Aggregator

Verwarde vrouw aangetroffen in bed Koninklijk Paleis Brussel

3 months 2 weeks ago

In het Koninklijk Paleis van Brussel is vannacht een verwarde vrouw aangetroffen. Ze lag te slapen in een bed in een appartement in het paleis, meldt Het Nieuwsblad.

Het gaat om een 46-jarige Spaanstalige vrouw. De politie heeft haar aangehouden en ze is naar een ziekenhuis gebracht. Er is een procedure in gang gezet om de vrouw te laten opnemen in een psychiatrische instelling.

Hoe de vrouw binnen kon komen in het paleis, is niet duidelijk. Koning Filip was zelf niet aanwezig in het gebouw aan het Warandepark in Brussel. Het paleis is de ambtswoning van de koning, hij woont samen met zijn gezin in een kasteel in Laken. In het Koninklijk Paleis ontvangt hij politici, buitenlandse gasten en andere genodigden.

Buckingham Palace

Het is niet voor het eerst dat mensen een koninklijk paleis binnendringen. In het Verenigd Koninkrijk is het onbevoegden zelfs meerdere keren gelukt om binnen te dringen in Buckingham Palace, waar de Britse vorst woont.

Het meest geruchtmakende incident gebeurde in 1982, toen een indringer wist door te dringen tot de slaapkamer van koningin Elizabeth, die op dat moment in bed lag.

Ernstig tekort aan schizofreniemedicijn, patiënten de dupe

3 months 2 weeks ago

In de psychiatrische zorg is er een ernstig tekort aan het middel Zypadhera, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen (LCG). Zypadhera wordt gebruikt door mensen met psychotische stoornissen zoals schizofrenie. Het middel wordt vaak in hoge doseringen voorgeschreven en toegediend via een injectie.

Door het tekort moeten patiënten vaker wisselen van medicatie, wat veel stress en onzekerheid kan veroorzaken. Daarmee wordt het risico nog eens groter om in een psychose terecht te komen. Verder is er het risico dat mensen stoppen met medicijnen, vanwege de stress of omdat ze een ander medicijn niet zien zitten. Ook dit vergroot de kans op een psychose.

Ook in de omgeving van patiënten speelt stress een grote rol. Bert Stuivenuiter van patiëntenvereniging Mind Ypsilon benadrukt dat. "Patiënten krijgen het middel soms zonder dat ze daar zelf de noodzaak van zien. Anderen krijgen het als gedwongen behandeling. Ze snappen zelf misschien de ernst van een tekort niet, maar hun families en omgeving doen dat wel", aldus Stuivenuiter.

In Nederland gebruiken zo'n 1400 mensen Zypadhera. Niet alleen zij worden getroffen door het tekort, maar ook patiënten die er nog niet mee waren begonnen. Zij vissen achter het net omdat de beperkte voorraad is gereserveerd voor de hevigste gevallen.

Ook in de praktijk is het wisselen van medicatie gecompliceerd. Ziekenhuisapotheker Nicole Hunfeld noemt zo'n verplichte overstap heel vervelend. "Je hebt een bepaalde hoeveelheid geneesmiddel in je bloed. Die hoeveelheid verminderen of wisselen kan gewoon niet zomaar."

"Het is riskant om zomaar te wisselen van medicatie", zegt ook psychiater Bert Luteijn. "Of een geneesmiddel werkt bij iemand is heel persoonlijk, en dat uitzoeken kost tijd." Hij zegt dat tekorten vaak als een verrassing komen, waardoor er geen tijd meer is die eigenlijk nodig is voor een nieuw behandelplan.

Hunfeld, die ook bestuurslid is bij apothekersorganisatie KNMP, beaamt dat. "Je wordt altijd verrast. Je voorraad voor een bepaald geneesmiddel raakt onder een grens, je gaat bestellen en dan blijkt dat het er niet is. Dan ben je dus eigenlijk al te laat", zegt ze. "Firma's melden zich ook pas bij de KNMP als het tekort er al is."

Ampullen tellen

Het tekort aan Zypadhera staat niet op zichzelf: eerder luidde de KNMP al de noodklok over het recordaantal medicijntekorten dat zich in 2022 voordeed. Hunfeld benadrukt dan ook de ernst. "Het lijkt misschien normaal, omdat het tegenwoordig zo vaak gebeurt. Maar dat het LCG alarm slaat, is ernstig, en moet niet normaal worden."

Via een 'tekortenbesluit' van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd mag Zypadhera tot en met 15 maart uit het buitenland gehaald worden. Het medicijn is daar echter ook beperkt beschikbaar.

Dat is ook de reden dat het LCG adviseert om behandelingen van patiënten aan te passen. "Het is een wereldwijd probleem", zegt Hunfeld. "Ik heb deze week ook nog voor andere medicijnen ampullen zitten tellen om te kijken of ik deze week wel uitkom."

Omstreden islamitische prediker toegang tot Nederland geweigerd

3 months 2 weeks ago

De Australische islamitische prediker Mohamed Hoblos komt dit weekend niet naar Utrecht. Demissionair minister Yesilgöz van Justitie laat weten dat hij Nederland niet in mag.

Hoblos wilde een bezoek brengen aan de Jaarbeurs om daar op uitnodiging van de stichting Dawah Groep te spreken. Maar in een video op Facebook liet hij al weten dat hij niet aanwezig zal zijn omdat hem de toegang is ontzegd.

Een woordvoerder van Yesilgöz bevestigt dat Hoblos Nederland niet in mag. "Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar voor mensen die extremistisch gedachtegoed uitdragen is in Nederland geen plaats."

Volgens de woordvoerder staat Hoblos geregistreerd in het Schengen Informatie Systeem, waarin Europese landen informatie over bijvoorbeeld gezochte personen, vermissingszaken of extremisten delen. "Daarom zal deze persoon de toegang tot Nederland worden geweigerd."

Burgemeester tegen komst

Eerder liet burgemeester Dijksma van Utrecht weten tegen de komst van Hoblos te zijn. Aanleiding was een bericht uit De Telegraaf, die schreef dat Hoblos een haatprediker is die radicale uitspraken doet.

"Ik vind dat als iemand zulke extreme uitlatingen doet, hij dan in Utrecht geen podium moet krijgen", zei de burgemeester tegen persbureau ANP. "In onze stad is altijd ruimte voor dialoog en meningsuiting, maar niet voor oproepen tot geweld en haatzaaien. We hebben contact met de Jaarbeurs en de veiligheidsdiensten over de bijeenkomst en de duiding hiervan."

Een woordvoerder van Dijksma stelde dat het niet aan de gemeente is om Hoblos' bezoek te verbieden. De gemeente was wel met de Jaarbeurs en de organisatie in gesprek om te bekijken wat de mogelijkheden waren.

Politieke partijen bezorgd

Eerder vandaag werd duidelijk dat in de Tweede Kamer zorgen leefden over de mogelijke komst van de prediker dit weekend. ChristenUnie, SGP, BBB, VVD en CDA waren bang dat hij extremistische uitspraken zou doen en hadden vragen gesteld aan Yesilgöz en staatssecretaris Eric van der Burg (Migratie). Zij drongen aan op een inreisverbod voor de prediker.

Ook in de Utrechtse politiek waren zorgen, meldt RTV Utrecht. Zo hebben de gemeentelijke fracties van VVD, ChristenUnie, Horizon en Utrecht Solidair schriftelijke vragen gesteld over het nu afgeblazen bezoek.

Hooggerechtshof Italië: fascistische groet niet altijd strafbaar

3 months 2 weeks ago

Het brengen van de zogenoemde 'Romeinse groet', de term die in Italië gebruikt wordt voor de Hitlergroet, is slechts in sommige gevallen een misdrijf. Dat is het oordeel van het Italiaanse hooggerechtshof. Alleen wanneer de groet een gevaar oplevert voor de openbare orde achten de hoogste rechters van Italië het gebaar strafbaar.

De uitspraak is de voorlopig laatste stap in een jarenlange juridische strijd tussen het Openbaar Ministerie en enkele extreemrechtse activisten. Die werden in 2016 aangeklaagd, nadat ze de groet hadden gebracht bij een neofascistische herdenkingsceremonie. Zoals gebruikelijk bij deze bijeenkomsten, die vaker plaatsvinden, hadden de activisten de kreet 'Presente' geroepen, terwijl ze hun rechterarm uitstrekten.

Omdat verheerlijking van het fascisme volgens de Italiaanse wet verboden is, werden acht van hen door het OM in Milaan vervolgd. In eerste aanleg werden de neofascisten vrijgesproken, maar in beroep werden ze schuldig bevonden. Ze werden veroordeeld tot twee maanden cel en 200 euro boete per persoon.

Soortgelijke zaken in het verleden kenden verschillende uitkomsten, omdat de wetgeving niet eenduidig is. Het gerechtshof in Milaan had daarom het hooggerechtshof voor eens en voor altijd om duidelijkheid verzocht.

Opruiende context

Of het gebaar strafbaar is hangt af van de context, oordeelt de hoogste rechter dus nu. De rechters maken onderscheid tussen een herdenkende context, waarin de groet volgens hen legaal is, en een opruiende context, waarin de groet illegaal is. "Onze juridische democratie is sterk en in staat om het onderscheid te maken", luidde de uitspraak van procureur-generaal Pietro Gaeta.

"Het is duidelijk dat de fascistische groet individueel gevoelig kan liggen", voegde hij eraan toe. Maar het wordt pas een misdrijf "als hij een concreet gevaar inhoudt voor de openbare orde. Het kan niet zo zijn dat er verschillende uitspraken zijn, zoals de vlekken van een luipaard, waarbij dezelfde groep door een rechtbank vrijgesproken wordt en door een andere wordt veroordeeld."

Het hof bepaalde dan ook dat de extreemrechtse activisten het recht hebben om opnieuw in beroep te gaan tegen hun straf. "Als er geen sprake is van een poging om de fascistische partij opnieuw op te richten, of om te discrimineren, is de groet dus duidelijk geen misdrijf," zegt de advocaat van twee van de beklaagden tegen de krant La Repubblica.

Volgens hem geldt dat "voor alle duizenden herdenkingen die in Italië zijn gehouden in de laatste zeventig jaar. Het is aan het OM om het tegendeel te bewijzen."

Recente ophef in Rome

Naar de uitspraak werd in Italië met spanning uitgekeken vanwege een recenter voorval in Rome. Daar brachten vorige week duizenden leden van extreemrechtse groeperingen de fascistische groet tijdens een jaarlijkse ceremonie waarbij de moord op enkele neofascisten in de jaren 70 wordt herdacht.

De beelden van die bijeenkomst gingen viraal en maakten veel los. Op basis van beeldmateriaal heeft de politie zo'n 100 mensen geïdentificeerd die deelnamen aan de ceremonie. Tien van hen worden vervolgd.

Of ook zij vrijgesproken zullen worden, is op basis van deze uitspraak niet zeker. De procureur-generaal heeft benadrukt dat die recente bijeenkomst in Rome verschilt van de herdenking in 2016, waarop de uitspraak van toepassing is.

"Een bijeenkomst met 5000 mensen is iets anders dan vier nostalgische mannen die voor een grafsteen staan op een provinciekerkhof, van wie een z'n arm opsteekt", zei hij. "Er moet onderscheid gemaakt worden tussen een herdenkingsdoel en een potentieel gevaar voor de openbare orde."

'Politie maakte cruciale fouten rond schietpartij Texas'

3 months 2 weeks ago

De politie heeft cruciale fouten gemaakt in de reactie op de schietpartij op een basisschool in Uvalde in Texas in 2022. Dat blijkt uit een onderzoek van het Amerikaanse ministerie van Justitie dat vandaag is gepubliceerd.

Bij de schietpartij kwamen 19 kinderen en twee leraren om. Het ministerie van Justitie spreekt van een tekort aan "leiderschap, besluitvorming, tactiek, beleid en training" bij het politiekorps dat moest ingrijpen toen er een schutter rondliep op de Robb Elementary School. Hierdoor ontstond een warrige reactie en een late confrontatie met de schutter.

De onderzoekers concluderen dat agenten onmiddellijk een klaslokaal hadden moeten binnendringen om de schietpartij te stoppen. In plaats daarvan lieten ze de dader meer dan een uur met de slachtoffers in een klaslokaal blijven.

Een interventieteam onder leiding van de grenspolitie viel uiteindelijk het klaslokaal binnen en doodde de schutter, de 18-jarige Salvador Ramos.

De reactie van de politie op het bloedbad werd hevig bekritiseerd nadat bekend werd dat de gealarmeerde agenten meer dan een uur in een gang hadden gewacht, terwijl de schutter zich in een klaslokaal had verschanst. Tegelijkertijd belden mensen in paniek het alarmnummer vanuit het schoolgebouw.

Bekijk hier de beelden. Ze kunnen als schokkend ervaren worden:

In een rapport uit juli 2022 werd het chaotische optreden ter plaatse al beschreven en geconcludeerd dat de wetshandhavers "er niet in slaagden prioriteit te geven aan het redden van de levens van onschuldige slachtoffers boven hun eigen veiligheid."

Het onderzoek van het ministerie van Justitie wil een onafhankelijke analyse van de gebeurtenissen bieden. Hieruit moeten autoriteiten die moeten reageren op schietpartijen lessen trekken.

In augustus 2022 werd de politiecommandant van het schooldistrict in Uvalde ontslagen door de directie van de school. Het schooldistrict waar de Robb Elementary School onder valt heeft zijn eigen politiedienst, waar het schoolbestuur zeggenschap over heeft. Het bestuur stemde unaniem in met het ontslag van deze Pete Arredondo, die dienst had ten tijde van de schietpartij.

Salvador Ramos groeide zelf op in Uvalde. Hij zou tot zijn daad zijn gekomen na een ruzie met zijn oma bij wie hij woonde. Hij sprak graag over wapens. Op 17 mei, de dag nadat hij 18 was geworden, kocht hij van zijn verjaardagsgeld een semiautomatisch wapen en een paar dagen later een tweede. Dat kon omdat in de staat Texas sinds vorig jaar een wet geldt die dat voor 18-jarigen onder voorwaarden mogelijk maakt.

Zijn oma was de eerste die hij neerschoot voordat hij naar de basisschool reed. Zij werd in haar gezicht geschoten, maar overleefde het. De school zelf staat op het punt om te worden gesloopt.

Sneeuwpret in Zuid-Limburg: snowboardend de heuvel af

3 months 2 weeks ago

Naast wat overlast op de weg door de sneeuw in Zuid-Limburg, waren er vandaag ook veel mensen die genoten van het winterse weer. Op sommige plekken viel plaatselijk tussen de 15 en 25 centimeter sneeuw, en dat betekent: sneeuwpret!

Een hoop scholen waren dicht, leerlingen kregen ijsvrij of moesten online lessen volgen. In Kerkrade gingen kinderen van basisschool Diabolo wel naar school. De gymlessen maakten plaats voor een buitenprogramma: er werden iglo's gebouwd en sneeuwballen gegooid en er werd gesleed, schrijft regionale omroep 1Limburg.

In Oirsbeek, dat ten noordoosten van Maastricht ligt, ging snowboarder Jesse Augustinus de heuvel af en hij kon het niet laten om de trapleuning mee te nemen.

En ook verder in de provincie was er veel sneeuwpret:

Op andere plekken in Zuid-Limburg gingen mensen op pad om mooie plaatjes te maken:

Om grote problemen te voorkomen, werden in Limburg verschillende maatregelen genomen. Zo reden bussen van Arriva niet en gingen sneeuwschuivers op pad om wegen vrij te maken. Het busverkeer is inmiddels weer op gang gekomen, zegt een woordvoerder.

Verder bleef het rustig in ziekenhuizen, er was geen extra drukte op de spoedeisende hulp. Een woordvoerder van de politie zegt dat het aantal verkeersongelukken niet hoger is dan normaal op een donderdag.

Rijkswaterstaat blijft in het zuiden wel zout strooien vanavond en vannacht, omdat het glad kan worden door de sneeuw die er nog ligt, die kan bevriezen. Code geel blijft tot morgenmiddag 12.00 uur van kracht.

Er wordt nog wel sneeuw verwacht in de nacht van donderdag op vrijdag, maar veel minder dan vandaag.

Witwasboete voor trustkantoor Intertrust voor gebrekkige klantcontroles

3 months 2 weeks ago

Intertrust, het grootste trustkantoor van Nederland, moet een boete van 2,5 miljoen euro betalen vanwege gebrekkige controle van klanten. Uit een steekproef van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) is gebleken dat Intertrust tien klanten al als klant had aangenomen zonder dat het wist waar hun geld vandaan kwam. Dat is in strijd met de wet om witwaspraktijken te voorkomen.

Trustkantoren, zoals Intertrust, bieden verschillende financiële diensten aan voor bedrijven en vermogende personen. Het gaat om diensten als het uit handen nemen van de administratie tot het opzetten van zogenoemde brievenbusfirma's, waarmee voor een bedrijf of persoon uit het buitenland een kantooradres en bestuurders in Nederland worden geregistreerd.

Niet alleen multinationals maken veel gebruik van deze dienst om via Nederland belastingvoordelen op te strijken, ook steeds meer criminele bendes doen dat om hun geld wit te wassen.

Maximale boete

In 2021 heeft het kabinet daarom laten onderzoeken of trustkantoren moeten worden verboden. Dat bleek uiteindelijk een brug te ver, concludeerde toenmalig minister Kaag van Financiën een jaar later. De in 2018 ingevoerde strengere regels waren volgens haar voldoende.

DNB deed al twee keer onderzoek naar de manier waarop Intertrust de achtergrond van klanten controleert. Na beloofde verbeteringen keek de toezichthouder in 2021 of de klantcontrole toen wel in orde was. Omdat dit bij alle tien de opgevraagde dossiers nog steeds niet het geval bleek, krijgt Intertrust nu de maximale boete opgelegd.

Intertrust, dat in 2022 werd overgenomen door het Amerikaanse CSC, kan nog bezwaar maken tegen de sanctie. Het bedrijf was niet voor commentaar bereikbaar voor de NOS. Tegenover persbureau ANP zegt CSC "het nakomen van alle geldende wetten en regels serieus te nemen" en dat er een verbeterplan is opgezet.

Zes politiemedewerkers Rotterdam bestraft om seksistische appjes

3 months 2 weeks ago

De Rotterdamse politie heeft zes medewerkers bestraft vanwege vrouwonvriendelijke, discriminerende en andere ongepaste opmerkingen in een WhatsAppgroep. Een van hen is ontslagen, de straffen van de andere vijf lopen uiteen van voorwaardelijk ontslag tot een schriftelijke waarschuwing.

De politie kondigde in september aan dat er een oriënterend onderzoek kwam naar de WhatsAppgroep. Er zaten negen medewerkers van het team arrestantentaken in, die zich schuldig zouden hebben gemaakt aan onder meer seksistische berichten. Het ging om een privé-WhatsAppgroep.

Het oriënterend onderzoek wees uit dat drie groepsleden geen actieve rol in de chat hadden. Wel kregen zij een schriftelijke waarschuwing omdat ze hun collega's niet hadden aangesproken op hun uitlatingen.

Tegen de andere zes kwam er een disciplinair onderzoek. Daaruit volgen nu de straffen. De zwaarte is onder meer afhankelijk van de mate waarin ze zelf ongepaste uitlatingen deden en de ernst daarvan.

De zwaarste straf was ontslag, andere groepsleden hebben bijvoorbeeld verlofuren moeten inleveren of zijn voorwaardelijk ontslagen, met een proeftijd van twee jaar. Vier mensen zijn overgeplaatst naar andere teams. Verder moeten alle bestrafte medewerkers een bewustwordingstraject volgen over diversiteit en inclusie.

Teleurgesteld

De Rotterdamse politiechef Fred Westerbeke is zeer teleurgesteld over het gedrag van de zes, die geen leidinggevende functie hadden. "Van iedere medewerker uit mijn eenheid verwacht ik dat zij collega's en burgers respectvol behandelen en elkaar erop aanspreken als dat niet gebeurt", zegt hij in een reactie op de straffen. "Met hun gedrag schaden zij het vertrouwen in de politie."

Het is niet voor het eerst dat Rotterdamse politiemedewerkers in opspraak komen om kwetsende appjes. In 2020 bleek dat agenten zich in een WhatsAppgroep van hun basisteam racistisch hadden uitgelaten. Zij werden schriftelijk berispt en later overgeplaatst.

Voor het eerst is twee derde van Tweede Kamer voor belastingaanslag Oranjes

3 months 2 weeks ago

Voor het eerst in de parlementaire geschiedenis eist twee derde van de Tweede Kamer dat de koning belasting gaat betalen over zijn inkomen. In het parlement willen ruim honderd Kamerleden dat er iets verandert aan de zogenoemde 'fiscale vrijstellingen' van de leden van het Koninklijk Huis.

De tweederdemeerderheid in zowel de Tweede als de Eerste Kamer is belangrijk, omdat daarmee voor het eerst de kans bestaat dat de Grondwet wordt gewijzigd. Daarin is vastgelegd dat koning Willem-Alexander en een deel van zijn familie geen loon- en inkomstenbelasting hoeven te betalen. Een grondwetswijziging is een zeer lastige procedure die jaren kan duren.

In de Tweede Kamer vindt nu het jaarlijkse debat over de begroting van het Koninklijk Huis plaats. De PVV, sinds de verkiezingen van november de grootste partij, heeft gezegd een D66-plan te steunen. In dat plan van D66-Kamerlid Sneller staat dat de regering een wetsvoorstel moet voorbereiden om de vrijstelling van de inkomstenbelasting op te heffen. De volgende premier moet er dan verder mee gaan.

Dezelfde regels

In de Tweede Kamer wordt al bijna tien jaar gediscussieerd over de belastingvrijstellingen van de Oranjes. Tot nu toe waren het alleen de linkse partijen, zoals PvdA, GroenLinks, SP en D66, die hier bij premier Rutte op aandrongen, omdat ze de uitzonderingspositie niet bij een modern koningshuis vinden passen. Voor de koning en zijn familie moeten dezelfde regels gelden die voor alle Nederlanders gelden, is hun argument.

Nieuwe partijen zoals NSC en BBB vinden dit ook en net als de grootste partij PVV hebben ze dat standpunt in hun verkiezingsprogramma gezet. BBB-Kamerlid Keijzer benadrukt dat het Nederlandse koningshuis in een tijd van polarisatie "een zegen is". Maar het betalen van inkomstenbelasting vindt ze "misschien een goed idee". Overigens werd later in het debat duidelijk dat BBB is gaan twijfelen. "Ik worstel toch wel, laten we er goed over nadenken", aldus Keijzer.

"Elke Nederlander moet bijdragen aan de schatkist, dus ook de koning", stelt NSC-Kamerlid Van Vroonhoven in het debat. De partij wil beginnen met het belasten van het inkomen. "Maar we vinden het ook goed om te beginnen met het belasten van de AA-auto's, daar is geen grondwetswijziging voor nodig."

De tweederdemeerderheid tekende zich in oktober al af, die kon voor premier Rutte vandaag dus geen verrassing meer zijn. Tot nu toe heeft hij de verzoeken om een blauwe envelop te sturen naar de koning altijd afgewimpeld. Er was geen "constitutioneel toereikend draagvlak" voor, schreef Rutte een jaar geleden. Verder vond hij dat koning Willem-Alexander een "bijzondere rol" heeft in Nederland en dat het een "ontzettende hoop administratief gedoe" is om de wet aan te passen.

De VVD en christelijke partijen als het CDA, ChristenUnie en de SGP waren altijd tegen, omdat ze vonden dat de koning een andere positie en status heeft en niet aangeslagen hoefde te worden als 'gewone burger'.

In Ierland lukte het om kinderen weer goed te laten lezen

3 months 2 weeks ago

Begin december werd na internationaal onderzoek opnieuw bevestigd dat het slecht gesteld is met de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen. Hoewel de resultaten niet verrassend waren, zijn de zorgen onverminderd groot. Hoe kan het tij worden gekeerd? In Ierland is het gelukt.

Uit het internationale onderzoek bleek dat Nederlandse scholieren van 15 jaar de afgelopen jaren telkens slechter zijn gaan lezen. Een derde van hen haalt het niveau niet om goed te functioneren op school en in de maatschappij. Daarmee scoren ze slechter dan leerlingen in veel andere EU-landen.

Al veel langer blijkt uit onderzoek dat Nederlandse leerlingen steeds slechter lezen. De onderwijsinspectie waarschuwde hier de afgelopen jaren ook voor. Twee jaar geleden wees de inspectie in een rapport op Ierland.

Daar gebeurde in 2009 wat Nederland nu ook is overkomen: het land duikelde naar beneden op de internationale ranglijst, met een reeks onderwijshervormingen tot gevolg.

Enorme schok

Harold Hislop was van 2010 tot 2022 hoofd van de Ierse schoolinspectie. Hij was een van de drijvende krachten achter de hervormingen en kan zich nog goed herinneren dat de resultaten van het onderzoek gepubliceerd werden. "Het leidde tot een enorme schok, zowel in de onderwijswereld als de politiek. Iedereen vroeg zich af wat er was misgegaan."

Maar die schok had ook een positief effect. Van de scholen, tot het ministerie van Onderwijs, de schoolinspectie en de politiek: alle neuzen stonden ineens dezelfde kant op. Iedereen was bereid zich te committeren aan hervormingen op lange termijn.

Onder regie van Hislop werden de lerarenopleidingen met een jaar verlengd en kwam er intensievere begeleiding voor beginnende docenten. Ook kreeg de schoolinspectie een aangepaste rol: die bleef nog altijd de prestaties van afzonderlijke scholen controleren, maar hielp nu ook mee met het bedenken van oplossingen.

En met succes. Ierland hoort tegenwoordig tot de toplanden als het gaat om leesvaardigheid. Het is het best presterende Europese land en op de lijst van geïndustrialiseerde landen staat het op de tweede plaats achter Singapore.

Net als in Nederland werd het verlies in leesplezier als een van de belangrijke oorzaken van de achteruitgang in leesvaardigheid gezien, vertelt Lorraine McConkey. Zij is docent Engels op een middelbare school in Dublin en coördineert een project dat lees- en taalvaardigheid moet bevorderen.

In een tijdperk waarin scholieren liever met hun mobiele telefoon bezig zijn, was het lezen van een boek voor hen niet meer vanzelfsprekend. Daarom introduceerde McConkey een vrij leesuurtje voor haar leerlingen. "Puur voor het plezier." De scholieren mogen zelf kiezen wat ze lezen. Het kan een roman zijn, maar ook een stripboek. "En als ze naar een audioboek willen luisteren, is dat ook prima."

Voor sommige leerlingen is het hun favoriete uur van de week, constateert McConkey. En het had effect. "Hun woordenschat is groter en hun schrijfvaardigheid verbetert. We onderschatten wel eens hoeveel voordelen het heeft."

Hoewel de onderwijshervormingen vruchten hebben afgeworpen, benadrukken de Ieren dat een toverformule voor het verbeteren van leesvaardigheid niet bestaat. Hislop: "Sorry, er is geen heilige graal."

Afstuderen op lezen

In Nederland wordt de laatste jaren ook geprobeerd het tij te keren, op verschillende niveaus. Van het masterplan basisvaardigheden waarvoor het ministerie van Onderwijs 1 miljard euro beschikbaar stelt, tot scholen die overgaan op ander leesonderwijs.

Ook op de opleidingen tot basisschoolleraar wordt hierover nagedacht. Op hogeschool IPABO in Amsterdam en Alkmaar bestaat sinds dit studiejaar de afstudeerrichting lezen. De studenten verdiepen zich in hun laatste jaar in de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor effectief en motiverend leesonderwijs.

"Vroeger gingen we uit van losse begrijpend lezen-lessen," legt docent Inouk Boerma, lector lezen, uit. "Hier worden leesstrategieën aangeleerd. Zoals het gebruiken van kopjes om de inhoud van de tekst te voorspellen of signaalwoorden herkennen. Leerlingen leren hier vooral trucjes en niet diep en kritisch lezen."

Rijke teksten

Het leesonderwijs moet geïntegreerd worden in alle vakken. Bovendien is het belangrijk dat er goed geschreven, inhoudelijk interessante teksten worden gelezen, zogenoemde 'rijke teksten'. Kinderen moeten weer meer boeken lezen, er met elkaar over in gesprek gaan en zelf schrijven.

Vervolgens moeten de aankomend leerkrachten het ook in de praktijk toepassen, maar dat blijkt niet altijd makkelijk. Een student geeft aan dat scholen met de Cito-toetsen in aantocht toch weer overgaan op de oude manier van begrijpend leesonderwijs, omdat die beter aansluit bij de toetsen.

"We weten vanuit onderzoek best wat werkt. Maar het kost tijd om het in de praktijk te brengen. Dat vereist ook iemand die zegt 'ja, dit is belangrijk en dit gaan we zo doen'. Een schoolleider moet daar ook achter staan. Het is niet iets wat een individuele leerkracht kan doen."

Grootste militaire NAVO-oefening in decennia: 90.000 militairen doen mee

3 months 2 weeks ago

De NAVO houdt binnenkort de grootste militaire oefening sinds het einde van de Koude Oorlog. Er zullen ongeveer 90.000 militairen aan meedoen, zei NAVO-opperbevelhebber Chris Cavoli na een top in Brussel.

De oefening, die Steadfast Defender 24 heet, duurt van februari tot in mei. De praktische voorbereidingen beginnen volgende week.

In september kwamen al berichten naar buiten over de oefening, die vooral is bedoeld om een duidelijk signaal af te geven aan Rusland. Toen werd nog gesproken over ruim 40.000 deelnemende militairen, maar dat aantal zal dus flink hoger liggen.

Baltische Staten

Waarschijnlijk vindt de oefening plaats in de Baltische Staten, Polen en Duitsland. De deelnemende troepen komen uit de 31 NAVO-lidstaten en kandidaat-lidstaat Zweden.

De Britse minister Shapps van Defensie maakte eerder deze week al details bekend over de bijdrage van zijn land. De Britten leveren onder meer 20.000 manschappen, net als een vliegdekschip, F-35-straaljagers en surveillancevliegtuigen.

Volgens het Duitse persbureau DPA is een van de scenario's bij Steadfast Defender 24 een Russische inval in een NAVO-lidstaat. Dat land kan in dat geval een beroep doen op bijstand van de NAVO, op basis van artikel 5 van het handvest.

De vrees voor Russische expansiedrift, na de inval van twee jaar geleden in Oekraïne, is de afgelopen tijd toegenomen. Gisteren uitte de Nederlandse NAVO-admiraal Rob Bauer op de top in Brussel ook al zijn zorgen.

Man (82) neergestoken op fietspad Rotterdam, verdachte aangehouden

3 months 2 weeks ago

In Rotterdam is een 82-jarige man uit Maassluis zwaargewond geraakt na een steekincident. De politie heeft een 46-jarige man uit Polen aangehouden.

Het slachtoffer werd even na 10.00 uur neergestoken op een fietspad in het stadsdeel Overschie. Toen agenten hem vonden, lag hij met zware verwondingen op de weg. Het slachtoffer werd gereanimeerd en naar het ziekenhuis overgebracht. Volgens de politie is de situatie van de man "onverminderd zorgelijk".

Direct na de steekpartij is in de buurt een verdachte aangehouden, meldt regionale omroep Rijnmond. Over de aanleiding van de steekpartij is nog niets bekend. De politie doet daar onderzoek naar. Op de plek van het steekincident is een mes in beslag genomen en zijn andere sporen veiliggesteld.