Aggregator

Russen blijven terrein winnen in Koersk, 40 procent terugveroverd

1 month ago

Het had een offensief moeten worden om het moreel op te krikken en het Westen te laten zien waartoe Oekraïne in staat was, maar het offensief in Rusland begint voor de Oekraïners steeds meer op een hoofdpijndossier te lijken.

Het offensief in de Russische regio Koersk is zijn derde maand ingegaan en na een snelle opmars is het tij nu gekeerd. Het front schuift elke dag een beetje op in het nadeel van Oekraïne.

Rusland is deze week begonnen met een nieuw tegenoffensief. Volgens het Oekraïense leger doen daar op dit moment zo'n 50.000 Russische militairen aan mee. Volgens de opperbevelhebber van het Oekraïense leger heeft Rusland zijn troepen deels weggehaald van het front in Oekraïne. Hoeveel Oekraïners vechten in het gebied is onduidelijk.

40 procent terugveroverd

Nog steeds heeft Oekraïne bijna 800 vierkante kilometer Russisch gebied en tientallen dorpen in handen, maar dat is een stuk minder vergeleken met de 1300 vierkante kilometer die ze begin augustus hadden veroverd. De Russen hebben de afgelopen maanden 40 procent van het terrein terugveroverd.

Vooral ten westen van het stadje Soedzja hebben de Russen veel gebied herwonnen. Alleen al de afgelopen dagen zou het gaan om verschillende dorpen. Ook is er zwaar gevochten rondom het plaatsje Ljoebimovka.

In z'n dagelijkse videoboodschap houdt president Zelensky de moed erin. "Al vijf dagen proberen de Russen onze verdediging in de regio Koersk te doorbreken. Onze jongens houden stand en gaan in de tegenaanval."

Meer executies

Maar ondertussen zijn kleine groepen Oekraïense militairen op verschillende plaatsen omsingeld door de Russen. De Amerikaanse denktank The Institute for the Study of War (ISW) meldt dat de Russen bij hun opmars verschillende Oekraïense krijgsgevangen zouden hebben geëxecuteerd, iets dat in strijd is met de Geneefse conventie. Zo zijn enkele dagen geleden negen Oekraïense krijgsgevangen geëxecuteerd in de buurt van het plaatsje Zeleny Sjljach in de regio Koersk.

Opvallend is dat het om dronepiloten gaat die normaal gesproken een flink stuk achter het front zijn gestationeerd. Toch wisten de Russen ver genoeg door te dringen om ze te omsingelen.

De denktank ziet het aantal executies langs het hele front toenemen. Daarbij zouden Russische commandanten de executies aanmoedigen of er zelfs direct opdracht toe geven, zegt het ISW. Volgens Oekraïense cijfers hebben de Russen sinds het begin van de oorlog 93 Oekraïense krijgsgevangenen geëxecuteerd, zeker 28 daarvan deze maand.

De executies worden toegejuicht door Russische bloggers, zij beweren dat het terecht is en een onderdeel van oorlogsvoering. Veel bloggers hebben honderdduizenden of zelfs meer dan een miljoen volgers, vaak uit ultranationalistische hoek.

Wat het precieze Oekraïense doel in Koersk is, blijft onduidelijk. Waarschijnlijk wilde Oekraïne de Russen dwingen om troepen vanuit andere delen van het front naar Koersk te sturen. Zo kon de Russische opmars in Oekraïne worden afgeremd.

Russische winst in Oekraïne

Maar van dat laatste lijkt geen sprake. Oekraïne, dat de komende dagen z'n nieuwe overwinningsplan wil presenteren, ziet de Russen ook op andere plekken gestaag terrein winnen. Zo hebben ze enkele dorpen in de Oekraïense regio Zaporizja veroverd. En ook in de Oekraïense regio's Donetsk en Luhansk weten de Russen bijna dagelijks terrein te winnen.

De belangrijkste Russische overwinning was begin deze maand, toen ze het strategisch gelegen stadje Voehledar wisten te bereiken. De enige plek langs het front waar Oekraïne een klein succes lijkt te boeken, is rondom de stad Pokrovsk. Daar lijken de Oekraïners de Russische opmars richting de stad voorlopig iets te vertragen.

Eerste poging om gezonken schip in Borgharen los te trekken mislukt

1 month ago

Het is nog niet gelukt om het gezonken vrachtschip bij Borgharen te bergen. Het vlottrekken van het schip mislukte, omdat een kabel afbrak, schrijft L1 Nieuws. Rijkswaterstaat onderzoekt de oorzaak van de kabelbreuk.

Rijkswaterstaat is al sinds maandagnacht bezig met voorbereidingen voor het bergen van het vrachtschip. Rond 13.00 uur begon de eerste poging om het schip los te trekken. Een uur later knapte de lijn die een ponton aan de wal verbond. De werkzaamheden zijn daarna stilgelegd.

Voor een tweede poging is nieuw materieel nodig en Rijkswaterstaat hoopt vanavond nog een tweede poging te doen.

Het schip van 67 meter lang botste zaterdag door een zeer sterkte zijstroming tegen de stuw van Borgharen in de Maas bij Maastricht, waarna het vaartuig water maakte en zonk. Twee bemanningsleden werden van boord gehaald door de brandweer. Niemand raakte gewond.

Als het schip is geborgen, kan ook de schade aan de stuw worden onderzocht.

Tijdelijke kering

Door de botsing kan Rijkswaterstaat de stuw niet sluiten. Het schip ligt deels in de scheepvaartopening van de stuw. Daardoor stroomt het water sneller weg dan normaal en zakt het waterpeil in de Maas tussen België en Borgharen.

Daardoor wordt er vandaag ook een mobiele waterkering bij Bosscherveld aangelegd. Die werkzaamheden verlopen wel volgens plan. Rond 15.00 uur is gestart met het vullen van de tijdelijke kering.

Minister: minder internationale studenten en Nederlands is de norm

1 month ago

Op hogescholen en universiteiten moet de Nederlandse taal weer de norm zijn en de verengelsing moet worden teruggedrongen. Verder moet de komst van internationale studenten naar Nederland worden afgeremd. Minister Bruins van Onderwijs zet een wetsvoorstel van zijn voorganger Dijkgraaf daarover door en scherpt het op bepaalde punten ook aan.

Het terugdringen van het aantal internationale studenten moet op termijn een besparing opleveren van zo'n 300 miljoen euro, was al afgesproken in de formatie.

De komende tijd gaat Bruins met de instellingen overleggen hoe die besparing kan worden gerealiseerd. In een brief aan de Tweede Kamer benadrukt hij dat de instellingen zelf een instrument in handen hebben om "beter te sturen op de instroom van studenten".

Zo mag het hoger onderwijs vanaf volgend jaar een aparte numerus fixus instellen voor 'anderstalige opleidingen'. Als de maatregelen niet genoeg effect hebben, wordt de bekostiging per student lager, waarschuwt de minister.

Strengere criteria

Bruins wil dat Nederlandse bacheloropleidingen minimaal tweederde van het programma in het Nederlands aanbieden. Maximaal eenderde mag in een andere taal. Om een bacheloropleiding toch helemaal in een andere taal te mogen geven, moet een commissie toestemming geven. Dat kan als het gaat om een opleiding in krimp- en grensregio's en om opleidingen voor sectoren waar een tekort aan mensen is op de arbeidsmarkt.

Andere uitzonderingen zijn er gemaakt voor als er sprake is van "internationale uniciteit" of als het gaat om "de internationale positionering van een opleiding".

De minister benadrukt dat de uitzondering niet de regel mag worden en hij wil die laatste twee criteria scherper afstellen dan het vorige kabinet. Zo kan alleen een beroep worden gedaan op uniciteit als er maar één opleiding is die een onderwerp aanbiedt en anderstaligheid nodig is om het vakgebied in Nederland te houden. En internationale positionering geldt alleen als de andere taal onlosmakelijk verbonden is met de internationale dimensie van de opleiding.

Vijfde deel uit buitenland

Bruins schrijft aan de Kamer dat van alle eerstejaars bachelorstudenten in het afgelopen studiejaar ruim 20 procent niet uit Nederland kwam: in het wetenschappelijk onderwijs ruim 31 procent en in het hoger beroepsonderwijs bijna 11. "De grote instroom zet onder andere de studentenhuisvesting onder druk en zorgt voor overvolle collegezalen en druk op studenten."

De minister benadrukt dat ook met beperkende maatregelen onderwijs en wetenschap een internationale activiteit blijven. Volgens hem blijft met de grote tekorten op de arbeidsmarkt het aantrekken van talentvolle internationale studenten nodig. Hij wil dat ze na hun studie in Nederland gaan werken.

Verwarring rond Faber over noodrecht asiel: 'Ze zal zich versproken hebben'

1 month ago

De politieke week begint vol verwarring over het staatsnoodrecht voor strenge asielmaatregelen. In de wandelgangen van de Tweede Kamer wekte minister Faber van Asiel en Migratie de indruk dat zij de juridische onderbouwing af heeft. "Het gaat goed", zei de minister tegen journalisten. "Hij is af. Ik ga u er verder niet over inlichten, het is nu in onderhandeling. Daar zitten de fractievoorzitters bij. Ik wacht dat rustig af."

Maar even later bleek dat de fractievoorzitters van de vier coalitiepartijen, inclusief die van Fabers eigen partij, de PVV, nog van niets wisten. VVD-fractievoorzitter Yesilgöz: "Ik heb nog niets gezien. Er moeten zo snel mogelijk goede voorstellen komen. Ik wacht al twee maanden op degelijke wetgeving."

Praten over asiel

Er zitten inderdaad fractievoorzitters bij elkaar, maar niet om over de 'dragende motivering' voor de inzet van het noodrecht voor strengere asielmaatregelen te praten.

Kijk hier hoe een en ander vandaag verliep:

PVV-leider Wilders en Van Vroonhoven van NSC praten op uitnodiging van premier Schoof met elkaar over de asielwetgeving en alternatieven voor het noodrecht. Yesilgöz zegt op vragen van journalisten dat zij niet beledigd is dat zij niet is uitgenodigd. Ze begrijpt dat, omdat die twee partijen wat betreft het inzetten van het noodrecht tegenover elkaar staan. "Ik ga niet over het proces", zegt Yesilgöz. "Ik weet niet waar het over gaat, ik weet net zo veel als u."

De VVD-leider zegt wel dat ze het "raar" zou vinden als een van de partijen op dit onderwerp het kabinet zou laten vallen, omdat er op zich overeenstemming is over een strenger asielbeleid. En Yesilgöz noemt hoe het nu verloopt "gehannes".

De gesprekken van Wilders en Van Vroonhoven gaan niet over Fabers juridische onderbouwing van het noodrecht, zeggen ze. Van Vroonhoven: "We praten over alle opties, noodrecht en geen noodrecht, maar we wachten nog op die dragende motivering." Volgens Van Vroonhoven gaan de onderhandelingen in goede sfeer.

Dat beaamt ook Wilders. "We zijn aan het onderhandelen met elkaar en dat gaat met heel goeie zin." Ook hij heeft het juridische stuk van minister Faber nog niet gezien. "We hebben allemaal niks gezien, volgens mij moet ze zich versproken hebben."

Als de pers Faber nog een tweede keer interviewt, zegt zij: "U weet, ik ben altijd erg enthousiast over wat we hebben bereikt. Maar het is nog niet allemaal af, er moeten nog puntjes op de i en we moeten nog checken en dubbelchecken." Wel zegt Faber dat er onderhandelingen lopen tussen de fractievoorzitters.

Schoof: diverse opties

Later zegt premier Schoof dat hij met de fractievoorzitters praat over "diverse opties", waaronder de artikelen 110 en 111. Hij voegt eraan toe dat daarbij de motivering niet wordt besproken. Hij is blij dat Faber "haar woorden op dat punt heeft ingetrokken".

Volgens de premier is het verstandig dat hij met de fractievoorzitters, "de een wat meer dan de ander, in wisselende samenstellingen", bespreekt wat de opties zijn. Schoof herhaalt dat hij hoopt de besluitvorming in het kabinet voor het herfstreces te kunnen afronden. De Kamer gaat op 25 oktober met reces; het kabinet vergadert die dag nog.

Mestwet van Wiersma door Tweede Kamer; ook varkens- en pluimveesector gekort

1 month ago

De Tweede Kamer gaat akkoord met de mestplannen van minister Wiersma. Een meerderheid van de coalitiepartijen en de oppositiepartijen GroenLinks-PvdA, D66, CDA, SP, Denk, ChristenUnie, Volt en JA21 steunde een wetsvoorstel van de BBB-minister.

Kern van de wet is dat er een 'afroming' van dierrechten komt als boeren hun bedrijf buiten de familie verkopen. Via dierrechten wordt bepaald hoeveel vee een onderneming maximaal mag houden om zo de mestproductie te beperken.

Melkveebedrijven moeten volgens de nieuwe wet bij verkoop van het bedrijf 30 procent van de rechten inleveren, varkenshouderijen 22 procent en pluimveebedrijven 13. Volgens Wiersma zijn de maatregelen nodig, omdat er vanwege Europese regels stapsgewijs een eind komt aan de uitzonderingspositie voor Nederlandse boeren in het Europese mestbeleid, waardoor boeren minder mest mogen uitrijden.

Amendement verworpen

Een wijzigingsvoorstel van oppositiepartijen CDA en SGP om de varkens- en pluimveehouders geen strengere mestplannen op te leggen, haalde het niet.

BBB, de partij van Wiersma, stemde niet alleen in met de plannen van de minister, maar keerde zich ook tegen het voorstel om varkens- en pluimveeboeren te ontzien. De kwestie ligt erg gevoelig in de achterban van BBB. Vooral bij pluimveehouders en varkensboeren zijn de plannen verkeerd gevallen. Voorzitter Bart-Jan Oplaat van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders is bang dat er zeker een paar honderd pluimveehouders failliet gaan als de voorstellen doorgaan.

Bang voor krimp hele veestapel

BBB-leider Van der Plas zei vandaag dat pluimvee- en varkensboeren er de afgelopen jaren alles aan hebben gedaan om hun mestverwerking op orde te hebben. Ze snapt dan ook dat deze sectoren niet begrijpen dat ook zij dierrechten moeten afromen. Maar ze voegde eraan toe dat Wiersma de afromingspercentages voor varkens en pluimvee heeft verminderd ten opzichte van plannen van haar voorganger.

BBB had liever gezien dat de sectoren worden ontzien, maar de partij heeft dus toch tegen het amendement van CDA en SGP gestemd. "De dreiging is te groot dat Brussel dan een generieke korting gaat opleggen en er een gedwongen krimp van de hele veestapel komt. Dat wil ik nooit op mijn geweten hebben", zei Van der Plas.

Overigens had het wijzigingsvoorstel het ook niet gehaald als BBB het wel had gesteund. Behalve de indieners SGP en CDA stemden verder alleen Forum voor Democratie en JA21 ervoor.

In deze video van vorige week wordt de mestcrisis uitgelegd:

Geen subsidie voor snel internet aan huis in afgelegen gebied

1 month ago

Er komt geen subsidie om woningen in afgelegen gebieden van snelle vaste internetverbindingen te voorzien. Dat schrijft minister Dirk Beljaarts van Economische Zaken in een brief over glasvezel aan de Tweede Kamer.

De Kamer had de minister gevraagd om een oplossing te zoeken voor ongeveer 19.000 afgelegen huizen, in met name Zeeland en het noorden van Groningen, zonder glasvezel.

Om alle huishoudens aan te sluiten, is volgens Beljaarts staatssteun nodig, omdat het voor telecombedrijven niet altijd rendabel is om glasvezel aan te leggen in afgelegen gebied. Daar voelt de bewindsman niets voor, omdat er inmiddels genoeg alternatieven zouden zijn.

Alternatieven

In juli is bijvoorbeeld de 5G-veiling geweest. Daardoor kunnen telecombedrijven nu overal snel internet aanbieden op de mobiele telefoon. Verder is er ook snel internet via de satelliet. De minister noemt in dat verband Starlink, het satellietbedrijf van miljardair Elon Musk.

De minister verwacht dat over drie jaar nog zo'n 12.000 woningen in het buitengebied niet zijn aangesloten op een vaste internetverbinding. De ambitie van de overheid is dat alle huishoudens uiterlijk in 2030 een snelle internetverbinding hebben.

Vijf jaar cel voor opzettelijke frontale botsing met dode tot gevolg

1 month ago

Een automobilist uit Arnhem krijgt vijf jaar cel, omdat hij opzettelijk een frontale botsing met een andere auto veroorzaakte, die iemand het leven kostte. Volgens de rechtbank in Zutphen is er sprake van doodslag.

De man van 33 wilde een einde aan zijn leven maken en botste daarom frontaal op een tegemoetkomende auto. De bestuurder van de andere auto overleed ter plekke.

Het incident gebeurde ruim twee jaar geleden op een 80 kilometerweg in Beek. De verdachte reed door de middenberm over een verhoogde middengeleider en reed vervolgens in op het tegemoetkomend verkeer. Het slachtoffer heeft nog geprobeerd om de auto te ontwijken.

Groot verdriet toegebracht

Bij de rechter verklaarde de Arnhemmer dat het geen poging tot zelfdoding was, maar hij had geen goede verklaring waarom het ongeval dan wel was gebeurd. Volgens de rechtbank is er genoeg ander bewijs dat hij zich van het leven wilde beroven.

De advocaat van de man en de reclassering hadden de rechtbank gevraagd om hem geen lange celstraf op te leggen, omdat hij inmiddels hulp krijgt voor zijn problemen. Toch vindt de rechtbank een lange onvoorwaardelijke gevangenisstraf de enige passende straf, omdat de Arnhemmer iemands leven heeft ontnomen en de nabestaanden groot verdriet heeft gedaan.

De man mag ook tien jaar geen motorvoertuigen besturen. Dat verbod gaat in, nadat de man zijn celstraf heeft uitgezeten.

Belgisch OM neemt volmachten in beslag in onderzoek naar verkiezingsfraude

1 month ago

Het OM in België heeft alle volmachtsformulieren in de plaats Ninove, in de provincie Oost-Vlaanderen, in beslag genomen. Dat gebeurt vanwege een onderzoek naar verkiezingsfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen zondag.

Het onderzoek richt zich op het gebruik van volmachtsbewijzen en mogelijk vervalste medische verklaringen die op de verkiezingsdag zijn gebruikt om te kunnen stemmen, melden Belgische media.

Een Belgische vrederechter, die toezicht houdt op het eerlijke verloop van de stembusgang, sloeg bij het OM alarm over het gebruik van volmachten in Ninove. Nog voor de stemmen zondag volledig geteld waren, maakte het parket in Oost-Vlaanderen bekend dat het een onderzoek start.

Het onderzoek richt zich volgens Vlaamse media op de uiterst rechtse partij Forza Ninove, die volgens de uitslagen daar een absolute meerderheid behaalde. De Belgische omroep VRT schrijft op basis van anonieme bronnen dat inwoners van Ninove via een sms actief zijn benaderd om door middel van een volmacht op Forza Ninove te stemmen.

Ook zou het verzamelen van volmachten fysiek zijn gebeurd. Een woonzorgcentrum heeft aan de VRT bevestigd dat iemand van de partij langskwam in een poging om bewoners te spreken over het geven van een volmacht.

Lijsttrekker D'haeseleer van Forza Ninove, die door de verkiezingsoverwinning de eerste radicaal-rechtse burgemeester van het land wordt, ontkent dat zijn partij volmachten heeft geronseld.

In beslag genomen

Hoeveel volmachtsformulieren er in Ninove in beslag zijn genomen, wil het Belgische OM niet zeggen. Mogelijk gaat het om zo'n honderd formulieren.

In Ninove werden zondag 22.357 stemmen uitgebracht. De opkomst lag op 73,5 procent.

Geplaagd Boeing zoekt 25 miljard om problemen op te lossen

1 month ago

Vliegtuigbouwer Boeing gaat met de pet rond bij aandeelhouders en beleggers om de financiële problemen op te lossen. Het Amerikaanse bedrijf gaf de Amerikaanse beurswaakhond vandaag informatie over een plan om 25 miljard dollar op te halen, onder meer via de uitgifte van nieuwe aandelen en obligaties. Het bedrag is ongeveer een vierde van de huidige beurswaarde van Boeing.

De aankondiging komt enkele dagen nadat Boeing bekend heeft gemaakt dat het mes diep in het personeelsbestand gaat. Topman Kelly Ortberg wil 17.000 banen schrappen om de kosten bij de geplaagde vliegtuigbouwer te verlagen. Daarmee zou 10 procent van de werknemers op straat komen te staan.

Boeing kampt al langer met grote vertragingen bij de productie van vliegtuigen. Na ongelukken en mankementen bij diverse nieuwe toestellen ligt Boeing onder het vergrootglas van Amerikaanse veiligheidsinstanties en justitie.

Staking

Ondertussen staken bij diverse fabrieken medewerkers al bijna een maand voor een betere cao. Door de staking stapelen de achterstanden in de productie bij Boeing zich alleen maar verder op. Aangenomen wordt dat Boeing de 25 miljard dollar nodig heeft om te voorkomen dat de kas door de opeenstapeling van problemen straks leeg dreigt te raken.

Boeing wordt al tijden achtervolgd door ongelukken en incidenten:

Russische vader van meisje dat anti-oorlogstekening maakte weer vrij

1 month ago

Een Russische man die is veroordeeld tot twee jaar strafkamp vanwege een tekening van zijn dochter is weer vrij. De man zat sinds maart vorig jaar vast, nadat zijn dochter een tekening had gemaakt tegen de oorlog in Oekraïne. Volgens de Russische autoriteiten bracht de man hiermee het leger in diskrediet.

Vorig jaar april kreeg de toen 13-jarige Masja op school de opdracht om een tekening te maken voor steun aan de militairen in Oekraïne. Onderstaande tekening was het resultaat. Op de Oekraïense vlag staat "glorie aan Oekraïne" en op de Russische vlag "nee tegen oorlog".

Naar aanleiding van de tekening belde de school de politie waarna Aleksej Moskaljov werd verhoord door de politie. De alleenstaande vader verdedigde de tekening van zijn dochter. Ook vond de politie op de sociale media van de man pro-Oekraïne berichten en karikaturen van de Russische president Vladimir Poetin.

De man kreeg eerst huisarrest in zijn woonplaats Efremov. Daar wist hij toch aan te ontkomen. Enkele dagen later werd hij gearresteerd in Minsk, de hoofdstad van buurland Belarus.

Twee jaar strafkamp

Uiteindelijk werd de man veroordeeld tot twee jaar strafkamp voor het in diskrediet brengen van het leger. Daarop staat sinds de invasie in Oekraïne, in februari 2022, een gevangenisstraf. Zijn dochter werd in een jeugdinstelling geplaatst.

De zaak leidde tot grote verontwaardiging onder mensenrechtenactivisten en lokale politici. Volgens Moskaljovs advocaat was het gezin puur "om politieke redenen" doelwit van de autoriteiten. Waarom de man nu al is vrijgelaten, is niet bekendgemaakt.

Voorwaardelijke straf voor illegale handel in antibraakmiddelen

1 month ago

De gepensioneerde psycholoog Wim van Dijk is veroordeeld voor illegale handel in het antibraakmiddel Domperidon, dat wordt gebruikt in combinatie met het zelfdodingsmiddel X. De rechtbank in Den Bosch legt hem zes maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een taakstraf van veertig uur op voor overtreding van de geneesmiddelenwet. Hij hoeft dus niet de cel in.

De officier van justitie eiste twee weken geleden nog twaalf maanden cel, waarvan zes voorwaardelijk en een proeftijd van drie jaar voor het verstrekken van een geneesmiddel zonder de benodigde vergunning. Dat het middel onmisbaar is bij zelfdoding, woog het OM in de eis zwaar mee.

De rechters zijn het met het OM eens dat de 80-jarige Van Dijk het geneesmiddel heeft verstrekt "als essentieel onderdeel van een set met middel X, bedoeld voor zelfdoding." Daarmee is de zaak volgens de rechtbank onlosmakelijk verbonden met het verschaffen van hulp bij zelfdoding.

Bekijk hier hoe de rechter uitspraak doet:

Sporen wissen

De Bosschenaar zei in 2021 in een interview met de Volkskrant dat hij niet alleen het antibraakmiddel leverde, maar ook aan meer dan honderd mensen het zelfdodingsmiddel X heeft verstrekt. Toch werd hij daar nu niet voor vervolgd.

Het verstrekken van 'middel X' is op zichzelf niet strafbaar. Het is wel strafbaar als kan worden aangetoond dat er mensen zijn overleden als gevolg van het slikken van het middel.

Bij Van Dijk heeft het OM daar geen bewijs voor gevonden, onder meer omdat hij geen administratie bijhield van mensen aan wie hij het middel verstrekte. De verdachte verklaarde dat hij voorzichtig te werk ging en zich contant liet betalen, kopers vroeg om zijn gegevens te wissen en zelf schoonde hij ook vaak zijn computer en telefoon op.

Dit jaar werden wel twee leden van de Coöperatie Laatste Wil veroordeeld voor het leveren van X, een antibraakmiddel en het verstrekken van informatie daarover. Toen was volgens de rechter ook bewezen dat de levering van die pakketten tot meerdere zelfdodingen heeft geleid.

Recht op zelfbeschikking

Van Dijk is voorzitter van de Stichting Levenseinderegie en voorstander van een grondige herziening van de euthanasiewet en het recht op zelfbeschikking. Daarvoor begon hij te pleiten na de dood van zijn vrouw, die leed aan dementie en in een gesloten afdeling van een verpleeghuis verbleef. Haar overlijden ging volgens hem gepaard met onnodig veel lijden.

Daarop begon Van Dijk met de handel in het antibraakmiddel en 'middel X'. Hij kocht het in bij de vorig jaar veroordeelde Alex S.. Belangstellenden konden via de website van de oud-psycholoog met hem in contact komen. Na een gesprek besloot hij of hij de middelen wilde verkopen. Naar eigen zeggen heeft hij daar in twee gevallen van afgezien, omdat hem niet duidelijk was voor wie deze bestemd waren.

Burgerlijke ongehoorzaamheid

Van Dijk omschrijft zijn handelen zelf als "burgerlijke ongehoorzaamheid" en zijn advocaat zegt dat de gepensioneerde psycholoog handelde vanuit medemenselijkheid.

De officier van justitie noemde hem twee weken geleden bij de inhoudelijke behandeling een gewiekste en hardleerse man: "Hij laat zich niet weerhouden door ingrijpen van politie en justitie en komt daar openlijk voor uit. Ook vind ik het kwalijk dat de verdachte in zijn werkend leven psycholoog was en zich profileert als deskundige om vertrouwen te wekken. Door zich zo op te stellen, plaatst de verdachte zich boven de wet."

Diverse risico's

De rechtbank in Den Bosch vindt dat de psycholoog onzorgvuldig handelde en benoemde in de uitspraak diverse risico's die zijn verbonden aan het leveren van het dodelijke poeder: psychisch kwetsbare personen zouden het in een opwelling kunnen innemen, er kunnen ongelukken mee gebeuren en het kan ook worden gebruikt "om niet het eigen leven, maar andermans leven te beëindigen".

Hulp bij zelfdoding is strafbaar in Nederland tenzij aan heel strenge voorwaarden is voldaan. Zo moet er sprake zijn van ondraaglijk lijden en geen behandeling meer mogelijk zijn. Ook is betrokkenheid van een arts vereist.