NOS Nieuws - Algemeen

Oud-presentator van het NOS Journaal Harmen Siezen is op 84-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn familie bekendgemaakt.

De in Zeeland geboren domineeszoon kwam in 1969 bij het NOS Journaal, nadat hij in de jaren daarvoor onder meer diskjockey was geweest bij Radio Veronica.

In de decennia daarna groeide hij uit tot een van de bekendste nieuwslezers van Nederland. In die rol deelde hij tal van grote nieuwsgebeurtenissen met de Nederlandse huiskamers in zijn kenmerkende kalme, onderkoelde stijl: van het einde van Doe Maar tot het begin van de Eerste Golfoorlog en van de Olympische Spelen tot de Elfstedentocht.

Met zijn stijl was hij geliefd bij het publiek:

Siezen noemde de vliegramp op Tenerife altijd het nieuwsfeit dat de meeste indruk had gemaakt. Hij deed er in 1977 verslag van toen een KLM--Boeing botste op een toestel van Pan Am. Er kwamen in totaal 583 mensen om het leven, waarmee het nog altijd de grootste vliegramp is.

17.000 journaals

In 1989 maakte Siezen een korte overstap naar TV10, de eerste commerciële zender in Nederland. Dat werd geen succes: de zender mislukte en Siezen keerde terug bij de NOS.

In september 2002 presenteerde Siezen zijn laatste NOS Journaal. Daarbij werd hij aan het slot van de uitzending door collega-presentator Philip Freriks verrast met bloemen.

Het laatste NOS Journaal van Siezen:

Na zijn pensioen verscheen Siezen nog sporadisch in de publiciteit. Tot en met 2006 presenteerde hij nog de jaarlijkse Nationale Nieuwsquiz en was hij soms te zien in educatieve programma's of als gast in programma's als Dit Was Het Nieuws.

Siezen presenteerde in ruim drie decennia in totaal ruim 17.000 journaals. "Harmen was voor een hele generatie dé nieuwslezer, hét gezicht van het NOS Journaal", zegt hoofdredacteur Giselle van Cann. "Een man die beheerst en kalm het nieuws bracht, met soms een glimlach als dat kon."

Zijn dochter omschrijft hem als "een verlegen man met een bijzonder beroep".

Een rat die landmijnen opspoort in Cambodja heeft een nieuw wereldrecord gevestigd door meer dan honderd landmijnen en andere dodelijke oorlogsresten op te sporen. Het knaagdier komt daarmee in het Guiness Book of Records.

Door een jarenlange burgeroorlog die eindigde in 1998 liggen er nog miljoenen explosieven in Cambodja.

Ronin, een Afrikaanse reuzenrat van 68 centimeter lang, wist in totaal 109 landmijnen en 15 stuks munitie op te sporen. Dat schrijft Apopo, de organisatie die ratten traint om explosieven te vinden. Apopo werkt niet alleen in Cambodja, maar ook in onder meer Oekraïne, Zuid-Soedan en Azerbeidzjan.

Veel sneller dan een metaaldetector

De ratten wordt geleerd om chemicaliën te ruiken die in landmijnen en andere wapens zitten. Doordat de ratten klein zijn in vergelijking met mensen, zijn ze niet zwaar genoeg om de explosieven te laten ontploffen.

Elke rat kan een gebied ter grootte van een tennisbaan in dertig minuten controleren. Een mens met een metaaldetector zou daar tot wel vier dagen mee bezig zijn, zegt Apopo.

Het werk van rat Ronin wordt door het Guiness Book of Records omschreven als cruciaal werk. Het maakt volgens de organisatie een verschil voor mensen die moeten leven met de angst dat een misstap hun het leven kan kosten.

Tuberculose ruiken

Dat ratten een goed reukorgaan hebben, blijkt ook uit het feit dat ze worden ingezet om bijvoorbeeld tuberculose op te sporen. De dieren kunnen het veel sneller vinden dan mensen in het lab.

Ratten worden ook ingezet bij het opsporen van slachtoffers van natuurrampen en het speuren naar ivoor, hoorn en tropisch hout.

Het vorige record stond op naam van rat Magawa, die 71 landmijnen en 38 explosieven opspoorde. Die kreeg daarvoor een gouden medaille. Magawa overleed in 2022 op achtjarige leeftijd.

Burgeroorlog

Het zoeken naar explosieven in Cambodja is belangrijk omdat er nog veel landmijnen in het land liggen. Die liggen in een gebied van ongeveer duizend vierkante kilometer. De meeste stammen uit de tijd van de bloedige burgeroorlog, begin jaren 70.

Naar schatting zijn er daar vier tot zes miljoen landmijnen gelegd met meer dan 64.000 doden tot gevolg. Zo'n drie miljoen mijnen zijn nog steeds niet gevonden, dat komt mede doordat er niet genoeg geld is om ze op te ruimen.

In deze video is meer te zien over het werk van Magawa, de rat die een gouden medaille kreeg voor zijn werk:

Op een eiland in de Indische Oceaan staan sinds kort zes driehoekvormige oorlogsvliegtuigen. Het zijn de zwaarste bommenwerpers van de VS, de B-2. Die toestellen zijn geplaatst als intimidatie richting Iran. Trump wil het regime in Teheran dwingen tot een nieuwe nucleaire deal en dreigt met luchtaanvallen.

Iran nadert het punt dat het voldoende verrijkt uranium heeft voor de ontwikkeling van atoombommen. Er komt nog veel meer bij kijken voordat de Iraniërs zulke wapens zouden kunnen inzetten. Toch is voor kernmachten Israël en de VS de huidige situatie al een brug te ver.

Daarom heeft president Trump ayatollah Khamenei vorige maand een brief gestuurd. Daarin eiste hij dat de Iraanse leider akkoord gaat met directe onderhandelingen over ontmanteling van het atoomprogramma.

'Bullebak'

De opperste leider van Iran deed de brief af als "bullebak-tactiek". Khamenei weigerde directe gesprekken en dreigde hard terug te slaan als Washington echt overgaat tot een aanval. Indirecte onderhandelingen, met tussenkomst van Oman, ziet Iran volgens minister van Buitenlandse Zaken Araghchi wel zitten.

Maar Trump zei donderdag juist dat hij graag directe gespreken wil en dat hij denkt dat Iran dat ook wil. Eerder herhaalde hij zijn intimiderende boodschap. "Als ze geen deal sluiten, dan komen er bombardementen", zei hij zondag. Ook dreigde hij met extra strafmaatregelen tegen bedrijven en landen die nog zakendoen met Iran.

Massive Ordnance Penetrator

De Amerikaanse president staat bekend om zijn strategie van verbaal torenhoog inzetten. Maar bluf of niet, met de B-2 kán de VS ondergrondse nucleaire faciliteiten in Iran vernietigen. Behalve kernwapens kunnen deze bommenwerpers, van zo'n 2 miljard dollar per stuk, namelijk ook de Massive Ordnance Penetrator afvuren.

Dit is een van de weinige raketten waarmee een poging gewaagd kan worden om Iraanse atoominstallaties vele tientallen meters onder de grond te treffen:

"Dit is een manier van Trump om zijn dreiging kracht bij te zetten", zegt conflictonderzoeker Erwin van Veen (Clingendael). Hij vraagt zich af of Washington daad bij woord zal voegen, gezien Trumps afkeer van langslepende oorlogen en zijn focus op China. "Maar hier kan toch elk moment de vlam in de pan slaan."

Hij wijst erop dat Israël volgens Amerikaanse inlichtingendiensten van plan is binnen enkele maanden het Iraanse atoomprogramma aan te vallen. "Nu Hamas en Hezbollah ernstig zijn verzwakt zullen de Israëliërs geen belemmering meer voelen. Alleen hebben ze zelf niet de militaire capaciteit om de ondergrondse Iraanse faciliteiten te raken."

De VS heeft die middelen wel en heeft ze in paraatheid gesteld. Zes van de in totaal twintig B-2's die Amerika heeft, zijn opgesteld bij de militaire basis op het eiland Diego Garcia. Daarnaast is een extra vliegdekschip van de VS onderweg naar het Midden-Oosten.

De Houthi's in Jemen zijn inmiddels de sterkste overgebleven bondgenoot van Iran. Net als zijn voorganger Biden laat Trump de rebellengroep bombarderen, waarbij een enkele keer ook B-2's zijn ingezet. Desondanks zullen de Houthi's niet verslagen worden door luchtaanvallen alleen, zeiden experts al eerder tegen de NOS.

Hetzelfde geldt mogelijk ook voor eventuele luchtaanvallen op de nucleaire centrifuges van Iran. "Je kunt kennis over het verrijken van uranium niet platbombarderen", zegt Van Veen. Bovendien zijn er berichten dat Iran atoomcomplexen heeft op ruim 150 meter diep: daar kan zelfs de GBU-57 niet bij.

Iran zal zulke bombardementen ook beantwoorden. Het land beschikt over een omvangrijk raketarsenaal, waarmee het vorig jaar twee keer Israël heeft bestookt in reactie op Israëlische aanvallen. "Bij een luchtaanval op het Iraanse atoomprogramma is een groot risico op een langslepend conflict in het Midden-Oosten", waarschuwt Van Veen.

Zowel in Washington als in Teheran lopen de meningen uiteen over een oplossing voor de impasse. Aan beide kanten zijn haviken die pleiten voor escalatie en meer gematigde stemmen die aansturen op diplomatie. Van Veen: "Het probleem voor Iran is dat er alleen maar onaantrekkelijke opties op tafel liggen. Het komt ruwweg neer op concessies doen of de boel traineren met het risico op een militaire aanval."

Meer dan een week na de hevige aardbeving in Myanmar blijft het dodental oplopen. Er worden nu 3354 doden gemeld en bijna 5000 gewonden. Nog altijd is er nauwelijks zicht op vooruitgang in de hachelijke situatie in het land.

Reddingsteams uit vijftien landen zijn aan het werk om naar mensen te zoeken. Er worden volgens staatsmedia nog altijd 220 mensen vermist. Diverse landen hebben (financiële) noodhulp toegezegd. Maar na een ruime week lukt het nog steeds niet om de hulpverlening goed op gang te brengen.

In sommige gevallen wordt hulp zelfs direct tegengewerkt, zeggen onderzoekers van de VN. In gebieden waar het regime niet gesteund wordt zou de junta - de militaire machthebbers - geen of nauwelijks hulp toelaten en moeten bewoners zichzelf redden. Het leger zou zelfs jonge lokale hulpverleners gedwongen gerekruteerd hebben.

Grote afwezige onder de landen die te hulp schieten is de Verenigde Staten, die doorgaans snel op rampen reageren met goed getrainde mensen en geavanceerde apparatuur. Naar verluidt heeft het Witte Huis geprobeerd een reddingsteam te sturen, maar lukte dat niet omdat door de bezuinigingen van de regering-Trump allerlei logistieke contracten waren opgezegd en lokale medewerkers waren ontslagen.

Buitenlandminister Rubio van de VS wuifde die beweringen weg en zei bij de NAVO-top in Brussel dat het regime in Myanmar de reden is dat ze er niet kunnen werken.

Buurlanden

In Myanmar was voor de aardbeving al jaren een burgeroorlog aan de gang. Daardoor stond de medische zorg er al zeer slecht voor en waren al miljoenen mensen ontheemd. De aardbeving heeft niet alleen veel gebieden moeilijk bereikbaar gemaakt, vaak is het er ook niet veilig.

Inmiddels proberen andere landen de autoriteiten in Myanmar te bewegen om orde op zaken te stellen. Hoewel de leider van de militaire regering in Myanmar zelden in het buitenland uitgenodigd wordt, was hij gisteren in Bangkok om te praten met vertegenwoordigers van buurlanden als India, Thailand en Nepal.

De Indiase premier Modi riep op tot een permanent staakt-het-vuren tussen alle strijdende partijen in Myanmar. Eerder deze week werd een wapenstilstand aangekondigd, maar meteen weer geschonden. Volgens de Verenigde Naties heeft de krijgsmacht in het land nog zeker zestien aanvallen uitgevoerd nadat het staakt-het-vuren in was gegaan.

'Geloofwaardige verkiezingen'

Modi heeft bij de ontmoeting ook opgeroepen tot "geloofwaardige" verkiezingen in Myanmar. De junta had al verkiezingen gepland staan in december, maar critici gaan er vanuit dat die op schijnverkiezingen zouden uitdraaien. De junta-leider heeft toegezegd dat het "vrije en eerlijke verkiezingen" worden.

Verder is niet duidelijk of er nog meer over de situatie in Myanmar is afgesproken, en daarmee ook niet of er zicht is op verbetering van de situatie voor hulpverleners en inwoners. Ondertussen is de verwachting dat veel van de duizenden gewonden het ook niet zullen overleven vanwege het gebrek aan adequate hulp.

Daarnaast zijn er grote zorgen over de extreme hitte en de zware regenval die wordt verwacht, waardoor ook makkelijker ziektes kunnen uitbreken.

De Italiaanse politie is een onderzoek naar fraude en vervalsing gestart naar relikwieën die op internet te koop werden aangeboden. Met name resten van de katholieke computerprogrammeur Carlo Acutis, die later deze maand heilig wordt verklaard, leverden hoge biedingen op.

Bisschop Sorrentino van Assisi deed aangifte na een krantenartikel over de handel. Volgens hem is de kans groot dat het gaat om namaak, omdat alleen de kerk zelf relieken mag uitgeven. Bovendien is verkoop van resten van heiligen verboden volgens het kerkelijk recht.

"We weten niet of de relikwieën echt zijn of nep, maar als er sprake is van bedrog dan is het niet alleen oplichting, maar ook een belediging voor het geloof", reageerde Sorrentino. "Waar de afgoderij van geld al niet tot leidt... Ik vrees de hand van de duivel."

Van oudsher zijn relieken een belangrijk onderdeel van de katholieke geloofsbeleving. Voorwerpen die te maken hebben met religieuze figuren kunnen andere kerkgangers sterken in hun geloof. Het kan dan gaan om zaken die de heilige gebruikt heeft, zoals kleding, of lichaamsdelen als bloed, botten of haar.

In het geval van Acutis ontdekte Corriere della Umbria dat er op eBay grif geboden werd op relieken die van hem zouden zijn geweest. Zo stond een bod voor haar van hem vorig maand al op ruim 2000 euro voordat het kavel na de klacht werd verwijderd. Een echtheidscertificaat dat erbij geleverd werd, was vrijwel zeker nep: een benodigd waszegel ontbrak.

Hoewel de politie dus snel ingreep, blijkt het een hardnekkig probleem: ook vandaag wordt er op de veilingsite weer iets van Acutis aangeboden. Voor één enkele haar wordt bijna 100 euro gevraagd.

Acutis, die in 2006 op 15-jarige leeftijd aan leukemie overleed, staat bekend als Gods influencer. Als diepgelovige katholiek hield hij een website bij waarin hij wonderen en Mariaverschijningen beschreef. Paus Franciscus is van plan hem op 27 april als eerste millenial heilig te verklaren.

'Zondig'

In het verleden was het niet ongebruikelijk dat er gehandeld werd in relieken, maar tegenwoordig keurt de Rooms-Katholieke Kerk dat af. In het geval van Acutis is zijn lichaam in een glazen kist opgebaard in een kerk te Assisi. Enkele lichaamsdelen zijn aan andere kerken wereldwijd geschonken.

Zo ging een deel van zijn hart naar de Amerikaanse bisschoppenconferentie en kreeg de organisatie van de Wereldkinderdag van het Vaticaan wat haartjes van Acutis gratis. "Daar hebben we om gevraagd vanwege zijn band met kinderen", legt voorzitter Enzo Fortunato uit aan persbureau AP.

Fortunato vindt het respectloos dat anderen proberen winst te maken over de rug van de overleden jongen. "Het is walgelijk dat dit vercommercialiseerd wordt", meent hij. "Het is niet alleen verwerpelijk, het is ook een zonde."

Een rechter uit de VS heeft de Amerikaanse regering opgedragen een asielzoeker terug te halen die per abuis naar een terreurgevangenis in El Salvador is overgeplaatst. Het is volgens critici van president Trump een van vele fouten die werden gemaakt bij zijn overhaaste anti-immigratiemaatregelen.

De 29-jarige Kilmar Armando Abrego Garcia was in 2011 naar de VS gevlucht vanwege bendegeweld in El Salvador. In 2019 had een rechter bepaald dat hij niet meer zomaar naar zijn geboorteland kon worden uitgezet, omdat hij daar gevaar zou lopen. Toch werd hij vorige maand met ruim 200 andere migranten door de regering-Trump overgevlogen naar een megagevangenis in dat land.

In de rechtszaak die zijn gezin aanspande om hem terug te krijgen, gaf immigratiedienst ICE toe dat er een fout was gemaakt: de opmerking dat Abrego Garcia niet mocht worden uitgezet was weggevallen op interne documenten, waardoor hij op de passagierslijst van de deportatievluchten terechtgekomen was.

ICE hield desalniettemin vol niets meer te kunnen doen: omdat hij inmiddels in El Salvador was opgesloten, zou justitie in de VS niks meer over hem te zeggen hebben. De rechter wijst dat argument van de hand en droeg de regering-Trump op Abrego Garcia voor maandag terug te halen.

Speerpunt van uitzettingsbeleid

Abrego Garcia werd opgesloten in de CECOT-gevangenis, een plek waar de regering 40.000 verdachten van terrorisme en bendegeweld vasthoudt. Mensenrechtenorganisaties zeggen dat de gevangenen daar aan hun lot worden overgelaten, met tientallen in één cel, onvoldoende medische aandacht en geen inspanningen voor rehabilitatie.

President Trump presenteerde overplaatsingen naar de CECOT juist als een speerpunt van zijn uitzettingsbeleid. Volgens het Witte Huis zijn de migranten die erheen zijn gebracht gevaarlijke bendeleden. Advocaten en mensenrechtenorganisaties wijzen er echter op dat er in meerdere gevallen gebrekkig bewijs is gebruikt: zo leken verdachte tatoeages of uitlatingen op sociale media al voldoende om uitgezet te worden.

Er komt daarnaast nog een uitspraak van het Hooggerechtshof over de vraag of Trump wel gemachtigd was een oorlogswet in te zetten die hij gebruikte voor versnelde uitzettingen. Trump haalde daarvoor een wet uit 1789 aan die eerder alleen in oorlogstijd is gebruikt. Het argument van het Witte Huis daarvoor is dat illegale immigratie neerkomt op een vijandelijke invasie.

Hoger beroep

In het geval van Abrego Garcia kon ICE zelfs bij navraag van de rechter niet precies zeggen waarom hij was opgepakt en op welk gezag hij werd uitgezet. Een advocaat moest toegeven dat die informatie hem niet bekend was. Een politie-informant had Abrego Garcia er in 2019 van beticht een bendelid uit New York te zijn, hoewel verder bewijs ontbrak en Abrego Garcia nooit in die stad woonde.

Het Witte Huis beweerde dat uit inlichtingen blijkt dat Abrego Garcia betrokken is bij mensenhandel door de bende MS-13, maar publiceerde daarover geen details. Wel ging de overheid onmiddellijk in beroep tegen het gerechtelijk bevel om Abrego Garcia terug te halen. "Volgens ons heeft de rechter helemaal niets te zeggen in El Salvador", herhaalde de woordvoerder van het Witte Huis.

De man is vastgezet in deze gevangenis:

Goedemorgen! Bij de vliegbasis Leeuwarden gaan tegenstanders van de NAVO-oefening die daar plaatsvindt demonstreren, en in Amsterdam worden Songfestival-artiesten verwacht voor Eurovision in Concert, een Eurovisie-pre-party.

Eerst het weer: de hele dag weer veel zonneschijn. In het oosten kunnen wat sluierwolken overtrekken. Er waait een matige noordoostenwind, die het voor het gevoel iets frisser maakt. Het wordt 14 graden aan de noordkust tot 19 graden in het zuidoosten.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een aantal grote bedrijven heeft zijn plannen gewijzigd vanwege de hogere importheffingen in de VS. Zo hebben uitstel-betaalplatform Klarna en kaartjesverkoper Stubhub hun beursgang uitgesteld vanwege de onzekerheid rondom het Amerikaanse handelsbeleid en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde markt.

Het Zweedse Klarna, dat klanten de mogelijkheid biedt om aankopen later te betalen, had vorige maand nog een officiële aanvraag gedaan voor een beursnotering op Wall Street. Vanwege de onrustige financiële markten ziet het bedrijf nu af van dat plan. Gisteren eindigden de Amerikaanse beurzen opnieuw diep in het rood.

Ook Stubhub, een platform waar mensen tickets voor evenementen kunnen kopen en doorverkopen, zou de beurs op gaan, maar neemt het zekere voor het onzekere.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Twee Italiaanse restauratoren hebben in Amsterdam een muurschildering in ere hersteld van de legendarische graffiti-artiest PHASE2. Het zat jarenlang verstopt onder een witte laag muurverf.

Fijne zaterdag!

Economen noemen de importheffingen van de Amerikaanse president Trump een schok voor de internationale handel. Eerder deze week maakte Trump bekend dat de Verenigde Staten heffingen gaan opleggen aan vrijwel alle andere landen. Hij doet dat omdat die landen volgens hem ook Amerikaanse producten belasten.

Het radicale besluit leidt wereldwijd tot dalende beurskoersen. Veel landen reageren afkeurend op wat het begin van een mondiale handelsoorlog lijkt.

We vroegen vier van onze correspondenten buiten Europa hoe er in hun landen of buurlanden naar de laatste ontwikkelingen wordt gekeken en of er tegenmaatregelen komen.

Boris van der Spek: "Mexico en de VS zijn, samen met Canada, al sinds het aantreden van Donald Trump verwikkeld in politiek getouwtrek rondom importheffingen. Tweemaal dreigde Trump alle Mexicaanse producten extra te belasten. Hij stelde dat uit toen de Mexicaanse regering kon aantonen veel te doen op het gebied van de aanpak van onder meer illegale migratie en georganiseerde misdaad.

Wel gelden er al langer importtarieven van 25 procent op bepaalde producten. Daar zijn onlangs heffingen bij gekomen op auto's en auto-onderdelen die in Mexico worden geproduceerd. De effecten van die heffingen zijn al voelbaar. Er zijn bijvoorbeeld massaontslagen.

Dat Mexico woensdag niet genoemd werd op het tarievenbord van Trump, was goed nieuws voor het land. De Mexicaanse minister van Economische Zaken sprak zelfs van een voorkeursbehandeling voor Mexico.

De regering wil een goede relatie met de VS onderhouden en er zullen dan ook geen tegenmaatregelen komen. Waarschijnlijk zal binnenkort weer een groep Mexicaanse topcriminelen uitgeleverd worden, in de hoop Trump tevreden te houden."

Gabi Verberg: "China heeft zichzelf tot doel gesteld de economie met zo'n 5 procent te laten groeien. Dat wordt door de aangekondigde Amerikaanse importheffingen een uitdaging.

China heeft het al een tijdje over het versterken van regionale samenwerking. Japan, Zuid-Korea en China zijn onlangs twee keer samengekomen om dit te bespreken. De plannen zijn veelbelovend, maar de samenwerking in de regio krijgt door deze importheffingen een flinke dreun.

Er kwamen stevige reacties op het besluit van de Amerikaanse president. China wijst de actie van Trump resoluut van de hand. Zo noemde het ministerie van Buitenlandse Zaken de heffing een ernstige schending van de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).

De Chinezen komen dan ook met felle tegenmaatregelen. Per 10 april geldt er een importtarief van 34 procent voor alle Amerikaanse goederen. Net als bij de vorige tegenmaatregelen blijft het daar niet bij. China legt ook exportbeperkingen op voor een hele lijst zeldzame aardmetalen. Veel van deze metalen worden gebruikt in het productieproces van hightechproducten. Ook zijn onderzoeken aangekondigd tegen Amerikaanse bedrijven."

Devi Boerema: "India hoopte gespaard te blijven van importheffingen, omdat Trump en Modi een goede band hebben en India zich flexibel opstelt tegenover het verzoek van de VS om de eigen importtarieven te verlagen. India deed dat bijvoorbeeld al voor Amerikaanse whisky, motoren en zonnecellen. Toch kreeg India woensdag heffingen van 27 procent opgelegd.

Als je kijkt naar de regio, valt dat nog mee. Omdat de VS China, Bangladesh en Vietnam hogere heffingen oplegt, kan India juist interessanter worden om textiel en elektronica uit te importeren. India is ook een van de grootste producenten van generieke medicijnen zoals antibiotica. De helft van de medicijnen die het land exporteert gaat naar de VS.

Het land ziet daarom kansen. In Indiase media wordt de hoop uitgesproken dat productieprocessen van China naar India verschuiven.

Over tegenmaatregelen heeft men het nu niet, India is momenteel juist druk met de VS in onderhandeling over een handelsverdrag. Het land wil zijn onderhandelingspositie niet in gevaar brengen."

Bekijk hier hoe de Amerikaanse importheffingen impact hebben op de wereldhandel:

Simone Tukker: "Op de enorme lijst van landen die president Trump woensdag in de tuin van het Witte Huis vol trots aan de hele wereld toonde ontbrak - opmerkelijk genoeg - Canada. Dat wil niet zeggen dat het buurland de dans ontspringt. Allesbehalve zelfs.

Op de eerste dag van Trump in het Witte Huis opende hij direct de aanval op de Canadezen met de aankondiging van een invoerheffing van 25 procent op alle goederen die vanuit Canada naar de VS gaan. Ook de energiemarkt werd geraakt, daarvoor geldt een importheffing van 10 procent.

Het is allemaal nodig, zegt Trump, omdat Canada te weinig zou doen om illegale migranten tegen te houden aan de grens. Ook beschuldigt hij Canada van nalatigheid rondom de smokkel van fentanyl en vindt hij dat de handel met het land "oneerlijk" is.

Voor Canada heeft dit enorme gevolgen. De Canadese economie is nauw verbonden met die van de VS. Geen land ter wereld importeert meer spullen uit de VS dan Canada. Schok en ongeloof hebben inmiddels plaatsgemaakt voor vastberadenheid om terug te slaan.

Het land komt onder meer met eigen importheffingen op Amerikaanse producten. Ook haalt het de handelsbetrekkingen met de Europese Unie aan. Onder de Canadese bevolking is ook een tegenreactie ontstaan. Zo worden Amerikaanse producten door winkeliers uit de schappen gehaald en kopen consumenten nu massaal producten van Canadese bodem."

Bij een steekpartij in Herten in Limburg zijn vannacht twee personen gewond geraakt. De politie heeft een verdachte aangehouden.

De politie kreeg rond 2.40 uur een melding over een steekincident in een woning aan de Rijksweg. Bij aankomst troffen agenten twee gewonden aan. Een van hen is naar het ziekenhuis gebracht. De andere gewonde kon bij de huisartsenpost geholpen worden. Over hun toestand zijn geen mededelingen gedaan.

Wat er aan de steekpartij vooraf is gegaan is onbekend. Ook over de identiteit van de slachtoffers en de verdachte is niets bekendgemaakt.

Een aantal grote bedrijven heeft zijn plannen gewijzigd vanwege de hogere importheffingen in de VS. Zo hebben uitstel-betaalplatform Klarna en kaartjesverkoper Stubhub hun beursgang in de Verenigde Staten uitgesteld vanwege de onzekerheid rondom het Amerikaanse handelsbeleid en de gevolgen daarvan voor de wereldwijde markt.

Het Zweedse Klarna, dat klanten de mogelijkheid biedt om aankopen later te betalen, had vorige maand nog een officiële aanvraag gedaan voor een beursnotering op Wall Street. Het bedrijf zou daarbij een bedrag van bijna een miljard euro willen ophalen waardoor het 15 miljard euro waard zou worden.

Nu zegt Klarna af te zien van een beursgang vanwege de onrustige financiële markten. Zo eindigden de Amerikaanse beurzen gisteren opnieuw diep in het rood. Het Zweedse bedrijf heeft verder geen toelichting gegeven.

Ook Stubhub, een platform waar mensen tickets voor evenementen kunnen kopen en doorverkopen, neemt het zekere voor het onzekere. Het Amerikaanse bedrijf stond op het punt om Wall Street op te gaan.

Experts zien de aankondigingen van de twee bedrijven als een grote tegenslag voor durfinvesteerders. Die hoopten dat de beursgangen voor een opleving zouden zorgen op de financiële markten.

Nintendo

Ook minder goed nieuws voor Amerikanen die van plan waren om volgende week Nintendo's nieuwste spelcomputer te bestellen. Het Japanse bedrijf heeft de datum uitgesteld waarop gamers de langverwachte spelcomputer Switch 2 konden voorbestellen. Het bedrijf zegt eerst de impact van de Amerikaanse importheffingen te beoordelen. Oorspronkelijk konden Amerikanen een zogeheten pre-order plaatsen vanaf 9 april. Het was de bedoeling dat de nieuwste spelcomputer op 5 juni in de VS uit zou komen.

Een woordvoerder van Nintendo zegt tegen de Nederlandse tech-nieuwssite Tweakers dat in Nederland de datum van 8 april wel hetzelfde blijft.

De Amerikaanse ex-kardinaal Theodore McCarrick is op 94-jarige leeftijd overleden. De huidige aartsbisschop van Washington D.C. heeft dat bekendgemaakt.

McCarrick was de eerste kardinaal in de Verenigde Staten die strafrechtelijk is aangeklaagd voor een zedenmisdrijf tegen een minderjarige. Hij is in het verleden vaker beschuldigd van seksueel misbruik. McCarrick zei destijds dat hij zich niets van misbruik kon herinneren.

Naar aanleiding van de beschuldigingen stelde het Vaticaan een onderzoek in en concludeerde dat de kardinaal decennia lang zowel kinderen als volwassenen seksueel had misbruikt. In 2019 werd zijn titel weggenomen en werd McCarrick uit het priesterschap gezet. Hij werd de eerste Amerikaanse kardinaal of bisschop die door het Vaticaan werd afgezet.

Toen zijn ontslag werd aanvaard, zei paus Franciscus dat hij een "leven van gebed en boete" moest leiden en afgezonderd moest blijven, totdat de beschuldigingen tegen hem waren onderzocht in een kerkelijk onderzoek.

In 2021 werd de ex-kardinaal aangeklaagd voor het seksueel misbruiken van een jongen van 16 in de jaren 70. Het misbruik zou hebben plaatsgevonden op de huwelijksreceptie van de broer van het slachtoffer.

Klachten genegeerd

Klachten over de kardinaal werden tientallen jaren genegeerd. De enige keren dat erop in werd gegaan, bagatelliseerden paus Johannes Paulus II en paus Benedictus de anonieme klachten, bleek uit een rapport van het Vaticaan.

In 2023 bepaalde een rechter in Boston echter dat de ex-kardinaal niet werd vervolgd. Volgens de rechter was hij niet in staat om terecht te staan, nadat dementie bij hem was vastgesteld.

Theodore McCarrick werd in 1930 geboren in New York. Al op jonge leeftijd wilde hij priester worden. McCarrick werkte aan katholieke universiteiten en werd uiteindelijk bisschop in New Jersey. In 1986 werd hij aartsbisschop van Newark en later van Washington. McCarrick verscheen veel in media en had contacten met politici zoals president George W. Bush.

McCarrick overleed op 3 april in Dittmer in de staat Missouri waar hij de laatste jaren in afzondering leefde.

Het hooikoortsseizoen is dit voorjaar eerder losgebarsten dan de afgelopen jaren. Dat meldt onderzoeksbureau Nivel op basis van pollenmetingen. Door de droogte blijven de pollen ook langer in de lucht.

Een toename van hooikoortsklachten in het voorjaar is gebruikelijk, maar dit jaar komen pollen zoals die van de hazelaar en de els eerder vrij dan vorig jaar. Doordat het vrijwel niet regent, blijven de pollen ook langer hangen en zorgen ze daardoor voor nog meer klachten.

Hooikoorts komt steeds vaker voor, zegt Folkert Blok. Hij is dermatoloog en oprichter van Allergie Centra Nederland. Hoeveel last iemand van hooikoortsklachten ervaart verschilt. "Heel veel mensen hebben matige klachten, 20 tot 25 procent van de mensen heeft een vorm van hooikoorts."

Ongeveer dertig jaar geleden was dit zo'n 10 tot 15 procent, zegt hij. "Je ziet over de langere termijn dat dit duidelijk stijgt."

Klimaatverandering

Die stijging is volgens Blok afhankelijk van meerdere factoren. "Er zijn klimatologische veranderingen, maar het kan ook aan voeding of chemicaliën liggen." Ook zou het zo kunnen zijn dat mensen zich sneller met klachten melden bij de huisarts. Toch ziet hij klimaatverandering als de belangrijkste oorzaak.

"Het belangrijkste is toch wel dat het geleidelijk warmer wordt", zegt Blok. Daardoor beginnen bomen eerder te bloeien, waardoor er eerder overlast ontstaat. "Je ziet een trend dat het elk jaar een heel klein beetje verschuift."

Hoe behoud je je academische vrijheid als wetenschapper als een van je belangrijkste onderzoekspartners aan de andere kant van de oceaan je motieven in twijfel trekt, je beurs plots stopzet of je tegenhoudt aan de grens? Sinds president Trumps aantreden zijn er grote zorgen over de staat van de wetenschap in de VS, en academici in Nederland merken ook steeds meer van zijn impact op hun vak. Men is bezorgd, maar durft zich niet luid uit te spreken, uit angst voor de gevolgen.

In Leiden kwamen tientallen onderzoekers, voor zover bekend voor het eerst in Nederland, samen om hun zorgen te delen en van elkaar te leren hoe je jezelf en je werk hiertegen wapent. Want de vrees dat je op enig moment aan de Amerikanen moet uitleggen hoe je je verhoudt tot de klimaatwetenschap, trans personen of diversiteitskwesties wordt door bijna iedereen gevoeld. En op een zwarte lijst in de VS sta je zomaar, is de angst.

"Gelieve de mensen in de zaal niet met naam en toenaam te citeren", begint organisator en universiteitshistoricus Pieter Slaman het gesprek op de rechtenfaculteit in Leiden, geheel in strijd met de gebruikelijke transparantie die de academische wereld betracht. "Het is wansmakelijk dat ik dit moet zeggen, maar hier staan we dan."

'Ideologische vragenlijsten'

Ook rector-magnificus Hester Bijl vertelt over de lastige situatie waar de wetenschap nu in verkeert. "Ongewenste ideologische vragenlijsten", noemt ze de enquêtes die vanuit de VS naar Nederland zijn gestuurd met onder meer de vraag of de Nederlandse instituten bijdragen aan onderzoek naar gender of klimaat. Ze spreekt van "politiek gemotiveerde beperkingen" vanuit de VS.

Niet alleen in Leiden duiken dit soort lijsten op. De Wageningen Universiteit (WUR) was vorige maand groot in het nieuws toen bekend werd dat het instituut een enquête had ontvangen over een onderzoeksproject, met een aantal vragen die door de universiteit als ongewenst en politiserend werden beoordeeld. Er werd onder meer gevraagd of het project bijdraagt aan het beperken van illegale immigratie en ook werd gevraagd of het onderzoeksproject een "milieurechtvaardigheids-" of klimaatproject is.

Een rare vraag, vindt hoogleraar geo-informatiewetenschappen Kirsten de Beurs van de WUR, leidinggevende van een van de onderzoekers die de lijst binnenkregen. "Want ja, wij in Wageningen doen heel erg veel klimaatonderzoek", vertelt ze in haar kantoor in Wageningen. "We hebben de vragenlijst helemaal niet ingevuld, omdat we dan eigenlijk de politiek laten bepalen welk onderzoek we wel en niet kunnen doen, en dan dus de onafhankelijkheid van ons onderzoek in de knoop raakt."

De Beurs werkte zelf decennia in de Verenigde Staten als onderzoeker, in de staat Oklahoma. Ze legt uit dat dit soort vragenlijsten vaak wordt verstuurd binnen de VS, maar dat ze normaal nooit buiten de VS reiken. Dat dat nu wel gebeurt, vormt een risico voor de academische integriteit, vindt ze.

Zo zou het onderzoekers kunnen stimuleren tot zelfcensuur. "Ik weet zeker dat dat in de VS al gebeurt. Of dat hier al zo is, dat weet ik niet. Maar kijk naar ons geval. Wij gaan in ieder geval niet stoppen met klimaatonderzoek doen omdat dat in de VS niet meer mag."

"Lees altijd de kleine lettertjes", is ook de waarschuwing in de zaal in Leiden. Want waar je eerder ervan uit kon gaan dat Amerikaanse contracten of vragen te goeder trouw waren opgesteld, kun je je als Nederlandse onderzoeker nu zomaar tot iets verplichten dat je academische integriteit schendt, klinkt het.

Maar ook als de academische vrijheid in stand blijft, is de schade al geleden. Samenwerkingen zullen hierdoor stranden, zegt men ook in de zaal in Leiden. Nu al zeggen Amerikaanse onderzoekers conferenties af om niet in de problemen te komen of halen ze hun naam van papers. En ook allerlei beurzen zijn al bevroren of geheel stopgezet.

"En hoe verzeker je je voor twee weken vreemdelingendetentie", vraagt een onderzoeker ernstig. "We hebben echt een richtlijn nodig voor het afschermen van eindscripties", zegt een ander, die er eerder op wees dat studenten nu al woorden die in de VS omstreden zijn vermijden in de online te lezen samenvattingen van hun scripties.

Tijd stilzetten

"Ik controleer dagelijks of mijn publicaties nog wel online staan", vertelt weer een ander, die zich bezighoudt met transgenderzorg. Ook organisator Slaman wijst daarop: "We moeten zorgen dat we in Europa zelf onze eigen onderzoeksgegevens en literatuur kunnen opslaan, zodat er niet plotseling dingen in Amerika verdwijnen."

"Ik wou dat ik de tijd even kon stilzetten om dit moment te onderzoeken", verzucht een aanwezige Amerikanist die zich grote zorgen maakt over de situatie in het land dat ze al jaren bestudeert. "Maar dat is voor de academici van de toekomst."

NTR-directeur Lucas Goes is verbijsterd over het plan van minister Bruins (Media) om zijn omroep per 2029 te laten verdwijnen. Hij hoopt dat de Tweede Kamer het tij nog kan keren. "Die gaan we helpen aan informatie over de onzin van dit besluit."

Het gonsde al een paar dagen, zegt Goes. Hij wist dat er iets aankwam, maar niet wat. "Je bereidt je op een bepaald scenario voor. Maar niet op dit heel slechte scenario waarin de NTR, de meest publieke omroep van het hele bestel, er gewoon uitgetikt wordt. Dat is voor mij onbegrijpelijk."

Goes was in overleg met de NOS, zegt hij, om een gezamenlijk taak-omroephuis in te richten, in lijn met de wens van de minister om de ledenomroepen die er nu zijn te laten samenwerken in vier of vijf omroephuizen. "En nu deze passage in zijn brief. Dat is voor mij onverteerbaar."

NTR-programma's ergens anders onderbrengen, zoals de minister suggereert, is volgens Goes een slecht idee. "Als je die onderbrengt bij een omroepvereniging? Ik heb al mijn collega's lief, maar dan gaat het altijd ondergesneeuwd raken door een missie die ze hebben of een politieke binding waar ze voor staan of belangengroeperingen waar ze mee samenwerken. Wij zijn de enige omroep die een onafhankelijk verhaal kan brengen. Dat zie je terug in onze programma's."

Minister Bruins zegt dat de taken en programma's van de NTR wat hem betreft behouden moeten blijven:

Medewerkers van de NTR zijn onthutst en kwaad. "Deze 400 mensen gaan met dit verhaal het weekend in, onbegrijpelijk." Hij hoopt dat de Tweede Kamer, die de plannen maandag over een week bespreekt, nog kan bijsturen. "We gaan de Kamer informeren waarom dit niet doorgezet mag worden en dat ze hier ook nog iets van kunnen vinden. Om te proberen dit recht te zetten."

Ook voorzitter Arjan Lock van het College van Omroepen (het samenwerkingsverband van omroepen en de overkoepelende NPO) is geschrokken. "Ik kan me de woede bij de NTR voorstellen. Het is voor mij echt een verrassing. Ik had gerekend op een omroephuis met de NOS en de NTR. Ik lees in de brief dat de minister een andere keuze maakt."

Lock snapt dat Bruins bezig is met een grote verbouwing. "Maar als je verbouwt, moet je volgens mij altijd opletten dat je de steunbinten laat staan. Wie kent Het Sinterklaasjournaal niet, wie kent Het Klokhuis niet, wie kent Nieuwsuur niet? Dat zijn echt belangrijke programma's die echt voor de publieke omroep behouden moeten blijven."

In Nieuwsuur zegt Lock vanavond dat de ledenomroepen niets zien in het overnemen van die "neutrale programma's" van de NTR. "De programma's van de omroephuizen moeten juist de kleur hebben van de afzender", zegt hij. Daar moet de minister volgens hem nog eens goed over nadenken.

Bezuinigingen

De omroepbestuurder kan zich wel vinden in andere plannen in de brief van de minister. "Die omroephuizen, minder bureaucratie, meer transparantie en meer geld vooraf om meer zekerheid te geven aan redacties. Dat zijn allemaal goede plannen om de omroep ook echt toekomstbestendig te maken."

Hij wijst erop dat er ook nog een grote bezuiniging in de lucht hangt, waardoor voor sommige programma's het doek zou kunnen vallen. De hervormingsplannen gaan niet genoeg opleveren om dat te voorkomen, vreest hij. "Ik vind dat de minister, maar ook de politiek, daar heel goed naar moeten kijken. Want wij willen echt heel hard knokken voor een toekomstbestendige publieke omroep, maar daar heb je ook gewoon budget voor nodig."

Een Russische raketaanval op de Oekraïense stad Kryvy Rih heeft aan zeker negentien mensen het leven gekost. De ballistische raket kwam om even voor 20.00 uur neer een woonwijk, dicht bij een speeltuin. Daar ligt geen enkel militair doel in de buurt, zei de Oekraïense ombudsman voor mensenrechten.

Op beelden die rondgaan is te zien dat in de wijde omtrek slachtoffers vielen. Onder de doden zijn zeker zes kinderen, meer dan vijftig mensen raakten gewond, aldus de autoriteiten. Dertig gewonden zijn voor behandeling naar een ziekenhuis gebracht. De schade aan woningen, scholen, winkels en auto's is groot.

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het doelwit een restaurant was waar Oekraïense militairen en buitenlandse instructeurs bijeen waren. Daarbij zouden maximaal 85 mensen zijn omgekomen. Bewijs dat er militairen bijeen waren, ontbreekt.

Zelensky

Kryvy Rih heeft ongeveer 660.000 inwoners. De stad ligt in Centraal-Oekraïne op zo'n 60 kilometer van het front. Het is de geboortestad van president Zelensky. Afgelopen dinsdag werden bij een droneaanval twaalf mensen gedood en vielen eveneens vijftig gewonden.

President Zelensky greep de aanval aan voor een oproep aan westerse landen om president Poetin harder onder druk te zetten. "De wereld ziet dit. Elke raket, elke drone bewijst dat Rusland alleen oorlog wil."

De Amerikaanse president Trump zei voordat hij aantrad dat hij in een dag een eind aan de oorlog in Oekraïne kon maken. Dat einde is nog niet in zicht. Rusland verwierp een voorstel van de VS en ook de afspraak om elkaars energiesector niet aan te vallen, wordt niet nageleefd.

In een omkopingszaak in het Europees Parlement heeft het Openbaar Ministerie in België nog drie mensen aangeklaagd voor corruptie, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. In totaal zijn er nu acht verdachten. De verdenkingen volgen op een grootschalig corruptieonderzoek naar het Chinese techbedrijf Huawei.

Half maart deed de Belgische politie huiszoekingen op 21 verschillende adressen in België en Portugal. Daarbij werden meerdere mensen gearresteerd "in verband met hun vermeende betrokkenheid bij actieve corruptie binnen het Europees Parlement", schreef het Belgische OM toen.

Onderzoeksplatform Follow the Money meldde dat de invallen plaatsvonden in woningen van lobbyisten van Huawei. Volgens de journalisten zouden de autoriteiten ook ongeveer vijftien (voormalige) Europarlementariërs op de radar hebben in de omkopingszaak. Er werden geen huiszoekingen gedaan bij Europarlementariërs of in het Europees Parlement.

Van de acht mensen die verdacht worden, zijn er inmiddels twee weer vrijgelaten. Drie mensen zitten nog vast, drie anderen mochten voorlopig naar huis met een enkelband.

'Zerotolerancebeleid'

De lobbyisten zouden Europarlementariërs of hun medewerkers sinds 2021 hebben omgekocht met contante betalingen en dure cadeaus, zoals reizen en kaartjes voor voetbalwedstrijden. Een Portugees bedrijf faciliteerde dat. De corruptie was "heel discreet", stelt het OM.

In ruil daarvoor moesten de parlementariërs positieve standpunten over Huawei innemen en zouden ze zijn aangespoord om het techbedrijf toegang te laten houden tot de Europese markt. In Europa zijn al jaren zorgen over Huawei en andere Chinese telecombedrijven die aan spionage zouden doen.

Huawei heeft inmiddels op de zaak gereageerd. Het bedrijf zegt dat het de aantijgingen serieus neemt en dat het in gesprek is met de Belgische autoriteiten. Huawei heeft naar eigen zeggen een "zerotolerancebeleid" voor corruptie en andere overtredingen.

Lobbyisten van Huawei zijn op dit moment niet welkom in de gebouwen van de Europese Unie in Brussel en Straatsburg.

In de brandende hitte liggen tientallen patiënten buiten een ziekenhuis in het Myanmarese Mandalay te wachten tot ze geholpen worden. "Mijn kind heeft koorts. Er zijn geen medicijnen. Misschien kunnen we die ergens anders kopen. Maar daar zijn ze heel duur", zegt een vader bij zijn zoon.

Na de aardbeving zijn er overal tekorten in Mandalay. De ingestorte gebouwen liggen er verlaten bij door een gebrek aan brandweerlieden of puinruimers. Bij tijd en wijle ontstaan er lange rijen voor een geopende kofferbak waaruit wat eten en drinken wordt uitgedeeld. En zelfs bij het ziekenhuis moeten de patiënten zich aan de rantsoenen houden.

"Eet alleen de rijst die aan je gegeven is", zegt een medewerker van een lokale hulporganisatie die langs de bedden wandelt om kussens uit te delen. Maar het tekort aan eten en medicijnen is bij lange na niet het enige probleem in de zorgsector na de aardbeving.

De weinige artsen en verzorgers die er zijn, wandelen van gebroken been naar koortsig kind. Ze kunnen de hoeveelheid werk nauwelijks aan. "De voet en arm van mijn dochter moeten geopereerd worden", zegt een vrouw in het ziekenkamp. Haar man hield de dochter vast toen een muur op hen stortte. De man overleefde het niet. "We zijn nog niet aan de beurt voor een operatie. We weten niet wanneer wel."

Myanmar kampt al jaren met een enorm artsentekort, waardoor het zorgsysteem piept en kraakt. Na de staatsgreep door het leger in 2021 namen veel artsen deel aan de protesten. Ook staakten velen als onderdeel van de zogenoemde Burgerlijke Ongehoorzaamheidsbeweging.

Uit wraak pleegde het regime meer dan 1200 geweldsdaden tegen zorgmedewerkers. Honderden artsen en verpleegkundigen werden gearresteerd en tientallen werden veroordeeld voor onder meer hoogverraad. Daarnaast sloot het leger sloot talloze privéklinieken. Vele artsen vluchtten Myanmar uit. Volgens de BBC zou 70 procent van het zorgpersoneel zijn gestopt.

Dat gebrek aan artsen wraakt zich nu, zegt een arts die enkel anoniem met de NOS wilde spreken. "Wij hebben meer medische hulp nodig", aldus de arts. "Tot nu toe is er niets geregeld. Geen medicijnen, hulp, technische ondersteuning. Niets."

Dramatisch slecht geholpen

Het leidt er volgens de arts toe dat patiënten soms dramatisch slecht geholpen worden. "Ik heb met eigen ogen gezien dat een kind brandwonden over het hele lichaam had. De huid viel ervan af. Een dokter heeft het alleen maar geregistreerd en jodium erop gedaan."

Volgens de getallen van het militaire regime zijn er ruim 3000 doden en krap 5000 gewonden geteld. Onduidelijk is hoeveel van hen nog in levensgevaar zijn. Maar de angst bestaat dat er een gitzwart vooruitzicht opdoemt: dat sommigen van hen deze aardbeving toch niet overleven.

De Chinese video-app TikTok krijgt meer tijd om een Amerikaanse eigenaar te vinden. Daar krijgt de app 75 dagen de tijd voor. Deze beslissing van Amerikaanse president Trump komt een dag voor de deadline verloopt waarop de app eigenlijk verkocht moest zijn.

TikTok werd in de Verenigde Staten op 19 januari bij wet verboden, een dag voordat Donald Trump de nieuwe president werd. Volgens de Amerikanen is TikTok een gevaar voor de nationale veiligheid omdat de app uit China komt. TikTok is eigendom van het Chinese bedrijf ByteDance, dat zegt dat het niet te koop is.

Op de eerste dag van zijn nieuwe termijn als president droeg Trump op om het verbod de eerste 75 dagen niet te handhaven. TikTok bleef daardoor beschikbaar voor de 170 miljoen Amerikaanse gebruikers. Ook in Nederland gebruiken miljoenen mensen de app.

MrBeast, Amazon

Trump wil dat TikTok in Amerikaanse handen komt. Hij zegt dat er meerdere geïnteresseerden zijn. Daarbij zou de oprichter van de website Reddit zitten, evenals de populaire YouTuber MrBeast en techbedrijf Amazon. Ook bedrijven als Microsoft en het investeringsbedrijf Blackstone zouden interesse hebben.

Op zijn eigen mediaplatform Truth Social liet Trump weten dat zijn regering hard werkt aan een deal "om TikTok te redden". Hij voegde eraan toe dat hij ernaar uitziet om samen met de app en China te werken aan de deal.

Europese boete

Ondertussen hangt TikTok ook een privacyboete uit Europa boven het hoofd, meldde persbureau Bloomberg eerder deze week. ByteDance zou een boete van meer dan 500 miljoen euro kunnen krijgen van de Europese privacytoezichthouder.

ByteDance zou de Europese privacywet hebben overtreden omdat gegevens van Europeanen naar China zijn gestuurd. Eenmaal in China zouden medewerkers van het bedrijf bij die data kunnen.

De hoogte van de boete staat volgens Bloomberg nog niet helemaal vast, maar als het bedrag van ruim een half miljard euro klopt, is het na Facebook (1,2 miljard euro) en Amazon (746 miljoen euro) de hoogste Europese privacyboete ooit.

De mannen die ervan worden verdacht vrijdag in Oosterhout twee mensen te hebben doodgeschoten, staan op beeld. De beelden zijn in handen van de politie en worden nu geanalyseerd, meldt Omroep Brabant op basis van RTL Nieuws.

De schietpartij vond vorige week vrijdag op klaarlichte dag plaats op de Loevensteinlaan. Toegesnelde agenten troffen in een auto twee zwaargewonde mannen aan, van wie er een later overleed aan zijn verwondingen. In de buurt van de auto lag een tiental hulzen.

Een paar minuten later was er iets verderop een frontale aanrijding tussen twee andere auto's. In een van deze auto's zat een man met schotwonden, die later op straat aan zijn verwondingen overleed.

De dodelijke slachtoffers zijn beiden 32 jaar. Het derde slachtoffer is een 25-jarige man. Hij ligt zwaargewond in het ziekenhuis.

Familie spreekt van vergismoord

De daders zijn nog altijd voortvluchtig. Een team van vijftien rechercheurs doet onderzoek. Woensdag en donderdag zocht de politie in een plas in Breda naar een voorwerp dat mogelijk te maken heeft met de schietpartij.

Nabestaanden van een van de gedode mannen stellen dat het om een vergismoord gaat. De advocaat van die familie, Peter Schouten, noemt dat aannemelijk. Volgens de politie is een vergismoord een van de scenario's waarmee rekening wordt gehouden, maar is dat niet het enige scenario.

Het verplichte schoolzwemmen voor kinderen op de basisschool komt niet terug. De herinvoering van het schoolzwemmen kost zo'n 145 miljoen euro en leraren zijn er te veel tijd mee kwijt, vindt het kabinet. "Scholen moeten zich kunnen focussen op de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen", schrijft staatssecretaris Karremans van Jeugd, Preventie en Sport aan de Tweede Kamer.

De Tweede Kamer wil wel dat het schoolzwemmen terugkomt, omdat steeds meer kinderen geen zwemdiploma hebben. Vooral kinderen uit armere gezinnen of met een migratieachtergrond blijken buiten school niet naar de zwemles te gaan. De kosten van het halen van een A-diploma lopen uiteen van 500 tot 1100 euro per kind. Niet alleen het lesgeld moet betaald worden, maar ook inschrijvings- en afzwemgeld en het vervoer naar het zwembad.

Drukke ouders

Kamerleden lijkt de terugkeer van het schoolzwemmen ook goed om de bezoekerscijfers van het zwembad op te krikken en de al drukke ouders te ontzien.

Het kabinet heeft een onderzoek naar de terugkeer van het schoolzwemmen laten doen, maar is niet overtuigd. Het is niet alleen duur, maar de scholen voelen er ook weinig voor. De heen- en terugreis, het omkleden en de zwemles zelf nemen te veel tijd in beslag, is een breed gedeeld gevoel.

Het kabinet erkent wel dat steeds minder kinderen een zwemdiploma hebben: in 2022 had 13 procent geen enkel diploma. En de zwemles is inderdaad voor kinderen uit gezinnen met een lager inkomen te duur.

Er zijn wel allerlei gemeentelijke regelingen om deze groep te steunen, maar het blijkt dat die regelingen online moeilijk te vinden zijn. En de regelingen zijn niet te begrijpen, schrijft Karremans in de brief aan de Kamer. Hij gaat gemeenten vragen of ze willen zorgen dat financiële hulp voor zwemles beter te vinden is.

Ook wil hij kinderen zonder zwemdiploma "beter in beeld krijgen", om dan te kijken of ze op een of andere manier toch op zijn minst één diploma kunnen halen.