Aggregator

Vandaag minder treinen tussen Den Haag en Rotterdam

2 weeks 5 days ago

Tussen Den Haag en Rotterdam rijden er nagenoeg de hele dag minder treinen door storingen. In de ochtendspits lag het treinverkeer helemaal stil tussen de stations Den Haag Hollands Spoor en Delft. De verstoring duurde tot 09.30 uur. Daarna is het treinverkeer weer geleidelijk aan opgestart, met minder treinen dan normaal. Dat duurt nog tot zeker 19.15 uur.

ProRail zegt dat er vannacht na werkzaamheden meerdere storingen zijn vastgesteld op het spoor. Aanvankelijk zouden er vanaf 07.15 uur weer treinen gaan rijden, maar dat bleek niet haalbaar.

Door de storingen is het op andere trajecten extra druk, zoals vanaf Schiphol naar Rotterdam Centraal en rond Den Haag. De NS adviseerde reizigers rond Den Haag vanochtend de tram te pakken. Ook werden er bussen ingezet.

Afgelopen weekend lag het treinverkeer tussen de twee grote steden al stil. Het was het laatste weekend van de werkzaamheden aan het spoor tussen beide steden.

Raadsenquête over Floriade Almere van start: wat ging daar mis?

2 weeks 5 days ago

Een onderzoekscommissie van de gemeenteraad in Almere begint vandaag met een raadsenquête over de Floriade. De raad heeft daartoe opdracht gegeven omdat ze wil weten hoe de wereldtuinbouwtentoonstelling van 2022 zo kon mislukken.

Een raadsenquête is vergelijkbaar met de parlementaire enquête in de Tweede Kamer. Het is het belangrijkste instrument dat de gemeenteraad kan inzetten bij het uitoefenen van zijn controlerende taak.

De komende drie weken worden vijftien getuigen onder ede verhoord in de raadzaal van Almere. Op de lijst staan onder meer oud-burgemeesters, oud-wethouders en ambtenaren. Getuigen uit het openbaar bestuur zijn bij wet verplicht om te verschijnen.

Voor betrokkenen van buiten de gemeente, bijvoorbeeld bestuurders van Floriade BV (het bedrijf achter de tentoonstelling), geldt die verplichting niet. Oud-burgemeester van Almere Annemarie Jorritsma wordt vandaag als eerste gehoord.

Tegenvallers

De Floriade in Almere werd twee jaar geleden gehouden. Het evenement stuitte op tal van tegenvallers en liep uit op een debacle. Bij aanvang werd gesproken over 2 miljoen betalende bezoekers, uiteindelijk kwamen zo'n 694.000 mensen op de tentoonstelling af.

Het evenement heeft de gemeente meer dan 100 miljoen euro gekost, ruim tien keer zo veel als begroot. Ook waren de gemeente en Floriade BV het vaak met elkaar oneens, schrijft Omroep Flevoland.

De problemen rondom de Floriade leidden ertoe dat het Almeerse college opstapte in de zomer van 2022. De bezoekersaantallen vielen zo tegen dat de wethouders "vonden dat ze verantwoordelijkheid moesten nemen".

De Nederlandse Tuinbouwraad (NTR) maakte vorig jaar bekend dat er geen nieuwe editie van de Floriade meer komt. De NTR organiseerde sinds 1960 elke 10 jaar een editie van de tentoonstelling.

De enquêtecommissie moet uitzoeken welke feiten en omstandigheden hebben geleid tot het tegenvallende resultaat. De hoop is dat er lessen uit getrokken kunnen worden.

De commissie gaat zich de komende weken in vier onderwerpen verdiepen. De uitvoering van het project, de samenwerking tussen de gemeente en Floriade BV, de aansturing van het project door het gemeentebestuur en de kosten. Afgelopen voorjaar is de commissie al begonnen met de voorbereidingen van de enquête.

De verhoren vinden plaats in de raadszaal van Almere. Via een livestream en een liveblog bij Omroep Flevoland is de zaak te volgen, maar de raadszaal is ook toegankelijk voor publiek. Het eindrapport van de enquêtecommissie wordt in het voorjaar van volgend jaar verwacht.

Wekdienst 4/11: Uitreiking Johannes Vermeerprijs • Actie tegen btw-verhoging

2 weeks 5 days ago

Goedemorgen! De Johannes Vermeerprijs 2024 wordt uitgereikt aan illustrator en kinderboekenschrijver Marit Törnqvist. En bekende acteurs, schrijvers en journalisten voeren actie bij de Tweede Kamer tegen de btw-verhoging op cultuur, boeken en kranten.

Eerst het weer: op de meeste plaatsen is het helder en daarbij vrij koud. Landinwaarts liggen de minima tussen -1 en +2 graden en daarbij ontstaat regionaal nevel of grondmist, met name in het oosten en zuidoosten. Verder opnieuw flinke zonnige perioden. Het wordt 12 graden langs de noordkust tot 14 graden in het zuidwesten.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van files en werkzaamheden. Check hier waar wordt gewerkt aan het spoor en waar storingen zijn.

Wat kan je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Zittend president Maia Sandu heeft de verkiezingen gewonnen in Moldavië. Aanvankelijk was sprake van een nek-aan-nekrace tussen de pro-Europese Sandu en de pro-Russische Aleksandr Stoianoglo. Maar met 97 procent van de stemmen geteld was Sandu's voorsprong groot genoeg om de overwinning op te eisen.

"Vandaag hebben jullie een les gegeven in democratie", zei de president in haar overwinningstoespraak. "Vandaag hebben jullie Moldavië gered." De verkiezingen werden overschaduwd door aantijgingen van inmenging en omkoping.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De Spaanse koning Felipe is bij een bezoek aan het overstromingsgebied bij Valencia bekogeld met modder, flessen en stokken. Op veel plekken in het overstromingsgebied is onvrede over de hulpverlening na de ramp, die meer dan 200 levens heeft geëist.

Toen hij met zijn gevolg over straat liep om de schade te zien, werden ze door een boze menigte uitgescholden. Zo werd er "moordenaar", "klootzak" en "ga weg" geschreeuwd.

Fijne maandag!

5-jarige jongen naar ziekenhuis gebracht na val uit flat Zutphen

2 weeks 5 days ago

In Zutphen is een 5-jarige jongen gisteravond vanaf een balkon uit een flatgebouw gevallen. Hij is met spoed naar het ziekenhuis gebracht, meldt de politie. Het is onduidelijk hoe de jongen eraan toe is. De moeder is aangehouden. Haar mogelijke betrokkenheid wordt onderzocht, aldus de politie.

De politie roept getuigen, voor wie slachtofferhulp beschikbaar is gesteld, op zich te melden. Agenten hebben onderzoek gedaan of er mogelijk een strafbaar feit is gepleegd.

Volgens persfotografen ter plekke is de jongen vanaf de vijfde verdieping gevallen en op een grasveld achter de flat op de grond terechtgekomen. Meerdere politieauto's, ambulances en een traumahelikopter werden vervolgens ingeschakeld. Onder politiebegeleiding zou de jongen per ambulance naar het ziekenhuis zijn gebracht.

Britse premier Starmer wil mensensmokkelaars aanpakken als terroristen

2 weeks 5 days ago

De Britse Labour-regering wil mensensmokkelbendes aanpakken als terroristische organisaties. Verder is premier Starmer van plan het budget voor de nieuwe grenswachtinstantie BSC te verdubbelen tot 150 miljoen pond.

Deze maatregelen gaat Starmer vandaag bekendmaken in een toespraak. Hij zal spreken op een bijeenkomst met vertegenwoordigers van zo'n 200 lidstaten van de internationale politieorganisatie Interpol. Internationale media citeren uit delen van de speech die door de regering zijn vrijgegeven.

Net als de vorige regering, toen de Conservatieve Partij aan de macht was, maakt Starmer de aanpak van illegale migratie een van de speerpunten van zijn beleid. In zijn toespraak zal hij mensensmokkelbendes een "dreiging voor de nationale veiligheid" noemen.

'Niets progressiefs aan wegkijken'

Vorige maand complimenteerde de centrum-linkse leider de radicaal-rechtse premier Meloni in Italië dat het daar gelukt is het aantal migranten dat per boot het land bereikt sterk te verminderen. Dit leidde tot kritiek van sommige leden van zijn Labour Partij in het Verenigd Koninkrijk.

"Er is niets progressiefs aan wegkijken als mannen, vrouwen en kinderen sterven in het Kanaal", zal Starmer zeggen volgens de krant The Guardian. "We nemen onze anti-terreuraanpak, waarvan we weten dat het werkt, en passen die toe op de bendes", verwijst hij naar de mensensmokkelaars.

Tientallen doden

Dit jaar zijn al ruim 31.000 migranten de gevaarlijke zeeroute tussen Frankrijk en Engeland overgestoken. Daarbij zijn ruim 56 mensen om het leven gekomen volgens de Franse autoriteiten. Het is het dodelijkste jaar sinds het aantal oversteekpogingen fors toenam in 2018, schrijft persbureau AP.

"De wereld moet wakker worden", zal Starmer zeggen in zijn toespraak. Zijn pleidooi is bedoeld om meer internationale samenwerking te bewerkstelligen tussen opsporingsinstanties. Zo worden Britse inlichtingenofficieren naar landen gestuurd waar veel migranten vandaan komen, zoals Vietnam en Irak.

Het extra geld voor de instantie Border Security Command, die dit jaar door Labour is opgericht, is onder meer bedoeld voor surveillanceapparatuur. De financiering zal daarnaast Britse onderzoekers helpen om samen met aanklagers in Nederland, Frankrijk, Duitsland, België en Luxemburg mensensmokkelaars op te sporen en te berechten. In het Verenigd Koninkrijk zelf worden strafzaken versneld behandeld, vergelijkbaar met de aanpak na de rellen van afgelopen zomer.

Vier doden bij klimongelukken in Italiaanse Alpen

2 weeks 5 days ago

In de Italiaanse Alpen zijn afgelopen weekend vier bergbeklimmers en wandelaars omgekomen. De ongelukken gebeurden in de regio's Veneto, Trentino en Piemonte, zo meldt de publieke omroep RAI. De slachtoffer zijn drie mannen en een vrouw.

In de gemeente Val di Zoldo, in Veneto, kwamen twee klimmers om het leven bij twee incidenten. Tussen de ongelukken zat ongeveer een uur tijd. Bij het eerste incident hoorde een groep klimmers op een bergtop geschreeuw. De hulpdiensten werden ingeschakeld en een helikopter vond het lichaam van een overleden man. Hij lijkt honderden meters naar beneden te zijn gevallen.

Bij het tweede incident zag een bergbeklimmer hoe zijn klimpartner in een kloof viel. De vrouw kwam door de val om het leven. Het is niet bekend welke leeftijd de twee slachtoffers hadden.

Rocciamelone

In de gemeente Mezzolombardo in de regio Trentino overleed een 26-jarige man. De wandelaar verloor zijn evenwicht en viel in een kloof van dertig meter diep. Een andere wandelaar, een 52-jarige man, stierf na een val van ongeveer 400 meter. Het slachtoffer had de berg Rocciamelone beklommen van zo'n 3500 meter hoog in de regio Piemonte.

Iraanse vrouw gearresteerd na protest in ondergoed: 'Nooit eerder gezien'

2 weeks 6 days ago

In Iran is een vrouw gearresteerd die in ondergoed rondliep op straat. Volgens berichten op sociale media protesteerde ze tegen de kledingvoorschriften in het land. De vrouw werd hardhandig in een auto gestopt en afgevoerd.

Het zou gaan om een studente van de Azad-universiteit in Teheran, met de naam Ahoo Daryaei. De vrouw zou zijn aangesproken door beveiligers omdat ze haar hoofddoek niet, of niet op de voorgeschreven manier, droeg. Volgens verschillende media trok ze uit protest haar kleren uit tot op haar ondergoed, waarna ze werd opgepakt.

Beelden van de vrouw die in haar ondergoed over straat loopt worden massaal gedeeld op sociale media. Daar krijgt ze veel steun. Haar actie wordt gezien als een nieuwe, vergaande daad van verzet tegen het streng islamitische regime in Iran. Het beeld van de vrouw wordt gebruikt in cartoons uit protest tegen de regering.

Bekijk hier de beelden:

Op de beelden is te zien dat ze wordt opgepakt en in een auto wordt meegevoerd. Een woordvoerder van de Azad-universiteit in Teheran, waar het incident zich afspeelde, zegt op X dat op het politiebureau is vastgesteld dat de vrouw "onder zware mentale druk stond en psychische problemen had".

Volgens politiek socioloog en Iran-deskundige Ladan Rahbari, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, toont deze reactie aan dat de Iraanse regering zich verzwakt voelt. "Normaal gesproken zouden ze hard optreden, nu proberen ze de situatie te bagatelliseren."

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International vraagt op X om de onmiddellijke vrijlating van de vrouw. De speciale VN-rapporteur voor Iran zegt op X dat ze dit incident "nauwlettend in de gaten zal houden, inclusief de reactie van de autoriteiten".

Uitzonderlijk karakter

Rahbari wijst op het uitzonderlijke karakter van de actie. "Naaktprotesten hebben we nooit eerder gezien in Iran. Dit gaat ook veel verder dan eerdere protesten van de vrouwenbeweging. Dat maakt het zo iconisch. Ze loopt nonchalant rond en de mensen om haar heen schenken er weinig aandacht aan. Dat zegt veel over de Iraanse maatschappij op dit moment: in plaats van in te grijpen en te zeggen dat ze zich moet bedekken, negeren ze het of kijken ze lachend toe."

Op sociale media gaan inmiddels ook cartoons rond van de vrouw:

De Vlaams-Iraanse politicoloog Elly Mansoury ziet dit incident als een heropleving van de protestbeweging die al jaren gaande is. "Dit is ongezien en bijzonder dapper. Het toont aan dat de Women, Life, Freedom-beweging niet zomaar zal uitdoven. Er zijn mensen doodgeschoten, levenslang opgesloten, geëxecuteerd. Toch zijn er nog altijd veel vrouwen die zich niet aan de kledingvoorschriften houden. Hoe zwaar die protesten ook de kop in worden gedrukt, het regime heeft de beweging niet de mond kunnen snoeren."

Mahsa Amini

De Women, Life, Freedom-beweging ontstond in september 2022 na de dood van de 22-jarige Mahsa Amini. Zij werd met veel geweld opgepakt door de moraalpolitie omdat ze haar hoofddoek niet op de voorgeschreven manier droeg. Op het politiebureau zakte ze in elkaar, waarna ze overleed.

De protesten die daarop volgden werden door het regime hard neergeslagen: meer dan 500 demonstranten kwamen om het leven en zo'n 20.000 mensen belandden in de gevangenis. Meerdere Iraniërs zijn opgehangen voor hun deelname.

NOS op 3 maakte deze video over de protesten in Iran:

Eind juli trad de nieuwe president Pezeshkian aan. Hij geldt als relatief gematigd en zei in september dat de moraalpolitie vrouwen niet moet lastigvallen op straat omdat ze hun hoofddoek niet goed dragen. Maar volgens Mansoury waren deze uitspraken vooral voor de bühne: "Hij heeft de rol toebedeeld gekregen om de kloof te dichten tussen de leiders en de bevolking, maar in de praktijk is er niets veranderd."

En al zou Pezeshkian daadwerkelijk de daad bij het woord willen voegen: een echt mandaat om de moraalpolitie terug te fluiten heeft hij niet. De hoogste leider van het land, Ali Khamenei, maakt de dienst uit en de president is loyaal aan hem.

Toch denkt Mansoury dat de protestbeweging de regering wel degelijk angst inboezemt. "De hoofddoek is de hoeksteen van de ideologie van het regime. Men krijgt de woorden "Vrouwen, leven, vrijheid" niet meer uit de gedachten van Iraniërs. Het zal iets zijn van de lange adem, maar uiteindelijk zal dit regime vallen en daar zullen de vrouwen van nu en van de nieuwe generatie voor zorgen."

Pro-Europese president Sandu wint beladen verkiezingen in Moldavië

2 weeks 6 days ago

Zittend president Maia Sandu heeft de verkiezingen gewonnen in Moldavië. Aanvankelijk was sprake van een nek-aan-nekrace tussen de pro-Europese Sandu en de pro-Russische Aleksandr Stoianoglo. Maar met 97 procent van de stemmen geteld was Sandu's voorsprong groot genoeg om de overwinning op te eisen.

"Vandaag hebben jullie een les gegeven in democratie", zei de president in haar overwinningstoespraak. "Vandaag hebben jullie Moldavië gered." De verkiezingen werden overschaduwd door aantijgingen van inmenging en omkoping.

Sandu behaalde ruim 54 procent van de stemmen bij de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in het Oost-Europese land. Haar rivaal van de Socialistische partij bleef steken op ruim 45 procent. Vooral de stemmen uit het buitenland, die later werden geteld, waren in het voordeel van Sandu.

Sandu beloofde president te zijn voor iedereen:

De zittend president is een uitgesproken voorstander van toetreding tot de Europese Unie. Ook maakte ze de afgelopen jaren werk van het aanpakken van corruptie en het versterken van de rechtstaat in het land. In de eerste ronde, twee weken geleden, behaalde Sandu nog 42 procent van de stemmen, tegenover 26 procent voor Stoianoglo, een oud-procureur-generaal. Omdat één van beiden een absolute meerderheid moet hebben was een tweede ronde noodzakelijk.

De verkiezingen werden ontsierd door aantijgingen van corruptie en inmenging door Rusland, waarbij de autoriteiten een voortvluchtige zakenman ervan beschuldigden dat hij mensen had laten betalen om op Stoianoglo te stemmen.

Volgens president Sandu was bij de eerste ronde sprake van een grootschalige omkopingscampagne, waarin criminele bendes hebben geprobeerd 300.000 stemmen af te kopen. De bendes werkten volgens haar samen met "buitenlandse strijdkrachten".

'Grootscheepse verkiezingsinmenging'

De nationale veiligheidsadviseur van Sandu stelt Rusland verantwoordelijk voor "grootscheepse verkiezingsinmenging". Volgens hem wilde het Kremlin de verkiezingsuitslag beïnvloeden door in de autonome regio Transnistrië transporten te regelen waarmee kiezers naar de stembureaus werden gebracht.

Ook in aanloop naar de tweede stembusgang waren er beschuldigingen van corruptie, dit keer door verkiezingsfunctionarissen. Politie en justitie zijn een onderzoek begonnen naar een onbekend aantal van hen, aldus de hoogste verkiezingsfunctionaris.

Referendum over EU

De presidentsverkiezingen vielen samen met een referendum over toetreding tot de EU. Een nipte meerderheid stemde voor het opnemen van een pro-Europese koers in de Moldavische grondwet. Het land wil in 2030 lid van de unie zijn. Ook rond het referendum waren er beschuldigingen van corruptie en buitenlandse bemoeienis.

In Georgië waren vorige week eveneens verkiezingen waar stemmers de keuze hadden tussen een pro-Russische en een pro-Europese partij. De pro-Russische regeringspartij eiste de overwinning op, maar onder anderen president Zoerabisjvili erkent de uitslag niet. Volgens haar is het land slachtoffer geworden van een "speciale Russische operatie".

"Moldavië heeft geen toekomst zonder Rusland", zegt een van de stemmers:

Huisvestingteams helpen huisartsen zoeken naar spaarzame ruimte voor praktijk 

2 weeks 6 days ago

Steeds meer 'huisvestingsteams' schieten huisartsen te hulp om aan het groeiend aantal praktijkruimtevragen van huisartsen te voldoen. De zogenoemde 'H-teams' zijn samenwerkingen tussen de gemeenten, huisartsenallianties en de zorgverzekeraars. Ze zijn actief in Rotterdam, Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Haarlem.

Volgens de meest recente cijfers van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) uit 2021 geven drie op de vier huisartsen aan te maken te hebben met een gebrek aan ruimte. Door de opkomst van praktijkondersteuners, die ook een eigen spreekkamer moeten hebben, zijn oude huisartsenpraktijken vaak te klein geworden.

Gebrek aan ruimte

Als huisartsen willen verhuizen, lopen ze ertegenaan dat er bijvoorbeeld te weinig ruimte in de stad is, of dat er in bestemmingsplannen geen rekening is gehouden met maatschappelijke bouw of eerstelijnszorg. Ook hebben veel gemeenten de afgelopen jaren een deel van de panden met maatschappelijke functie, zoals een huisartsenpraktijk, afgestoten. Huisartsen moeten wel binnen vijftien minuten bij hun patiënten kunnen te zijn.

Het gevolg hiervan is dat huisartsen moeten concurreren met commerciële partijen, terwijl ze afhankelijk zijn van een bedrag dat de zorgverzekeraar aan hen uitkeert. Dit bedrag is gebaseerd op het aantal patiënten in hun praktijk en niet op de huisvestingskosten.

"In de bestaande bouw is geen plek voor een ruimte met een maatschappelijk doel. Dit hebben wij wel nodig, want als huisartsen hebben wij te maken met een gefixeerd tarief", zegt Marjan Kruijer, die een huisartsenpraktijk runt in Amsterdam. Hier moet ze 1 januari 2025 uit moet vanwege beëindiging van het huurcontract.

Druk op vastgoedontwikkelaars

De praktijk van Kruijer is de laatste jaren uitgebreid met een psycholoog en twee verpleegkundigen om aan de zorgbehoefte in de wijk te kunnen voldoen. "Ik zit met mijn laptop op schoot telefoontjes af te nemen in het keukentje, zodat de assistente in een andere ruimte spreekuur kan houden."

Karel Steur is als LHV-ambassadeur betrokken bij het huisvestingsteam Amsterdam dat actief is sinds juli dit jaar. Volgens hem heeft elke regio een vergelijkbaar probleem. "Voorheen wezen gemeente, zorgverzekeraar en huisartsenalliantie naar elkaar, maar kreeg niemand iets voor elkaar. In dit samenwerkingsverband draagt iedereen de verantwoordelijkheid."

Kruijer klopte onlangs aan bij het huisvestingsteam van Amsterdam. "Het heeft ons tot nu toe advies opgeleverd. Het onderwerp is aangekaart in de gemeenteraad en er is gekeken of er druk kan worden gezet op vastgoedontwikkelaars."

Huisarts Shulini Soekhoe-Mahesh zit met haar praktijk noodgedwongen in een appartement op de eerste verdieping van een flat in Amsterdam-Zuidoost. Voor haar praktijk is het van belang om een ruimere en betere plek te hebben in de wijk, zegt ze.

"Dan kan ik mijn patiënten veel beter van dienst zijn. Nu kunnen mijn assistenten de behandelingen niet altijd even goed uitvoeren. Ook hebben we te weinig spreekuurplekken en wordt het team groter omdat er steeds meer taken op het bordje van de huisarts komen."

Soekhoe-Mahesh ziet dat haar buurt groeit, maar dat ze zelf niet de mogelijkheden heeft om te verhuizen. "Er zijn geen panden om te kopen en er zijn ook weinig panden om te huren. Daarnaast zijn de panden die wel te koop zijn niet te betalen. Dat is zonde van ons zorggeld."

Extra taken

In Rotterdam wordt sinds 2023 hulp geboden aan huisartsen. Huisarts Paul Huijsman is betrokken bij het zogeheten H-team 010. Hij ziet ook dat huisartsen er de laatste jaren veel taken bij hebben gekregen. "We nemen bijvoorbeeld veel taken over van het ziekenhuis. Dat doen we graag, dat maakt het vak ook leuk. Maar dat betekent ook dat je meer personeel nodig hebt. Meer personeel betekent meer kamers, dus meer ruimte."

En die ruimte is er vaak niet, of de huren zijn te hoog. "Als huisarts krijg je een tarief per patiënt", zegt Huijsman. "Daar zit ook een deel in verrekend voor de huur. Maar dat bedrag is al zo'n tien jaar niet meer aangepast, terwijl de huurprijzen behoorlijk gestegen zijn."

Het H-team 010 heeft met de gemeente afgesproken dat huisartsen ook worden betrokken bij nieuwbouwplannen, vertelt Huijsman. "Dat was niet zo. We hebben hier in Rotterdam veel hoogbouw. Dus als je er een hoge flat neerzet, komen er ineens veel bewoners bij in de wijk die allemaal een huisarts moeten hebben. Toch werd er niet met huisartsen over gesproken."

Nederlandse bedrijven bereiden zich voor op de Amerikaanse verkiezingsuitslag

2 weeks 6 days ago

Staal, vliegtuigonderdelen en champignons vertrekken geregeld vanuit Nederland naar Amerika. De handel met de Verenigde Staten is voor Nederland van groot belang. Zowel economen als ondernemers maken zich zorgen over eventuele handelsmaatregelen na de Amerikaanse verkiezingen.

In aanloop naar de verkiezingen volgende week heeft de Republikeinse presidentskandidaat Trump aangegeven Amerikaanse bedrijven te willen beschermen. Zo wil hij een universeel importtarief van 10 procent instellen.

Sindsdien waarschuwen diverse organisaties voor de risico's van protectionistische maatregelen voor de wereldeconomie. De hogere Amerikaanse invoerrechten zouden ten koste gaan van de mondiale economische groei, de inflatie zal erdoor oplopen en waarschijnlijk voeren Europa en landen als China tegenmaatregelen in.

Van chemie tot transport

Dit heeft ook negatieve gevolgen voor de Nederlandse handel. De Rabobank berekende dat de Nederlandse economie bij een verkiezing van Trump op de lange termijn 10 miljard euro kleiner zal zijn dan wanneer Democraat Harris president wordt.

"Uiteindelijk wordt het importtarief betaald door de Amerikaanse consument", zegt Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING. "Maar zij zullen minder Europese producten willen kopen. Dus de Nederlandse afzetmarkt wordt kleiner." Hier zullen onder andere de chemische, farmaceutische en transportsector onder lijden, verwacht Blom.

Voor Nederland, als kleine open economie, is het van belang dat de handel met belangrijke partners zoals de VS zo soepel mogelijk blijft verlopen, zegt Blom. "In Amerika is iedereen het erover eens dat de strijd met China moet worden aangegaan. Als de Democratische kandidaat wint zal dat betekenen dat Amerika dat mét Europa doet. Maar als de Republikeinen winnen zullen de Verenigde Staten ook hun pijlen op Europa richten."

Meer import dan export

Bij champignonverwerker Scelta Mushrooms uit Venlo is de invloed van de Amerikaanse verkiezingen al een halfjaar voelbaar. Het familiebedrijf, dat diepgevroren en lang houdbare champignons exporteert, merkt dat potentiële klanten investeringen uitstellen. "Ze durven geen risico's te nemen en wachten liever de verkiezingen af", zegt mede-eigenaar Jules Klerken.

De champignons van Scelta Mushrooms belanden onder andere op pizza's en burgers van zo'n 6000 Amerikaanse restaurants. De Verenigde Staten is de grootste afzetmarkt van het Limburgse bedrijf.

Nederlandse ondernemingen, zoals het familiebedrijf uit Venlo, exporteerden in 2023 goederen ter waarde van 33,8 miljard euro naar de Amerikaanse markt, zo meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Maar het aandeel dat Nederland uit Amerika importeert is groter. Zo'n 10 procent van alle goederen is afkomstig uit de Verenigde Staten. Samen goed voor zo'n 64 miljard euro. Het gaat met name om ruwe aardolie en aardgas.

Daarmee is de Verenigde Staten na Duitsland de grootste leverancier van goederen aan Nederland. Die afhankelijkheid van de VS maakt ons kwetsbaar, zo waarschuwt het Centraal Planbureau (CPB).

Kansen spreiden

ING-hoofdeconoom Blom ziet dat het bedrijfsleven zich tegen protectionistische maatregelen probeert te beschermen. "Ondernemers proberen risico's te spreiden door op veel verschillende plekken te zitten of kiezen juist voor zekerheid door met een specifieke afnemer of toeleverancier te werken."

Dat geldt ook voor Jan Klerken van Scelta Mushrooms, de vader van Jules. Hij vindt "het geen feest" als Donald Trump president zou worden, maar houdt al twee jaar rekening met een eventuele herverkiezing. "We zijn bezig met het aanboren van nieuwe gebieden."

Ook andere Nederlandse bedrijven bereiden zich voor op allerlei scenario's, zoals Tata Steel Nederland. "Maar we handelen er niet meteen naar", laat een woordvoerder weten. Meerdere bedrijven laten aan de NOS weten de uitslag af te wachten en laten zich verder niet uit over hoe zij zich daarop voorbereiden.

'Trump heeft Europa hard nodig'

Marco Groot van bloemengroothandel FleuraMetz FM Groep verwacht dat het allemaal wel meevalt. "Trump heeft Europa hard nodig voor het afzetten van Amerikaanse producten." Misschien pakt Republikeinse winst in de race om het Witte Huis zelfs wel gunstig uit voor de ondernemer. "Trump houdt voor ons de belastingen laag en daardoor krijg je meer ruimte op je bedrijfsbalans."

Ook champignonverwerker Jan Klerken verwacht "nooit helemaal uit de VS te verdwijnen", ongeacht de verkiezingsuitslag.

Oud-staatssecretaris Idsinga deelt gegevens zakelijke belangen, twee dagen na vertrek

2 weeks 6 days ago

Oud-staatssecretaris van Financiën Folkert Idsinga heeft openheid gegeven over zijn zakelijke belangen. Hij trad vrijdag af nadat hij eerder niet openbaar had willen maken in welke bedrijven hij heeft geïnvesteerd. Idsinga was als bewindsman verantwoordelijk voor de Belastingdienst.

Verschillende partijen in de Tweede Kamer, waaronder coalitiepartij PVV, hadden vragen over mogelijke belangenverstrengeling en vonden dat hij inzicht moest geven in zijn beleggingen. Er waren twijfels over zijn onafhankelijkheid.

Idsinga heeft bij zijn aantreden als staatssecretaris zijn zakelijke belangen ondergebracht in een stichting, zoals de regels dat ook voorschrijven. De NSC-staatssecretaris had dus geen zeggenschap meer over aandelen en andere zakelijke contracten en formeel viel hem niets te verwijten, maar de kritiek vanuit de Kamer, met name van PVV-leider Wilders, viel bij hem verkeerd. Hij zei vrijdag "niet meer effectief te kunnen en willen functioneren".

Bij zijn vertrek kondigde Idsinga al aan dat hij de bedrijven waarin hij een belang heeft alsnog bekend zou maken, maar hij wilde dat "niet met het mes op de keel" doen.

Idsinga investeert ook in het bedrijf Algaerator 906. Bij de fiscale aspecten van die investering zetten experts vraagtekens omdat ze het in verband brengen met belastingontwijking, zo bleek vrijdag uit onderzoek van de NOS en Nieuwsuur. Idsinga zegt daar nu niets nieuws over. Vrijdag noemde hij het verwijt van "agressieve belastingontwijking" onzin.

Er leefden al langer vragen over de investeringen van Idsinga, die een aanzienlijk vermogen verdiende in de 25 jaar dat hij werkzaam was als belastingadviseur op de Amsterdamse Zuidas. In totaal bezit hij voor ruim 6 miljoen euro aan aandelen en spaargeld.

Polygons On a Lathe

2 weeks 6 days ago
Most professionals would put a polygon on the end of a turned part using a milling machine. But many a hobbyist doesn’t have a mill. And if the polygon needs …read more
Anne Ogborn

Mensenrechtenexperts waarschuwen voor etnische zuivering in noorden Gaza

2 weeks 6 days ago

De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties slaan alarm vanwege de aanhoudende belegering door het Israëlische leger van het noorden van Gaza. Het gedwongen vertrek van Palestijnen, het tegenhouden van humanitaire hulp en het grove geweld dat gebruikt wordt, wijzen op een etnische zuivering, zegt onder meer de Israëlische organisatie B'tselem.

In het noorden zijn inwoners al bijna een maand van de buitenwereld afgesloten. Israël laat al die tijd vrijwel geen humanitaire hulp binnen, waardoor tienduizenden mensen geen voedsel en water meer hebben, terwijl het leger zware bombardementen uitvoert. Inwoners is opgedragen naar het zuiden, tot onder de zogenoemde Netzarim-corridor, te vertrekken.

Er komt nog maar weinig informatie uit het gebied naar buiten. Internet en telefonie zijn grotendeels afgesloten en er zijn amper lokale journalisten in het gebied aanwezig. Velen van hen zijn al gedood. Volgens Israël is de belegering nodig om te voorkomen dat Hamas zich kan hergroeperen in het noorden van Gaza.

'Uithongering en extreem geweld'

Verschillende bronnen binnen het leger zeggen tegen Israëlische media dat het zogeheten 'generaalsplan' gedeeltelijk in uitvoering is. In het plan, dat is opgesteld door een groep oud-generaals, staat dat de bevolking moet vertrekken en humanitaire hulp geblokkeerd moet worden om overgebleven militanten op de knieën te dwingen.

Premier Netanyahu heeft het plan onder ogen gekregen, maar of hij er ook mee heeft ingestemd is niet bekend. Dat doet er ook niet toe, zegt Sarit Michaeli, internationaal beleidsmedewerker van B'tselem. "Het gaat erom wat zich op de grond afspeelt, en dat komt op hetzelfde neer. We zijn getuige van gedwongen vertrek, uithongering en extreem geweld."

De drie overgebleven ziekenhuizen in het noorden zijn onder vuur genomen. Hulpdiensten legden hun werk neer nadat ze waren aangevallen en reddingswerkers werden gearresteerd. De humanitaire hulp in de Gazastrook was in oktober op het laagste punt sinds het begin van de oorlog, terwijl grote aantallen Palestijnen al honger lijden.

Wie op de vlucht slaat heeft kans onderweg om te komen door luchtaanvallen of scherpschutters. Inwoners die wisten te ontkomen, vertellen dat ze onderweg onder schot werden gehouden en op straat lijken zagen liggen. In de eerste drie weken van de belegering van het noorden zijn zeker duizend Palestijnen gedood.

Er zijn ook mensen die niet weg kunnen of willen, en nog in huizen schuilen. Vooral het verwoeste vluchtelingenkamp Jabalia ligt onder vuur. Op uitgelekte beelden is te zien hoe families van elkaar gescheiden worden en mannen ontkleed op straat moeten zitten. Mogelijk wijst dat erop dat grote groepen mannen zijn opgepakt door het leger.

Palestijnen die hun huis eenmaal verlaten hebben, mogen niet meer terugkeren, zeggen legerbronnen. "We kunnen geen andere conclusie trekken dan dat het gebied etnisch gezuiverd wordt", zegt Michaeli. Ook de Israëlische krant Haaretz gebruikt die term. Secretaris-generaal Guterres van de VN drukte de internationale gemeenschap deze week op het hart dat een etnische zuivering voorkomen moet worden.

'Apocalyptisch'

Ook mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch spreekt deze zorgen uit. "Het optreden van het Israëlische leger is duidelijk. Palestijnen wordt geen vrije en veilige doorgang geboden, humanitaire hulp wordt tegengehouden en schuilplaatsen aangevallen", zegt Sari Bashi, programmadirecteur op de bezette Westelijke Jordaanoever. "Dan is het niet te verwachten dat mensen blijven leven."

Tienduizenden mensen zijn al gevlucht, met gevaar voor eigen leven:

Hulporganisaties en de VN hebben Israël herhaaldelijk opgeroepen humanitaire hulp toe te laten en noemen de situatie "apocalyptisch". Ze schrijven dat de bevolking in het noorden "acuut gevaar loopt te overlijden door ziekte, hongersnood en geweld". Amerikaanse diplomaten vroegen Israël om bewijs te leveren dat ze geen "uithongeringsbeleid" voeren. Maar volgens Israël is er geen sprake van uithongering of etnische zuivering.

Intussen roepen ultrarechtse Israëlische ministers en parlementsleden van Netanyahu's Likud-partij op om in Gaza opnieuw nederzettingen te stichten. Op een kolonistenconferentie aan de grens met Gaza werd die wens uitgesproken, net als de "verdwijning van Arabieren" uit het gebied. Minister van Nationale Veiligheid Ben-Gvir, noemt het "aanmoedigen van migratie" de meest "ethische oplossing".

VN-mensenrechtenchef Volker Türk sprak van "het donkerste moment in het Gaza-conflict", verwijzend naar de situatie in het noorden. Hij riep wereldleiders op om in actie te komen, maar Israëls bondgenoten houden zich op de vlakte. "De afwachtende houding van de internationale gemeenschap maakt dit mogelijk", zegt Michaeli. "We zijn moreel en juridisch verplicht om dit te stoppen."

Woedende betogers straat op in Servië na instorten stationsdak

2 weeks 6 days ago

In de Servische hoofdstad Belgrado hebben honderden demonstranten zich verzameld bij overheidsgebouwen. Ze eisen het aftreden van ministers en president Vucic naar aanleiding van de ramp bij het treinstation in Novi Sad. Persbureau AP spreekt zelfs van enkele duizenden betogers.

In de op een na grootste stad van Servië kwamen vrijdag veertien mensen om het leven en raakten drie mensen zwaargewond. Een deel van het dak bij de ingang van het station stortte plotseling in en viel op de mensen eronder.

De demonstranten werden bij de overheidsgebouwen tegengehouden door agenten. De betogers vinden dat de overheid nalatig en corrupt is geweest, en daarmee schuldig aan de ramp.

Chinese bedrijven

Het is nog niet duidelijk hoe het dak van het treinstation kon instorten, maar de overheid belooft dat grondig te onderzoeken. Volgens de openbaar aanklager zijn er al meer dan twintig mensen verhoord.

Het gebouw werd onlangs gerenoveerd door Chinese bedrijven, maar volgens het spoorwegbedrijf is er niet aan het dak gewerkt.

In en rond Novi Sad, in het noorden van Servië, zijn vandaag meerdere slachtoffers begraven. Daarbij waren honderden mensen aanwezig.

Reddingswerkers ruimden puin op na het instorten van het dak:

Oscillator Needs Fine-Tuning

2 weeks 6 days ago
Since their invention more than a century ago, crystal oscillators have been foundational to electronic design. They allow for precise timekeeping for the clocks in computers as well as on …read more
Bryan Cockfield

Hele dag problemen op Eindhoven Airport: vluchten vertraagd, geannuleerd of omgeleid

2 weeks 6 days ago

Eindhoven Airport heeft al de hele dag problemen vanwege dichte mist. Tientallen vluchten zijn geannuleerd, vertraagd of omgeleid naar andere luchthavens.

Zeker twaalf vluchten zijn niet vertrokken en meer dan vijftien liepen vertraging op. Vanochtend hebben slechts enkele toestellen kunnen landen op het Brabantse vliegveld. Overige vliegtuigen zijn omgeleid naar andere luchthavens, zoals in Weeze, Rotterdam en Keulen.

Hele puzzel

"De zichtwaarden worden al beter", zegt een woordvoerder van de luchthaven. "Er zou dus weer gevlogen kunnen worden." Maar vanwege de problemen van vandaag is de planning van luchtvaartmaatschappijen zodanig omgegooid, dat het de vraag is of zij nog naar Eindhoven komen.

"We zitten al aan het einde van de dag, dus de opgelopen vertraging is een hele puzzel voor de maatschappijen. Ze moeten beslissen of ze met een vertraagde vlucht vanuit het buitenland nog naar Eindhoven kunnen, om vervolgens weer terug te keren. Daar moet genoeg bemanning voor zijn."

De woordvoerder raadt passagiers aan de website van de luchthaven in de gaten te houden voor de laatste ontwikkelingen.

Minder dan 200 meter zicht

Het KNMI waarschuwde vanochtend al voor dichte mist, schrijft Omroep Brabant. Het weerinstituut heeft code geel afgegeven voor Brabant en Limburg. Nu geldt dat alleen nog voor het westen van de provincie Brabant. Het zicht is daar plaatselijk minder dan 200 meter. Het KNMI verwacht dat de ergste mist rond 16.00 uur voorbij zal zijn.