NOS Nieuws - Algemeen

De Amerikaanse acteur en regisseur Mel Gibson mag weer wapens bezitten. Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft zijn recht daarop hersteld. Gibson was zijn wapenrechten kwijtgeraakt na een veroordeling voor huiselijk geweld in 2011.

In de VS gelden sinds kort nieuwe regels omtrent wapenbezit van mensen met een strafblad. Zij mogen weer wapens dragen als zij "dat verdiend hebben". Naast Gibson komen nog negen andere veroordeelden daarvoor in aanmerking.

Justitie heeft geen uitleg gegeven waarom Gibson nu wel weer wapens mag hebben. Ook zijn woordvoerder wilde verder niet op de zaak ingaan.

Ontslagen

De wapenrechten van Mel Gibson waren al langere tijd onderwerp van debat op het Amerikaanse ministerie van Justitie. De regering van president Trump ontsloeg onlangs een jurist die haar zorgen had geuit over het weer toekennen van de wapenrechten aan de acteur.

Een hoge ambtenaar bij het departement ontkende overigens dat het ontslag van de jurist hiermee te maken had. "Het papierwerk was al gedaan voordat de e-mails over Gibson verzonden werden", zei de ambtenaar tegen NBC.

Trump-aanhanger

De acteur, bekend van onder meer Mad Max en Braveheart, is een supporter van de Amerikaanse president Trump. Die benoemde Gibson in januari tot speciale ambassadeur van Hollywood, samen met acteurs Sylvester Stallone en Jon Voight. Zij moeten ervoor zorgen dat "werkzaamheden die verloren zijn gegaan aan andere landen terugkomen naar de VS", zei Trump in een post op socialmediaplatform Truth Social.

Hier verwees Trump mogelijk naar film- en televisieproducties die vertrekken uit Amerika en de dalende omzet van Hollywood sinds de coronapandemie, schrijft Newsweek.

Zwarte lijst

Mel Gibson verloor zijn recht op wapenbezit nadat hij in 2011 ex-vriendin Oksana Grigorieva had mishandeld. Hij werd veroordeeld tot een taakstraf, therapie en anderhalf jaar proeftijd.

In die tijd stond Gibson al jaren op een zwarte lijst in Hollywood vanwege antisemitische opmerkingen. Hij werd in 2006 aangehouden vanwege rijden onder invloed. Gibson zou bij zijn aanhouding de agent gevraagd hebben "of hij Joods was" en geschreeuwd hebben dat "Joden de oorzaak zijn van alle oorlogen ter wereld."

Mel Gibson bleef films maken en probeert inmiddels zijn verleden achter zich te laten. Hij kreeg een Oscarnominatie voor de regie van oorlogsfilm Hacksaw Ridge uit 2016. Op dit moment werkt hij aan The Resurrection of the Christ, het vervolg op The Passion of the Christ.

De man die terechtstaat voor drie moorden in de Rotterdamse wijk IJsselmonde heeft tegen de politie een bekennende verklaring afgelegd. Dat zei de officier van justitie in de eerste openbare zitting in de zaak.

Het motief van de verdachte is nog onduidelijk. Onderzoek in het Pieter Baan Centrum moet daarover meer duidelijkheid geven. Dat onderzoek kan pas op zijn vroegst medio juni plaatsvinden, zei de officier.

De verdachte is de 24-jarige Sendric S. Hij werd opgepakt op de avond van 2 januari. Die dag was voor de derde keer in minder dan twee weken tijd een man doodgeschoten in IJsselmonde. De eerste moorden werden gepleegd op 21 december en 28 december.

De slachtoffers, mannen van 58, 63 en 81, leken willekeurig te zijn gekozen. In alle drie de gevallen werden ze van achteren benaderd en vervolgens neergeschoten. De incidenten leidden tot veel ongerustheid in de wijk IJsselmonde. In die periode gold in de buurt het advies om niet alleen de straat op te gaan.

Tip over Snapchat-account

De politie kwam S. mede op het spoor door een tip van degene die hem het gebruikte wapen had verkocht, zei de officier. Die verkoop was gegaan via Snapchat. De politie verzocht Snapchat om accountgegevens en kreeg die ook. Mede op basis daarvan kon S. enkele uren na de derde moord worden aangehouden in een flatwoning van een familielid.

Bij zijn arrestatie gooide S. een tas over het balkon. Daarin vond de politie het vuurwapen waarmee de moorden waren gepleegd. S. bleek het wapen te hebben gekocht op 20 december, dus een dag voor de eerste moord.

Degene die hem het wapen verkocht is een 20-jarige Amsterdammer. Hij staat ook terecht in de zaak.

Het Openbaar Ministerie heeft ook bekendgemaakt dat een deel van het uitgeloofde tipgeld van 30.000 euro wordt uitgekeerd. Naar wie dat geld gaat wil het OM uit privacyoverwegingen niet zeggen, maar het gaat niet om de medeverdachte die het wapen leverde.

Advocaat: wij begrijpen pijn van nabestaanden

S. zelf was vandaag niet in de rechtszaal. Zijn advocaat kwam wel aan het woord. Hij zei niets over het motief van zijn cliënt, maar stond wel stil bij de emoties van de nabestaanden.

"De verdediging begrijpt gevoelens van pijn bij nabestaanden", aldus de advocaat. "Iedere keer dat ze naar de rechtbank moeten komen zal zwaar bij hen vallen."

De volgende zitting in de zaak is gepland voor 24 juni.

Archeologen hebben onder een voetbalveld in Wenen een Romeins massagraf uit de eerste eeuw gevonden. Een spectaculaire vondst, omdat graven uit deze tijd zeldzaam zijn.

"Ik onderzoek al 25 jaar de Romeinse geschiedenis van Wenen en dacht dat niks me meer kon verrassen", zegt onderzoeker Michaela Kronberger van het Wien Museum. "En toen kwam dit".

De skeletten werden in oktober gevonden toen het voetbalveld werd opgeknapt. Bij het afgraven van grond kwamen ineens botten mee. Op ruim 20 vierkante meter werden de resten van zo'n 150 mensen gevonden.

Aanvankelijk dacht men misschien te maken te hebben met een graf voor slachtoffers van de pest of van de tweede Ottomaanse belegering van de stad, maar toen troffen de onderzoekers Romeinse wapens, helmen en andere objecten aan. Uit koolstofdatering bleken dat de slachtoffers tussen de jaren 80 en 130 waren omgekomen.

Dat maakt het een ongekende vondst, omdat in die tijd de Romeinen hun doden vaak cremeerden. Nergens in Centraal-Europa is zo'n groot massagraf bekend. "We kennen in Duitsland enorme slagvelden waar wapens zijn gevonden, maar doden vinden is uniek", legt onderzoeker Michael Binder uit.

Ook in dit geval lijkt het te gaan om slachtoffers van een veldslag. De skeletten vertonen sporen van grof geweld, zoals botbreuken en steekwonden. Binder: "Bij een dode stak de speerpunt nog uit zijn bekkenbot. Hij is dus met wapen en al begraven."

Bovendien zijn de lichamen indertijd overhaast begraven, lukraak door elkaar en zonder rituele grafgiften. Het gaat in alle gevallen om mannen in goede gezondheid, die voornamelijk tussen de 20 en 30 jaar moeten zijn geweest bij hun dood. Ook dat wijst erop dat het om gesneuvelde soldaten gaat. Verder onderzoek moet aantonen waar de militairen precies vandaan kwamen.

De onderzoekers leggen een verband met verhalen over veldtochten van keizer Domitianus, die aan het eind van de eerste eeuw hier het kamp Vindobona liet vestigen, het begin van het huidige Wenen. Dit zou het eerste fysieke bewijs zijn van strijdhandelingen uit die tijd.

"We kennen verhalen van Germaanse stammen die in die tijd de Donau overstaken en een Romeins legioen uitschakelden", zegt stadarcheoloog Martin Mosser. "Er werd destijds flink huisgehouden aan de limes bij de Donau."

De onderzoekers zijn van plan nog meer onderzoek te doen naar de precieze herkomst van de slachtoffers. Binder: "Dit is een unieke kans om Romeinse soldaten of misschien ook wel Germaanse strijders te bestuderen. Het kan uniek inzicht opleveren in hun onderlinge relatie."

De grote natuurbrand in Ede is nog steeds niet volledig gedoofd. Volgens de veiligheidsregio is de brand wel al onder controle, maar gaat het blussen nog zeker de hele dag duren doordat er nog verschillende brandhaarden zijn. Ook kunnen er nog nieuwe brandhaarden ontstaan door de droge grond en wind.

Zo'n zestig brandweerlieden zijn bezig om het vuur volledig te doven. Hun werk wordt bemoeilijkt doordat sommige plekken niet bereikbaar zijn voor voertuigen, waardoor de brandweerlieden te voet de branden proberen te bestrijden.

Zo ziet de afgebrande heide eruit vanuit de lucht:

De brand brak gistermiddag uit na een oefening van de landmacht waarbij gebruik werd gemaakt van een oefengranaat. Door de harde wind en de droge grond breidde het vuur zich snel uit.

Naar schatting is zo'n 130 hectare natuur verwoest, omgerekend zo'n 260 voetbalvelden.

De locoburgemeester van Ede, Arnold Versteeg, zegt dat hij defensie niets kwalijk neemt. "Het is zuur dat het gebeurt, maar er kan altijd iets gebeuren bij oefening. Dat zullen zij ook erkennen." Ook vindt hij dat defensie goed rekening houdt met de droogte in ons land.

Minister Brekelmans van Defensie benadrukt dat dit soort oefeningen altijd gepaard gaan met risico's. "Dat kan je nooit helemaal uitsluiten." Onderzocht wordt wat er precies is gebeurd en of de juiste procedures zijn gevolgd, aldus Brekelmans, in zo de kans op herhaling te verkleinen. "Je wil dit soort branden voorkomen."

Gisteren zijn onder meer helikopters ingezet om de brand te blussen:

Zo'n 500 brandweerlieden uit de wijde omgeving werden gisteren opgeroepen om de brand te bestrijden. Ook een Chinook-transporthelikopter werd ingezet. Het blussen van de brand werd bemoeilijkt door de harde wind. "Waar we eerst veilig stonden, bleken we opeens toch niet veilig te staan."

Verschillende bewoners van huizen in de buurt werden uit voorzorg geëvacueerd. Zij konden gisteravond weer naar huis.

De afrit Ede-Noord op de A30 is weer open, net als de N224. De N304 tussen Ede en Apeldoorn, die dicht bij het getroffen gebied ligt, is nog altijd in beide richtingen afgesloten.

In Wenen heeft de politie gisteren een opvallend voertuig van de snelweg gehaald. Het ging om een paardenkoets, met koetsier en al. Het gevaarte reed over de A22, een snelweg die dwars door de Oostenrijkse hoofdstad gaat.

Een tocht met een historische paardenkoets is een toeristische attractie in Wenen. De koetsier van de zogeheten Fiaker zei tegen de politie dat hij per ongeluk op de snelweg was terechtgekomen, doordat hij zich in de route had vergist.

De politie denkt dat vooral de alcoholinname van de Hongaarse koetsier meespeelde: hij had 1,7 promille in zijn bloed. Toegestaan is maximaal 0,5 promille.

Oostenrijkse media delen deze beelden van de actie:

De 64-jarige koetsier en zijn paarden zijn door de politie naar de kant geloodst. Daar kreeg hij een proces-verbaal.

Dat maakte kennelijk weinig indruk, want een paar uur later werd de man opnieuw aangehouden, nu achter het stuur van een elektrische auto. In de tussentijd had hij nog een borrel genomen: zijn promillage was opgelopen tot 1,9.

Donald Trump kijkt tevreden terug op de aankondiging van verstrekkende importheffingen die hij dinsdag deed. Dat andere landen unaniem afkeurend reageerden en koersen op beurzen wereldwijd inzakten, doet daar voor hem niets aan af.

"Dat was te verwachten", zei hij in een gesprek met de pers op weg naar een golfbaan in Florida. Hij vergeleek de Amerikaanse economie met een ernstig zieke patiënt die een zware ingreep moest ondergaan. "Nu is de operatie voorbij en kunnen we rust vinden."

"Ik denk dat de markten zullen aantrekken. Laten we het een kans geven", hield Trump vol. "Er is wat tijd voor nodig." Hij beloofde onder meer de terugkeer van bedrijven en hoge winsten.

Krimp verwacht

Feit is dat de Amerikaanse markten de eerste dag na de aankondiging de slechtste resultaten lieten zien sinds het begin van de coronacrisis, vijf jaar geleden. De Dow Jones verloor 1679 punten, zo'n 4 procent. De Nasdaq en S&P 500 eindigden op een verlies van 6 en 4,8 procent, nadat andere beurzen wereldwijd ook al met verlies waren gesloten.

Wereldhandelsorganisatie WTO stelde gisteren de verwachtingen over wereldwijde economische groei drastisch bij. Werd er eerder nog uitgegaan van een groei van 3 procent, nu gaat men uit van een krimp van 1 procent. "Ik maak me hier grote zorgen over", reageerde directeur Ngozi Okonjo-Iweala.

Trump kondigde dinsdagvond een algemene importheffing aan van 10 procent voor zo goed als alle landen. Voor handelspartners bij wie de VS meer importeert dan exporteert wordt die heffing nog eens verhoogd. In het geval van de Europese Unie bijvoorbeeld naar 20 procent, maar meerdere Aziatische partners komen uit boven de 40 procent.

Het Witte Huis beticht landen waarbij de VS structureel een handelstekort heeft van "valsspelen". Volgens Trump is de VS door die landen "decennialang beroofd, afgezet, verkracht en geplunderd". De hoge importheffingen moeten landen dwingen gunstigere afspraken met de VS te maken of bedrijven uit die landen naar de VS lokken.

Door de heffingen ligt een wereldwijde handelsoorlog in het verschiet. Canada maakte gisteren bekend als vergelding ook 25 procent belasting te gaan opleggen aan Amerikaanse bedrijven. Premier Carney zei niet anders te kunnen nu Trump het naoorlogse handelssysteem overhoop gooit.

"De periode van 80 jaar waarin de VS internationaal economisch leiderschap toonde door bondgenootschappen te sluiten gebaseerd op vertrouwen en wederzijds respect is voorbij", aldus Carney. "Er wordt niet meer gestreefd naar een vrije doorgang van goederen en diensten."

Onderhandelingstactiek?

Trump zegt ondertussen open te staan voor onderhandelingen. Al bij de aankondiging van de importtarieven zei hij telefoontjes te verwachten van "presidenten, premiers, koningen, koninginnen, ambassadeurs en wie dan ook".

Desgevraagd herhaalde hij dat op weg naar Florida. "Als iemand zegt: 'We gaan je iets fantastisch geven', wie weet? Zolang ze maar een goed aanbod hebben", zei hij tegen de meereizende journalisten. "Heffingen geven ons de macht om te onderhandelen. Altijd al. Dat deden we tijdens mijn eerste termijn ook, maar dit keer gaat het op een totaal andere schaal, namelijk wereldwijd."

Europese techbedrijven zien een toename van het aantal nieuwe klanten. Zij leggen een verband met recente oproepen om minder afhankelijk te zijn van Amerikaanse aanbieders, zeggen ze desgevraagd tegen de NOS.

Onder de bedrijven die zijn benaderd zijn e-mailproviders, opslagdiensten en platforms die de mogelijkheid bieden om samen in documenten te kunnen werken.

Zo verwelkomde de Duitse e-mailprovider Tuta Mail in maart bijna drie keer zo veel betalende klanten als vorig jaar juni. Ook in januari en februari meldden zich aanzienlijk meer nieuwe gebruikers dan gebruikelijk. Overstappers zouden vooral kleinere bedrijven en consumenten zijn.

Het overgrote deel van de Nederlandse consumenten, bedrijven en overheden gebruikt Amerikaanse clouddiensten, zoals Outlook van Microsoft of Gmail, Drive en Docs van Google. Die diensten werken goed en zijn goedkoop. Maar deskundigen en politici waarschuwen al langer voor de sterke digitale afhankelijkheid van de Verenigde Staten.

Mede daardoor is er online veel interesse in alternatieven ontstaan. Zo heeft de Reddit-groep 'Koop Europees' inmiddels ruim 200.000 leden. Verzamelwebsite European Alternatives is dit jaar tot nu toe door zo'n anderhalf miljoen mensen bezocht.

European Alternatives, actief sinds 2021, brengt Europese alternatieven voor Amerikaanse diensten in kaart. Zij zien het aantal geïnteresseerden door het dak gaan:

De Nederlandse e-maildienst Soverin is een van de meest aangeklikte diensten op de verzamelsite. Dat is te merken, zegt oprichter Diana Krieger. "Het aantal nieuwe klanten ligt sinds begin dit jaar bijna drie keer zo hoog als normaal", licht ze toe. "We doen geen marketinguitgaven, dus de nieuwe gebruikers vinden ons uit zichzelf."

Een van die nieuwe Soverin-gebruikers is de Dutch Cloud Community (DCC). "We willen niet afhankelijk zijn van bedrijven waar de Amerikaanse overheid in theorie de stekker uit kan trekken", zegt directeur Ruud Alaerds.

Andere Microsoft-diensten als Word en OneDrive ruilt hij straks in voor het Duitse Nextcloud. "Mochten we bepaalde functionaliteiten missen, dan hoort dat bij het proces. Want als we nu niet overstappen, blijft het bij praten." Vijf Nederlandse universiteiten experimenteren inmiddels ook met Nextcloud.

Hoewel de Europese bedrijven die de NOS benaderde een trend zien, verandert het voorlopig weinig aan de populariteit van Amerikaanse diensten. Zo heeft Proton, een van de grootste Europese aanbieders van onder meer e-mail, naar eigen zeggen ongeveer 100 miljoen klanten. Een schijntje vergeleken met Googles e-maildienst Gmail, die naar schatting 1,8 miljard gebruikers heeft.

Toch lijkt deze ontwikkeling meer dan een druppel op een gloeiende plaat, denkt onderzoeker Maaike Okano-Heijmans van Instituut Clingendael. "Voor veel gebruikers is overschakelen een grote stap. De Amerikaanse merken zijn vertrouwd en we weten precies hoe we die moeten gebruiken. Dat er nu meer mensen overstappen geeft aan dat ze die grote stap willen zetten."

Trump-effect

Okano-Heijmans concludeerde een jaar geleden dat Europese alternatieven hard nodig zijn "als we onze digitale veiligheid ook maar een beetje in eigen hand willen houden". Het verbaast haar niet dat die gedachte onder Europeanen meer leeft sinds de herverkiezing van Donald Trump.

De meerderheid van de techbedrijven ziet uitspraken van de Amerikaanse president als belangrijkste verklaring voor de toegenomen interesse. De Estlandse cloudopslag Cryptee zag bijvoorbeeld een piek in aanmeldingen op de dag dat Trump en de Oekraïense president Zelensky ruziemaakten in het Witte Huis. "Ik denk dat de vreselijke bijeenkomst tussen Trump en Zelensky voor velen het omslagpunt was", aldus oprichter John Ozbay.

Alles in één pakket

Maar als Europa daadwerkelijk minder afhankelijk wil zijn van Amerikaanse clouddiensten moet er nog veel gebeuren. "De techniek achter Europese cloudbedrijven leunt vaak ook op Amerikaanse apparatuur en software", zegt Okano-Heijmans.

Daar bestaan wel Europese alternatieven voor, maar die zijn doorgaans minder gebruiksvriendelijk en bovendien versnipperd, terwijl bedrijven als Amazon, Google en Microsoft alles in één pakket leveren.

"Het zal daarom nog een tijd duren voordat grotere bedrijven of overheden kunnen overstappen, als ze dat willen", zegt de Clingendael-onderzoeker.

Goedemorgen! In de rechtbank in Rotterdam is de eerste voorbereidende zitting in de zaak tegen Sendric S., de man die in december en januari drie mensen zou hebben doodgeschoten in Rotterdam. En in de ministerraad wordt gesproken over het hervormingsplan van minister Bruins voor de Nederlandse Publieke Omroep.

Eerst het weer: Het is een zonnige dag. Het blijft droog en er waait een matige oosten- tot noordoostenwind. De temperatuur stijgt naar 19 tot 22 graden. Op de Wadden is het met maximaal 17 graden iets minder warm.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol is officieel uit zijn ambt gezet. Dat heeft het constitutioneel hof van Zuid-Korea unaniem bepaald. Op 14 december stemde een tweederdemeerderheid van het parlement voor de afzetting van Yoon na de mislukte machtsovername eerder die maand.

Binnen zestig dagen zullen er presidentsverkiezingen gehouden worden om een opvolger voor Yoon te kiezen. Peilingen van maart laten zien dat 35 procent van de ondervraagden op dit moment DPK-leider Lee Jae-myung de meest geschikte presidentskandidaat vindt.

Het was lang onzeker of hij zichzelf verkiesbaar kon stellen. Hij werd verdacht van het overtreden van de verkiezingswet tijdens de presidentsverkiezing van 2022. Eind maart werd hij door het hof niet schuldig bevonden, waarmee de weg naar de presidentsverkiezingen weer openligt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De jaarlijkse luchtmachtoefening Frisian Flag is dit jaar overgenomen door de NAVO en omgedoopt tot Ramstein Flag. Die naam komt van de Amerikaanse vliegbasis Ramstein in Duitsland, vanwaar de NAVO de gemeenschappelijke luchtmachtmissies leidt.

In twaalf dagen worden de prioriteiten van de NAVO geoefend: het oprollen van vijandige systemen op de grond, bereiken van luchtoverwicht en opereren als een team, ongeacht het land van herkomst of het wapensysteem.

De vijftien deelnemende landen oefenen 's avonds en 's nachts boven de Noordzee in gevechtshandelingen en aanvallen vanaf de grond en vanuit de lucht. Daarbij oefenen ze in samenwerking, zowel technisch en strategisch als met informatie-uitwisseling. Doel is te testen of de gezamenlijke luchtafweer gevechtsklaar is en adequaat kan opereren in de eerste vijf dagen van een aanval.

Bekijk hieronder hoe een straaljager in de lucht wordt bijgetankt.

Fijne dag!

Noodweer in het zuiden en Midden-Westen van de Verenigde Staten heeft aan zeker zeven mensen het leven gekost. De slachtoffers vielen in de staten Tennessee, Missouri en Indiana. Ook in Arkansas is flinke schade aangericht.

Volgens ABC News zijn in de getroffen staten in de afgelopen 24 uur zeker 24 tornado's ontstaan. Voor vandaag wordt er in meerdere staten gewaarschuwd voor overstromingen door aanhoudende, zware regenval.

De schade aan huizen, wegen en elektriciteitsvoorzieningen is in sommige gebieden groot:

De gouverneurs van Tennessee en Kentucky hebben de noodtoestand afgekondigd. Het plaatsje Selmer, in Tennessee, werd het zwaarst getroffen. Daar vielen vijf doden.

Volgens gouverneur Lee zijn er complete buurten "weggevaagd". Er wordt in de plaats in het puin nog gezocht naar nog meer slachtoffers. In een persconferentie droeg hij inwoners van zijn staat op waakzaam te zijn en het weerbericht in de gaten te houden. "Blijf jezelf voorbereiden, heb een plan", zei hij.

Het slechte weer in de regio begon woensdag en duurt waarschijnlijk tot en met zaterdag. Het is de tweede keer in korte tijd dat het gebied wordt getroffen door noodweer. In maart kwamen bij stormen in dezelfde regio ruim veertig mensen om het leven.

De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol is officieel uit zijn ambt gezet. Dat heeft het constitutioneel hof van Zuid-Korea unaniem bepaald. Op 14 december stemde een tweederdemeerderheid van het parlement voor de afzetting van Yoon na de mislukte machtsovername eerder die maand. Een dag later werd hij gearresteerd. Hij was daarmee de eerste zittende president van Zuid-Korea die werd vastgezet. In maart kwam hij weer op vrije voeten.

Wanneer het parlement in Zuid-Korea een president afzet, wordt hij eerst geschorst. Het is dan aan het constitutioneel hof om binnen 180 dagen een beslissing te nemen over het lot van de weggestemde president.

De centrale vraag was of Yoon met het uitroepen van de noodtoestand de grondwet had overtreden. In Zuid-Korea kan de president de noodtoestand uitroepen als de nationale veiligheid in geding is, het land in oorlog verkeert of in een andere noodsituatie van vergelijkbare ernst. De rechters hebben bepaald dat hier geen sprake van was.

Binnen zestig dagen zullen er presidentsverkiezingen gehouden worden om een opvolger voor Yoon te kiezen.

Zoals verwacht zijn er veel mensen op de been in de hoofdstad. Om de verwachte drukte in goede banen te leiden hebben de autoriteiten de nodige veiligheidsmaatregelen genomen.

Zo werd het gebied rond het gerechtshof afgezet, zijn er verschillende blokkades opgeworpen en is er veel politie ingezet. Bij het constitutioneel hof zijn zo'n 7000 politieagenten op de been. Ook blijven scholen, tempels en musea in bepaalde delen van de stad komende dag gesloten en zal er op sommige metrohaltes niet gestopt worden.

Er is de afgelopen maanden veel gedemonstreerd, zowel door voorstanders als tegenstanders van Yoon. In januari liep een demonstratie van pro-Yoon-betogers bij het hof uit de hand. Daarbij raakten 17 politieagenten gewond.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor politieke onrust en grote demonstraties. Het is voor buitenlanders in Zuid-Korea niet toegestaan mee te doen aan betogingen.

Zuid-Koreanen twijfelen

Peilingen van maart laten zien dat 35 procent van de ondervraagden op dit moment DPK-leider Lee Jae-myung de meest geschikte presidentskandidaat vindt. Het was lang onzeker of hij zichzelf verkiesbaar kon stellen. Hij werd verdacht van het overtreden van de verkiezingswet tijdens de presidentsverkiezing van 2022. Eind maart werd hij door het hof niet schuldig bevonden waarmee de weg naar de presidentsverkiezingen weer open ligt.

De op een na grootste favoriet is Kim Moon-soo, een politicus met een verleden binnen conservatieve partijen. Momenteel dient hij als partijloze voorzitter van de economische, sociale en arbeidsraad van Zuid-Korea. Hij geniet het vertrouwen van 10 procent van de ondervraagden. Maar de strijd is verre van beslecht. Zo'n 34 procent van de Zuid-Koreanen gaf in maart aan nog geen idee te hebben op wie ze willen stemmen of denkt dat er geen geschikte kandidaat zal zijn.

In de loods van een autobedrijf in de Noord-Brabantse plaats Raamsdonksveer heeft een grote brand gewoed. Daarbij is een persoon gewond geraakt.

De persoon liep brandwonden op en is naar het ziekenhuis gebracht. De veiligheidsregio meldt niet of het om een man of vrouw gaat. Volgens het AD was de persoon met een slijptol aan het werk in de loods.

De brand brak rond 22.45 uur uit in de loods, die op een bedrijventerrein staat. Toen de brandweer arriveerde, was het pand al ontruimd. De brandweer was volgens het AD met 22 voertuigen aanwezig. Onder meer met twee hoogwerkers werd het vuur bestreden. De volledige loods stond in brand. De brandweer wist te voorkomen dat het vuur oversloeg op andere panden.

Rond 00.30 uur meldde de brandweer dat de brand onder controle was. Wel moest er nog worden nageblust.

Voorzitter en oprichter van het World Economic Forum (WEF) Klaus Schwab heeft aangekondigd zich terug te trekken als voorzitter van de raad van toezicht van de organisatie.

Vorig jaar mei gaf hij al de meeste taken uit handen. De dagelijkse leiding kwam in handen van Børge Brende als voorzitter van het forum. Schwab nam zitting in de raad van toezicht, maar nu gaat de 87-jarige Schwab volgens de organisatie "het proces starten om afscheid te nemen" van een actieve rol binnen het WEF. Volgens het WEF wordt hij uiterlijk januari 2027 vervangen door een nieuwe voorzitter van de raad.

Enorme bijeenkomst

Hoogleraar economie Schwab richtte het WEF in 1971 op. Het groeide uit tot een enorme jaarlijkse bijeenkomst waarop onder meer wereldleiders en andere politici, CEO's, journalisten en invloedrijke denkers samenkomen in het Zwitserse Davos. Het groeide uit tot een plek waar actuele onderwerpen besproken kunnen worden, maar ook om bijvoorbeeld zaken te doen of diplomatie te bedrijven zonder pottenkijkers.

Juist die geheimzinnigheid was voer voor critici, die het al langere tijd gemunt hebben op de sfeer van macht en geld op het WEF. Deelnemers werd door critici onder meer verweten dat ze te veel oog hadden voor financieel gewin en niet voor kwesties als armoede en klimaatverandering. Jaarlijks trekken demonstranten naar Davos om te demonstreren.

Leiderschapsstructuur

Kort na het grotendeels terugtreden van Schwab vorig jaar kwamen via The Wall Street Journal beschuldigingen naar buiten van discriminatie en intimidatie binnen de organisatie en ook Schwab werd daarin genoemd. Hoewel de organisatie stelde dat de berichten niet waar zijn, werd daarna wel de leiderschapsstructuur van de organisatie tegen het licht gehouden.

Meerdere mensen in leidinggevende functies namen afscheid of kondigden aan zich te beraden op hun toekomst. Onder hen waren ook de kinderen van Klaus Schwab: Olivier en Nicole. Nicole stopte in december, Olivier vertrekt binnenkort.

Staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu denkt niet dat er komende jaarwisseling al een algeheel vuurwerkverbod kan komen. De uitwerking van het wetsvoorstel van de Tweede Kamer zal nog zeker anderhalf jaar duren, voorspelt de PVV-staatssecretaris in een debat over het gewenste verbod van siervuurwerk. Ook ziet hij nog allerlei knelpunten op praktisch en financieel gebied. "Er zijn nog allerlei haken en ogen", aldus Jansen.

Sinds dinsdag wil een ruime meerderheid van de Tweede Kamer naast knalvuurwerk ook siervuurwerk verbieden. Maar vooral de regeringspartijen VVD en NSC hebben voorwaarden verbonden aan hun steun. De VVD eist onder meer dat het kabinet met een uitgewerkt plan komt voor de handhaving van het verbod en de bestrijding van illegaal vuurwerk.

Samenzijn

De partij wil verder, net als NSC, dat een plan van de ChristenUnie gedetailleerder wordt uitgewerkt. De CU wil dat burgemeesters ontheffingen mogen afgeven voor siervuurwerk, maar alleen in buurt- of verenigingsverband. "We willen het afsteken van vuurwerk niet helemaal uitsluiten", aldus Michon. "We willen dat ook het gevoel van samenzijn in de straat overblijft", zei NSC-Kamerlid Bruyning. De partij maakte dinsdag bekend voor een verbod te zijn.

Maar zo'n uitzondering roept meteen vragen op. "Kan ik met mijn vrouw en twee kinderen ook zo'n aanvraag doen?", vroeg Eerdmans van JA21 zich af. Regeringspartij BBB, tegenstander van het verbod, ziet vooral obstakels. "Gaat zo'n vereniging allerlei horeca- en evenementenvergunningen aanvragen? Zijn er voldoende parkeerwachters?", wilde partijleider Van der Plas weten.

PVV-staatssecretaris Jansen denkt dat de uitwerking van het "tijdrovende" CU-plan wel anderhalf jaar zal duren. "Dus dan is er deze jaarwisseling geen vuurwerkverbod." Verder vraagt hij zich af hoe die verenigingen aan het siervuurwerk komen als het verboden is. "Hoe moet dat vuurwerk ook getransporteerd worden? Dat moet veilig gebeuren."

Geld

Het kabinet moet van de Kamer ook een compensatieregeling maken voor de vuurwerkbranche. Genoemde bedragen lopen nogal uiteen van 150 tot 895 miljoen euro. Jansen is niet van plan om hier geld voor te zoeken. "De financiële dekking moet uit de Tweede Kamer komen."

JA21 gelooft vanwege de opgeworpen voorwaarden niet dat het vuurwerkverbod er dit jaar nog komt. Dat vinden vooral de Partij voor de Dieren, GroenLinks-PvdA en de CU jammer. De CU vreest een "armageddon" - een Bijbelse term voor een catastrofe - omdat feestvierders voor het laatst allemaal "los willen gaan".

Ook GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren, de initiatiefnemers van het vuurwerkverbod, hopen op spoed. "Het moet echt zo snel mogelijk, want een latere invoerdatum heeft ook een prijs voor hulpverleners en politie", aldus Kamerlid Klaver van GroenLinks-PvdA.

Niet leuk

Veel partijen zeiden in het debat het jammer te vinden dat de Nederlandse Oud en Nieuwtraditie verdwijnt, maar dat allerlei maatregelen om het toenemende geweld tegen politie, brandweer en hulpverleners te stoppen niet hebben geholpen. Een andere keuze is er helaas niet, vinden zij. "Een vuurwerkverbod is niet leuk", aldus Klaver.

Vooral BBB-leider Van der Plas is zichtbaar ontstemd over het naderende vuurwerkverbod. Ze vindt het onbegrijpelijk dat er een einde komt aan een "leuk feestje waar brave burgers een sierpotje afsteken".

Staatssecretaris Jansen zegt dat het kabinet "neutraal" is over het wetsvoorstel, maar pas aan de slag gaat als het wetsvoorstel definitief is goedgekeurd door het parlement. Haast wil hij niet maken, zo blijkt. Dit tot ergernis van Bikker van de CU die spreekt over een wel erg "dogmatische stellingname".

Vuurwerkfanaten balen vanwege de meerderheid in de Tweede Kamer voor een algeheel vuurwerkverbod, terwijl de politie juist opgelucht is:

Het Pentagon kondigt een intern onderzoek aan naar het handelen van minister Hegseth van Defensie in het Signalschandaal. De toezichthouder van het departement moet achterhalen of hij veiligheidsvoorschriften heeft overtreden.

Hegseth had militaire aanvalsplannen gedeeld in een chatgroep op Signal. Nationaal Veiligheidsadviseur Waltz had in die appgroep onbedoeld een journalist toegevoegd. De regering-Trump houdt vol dat er geen geheime informatie is gedeeld, maar volgens experts is dat zeer waarschijnlijk wel het geval. De bewuste journalist, Jeffrey Goldberg van het tijdschrift The Atlantic, heeft de berichten ook gepubliceerd.

De zogeheten inspecteur-generaal van het Pentagon, generaal Gregory Brady, moet nu opheldering geven. Hij kijkt ook of Hegseth en andere medewerkers van Defensie zich gehouden hebben aan de regels voor het gebruik van commerciële communicatiemiddelen. Het interne onderzoek is er gekomen op verzoek van een commissie in de Senaat.

Niet veilig

Volgens kenners hebben Hegseth en Waltz vrijwel zeker veiligheidsprotocollen genegeerd door een berichtendienst als Signal te gebruiken. Hoge functionarissen mogen zo'n kanaal hooguit gebruiken om te melden dat er een geheim bericht is. Vervolgens kunnen ze volledig versleutelde, interne communicatiemiddelen gebruiken om de inhoud te delen, legden kenners uit aan de NOS.

Maanden voor het schandaal waren functionarissen al gewaarschuwd door veiligheidsdienst NSA dat Signal niet veilig is. Medewerkers werden opgeroepen geen gevoelige info te delen via deze of andere apps, aldus de BBC en CBS News.

Veiligheidsadviseur Waltz vond excuses aanvankelijk niet nodig voor het schandaal. Later heeft hij zich alsnog verontschuldigd.

'Topfunctionarissen ontslagen'

Amerikaanse media melden dat een aantal topfunctionarissen uit de Nationale Veiligheidsraad is ontslagen. Het zou gaan om hooggeplaatste medewerkers die niet loyaal genoeg zijn bevonden in de nasleep van de Signal-affaire. Het Witte Huis heeft de berichten bevestigd noch ontkend.

De veronderstelde ontslagronde wordt in verband gebracht met een bezoek van Laura Loomer aan het Witte Huis. Zij is een radicaal-rechtse activiste, die onder meer complottheorieën over de aanslagen van 11 september 2001 heeft verspreid.

Loomer zou Trump hebben aangezet om de bezem door de Nationale Veiligheidsraad te halen. Volgens The New York Times zijn er zeker zes topfunctionarissen weggestuurd. De krant baseert zich op anonieme bronnen.

Bijna drie maanden na de verwoestende bosbranden in Los Angeles is er nog een dode gevonden. Daarmee komt het dodental op 30.

Gisteren kwam er een melding binnen over mogelijke menselijke resten op een afgebrand terrein in Altadena, schrijven de autoriteiten in een verklaring. Nu is vastgesteld dat het inderdaad gaat om een omgekomen persoon.

Er wordt nu gekeken of de stoffelijke resten geïdentificeerd kunnen worden. Dat gebeurt aan de hand van DNA, maar ook door andere medische gegevens te verzamelen en die te vergelijken met bestaande medische dossiers, zoals het gebit van de overledene. Ook worden er röntgenfoto's gemaakt om te zien of diegene protheses heeft. Serienummers daarvan leveren ook informatie op.

"Vanwege de complexiteit van deze methoden en het proces kan het veel tijd kosten om de identiteit van een overledene te bevestigen", staat in de verklaring.

Desastreuze brand

Er kwamen achttien mensen om in Eaton en twaalf in Palisades. In die stadsdelen waren de branden het meest verwoestend.

Op 7 januari ontstond een bosbrand in Pacific Palisades. Die verspreidde zich snel door het droge landschap en de beruchte Santa Ana-winden. Op dezelfde dag ontstond ook de brand in Eaton. Pas ruim drie weken later waren de natuurbranden helemaal onder controle.

Door het vuur moesten tienduizenden inwoners hun huis verlaten. Veel van hen raakten dakloos.

In Bolivia zijn zeker zes mensen om het leven gekomen bij een ruzie tussen mijnwerkers, meldt de politie. Ook is een onbekend aantal mensen vermist.

Twee rivaliserende groepen mijnwerkers kregen ruzie over toegang tot een goudmijn in de buurt van Sorata, zo'n 150 kilometer ten noordwesten van de hoofdstad La Paz.

Een groep mijnwerkers blies met dynamiet in de vroege ochtend machines en een dieseltank op in een ander mijnwerkerskamp. Door de explosie werden meerdere huizen verwoest en viel de elektriciteit uit.

Zes lichamen zijn onder het puin vandaan gehaald, hulpdiensten zoeken nog verder naar vermisten.

In Bolivia zijn drie soorten bedrijven werkzaam in de mijnbouwsector: staatsbedrijven, particuliere bedrijven en coöperaties. Op die laatste groep is veel kritiek vanwege illegale exploitatie die schadelijk is voor het milieu en vanwege de voortdurende conflicten met andere coöperaties.

In delen van Noord-Brabant mag geen grondwater meer worden gebruikt om weilanden of sportvelden te besproeien. Volgens Waterschap Aa en Maas is deze maatregel nodig vanwege de aanhoudende droogte. Sinds eind februari is er nauwelijks regen gevallen.

Afgelopen maand was de droogste maart sinds het begin van de metingen in 1906. Door het uitblijven van neerslag daalt de waterstand en zakt het grondwaterpeil onder de grenswaarde. Door een te laag waterpeil kan er schade ontstaan aan kades en oevers. Bovendien kunnen waterdieren en -planten doodgaan.

Om het grondwaterpeil op te krikken, mogen boeren, sport- en golfclubs tot 1 juni geen grondwater meer gebruiken. Het verbod geldt in vier regio's van de drie Brabantse waterschappen Aa en Maas, Brabantse Delta en De Dommel. Grondwater is water dat via sloten, meren en rivieren in de bodem is gezakt.

Beregeningsverbod

Dat er zo vroeg in het jaar in zoveel gebieden al een zogeheten onttrekkingsverbod wordt ingesteld is uitzonderlijk, zegt het waterschap tegen Omroep Brabant. "Dat de waterschappen dit besluit moeten nemen, laat zien hoe erg het grondwater in Brabant wordt beïnvloed door het weer."

De drie waterschappen bepalen elk jaar op 1 april of het verantwoord is om sproeiwater aan grondwater te onttrekken. Daarbij wordt per regio gekeken naar de actuele grondwaterstanden.

In 2022 was er voor het laatst een verbod in alle drie de Brabantse waterschappen. Ook toen viel er van eind februari tot eind maart geen regen, waardoor het grondwaterpeil te laag was. Later dat jaar gold in de regio Brabantse Delta overdag een beregeningsverbod.

Dat de situatie niet in elk waterschap hetzelfde is, komt door de ligging en het type bodem. Watersystemen in de drie waterschappen reageren bijvoorbeeld sneller op weersomstandigheden dan in een polder, die vocht beter vasthoudt door de laagliggende, vaak veenachtige bodem. Ook zijn er meer mogelijkheden om het grondwater op peil te houden, bijvoorbeeld via gemalen en sluizen.

Gevolgen vallen mee

Boeren mogen nog wel sproeiwater halen uit oppervlaktewater dat te vinden is in sloten, beken en kanalen. Waterschap Aa en Maas verwacht dat de gevolgen voor boeren meevallen, omdat de grond niet kurkdroog is. "In de bodem zit nog wel voldoende vocht, waardoor beregening op grasland vaak nog niet nodig is."

Sommige golfclubs in het gebied zijn bekend met het probleem en hebben inmiddels zelf vijvers aangelegd. Andere sportvelden, zoals voetbalvelden, worden soms beregend met drinkwater. Er geldt geen beregeningsverbod voor tennisbanen en akkerbouwgewassen.

Er wordt gehandhaafd op het verbod en zo nodig worden er boetes uitgedeeld. Overtreders krijgen eerst een waarschuwing. "De menselijke maat is voor ons belangrijk", zegt de woordvoerder van waterschap Aa en Maas tegen Omroep Brabant.

Het waterschap denkt dat problemen rond lage waterstanden of tekorten in de toekomst steeds vaker gaan spelen. "Ons voorland ligt in Zuid-Europa, waar water al langer schaars is. We zullen moeten nadenken over hoe we het water gaan verdelen onderling."

De brandweer heeft de grote natuurbrand bij Ede onder controle, meldt locoburgemeester Arnold Versteeg. De vlammen zijn nog niet gedoofd, en brandweerlieden zullen naar verwachting nog uren bezig zijn met nablussen.

De brand brak rond 14.30 uur uit door een rookgranaat die werd gebruikt bij een oefening van de landmacht. Door de harde wind breidde het vuur zich snel uit. Het blussen werd bemoeilijkt doordat de wind telkens van richting veranderde.

In totaal zijn zo'n 500 brandweermensen uit verschillende regio's ingezet om het vuur te bestrijden. "Ze hebben de brand sneller dan verwacht onder controle gekregen", aldus Versteeg. Ook een Chinook-transporthelikopter werd ingezet, die 7600 liter water kan vervoeren.

Tijdens het nablussen laaide het vuur op sommige plekken weer op:

Door de brand is volgens de locoburgemeester veel waardevolle natuur verloren gegaan. Meerdere mensen werden geëvacueerd, maar ze kunnen inmiddels weer terug naar huis. Niemand raakte gewond.

De marechaussee onderzoekt hoe het tijdens de oefening mis kon gaan.

Brandweerwagens reden over de heide om de vlammen te bestrijden:

De Amerikaanse zanger Bruce Springsteen brengt in juni zeven nieuwe albums uit, zo maakte hij bekend op Instagram. Tracks II - The Lost Albums zal naar verwachting 27 juni uitkomen en bevat 82 niet eerder uitgebrachte nummers, waarvan er 74 nog nooit te horen waren. De nummers zijn opgenomen in de thuisstudio van Springsteen tussen 1983 en 2018.

In een korte video legt de 75-jarige zanger uit dat hij vaak moet horen dat hij in de jaren 90 niet zo productief was. "In werkelijkheid was ik de hele tijd aan het werk", zegt hij. De resultaten daarvan belandden veelal in zijn kluis. Tijdens de coronapandemie dook hij in het materiaal dat hij daar had liggen en begon alles wat niet compleet was af te maken.

Sommige platen op The Lost Albums waren al wel helemaal af en waren zelfs al gemixt, maar werden nooit uitgebracht. De zeven platen worden uitgebracht met een honderd pagina's tellend boek.

Tracks II is de opvolger van Tracks, dat in 1998 uitkwam. Dat waren vier cd's met 66 nooit eerder uitgebrachte nummers.

Concerten in Europa

Bruce Springsteen wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke artiesten uit de Amerikaanse popgeschiedenis. Hij brak in 1975 door met zijn derde album Born to Run, en had een paar jaar later met Hungry Heart zijn eerste top 10-hit in in Nederland.

Ook The River werd een dikke hit in Europa. Zijn zevende album, Born in the USA, was zijn succesvolste plaat, met hits als I'm on Fire, Glory Days, My Hometown en Dancing in the Dark.

Springsteen wordt heeft als bijnaam The Boss omdat hij in zijn eerste band over het geld ging. Dus als er na een optreden moest worden afgerekend, verwees de rest van de band naar hem als the boss.

The Boss komt in de komende maanden naar Europa, maar zal niet in Nederland optreden. De dichtstbijzijnde concerten zijn in Lille, Gelsenkirchen en Frankfurt.

Het Openbaar Ministerie in België gaat in hoger beroep in de verkrachtingszaak rond een 24-jarige arts in opleiding uit Leuven. Die werd deze week schuldig bevonden aan verkrachting van een vrouw, maar hoeft daarvoor niet de gevangenis in.

De arts moet een schadevergoeding van 3500 euro aan het slachtoffer betalen. Volgens het OM is die straf te laag: de eis was drie jaar cel.

Wat de rechter betreft staat het vast dat de arts "grenzen van het toelaatbare heeft overschreden". Zo was het slachtoffer dronken en maakte de dader daar misbruik van. "Zij was niet staat om met seksuele handelingen in te stemmen", zei de rechter.

Maar omdat hij nog jong is, een blanco strafblad heeft en "zowel privé als professioneel een talentvol en geëngageerd persoon is", kreeg hij behalve het betalen van een schadevergoeding geen straf.

Het OM vindt de uitspraak "niet passend", schrijft de VRT, dus volgt een hoger beroep.

Naam dader gedeeld

Het vonnis leidt al dagen tot ophef. Zo is er vanavond in Leuven een protest. Niet alleen tegen de uitspraak, schrijven Belgische media, want de organisatoren vinden ook dat beleidsmakers "iets structureel moeten veranderen". Bij de betoging waren ruim duizend mensen aanwezig, meldt de krant HLN.

Daarnaast zijn persoonsgegevens van de dader massaal gedeeld op sociale media, meldt de VRT. Ook youtuber Nathan Vandergunst, beter bekend als Acid, noemde de naam van de dader in een video. Die video is in een dag tijd honderdduizenden keren bekeken.

Vandergunst heeft dit al eerder gedaan. Twee jaar geleden verspreidde hij de namen van leden van de Leuvense studentenvereniging Reuzegom die waren betrokken bij de dood van de student Sanda Dia bij een ontgroening in 2018. De achttien leden kregen een boete, een taakstraf en een veroordeling die niet op hun strafblad kwam. Veel Belgen spraken van klassenjustitie.

'Belangrijk dat iedereen dit weet'

Vanwege het verspreiden van de namen in de zaak-Sanda Dia kreeg Vandergunst zelf een voorwaardelijke celstraf van drie maanden. Maar dat schrikt hem niet af, zegt hij in de nieuwe video.

"Ik weet dat ik onder een voorwaardelijke celstraf sta voor exact hetzelfde wat ik hier nu weer aan het doen ben", zegt hij. "Maar ik heb beslist dat als ze mij nu drie maanden willen binnensteken, omdat ik hetzelfde doe als vorige keer, dat ze maar doen."

Hij zegt zich niet te schamen of stress te voelen. "Ik vind het belangrijk dat iedereen dit weet." Ook zegt hij dat de dader er bij hem, in tegenstelling tot bij de rechter, niet zo makkelijk van afkomt.

Rustig blijven

Het OM roept mensen op om rustig te blijven en benadrukt dat het delen van persoonlijke informatie zonder toestemming strafrechtelijke gevolgen kan hebben. Naar Acid is een onderzoek gestart.

De arts uit de verkrachtingszaak is voorlopig geschorst door het universitaire ziekenhuis in Leuven. Hij is daar in opleiding tot gynaecoloog. Het is nog niet duidelijk wanneer het hoger beroep zal plaatsvinden.