De wereld moet verenigd blijven tegen de Russische agressie in Oekraïne, zo luidde het pleidooi van de Oekraïense president Zelensky op de Algemene Vergadering van de VN in New York. Ook beschuldigde hij Rusland van het beramen van plannen om Oekraïense kerncentrales aan te vallen.
Het was de tweede keer sinds het uitbreken van de oorlog dat de Oekraïense leider sprak in het VN-hoofdkantoor. Hij herhaalde de boodschap dat Rusland probeert het elektriciteitsnet aan te vallen om het land tot overgave te dwingen. "Omdat Rusland het Oekraïense verzet niet kan breken op het slagveld, kijkt Poetin naar andere manieren om ons te kraken."
Volgens de Oekraïense leider zijn alle warmtecentrales door Russische raketaanvallen verwoest. Ook is een groot deel van de hydro-elektrische centrales door de grootschalige aanvallen beschadigd, zo zei hij. "President Poetin wil miljoenen Oekraïners deze winter in de kou en donker achterlaten. Daarmee wil hij de Oekraïners laten lijden."
Zelensky begon zijn speech met een waarschuwing voor de "catastrofale gevolgen" van een mogelijke kernramp op Oekraïens grondgebied. De president zei zorgwekkende berichten te hebben ontvangen over de mogelijke plannen van de Russen om ook kerncentrales te bestoken. Zo zou Rusland met satellieten details van nucleaire infrastructuur hebben verzameld. Waar Zelensky zich op baseerde, bleef onduidelijk.
Zelensky waarschuwde dat het risico op een kernramp nog steeds bestaat:
In de buurt van de Oekraïense stad Zaporizja staat de grootste kerncentrale van Europa. De centrale staat onder controle van het Russische leger, maar ligt al vanaf het begin van de grootschalige invasie in 2022 dicht bij de frontlinie. Kyiv en Moskou beschuldigen elkaar regelmatig van beschietingen op de centrale.
De leider memoreerde dat de Russen er aan het begin van de oorlog niet voor terugdeinsden om de centrale te bestoken. "De tanks schoten direct op de gebouwen. Ze bestormden deze faciliteit net zo wreed als welke dan ook. Het was verschrikkelijk." Hij zei dat zijn gedachten toen teruggingen naar de kerncentrale in Tsjernobyl, waar in 1986 de grootste kernramp uit de geschiedenis plaatsvond.
China en BraziliëDe president vroeg niet concreet om meer wapens voor Oekraïne, maar riep landen op om zijn vredesplan uit 2022 te blijven steunen. "Ik bedank elke leider en elk land dat ons steunt en ziet dat Rusland, een land dat twintig keer zo groot is als Oekraïne, nog steeds meer land wil. Het is krankzinnig."
Daarbij richtte hij zijn pijlen op China en Brazilië, die in mei gezamenlijk met een eigen "vredesplan" kwamen. Volgens de leider heeft het plan van de twee landen geen oog voor de Russische agressie en is het enkel bedoeld om hun mondiale invloed te vergroten. "Je zult je macht niet vergroten ten koste van Oekraïne", waarschuwde hij.
'Overwinningsplan'President Zelensky is deze week in de VS voor overleg met een reeks wereldleiders. Buiten de Algemene Vergadering van de VN om sprak hij met onder anderen de leiders van Duitsland, India en Japan.
Morgen reist de Oekraïense leider naar Washington voor een ontmoeting met de Amerikaanse president Biden. Zelensky wil Biden, en ook de presidentskandidaten Harris en Trump, zijn 'overwinningsplan' presenteren. Dat plan moet Oekraïne de slagkracht geven om op te rukken en Rusland aan de onderhandelingstafel dwingen.
'Gedwongen tot vrede'Tegen ABC News zei Zelensky gisteren dat Rusland alleen kan worden gedwongen tot vrede als Oekraïne vanuit een "sterke positie" opereert. Opnieuw riep hij westerse landen op om de militaire hulp aan Oekraïne op te voeren om het land meer slagkracht te geven.
"Iedereen kijkt naar Biden, en we hebben dit nodig om onszelf te verdedigen", zei Zelensky. Naar verwachting praten Zelensky en Biden donderdag over de voorstellen van Oekraïne.
Oekraïne kampt met een tekort aan troepen en materieel. Het gaat bijvoorbeeld om luchtverdediging die ook aan het front nodig is om bommenwerpers op afstand te houden. Ook wil het toestemming om die wapens dieper op Russisch grondgebied in te kunnen zetten. De VS stelt zich tot nu toe terughoudend op.
Gedetineerden van de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught konden anderhalf jaar lang stiekem met elkaar communiceren via het toilet. Dat zegt advocaat Hakan Külcü, die meerdere gedetineerden in de zwaarbewaakte instelling bijstaat, op basis van een anonieme bron na berichtgeving van het ANP. Een andere ingewijde zegt tegen de NOS het verhaal te herkennen.
In de EBI zitten zware delinquenten, onder wie Ridouan Taghi, zijn zoon Faissal en Willem Holleeder. Dat zijn geen cliënten van Külcü.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zegt niet in te kunnen gaan op specifieke situaties vanwege veiligheidsoverwegingen.
De gedetineerden konden contact hebben via de waterleidingen in hun cel, zo hoorde Külcü van zijn bron. Hij wil niet zeggen of zijn bron een gedetineerde is, of een medewerker van de EBI.
"Ik heb begrepen dat de gedetineerden een manier hebben gevonden om het water uit de waterkanalen te verwijderen, waarna zij volop met elkaar konden praten", aldus Külcü. "Daarvoor hoefden ze niet eens te schreeuwen."
Volgens Külcü heeft de instelling de communicatiemogelijkheid enkele maanden geleden ontdekt, waarna de toiletten zijn aangepast. De gedetineerden kunnen inmiddels niet meer met elkaar praten, zegt Külcü.
EBI in opspraakEerder deze maand kwam de EBI in opspraak, nadat naar buiten was gekomen dat twee gedetineerden 20 seconden contact met elkaar konden hebben door een fout bij de overplaatsing. Het zou gaan om Ridouan Taghi. Even daarvoor werd bekend dat Taghi was overgeplaatst naar een afdeling naast Marengo-medeverdachte Saïd R. en Holleeder.
Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Coenradie moest zich in de Kamer verantwoorden. Ze noemde het in een brief aan de Tweede Kamer "zeer onwenselijk", omdat het onveilig had kunnen zijn. Ze zei de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die over het gevangeniswezen gaat, te hebben gevraagd om een grondige evaluatie.
"Dat stelt eigenlijk weinig voor in vergelijking met het feit dat gedetineerden anderhalf jaar gesprekken met elkaar konden voeren", stelt Külcü. Hij zegt dit verhaal naar buiten te hebben gebracht, omdat hij vindt dat de vrijheidsbeperkingen van de gedetineerden in de EBI te ver gaan.
Hij vindt de beperking van communicatiemogelijkheden voor gedetineerden in de EBI "onmenselijk". "Er wordt altijd gezegd dat het gevaarlijk zou zijn als gedetineerden contact met elkaar kunnen hebben, maar dat argument valt weg nu blijkt dat ze een lange tijd met elkaar konden praten en gevaarlijke situaties uitbleven", aldus Külcü.
Tweede Kamer verontwaardigdTweede Kamerleden reageren verontwaardigd op de berichten. Ulysse Ellian (VVD) noemt de berichten "levensgevaarlijk". "Dit bevestigt wat ik al drie jaar roep: er worden daar risico's genomen, die je niet zou moeten nemen." Het uitgangspunt moet volgens hem zijn om "de risico's tot een minimum te beperken".
Esmah Lahlah van GroenLinks-PvdA vindt het "ernstig dat er nieuwe berichten zijn over ongeoorloofd contact tussen zware criminelen in de EBI". "Als dit klopt, vraagt het om directe verbeteringen in een systeem dat de hoogste normen moet handhaven voor de gevaarlijkste criminelen."
Minister Wiersma van Landbouw is toch bereid een verbod op stroomstoten in de veesector in te stellen. Vrijdag schreef ze nog aan de Tweede Kamer dat ze eerst wilde gaan praten met de sector om het dierenwelzijn te verbeteren en dat ze daarom niet voor een verbod was.
Maar in een Kamerdebat bleek vandaag dat een overgrote meerderheid wel een verbod wil. Ook de regeringspartijen PVV, VVD en NSC wezen erop dat er eerder al veel gesprekken met de sector zijn gevoerd en dat de Kamer zich duidelijk voor een verbod heeft uitgesproken. Alleen BBB, de partij van Wiersma, was het met haar eens.
Toezeggingen van voorgangerIn juni dit jaar beloofde Wiersma's voorganger Adema al dat er snel een verbod op het gebruik van stroomstootapparatuur bij het transport van vee zou komen. Hij kwam met die belofte na vragen over filmpjes van de actiegroep Varkens in Nood. Daarop was te zien hoe dieren willekeurig stroomstoten kregen op zeer gevoelige plekken, terwijl ze geen ruimte hadden om te bewegen. Dat is niet toegestaan.
Maar Wiersma kwam van de toezegging van Adema terug en in het debat hield ze aanvankelijk voet bij stuk. Ze verwees daarbij onder meer naar het hoofdlijnenakkoord tussen PVV, VVD, NSC en BBB, waarin staat dat er geen "nieuwe nationale koppen" moeten komen op Europees beleid. Dat betekent dat er geen strengere regels moeten komen dan elders in Europa. En in de EU is geen verbod.
Geen totaalverbodMaar de Kamer reageerde woedend. De meerderheid hield de minister in harde bewoordingen voor dat ze de mening van de Kamer niet zomaar naast zich mag neerleggen en dat ze de passage over de koppen ook verkeerd uitlegde. NSC-Kamerlid Holman zei dat de minister wel hoort, maar niet luistert en GroenLinks-PvdA-Kamerlid Bromet sprak van een beginnersfout. Na een korte schorsing zei Wiersma dat ze er niet ongevoelig voor is "hoe dit leeft".
Daarom zal ze zo snel mogelijk met voorstellen naar de Kamer komen. Ze denkt daarbij aan een paar weken. Ze voegde er wel aan toe dat er volgens Europese regels geen totaalverbod mag komen. De details worden nog uitgewerkt.
Tijdens het debat bleek nog eens dat de regeringspartijen sterk verdeeld zijn over het landbouwbeleid. Zo sprak PVV-Kamerlid Graus van een stroomstootwapen, dat eigenlijk onder de Wapenwet zou moeten vallen. Zijn BBB-collega Pierik zei dat het helemaal niet om een wapen gaat, maar om een hulpmiddel, een eenvoudig zaklampje met een paar batterijen erin waarmee je ook dieren het leven kan redden.
Het kabinet wil criminelen opsluiten in cellen in Estland. Morgen gaat staatssecretaris Coenradie van Justitie en Veiligheid naar het land in Noordoost-Europa om de mogelijkheden te onderzoeken. Ze spreekt daar met de minister van Justitie.
Er wordt gedacht aan het overplaatsen van een paar honderd gevangenen naar een gevangenis in de plaats Tartu op 1500 kilometer vliegen van Nederland, maar details zijn nog niet uitgewerkt. Zo is nog niet duidelijk of Estland juridisch gezien wel echt cellencapaciteit kan aanbieden aan Nederlandse gevangenen. Er zou bijvoorbeeld geregeld moeten worden dat in de gevangenis het Nederlands recht geldt.
In Nederland is een cellentekort, vanwege een gebrek aan gevangenispersoneel. Om die reden lopen er veroordeelden vrij rond, terwijl ze eigenlijk vast zouden moeten zitten. Coenradie heeft gezegd dat ze daar "buikpijn" van heeft.
Belgen en NorenHet zou de eerste keer zijn dat Nederland criminelen over de grens gevangenzet. Andersom gebeurde al wel: in het vorige decennium zaten Belgische en Noorse criminelen hun straf uit in ons land. Nederland had toen te kampen met leegstand in de gevangenissen, waardoor banen op de tocht stonden.
Ook het Verenigd Koninkrijk, dat eveneens te maken heeft met een tekort aan cellen, heeft recent de mogelijkheid onderzocht om gedetineerden over te plaatsen naar de gevangenis in Tartu. Maar dat heeft vooralsnog niet geleid tot een overeenkomst tussen Estland en het VK.
De chef van het Israëlische leger, Herzi Halevi, zegt dat de luchtaanvallen in Libanon zullen doorgaan, om Hezbollah te verzwakken en om de weg vrij te maken voor "een mogelijk grondoffensief". Halevi deed zijn uitspraken terwijl hij een bezoek bracht aan het noordelijke front.
Israël heeft tegelijkertijd reservisten opgeroepen voor de strijd tegen Hezbollah in Libanon. Het gaat om twee brigades die zijn opgeroepen. Dat zijn tussen de 4000 en 8000 militairen die nu bovenop het beroepsleger in het noorden van Israël komen.
Premier Netanyahu riep ook het Israëlische veiligheidskabinet bij elkaar. Mogelijk is het daar ook gegaan over de strijd tegen Hezbollah, maar er zijn nog geen details over wat er is besproken.
'Grote klap voor Hezbollah'Israël begon maandag met het uitvoeren van hevige luchtaanvallen op Libanon. Daarbij vielen volgens Libanon bijna 600 doden. Israël zegt de veiligheid aan de noordgrens te willen herstellen. Het land wil dat er een einde komt aan de raketbeschietingen door Hezbollah, waardoor de tienduizenden geëvacueerde burgers terug kunnen keren naar hun huizen.
Legerchef Halevi sprak vandaag de troepen toe in het noorden van Israël en benoemde opnieuw dat doel. "Om dat te bereiken bereiden we het proces van een manoeuvre voor, wat betekent dat jullie vijandelijk gebied zullen binnengaan, dorpen zullen binnengaan die Hezbollah heeft voorbereid als grote militaire buitenposten, met ondergrondse infrastructuur, verzamelpunten en lanceerposten", zei Halevi.
"Jullie gaan naar binnen, vernietigen de vijand daar en vernietigen op beslissende wijze hun infrastructuur. Dit zal ons in staat stellen om de bewoners van het noorden daarna veilig terug te sturen."
Het hoofd van de noordelijke strijdkrachten van Israël, generaal-majoor Ori Gordin, sprak eerder op de dag van "een grote klap voor de slagkracht van Hezbollah, met de focus op hun vuurkracht, en een zeer grote klap voor de commandanten".
Volgens hem is een volgende fase aangebroken. "Nu moeten we de veiligheidssituatie in het noorden veranderen, en we moeten volledig voorbereid zijn om actie te ondernemen."
Het Israëlische leger zegt vandaag 280 posities van terreurbeweging Hezbollah te hebben geraakt. Het Libanese ministerie van Volksgezondheid zegt dat er bij deze aanvallen 20 doden zijn gevallen.
Het is de derde opeenvolgende dag van hevige Israëlische luchtaanvallen in Libanon, voornamelijk in de gebieden waar Hezbollah actief is. Volgens de VN zijn er de afgelopen dagen 90.000 Libanezen op de vlucht geslagen. Hezbollah zegt door te zullen gaan met raketbeschietingen op Israël zolang er geen staakt-het-vuren is in Gaza.
Terwijl de meeste aandacht afgelopen week uitging naar Libanon, gaat het geweld in de Gazastrook onverminderd door. "Gaza is een non-stopnachtmerrie", zegt VN-chef Guterres. Hulporganisaties vragen aandacht voor het grote tekort aan voedsel en hulp voor de Gazaanse bevolking.
Vorige week nog zei de Israëlische minister van Defensie Gallant dat Israël de focus heeft verlegd naar het noordelijke front. Het betekent dus niet dat het aan het Gaza-front rustiger wordt: alleen al in de afgelopen 24 uur zijn daar zeker 53 doden gevallen, meldt Al Jazeera. Er waren onder meer aanvallen op vluchtelingenkamp Nuseirat, en op huizen bij Rafah en in Noord-Gaza. In een van die huizen kwamen een vrouw en haar vijf kinderen om.
Dagelijks tientallen dodenAfgelopen week waren er vrijwel dagelijks meldingen van luchtaanvallen op huizen en scholen in heel Gaza. Op de grond zijn nog steeds op verschillende plekken beschietingen. Vrijwel elke dag vallen daarbij tientallen doden en gewonden.
Ook op de Westelijke Jordaanoever blijft de situatie gespannen. Israëlische troepen hebben er de laatste tijd meerdere grote invallen gedaan. Vandaag meldt persbureau Wafa dat er invallen zijn in de stad Jenin en dat twee ziekenhuizen zijn omsingeld.
In de laatste 24 uur zijn op de Westoever 35 Palestijnen opgepakt, schrijft Al Jazeera, wat het totaal op bijna 11.000 arrestaties brengt sinds de grootschalige terreuraanslag door Hamas op 7 oktober.
Op sociale media blijven (geverifieerde) beelden naar buiten komen van de vernietigingen in Gaza.
Het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid waarschuwde dit weekend dat alle ziekenhuizen in de enclave binnen tien dagen zonder stroom zullen zitten. Bijna alle ziekenhuizen kampen er met schade en tekorten. Verschillende ziekenhuizen moesten al deels of volledig sluiten wegens een gebrek aan elektriciteit of brandstof.
Tekort aan noodhulpHulpgoederen komen nauwelijks op de juiste plekken terecht. Volgens de hulporganisatie Norwegian Refugee Council wordt een groot deel van de noodhulp nog altijd tegengehouden aan de grens. 83 procent van de voedselhulp komt Gaza nooit binnen, berekende de organisatie.
Daarbovenop wordt een deel van de noodhulp geplunderd voordat het aankomt op de plaats van bestemming. Volgens de Verenigde Naties dreigt nog steeds een hongersnood en hebben alle 2,1 miljoen inwoners dringend voedsel nodig.
Het ministerie van Gezondheid in de Gazastrook, dat valt onder Hamas, meldt dat het totale dodental in Gaza sinds oktober vorig jaar staat op bijna 42.000, onder wie 11.000 kinderen. Ruim 96.000 mensen raakten gewond. De autoriteiten maken daarbij geen onderscheid tussen burgers en militanten van terreurorganisaties.
'Non-stop nachtmerrie'Ook deze week dringt de VN weer aan op een wapenstilstand. "Gaza is een non-stopnachtmerrie die de hele regio dreigt mee te sleuren", zei secretaris-generaal Guterres gisteren. "De snelheid en omvang van het doden en vernietigen in Gaza zijn ongekend in mijn jaren als secretaris-generaal."
Guterres herhaalde nogmaals dat er zo snel mogelijk een staakt-het-vuren moet komen, men zich aan het internationaal recht moet houden en dat er een tweestatenoplossing moet komen.
PlanHet lijkt erop dat Israël andere plannen met Gaza heeft. Netanyahu overweegt een plan waarin staat dat het noorden van Gaza tot militaire zone uitgeroepen wordt, schrijft The Guardian. Alle burgers zouden dan uit het gebied moeten vertrekken en wie overblijft, zal door het Israëlische leger beschouwd worden als terrorist. Zij worden vervolgens net zo lang belegerd totdat de Israëlische gijzelaars worden vrijgelaten of bevrijd.
Dat plan is overigens nog niet goedgekeurd, maar zou wel worden besproken in de Israëlische regering. Verschillende Israëlische militaire kopstukken zouden erachter staan, maar er is ook weerstand.
Netanyahu heeft tot nu toe weinig losgelaten over wat zijn plan met Gaza is, zegt professor Eyal Zisser van de Universiteit van Tel Aviv tegen The Guardian: "En aangezien er geen zicht is op een overeenkomst of een staakt-het-vuren in de nabije toekomst, zal de situatie blijven zoals hij is."
Stripfiguur Donald Duck en zijn buurman Bolderbast krijgen vandaag nieuwe buren. Het weekblad heeft de nieuwe buurtgenoten vanmiddag voorgesteld in het Rijksmuseum in Amsterdam, dat komende maand aandacht besteedt aan de familie Duck.
In de straat in Duckstad betrekt Eva Hamerslag een leegstaande woning samen met haar zoon Lex. De ruzies van de buurmannen leidden ertoe dat de vorige buren vertrokken en het huis weer leeg kwam te staan.
De personages zijn bedacht door de 9-jarige Eva. Zij werd geselecteerd als een van de vijf finalisten uit de 7000 inzendingen voor een tekenwedstrijd ter ere van het 90-jarige bestaan van het stripfiguur. Er waren 300 kinderen en genodigden aanwezig bij de bekendmaking van haar personages.
Dat de eenden bruin gekleurd zijn is opvallend omdat de strip vooral uit witte eenden bestaat, zoals Donald Duck, zijn neefjes Kwik, Kwek en Kwak en zijn vriendin Katrien. Volgens hoofdredacteur Ferdi Felderhof is dit geen redactionele keuze, maar geeft dit wel aan dat er onder de lezers behoefte is aan diverse verhalen.
Duizenden stemmenDe nieuwe buurvrouw is een eend die werkt als timmervrouw. "Eva Hamerslag maakt van alles zelf voor in en om haar huis. Ze kan niet tegen verspilling en ziet in alles iets dat ze kan hergebruiken", schreef de winnares van de tekenwedstrijd bij haar inzending.
Eva Hamerslag kan volgens haar bedenker niet goed tegen ongelijkheid. "De ruzie tussen haar buurmannen vindt ze maar kinderachtig." De zoon van Eva, Lex, heeft als hobby programmeren. Via een groot online netwerk met andere kinderen lost hij 's nachts problemen op.
Meer dan 20.000 kinderen brachten hun stem uit bij de verkiezing van de nieuwe personages. De nieuwe karakters zijn te zien op de cover en in het openingsverhaal van het weekblad. Ook verschijnt Eva Hamerslag in toekomstige verhalen van de Nederlandse editie van Donald Duck.
Nog steeds populairDe Nederlandse versie van het weekblad bestaat 72 jaar. In de Verenigde Staten was Donald Duck voor het eerst te zien in 1934. Het tijdschrift verschijnt wekelijks en had in 2022 een oplage van ruim 200.000 exemplaren.
Twee jaar geleden bestond 'de Donald Duck' in Nederland 70 jaar:
De top van de Duitse Groenen treedt terug na de verkiezingsnederlaag van de partij in de deelstaat Brandenburg.
Voorzitters Ricarda Lang en Omid Nouripour maakten de stap bekend op een persconferentie. "Het is tijd voor een nieuw begin", aldus de bestuurders.
De Groenen kregen in Brandenburg zo'n 4 procent van de stemmen. Bij de vorige deelstaatverkiezingen in 2019 was dat nog ruim 10 procent. De partij verloor de afgelopen maanden ook al bij de stembusgang in Thüringen en Saksen en de verkiezingen voor het Europees Parlement. De radicaal-rechtse AfD won juist fors en werd in Thüringen zelfs de grootste.
Diepste crisis in tien jaar"De uitslag in Brandenburg op zondag is een teken dat onze partij zich in de diepste crisis in tien jaar bevindt", zei Nouripour. "Het is tijd om het lot van onze geliefde partij in de handen van anderen te leggen."
Lang blikte ook alvast vooruit naar de landelijke parlementsverkiezingen volgend jaar. "Niet zomaar verkiezingen", volgens haar. De partij moet zich volgens haar voorbereiden op een drastisch veranderd politiek klimaat. "Het wordt een keuze tussen een land dat zich richt op het bereiken van welvaart door vast te houden aan klimaatneutraliteit of een land dat wordt geleid door mensen die zich van dat alles willen distantiëren."
De leden van de Groenen zullen half november op een partijcongres een nieuw bestuur kiezen.
