Aggregator

Europees Hof: kabinet mag informatie over MH17 geheimhouden

3 months 2 weeks ago

Het kabinet mag informatie over de aanloop naar de ramp met vlucht MH17 geheimhouden. Dat heeft het Europees Hof van Justitie bepaald.

RTL Nieuws vroeg op wat Nederland voor de ramp aan meldingen binnenkreeg over het Oekraïense luchtruim, maar het kabinet wilde die informatie niet vrijgeven. De rechtbank oordeelde eerder ook dat het niet hoeft.

RTL ging daartegen in beroep bij de Raad van State, die advies vroeg aan het Europees Hof. Dat oordeelt nu dat het geheimhouden van de informatie onderdeel is van het stelsel dat is ingevoerd om de luchtvaartveiligheid te verbeteren.

Het oordeel van het hoogste rechterlijke orgaan binnen de Europese Unie is definitief en een hoger beroep is niet mogelijk. De Raad van State moet er nog wel officieel een besluit over nemen.

Foto's vrijgegeven van Colossus, eerste topgeheime computer

3 months 2 weeks ago

Ooit was hij zo topgeheim dat zelfs zijn monteurs niet wisten waar hij voor gebruikt werd. Maar op zijn tachtigste verjaardag mag de Britse inlichtingendienst GCHQ foto's delen van Colossus, het apparaat dat kan worden gezien als de eerste moderne computer.

Op 18 januari 1944 werd Colossus afgeleverd op Bletchley Park, waar de slimste wiskundigen en computerpioniers werden ingezet om de Duitse codeberichten te kraken. Daar ontcijferde bijvoorbeeld Alan Turings 'Bombe' al enkele jaren de nazi-berichten in de Enigma-code.

Colossus moest aan de slag met de code die Hitler gebruikte om met zijn generaals te communiceren. Daarvoor werd een nieuwe technologie ingezet: mechanische schakelingen werden vervangen door 2500 elektronenbuizen, waardoor Colossus veel sneller was dan zijn voorgangers.

Daarmee was Colossus feitelijk de eerste elektronische computer. Het apparaat kon 5000 karakters per seconde verwerken. Een versleuteld bericht kon zo binnen enkele uren worden gekraakt, in plaats van dat codekrakers er wekenlang op moesten zwoegen.

De machine had nog weinig weg van de latere pc's. Colossus woog 1000 kilo, was 2 meter hoog en nam een volledige kamer in beslag. Software bestond nog niet, Colossus werd geprogrammeerd door schakelaars, stekkers en kabels om te zetten. Pas toen microchips de vacuümbuizen gingen vervangen werden computers minder log.

Uiteindelijk zou Bletchley Park tien Colossi inzetten. Hun extra rekenkracht kwam precies op het goede moment: in aanloop naar D-day werden berichten ontcijferd waaruit bleek dat Hitler de invasie bij Calais verwachtte, niet in Normandië. Doordat uiteindelijk 63 miljoen karakters werden ontsleuteld zou de oorlog volgens sommige schattingen twee jaar eerder zijn geëindigd.

Na de oorlog werden acht exemplaren ontmanteld. Omdat de laatste twee, Red en Blue, tijdens de Koude Oorlog werden ingezet om Sovjet-geheimen te onthullen, bleef het bestaan van de computer topgeheim. Pas deze eeuw werd het bestaan ervan eindelijk onthuld.

Doordat Colossus zo geheim was wisten ook personen die er regelmatig mee werkten niet precies wat hij kon, vertelt een GCHQ-technicus in het persbericht dat bij de nieuwe foto's werd gepubliceerd.

"Het was niet aan mij om dat te weten", herinnert Bill Marshall zich. "Het was mijn werk om hem te maken als hij stuk was. Daar had ik wat schakelschema's voor, geen gedetailleerde handleiding."

Marshall is verheugd dat hij met zijn werk een klein beetje heeft bijgedragen aan dit belangrijke apparaat. "We kunnen allemaal trots zijn op wat er is bereikt in naam van de nationale veiligheid."

Kamer steunt reiskostenvergoeding voor stageleerlingen in praktijkonderwijs

3 months 2 weeks ago

Middelbare scholieren in het praktijkonderwijs kunnen binnenkort gratis met bus en trein naar hun stageplek reizen. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunt een voorstel om daarvoor geld te reserveren in de onderwijsbegroting.

Leerlingen en hun docenten boden de Kamer vanochtend een pamflet aan met het verzoek dit te regelen. De Kamer debatteerde vandaag met de minister over de begroting en de scholieren krijgen voor het grootste deel hun zin.

In de bovenbouw van het praktijkonderwijs lopen zo'n 11.000 scholieren drie of vier dagen in de week stage. Die stageplaats is niet altijd in de buurt en de kosten voor het gebruik van openbaar vervoer komen voor rekening van de leerlingen. Dat vinden ze niet eerlijk, omdat hun leeftijdsgenoten op het mbo, die soms dezelfde stage doen, recht hebben op een ov-kaart.

Het kabinet legde in de Voorjaarsnota wel een tegemoetkoming in de reiskosten vast vanaf 2026, maar voor de periode tot die tijd was er nog niets geregeld. De branche wilde een overbruggingsregeling, maar vond dat die te lang op zich liet wachten.

Peanuts

"We zijn er inmiddels al jaren mee bezig en het is er nog steeds niet", zei Nicole Teeuwen vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal. Ze is voorzitter van de Sectorraad Praktijkonderwijs.

Dat het niet zo snel is geregeld, komt volgens haar door de wetgeving. "Leerlingen vallen onder voortgezet onderwijs en niet onder het beroepsonderwijs. En daarom lukt het maar niet. Terwijl het onderwijs vergelijkbaar is met wat leerlingen in het mbo doen op hun stages. Ook is het dezelfde leeftijdscategorie."

"Het is peanuts op een miljardenbegroting", zei Teeuwen. "Er is ons meerdere keren beloofd dat het geregeld zou worden, maar er komt steeds een kink in de kabel."

Ze wees er ook op dat ouders van leerlingen in het praktijkonderwijs vaak in de laagste inkomenscategorieën vallen. "Die kunnen het niet betalen."

Toezegging Wiersma

Vorig jaar kwam de inmiddels opgestapte onderwijsminister Wiersma met de toezegging om de reiskostenvergoeding te regelen. "Het komt goed", zei hij na een vraag daarover op een congres. "Als cadeautje moet ik natuurlijk 'ja' zeggen op deze vraag en dat doe ik ook."

Voorzitter Teeuwen van de Sectorraad vestigde daarop haar hoop op een amendement van GroenLinks-PvdA-Kamerlid Westerveld om ook in de periode vóór 2026 geld uit te trekken voor een reiskostenvergoeding voor deze groep.

Vandaag werd duidelijk dat dat voorstel ook wordt ondertekend door VVD, NSC, BBB, SP, Denk en PvdD, waarmee er een duidelijke meerderheid is in de Tweede Kamer. Het plan van Westerveld kost 1 miljoen euro per jaar en wordt betaald door minder uit te trekken voor de maatschappelijke diensttijd.

In het praktijkonderwijs zitten zo'n 30.000 leerlingen, die worden opgeleid tot bijvoorbeeld metaalbewerker of hovenier. De helft van de leerlingen gaat na afloop werken, de andere helft stroomt door naar het mbo.

Verslagenheid bij basisschool Weiteveen, extra aandacht voor leerlingen en ouders

3 months 2 weeks ago

Op basisschool St. Franciscus in Weiteveen heerst grote verslagenheid na het schietincident van dinsdagochtend in het dorp. Daarbij kwamen de ouders van een leerling uit groep 6 om het leven. Het echtpaar had nog een kind, dat is een oud-leerling van de basisschool.

De komende tijd staan maatschappelijk werk, slachtofferhulp en een jeugdverpleegkundige klaar voor ouders en leerlingen, meldt de school. Vandaag geven leerkrachten in klassen aandacht aan het nieuws en krijgen leerlingen de ruimte om met elkaar in gesprek te gaan. Ook wordt in de school een gedenkplek ingericht, schrijft RTV Drenthe. Daar kunnen kinderen en ouders stilstaan bij de gebeurtenis en een kaartje achterlaten.

De school blijft dus gewoon open. "Het is voor de kinderen belangrijk om, als het mogelijk is, het normale ritme weer zo snel mogelijk op te pakken", aldus het schoolteam. De school verzoekt de kinderen van de slachtoffers en andere nabestaanden niet persoonlijk te benaderen.

'In bijzijn minderjarige zoon'

Bij het schietincident kwamen een 38-jarige Poolse man en zijn 44-jarige Nederlandse vrouw om het leven. De politie hield kort na de gebeurtenis de 50-jarige Richard K. aan als verdachte.

Volgens het AD heeft K. op beide slachtoffers geschoten met een vuurwapen dat hij zelf had meegenomen. Hij had een jachtvergunning. De krant schrijft dat K. eerst de vrouw vermoordde, nadat hij haar had klemgereden in haar auto.

Daarna zou hij naar het huis zijn gegaan, waar de minderjarige zoon van het echtpaar de deur opendeed. K. zou de 38-jarige man hebben gestoken en doodgeschoten waar diens zoon bij was.

Langlopend conflict

K. had een langlopend conflict met de twee slachtoffers over de verkoop van zijn ouderlijk huis aan het echtpaar. De woning zou niet goed zijn onderhouden. Bij de politie zijn het afgelopen jaar meldingen binnengekomen van zowel de verdachte als de om het leven gebrachte man en vrouw.

Morgen wordt K. voorgeleid aan de rechter-commissaris.

Start-ups halen veel minder geld op, maar wel meer kleine investeringen

3 months 2 weeks ago

Het geïnvesteerde bedrag in start-ups is afgelopen jaar fors gedaald in vergelijking met een jaar eerder. Het gaat om een afname van 27 procent. Dat meldt de dSa (Dutch Start-up Association). Er werd 1,9 miljard euro geïnvesteerd in beginnende bedrijven.

Het waren onzekere tijden vorig jaar, vertelt Lucien Burm, voorzitter van de dSa. Vooral de hoge rente en de oorlogen droegen daaraan bij.

Vooral grote start-ups merkten de vermindering. "Je moest echt zorgen dat je zicht had op winst," zegt Burm. "Start-ups gingen afslanken, soms ook al preventief, in de hoop dat ze het langer konden volhouden. Het verschilt per onderneming, maar soms ging het wel om tientallen procenten van het personeel."

Toch is de brancheorganisatie positief over de toekomst. Het aantal investeringen steeg namelijk wel, zoals het al jaren onafgebroken doet. "Die structurele groei zit er al heel lang onder," aldus Burm. "We krijgen nu ook rustigere omstandigheden. De rente is gestabiliseerd, er is veel enthousiasme van mensen met vermogen en er is veel geld beschikbaar."

Dat geld zit voor een deel in investeringsfondsen. "Maar dat hoeft niet allemaal gelijk ingezet te worden."

Nieuwere start-ups ondervonden minder moeite. "Het is eigenlijk gekanteld, nu gingen investeringen juist naar die jonge bedrijven. Als men namelijk denkt dat het de komende jaren onzeker blijft, dan is dit een goede investering, omdat het nog jaren duurt voordat deze bedrijven groot zijn. Dan is de markt misschien weer heel anders."

"Het is moeilijk te geloven," geeft Burm toe, "maar structureel is er niet veel aan de hand. Het zijn meer fluctuaties."

Enorme piek

Wereldwijd was de daling in nog sterker dan in Nederland. "Wij hebben hier een soort gedempte versie van de Verenigde Staten. Pieken en dalen zijn daarom nooit zo hoog of laag als daar," vertelt Burm. "Een Amerikaan zal zeggen dat we gewoon te weinig risico nemen."

Tijdens de coronacrisis was er een enorme piek in investeringen, van bijna 5,4 miljard euro. "Toen was de rente nul of zelfs negatief, dan is dit een uitstekende klasse om in te investeren. En er waren veel techbedrijven die toen enorm belangrijk werden om in te investeren." Het bedrag van afgelopen jaar ligt nog altijd boven het investeringsbedrag van voor de coronapandemie.

Burm verwacht snel een golf van investeringen in AI-bedrijven. "Vorig jaar is AI ontploft, maar de grote investeringen blijven tot nu toe uit. Wij verwachten dat die golf, die nu begint aan te zwellen, eind van het jaar of het jaar daarop komt."

Sneeuwoverlast: Limburgse scholen dicht en chauffeurs slapen op Duitse snelweg

3 months 2 weeks ago

In Zuid-Limburg is plaatselijk tussen de 15 en 25 centimeter sneeuw gevallen. Vanwege die hevige sneeuwval rijden er voorlopig geen bussen van vervoerder Arriva.

Ook blijven meerdere scholen vandaag gesloten. Sommige leerlingen en studenten krijgen online les, anderen zijn helemaal ijsvrij.

Rijkswaterstaat waarschuwt voor gladheid op wegen in Limburg. Op andere plekken is het vooral tijdens winterse buien mogelijk glad. Daarom geldt in het hele land tot morgenmiddag 12.00 uur code geel.

Op veel snelwegen, met name in het noorden en zuidoosten van het land, is of wordt gestrooid. Rijkswaterstaat zegt dat er sinds gisteravond 19.00 uur al meer dan een miljoen kilo zout op de wegen is gestrooid.

Bij een supermarkt in het Limburgse Eijsden zijn de wegen begaanbaar gemaakt met een sneeuwschuiver:

2000 mensen vast op Duitse snelweg

Ook in Duitsland zijn problemen door sneeuw. Afgelopen nacht ontstonden op meerdere plekken "enorme verkeersopstoppingen", meldt Der Spiegel. De politie zegt tegen het blad dat er ongeveer 2000 mensen kwamen vast te staan op een snelweg in het noorden van a en daar de nacht moesten doorbrengen.

In het oosten van de deelstaat Hessen ontstonden ook lange files. Vrachtwagens kwamen vast te zitten in de sneeuw en blokkeerden de wegen, waardoor er ook geen sneeuwschuivers meer langs konden om de weg vrij te maken.

Hulpverleners van het Rode Kruis deelden dekens en warme dranken uit om de vrachtwagenchauffeurs en automobilisten warm te houden in de kou.

Vandaag wordt opnieuw veel sneeuw verwacht in het land. De Duitse weerdienst spreekt van noodweer met maximaal 30 centimeter en waarschuwt voor overlast. Meerdere scholen blijven dicht en op de luchthaven van Frankfurt zijn honderden vluchten geannuleerd.

De gladheid vormt ook een gevaar voor voetgangers. Volgens reddingswerkers uit verschillende steden zijn meerdere mensen onderuit gegaan op de gladde trottoirs en daarbij gewond geraakt.

Gisteren leverde ijzel gevaarlijke situaties op in onder meer München:

Ook in België zijn problemen door het winterweer. Onder meer in Genk, Hasselt en Maasmechelen blijven scholen dicht en rijden er minder bussen vanwege de sneeuwval.

Meer Nederlanders met een WW-uitkering

3 months 2 weeks ago

Het aantal mensen met een werkloosheiduitkering is gegroeid. In december 2023 ontvingen bijna 8 procent meer mensen een WW-uitkering ten opzichte van het jaar ervoor. Dat meldt het UWV aan de NOS. In december 2023 ging het om 161.000 Nederlanders.

Volgens Rob Witjes, hoofd Arbeidsmarktinformatie van het UWV, is het aantal nog altijd laag, zeker gezien de economische krimp van de afgelopen kwartalen. "Veel mensen weten hun baan te behouden of vinden, na baanverlies, weer snel nieuw werk waardoor zij niet of nauwelijks een beroep hoeven te doen op een WW-uitkering."

Tijdelijke contracten

In 2023 raakten mensen met name hun baan kwijt door de faillissementen van een aantal winkelketens, bouwbedrijven en horecagelegenheden. Met name jongeren tot 25 kwamen wat vaker in de WW terecht, vooral omdat tijdelijke contracten in supermarkten en in de horeca wat minder vaak verlengd worden.

Dat er nog veel kans op werk is, blijkt uit CBS-cijfers over de werkgelegenheid, ook vandaag gepubliceerd. Over heel 2023 kwam de werkloosheid ook uit op 3,6 procent. Dat is amper meer dan in 2022.

Het CBS telde in december 361.000 werklozen, met of zonder ww-uitkering.

Oekraïne en Rusland melden nieuwe aanvallen vanuit de lucht

3 months 2 weeks ago

Het Oekraïense leger zegt dat het vannacht opnieuw is aangevallen met drones en raketten. Volgens Kyiv werden er door Rusland 33 drones en twee raketten afgevuurd, vooral richting het noorden en het zuiden van Oekraïne.

Oekraïne zegt dat er 22 drones zijn vernietigd, en dat sommige andere drones hun doel "niet hebben bereikt". Wel meldt het leger dat Russische drones woonwijken in de zuidelijke stad Cherson hebben geraakt, waarbij verschillende panden zijn geraakt. Een vrouw zou gewond zijn geraakt.

Ook landbouwbedrijven in de regio Cherson zijn door drones geraakt, meldt Oekraïne. In de regio Mykolaiv werd een magazijn geraakt door puin van neergehaalde drones. De informatie kan niet onafhankelijk worden gecontroleerd.

Rusland

Andersom stelt Rusland dat Oekraïne heeft geprobeerd een drone-aanval uit te voeren op Moskou en in de regio Sint-Petersburg. Dat gebeurde gisteravond laat. Volgens de burgemeester van Moskou is er een drone onderschept die op weg was naar de hoofdstad.

Ook een opslaglocatie voor olie in Sint-Petersburg zou het doelwit zijn geweest, beweert Rusland. Oekraïne zegt dat daarbij "doelen" zijn geraakt, zonder details te geven. Verder zouden er raketten zijn afgevuurd op de Russische grensregio Brjansk. Ook voor die informatie geldt dat het niet onafhankelijk te verifiëren is.

Zelensky wil meer Westerse steun

Ondertussen heeft de Oekraïense president Zelensky bij het World Economic Forum in Davos (Zwitserland) opnieuw gevraagd om meer militaire steun van het westen. Oekraïne zal doorvechten tegen de Russen, zei hij tegen journalisten, maar het uitblijven van steun zal "tot een grote crisis voor heel Europa leiden", zo waarschuwde de president.

Door intern politiek gedoe in de Verenigde Staten en de Europese Unie stokt de militaire hulp aan Oekraïne. Over een nieuw Amerikaans steunpakket is nog geen akkoord bereikt in het parlement, omdat de Republikeinen strenge maatregelen aan de grens met Mexico eisen.

Verschillende hoge politici van zowel de Democraten als Republikeinen kwamen gisteravond wel bijeen in het Witte Huis om over de steun te praten. Volgens de Democratische leider Chuck Schumer waren alle aanwezigen het eens over het belang van steun aan Oekraïne.

Ook Europese steun aan Oekraïne ter waarde van 50 miljard euro ligt stil doordat de Hongaarse premier Orbán dwarsligt.

Geen Duitse raketten

Duitsland levert voorlopig geen Taurus-langeafstandsraketten aan Oekraïne. Een voorstel van oppositiepartij CDU/CSU werd gisteravond door een grote meerderheid verworpen in het Duitse parlement, de Bondsdag.

De Taurus is een van de modernste raketsystemen van de Duitse Luftwaffe. Oekraïne vraagt er al maanden om, maar de Duitse bondskanselier Scholz vreest dat met de raketten ook doelen op Russisch grondgebied geraakt kunnen worden. De raketten kunnen meer dan 500 kilometer ver komen.

Binnen de Duitse coalitie bestaat verdeeldheid over het leveren van de raketten. Vooral bij de liberale FDP en de Groenen zijn voorstanders te vinden van het leveren van de raketten. De stemming van gisteren werd door de regeringspartijen echter niet als het goede moment gezien voor dit voorstel, omdat er toen gesproken werd over het jaarverslag van de toezichthouder op het leger.

De FDP zei in het debat wel dat de raketten een "fundamentele bijdrage" kunnen leveren aan de strijd van Oekraïne tegen Rusland.