Meer doden in het verkeer verwacht, vooral onder fietsers en ouderen
Er zijn zo snel mogelijk extra maatregelen nodig om het verkeer veiliger te maken. Dat zegt verkeersveiligheidsinstituut SWOV in een nieuw rapport. Het aantal verkeersdoden en gewonden nam dit jaar opnieuw toe. En als er niks gebeurt, worden het er volgens de SWOV alleen maar meer.
Volgens het instituut leidt een samenspel van factoren tot meer verkeersslachtoffers. "Hoe meer verkeer er op de weg is, hoe meer slachtoffers we kunnen verwachten", zegt SWOV-onderzoeker Letty Aarts. Daarnaast spelen risico's op de weg mee: hoe mensen zich gedragen, welke voertuigen zij gebruiken en in welke staat de weg verkeert.
Vooral onder fietsers en ouderen zal het aantal verkeersslachtoffers stijgen, verwacht SWOV. In die groepen nam het aantal slachtoffers de afgelopen jaren al toe. Het instituut verwacht dat het aantal verkeersdoden in 2040 tussen de 720 en 760 ligt, tegenover 675 in 2024.
Door de vergrijzing neemt het aantal scootmobielgebruikers op de weg ook toe, waardoor naar verwachting het aantal doden onder deze groep relatief sterk zal stijgen.
'Baart zorgen'Maar verreweg de meeste doden in het verkeer vallen onder fietsers, aldus SWOV. "De laatste jaren zijn zij de grootse groep geworden, vroeger waren dat nog automobilisten", zegt Aarts. "En onder de ernstige verkeersgewonden is ruim 70 procent fietsers. Dat aantal neemt alleen maar toe, en dat baart zorgen."
SWOV verwacht in 2040 10.000 personen die ernstig gewond raken in het verkeer en 23.000 tot 25.000 matig gewond. Dat is aanzienlijk meer dan in 2024, toen er 7800 ernstig gewonden waren en 18.800 matig gewonden. 113.000 verkeersslachtoffers werden behandeld op de spoedeisende hulp. een jaar eerder waren dat er nog 110.000. De aantallen verkeersgewonden blijven daarmee zorgwekkend stijgen, aldus SWOV.
"Elektrische fietsen en fatbikes zijn ook voertuigen die we steeds vaker terugzien in de slachtoffercijfers", zegt Aarts. "Vooral het gebruik van elektrische fietsen neemt sterk toe. Maar daarnaast zijn het ook de gewone fietsers die we nog altijd in grote aantallen in de cijfers terugvinden."
Auto's apart of langzamerEerder onderzoek laat zien dat fietsers bij dodelijke ongevallen vaak botsen met auto's. "Daarvoor zijn er twee opties: scheid het fietsverkeer van het autoverkeer door aparte fietspaden langs 50-kilometerwegen. En daar waar dat niet kan, zorg dat het autoverkeer langzaam rijdt, bijvoorbeeld niet harder dan 30. Daarvoor is al technologie beschikbaar in auto's, maar ook handhaving is belangrijk."
Bij fietsongelukken waarbij gewonden vallen, gaat het vaak om fietsers die de controle verliezen. "Een fiets is toch een balansvoertuig, en daarbij speelt de infrastructuur een belangrijke rol", zegt Aarts. "Daarom pleiten we ervoor de fietspaden veiliger in te richten".
Dat kan bijvoorbeeld door onnodige paaltjes weg te halen, een wegdek zonder hobbels en kuilen, en goede belijning, zodat fietsers goed kunnen zien waar ze rijden en hun evenwicht kunnen bewaren.
HelmenVerkeersdeelnemers kunnen zichzelf ook beschermen, zegt Aarts. "Het gebruik van de fietshelm is in opmars; bij elektrische fietsen neemt dat langzaam toe, mensen worden zich steeds bewuster hoe kwetsbaar ze zijn. Maar dat gaat heel geleidelijk, we denken dat het heel veel slachtoffers kan schelen als daar meer aandacht voor komt en meer mensen een helm dragen."
Daarnaast is het belangrijk om mensen voldoende voor te lichten en de helm standaard aan te bieden als mensen een nieuwe fiets kopen. "Er is een hele keur aan maatregelen waar je aan kan denken om de fietshelm te stimuleren en te zorgen dat mensen versneld een fietshelm gaan dragen."
SWOV zegt verder dat automatisering, een belangrijke trend in de auto-industrie, niet is meegenomen in de berekeningen. Het gaat daarbij om systemen in de auto die de bestuurder ondersteunen of delen van de rijtaak overnemen.