Aggregator

Tweede Kamer akkoord met verbieden groepen designerdrugs

3 months 2 weeks ago

De Tweede Kamer wil een eind maken aan het kat-en-muisspel tussen justitie en drugsproducenten. Een ruime meerderheid van PVV, VVD, NSC, BBB, CDA, SP, Denk, SGP en ChristenUnie heeft voor een wijziging van de Opiumwet gestemd. Door dit wetsvoorstel worden nieuwe drugs automatisch verboden als die lijken op bekende drugssoorten zoals xtc.

Nu duurt het altijd nog even voordat een nieuwe drugssoort verboden kan worden. Er is bij elke soort weer opnieuw onderzoek en nieuwe regelgeving voor nodig. Daar maken producenten handig gebruik van. Ze passen bekende, al verboden drugs, een beetje aan zodat ze een tijd vrij spel hebben.

De nieuwe drugssoort doet dan vrijwel hetzelfde met je als je die gebruikt. Maar omdat de chemische samenstelling net een beetje anders is dan de 'oude' drugssoort, is het nu volgens de wet een andere drugssoort en is die nog niet verboden.

Het wetsvoorstel regelt dat drugsproducenten niet langer die mogelijkheid hebben om de trage regelgeving een stapje voor te zijn. De aangepaste wet zorgt ervoor dat niet langer alleen specifieke types drugs verboden zijn, maar meerdere 'stoffengroepen'. Dus ook stoffen die op bekende drugssoorten lijken. De politie vraagt daar al langer om.

Gehaaide criminelen

De burgemeester van Zaanstad roerde zich ook recent in de discussie. In zijn gemeente werd 1100 kilo designerdrugs aangetroffen na een inval. De politie moest die drugs, met een geschatte waarde van 6 á 8 miljoen euro, echter eind vorig jaar teruggeven aan de makers.

Het ging namelijk om een drugssoort die nog niet verboden is: 2-mmc. Dat is weer een variant op 3-mmc, een drugssoort die nu verboden is, maar eerder ook gold als uitvinding van criminelen waarmee de regels omzeild konden worden.

Burgemeester Jan Hamming verzuchtte daarom over dit kat-en-muisspel: "Gehaaide criminelen kunnen ongestraft hun gang gaan. Het is schandalig." Demissionair minister Yesilgöz van Justitie zei over dit voorval: "Het is voor de betrokkenen ontzettend onbevredigend om in dit soort gevallen niet te kunnen ingrijpen."

Kritiek

De Tweede Kamer wil dat nu dus veranderen. Al zijn er ook partijen, zoals D66, die het verbod te ver vinden gaan en te veel gericht op repressie. Ook waren er zorgen dat gebruikers na dergelijke verboden in andere landen juist overstappen op zwaardere middelen.

Enkele partijen, zoals ChristenUnie en BBB, vroegen zich in het debat over deze wet juist af of het kabinet niet nog verder moest gaan. Want nu worden er een paar stoffengroepen verboden, maar waarom worden niet meteen alle nieuwe psychoactieve stoffen - middelen die je gedrag of beleving veranderen - verboden?

Het kabinet wilde daar niet in meegaan, al was het maar omdat er dan ook heel veel stoffen verboden zouden worden die voor nuttige zaken worden gebruikt.

Nu de Tweede Kamer de wetswijziging heeft aangenomen, zal de Eerste Kamer zich erover buigen.

Schaalt Israël af in Gaza? 'Militaire doelen lijken bereikt te worden'

3 months 2 weeks ago

"Niemand zal ons stoppen: niet Den Haag, niet de as van het kwaad, niemand." De Israëlische premier Netanyahu sloeg afgelopen week duidelijk taal uit op nationale televisie en lijkt zo volop door te gaan met de strijd in Gaza tegen Hamas. Toch zijn er steeds meer signalen dat het Israëlische leger verder gaat afschalen in de Gazastrook.

Vandaag kondigde de Israëlische minister van Defensie Gallant aan dat de hevige gevechten rond het zuidelijke Khan Younis snel over zullen zijn. Eerder maakte het Israëlische leger bekend dat er een einde is gekomen aan de "intensieve fase" van het grondoffensief in het noorden van Gaza.

"Eigenlijk spelen er twee zaken", legt oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif uit. "Het Israëlische leger is een reservistenleger. Als je die lang inzet heeft dat consequenties voor de maatschappij en de economie. Die gaan eronder lijden. Er is dus een grens aan hoelang je die kunt en wilt inzetten."

Volgens Israëlische media zijn er sinds het begin van de grondoorlog in Gaza bijna 200 Israëlische soldaten om het leven gekomen en nog eens 2000 gewond geraakt. "Die impact is groot in een relatief klein land. Iedereen heeft wel bekenden daar. De druk vanuit de maatschappij neemt ook toe. Wat wil je met deze oorlog?", zegt De Kruif.

Militaire doelen

Als tweede punt wijst De Kruif naar de militaire doelen van Israël om de infrastructuur van Hamas te vernietigen. "Die lijkt het Israëlische leger te bereiken. Dan kun je gaan afschalen. Daar zit ook een stukje politieke druk bij. Maar door dit te zeggen krijg je ook goede publiciteit."

Hamas helemaal uitschakelen, zoals Netanyahu zegt te willen, is volgens De Kruif onmogelijk. "Je kan het materieel en militair vermogen aantasten, maar je kan niet de geest uit Hamas bombarderen. Dat is nog nooit gelukt en dat is dus het lastige waar een opperbevelhebber mee worstelt. Hoe haalbaar is het om compleet te vernietigen?"

Wereldwijd is de roep om een staakt-het-vuren groot. Volgens het door Hamas geleide ministerie heeft de strijd aan bijna 25.000 Gazanen het leven gekost. Israël zei eerder dat zo'n 9000 militanten van Hamas en andere militante organisaties zijn gedood.

Ondertussen wordt de situatie op de bezette Westelijke Jordaanoever steeds zorgelijker. Sinds het begin van de oorlog, op 7 oktober, heeft Israël het aantal invallen flink opgevoerd, waarbij geregeld doden vallen. Ook zouden er inmiddels duizenden Palestijnen zijn opgepakt.

Enkele weken geleden sloegen de Verenigde Naties alarm over de mensenrechtensituatie op de Westoever. Ook economisch gaat het er steeds slechter omdat veel Palestijnen werkten in Israël, maar nu het land niet meer in mogen.

Uit vrees voor escalatie in het gebied achtte het Israëlische leger het noodzakelijk om dit weekend een elite-eenheid uit de Gazastrook te verplaatsen naar de Westelijke Jordaanoever. De eenheid wordt gezien als een van de belangrijkste die in Gaza actief zijn en heeft vooral geopereerd in Khan Younis.

'Rand van implosie'

Volgens de Israëlische krant Haaretz maken meerdere legerfunctionarissen zich zorgen over de situatie op de Westoever. Ze omschreven de situatie in de krant als "op de rand van een implosie", en men ziet een reële kans dat er een geweldsuitbarsting volgt.

De afgelopen tijd intensiveerden de incidenten op de Westoever waarbij Israëliërs doelwit waren. Volgens Gallant probeert "Gaza te verbinden met de Westelijke Jordaanoever en het gebied in vuur en vlam te zetten". Hij zegt dat dit op alle mogelijke manieren moet worden voorkomen.

De komende periode zullen de Verenigde Staten samen met andere landen de aanvallen van de Jemenitische Houthi-rebellen willen beperken, zo denkt generaal buiten dienst De Kruif. "En Israël zal daadwerkelijk gaan afschalen en plannen maken over een nieuw bestuur in Gaza."

"Ik verwacht dat het geweld op de Westelijke Jordaanoever en van Hezbollah zal doorgaan, maar niet intensiever zal worden dan we nu hebben gezien. De enige onzeker factor is de gijzelaars", vertelt De Kruif. "Daar maak ik me grote zorgen over. Maar die blijven een cruciale rol spelen in de oorlog."

Vijf aanhoudingen voor zware explosies Midwolda

3 months 2 weeks ago

De politie heeft vijf verdachten uit Midwolda aangehouden vanwege de zware explosies in het Groningse dorp tijdens de nieuwjaarsnacht. De ontploffingen, die waarschijnlijk zijn ontstaan door zwaar illegaal vuurwerk, richtten een ravage aan in de omgeving.

De explosies vonden iets na 01.00 uur 's nachts plaats in de Anna Maria Horalaan. Ze werden vermoedelijk veroorzaakt door een lanceerapparaat voor illegaal vuurwerk, een soort katapult. Zeven huizen en meerdere auto's raakten beschadigd. De ruiten van zeker vijf woningen sneuvelden en meerdere mensen raakten lichtgewond door rondvliegend glas. Ook ontstonden er kleine brandjes.

De explosies werden vastgelegd op bewakingsbeeld:

Na de explosies ontdekten agenten dat niet al het vuurwerk bij het lanceerapparaat was afgegaan. Een deel van de omgeving werd tijdelijk ontruimd zodat het vuurwerk door een gespecialiseerd bedrijf kon worden veiliggesteld.

Vijftal aangehouden

De politie kwam de verdachten op het spoor na onderzoek en tips. Het gaat om drie mannen en twee vrouwen, meldt RTV Noord. Ze worden onder meer verdacht van het bezit en afsteken van zwaar vuurwerk of het opzettelijk veroorzaken van een explosie. Het is onduidelijk wanneer het vijftal is aangehouden. De politie wil verder ook niets zeggen over de identiteit van de verdachten.

Misschien vanavond al duidelijkheid over spreidingswet

3 months 2 weeks ago

De Eerste Kamer praat voor de tweede achtereenvolgende dag over de spreidingswet over de opvang van asielzoekers. Demissionair staatssecretaris Van der Burg gaf antwoord op de vragen die gisteren zijn gesteld. Het debat gaat vanavond nog verder en de stemming is pas volgende week, maar misschien wordt vanavond al duidelijk of de wet het zal halen.

Het is nog steeds onzeker, maar Haagse bronnen houden er rekening mee dat er uiteindelijk toch een meerderheid zal zijn. Mogelijk zal (een deel van) de VVD de spreidingswet steunen. De VVD-fractie in de Tweede Kamer stemde eerder tegen. Na het antwoord van Van der Burg zei Eerste Kamer-fractievoorzitter Schippers: "We maken onze eigen afweging, de antwoorden van de staatssecretaris nemen we mee".

In het debat benadrukte Van der Burg (ook VVD) dat asielzoekers over heel Nederland moeten worden verdeeld. Volgens hem is daar zijn spreidingswet voor nodig. Kern van de wet is dat gemeenten in het uiterste geval kunnen worden gedwongen om asielzoekers te huisvesten.

Internationale verplichtingen

Van der Burg zei dat Nederland zich heeft verbonden aan internationale verplichtingen over de opvang van asielzoekers. En dan is het volgens hem ook logisch om die opvang "op een solidaire manier" over heel Nederland te spreiden. "We laten niet de armste schouders de zwaarste lasten dragen."

Hij vindt dat de opvang nu veel te ongelijk is verdeeld en dat met name Ter Apel nu de klappen opvangt "voor ons beleid, of als je kritisch op het beleid bent ons wanbeleid".

Volgens de demissionaire staatssecretaris heeft de gemeente Westerwolde, waaronder Ter Apel valt, meer "structurele plekken" voor de opvang van vluchtelingen dan de hele provincie Zuid-Holland. In een schorsing van het debat boden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg en het COA een petitie aan met een pleidooi voor het aannemen van de wet.

Ook instroom beperken

Van der Burg vindt dat er ook iets moet worden gedaan aan beperking van de instroom van asielzoekers: "En als PVV, BBB, NSC en VVD niet tot afspraken kunnen komen op het gebied van instroombeperking, dan breekt van velen van u de klomp."

De VVD-staatssecretaris sprak tegen dat er door de spreidingswet meer opvangplekken zullen ontstaan, zoals met name de PVV betoogt: "Het enige wat we doen is de plekken op een betere manier over Nederland spreiden; we gaan echt geen plekken creëren die niet nodig zijn."

Van der Burg bestreed ook dat zijn voorstellen in strijd zouden zijn met de gemeentelijke vrijheid: "De gemeentelijke autonomie is er, maar kan door de rijksoverheid om landelijk, grondwettelijk of internationaal belang worden beperkt." Hij noemde als voorbeeld dat gemeenten er bijvoorbeeld ook niet voor mogen kiezen alleen maar openbaar onderwijs mogelijk te maken.

Politiek verslaggever Marleen de Rooy legt uit hoe de spreidingswet werkt en waarom deze omstreden is:

Zes vragen (en antwoorden) over PFAS in eieren van hobbykippen

3 months 2 weeks ago

Het nieuws dat ook ver buiten de regio Dordrecht eieren met te veel PFAS zijn gevonden, roept vragen op. We beantwoorden de zes belangrijkste.

1. Is het nog wel veilig om eieren van mijn eigen kip te eten?

Dat weten we niet. Bij de eieren van hobbykippenhouders die de NOS liet testen zaten eieren waarin helemaal geen PFAS werd aangetroffen en die je dus gewoon kunt eten. Maar er zaten ook eieren tussen met sterk verhoogde PFAS-waardes die je volgens experts beter niet of maar heel weinig kunt eten.

In het meest extreme geval zat in eieren drie keer meer PFOS, een vorm van PFAS, dan is toegestaan volgens de EU-norm. Dat komt neer op 150 nanogram PFOS. Een volwassene van 70 kilo mag per week maximaal 300 nanogram PFOS binnenkrijgen. Dat betekent dus dat een volwassene al aan de maximale wekelijkse hoeveelheid zit met twee van die eieren, terwijl je ook al PFAS binnenkrijgt via bijvoorbeeld drinkwater en vis.

In de regio Dordrecht raadt het RIVM inmiddels af om eieren van hobbykippen te eten, vanwege het hoge PFOS-gehalte. In de rest van het land is zo'n waarschuwing er niet, maar experts die de NOS raadpleegde zeggen: totdat er meer duidelijk is over de omvang van het probleem, kun je als volwassene beter niet meer dan twee hobbykippeneieren per week eten.

2. En eieren uit de supermarkt dan?

Een doosje eieren uit de winkel is volgens het RIVM en de NVWA gewoon veilig. De NVWA controleert of commerciële eieren aan de regels voldoen door ze te testen op PFAS. Dat gebeurde vorig jaar 41 keer, bij verschillende pluimveehouderijen. Die 41 monsters waren veilig: de PFAS-norm werd niet overschreden.

Brancheorganisatie Avined laat weten onderzoek te hebben gedaan naar 90 pluimveelocaties. Ook in eieren van die locaties werden geen PFAS-gehaltes gevonden die boven de Europese norm uitkomen.

Hoe het kan dat in eieren van hobbykippen wel PFAS zit en in commerciële eieren niet, is niet helemaal duidelijk. Het zou verklaard kunnen worden doordat hobbykippen ander voedsel krijgen dan kippen bij kippenboeren. Wetenschappers en Avined wijzen er ook op dat er bijna het gehele afgelopen jaar een ophokplicht gold voor kippenboeren. Daardoor kwamen ook de kippen die vrije uitloop-eieren leggen nauwelijks buiten. Die ophokplicht geldt nog steeds. Avined zegt dat daarna de eieren goed gemonitord zullen worden om te zien of er iets verandert in de PFAS-waardes in eieren.

3. Wat is het risico voor kinderen?

Voor kinderen is het binnenkrijgen van PFAS gevaarlijker. De stoffen tasten het immuunsysteem aan en dat heeft bijvoorbeeld invloed op de werking van vaccins. PFAS-expert Jacob de Boer noemt de vaccinatie tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio: "Als je te veel PFAS binnenkrijgt, dan werkt dat toch minder goed. En we hebben allemaal al PFAS in ons lijf, dus zo'n eitje maakt het dan eigenlijk nog hoger."

En omdat de maximale hoeveelheid PFAS afhankelijk is van lichaamsgewicht, mogen kinderen er minder van hebben. Per kilo lichaamsgewicht mag je maximaal 4,4 nanogram PFAS per week binnenkrijgen. Dat betekent dat kinderen van 4 jaar, die gemiddeld 17 kilo wegen, maximaal zo'n 75 nanogram per week binnen mogen krijgen. In het geval van de eieren uit Maartensdijk die de NOS liet testen, zit een kind daar al aan door een half ei te eten. En daar komt PFAS die een kind toch al binnenkrijgt via drinkwater, verpakkingen en vis nog bij.

4. PFAS is toch ook kankerverwekkend? Waarom gaat het daar nu niet over?

Sommige PFAS-soorten kunnen kankerverwekkend zijn. Blootstelling aan die typen PFAS kan bijvoorbeeld nier- of teelbalkanker veroorzaken, zegt PFAS-expert Jacob de Boer. "Maar dan heb je het over een heel ander niveau." Het gaat dan om duizend tot tienduizend keer meer PFAS dan er in de geteste eitjes zit, zegt De Boer. "Dan gaat het over arbeiders in fabrieken, mensen die er misschien heel dichtbij wonen. Mensen die misschien wel honderd keer meer PFAS in hun bloed hebben."

5. Ik heb kippen in de tuin. Kan ik mijn eieren laten testen?

Nee. Er zijn bedrijven in Nederland die eieren testen op PFAS, maar die doen dat alleen voor bedrijven, niet voor particulieren, is te lezen op de website van GGD Zuid-Holland Zuid. PFAS-deskundige Chiel Jonker (Universiteit van Utrecht) kan zich wel voorstellen dat mensen met kippen willen weten waar ze aan toe zijn. "Dat geldt ook voor PFAS in bijvoorbeeld zwemplassen of zeewater. Als je het weet, kun je je gedrag erop aanpassen en daar niet meer gaan zwemmen. Met eieren is het net zo."

Jonker raadt aan om niet te veel eieren van eigen kippen te eten, totdat goed is onderzocht hoe groot het probleem met PFAS in zulke eieren is.

6. Wat weten we niet?

Er zijn ook nog veel vragen onbeantwoord. Hoe wijdverspreid het PFAS-probleem is bijvoorbeeld. Dat er nu op verschillende locaties in het land PFAS in hobbykippeneieren is gevonden, geeft volgens experts een indicatie dat het probleem breder speelt, maar hoe breed is nu nog niet te zeggen.

Ook nog onduidelijk is hoe de PFAS in de eitjes van hobbykippen terecht kon komen. Het blijft voorlopig gissen naar de oorzaak, ook voor experts. Zij roepen op om meer onderzoek te doen om uit te zoeken waar de verontreiniging vandaan komt.

Maker ChatGPT neemt maatregelen aan begin van groot verkiezingsjaar

3 months 2 weeks ago

De maker van de geavanceerde tekstgenerator ChatGPT, OpenAI, heeft een reeks maatregelen aangekondigd waarmee het misbruik van zijn tools rond verkiezingen wil tegengaan. 2024 wordt een ongekend groot verkiezingsjaar en OpenAI zal een situatie zoals 2016 willen voorkomen, waarbij techbedrijven werd verweten niet genoeg op te treden tegen desinformatie.

Vorige week nog doken op Facebook advertenties op met nepvideo's van de Britse premier Sunak, schrijft The Guardian. In de nepvideo roept Sunak op tot investeringen in een bepaald platform. Het ging volgens de krant om meer dan 100 advertenties die mogelijk 400.000 mensen hebben bereikt.

In brede zin zegt OpenAI zich voor te bereiden op het voorkomen van misbruik, zoals het maken van deepfakes, oftewel afbeeldingen of video's gebaseerd op gemanipuleerd beeld met AI. Hetzelfde geldt voor grootschalige beïnvloedingscampagnes.

Trump of Biden

In de praktijk betekent het dat OpenAI's afbeeldinggenerator DALL-E een verzoek om een afbeelding te maken van een verkiezingskandidaat, denk aan Trump of Biden, moet weigeren. Daarnaast mogen ontwikkelaars op basis van technologie van OpenAI geen chatbots bouwen die zich voordoen als kandidaten of instituties zoals overheden.

Sander Duivestein, auteur van het boek Echt Nep, merkt op X op dat er op dit moment diverse chatbots van Trump binnen OpenAI's omgeving bestaan. Het is onduidelijk of die wel zijn toegestaan of onder dit nieuwe beleid alsnog worden verwijderd.

In maart van dit jaar gingen afbeeldingen viral die gemaakt waren met Midjourney, dat geen onderdeel is van OpenAI, waarin te zien was hoe Trump in New York werd gearresteerd. Sindsdien is de afbeeldingkwaliteit enorm verbeterd, waarmee het risico dat mensen het verschil tussen echt en nep niet meer kunnen onderscheiden steeds groter wordt.

Afbeeldingen herkennen

In dat kader test het bedrijf momenteel een methode om afbeeldingen die zijn gegenereerd door DALL-E als zodanig te herkennen. De eerste resultaten worden "veelbelovend" genoemd. Journalisten en onderzoekers krijgen er binnenkort toegang toe. Hoe dit precies werkt en - niet onbelangrijk - hoe accuraat het is, is nog niet duidelijk. Afgelopen zomer moest het bedrijf nog een herkenningstool offline halen omdat deze te vaak fouten maakt.

Het bedrijf erkent daarnaast dat het nog niet goed weet hoe "effectief" zijn tools zijn in het overtuigen van mensen. "Totdat we meer weten, staan we het bouwen van apps voor politieke campagnes en lobbyen niet toe."

Kunstrel in Italië: onderminister zou gestolen schilderij uit 17de eeuw bezitten

3 months 2 weeks ago

De Italiaanse politiek is al dagenlang in de ban van een reportage van publieke omroep RAI, waarin de onderminister van Cultuur van Italië wordt beschuldigd van het bezitten en laten bewerken van een gestolen schilderij uit de 17de eeuw. Ook zou hij een ander kunstwerk illegaal hebben geëxporteerd. Hij ontkent dat hij iets fout heeft gedaan.

Vittorio Sgarbi is de naam van de 71-jarige onderminister, kunstcriticus en tv-persoonlijkheid. Regelmatig haalt hij de media vanwege zijn korte lontje en grove taalgebruik, maar dit keer zijn de berichten serieuzer, nu er in twee zaken onderzoeken naar hem lopen.

De eerste zaak kwam aan het licht in het RAI-onderzoeksprogramma Report en draait om het schilderij La cattura di San Pietro (De gevangenneming van Sint-Pieter) van Rutilio Manetti. Dat werd in 2013 gestolen uit een kasteel in de noordelijke regio Piemonte. Het werk is na de uitzending vorige week gevonden bij Sgarbi en is door agenten in beslag genomen.

Sgarbi wordt ervan beschuldigd opdracht te hebben gegeven om het schilderij te bewerken: er is na de diefstal een kaars in de linkerbovenhoek toegevoegd, vermoedelijk om de herkomst ervan te verhullen. Zelf spreekt de onderminister dat tegen: hij zegt dat hij het kunstwerk, met kaars, ruim twintig jaar geleden had gevonden toen hij een villa restaureerde die zijn moeder had gekocht. Hij beweert dat het bij hem aangetroffen schilderij in de villa het origineel is en dat het 'kaarsloze' werk dat in 2013 als gestolen werd opgegeven een kopie is.

In de reportage zegt de eigenaar van het kasteel in Piemonte dat het canvas in 2013 uit het frame was gesneden. Enige tijd daarvoor zou een vriend van Sgarbi het kasteel hebben bezocht en hebben gezegd dat hij het werk wilde kopen.

In Report komt ook aan het licht dat een andere vriend van de onderminister het beschadigde schilderij naar een restaurateur had gebracht. Het gat in de omlijsting had dezelfde vorm als het stuk canvas dat in 2013 uit het frame werd gesneden. Toen het werk in 2021 door Sgarbi werd aangeboden bij een tentoonstelling, was er een kaars op te zien.

Enkele dagen na de uitzending kwam er een nieuwe beschuldiging: Sgarbi zou een schilderij van de Franse kunstenaar Valentin de Boulogne illegaal hebben geëxporteerd. Het kunstwerk met een waarde van 5 miljoen euro is in Monte Carlo in beslag genomen. Sgarbi zegt dat het gaat om een kopie en dat het niet van hem was. "Ik heb niets te vrezen", zegt Sgarbi in een reactie. "Ik zal mezelf op elke mogelijke manier verdedigen."

Nieuwe rel

Het is de tweede keer in korte tijd dat een functionaris van de regering van premier Meloni in verlegenheid wordt gebracht. Begin deze maand besloot ze een politicus van haar radicaal-rechtse partij Fratelli d'Italia op non-actief te zetten.

Hij had een pistool meegenomen naar een nieuwjaarsfeestje, dat per ongeluk afging en iemand verwondde. De politicus ontkende het wapen te hebben afgevuurd, maar weigerde de kruitresten te laten testen. Lokale aanklagers doen onderzoek naar deze zaak.

Creditcardbedrijf ICS beboet voor nalaten privacycontrole

3 months 2 weeks ago

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft creditcardbedrijf ICS een boete van 150.000 euro gegeven. Het bedrijf gebruikte veel persoonlijke gegevens zonder eerst een verplichte privacycontrole te doen. Daarmee overtrad ICS de privacywet, zegt de AP.

ICS verzorgt de uitgifte, administratie en controle van creditcards. Onder meer Bunq, ABN Amro en American Express maken gebruik van de diensten van het bedrijf.

In 2019 begon ICS met het digitaal controleren van ongeveer 1,5 miljoen klanten in Nederland. Daarbij gebruikten ze gevoelige informatie, zoals naam, adres, telefoonnummer en e-mail, en vroegen ze klanten om foto's van zichzelf te maken en op te sturen via mobiele telefoons of webcams. ICS gebruikte deze foto's om ze te vergelijken met kopieën van identiteitsbewijzen.

Heel voorzichtig

Financiële instellingen, zoals ICS, moeten wettelijk de identiteit van klanten vaststellen, maar ze moeten ook heel voorzichtig zijn met de informatie die ze gebruiken. Doordat ICS geen extra privacywaarborg inbouwde, schond het bedrijf volgens de AP zijn zorgvuldigheidsplicht.

'Organisaties zijn niet voor niets wettelijk verplicht om van tevoren al te kijken welke risico's er zijn. Als een kopie van een paspoort in verkeerde handen valt, kan men slachtoffer worden van identiteitsfraude", zegt Katja Mur, bestuurslid van de AP.

Het AP kan boetes opleggen tussen de 120.000 en 500.000 euro. Omdat het hierbij om nalatigheid ging, en niet om opzet, is de boete voor ICS relatief mild.

ICS zegt in een reactie tegen de NOS dat het niet in beroep gaat tegen de sanctie. ICS erkent dat het steken heeft laten vallen, maar voegt eraan toe dat de zaak sindsdien is aangescherpt. "In 2021 is die risicoanalyse alsnog uitgevoerd en er zijn geen veiligheidsrisico's naar boven gekomen", zegt een woordvoerder.

Twee doden bij geweldsincident Weiteveen, man opgepakt

3 months 2 weeks ago

In Weiteveen, een dorp in Drenthe bij de grens met Duitsland, is een man aangehouden vanwege de dood van twee mensen. De slachtoffers werden door de politie gevonden in een auto en bij een woning.

Rond 08.45 uur kreeg de politie een melding van een geweldsincident aan de Bargerweg waarbij meerdere mensen gewond zouden zijn geraakt. Bij het incident is geschoten, stelden agenten ter plaatse vast. De verdachte is een man van 50 uit Klazienaveen.

De aanhouding van de verdachte is op deze beelden te zien:

Op sociale media circuleren ook niet-geverifieerde beelden, waarop de vermoedelijke verdachte te zien zou zijn. Ze zouden zijn gemaakt rond het incident. In het fragment lijkt hij zijn daad te bekennen en zegt de vermoedelijke verdachte dat hij een jaar lang bedreigd is en opkwam voor zijn gezin. Een verslaggever van RTV Drenthe hoort van dorpsbewoners dat de verdachte en de slachtoffers elkaar kennen vanwege de verkoop van een woning.

Een makelaar die naar eigen zeggen bemiddelde bij de verkoop van het ouderlijk huis van de verdachte meldt aan AD dat er een conflict was tussen de verdachte en de slachtoffers over de verkoop. De kopers zouden volgens de makelaar niet tevreden zijn geweest over het onderhoud van de woning.

Ook circuleren er beelden van de vermoedelijke vrouw van de verdachte die zegt dat haar man "helemaal is doorgedraaid". Ook zij spreekt over een conflict over de woning. Volgens haar hebben de slachtoffers haar en haar partner het leven zuur gemaakt; ze zouden onder meer zijn bedreigd.

De politie wil nog niets zeggen over de beelden, maar zegt wel de relatie tussen de beelden en het incident te onderzoeken. Over het verhaal van de makelaar zegt de politie ook niets. Daarnaast wil de politie nog niets melden over de identiteit en de toedracht van de dood van de slachtoffers.

De forensische opsporingsdienst doet onderzoek. De verdachte wordt verhoord. Burgemeester Eric van Oosterhout van Emmen, waaronder Weiteveen valt, zegt de dodelijke slachtoffers te betreuren. "Ik begrijp de emoties die loskomen naar aanleiding van dit vreselijke voorval", schrijft hij op X. Zijn medeleven gaat uit naar de nabestaanden, voegt hij daaraan toe.

Bijna 7000 mensen willen de nieuwe stem van NOS Met het Oog op Morgen worden

3 months 2 weeks ago

Bijna 7000 mensen maken kans om de nieuwe stem van het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen te worden. Begin deze maand werd bekend dat Hans Hogendoorn stopt als stem, nadat hij 48 jaar lang in elke uitzending te horen was geweest. Hij tekende voor de iconische introducties met de vorm "buiten is het 2 graden, binnen zit...' gevolgd door de naam van een van de wisselende presentatoren.

De redactie van het radioprogramma riep een tool in het leven waarmee iedereen met de ambitie om Hogendoorn op te volgen de afgelopen tijd een tekst kon insturen. Binnen een week waren er al 5000 inzendingen. Wegens het succes werd de deadline met anderhalve week vervroegd, tot afgelopen zondag. De teller liep dus uiteindelijk nog op tot bijna 7000.

"Het overgrote deel van de inzenders is heel serieus," zegt jurylid en NOS-radiopresentator Fleur Wallenburg. "Het is fantastisch om te merken dat mensen zo serieus een poging wagen." Volgens Wallenburg kan de jury kiezen uit een divers aanbod van stemmen: "Man, vrouw, jong, oud, accent en geen accent. Wat ik ook erg leuk vind, is dat er veel mensen hebben meegedaan die nooit eerder iets met hun stem hebben gedaan."

De jury, waarin behalve Wallenburg ook presentator Rob Trip, plaatsvervangend hoofdredacteur Bart Leferink van NOS Nieuws en Fernando Halman van Zapp en FunX zitten, is nadrukkelijk niet op zoek naar een kopie van Hans Hogendoorn. "Hans is onvervangbaar, zijn geluid was in wezen dat van de aloude dorpsomroeper, dat vind je niet meer," zei juryvoorzitter Trip bij de lancering van de 'wedstrijd'.

Dat zal ongetwijfeld even wennen zijn. "Wij moeten als Oog-luisteraars straks met zijn allen sowieso een hobbel over moeten en eraan wennen dat het niet meer de stem is van Hans", aldus Wallenburg. "Maar ik heb al flink wat inzendingen gehoord en we gaan zeker weten een nieuwe geschikte stem vinden."

Gute Nacht, Freunde

Volgens jurylid Halman "moet de nieuwe stem vooral emotie en beleving uitstralen die passen bij het nieuwsprogramma Met het Oog op Morgen." Waar dat hem in zit laat zich moeilijk vatten in woorden, legt Wallenburg uit. Daarom is er ook geen profiel geschetst waaraan de stem moet voldoen. "Het is iets dat je moet horen. Ik denk echt dat als het de stem is, dat we dat dan meteen weten."

Waar de stem ook bij moet passen is het liedje Gute Nacht, Freunde, waar elke uitzending mee begint en waaromheen de aankondiging wordt ingesproken. Dat liedje blijft, ook met de nieuwe stem, belooft Wallenburg. "Een nieuwe stem vonden we wel even genoeg verandering voor in een keer."

De komende tijd gaat een klein team, inclusief Wallenburg, naar de 7000 stemmen luisteren en een voorselectie maken. De longlist wordt dan voorgelegd aan de jury. Wallenburg: "Dat is nog wel spannend, want soms kan je een stem heel mooi vinden en een ander niet. Een stem kiezen is ook een smaakkwestie, dus we gaan dat zo professioneel mogelijk benaderen."

De winnaar wordt op 10 februari bekendgemaakt in een speciale uitzending van Met het Oog op Morgen.

Lora-papegaai, vliegend erfgoed van Aruba, na 75 jaar terug op eiland

3 months 2 weeks ago

De papegaai is volgens kenners 'iconisch' voor Aruba, maar toch vloog de geelvleugelamazone, ook wel Lora genoemd, al meer dan 75 jaar niet op het eiland. Met een herintroductieplan brengen de natuurorganisatie Fundacion Parke Nacional Aruba en het Nederlandse vogelpark Avifauna daar nu verandering in. De eerste negen dieren zijn vorige week met succes uitgezet.

Naar verwachting worden zestien soortgenoten later deze maand uitgezet in Parke Nacional Arikok. De natuurorganisatie hoopt dat op deze manier een zelfvoorzienende wilde populatie zich op het eiland vestigt.

De kleurrijke groengele vogel is een "echt typische Caribische soort" en "iconisch voor het eiland", zegt Roelant Jonker, bioloog en papegaaideskundige. Hij bestudeerde de vogels onlangs zes weken op een ander Caribisch eiland, Bonaire. Daar hebben de dieren wel standgehouden. "Het is een speels en levendig dier en een kleurrijke vertegenwoordiging voor de natuur van de Cariben." De overheid van Aruba zegt dat het dier altijd een "belangrijke plaats heeft gehad in het ecologische en culturele erfgoed".

De 25 dieren die nu worden uitgezet op Aruba zijn in 2022 onderschept toen ze over zee gesmokkeld werden. 75 jaar eerder, in 1947, deden onder meer smokkel, stroperij en ontbossing het dier de das om. "Na de oorlog nam door het toenemende vliegverkeer de smokkel in de dieren toe", zegt de bioloog. Daarnaast werden er veel bossen gekapt, waardoor het dier in een steeds kleiner gebied moest leven.

Niet gewend in het wild

Of de Lora het uiteindelijk gaat redden is nog spannend, zegt Jonker. Er zijn sowieso nog "wat harde noten om te kraken", denkt hij.

De grootste vijand van de vogel is de boa constrictor. "Het gaat op Aruba bijvoorbeeld heel slecht met de parkiet door die wurgslang. Die vogels worden in groten getale opgegeten en zijn nu een zeldzaamheid aan het worden." Een voordeel is weer dat de geelvleugelamazones zijn uitgezet in een natuurgebied, en de slang zich vooral in steden bevindt. En de boa's worden uit de natuurparken verwijderd.

Nu de eerste dieren zijn uitgezet is het in de eerste periode belangrijk dat ze worden bijgevoerd. "Deze vogels zijn het niet gewend om in het wild te leven, het zijn jonge dieren die nog nooit buiten zijn geweest."

De komende jaren worden steeds meer dieren uitgezet, totdat de dieren oud genoeg zijn om zich te kunnen voortplanten en er sprake is van een zelfstandige generatie. Dat kan nog wel tientallen jaren duren.