een groot aantal. Als de derdelanders morgen voor de deur staan hebben we geen plek voor ze", zegt een woordvoerder.

Deze groep vluchtelingen bevindt zich nu nog in de gemeentelijke opvang en het is niet duidelijk wat er precies gaat gebeuren na 4 maart. De betrokken instanties zoeken dat nu uit. "Totdat die duidelijkheid er is, verandert er niets aan de huidige opvang en regelingen", meldt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

OVV na botsing watertaxi en rondvaartboot: meer regie op het water nodig

3 months 2 weeks ago

Er is meer regie en professionalisering nodig om de drukte op het water in het centrum van Rotterdam in goede banen te leiden. Dat stelt de Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) naar aanleiding van het onderzoek naar de botsing tussen een watertaxi en een rondvaartboot op de Nieuwe Maas bij de Erasmusbrug in de zomer van 2022.

"Zeeschepen, binnenvaartschepen, passagiersschepen, pleziervaart en watertaxi's varen kriskras door elkaar", zegt de OVV. "Veilig personenvervoer over het water kan alleen als alle schippers zich bewust zijn van hun vaargedrag, als de vaarweg duidelijker ingericht is en als iedereen zich aan de regels houdt."

De boot lag na het ongeluk ondersteboven in het water en kon met behulp van een andere watertaxi weer voor een deel worden omgekeerd. Daarna konden de zes opvarenden, onder wie een kind, uit het water worden gered.

De twee boten botsten op 21 juli 2022 op elkaar:

Procedures naleven

Zowel de gezagvoerder van de rondvaartboot als de schipper van de watertaxi zeggen dat ze elkaar niet (op tijd) hadden gezien. Daar heeft het passeren van een ander passagierschip tussen hen in mogelijk aan bijgedragen.

Ook was de informatie op de systemen aan boord die onder andere de positie en snelheid van andere schepen laten zien "niet (goed) beschikbaar" voor beide schepen. "Vastgesteld is dat AIS (Automatic Identification System) en radar in de omgeving van de Erasmusbrug enigszins vertraagd is en dat de watertaxi's lastig te zien zijn op de radar."

De OVV concludeert verder dat er verschillende procedures niet zijn nageleefd door de schippers van de watertaxi en de rondvaartboot. Zo voer de watertaxi in het midden van de vaarweg, wat niet de bedoeling was. Daarnaast blijkt dat schippers de instructies van Watertaxi Rotterdam om haaks het water over te steken regelmatig niet naleven. Dat gebeurde ook in dit geval.

Ook had de gezagvoerder van de rondvaartboot zijn vertrek vanaf de aanlegsteiger van het rondvaartbedrijf Spido, vlak bij de Erasmusbrug, moeten melden. Nu was de watertaxi daar niet van op de hoogte.

Wat de OVV verder opviel, is dat de schippers naast het varen "op cruciale momenten ook andere, mogelijk afleidende, taken uitvoeren". Voor die taken is op een watertaxi de schipper het enige bemanningslid.

"Er zijn op dit moment te weinig eisen aan kleine snelle motorboten die bedrijfsmatig passagiers vervoeren, zoals watertaxi's", concludeert de Onderzoeksraad. "Een schipper die op een snelle motorboot met 12 passagiers vaart, moet aan dezelfde regels voldoen als een schipper die alleen op een snelle motorboot vaart, ondanks de veel grotere verantwoordelijkheid."

Meer aandacht voor vaargedrag

Een van de aanbevelingen aan Watertaxi Rotterdam is dat het vaargedrag van schippers en het naleven van regels "consequent" aandacht moet krijgen, bijvoorbeeld door meer training en minder afleiding. Verder zou de Nieuwe Maas "minder complex" ingericht moeten worden.

Voor die laatste aanbeveling kijkt de OVV naar de Havenmeester Rotterdam en de gemeente Rotterdam, maar ook naar de gebruikers van water, zoals Watertaxi Rotterdam, Koninklijke Spido en Waterbus. "Ook moet er een duidelijker wettelijk kader komen om het naleven van regels te handhaven, bijvoorbeeld over wie waar en met welke snelheid mag varen."

Opleidingen voor kunstmatige intelligentie steeds populairder

3 months 2 weeks ago

Opleidingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) worden in Nederland steeds populairder. Dat blijkt uit een rondgang van Het Financieele Dagblad langs universiteiten en hogescholen. Ook bedrijven weten de opleidingen vaker te vinden voor praktijkopdrachten voor studenten.

De krant vroeg de onderwijsinstellingen in afgelopen week naar het aantal inschrijvingen. Het gaat om voorlopige cijfers; de deadline voor het inschrijven is in mei. Vooral de Engelstalige opleidingen zien een stijging van het aantal aanmeldingen.

Zo begon de opleiding aan de Breda University of Applied Sciences in 2021 met zestien studenten. In 2023 waren dat er 160 en het aantal vooraanmeldingen staat nu op 308.

Op de Universiteit van Amsterdam nam het aantal studenten in de bachelor AI toe van 88 in 2019 naar 131 nu. De master AI zag een stijging van 96 naar 179. De Hogeschool Rotterdam had 49 studenten in 2022 en 94 studenten vorig jaar.

De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie is al decennia gaande. Maar recent is AI, met name door de komst van geavanceerde tekstgenerator ChatGPT, in een stroomversnelling geraakt. AI gaat een grote rol spelen op de arbeidsmarkt, verwachten experts. Een 24-jarige student in Breda zegt tegen het FD dat het "een fijn idee is om straks zekerheid te hebben op de arbeidsmarkt".

Bedrijven kloppen vaker bij de opleidingen aan met vragen, schrijft de krant. Die vertalen zich dan weer in praktijkopleidingen voor de studenten. "De een ziet volop mogelijkheden terwijl de ander wordt overvallen door deze ontwikkeling", zegt lector Pascal Wiggers van de Hogeschool van Amsterdam.

Engels gewilder

De Rijksuniversiteit Groningen ziet alleen een stijging in de Engelstalige opleiding AI; de Nederlandstalige variant heeft vooralsnog geen extra aanmeldingen. De Hogeschool van Amsterdam ziet een kleine stijging in de Nederlandstalige master. Afgelopen week stond de teller er op 26 aanmeldingen, vorig jaar rond deze tijd waren dat er 12.

De keuze voor het Nederlands is een bewuste keuze, zegt Wiggers tegen de krant. "We leren studenten om AI-toepassingen voor het Nederlands te ontwikkelen. Hier opereren vraagt ook kennis van de juridische, ethische en maatschappelijke context."

Grote brand in parkeergarage Den Bosch, appartementen urenlang ontruimd

3 months 2 weeks ago

In een parkeergarage van een wooncomplex in Den Bosch heeft vanochtend urenlang brand gewoed. Vanwege de rookvorming heeft de politie alle 86 appartementen ontruimd.

De brand werd om 08.50 uur gemeld bij de brandweer. De zwarte rook buiten het complex is inmiddels afgenomen, maar in de parkeergarage zelf was de brandweer rond 13.00 uur nog steeds aan het blussen.

Volgens Omroep Brabant zou een automobilist in de parkeergarage onwel zijn geworden en met zijn of haar auto hard tegen een muur zijn aangereden. Meteen daarna brak brand uit. De bestuurder raakte gewond. Over de aard van de verwondingen is niets bekendgemaakt.

Bewoond door ouderen

De parkeergarage ligt onder wooncomplex Kasteel Velderwoude, in een buitenwijk van Den Bosch. Een deel van de appartementen wordt bewoond door ouderen.

Alle bewoners worden nu in de buurt opgevangen. Het is nog onbekend wanneer zij weer naar huis kunnen.

Huis vol rook

Een van de bewoners was elders aan het werk en hoorde via de telefoon over de brand. "Ik ben meteen met 200 per uur naar huis gereden", zegt ze.

"Onze hond gaat eigenlijk altijd mee naar de zaak, maar toevallig vandaag niet. Ik heb hem net bevrijd. Of ik door mocht lopen? Geen idee, gewoon gedaan. Het hele huis hing al vol rook."

Bekijk hier de beelden van de grote brand:

Douane vond vorig jaar 60.000 kilo cocaïne, meer drugs op vliegvelden

3 months 2 weeks ago

De douane heeft in de Nederlandse zee- en luchthavens vorig jaar bijna 60.000 kilo cocaïne in beslag genomen, blijkt uit het vandaag gepubliceerde jaaroverzicht. Dat is meer dan in 2022, toen er ruim 51.000 kilo cocaïne werd gevonden.

De grootste vangsten deed de douane in de zeehavens van Rotterdam en Vlissingen. Het ging om 140 in beslag genomen zendingen met cocaïne. Daar zat een recordvangst van 8000 kilo cocaïne tussen. Die is vanuit Ecuador via Panama naar Rotterdam gekomen.

De douane vond de drugs het vaakst in de koelmotor van containers. Verder trof de douane drugs aan tussen de goederen die werden vervoerd en verwerkt in de container zelf, zoals in de bodem.

In Rotterdam heeft de douane afgelopen jaar 40 procent meer containers gescand dan in 2022. Daarnaast werd er flink ingezet om criminelen voor te blijven. Zo is er gewerkt met onderwaterdrones en slimme camera's. Met behulp van een drone kon de douane drugssmokkelaars op onderwaterscooters onderscheppen.

Luchthaven

Op de Nederlandse vliegvelden is er een toename van het aantal kilo's aangetroffen cocaïne. Vorig jaar werd daar bijna 2250 kilo cocaïne onderschept, in 2022 was dat 1300 kilo.

In landen in Latijns-Amerika is er minder drugs met Nederland als bestemming gevonden. De douane is met de Braziliaanse autoriteiten een project begonnen om onderling scanbeelden uit te wisselen. Ook zijn er met onder andere Costa Rica en Panama douaneverdragen gesloten om onderling meer informatie te kunnen uitwisselen.

Uithalers

In de haven van Rotterdam zijn vorig jaar 452 uithalers opgepakt, meldt het Openbaar Ministerie (OM) in die stad. Dat is een forse stijging: een jaar eerder waren het er 251. Het grootste deel van die uithalers komt uit Rotterdam, maar er zijn ook mensen uit Amsterdam en Den Haag aangehouden.

Verder ziet het OM dat het aantal jonge uithalers in de leeftijd van 18 tot 20 jaar groeit. In Rotterdam werden begin deze maand twee jongens van 14 en 15 jaar aangehouden. Ook werd er voor het eerst een vrouwelijke uithaler aangetroffen in de haven van Rotterdam.

In Rotterdam zijn eerder deze maand vier nachten op rij uithalers gearresteerd:

De spreidingswet gaat door, kan dat de formatie bemoeilijken?

3 months 2 weeks ago

"Dit is wat er gebeurt als je twee Kamers hebt." NSC-leider Omtzigt zei het gisteravond droogjes en ogenschijnlijk kalm. Het was een uur na de voor velen toch verrassende aankondiging dat de VVD-fractie in de Eerste Kamer, in tegenstelling tot de Tweede Kamerfractie, de spreidingswet gaat steunen.

De opvang van asielzoekers moet eerlijker worden verdeeld, betoogde VVD-senator Kaljouw, en haar fractie wil de "bestuurders, Ter Apel, het COA en de IND niet in de steek laten".

In de verkiezingscampagne, maar ook in de Tweede Kamer, volgde de VVD een andere lijn. De VVD nam toen afstand van de spreidingswet. Die zou gemeenten dwingen tot opvang en niet bijdragen het terugdringen van de instroom.

Vlak voor kerst kwam VVD-leider Yesilgöz - tot verontwaardiging van een deel van de Tweede Kamer - zelfs met een oproep aan de Eerste Kamer om de behandeling van de wet uit te stellen. Een voorstel dat steun kreeg van PVV, BBB én NSC, partijen waarmee de VVD momenteel om tafel zit om te praten over een nieuw kabinet.

Maar de Eerste Kamer legde die oproep terzijde en behandelde het wetsvoorstel wel. In die Kamer kondigde de voltallige VVD-fractie gisteravond aan de wet van demissionair staatssecretaris Van der Burg, die namens de VVD in het kabinet zit, te gaan steunen.

'Verraad'

Verraad, noemde JA21-Eerste Kamerlid Nanninga het gisteravond. "Een draai die niet niets is", zei PVV-senator Van Hattem. "Mijn hemel", reageerde PVV-leider Wilders op X. "Ik ben geschokt", zei hij later tegen de NOS.

Omtzigt gebruikte die woorden allemaal niet en hield het bij een feitelijke analyse. "Het is de bedoeling dat elke Kamer zijn eigen afweging maakt en dit gebeurt dan wel eens", zei hij gisteravond tegen de verzamelde pers in het Kamergebouw. Op vragen over de betekenis voor het vervolg van de onderhandelingen ging hij niet in.

Ook BBB-leider Van der Plas zei even later dat dat soort vragen "nu niet aan de orde" zijn. Wel wilde ze over de wet nog een keer kwijt dat ze er nog steeds niets van moet hebben. "Je krijgt nu in elke gemeente in ons land een Ter Apel." De BBB-fractie in de Eerste Kamer zal volgens haar volgende week "gewoon tegen de wet stemmen".

Voor de wet maakt dat niet meer uit. Die krijgt dus volgende week een meerderheid. Staatssecretaris Van der Burg is "erg opgelucht" dat de spreidingswet nu toch door kan gaan. "Ik heb er best wel hard aan getrokken", zei hij na het tweedaagse debat in de Eerste Kamer.

GroenLinks-PvdA -leider Timmermans spreekt van een "verstandig" besluit van de VVD. D66-leider Jetten vindt het "het beste voor het land". En ook in gemeenten en veiligheidsregio's zijn positieve reacties.

Vervolg formatie

De vier formerende partijen vervolgen later deze ochtend hun gesprekken over de vorming van een nieuw kabinet. Voor alle vier de partijen is beperking van de migratie een belangrijk punt. Juist daarom, zo betoogde VVD-Kamerlid Kaljouw gisteren in de Eerste Kamer, is er nu bij haar VVD-fractie meer vertrouwen in de komst van maatregelen dat die instroom beperkt gaat worden. En dat heeft meegespeeld om dan ook voor een wet voor eerlijke spreiding te stemmen.

Maar of de andere partijen bij de formatie en kiezers dat ook zo zien, is de vraag. Legt deze uitkomst dan toch niet een grote druk op de onderhandelingen? Is de positie van VVD-leider Yesilgöz niet heel ingewikkeld geworden? Van der Plas zei gisteravond niet te weten "hoe haar positie nu is". Dat vond ze "aan de VVD".

De gesprekken gaan in elk geval "zeker verder", aldus de BBB-voorvrouw gisteravond. "We hebben ik weet niet hoeveel problemen op te lossen." Ze zei niet te weten hoe het met de anderen zit maar "ik zit er morgen gewoon".

De VVD in de Eerste Kamer maakte gisteren bekend voor de spreidingswet te stemmen. Daar kwam ook kritiek op;

Preventieakkoord helpt niet genoeg in strijd tegen roken, drinken en overgewicht

3 months 2 weeks ago

Het Nationaal Preventieakkoord om roken, problematisch alcoholgebruik en overgewicht tegen te gaan levert niet op alle punten het gewenste resultaat. Dat blijkt uit doorrekeningen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Het aantal volwassenen en kinderen met overgewicht of obesitas neemt volgens de modellen in de toekomst nog steeds toe, ondanks de aandacht voor gezonde voeding en bewegen. Hierdoor neemt ook het aantal mensen met diabetes en hart-, vaat- en leverziekten toe.

Het demissionaire kabinet gaat hierom door met beleid zoals een belasting op frisdranken en het beperken van marketing van ongezonde voeding gericht op kinderen. Ook in ziekenhuizen en op scholen worden nieuwe projecten voor een gezondere levensstijl en voeding opgezet.

Juist stijging tabaksspeciaalzaken verwacht

Het Nationaal Preventieakkoord kwam in 2018 tot stand en bestaat uit een reeks afspraken en doelstellingen tussen het kabinet en zo'n zeventig maatschappelijke organisaties en bedrijven.

Eén van die doelen is een rookvrije generatie na 2040. Vanaf dat jaar zou geen enkel kind meer moeten roken of ooit nog gaan roken. Onder volwassenen zou het aandeel rokers dan niet meer boven de 5 procent mogen liggen.

Het RIVM rekende het effect door van maatregelen als accijnsverhogingen, neutrale verpakkingen, vermindering van verkooppunten, rookvrije omgevingen waar veel kinderen komen en op het werk en de stoppen-met-rokenzorg. De maatregelen helpen behoorlijk, maar de ambities worden niet gehaald.

Het effect van een verkoopverbod van tabak in supermarkten per 1 juli 2024 wordt mogelijk teniet gedaan door juist een stijging van het aantal tabaksspeciaalzaken naast supermarkten.

"Ik ben hier oprecht teleurgesteld over", zegt staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid. "Ik roep daarom ondernemers op winstoverwegingen niet zwaarder te laten wegen dan de rookvrije generatie in 2040."

Nauwelijks resultaat drankgebruik

Ook bij het terugdringen van problematisch drankgebruik wordt nauwelijks resultaat geboekt. De percentages overmatige en zware drinkers, zwangeren en drinkende 12- tot 16-jarigen neemt maar met een paar procentpunten af.

De overheid, de zorg en maatschappelijke organisaties gaan door met het vroegtijdig signaleren van mensen die een alcoholprobleem ontwikkelen. Zij krijgen dan hulp aangeboden.

Halverwege 2024 verwacht Van Ooijen het eerste rapport over alcoholreclames en of alcoholverkopende marktpartijen zich wel aan de regels houden. Eventuele nieuwe maatregelen moet het nieuwe kabinet nemen.

Drie agenten opgepakt in groot Belgisch drugsonderzoek

3 months 2 weeks ago

De politie in België heeft in een groot onderzoek 22 mensen opgepakt, onder wie drie politieagenten. In verband met het onderzoek zijn gisteren invallen gedaan in 42 woningen en bedrijven, onder meer in Brussel en Antwerpen.

Bij de invallen zijn geld, dure auto's en Sky ECC-telefoons in beslag genomen. Criminelen gebruiken deze telefoons om versleutelde berichten door te sturen, maar opsporingsdiensten kunnen die sinds 2021 kraken.

"Door de analyse van verschillende Sky ECC-telefoons kwam de invoer van cocaïne via de haven van Antwerpen aan het licht", zegt een bron bij de opsporingsdiensten in dagblad De Morgen. "Sommige sleutelfiguren worden ervan verdacht dat ze met helikopters cocaïne wilden exporteren naar Engeland."

Het onderzoek ging in februari vorig jaar van start vanwege afrekeningen in het Brusselse drugsmilieu, waarbij gebruik werd gemaakt van vuurwapens.

Het Belgische tv-programma 'Terzake' maakte vorig jaar een reportage over de drugsoverlast in de Brusselse stationsbuurt:

Omzet biologische voeding stijgt, maar met marktaandeel vlot het nog niet

3 months 2 weeks ago

De omzetcijfers van biologisch voedsel zitten in de lift, maar met het marktaandeel wil het nog niet vlotten. In 2030 moet biologisch een marktaandeel hebben van 15 procent. Dat is althans het overheidsstreven. Maar de supermarkten - voor driekwart verantwoordelijk voor de verkoop van biologisch eten en drinken - bleven afgelopen jaar steken op 3,4 procent. Met biowinkels erbij komt het percentage uit op 3,8 procent.

Dat is maar een fractie meer dan in 2021, blijkt uit een tweejaarlijks onderzoek van marktonderzoeker GfK, dat vandaag wordt gepresenteerd op de Biobeurs in Den Bosch.

De omzet steeg wel, met 42 procent ten opzichte van 2021. Dat komt voor een deel door de inflatie, maar met name doordat consumenten vaker en meer biologisch voedsel kochten. Zij kozen vooral meer voor verse biologische producten.

Directeur Michaël Wilde van brancheorganisatie Bionext noemt de huidige cijfers desondanks veel te laag. "Maar wij gaan voor die 15 procent. Ik zie nu echt wel een verandering. Een kantelpunt."

Volgens hem nemen bijvoorbeeld supermarkten steeds meer verantwoordelijkheid. "Zoals de Plus, maar we zien het ook bij Albert Heijn, Jumbo, Lidl. Dat stemt mij wel optimistisch dat we die 15 procent gaan halen."

Reclamecampagne

Er komt later dit jaar ook een grote reclamecampagne om consumenten te verleiden om vaker biologisch te kopen. "Maar wat we nodig hebben is dat bijvoorbeeld grote partijen overstappen op biologisch", zegt De Wilde.

"Daar heb je bijvoorbeeld de NS voor nodig als die op alle stations alleen biologische melk zou gebruiken voor zijn cappuccino's. Of dat Friesland Campina een bepaalde kaassoort alleen nog biologisch zou aanbieden. Conservenmerk Hak heeft onlangs bepaald dat vanaf 2027 alle producten biologisch zijn. Dat zet zoden aan de dijk."

Volgens hem kijken veel bedrijven in het buitenland met veel interesse naar wat hier gebeurt. "Ook al lopen we achter, je ziet bijvoorbeeld dat zo'n stap van de Plus - die standaard alleen nog biologische varianten aanbiedt van bijvoorbeeld volle melk en aardappels - veel aandacht krijgt."

Imago blijft probleem

Veel consumenten zien dat biologische producten duurder zijn, maar ook als ze de prijs van reguliere producten hebben, zijn consumenten niet meteen om, zag Plus. "We begonnen met biologische melk standaard in de schappen te leggen met een bordje erbij: de prijs blijft die van 'gewone' melk. En toch zagen we eerst de omzet dalen", zegt Marlijn Simons van Plus. "Na verloop van tijd gingen de klanten wel mee, maar dat kostte tijd."

Met ingang van vandaag verkoopt Plus alleen nog biologische uien. Teler Joost Jonk van Van Andel Bio in Zeewolde is daar blij mee. "Meer supermarkten zouden dat moeten doen, de keuze maken voor de klanten."

"De consument kijkt heel erg naar de portemonnee", zegt hoogleraar detailhandel Laurens Sloot. "En dan zien ze vaak een biologisch alternatief, bloemkool bijvoorbeeld, naast de 'gewone' goedkopere variant liggen. Dan is voor veel mensen het prijsverschil toch te groot om te kiezen voor biologisch."

Volgens hem kunnen mensen ook hardnekkige associaties met biologische producten hebben, zoals 'duur'. "Ook al staat er een bordje bij met 'dit kost evenveel als gewone melk'. Niet iedereen leest natuurlijk. Het kan ook zijn dat mensen niet zo'n goed gevoel hebben bij biologisch. Dat misschien in het verleden de smaak een keer tegenviel. En dan denken: van nou, laat maar."