Marokko maakt werk van het bestrijden van kinderarbeid
Door een gerichte aanpak door de Marokkaanse overheid om kinderarbeid uit te bannen, is het aantal werkende kinderen in het Noord-Afrikaanse land sinds 2017 met 59,1 procent gedaald. Dat blijkt uit cijfers van het planbureau van de Marokkaanse overheid (HCP). Toch zijn er nog altijd 101.000 kinderen tussen de 7 en 17 jaar die niet naar school gaan en fulltime werken.
Marokko lijkt wel op koers te liggen om zijn eigen doelstelling te halen: geen kinderarbeid meer in 2030. Meriem Othmani van de hulporganisatie INSAF houdt zich al 25 jaar bezig met dit probleem. Bij haar kantoor in de miljoenenstad Casablanca kloppen dagelijks kinderen aan voor hulp. "Onze maatschappelijk werkers benaderen kinderen die op straat werken, in de buurt van moskeeën of op begraafplaatsen."
Daarna gaat de organisatie het gesprek aan met de ouders. "We overtuigen hen ervan om de kinderen weer naar school te sturen en beloven dat we maandelijks een bedrag van 30 euro geven om ze te compenseren voor de misgelopen inkomsten", zegt Othmani. Haar organisatie betaalt de schoolkosten. De gezinnen worden minimaal tien jaar lang ondersteund.
PlattelandOp het platteland is het percentage werkende kinderen het hoogst. Door armoede zien veel ouders zich gedwongen om hun kinderen van school te halen en te laten werken. De aandacht van de overheid en van organisaties als INSAF was in de afgelopen jaren vooral gericht op de meisjes uit deze gebieden. Zij worden door tussenpersonen met valse beloften naar de grote steden van Marokko gelokt, waar ze aan het werk worden gezet als inwonend dienstmeid.
Volgens Othmani heeft haar organisatie zeker 600 meisjes uit deze situatie kunnen redden. "De meisjes maakten lange werkdagen, van 08.00 uur tot middernacht. Vaak moesten ze leven van de restjes van de restjes. Het is niet voor niets dat ze zo mager zijn", vertelt Othmani.
Omdat de aandacht in de afgelopen jaren vooral uitging naar deze groep, komt deze vorm van kinderarbeid onder meisjes in de plattelandsgebieden nu nauwelijks meer voor. Het gevolg is wel dat de situatie van de jongens tussen de 7 en 17 jaar in deze gebieden niet is verbeterd. Dit is ook terug te zien in de cijfers van HCP. Van het totale aantal kinderen dat nog altijd kinderarbeid verricht, gaat het in 84,6 procent van de gevallen om jongens.
'Waardig bestaan'In de grote steden wordt bedelen ook als een vorm van arbeid gezien. Daarnaast zijn er in de steden veel kinderen die vodden rapen. Ze verzamelen oude kleding en stukken stof om die voor een beetje geld aan handelaren te kunnen verkopen. In 2022 lanceerde INSAF een programma in Casablanca om ook deze kinderen terug op school te krijgen.
Othmani is er trots op dat het in tweeënhalf jaar tijd is gelukt om 325 kinderen in de stad te verlossen van een treurig bestaan. "We willen de kinderen hun kindertijd teruggeven, onderwijs bieden en een waardig bestaan. Tegelijkertijd pakken we zo ook verkapte mensenhandel aan en gaan we de strijd aan tegen sociale discriminatie." Kansarme ouders kunnen maar moeilijk rondkomen. De organisatie van Othmani helpt ook de ouders bij het vinden van fatsoenlijke banen zodat zij geen beroep meer hoeven te doen op hun kinderen.
Actieplan overheidOp een bijeenkomst in Genève, aan de vooravond van de Internationale dag tegen Kinderarbeid, kondigde de Marokkaanse overheid vorige maand nieuwe plannen aan. Een van de belangrijkste doelen is om kinderarbeid voor kinderen onder de 15 jaar, die nu voornamelijk nog werkzaam zijn in de landbouwsector, compleet uit te bannen. Daarnaast is er speciale aandacht voor minderjarigen die gevaarlijk werk doen. Hier gaat het vooral om jongens tussen de 16 en 18 jaar.
Volgens de Marokkaanse wet is het verboden voor kinderen onder de 15 jaar om te werken. Behalve op het verbeteren van de handhaving wil Marokko vooral inzetten op armoedebestrijding, het tegengaan van schooluitval en bewustwordingscampagnes.
Othmani is enthousiast over deze aanpak en vertelt over een succesvolle bewustwordingscampagne op sociale media uit 2019. Hierin werd duidelijk gemaakt dat het volgens de wet en moreel crimineel is om een minderjarige huishoudster in huis te nemen. Nu wordt het gezien als een schande om dit nog te doen.