Aggregator

Hond door vermoedelijk een wolf gebeten in bos bij Nunspeet

3 months ago

Een hond is zondagavond vermoedelijk door een wolf gebeten in het Zandenbos bij Nunspeet. De eigenaar van de hond wandelde rond 18.30 uur in een losloopgebied toen het dier van achteren werd gegrepen. Vervolgens werd de hond het bos in getrokken.

Het baasje belde de politie, die samen met de Stichting Wildaanrijdingen Nederland (SWN) naar het bos ging en de gewonde hond terugvond. Een dierenarts heeft een bijtwond behandeld. Uit de wond is DNA-materiaal afgenomen zodat kan worden onderzocht of de hond daadwerkelijk door een wolf is aangevallen.

De eigenaar van de hond is geschrokken van de aanval en zegt er zeker van te zijn dat het om een wolf ging. De hond heeft tijdens de aanval flink van zich afgebeten, zegt de man tegen Omroep Gelderland.

Honden kort aanlijnen

De provincie Gelderland stelt dat het aantal wolven op de Veluwe de laatste tijd is toegenomen. Gedeputeerde Harold Zoet hield er daarom al rekening mee dat een incident in het gebied zou plaatsvinden, zoals eerder ook al op de Utrechtse Heuvelrug.

"Daarom komt binnenkort overleg met de Veluwse burgemeesters. Ik adviseer mensen hun hond kort aangelijnd te houden in de Veluwse bossen", zegt Zoet. Voor bezoekers van het gebied is een folder beschikbaar over wat te doen bij het zien van een wolf. Ook zijn er informatieavonden over hoe er met het roofdier moet worden omgegaan.

Na het incident was het gebied tijdelijk afgesloten voor onderzoek. Inmiddels is het weer toegankelijk.

Overvolle opvang Oekraïense vluchtelingen in Jaarbeurs sluit

3 months ago

De opvang voor Oekraïense vluchtelingen in de Jaarbeurs in Utrecht sluit, omdat de locatie overvol is. Dat heeft de Veiligheidsregio Utrecht bekendgemaakt. Bij de opvang konden kwetsbare Oekraïense vluchtelingen zich melden na hun aankomst in Nederland om op adem te komen voor ze naar een plek gingen waar ze langer mochten verblijven.

Het was de bedoeling dat de Oekraïners vanuit de opvang in de Jaarbeurs binnen 24 uur nieuw onderdak vonden. Dat bleek lastig, omdat er landelijk weinig opvangplekken beschikbaar komen. Wekelijks blijven ruim 300 Oekraïners erbij komen in Nederland, terwijl er maar ongeveer 100 bedden beschikbaar komen, stelt de veiligheidsregio. In de Jaarbeurs zelf is plek voor maximaal 140 mensen.

De opvang in de Jaarbeurs raakte door het gebrek aan doorstroming overvol. Daardoor lukte het volgens de veiligheidsregio niet om voldoende zorg te bieden. Ook stonden er lange rijen voor de sanitaire voorzieningen en was er onvoldoende privacy.

"De oorzaak zit niet bij de instroom", zegt een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie. "Het achterblijven van de opvangplekken is het probleem." Het ministerie zegt de betrokken partijen opnieuw aan te sporen om zich aan bestaande afspraken over het opvangen van vluchtelingen te houden.

Kwetsbare vluchtelingen

Sinds eind februari golden al beperkingen bij de toelating. Niet meer alle Oekraïners, maar alleen kwetsbare vluchtelingen, zoals vrouwen en kinderen, gezinnen met minderjarige kinderen of oudere vluchtelingen kwamen nog in aanmerking om te verblijven op de locatie. Dat gold ook voor mensen met een acute psychische of fysieke aandoening.

Voor degenen die op dit moment in de Jaarbeurs verblijven worden andere opvangplekken gezocht in Nederland door het Landelijk Centrum Vluchtelingen Spreiding. Oekraïners die nu in Nederland arriveren en zich melden, moeten zelf een verblijfplaats zoeken, zegt de veiligheidsregio.

"Als dat niet lukt kun je je altijd melden bij een gemeente," zegt de woordvoerder van het ministerie. "Zij hebben altijd de inspanningsverplichting om onderdak te vinden."

Kadaster: particuliere verhuurders verkopen huizen na nieuwe regels

3 months ago

Particuliere verhuurders verkochten het afgelopen kwartaal meer woningen dan een jaar geleden. Zij verkochten met name aan mensen die er zelf gingen wonen. Ook institutionele beleggers verkochten woningen, maar hun aantal huurwoningen nam toe door nieuwbouw.

Dat blijkt uit cijfers van het Kadaster, dat onderzoek deed naar commerciële verhuurders die meer dan twee panden bezitten. Woningcorporaties werden dus niet onderzocht.

Gezamenlijk verkochten commerciële verhuurders afgelopen kwartaal zo'n 5900 woningen aan kopers die erin gingen wonen, zogenoemde eigenaar-bewoners. Omgekeerd kochten ze ook zo'n 1100 woningen van eigenaar-bewoners. Netto gingen er dus een kleine 5000 woningen van huur naar koop. Dat is geen massale overheveling: er zijn ruim 8 miljoen woningen in Nederland.

Deze cijfers bevestigen wel voorspellingen die werden gedaan in de aanloop naar de nieuwe Wet betaalbare huur, die op 1 juli inging.

Puntensysteem

Door deze wet vallen huurwoningen onder de 1158 euro (voor nieuwbouw 1274 euro) onder een puntensysteem. Hoe groter, duurder of beter geïsoleerd een huis, hoe meer punten en hoe hoger de huur mag zijn. Dit systeem gold al voor sociale huurwoningen, maar niet in de vrije sector.

De huurprijs was daardoor niet altijd in verhouding met de kwaliteit en op plekken met grote schaarste - zoals bijvoorbeeld de vier grote steden - kon de hoofdprijs gevraagd worden.

Het Kadaster was het onderzoek daarom begonnen: het viel op dat de woonlasten van mensen die huren van particuliere verhuurders (dus mensen die een of meerdere woningen kopen en dan verhuren) veel hoger waren dan die van andere groepen. Zo is in het diagram hieronder te zien dat een particuliere huurder van 40 jaar in een van de vier grote steden gemiddeld een stijging van ruim 50 procent van woonlasten had. Bij diezelfde groep met een koopwoning ging dat om een stijging van 30 procent.

Hoge huurprijzen, in combinatie met grote krapte en starters die geen koopwoning konden vinden, brachten de Haagse politiek ertoe om met maatregelen te komen om het opkopen en verhuren minder aantrekkelijk te maken.

Zo mogen sinds 2022 gemeenten wijken aanwijzen waar beleggers geen goedkope en middeldure woningen meer mogen kopen. In 2021 en 2023 ging de overdrachtsbelasting omhoog als je een woning koopt waar je niet zelf woont. Ook steeg de vermogensbelasting voor particuliere verhuurders. In de grafiek hieronder is dat effect te zien: vlak voor die maatregelen ingingen is er een enorme piek qua aankopen, daarna daalt het.

Vorige zomer kwam de Wet goed verhuurderschap. Gemeenten kregen daarmee meer mogelijkheden om foute verhuurders aan te pakken met bijvoorbeeld boetes. Dit jaar volgden het afschaffen van de tijdelijke huurcontracten (uitzonderingen daargelaten) en dus het puntensysteem.

Particuliere verhuurders verkopen

De verwachting was dat particuliere verhuurders hun panden zouden verkopen, omdat het nu te weinig oplevert. En dat gebeurt dus ook, ziet Paul de Vries van het Kadaster. "Dit zal de komende twee jaar, als die laatste tijdelijke huurcontracten aflopen en particuliere verhuurders makkelijker hun pand kunnen verkopen, geleidelijk blijven gebeuren." Grote beleggers zeiden eerder tegen de NOS hier anders in te staan. Bij deze groep is de langetermijninvestering belangrijker.

Een omslag dus. Eentje die bijna tien jaar geleden de andere kant op plaatsvond. In 2013 riep toenmalig minister Blok (buitenlandse) beleggers op te investeren in de Nederlandse woningmarkt. De liberalisering van huurregels zou voor goede rendementen zorgen, voorspelde Blok. De jaren erna werd daar gehoor aan gegeven: particuliere verhuurders en buitenlandse beleggers kochten veel woningen op en gingen die verhuren.

De Vries: "Een deel van de woningvoorraad ging toen van koop naar huur, er was geld te verdienen. Nu dat minder het geval wordt, zien we dat weer omkeren. Sinds 2021 heeft Den Haag weer de regie gepakt omdat de toenmalige minister van Wonen, Hugo de Jonge, vond dat de vrije markt niet de oplossing was."

Hieronder de stromen van koop en huur, waarbij onder bedrijfsmatige verhuurders zowel institutionele beleggers als particuliere beleggers die hun panden via een bv verhuren vallen.

Alhoewel er dus meer woningen van huur naar koop gaan, steunt de belangenbehartiger van huurders, de Woonbond, de maatregelen wel. Het is een correctie op het beleid van de jaren daarvoor, zegt een woordvoerder.

"Woningbeleggers kregen alle ruimte om woningen op te kopen, deze duur te verhuren en hier nauwelijks belasting over te betalen. Tegelijkertijd werden meer dan 100.000 corporatiewoningen verkocht of gingen ze de vrije markt op. Hierdoor verdubbelde de dure vrije sector in omvang en daalde het aantal betaalbare huurwoningen."

Hoe kijkt de bond dan naar een krimpende huurmarkt? "Vooral woningcorporaties moeten woningen bouwen, omdat die geen winstoogmerk hebben." Ook bleek uit die eerdere NOS-rondgang dat veel institutionele beleggers dus kunnen leven met de regels. Twee grote investeringsmaatschappijen waarvan bekend is dat ze willen verkopen, zijn buitenlands: Heimstaden (Zweeds) en Eres (Canadees).

Zoals elk jaar verdrinken relatief veel asielzoekers: 'Voelt machteloos'

3 months ago

Met het zonnige weer van de afgelopen weken waren er ook weer meer berichten over verdrinkingen. Opvallend vaak zijn de slachtoffers asielzoekers of andere mensen met een migratieachtergrond.

Begin deze maand kwam een asielzoeker om door verdrinking in de Nederrijn bij Arnhem. Hier verdronk in mei al een asielzoeker van dezelfde opvanglocatie. En vorige maand overleed een 18-jarige asielzoeker uit Sudan, verderop in de Nederrijn bij Wageningen.

Ook kinderen overlijden in open water: in Drachten overleed een 14-jarige Somalische jongen nadat hij in problemen was gekomen bij een zwemstrand. En in Heerhugowaard verdronk vorige maand een 2-jarig meisje. Haar Afghaanse familie was na de machtsovername door de Taliban naar Nederland gevlucht, schrijft De Telegraaf.

CBS-cijfers van vorige maand onderstrepen dat kinderen die niet in Nederland zijn geboren vaker verdrinken dan andere kinderen. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) probeert uit alle macht om verdrinkingen te voorkomen, zegt beleidsmedewerker Petra Costerman Boodt. Elk nieuw overlijdensgeval komt dan ook hard aan, zegt ze. "Het voelt machteloos. Je vraagt je af: wat kunnen we nog meer doen?"

Mannen vaak in problemen

Op de website van het COA valt te lezen dat de organisatie extra aandacht besteedt "aan de zwemveiligheid van jongvolwassen mannen". Mensen van 16 tot 35 jaar komen volgens Costerman Boodt namelijk vaak in de problemen door groepsgedrag. "Ze zien anderen in het water en denken: dat kan ik ook. Ze beseffen gewoon echt niet dat ze niet kunnen zwemmen. Ze overschatten zichzelf."

Bij kinderen gebeurt het volgens haar meer plotseling. "Ze gaan pootje baden, gaan kopje onder en kunnen vervolgens niet meer reageren."

Om verdrinkingen te voorkomen, geeft het COA voorlichting over de gevaren van open water in tien verschillende talen. Hierbij krijgen asielzoekers tips, zegt Costerman Boodt. "Als je niet kunt zwemmen, ga dan niet het water in. Zorg dat je altijd met iemand samen bent. Ga nooit verder dan tot je knieën het water in."

Iedereen op zwemles

Ook probeert de organisatie zwemles voor alle nieuwkomers toegankelijk te maken, bijvoorbeeld met subsidies vanuit gemeenten. Uit eerder onderzoek van het Mulier Instituut bleek immers dat ruim een kwart van de kinderen met een migratieachtergrond geen zwemdiploma had, tegenover 5 procent bij kinderen zonder migratieachtergrond.

Hiervoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen, zegt Mirjam Stuij van het Mulier Instituut. "Mensen zijn vaak niet bekend met het zwemdiplomasysteem in Nederland. We horen bijvoorbeeld dat ouders al na een paar zwemlessen denken dat hun kinderen kunnen zwemmen."

Daarnaast is zwemles meestal niet het eerste waarmee nieuwkomers in Nederland bezig zijn. "Als je geen woning hebt of moet verhuizen, is het moeilijk om daar prioriteit aan te geven." Verder hebben asielzoekers regelmatig financiële problemen, waardoor zwemles moeilijk te betalen is. Veel gemeenten hebben wel subsidieregelingen, maar die zijn volgens Stuij niet altijd makkelijk te vinden.

Waarschuwingsborden

Het zou volgens Stuij helpen als zwemdiploma's van kinderen landelijk worden geregistreerd. Op die manier kunnen gemeenten ouders proactief benaderen als hun kind nog geen zwemdiploma heeft.

In Arnhem heeft de gemeente nu - na de twee verdrinkingsdoden - waarschuwingsborden neergezet met teksten in het Engels. "Laten we hopen dat dit bijdraagt aan minder zwemincidenten", zegt Costerman Boodt.

Oud-radiomaker Cees van Zijtveld (81) overleden

3 months ago

Radiomaker Cees van Zijtveld is overleden, meldt zijn familie aan het ANP. Hij stierf afgelopen vrijdag op 81-jarige leeftijd in Naarden.

Van Zijtveld begon zijn carrière als radiomaker in 1961 bij Veronica, dat toen nog vanaf een schip programma's uitzond. Hij maakte hier programma's als Afspraak met Cees en Goeiemorgen. Hier werd de programmamaker bekend als 'Flip van de flipside' omdat hij graag de B-kant van singles draaide.

In 1966 stapte hij over naar de AVRO, waar hij ruim veertig jaar werkte als een van de stemmen van radioprogramma Arbeidsvitaminen. Daarnaast was hij te horen als voice-over van AVRO's Toppop en andere televisieprogramma's van de AVRO. Ook werkte hij als stemacteur. In 2006 ging Van Zijtveld met pensioen.

De nabestaanden hebben laten weten dat de uitvaart in besloten kring plaatsvindt.

Veroordeelden Groningse zorgboerderij op vrije voeten door fout OM

3 months ago

De twee eigenaren van een zorgboerderij in het Groningse Wedde die zijn veroordeeld voor het mishandelen en vernederen van cliënten, zijn door een fout van het Openbaar Ministerie voorlopig weer op vrije voeten.

De twee mannen werden op 18 juli veroordeeld tot een celstraf van vijf jaar en vier maanden. Ook mogen ze ruim tien jaar hun beroep niet uitoefenen. Sinds 22 juli zaten zij weer in de cel. In de tussentijd gingen de verdachten tegen het vonnis in hoger beroep.

Het OM wilde dat de verdachten vast bleven zitten, maar was te laat met het indienen van een verzoek om hun voorlopige hechtenis te verlengen. Ook een nieuw verzoek bij het gerechtshof om de verdachten alsnog vast te zetten, werd afgewezen. Volgens het hof was niet voldaan "aan de vereisten voor een nieuwe gevangenneming".

De twee verdachten zijn afgelopen vrijdag in vrijheid gesteld. Ze kunnen nu de behandeling van het hoger beroep in vrijheid afwachten, meldt RTV Noord.

Het OM meldt dat de zaak zo snel mogelijk wordt ingepland. Het betreurt de situatie en begrijpt dat "dit nieuws voor de familie van de slachtoffers heel vervelend is om te horen".

Swipen tegen verveling? Dat maakt de verveling alleen maar erger

3 months ago

In een verloren moment snel je telefoon pakken en even een video kijken. En als die niet leuk is, snel naar de volgende. Het is een verleidelijk tijdverdrijf, maar je verdrijft er de verveling niet mee. Sterker nog: die wordt alleen maar erger, blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in Journal of Experimental Psychology.

De proefpersonen zelf voorspelden dat ze minder verveeld zouden raken als ze konden switchen zodra ze voortijdig uitgekeken waren op een video. Maar de experimenten, uitgevoerd met 1200 mensen uit de Verenigde Staten en Canada, lieten iets anders zien: de deelnemers die een video in zijn geheel uitkeken, waren achteraf het minst verveeld.

In een van de experimenten moesten de deelnemers een YouTube-video van tien minuten bekijken, zonder dat ze die konden onderbreken of vooruitspoelen. In het tweede deel van het experiment konden ze tien minuten door meerdere korte video's swipen. Het bekijken van de enkele video werd door de deelnemers beoordeeld als bevredigender en betekenisvoller.

Minder switchen

Voor een prettige online-ervaring kun je digital switching dan ook het best minimaliseren en focussen op de content die je aan het bekijken bent, adviseert hoofdonderzoeker Katy Tam van de University of Toronto. Jezelf onderdompelen in video's brengt meer plezier dan erdoorheen swipen.

Uit eerder onderzoek was al gebleken dat het gebruik van de smartphone in een sociale situatie vaak plezier ondermijnt en de verveling verergert. Digital switching is wellicht een verwante bron van verveling, denken de onderzoekers, die niet zonder risico's is: chronische verveling gaat volgens Tam vaak samen met angst en depressie.

Onverwacht resultaat

"Een interessante studie die goed in elkaar zit", vindt Madelon van Hooff van de Open Universiteit, zelf niet betrokken bij de studie. Het feit dat de proefpersonen zelf het tegenovergestelde resultaat verwachtten, maakt het resultaat in haar ogen alleen maar overtuigender.

Ook Wijnand van Tilburg, vervelingswetenschapper aan de University of Essex en vorig jaar nog winnaar van de IgNobelprijs voor zijn vervelingsonderzoek, vindt het een inzichtvolle studie. "Dat verveling leidt tot switchen, dat is nog redelijk intuïtief", reageert hij. "De tweede vondst is opzienbarender: dat switchen van het ene naar het andere niet helpt bij het tegengaan van verveling, maar het juist verergert."

We weten eigenlijk nog heel weinig over de impact van sociale media op verveling, benadrukt Van Tilburg. "Verveling onder jongeren stijgt wel, en we weten ook dat er een relatie is met smartphones. Maar dat is een correlatie, we weten niet wat de oorzaak is van wat."

Van Hooff en Van Tilburg benadrukken allebei het swipen zelf niet per se het probleem is, maar de context. "Als je op zoek bent naar informatie over bijvoorbeeld zwarte gaten en zoekt in verschillende video's, dan hoeft het vanzelfsprekend niet tot meer verveling te leiden", zegt Van Hooff.

Hoewel de meeste mensen verveling als onprettig ervaren, vindt Van Tilburg dat verveling niet zozeer goed of slecht is, maar een functie vervult. "Het gaat vaak samen met nieuwsgierigheid en onderzoek. Dat kan ook tot een nieuwe hobby leiden. Het probleem ontstaat pas als je juist níet moet switchen tussen video's of taken. In een saaie vergadering bijvoorbeeld, of op school. Het is dus erg afhankelijk van de context."

Gemeente Amsterdam verbiedt Telegram op werktelefoons

3 months ago

Ambtenaren van de gemeente Amsterdam mogen de berichtenapp Telegram niet gebruiken op hun werktelefoon. Volgens de gemeente is het risico op cyberspionage te hoog, zegt een woordvoerder van ICT-wethouder Scholtes na berichtgeving van BNR.

Daarnaast is er nog een lijst van andere verboden apps die uit landen komen die volgens de AIVD aan cyberspionage doen, zegt de gemeente.

Het verbod geldt al sinds april, laat de woordvoerder weten, maar was niet eerder gesignaleerd in de media. Met het verbieden van de apps op werktelefoons volgt de gemeente Amsterdam de Rijksoverheid. Daar zijn sinds juli vorig jaar verschillende apps van Russische, Chinese, Iraanse en Noord-Koreaanse makelij voor ambtenaren uit den boze.

Behalve om Telegram gaat het in Amsterdam onder meer om de apps van AliExpress, FaceApp, ExpressVPN, WeChat en Shein. In de brief van de gemeente aan ambtenaren staat dat de vrees bestaat dat buitenlandse overheden via deze apps bij data van de gebruikers kunnen komen.

Andere bezwaren

Gebruikers kiezen voor hun communicatie soms juist voor Telegram omdat die app de privacy beter garandeert dan vergelijkbare apps. Toch vindt de gemeente de app bezwaarlijk. "Wij zien Telegram als Russische app, dus volgens ons hoort hij in het rijtje thuis", aldus de woordvoerder van Scholtes.

De gemeente heeft naar eigen zeggen nog andere bezwaren. "Telegram is een vrijplaats voor hackers, cybercriminelen en drugshandelaren."

Telegram kwam de afgelopen tijd vaker in het nieuws omdat er gehandeld wordt in drugs, zware medicijnen en wapens. Criminelen hebben vrij spel in de enorme chatgroepen en Telegram grijpt niet of nauwelijks in. Ook werd vorig jaar bekend dat op grote schaal contactgegevens en naaktfoto's van vrouwen worden gedeeld. Van een wettelijk verbod trekken gebruikers zich weinig aan.

De mogelijkheden van politie en justitie om illegale praktijken op Telegram aan te pakken, zijn beperkt. Het Openbaar Ministerie kan, met toestemming van de rechter, groepen met strafbare inhoud laten blokkeren. Maar Telegram werkt daar slecht aan mee. Het lukte één keer, in 2021, toen twee Telegram-groepen voor complotdenkers offline gingen omdat daar bedreigingen werden geuit.

Om bijvoorbeeld de identiteit van een vermoedelijke drugsdealer te achterhalen, mag de politie gegevens opvragen bij het bedrijf. Maar Telegram werkt ook niet mee aan zulke vorderingen of bevelen. Politie en OM hebben geen middelen om het bedrijf daartoe te dwingen.

Aanpak is lastig

In maart van dit jaar schreef toenmalig demissionair minister van Justitie Yesilgöz dat het heel ingewikkeld is om iets te doen tegen drugshandel via Telegram.

Een aanpak via het Nederlandse strafrecht is volgens Yesilgöz lastig, omdat Telegram een wereldwijd sociaal netwerk is met miljoenen gebruikers. De minister ziet meer heil in Telegram houden aan de verantwoordelijkheden die voortvloeien uit Europese wetgeving voor sociale media, zoals de Digital Services Act die sinds maart van dit jaar van kracht is.

NOS op 3 maakte deze video over de wereld van drugsdealen via Telegram. Hoe gebruiken drugsdealers deze app? Wie zitten er? En is het allemaal zonder gevolgen?

Scholen beginnen weer, lerarentekort blijft vooral de Randstad pijnigen

3 months ago

Voor de regio Zuid is de zomervakantie voorbij. Vanochtend stroomden de klassen van het basisonderwijs weer vol. Met kinderen, maar ook met leraren. Terwijl scholen voor de vakantie nog alarm sloegen over het grote aantal vacatures, lijkt de regio Zuid de bezetting nu redelijk op orde te hebben.

In juli was bijna een op de tien basisscholen in het land nog op zoek naar leerkrachten voor het nieuwe schooljaar. Zo'n 3200 vacatures stonden nog open. Dat was al wel een afname ten opzichte van een jaar eerder, toen er 4000 vacatures waren.

Bij scholenkoepel Signum, met 24 scholen in Den Bosch en omgeving, is het gelukt om alle vacatures in te vullen. "Maar de inval-pool is wel leeg", vertelt bestuurder Jan Heijmans. "Zodra de eerste ziektes zich aandienen is het weer passen en meten. Maar daar zijn we inmiddels wel heel bedreven in."

Randstad

De grootste tekorten doen zich al jaren voor in de Randstad, met name in de grote steden. Vorig schooljaar begonnen de vijf grote steden met een tekort van 18 procent, tegen 8 procent in de rest van Nederland. Nieuwe cijfers worden in het najaar verwacht, maar een snelle blik op onderwijsvacaturesite Meesterbaan bevestigt dat Noord-Holland en Zuid-Holland met kop en schouders boven de rest uitsteken; bijna driekwart van de vacatures is in die provincies.

"Buiten de Randstad zie je vaak dat de samenwerking tussen schoolbesturen makkelijker gaat", zegt Karin Straus van de Academie & Vakvereniging van Schoolleiders. "Zij hebben vaak een goed netwerk in de regio. Dat maakt de werving van personeel makkelijker dan wanneer je tientallen kleinere besturen hebt, of een eenpitter bent."

Tijdelijk geld

De oorzaken voor de tekorten zijn bekend. De uitstroom is simpelweg groter dan de instroom. Er is vergrijzing, leraren haken af door de hoge werkdruk, en te weinig mensen kiezen voor de pabo. Ondanks verschillende maatregelen verwacht het ministerie dat die trend voorlopig doorzet.

De subsidies die in het leven zijn geroepen om de grootste knelpunten te verlichten, lijken wat te helpen. Zoals het geld uit het Nationaal Programma Onderwijs, dat er kwam om corona-achterstanden weg te werken. Daar werden bijvoorbeeld veel onderwijsassistenten van betaald. Volgend schooljaar is dat geld er niet meer.

Straus ziet veel potentie in zij-instromers, al is dat nu nog best een worsteling. "Veel mensen hebben daar best interesse in, maar de praktische drempels om aan zo'n traject te beginnen zijn vaak te hoog", weet ze. Zij-instromers moeten meestal een dag in de week naar school, een dag stage lopen en hebben daarnaast vaak ook nog hun 'oude' baan. Plus een privéleven. "Dat zijn hele hoge vereisten", vindt Straus, "maar daar ligt veel potentieel."

Volgende week beginnen de scholen in de regio Midden, en over twee weken is regio Noord aan de beurt. Op Ameland begonnen de scholen overigens vorige week al.

Podcast De Dag: 60 jaar Turkse gastarbeiders in Nederland

3 months ago

Op 19 augustus 1964, vandaag zestig jaar geleden, tekenden Nederland en Turkije een contract om arbeiders te werven. De gastarbeiders, zoals ze werden genoemd, gingen aan het werk in bijvoorbeeld fabrieken of op het land.

Ondanks het vaak loodzware werk, de slechte werkomstandigheden en vaak ook discriminatie door Nederlanders, zijn velen gebleven. Hoe kijken ze daar zelf op terug en hoe werkt hun geschiedenis door in de levens van de tweede, derde en inmiddels zelfs vierde generaties binnen deze families?

Verslaggever Gulsah Ercetin, zelf ook nazaat van gastarbeiders, vertelt over haar gesprekken met verschillende gastarbeiders. Velen zijn trots op het werk dat ze hebben verzet en de kansen die ze kregen. Toch doet het volgens haar ook pijn dat het klimaat in al die jaren niet veel toleranter lijkt geworden en dat de vragen over loyaliteit, identiteit en integratie nog altijd dezelfde zijn als zestig jaar geleden.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Anouk Kantelberg en Judith van de Hulsbeek

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

NOS Amerika Kiest: iedere week praten de correspondenten van Bureau Washington je bij over het laatste nieuws rond de presidentsverkiezingen.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Rijkswaterstaat zint op maatregelen om nieuwe drukte rond A2 te voorkomen

3 months ago

Rijkswaterstaat gaat donderdag vanwege de werkzaamheden op de A2 mogelijk wegen strategisch afzetten om een nieuwe verkeerschaos rondom Utrecht te voorkomen. Afgelopen weekend leidden de werkzaamheden in en om Nieuwegein tot lange files.

De A2 richting Den Bosch is gedurende een aantal weken van donderdagavond tot maandagochtend afgesloten tussen knooppunt Oudenrijn en knooppunt Everdingen vanwege groot onderhoud. In het eerste weekend ging het in Nieuwegein direct mis. De drukte begon vrijdag al rond het middaguur en in de spits liep het volledig vast. Pas rond 23.00 uur 's avonds kwam er weer wat beweging in het verkeer in de stad.

Omwonenden begonnen spontaan drinken, koekjes en eten te brengen naar de mensen die vaststonden en stelden hun toiletten beschikbaar voor mensen met hoge nood. Later sprong ook de gemeente Nieuwegein bij.

Files door navigatie

"De chaos van afgelopen weekend was niet voorzien", zegt een woordvoerder van Rijkswaterstaat tegen RTV Utrecht. "Door de wegwerkzaamheden hadden we al drukte voorspeld op de omleidingswegen, maar daarbovenop regende het ook. Automatisch wordt het dan drukker omdat mensen dan eerder geneigd zijn om in de auto te stappen." Ook een aantal ongelukken veroorzaakte overlast.

De files werden volgens de woordvoerder voornamelijk veroorzaakt door navigatiesystemen die een kortere route aangaven. Dat leidde ertoe dat het vooral rondom Nieuwegein drukker werd. "Rijkswaterstaat heeft omleidingen ingesteld via de A12 en A27, maar als het daar dan drukker wordt, dan gaan navigatiesystemen de route opnieuw berekenen en komen dan met een snellere optie."

Wegen strategisch afzetten

In totaal wordt de A2 op het bewuste traject vijf (lange) weekends achter elkaar afgesloten. In de eerste drie weken begint de afsluiting al op donderdagavond. Komende donderdag, bij de tweede keer, wil Rijkswaterstaat om de drukte voor te zijn bepaalde wegen mogelijk "strategisch afzetten".

"Hierdoor kunnen we voorkomen dat het in Nieuwegein weer druk wordt", aldus de woordvoerder. Waar de afzettingen precies zouden komen, is nog niet duidelijk. Een andere optie is om automobilisten via matrixborden boven de weg op te roepen om hun navigatie uit te zetten.

Vandaag gaan Rijkswaterstaat en de gemeente Nieuwegein verder in gesprek over het voorkomen van een nieuw verkeersinfarct. Burgemeester Van Beukering van Nieuwegein zei eerder geschrokken te zijn van wat er dit weekend in haar gemeente gebeurde. "Dit moet volgend weekend echt heel anders."

Burgemeester Den Haag onverbiddelijk: geen uitstel kabinet, Binnenhof snel leeg

3 months ago

Het kabinet krijgt geen toestemming van de gemeente Den Haag om een groep van zeventig ambtenaren van premier Schoof op het Binnenhof te laten werken. Na 18 september is dat niet langer toegestaan omdat de brandonveiligheid "onaanvaardbaar groot is", zegt de gemeente.

"De grens is bereikt", zegt burgemeester Van Zanen. "Er is geen ruimte om te schuiven met het moment dat het Binnenhof geheel leeg is. Een brand in het hart van Den Haag is onaanvaardbaar en onvoorstelbaar."

De renovatie van het Binnenhof moet volgens de burgemeester zo snel mogelijk uitgevoerd kunnen worden. Een deel 'bewoond' laten levert behalve onveiligheid ook vertraging op in de verbouwingswerkzaamheden vanwege de maatregelen die daarvoor nodig zijn, zegt Van Zanen.

Staatsgeheimen

Minister Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) had vorige week opnieuw om uitstel van de noodzakelijke verhuizing gevraagd. De groep ambtenaren zou er tot het voorjaar van 2025 moeten blijven, omdat ze bij de computers met staatsgeheimen moeten kunnen. Het is nog niet gelukt om die computers aan te sluiten op een tijdelijke locatie.

De ministeries van VRO en Algemene Zaken gaan nu kijken wat de gevolgen zijn van het besluit van de gemeente, laat een woordvoerder weten. De gemeente heeft aangekondigd dat de dwangsom wekelijks 100.000 tot maximaal een miljoen euro bedraagt als de Rijksoverheid het besluit niet naleeft.

Premier Schoof verhuist overigens al eerder met de andere ambtenaren van zijn ministerie naar een tijdelijke werkplek bij het ministerie van Binnenlandse Zaken aan de Turfmarkt. Die verhuizing is eind deze maand.

Burgemeester Van Zanen reageerde in juli al op de verhuizing: 'Als staatsveiligheid zo belangrijk is, hadden ze dit al veel eerder moeten oplossen".

Dode en vermisten door zinken zeiljacht bij Sicilië

3 months ago

Een luxejacht met 22 mensen aan boord is vanochtend gekapseisd en gezonken bij Sicilië. Daarbij is zeker een opvarende omgekomen, zes mensen worden vermist.

De overige vijftien passagiers zijn gered bij de kust van Porticello, aan de noordkust van het eiland. Acht van hen moesten naar ziekenhuizen voor behandeling.

Het schip, dat voer onder Britse vlag, had Britten, Amerikanen en een Canadees aan boord, meldt de Italiaanse kustwacht. Het incident werd veroorzaakt door slecht weer, in het gebied was vannacht een hevige storm met veel windstoten.

Het gezonken jacht ligt op zo'n vijftig meter diepte. Duikers zijn bezig om de overige vermisten te zoeken.

Bij die zoektocht werd een lichaam gevonden:

Buurt ongerust na vierde beschieting op plein Amsterdam

3 months ago

Na vier beschietingen in een week tijd op een pand op het Waterlandplein in Amsterdam-Noord, zijn omwonenden bezorgd. De buurt zit met veel vragen over wat er gaande is.

Zaterdagavond werd een vishandel op het plein beschoten, net als vorige week maandag. Woensdag- en vrijdagnacht werd een naastgelegen eetcafé onder vuur genomen.

Buurtbewoners zijn ongerust. "Heftig. Je gaat hopen dat het in elk geval niet gebeurt als alles open is en ik hier nog gevaar ga lopen", zegt een buurtbewoner tegen de lokale tv-zender AT5. "Het blijft toch raar, wat zou erachter zitten? Het is een viswinkel, ik zou het daar niet verwachten."

"Ik snap het ook niet hoor. Dit is een heel rustige wijk en dat krijg je dit", zegt een ander. "Ik heb wel het vermoeden dat er iets aan de hand is."

Vergissing

Als gevolg van de beschietingen had locoburgemeester Van Buren het eetcafé al gesloten. De vishandel hoefde niet dicht, omdat de politie ervan uitging dat het bij die eerste beschieting om een vergissing ging en de schutter ook toen het eetcafé moest hebben. Of de vishandel nu ook de deuren moet sluiten is niet bekend.

Het is nog niet duidelijk of er een verband is tussen de vier incidenten, daar doet de politie nu onderzoek naar.

Verkiezingen Sint-Maarten: politie en militairen domineren de straten van Philipsburg

3 months ago

Een ongewoon beeld op Sint-Maarten: geen passage van een orkaan, maar toch Nederlandse en Curaçaose militairen in de straten van Philipsburg. Voor de tweede keer dit jaar gaan de kiesgerechtigden van het eiland naar de stembus. Nog nooit was er zoveel politie op de been en nog nooit moesten die ondersteuning krijgen van militairen.

De maatregelen van het demissionaire kabinet zijn het gevolg van de beschieting van de beginnende politicus en zakenman Olivier Arrindell afgelopen maand. Zijn vrouw Sabine kwam daarbij om het leven.

Hoewel er volgens premier Luc Mercelina geen aanwijzingen zijn dat die aanslag politiek gemotiveerd was, werden de veiligheidsmaatregelen fors opgeschroefd: geen politieke bijeenkomsten meer tot aan de verkiezingen en speciale bevoegdheden voor de politie en militairen om op straat snel in te grijpen en mensen willekeurig staande te kunnen houden.

Die eerste maatregel werd een dag later al herroepen. Er ontbrak wetgeving en steun van alle politieke partijen op het eiland.

Na de rellen op 5 augustus in de Dutch Quarter, een achterstandswijk in het noorden van Philipsburg, waarbij één van de militairen gewond raakte, is het nu weer rustig op Sint-Maarten. Maar iedereen houdt zijn hart vast voor de dag van vandaag.

Simpson Bay

De ontevredenheid over hoe politici omgaan met bestuur en volk wordt goed verwoord door Yvette Halley uit Simpson Bay, een wijk vlak bij de luchthaven. De voortdurende ontwikkeling van hoogbouw, waarvoor kennelijk vergunningen zijn verleend, heeft geleid tot groeiende frustratie.

Grote projecten, zoals de bouw van megagebouwen, worden zonder transparantie doorgedrukt, waardoor het karakter van de buurt verandert en de oorspronkelijke bewoners steeds meer gemarginaliseerd worden. Vooral in een hechte gemeenschap zoals Simpson Bay, een traditioneel vissersdorp, voelt men zich in de steek gelaten. Ondanks inspraakmogelijkheden en protesten, ziet de gemeenschap dat hun zorgen worden genegeerd.

De gang naar de stembus lijkt in deze context niet aantrekkelijk. Maar Yvette verzucht op de vraag of stemmen wel zin heeft, dat ze geen keus heeft: "Ik houd hoop, wat moet ik anders?"

En daarin staat Yvette niet alleen. Ook al is iedereen ziek van vriendjespolitiek en corruptie, zoals de willekeurige vergunningverlening voor de hoge gebouwen, meer dan driekwart van de 22.000 kiesgerechtigden maakt vandaag toch de gang naar de stembus.

Persoonlijke belangen

Julio Romney is politiek analist en legt uit dat de politiek op Sint-Maarten sterk wordt gedomineerd door persoonlijke belangen in plaats van ideologische overtuigingen. Politici zijn vaak meer gericht op hun eigen positie en macht dan op het vertegenwoordigen van de belangen van hun kiezers. Dit leidt tot onrust en instabiliteit, omdat politici geneigd zijn om van partij te wisselen of zelfs hun partij te verlaten als hun dat een betere positie oplevert.

Ondanks deze gebreken in het politieke systeem, benadrukt Romney dat stemmen nog steeds cruciaal is. Door te stemmen, heeft de bevolking de kans om politici verantwoordelijk te houden en druk uit te oefenen voor meer transparantie en verantwoordelijkheid in het bestuur.

Yvette gaat vandaag in ieder geval stemmen en heeft hoop dat het dit keer wel goed zal komen met Simpson Bay. "Misschien tegen beter weten in, maar ik ben een Sint-Maartenaar. We verdienen beter en we willen beter."

Britse overheid wil vrouwenhaat aanpakken als 'ideologisch extremisme'

3 months ago

De Britse overheid gaat plannen maken om vrouwenhaat te onderzoeken en aan te pakken. Daarbij zal vrouwenhaat behandeld worden als elke andere vorm van ideologisch extremisme. De minister van Binnenlandse Zaken, Yvette Cooper, wil op die manier ideologische trends in kaart brengen, die een "bedreiging vormen voor de democratie"

Daar maakt misogynie, vrouwenhaat dus, een onderdeel van uit. Verder ziet Cooper een toenemende groei in extremisme in verschillende richtingen, zoals naar radicaalrechts en islamisme. Met het onderzoek wil de Britse overheid de oorzaken van radicalisering van met name jonge mensen in kaart brengen, om die verder in de gaten te houden en terug te dringen.

Incel-cultuur

Haat en geweld tegen vrouwen is al langer een onderwerp waar de Britse overheid zich zorgen over maakt. Het gaat om een zogenoemde incel-cultuur, van mannen die zichzelf "involuntarily celibate" noemen, onvrijwillig celibatair.

Een incel is iemand die geen seks heeft, maar dat wel wil. Hiervan geven ze vrouwen de schuld. De incel-beweging is uitgegroeid tot een geradicaliseerde internetcultuur, waarbij vrijuit gefantaseerd wordt over massamoord en massale verkrachtingen.

De incel-beweging wordt in verband gebracht met vijf grootschalige schietpartijen in de VS en Canada. De aanslagpleger die in 2021 vijf mensen doodschoot in het Engelse Plymouth, noemde zichzelf ook een incel.

Dergelijke incidenten, en de populariteit van influencers zoals Andrew Tate, hebben er mogelijk toe geleid dat er nu ook op beleidsniveau aandacht voor is. Tate is een omstreden figuur, die ondanks aanklachten voor seksueel geweld, een enorme aanhang heeft onder jongens en jonge mannen. In video's en interviews noemde hij zichzelf seksistisch en een vrouwenhater. Hij stelde dat vrouwen deels zelf verantwoordelijk zijn als ze worden verkracht en dat zij toebehoren aan mannen.