Aggregator

Opnieuw hebben de Verenigde Staten vermeende drugsboten gebombardeerd in de Stille Oceaan. Daarbij zijn volgens defensieminister Hegseth gisteren veertien mensen gedood. Eén opvarende overleefde de bombardementen.

Op beelden die Hegseth naar buiten brengt is te zien dat er drie bommen worden geworpen op vier schepen. Het lijkt erop dat op zeker een van de schepen een hoeveelheid pakketten aan boord is. Hegseth zegt dat de vier schepen "bekend waren bij de inlichtingendienst, langs bekende drugshandelsroutes voeren en verdovende middelen vervoerden".

Ook stelt hij dat de aanvallen werden uitgevoerd in internationale wateren. Volgens Hegseth hebben Mexicaanse reddingswerkers naar de overlevende gezocht. Het is niet bekend waar diegene zich nu bevindt en hoe de persoon eraan toe is.

Vliegdekschip naar Caraïben

In de strijd tegen drugshandel via zee heeft president Trump sinds begin september opdracht gegeven tot het bombarderen van zeker dertien schepen die drugs zouden vervoeren. Daarbij vielen in totaal 57 doden.

De aanval van gisteren is de zwaarste tot nu toe. Het was de eerste keer dat er meerdere bommen tegelijkertijd werden afgevuurd.

Afgelopen vrijdag werd duidelijk dat Trump een vliegdekschip richting Latijns-Amerika heeft gestuurd. Het gaat om de USS Gerald Ford die in de Middellandse Zee was. Het is onduidelijk wanneer het schip in het Caribisch gebied aankomt.

Twijfels bij methode Trump

Tot nu komt de Amerikaanse regering niet met bewijs dat de boten drugs vervoerden. Democraten maken zich grote zorgen en denken dat Trump met de aanvallen oorlogswetten overtreedt.

Juridische experts zeggen dat het opmerkelijk is dat het Amerikaanse leger direct overgaat tot het bombarderen van de schepen, in plaats van op een andere manier proberen die te stoppen.

Correspondent Verenigde Staten Sjoerd den Daas:

"President Trump, en zijn 'minister van Oorlog' Hegseth houden vol dat het antidrugsmissies zijn. Trump stelt dat elke boot die vernietigd wordt, 25.000 Amerikaanse levens redt. Dat is een claim die niet hard te maken is: er zijn ongeveer 100.000 Amerikanen per jaar die overlijden aan een overdosis, en daarbij gaat het vaak om fentanyl, dat Amerika veelal over land via Mexico binnenkomt.

Trump heeft geprobeerd zijn aanpak juridisch zoveel mogelijk dicht te timmeren. Zo heeft hij de grote drugskartels die achter de transporten zouden zitten bestempeld als terroristische organisaties. Dat geeft hem ruimere bevoegdheden om aanvallen uit te voeren.

Juridische experts noemen het illegaal: bewijs wordt niet geleverd, zonder enig proces worden burgers, of vermeende criminelen, om het leven gebracht terwijl ze zich, afgaande op de schaarse informatie die we hebben, niet bezighouden met gewapende vijandelijkheden.

Dat Amerika's grootste en meest afschrikwekkende vliegdekschip onderweg is naar het gebied maakt dat de zorgen over verdere escalatie van de conflicten met landen als Venezuela en Colombia toenemen. Voor een president die is gekozen om oorlogen te beëindigen en geen nieuwe te beginnen, is hij toch gevaarlijk dicht bij het laatste."

It’s a truism that a computer must boot before it begins to operate. Nowadays that bootstrapping process is automatic, but in the case of the very first home computers, it …read more

De rijkste Nederlanders zijn het afgelopen jaar nog rijker geworden. Dat meldt zakenblad Quote in zijn jaarlijkse lijst van de 500 Nederlanders met het meeste vermogen. De waarde van hun bezit, zoals aandelen, spaargeld en vastgoed, groeide het afgelopen jaar met een kleine 8 procent. Ter vergelijking: de gehele Nederlandse economie (bbp) groeide met ongeveer één procent.

De rijkenlijst van Quote is een schatting, gebaseerd op onderzoek in jaarverslagen, het Kadaster en andere openbare bronnen.

Wat dit jaar vooral opvalt, is dat het razendsnel kan gaan als je een succesvol bedrijf runt in tech of nog specifieker kunstmatige intelligentie. Volgens Quote duurde het vroeger "decennia of zelfs generaties om een groot vermogen op te bouwen". Dat is tegenwoordig anders. Zo lukte het Douwe Kiela om een vermogen van 200 miljoen euro te vergaren, slechts tweeënhalf jaar na het oprichten van Contextual AI.

De hoogste nieuwkomer in de lijst is David Wyler van Bilt Rewards. Zijn bedrijf biedt loyaliteitsprogramma's aan consumenten in de VS. Mensen die hun rekeningen op tijd betalen, kunnen punten verdienen die ze kunnen gebruiken om korting te krijgen op bijvoorbeeld vliegtickets. Met een geschat vermogen van een miljard euro debuteert Wyler op plek 52.

Selfmademeter

Sinds zes jaar heeft de rijkenlijst van Quote ook een zogenoemde selfmademeter. Bij elke persoon op de lijst wordt aangegeven in hoeverre hun vermogen uit een erfenis komt (lage selfmade-score) of door het opzetten en runnen van een eigen bedrijf (hoge selfmade-score).

Zo krijgt nummer één op de Quote-lijst de laagste selfmade-score. Heineken-erfgenaam Charlene de Carvalho-Heineken is volgens Quote goed voor 12,3 miljard euro.

De selfmademeter is tot stand gekomen omdat mensen dachten dat er vooral erfgenamen op de lijst stonden, vertelt Tim Jansen, chef van de Quote 500-lijst. "Met de score willen we laten zien waar de rijkdom vandaan komt. Hebben ze een bedrijf en vermogen geërfd of hebben ze hun vermogen helemaal zelf verdiend?"

Miljonairsmythe

Sommige economen zijn kritisch op het idee dat er überhaupt zoiets als selfmade miljonairs of miljardairs bestaan. Wie erin is geslaagd een succesvol bedrijf op te zetten, heeft dat te danken aan veel andere factoren, stelt econoom en filosoof Ingrid Robeyns.

"Het succes van een ondernemer is bijvoorbeeld afhankelijk van hooggeschoolde arbeidskrachten en onderwijs gefinancierd door belastinggeld, en dat is een gemeenschappelijk project", zegt Robeyns, die onderzoek doet aan de Universiteit Utrecht naar hoe eerlijk het economische systeem is. "Niet alleen ondernemers werken overuren. Ook in het onderwijs wordt keihard gewerkt, zonder uitzicht op hoge salarissen, met het doel bij te dragen aan groei en welvaart in de maatschappij."

Robeyns onderstreept dat ze de waarde van ondernemers niet wil bagatelliseren. "Het idee van de selfmade miljonair is een mythe die we enorm moeten relativeren. Deze mensen zijn omringd geweest door hulp van anderen, die niet even gunstige omstandigheden hebben gehad."

Goed advies

Tim Jansen van Quote zegt dat hij de kritiek begrijpt. Er is ook niet één definitie van wat een selfmade miljonair of miljardair is: "Soms horen we van mensen dat ze zelf niet vinden dat ze een hoge selfmade-score hebben verdiend. Ze wijten hun succes eerder aan het feit dat ze een goede opleiding hebben mogen volgen en dat ze heel goede medewerkers hebben gehad."

Welke miljardair is dan het meest selfmade van Nederland, als het aan Quote ligt? Volgens Jansen is dat Remon Vos, de nummer twee op de lijst met 7,1 miljard aan vermogen. Hij heeft zijn geld verdiend met zijn vastgoedbedrijf CTP, inmiddels een van de grootste spelers in Europa.

Jansen: "Vos vertrok jong van school richting Oost-Europa en richtte een bedrijf op in een markt die hij niet kende. Dan ben je natuurlijk stevig selfmade. Maar ja, aan de andere kant heeft hij zeker ook wel goed advies gehad."

De Britse actrice Prunella Scales is op 93-jarige leeftijd overleden. Ze werd vooral beroemd door haar rol als Sybil, de bazige vrouw van Basil Fawlty in de sitcom Fawlty Towers. De neurotische, snel geïrriteerde Basil was een rol van John Cleese.

Volgens haar zoons overleed de actrice thuis in Londen, schrijft de BBC. "Hoewel dementie haar dwong na een acteercarrière van bijna zeventig jaar met pensioen te gaan, bleef ze thuis wonen." Scales was tientallen jaren getrouwd met acteur Timothy West, die vorig jaar overleed.

Als Sybil was Scales te zien in beide reeksen van Fawlty Towers, uitgezonden in 1975 en 1979. De serie speelde zich af in een chaotisch hotel in de Engelse kustplaats Torquay dat werd gerund door het echtpaar Fawlty.

In iedere aflevering ging er van alles mis, meestal veroorzaakt door Basil geholpen door een scala aan excentrieke hotelgasten en de nauwelijks Engelssprekende ober Manuel uit Barcelona. Dat leidde meestal tot kluchtige situaties die Sybil dan samen met het verstandige kamermeisje Polly weer tot een goed einde probeerde te brengen.

In 2019 werd de serie in Groot-Brittannië door een panel van comedy-experts uitgeroepen tot de beste Britse tv-sitcom ooit.

Haar tegenspeler Cleese noemde Scales in een reactie op haar overlijden "werkelijk een fantastische komische actrice". "Ik heb onlangs een aantal fragmenten van Fawlty Towers bekeken tijdens mijn onderzoek voor een boek. Scène na scène was ze absoluut perfect." Ook zei Cleese dat hij erg op haar gesteld was geweest.

Aan het begin van haar carrière speelde Scales in een aantal films, waaronder een versie van Pride and Prejudice en de komedie Hobson's Choice. Ze brak op televisie door in Marriage Lines, een populaire sitcom uit de jaren 60 over een pasgetrouwd stel.

Na Fawlty Towers speelde ze koningin Elizabeth II in het televisietoneelstuk A Question of Attribution (1991), waarvoor ze een BAFTA-nominatie kreeg. Samen met haar man Timothy West maakte ze tussen 2014 en 2019 de documentaireserie Great Canal Journeys, over waterwegen in het Verenigd Koninkrijk en elders.

Justin B. (25), die volgens het Openbaar Ministerie de leider was van het sadistische online netwerk No Lives Matter, had zijn leven voor zijn arrestatie "net op orde". Dat zei zijn advocaat tijdens de eerste openbare zitting rond de man. Hij begon het sadistische netwerk uit boosheid en omdat hij zich niet gehoord voelde, aldus de raadsman.

De Eindhovenaar werd eind juli gearresteerd en zit vast op de terrorisme-afdeling van de gevangenis in Vught. B. zou anderen hebben aangezet tot onder meer extreem geweld en zelfbeschadiging. Ook zou hij jonge mensen hebben afgeperst met seksueel expliciet materiaal. Justitie ziet dat als misdrijven met een terroristisch oogmerk.

De man gaf tijdens verhoren toe dat hij de groep heeft opgericht. De advocaat van B. zegt dat andere leden de groep erger maken. "Hij heeft een fikkie gestookt, waar anderen een bosbrand van hebben gemaakt", citeert Omroep Brabant hem. Ook zei de raadsman: "Niet iedere jongere die zich online gewelddadig gedraagt, is een terrorist."

Aanslagplegers verheerlijkt

B. gebruikte online de gebruikersnaam Cxrpse, oftewel lijk. Hij zou die naam ook op zijn hand getatoeëerd hebben. Op het internet verheerlijkte hij aanslagplegers als Anders Breivik, dader van de aanslagen in Noorwegen in 2011, en de man die bij de aanslagen op moskeeën in Christchurch in 2019 verantwoordelijk was voor de dood van ruim vijftig mensen. "We hebben meer mensen nodig zoals hij", schreef B. in zijn netwerk.

"Het klopt dat hij de naam Cxrpse heeft gebruikt, zijn duistere alter ego", zegt zijn advocaat. "Het gaf hem een kans om boosheid te kanaliseren. Zich niet gehoord voelen, daar had hij veel moeite mee."

De man werd eerder veroordeeld voor openlijke geweldpleging tijdens de coronarellen in Eindhoven in 2021. Ook kreeg hij jeugddetentie opgelegd, maar waarvoor is niet bekend.

Leven gebeterd

B. ontkent dat hij jongeren heeft aangezet tot geweld of (kinder)misbruik. Andere leden zouden zijn naam hebben gebruikt of gekopieerd. Volgens de advocaat heeft hij de groep in 2021 of 2022 verlaten. Hij zou daarna ook zijn leven hebben gebeterd. Zo bekeerde hij zich volgens zijn advocaat maanden voor zijn arrestatie tot het christendom en stopte hij met het gebruiken van drugs.

BNNVARA-programma Zembla maakte onlangs een uitzending over online groepen zoals No Lives Matter. De groep zou een aftakking zijn van '764', een grote, internationale chatgroep waarin wordt opgeroepen tot extreem geweld. Zo worden er handboeken verspreid over het plegen van een moord en wordt leden gevraagd namen in hun lichaam te kerven. "Hoe ernstiger het geweld, hoe meer status dat binnen de groep oplevert", aldus de officier van justitie.

Het onderzoek naar de slachtoffers van No Lives Matter loopt nog. Nog niet alle kinderen en jongeren zijn geïdentificeerd.

Techmiljardair Elon Musk lanceert 'Grokipedia' als alternatief voor de gratis online-encyclopedie Wikipedia. Musk noemt zijn platform een "enorme verbetering" ten opzichte van zijn concurrent.

Musk verwijt Wikipedia dat zijn artikelen extreem-links en woke ingestoken zijn en de westerse beschaving "doden". Dat idee krijgt weerklank bij Larry Sanger, medeoprichter van Wikipedia. Sanger zegt in The Washington Post dat artikelen over bijvoorbeeld criminaliteit, religie en klimaatverandering een linkse inslag hebben. Hij is sinds 2002, een jaar na de oprichting, niet meer betrokken bij de online kennisbank.

De naam Grokipedia is afgeleid van Grok, een chatbot van xAI, het kunstmatige intelligentiebedrijf van Musk. Afgelopen zomer kwam Grok onder vuur te liggen vanwege antisemitische berichten.

Mens tegenover computer

Binnen één dag heeft Musks online-encyclopedie al ruim 885.000 (unieke) artikelen. Wikipedia heeft in totaal ruim zeven miljoen artikelen.

Wikipedia is gebaseerd op crowdsourcing: artikelen geschreven door mensen die iets willen toevoegen aan de encyclopedie. Grokipedia's content wordt bewerkt door het kunstmatige intelligentiebedrijf van Musk en is dus geschreven door een computer.

Het is niet duidelijk hoe het computersysteem achter Grokipedia de artikelen op hun inhoud controleert. Ook is niet bekend hoe bronnen worden gekozen. Wikipedia zegt beleid te hebben waarmee "ervaren redacteuren toezicht houden en verkeerde bewerkingen controleren."

Toename transgenders

Musk omschrijft die redactionele controle van Wikipedia als "extreem-links". De techmiljardair zegt met Grokipedia nooit perfect te zijn en dat het doel is om de waarheid en niets anders dan de waarheid na te streven.

The Verge, een bekend technologienieuwsplatform, schrijft dat sommige teksten van Grokipedia zijn gebaseerd op artikelen op Wikipedia. Vooraanstaand techmagazine WIRED stelt dat de nieuwe kennisbank ten onrechte schrijft dat pornografie de aids-epidemie verergerde en sociale media het aantal transgenders mogelijk doen toenemen.

Op sociale media is er een controverse ontstaan omdat beide kennisbanken wezenlijk verschillend van elkaar het verloop van de moord op George Floyd en zijn persoon omschrijven:

Wikipedia schrijft dat Musks tegenhanger is "ontworpen om conservatievere politieke ideeën en standpunten te laten zien". Grokipedia stelt daar tegenover dat Wikipedia kwetsbaar is "voor vandalisme en hoaxes en ideologische vooringenomenheid, met name met een linkse inslag". Berichten over rechtsgeoriënteerde onderwerpen hebben daardoor een negatiever sentiment, aldus de kunstmatige intelligentie achter Grokipedia.

Ook na zijn beschuldigingen aan het adres van Wikipedia en voor de lancering van zijn kennisbank verwees Musk meerdere keren naar Wikipedia-artikelen om zijn X-berichten van uitleg te voorzien:

These days, most of the media we consume is digital. We still watch movies and TV shows, but they’re all packaged in digital files that cram in many millions of …read more

Bij webwinkelgigant Amazon moeten ongeveer 14.000 medewerkers op zoek naar een andere baan. Er is een grote ontslaggolf aangekondigd op de kantoren van het Amerikaanse bedrijf. Amazon zegt dat de ingrijpende ontslagronde nodig is om de bureaucratie tegen te gaan door onder meer managementslagen op te heffen.

Ook verwacht Amazon dat de snel oprukkende kunstmatige intelligentie de komende jaren veel werk van kantoorpersoneel zal overnemen.

Personeel dat de wacht krijgt aangezegd, krijgt negentig dagen doorbetaald om binnen Amazon een andere functie te vinden. Lukt dat niet, dan belooft het bedrijf hen een ontslagvergoeding te betalen en te helpen met het behoud van hun zorgverzekering.

Klanten aangevoeld

Topman Andy Jassy kondigde in september al aan dat het roer om moest bij Amazon. In een brief aan het personeel vroeg hij zich af of het internetbedrijf nog wel goed genoeg de nieuwe wensen van klanten aanvoelde.

Hij gaf toen opdracht om het aantal managers met 15 procent te verminderen. Ook wilde hij een einde maken aan het vele thuiswerken dat sinds de coronacrisis werd toegestaan.

Gisteren kondigde Amazon nog aan 1,4 miljard euro te gaan investeren in de divisie in Nederland. De omzet van Amazon in Nederland blijft ver achter bij die van marktleider Bol. Amazon was niet beschikbaar voor een toelichting over waarin de 1,4 miljard euro precies in geïnvesteerd gaat worden.

Bij Amazon werken wereldwijd ruim 1,5 miljoen mensen. Zo'n 350.000 van hen werkt op kantoor.

(Telecompaper) Colt Technology Services has completed the roll-out of sixth-generation Ciena transponders on its transatlantic Grace Hopper route, boosting...

De kiezer kan er in de laatste dagen voor de verkiezingen niet omheen: de peilingen. Ze domineren de gesprekken aan de talkshowtafels, de artikelen in de kranten en de debatten met politici. "Peilingen hebben invloed op meerdere manieren", zegt Armen Hakhverdian, hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. "Maar dat hebben talkshows, krantenartikelen en filmpjes op sociale media ook."

In Nederland peilen we al zo'n tachtig jaar rond verkiezingen wat mensen van plan zijn om te stemmen. En hoewel er veel aandacht voor is, kennen we in Nederland een stuk minder peilingen dan in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten.

Peilingen kunnen twijfelende kiezers een zetje in de rug geven, zegt Hakhverdian, maar ze geven lang niet altijd de doorslag: "Als een kiezer twijfelt tussen partijen die inhoudelijk dicht bij elkaar liggen, kan iets anders de doorslag geven. Dat kan het imago van een lijsttrekker zijn, maar ook of je op een grote of kleine partij wilt stemmen. Het is niet zo dat kiezers blind achter peilingen aanlopen zonder ideologie. Het is een bron van informatie."

Beperkte invloed

Ook Peter Kanne, onderzoeker van Ipsos I&O, ziet dat de peilingen een beperkte invloed hebben. "Ongeveer 17 procent van de kiezers stemt op basis van peilingen." Volgens Kanne zijn dat dan vaak mensen die strategisch willen stemmen.

"Het kan voor mensen van waarde zijn om op een grote partij te stemmen met invloed. Aan de onderkant, voor mensen die op een kleine partij willen stemmen, kan het van belang zijn om te weten of een partij op één of twee zetels staat in de peilingen of op nul."

De experts wijzen ook op indirecte effecten van de peilingen. Zo worden de lijstrekkers in debatten uitgenodigd op basis van de peilingen en wordt de media-aandacht voor partijen gebaseerd op de peilingen. "Dat kan in de loop van de campagne een vliegwieleffect hebben", zegt Hakhverdian.

Rol van de media

De universitair hoofddocent ziet vooral dat media peilingen erg belangrijk maken. "Veel journalisten vallen voor de verleiding om de peilingen te groot te maken."

Hij verwijt sommige media een gebrek aan uitleg bij de cijfers: "Het gaat te veel over kleine schommelingen, terwijl er juist veel meer informatie achter de peilingen zit. Dat is echt belangrijk!" De politicoloog doelt dan op cijfers waar partijen hun kiezers vandaan halen en bij welke partijen kiezers weglopen. "Dan kan er preciezer geduid worden hoe succesvol een campagne is. Nu zijn media niet aan het meten, maar bewegingen aan het creëren."

Volgens Kanne hebben droge peilingen alleen geen effect. "Lijsttrekkers die het goed doen worden in de media winnaars genoemd. Dat heeft natuurlijk een versterkend effect naar boven. Partijen die het slecht doen, worden verliezers genoemd en dat heeft een effect naar beneden."

Stoppen met peilingen?

In andere landen wordt enkele dagen of enkele weken voor de verkiezingen geen peilingen meer gepubliceerd. Kanne, die ook peilingen doet: "Na de verkiezingen van 2023 zijn we in gesprek gegaan met grote media en hebben we het erover gehad om een paar dagen voor de verkiezingen te stoppen met peilen. Niemand was toen voor, behalve dagblad Trouw."

"Peilingen zijn een goede informatiebron, maar het is wel vermoeiend dat media er gretig en kritiekloos gebruik van maken", zegt hij. "Wij vinden het prima als er een pauze komt voor de verkiezingsdag, maar het is niet de bedoeling dat andere opiniepeilers dan wel doorgaan. Laat relevante partijen, de media en de overheid het dan organiseren."

Hakhverdian wil daarbij benadrukken dat kiezers ook dol zijn op peilingen. "Journalisten zijn ook niet gek en zien wat veel kliks krijgt. Zo'n scorebord houdt de politiek spannend en aantrekkelijk. Kiezers vinden het gewoon interessant dat er peilingen zijn."

Peilingen bij de NOS

De NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag.

De NOS gebruikt deze methode vanuit de gedachte dat door een samenvoeging van kwalitatief hoogwaardige zetelpeilingen het meest betrouwbare beeld ontstaat van de kiezersvoorkeuren.

(Telecompaper) Wireless chipmakers Skyworks Solutions and Qorvo have agreed a merger, creating a new leader in RF products with an estimated combined value of USD 22 billion...

De bekende spaarpunten van Douwe Egberts zijn vanaf volgend voorjaar weer in te wisselen in de winkel. Het koffiemerk heeft in boekwinkel Bruna een nieuwe partner gevonden. De punten zijn vanaf het voorjaar van 2026 in te wisselen in de winkels.

Jarenlang trok Douwe Egberts op met Blokker. Toen die keten vorig jaar failliet ging, kwam daar een einde aan. Fanatieke spaarders zaten met hun handen in het haar. Het koffiemerk liet al meteen weten dat de waardepunten hun geldigheid zouden behouden.

Martijn Schilders, commercieel manager bij Audax Retail, het moederbedrijf van Bruna, is blij met de nieuwe samenwerking. "Een goed boek, een lekker tijdschrift of een gezellig spelletje met vrienden of familie gaat perfect samen met een kopje Douwe Egberts-koffie of Pickwick-thee", stelt hij. "Wij kijken ernaar uit om de spaarders van waardepunten uit het DE-spaarprogramma in onze winkels te mogen ontvangen."

Miljoenen Nederlanders

Volgens Douwe Egberts doet 40 procent van de Nederlandse huishoudens mee aan het spaarprogramma. Miljoenen Nederlanders hebben volgens het bedrijf nog uitgeknipte zegels met punten in lades liggen.

Op elk pak koffie zitten 20 punten. Elke 200 punten zijn een euro waard. De zegels konden voorheen worden ingeruild voor huishoudelijke spullen zoals koffiekopjes of theeglazen. Voor een koffiezetapparaat moest vaak jaren worden gespaard.

De exacte startdatum en het assortiment aan producten die je met de punten kunt kopen, worden begin volgend jaar bekendgemaakt. Tot die tijd kunnen consumenten gewoon blijven sparen of schenken aan een goed doel.

Met de klimaatplannen die landen tot dusver hebben ingediend zal de uitstoot van broeikasgassen de komende 10 jaar dalen, maar bij lange na niet snel genoeg om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Dat schrijft VN-organisatie UNFCCC een ruime week voor het begin van de klimaattop in Brazilië in een analyse van alle ingediende plannen.

Grote kanttekening bij deze conclusie is dat de overgrote meerderheid van de landen niet op tijd een klimaatdoel heeft ingeleverd, en dus niet is meegeteld. Dat maakt het moeilijk om harde conclusies te verbinden aan het rapport, al is het feit dat de meeste landen niet tijdig met hun officiële klimaatambities kwamen een veeg teken.

Het hoofd van het VN-orgaan, Simon Stiell, is desondanks niet pessimistisch gestemd. "Tien jaar na het aannemen van het Parijsakkoord kunnen we zeggen dat er echte resultaten worden geboekt", concludeert hij. "Maar het moet sneller en eerlijker gebeuren, en die versnelling moet nu plaatsvinden." Hij hoopt dat die versnelling op de klimaattop in Brazilië wordt ingezet, en de jaren daarna verder versnelt.

EU te laat

Ook de Europese Unie miste de deadline voor het indienen van klimaatambities, ondanks de voortrekkersrol die het blok wil nemen. De EU maakte na lang uitstellen wel bekend in welke richting er wordt gedacht. Per 2035 wil de EU 66,3 en 72,5 procent minder broeikasgassen uitstoten ten opzichte van 1990.

Ook veel andere landen ontbreken nog in het rapport. Zo sprak grootuitstoter China voornemens uit, maar diende niets in, waarmee de Chinese plannen ook niet zijn meegerekend in dit rapport.

En de VS diende weliswaar een zeer ambitieus klimaatdoel in - en wordt dus meegeteld - maar deed dat onder president Biden. Opvolger Trump is op geen enkele manier van plan om zich daaraan te houden en trekt de VS per volgend jaar zelfs terug uit het Parijsakkoord, wat de Amerikaanse klimaatambities in ieder geval de komende jaren een dode letter maakt.

Het beeld dat voor de klimaattop oprijst, is er dan ook een van ruis, wat een slecht voorteken kan zijn voor de onderhandelingen in Brazilië. Enerzijds stelt het rapport op basis van de gebrekkige data vast dat de ingediende plannen per 2035 een uitstootreductie van 17 procent opleveren ten opzichte van 2019.

Anderzijds zegt het VN-orgaan in een losse verklaring wel berekeningen te hebben gemaakt waarin de voornemens van bijvoorbeeld de EU wel degelijk zijn meegenomen. Daarmee komt de VN uit op een uitstootreductie van slechts 10 procent per 2035, al benadrukt UNFCCC dat dat alsnog een incompleet beeld is van de klimaatambities. Beide percentages schieten ernstig tekort.

"Wat we zien is dat er nauwelijks is aangescherpt", zegt klimaatwetenschapper Detlef van Vuuren van de Universiteit Utrecht en het Planbureau voor de Leefomgeving. "Dit bevestigt dat we nog onvoldoende doen en helaas de situatie zelfs wat slechter is dan verleden jaar. En dat in het jaar dat we eigenlijk flinke stappen hadden willen maken."

'Collectief falen'

"Tien jaar na het Klimaatakkoord van Parijs zien we een collectief falen van onze wereldleiders om de klimaatcrisis te beteugelen met fatale gevolgen voor mensen wereldwijd", zegt klimaatexpert Hilde Stroot van Oxfam Novib.

"De Europese Unie behoort samen met de Verenigde Staten tot de grootste historische uitstoters van broeikasgassen, echter de EU-klimaatministers lopen al maanden te bekvechten over het EU-klimaatplan en hebben nog niets aangeleverd", gaat ze verder. "De VN-Klimaattop in Brazilië in november moet een keerpunt zijn."

Ook Van Vuuren vreest dat het niet makkelijker is geworden om bij de komende klimaattop een goed resultaat te boeken. "Specifiek de opstelling van de VS leidt ertoe dat we nu minder uitstootreductie hebben dan waar we verleden jaar naar keken. En wat we wel hebben, landen die wel ambities hebben geformuleerd, dat mag allemaal wel een beetje meer", gaat hij verder. "Eigenlijk is er dit jaar heel veel tegenwind. Dat blijkt ook wel uit deze analyse."

De Britse prins Andrew heeft zedendelinquent Jeffrey Epstein samen met Ghislaine Maxwell en Harvey Weinstein in 2006 bij hem thuis ontvangen. Dat schrijft de BBC op basis van een foto die in 2019 opdook.

Eerder was aan de hand van die foto al vastgesteld dat de drie op Windsor Castle de 18e verjaardag bijwoonden van prinses Beatrice, een dochter van Andrew. Nu blijkt volgens de BBC dat Epstein, Maxwell en Weinstein ook een bezoek brachten aan het privé-onderkomen van de Britse prins.

De Britse omroep heeft de veelbesproken foto vergeleken met de omgeving van de Royal Lodge, zoals het onderkomen van Andrew bij Windsor heet. De bomen en de terrasmuur komen overeen met foto's van het statige herenhuis. Acht dagen na dat moment werd Epstein in Florida opgepakt door de politie.

Onder vuur

Het feestelijke bezoek vond plaats twee maanden nadat er in de VS een arrestatiebevel was uitgevaardigd voor Epstein vanwege seksueel misbruik van een minderjarige. Andrew zei in 2019 tegen de BBC daarover dat hij "absoluut niet wist wat er in de Verenigde Staten gaande was toen de uitnodiging werd verstuurd. Ik wist het ook niet totdat media erover berichtten. Epstein heeft er nooit iets over gezegd."

Hollywood-producent Harvey Weinstein raakte jaren later ook in opspraak vanwege machtsmisbruik en seksueel wangedrag. Meerdere actrices betichtten hem van seksueel misbruik, wat onder de aanduiding #MeToo tot wereldwijde aandacht voor grensoverschrijdend gedrag leidde. Weinstein werd uiteindelijk meermaals veroordeeld.

Recentelijk is de jongere broer van koning Charles door zijn relatie met Epstein weer onder vuur komen te liggen in het Verenigd Koninkrijk. In oktober werden postuum de memoires van Epstein-slachtoffer Virginia Giuffre gepubliceerd. Hierin beweerde ze dat ze in 2001 als minderjarige meerdere keren seksueel misbruikt is door de prins. Andrew heeft de aantijgingen altijd ontkend.

Half oktober, na de publicatie van het boek van Guiffre, gaf de prins al zijn koninklijke titels op. Zo deed hij onder andere afstand van zijn titel hertog van York. Ook beëindigde Andrew zijn lidmaatschap van de Orde van de Kousenband, de oudste ridderorde ter wereld. Hij blijft wel prins, omdat Andrew die titel bij zijn geboorte heeft gekregen.

Ook na het opgeven van zijn titels is de storm voor de in ongenade gevallen prins niet gaan liggen. Recentelijk bleek uit een gelekt contract dat Andrew al meer dan twintig jaar geen huur betaalt voor het dertig kamers tellende landhuis op een perceel van zo'n 38 hectare in Windsor Great Park. Hoe de prins momenteel zijn rijkelijke leven financiert is erg onduidelijk, wel geniet Andrew nog een pensioen van de tijd dat hij in dienst was bij de Britse marine.

Een peperkorrel

Dat Andrew slechts jaarlijkse een symbolische huur zou betalen voor zijn landgoed met daarop een kapel en meerdere huizen voor het personeel, houdt de gemoederen flink bezig in het Verenigd Koninkrijk. In het gelekte contract zou staan dat de prins "een peperkorrel" per jaar moet betalen aan de vorst, als die erom vraagt.

In de Britse tabloids gaan er allerlei geruchten rond over dat Andrew wel vrijwillig de Royal Lodge zou willen verlaten, maar in ruil daarvoor twee andere huizen zou willen. Onder meer het oude huis van prins Harry en Meghan, Frogmore Cottage, wordt genoemd.

De nieuwe ophef rondom prins Andrew voert de druk op Charles flink op. Zondag werd de koning tijdens een bezoek aan een kathedraal zowel bejubeld als uitgejouwd door een verdeelde menigte. "Hoelang weet je al van de relatie tussen Andrew en Epstein?" en "Heb je de politie gevraagd om de zaak te verdoezelen", kreeg de koning te horen.

Buckingham Palace heeft nog geen commentaar gegeven op de vraag of prins Andrew zijn huis moet verlaten en waar hij dan naar toe zou moeten gaan.

In de Amsterdamse Afrikahaven is vannacht het lichaam gevonden van de laatste vermiste na de aanvaring van afgelopen weekend. Het gaat om een 24-jarige man uit Haarlem.

Gisteren werd al het lichaam gevonden van de andere vermiste opvarende, een 30-jarige man uit IJmuiden.

Zondag rond 18.00 uur botste een kleine boot met een binnenvaartschip. De twee opvarenden van de kleine boot waren sindsdien vermist.

Aanmeren en losmaken

Het gaat om medewerkers van De Koperen Ploeg, bevestigde het bedrijf gisteren aan de regionale omroep NH. Dat bedrijf levert diensten op het water zoals het aanmeren en losmaken van schepen.

Vanaf zondagavond is gezocht met sonarapparatuur en duikers. Gisteren werd al de gezonken boot gevonden.

Storm Melissa beweegt zich heel langzaam richting Jamaica. Juist door die traagheid zijn de gevolgen mogelijk ernstiger. Naar verwachting zal de helft van de bevolking van het eiland ermee te maken gaan krijgen.

De storm beweegt zich noordoostwaarts met een snelheid van 8 kilometer per uur. Verwacht wordt dat het centrum van de storm laat in de ochtend of vroeg in de middag lokale tijd de kust zal bereiken. CNN meldt dat de noordelijke kant van het oog van de storm het zuiden van Jamaica al nadert. Aan de rand van het oog lopen de windstoten op tot wel 290 kilometer per uur.

Op het Carabische eiland zijn nog voordat de storm aan land is gekomen, al drie mensen om het leven gekomen. De slachtoffers vielen tijdens de voorbereidingen op de komst van de orkaan, meldt het ministerie van Volksgezondheid op X.

Extreem gevaarlijk

"We dringen er bij het publiek op aan uiterst voorzichtig te zijn: zelfs kleine fouten tijdens orkaanomstandigheden kunnen leiden tot ernstig letsel of de dood", aldus het ministerie. "Rijden door overstroomde wegen of gebieden met puin is ook extreem gevaarlijk."

Dit zijn de eerste beelden van de storm:

De Jamaicaanse regering heeft laten weten dat alles is gedaan om het eiland voor te bereiden. Kwetsbare plaatsen aan de kust zijn geëvacueerd, zoals de havenplaats Port Royal bij de hoofdstad Kingston. Bewoners zijn naar opvangplaatsen gebracht. Veel mensen hebben hun ramen dichtgetimmerd en noodvoorraden ingeslagen.

Toch zullen de voorzorgmaatregelen niet genoeg zijn, is de verwachting. "Er is geen infrastructuur in de regio die bestand is tegen een categorie vijf-ramp", zei de Jamaicaanse premier Holness vandaag. "De vraag is nu hoe snel het herstel verloopt. Dat is de uitdaging."

Volgens experts vormt niet alleen de harde wind, maar ook de verwachte grote hoeveelheid regen een groot gevaar. "Omdat het zo langzaam gaat, zal het een heleboel regen met zich meebrengen. De kans op een stormvloed en op aardverschuivingen is groter, vooral omdat Jamaica een steil, heuvelachtig binnenland heeft", zegt een lokale klimaatwetenschapper tegen CNN.

Gemiddeld valt er meer regen, verschillen tussen gebieden en seizoenen zijn groot

Warme lucht houdt meer vocht vast. In een opwarmende wereld zit er dus meer vocht in de atmosfeer, wat weer naar beneden komt in de vorm van regen. Ook neemt in een opwarmende wereld de verdamping toe. Door klimaatverandering neemt het aantal buien toe en valt er meer regen uit, al verschillen de effecten sterk van plaats tot plaats en van seizoen tot seizoen. Zo worden in het algemeen natte plaatsen natter, dat zien we in Noord-Europa, en droge plaatsen droger, dat gebeurt bijvoorbeeld in het Middellandse Zeegebied.

Een woordvoerder meldt aan persbureau Reuters dat verwacht wordt dat anderhalf miljoen mensen op Jamaica getroffen zullen worden door de storm. Dat is ongeveer de helft van het totale aantal inwoners.

Evacuatiebevelen genegeerd

De nieuwszender meldt dat er meer dan 800 opvangcentra zijn geopend, maar dat er momenteel slechts 133 worden gebruikt. Persbureau AP sprak meerdere mensen die evacuatiebevelen negeren. "Ik hoor wat ze zeggen, maar ik ga niet weg", zegt Noel Francis, een 64-jarige visser die aan het strand woont in het zuidelijke stadje Old Harbor Bay, waar hij geboren en getogen is. "Ik red me wel."

Zijn buurman, Bruce Dawkins, zegt dat hij ook geen plannen heeft om zijn huis te verlaten. "Ik ga nergens heen", zegt Dawkins, gekleed in een regenjas en met een biertje in zijn hand. De visser heeft zijn boot vastgezet en is van plan de storm met een vriend uit te zitten.

Dit zijn beelden vanuit het oog van de orkaan:

Fungi make up a massive, interconnected part of Earth’s ecosystems, yet they’re vastly underrepresented in research and public consciousness compared to plants and animals. That may change in the future …read more

De eerste twee ernstig zieke kinderen uit de Gazastrook komen deze week aan in Nederland. Ze hebben kanker en worden behandeld in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht, laat het gespecialiseerde kinderziekenhuis weten.

De kinderen en hun directe familie hebben een visum gekregen voor medisch verblijf. Ze worden met hun gezin opgevangen in de buurt van het ziekenhuis.

Hoelang ze blijven, kan het ziekenhuis nog niet zeggen. "Dat hangt af van de behandeling die de kinderen nodig hebben." Het ziekenhuis wil verder niets zeggen over de kinderen.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het kabinet bezig is om "enkele kinderen vanuit Gaza naar Nederland te halen". Het gaat dan om kinderen die hoog specialistische zorg nodig hebben. Het ministerie zegt zelf niet betrokken te zijn bij de twee kinderen met kanker die naar Utrecht komen. Meer informatie wil een woordvoerder op dit moment niet geven.

Zorg in regio niet toereikend

Het demissionaire kabinet besloot begin deze maand om toch doodzieke kinderen uit Gaza naar Nederland te halen. Eerder vond het kabinet dat zij in landen in de regio opgevangen moesten worden, maar uiteindelijk bleek dat de zorg daar tekortschiet. Hulporganisaties en fracties in de Tweede Kamer wezen het kabinet daar al maanden op.

Hulporganisaties vroegen Nederland daarom keer op keer om zieke kinderen uit Gaza op te vangen en ook partijen in Kamer probeerden het kabinet over te halen. Tot vier keer toe dienden zij er moties over in, die steeds nipt werden verworpen.

Dat kinderen niet altijd de juiste zorg krijgen, bleek ook uit deze reportage van correspondent Daisy Mohr in Egypte:

Op de N366 bij Alteveer (Groningen) heeft een ongeluk met zeker tien auto's plaatsgevonden. Volgens RTV Noord raakten drie mensen gewond.

Het ongeluk gebeurde rond 07.30 uur. De politie bevestigt dat het om meerdere auto's en meerdere gewonden gaat, maar heeft verder nog niets bekendgemaakt over de toedracht.

De weg tussen Stadskanaal en Alteveer is afgesloten voor onderzoek. Er zijn veel hulpdiensten aanwezig. Ook landde een traumahelikopter op de N-weg. Volgens RTV Noord zijn ook drones ingezet om de situatie van bovenaf in kaart te brengen.

"Ik ben blij dat ik vandaag mijn verhaal kan doen", zei Marco Borsato vandaag na aankomst bij de rechtbank in Utrecht. De 58-jarige zanger wordt door het Openbaar Ministerie beschuldigd van ontucht met een minderjarige.

Hij zou een 15-jarig meisje hebben betast op haar dijbenen, borsten en vagina, zowel boven als onder haar kleding. Ook zou hij haar zijn eigen geslachtsdeel hebben laten aanraken. De zanger ontkent dat dit heeft plaatsgevonden.

"Dit is niet gebeurd. Dit is de grootst mogelijke beschuldiging die je me kunt aandoen", zegt een emotionele Borsato tegen de rechter. "Je mag de wassen beelden uit het museum halen en omsmelten, je mag mijn muziek van de radio halen, maar dit raakt me tot in de kern van wie ik ben."

Vaderrol

Het gaat om de dochter van de voorzitter van de fanclub van Borsato, die fulltime voor hem werkte. Borsato was erg betrokken bij het gezin, waarin meerdere problemen speelden, vertelt hij.

Borsato beschrijft hoe hij langzaamaan steeds meer de vaderrol overnam. De vader van het meisje was depressief. Na zijn overlijden werden de banden tussen Borsato en het gezin nog nauwer. Hij zegt het meisje als zijn kind te hebben behandeld. "Ja, ik heb over haar benen gewreven, zoals ik ook bij mijn eigen kinderen doe. Daar zit totaal geen seksuele connotatie achter."

Klap op de billen

Borsato zegt dat het bij de 'vriendengroep' thuis, zoals hij de fanclub noemt, een spelletje was om iedereen die zich vooroverboog over een tafel op de billen te slaan. "Ik hou eerlijk gezegd niet van dat spelletje, maar de bedoeling was dat je een zo hard mogelijke pets geeft." Daar deed hij aan mee. "Je werd ook teruggeroepen als je het niet deed."

Borsato benoemt ook meermaals de "mores van het gezin". Volgens de zanger werd er openlijk gesproken over seks. Zo verklaart hij ook een appje aan het meisje waarin hij haar aanraadt zichzelf te bevredigen ter ontspanning. "Praten over seks in het gezin was normaal: vrijen was het beste slaapmiddel dat er was."

Achteraf gezien had hij het liever niet gezegd, geeft de zanger aan. "Maar dit is zoals de gesprekken daar liepen." Op de vraag of hij dit zijn eigen dochter zou appen, reageert hij ontkennend. "Nee, natuurlijk niet. In mijn eigen gezin heb ik niet dit soort gesprekken."

Lingerie gekocht

Borsato bevestigt dat hij lingerie heeft gekocht voor het meisje. Volgens hem betaalde hij veel voor het gezin en had de moeder hem gevraagd om lingerie met haar te kopen. Bij thuiskomst toonde de dochter op verzoek van de moeder de lingerie.

Volgens Borsato spoorde de moeder andere fans in de club, ook haar dochter, aan om voor het raam hun ontblote borsten te laten zien als Borsato vertrok. "Het was de moeder die de wulpsheid van de dochter etaleerde."

"De dochter had grote borsten en daar liep ze mee te koop", zegt Borsato. "Daar heb ik ook wel eens wat van gezegd. Ik heb haar nooit in een seksuele manier willen benaderen en ook niet gedaan in mijn optiek."

Marco Borsato kwam samen met zijn advocaten aan bij de rechtbank in Utrecht:

De moeder zou via dagboekfragmenten van haar dochter hebben ontdekt wat zich had voorgedaan. Daarmee confronteerde ze de zanger in 2019. Ze nam het urenlange gesprek stiekem op. Negen fragmenten worden afgespeeld in de rechtszaal. Het OM vraagt Borsato waarom hij de beschuldigingen niet stellig ontkende. Borsato zei toen alleen: "Ik heb haar niet seksueel misbruikt." De zanger zegt dat hij was verrast door de beschuldiging en voorbereid was op een functioneringsgesprek met de moeder. "Ik worstel dat hele gesprek met het serieus nemen van de aantijging en het niet laten escaleren van het gesprek."

Naakt rondlopen

"De reden waarom ik wellicht niet zo expliciet was, is omdat er daar niet zo ingewikkeld gedaan werd over naakt rondlopen", zegt Borsato. Hij benadrukt niet te hebben geweten dat het gesprek werd opgenomen. "Had ik geweten dat we vandaag hier zo hadden gezeten, had ik me veel explicieter uitgedrukt."

In het confrontatiegesprek zei Borsato dat zijn beeld van haar dochter "vertroebeld is geraakt". Dat verwijt hij in de rechtszaal de moeder, die hij typeert als iemand die "grensoverschrijdend bijna op haar voorhoofd heeft staan", die hem expliciete audiofragmenten van haar dochter zou hebben gestuurd. "Welke moeder maakt opnames van haar seksende dochter en stuurt dat?"

In december 2021 deed de toen 22-jarige dochter aangifte. Het OM besloot in september 2023 de zanger te vervolgen. De zaak kreeg voorrang op andere zedenzaken vanwege de maatschappelijke impact en omdat bekend was tegen wie de aanklacht was ingediend.

Veel media-aandacht

De zaak trekt veel belangstelling: zo'n tachtig journalisten hebben zich volgens de rechtbank aangemeld voor de zittingen. Er is ook publiek aanwezig. "Ik wil nu weten hoe het echt zit", zegt iemand voorafgaand aan de zitting.

Borsato heeft aangifte gedaan tegen de vrouw wegens smaad en laster. Volgens hem is er sprake van een wraakactie en een valse aangifte. Ook heeft hij aangifte gedaan tegen de moeder, wegens uitlokking en medeplichtigheid. Die zaken zullen pas beginnen als deze rechtszaak tegen hem is afgerond.

Podcast De Dag

In podcast De Dag zijn fragmenten uit de zitting te horen. Verder zet justitieredacteur Remco Andringa uiteen waar de zaak over gaat en hoe het nieuws rondom de aangifte tegen Marco Borsato zich de afgelopen jaren ontvouwde.