Aggregator

Na werkzaamheden van zeven weken is het normale treinverkeer van en naar het station van Amersfoort weer hervat. Rond 05.00 uur vanochtend vertrok de eerste trein weer.

Reizigers hadden de afgelopen weken te maken met minder of geen treinen en moesten geregeld omreizen of een bus nemen. Prorail werkte aan het spoor rond Amersfoort en ook aan het station zelf. Het kostte reizigers vaak meer dan een uur extra reistijd.

Amersfoort is een van de drukste stations van Nederland, omdat het de Randstad verbindt met het noorden en oosten van het land.

De werkzaamheden op en rond het station behelsden onder meer de vervanging van kabels, wissels, leidingen en 5 kilometer spoor. Het station was tijdens de werkzaamheden nagenoeg onbereikbaar.

De politie in Noord-Ierland heeft meer dan 400 woningen geëvacueerd vanwege de vondst van wat vermoedelijk een bom uit de Tweede Wereldoorlog is. De operatie om de bom te verwijderen kan volgens de politie meer dan vijf dagen duren. Tot die tijd mogen de bewoners niet terug naar huis.

Het explosief werd vrijdag ontdekt in Newtownards, ongeveer 15 kilometer ten oosten van Belfast.

"Ik begrijp de overlast die dit veroorzaakt, maar de veiligheid van mensen staat voorop en we nemen geen enkel risico", aldus Johnston McDowell, van de politie. "Ik wil iedereen die hierdoor getroffen wordt bedanken voor hun geduld in deze situatie."

De politie heeft wegversperringen opgezet en automobilisten verzocht om het gebied te vermijden. Voor de geëvacueerde bewoners is een noodopvangcentrum opgezet.

Het Zwitserse ministerie van Defensie gaat prijzengeld uitreiken voor de beste drie ideeën om munitie uit Zwitserse wateren te halen. In meren in Zwitserland liggen duizenden tonnen aan kogels.

Het Zwitserse leger heeft jarenlang de meren gebruikt als stortplaats voor oude munitie, omdat men ervan overtuigd was dat het daar veilig kon worden weggestopt. Nu wil de overheid de oude bommen en kogels toch uit de meren halen, omdat het zorgt voor milieuschade en omdat veel munitie nog explosief is, en dus gevaarlijk.

"De lichamen van die munitie corroderen, en er komt springstof vrij in het water. Dat zijn allemaal kankerverwekkende stoffen", zegt Ad van Riel, directeur van REASeuro. Dit Nederlandse bedrijf adviseert bij vraagstukken met explosieven en gaat ook ideeën insturen voor het Zwitserse probleem.

De beste drie ideeën voor een veilige en milieuvriendelijke oplossing om de munitie te bergen, delen de prijzenpot van zo'n 52.000 euro. De bergingsoperatie zal Zwitserland naar verwachting miljarden kosten.

Duizenden tonnen

Over de hele wereld is volgens Van Riel jarenlang munitie in zeeën, oceanen en meren gegooid. Dit gebeurde bijvoorbeeld in tijden zonder oorlog of conflict, zegt hij. "Op een gegeven moment gaat dat spul over de datum."

In het Zwitserse Vierwoudstrekenmeer, in de buurt van Luzern, ligt ongeveer 3300 ton aan munitie. In het Meer van Neuchâtel, waar het leger regelmatig oefent met bommen, ligt zelfs 4500 ton. Sommige van de kogels bevinden zich op een diepte van 150 tot 220 meter, maar in bijvoorbeeld het Meer van Neuchâtel liggen ze slechts zes tot zeven meter diep.

Munitie ontmantelen

Tien jaar geleden kwam Zwitserland ook al met plannen om de munitie uit de meren te halen. De toen voorgestelde ideeën bleken te veel risico's met zich mee te brengen voor de ecosystemen in de meren. Ook is het bergen van munitie niet zonder gevaar, omdat de munitie de laatste jaren in steeds slechtere staat is geraakt en het risico bestaat dat die ontploft.

Het bedrijf van Van Riel heeft een methode ontwikkeld waarbij niet alle munitie van de bodem wordt gehaald, maar de munitie wordt ontmanteld. Daarbij worden componenten verwijderd die milieubelastend zijn. "We willen dat systeem wereldwijd kunnen toepassen, maar als Zwitserland er een prijs voor uitschrijft, dan doen we daar graag aan mee."

Honderden Portugese brandweerlieden proberen op Madeira een snel groeiende bosbrand onder controle te krijgen. De brand woedt langs de zuidkust van het Portugese eiland, waar ook veel toeristen komen.

Hoge temperaturen, lage luchtvochtigheid en sterke wind bemoeilijken de bestrijding van het vuur:

Bijna tweehonderd brandweerlieden, ondersteund door 38 voertuigen, bestrijden de brand. Ook heeft Portugal bijna tachtig brandweerlieden van het vaste land naar Madeira gestuurd om te helpen. De Azoren stuurden zondag nog eens vijftien brandweerlieden naar Madeira.

Tot nu toe zijn er geen gewonden of dodelijke slachtoffers gemeld, maar uit voorzorg zijn 160 mensen geëvacueerd.

Blussen complex

De brand ontstond vorige week in een afgelegen deel van het eiland in de Atlantische Oceaan. Inmiddels bestaat de brand uit drie fronten, waardoor het gevecht tegen het vuur extra complex is.

Voor de gehele kustlijn van Madeira, een autonome regio van Portugal, geldt code oranje vanwege de hoge temperaturen. Dat is het op één na hoogste waarschuwingsniveau. De temperaturen kunnen op het eiland oplopen tot boven de 30 graden.

Ook bosbrand in Zuid-Frankrijk

Ook in de Zuid-Franse plaats Gigean, vlak bij Montpellier, woedt een forse brand. Volgens Franse media is zeker driehonderd hectare verbrand en zijn zo'n vijfhonderd brandweerlieden gemobiliseerd om de brand te bestrijden. Er zijn geen gewonden gemeld.

De zoektocht naar het jongetje van 8 dat gisteren in zee verdween bij de Maasvlakte is gestaakt. De hulpdiensten hebben geen hoop meer dat hij nog in leven is.

Morgen gaat de zoektocht verder, maar het gaat dan niet meer om een reddingsactie maar om een bergingsactie, zegt een woordvoerder van de Rotterdamse politie. "Het is ontzettend triest."

De hulpdiensten hebben vandaag een groter gebied doorzocht dan gisteren, met onder meer drones en helikopters. Vanwege het getij en de stroming was de kans klein dat de jongen zou worden gevonden in de buurt van de plek waar hij gisteren te water raakte.

De jongen verdween zaterdag rond 18.00 uur bij de Noordzeeboulevard. Die zoekactie werd na 2,5 uur gestaakt. Morgen gaan de hulpdiensten rond 08.00 uur weer het water op. Ook dan wordt een groot gebied doorzocht.

Opnieuw heeft het Oekraïense leger een belangrijke brug aangevallen in de Russische regio Koersk. De brug loopt over de rivier de Sejm, zo'n 15 kilometer van de grens, en is niet ver van de brug die afgelopen vrijdag werd getroffen. De Oekraïense commandant van de luchtmacht meldt de aanval op Telegram: "Weer een brug minder!"

Het is de tweede aanval op belangrijke verbindingswegen voor de Russen sinds Oekraïne de regio Koersk binnenviel, twee weken geleden. Met de kapotte bruggen over de rivier de Sejm wordt een Russische tegenaanval steeds moeilijker. Zowel Oekraïense als Russische autoriteiten bevestigen de tweede aanval.

De Oekraïense president Zelensky zegt dat de operatie in Koersk bedoeld is om een bufferzone in het gebied te creëren. "Het is in het algemeen nu onze primaire taak om ervoor te zorgen dat het Russische oorlogspotentieel zo veel mogelijk wordt vernietigd", zegt Zelensky. "Ook willen we tegenaanvallen uitvoeren. Daaronder valt onder meer het creëren van een bufferzone op het grondgebied van de agressor."

Het is voor het eerst sinds het begin van de inval in Koersk dat Zelensky een concrete uitspraak doet over het doel van de operatie. Eerder zei hij nog dat het doel van het offensief was om Oekraïense burgers in de grensregio Soemy te beschermen tegen aanhoudende beschietingen.

Twee weken geleden viel het Oekraïense leger met meerdere brigades Rusland binnen. Sindsdien zijn er geregeld berichten over nieuw geboekte terreinwinst, al zijn die berichten moeilijk te verifiëren.

Het Oekraïense offensief in de regio Koersk kwam voor de Russen onverwacht. Wat weten we tot nu toe?

De Vlaamse Vereniging voor Journalisten (VVJ) maakt zich zorgen naar aanleiding van de bedreigingen aan het adres van de adjunct-hoofdredacteur van het blad Humo. Matthias Vanderaspoilden is vanwege die bedreigingen naar de politie gestapt.

Vanderaspoilden krijgt de bedreigingen na een column van schrijver Herman Brusselmans. "Ik heb al veel scheldtirades over me heen gekregen sinds het verschijnen van de column, maar dit is anders", reageerde de adjunct-hoofdredacteur deze week. Daarmee doelt hij op een anoniem bericht via Instagram waarin ook zijn kind wordt bedreigd.

"We komen voor jou en je baby, Matthias. Inglourious Basterds-stijl. Jij, Brusselmans en iedereen om wie je geeft, moeten uitkijken, de Joden zijn overal, nazituig."

Anoniem getrol

Voor het eerst sinds de column bijna twee weken geleden werd gepubliceerd, reageert de VVJ op de ophef. De vereniging veroordeelt de bedreigingen. "Geen enkele publicatie rechtvaardigt doodsbedreigingen, al zeker niet ten aanzien van een kind wiens vader toevallig journalist is." De VVJ vindt het goed dat in het kader van de Gaza-oorlog het debat over de vrijheid van meningsuiting wordt gevoerd, maar dan wel op een beschaafde manier.

Tegelijk spreekt de Vlaamse journalistenbond zich uit tegen 'anoniem getrol' online. "Het leidt tot zelfcensuur en no-go zones in de berichtgeving." Daarom wordt, niet voor het eerst, gepleit voor de mogelijkheid om de online anonimiteit op te heffen, zodat iemand in de rechtbank verantwoordelijk kan worden gehouden voor zijn uitspraken.

Behalve tegen de bedreigingen verzet de VVJ zich ook tegen een mogelijke aangifte tegen uitgever DPG. Joodse organisaties willen die klacht indienen tegen Humo en de uitgever vanwege antisemitisme.

Puntig mes

De column van Brusselmans gaat over de situatie in Gaza. "Ik zie een beeld van een huilend en schreeuwend Palestijns jongetje dat helemaal buiten zinnen om z'n onder het puin liggende moeder roept, en ik beeld me in dat dat jongetje m'n eigen zoontje Roman is, en de moeder m'n eigen vriendin Lena, en ik word zo woedend dat ik iedere Jood die ik tegenkom een puntig mes los door de keel wil rammen."

Het stuk maakte veel los. Joodse organisaties reageerden woedend en de Nederlandse schrijver Arnon Grunberg stapte op als columnist bij het blad. Ook op sociale media wordt fel gereageerd.

Satire

Brusselmans verdedigde zich door te zeggen dat hij in de volgende zin schreef dat hij niet alle Joden over een kam scheert. Ook zegt hij in zijn column "een overdrachtelijk beeld" te hebben gebruikt en dat hij in zijn stuk niemand aanzet tot moord.

De hoofdredactie van Humo nam in eerste instantie geen afstand van de uitspraken van Brusselmans, omdat deze geschreven is als "satirische column en niet als onderdeel van een journalistiek artikel of interview". De Vlaamse ophef kreeg internationale aandacht en na klachten van Joodse organisaties werd de column enkele dagen later alsnog offline gehaald.

De humanitaire situatie in Jemen blijft verslechteren, staat in een rapport van VN-voedselwaakhond IPC. Acute ondervoeding neemt snel toe in gebieden die bestuurd worden door de regering. De situatie is het slechtst in gebieden langs de Rode Zee, aldus de Verenigde Naties.

In Jemen woedt sinds 2014 een bloedige burgeroorlog, waarbij de Houthi-rebellen de internationaal erkende regering uit de hoofdstad Sanaa wisten te verdrijven. In 2015 was er een interventie van een internationale coalitie, geleid door Saudi-Arabië.

De laatste jaren is er een patstelling ontstaan in de oorlog, waarna de humanitaire situatie drastisch is verslechterd. In tien jaar tijd zijn meer dan 150.000 mensen om het leven gekomen en verkeren miljoenen in hongersnood. De situatie in Jemen geldt als een van de zwaarste humanitaire crises ter wereld.

In het nieuwe rapport van het IPC staat dat de ondervoeding in Jemen het afgelopen jaar is toegenomen vanwege de verspreiding van ziektes als cholera en mazelen, het gebrek aan voedsel en drinkwater en de afname van welvaart in het algemeen.

Veel meer ondervoede jonge kinderen

Het aantal kinderen onder de 5 jaar dat lijdt aan ondervoeding is toegenomen met 34 procent ten opzichte van vorig jaar. Dat komt neer op zo'n 600.000 kinderen, onder wie 120.000 kinderen die ernstig ondervoed zijn. Daarnaast zijn er nog eens 223.000 zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven die acuut ondervoed zijn.

Het IPC hanteert vijf categorieën van voedselonzekerheid. Voor het eerst is in enkele gebieden in het zuidwesten van het land ook de ernstigste categorie, 'uiterst kritisch', vastgesteld. Ongeveer de helft van de bevolking van Jemen, oftewel zo'n 18,2 miljoen mensen, heeft dit jaar humanitaire hulp nodig, aldus de VN.

In het rapport staat niets over recente sterfgevallen als gevolg van de hongersnood. Ook is onduidelijk hoe de situatie is in de gebieden die onder controle staan van de Houthi's, omdat VN-waarnemers beperkt toegang hebben tot die regio's.

Correspondent Daisy Mohr bezocht Jemen in juni en zag daar hoe de cholera-epidemie om zich heen grijpt:

De politie heeft vannacht een einde gemaakt aan een illegale raveparty in Zeeland. Zo'n 200 mensen waren bij elkaar gekomen op het Kopje van Kanada, in de buurt van Terneuzen.

Gisteravond kreeg de politie signalen van een illegaal feest, maar het was nog onduidelijk waar dat zou zijn. Door het volgen van verkeersstromen konden agenten de locatie achterhalen.

Verplaatsen

Agenten kwamen rond 23.30 uur aan bij het Kopje van Kanada. De feestgangers waren niet van plan de muziek uit te zetten of weg te gaan, schrijft Omroep Zeeland. Toch lukte het agenten na ruim twee uur om het terrein leeg te krijgen.

Maar het feestgedruis verplaatste zich vervolgens naar een andere locatie. Aan het strand aan de Philipsdam, 70 kilometer verderop, wilden veel mensen doorgaan. Tientallen auto's, waarvan een aantal met Franse en Belgische kentekens, verplaatsten zich naar de nieuwe locatie, waar een podium werd opgebouwd.

Aggregaat

Dat ging lastig, want er was geen stroom of muziek. Agenten hadden het aggregaat dat daarvoor moest zorgen ingenomen toen ze vermoedden dat het feest op een andere plek zou doorgaan. Maar ook al was er geen muziek, weer weigerden bezoekers te vertrekken.

Uiteindelijk hebben agenten rond 04.00 uur het terrein ontruimd met behulp van politiehonden. Volgens de politie verliep dat rustig. Er is niemand aangehouden. De politie heeft wel namen en nummerborden genoteerd en doet nu verder onderzoek naar het illegale feest.

Er komt geen eind aan de rij mensen met rolkoffers en strandtassen in de haven van Cesme, een Turks kustplaatsje vlak bij Izmir. Veerboten varen hier meerdere keren per dag naar het Griekse eiland Chios. Gezinnen, stellen, vriendengroepen: allemaal wachten ze geduldig met paspoort en bootticket in de hand.

De overtocht duurt een half uur. Bij aankomst in de haven van Chios bewegen honderden mensen zich eerst langs het visumloket, daarna door de douane en de paspoortcontrole. Wachttijden lopen op tot twee uur, maar ze hebben het er allemaal voor over.

"We blijven meestal in Cesme in de zomer, maar dit jaar waren de prijzen zo hoog dat we zeiden: waarom gaan we niet naar Chios?", zegt studente Ada, die met haar moeder een week vakantie komt vieren. "Het is zo dichtbij en het is goedkoper. Vooral de visrestaurants, en de alcohol."

Ze zijn niet de enige Turken die in Griekenland vakantie vieren:

Door aanhoudende hoge inflatie laten veel Turkse vakantiegangers deze zomer hun geliefde Turkse Rivièra links liggen. De Griekse eilanden vlak bij de Turkse kust, met name Chios, Samos, Kos en Rhodos, zien een toename van Turkse gasten.

Een nieuwe visumregeling maakt het makkelijker. Normaal hebben Turken een lastig te krijgen Schengenvisum nodig. Maar Turkije en Griekenland spraken begin dit jaar met elkaar af dat Turkse burgers voor een aantal Griekse eilanden bij aankomst een vakantievisum kunnen kopen voor een week. Tot 2020 was dat ook mogelijk, maar in beperkte mate.

"We moesten de aanvraag online doen en het visum was klaar toen we aankwamen", aldus Ada. Voor het visum moest ze wel 60 euro betalen, maar ook daarmee verwacht ze minder geld uit te geven dan als ze in Turkije zou zijn gebleven.

Torenhoge inflatie

Door de coronapandemie en een onconventioneel rentebeleid zijn de economische problemen in Turkije de afgelopen jaren flink opgestapeld. Afgelopen mei was de inflatie 75 procent. In augustus is die iets lager met 61 procent. President Erdogan houdt een stevige grip op de Turkse Centrale Bank en jarenlang stond hij erop dat de rente laag moest worden gehouden. Dat heeft geleid tot die hoge inflatie.

Na de verkiezingen van vorig jaar is de weg naar herstel wel ingezet, onder leiding van een nieuwe minister van Financiën en een nieuwe centrale bankdirecteur die ervoor zorgden dat de rente toch omhoogging. Maar de inflatie terugdringen duurt lang. Men verwacht pas in 2025 verbetering.

'Het is treurig'

Terwijl het op Chios drukker is dan vorig jaar, is het aan de andere kant van het water, in Cesme, juist rustiger. "Je ziet dat het stiller is op straat, restaurants zitten amper vol, je kunt je auto makkelijk kwijt", zegt Mehmet, die in de buurt een vakantiehuis heeft. "Zo rustig is het nooit in het hoogseizoen."

Bij het lokale theehuis ziet een groep gepensioneerden het ook. "Het is triest", zegt een van hen. "We kunnen het ons in ons eigen land niet meer veroorloven om naar restaurants te gaan. Ik snap wel dat mensen naar Griekenland gaan. Maar het is wel treurig."

In het hoogseizoen is het gewoonlijk onmogelijk nog een hotelkamer te vinden, maar dit jaar kampen hotels met lege kamers. Van de veertig kamers staan er tien leeg in het boetiekhotel van Yakup Demir. "Ik heb het geluk dat ik vaste gasten heb die elk jaar terugkomen, maar andere hotels zitten nog niet voor de helft vol. Dit is een grote klap, want in het hoogseizoen moeten we genoeg verdienen voor het hele jaar."

Toerisme als levensader

Toerisme is een belangrijke motor voor de Turkse economie. De sector maakt zich nu grote zorgen. "Een inflatie van 75 procent betekent dat alles 75 procent duurder is, dus ondernemers moeten de prijzen wel verhogen", zegt Kivanc Meric van de vereniging voor reisorganisaties in Izmir. Zo verliest Turkije zijn concurrentiepositie ten opzichte van andere landen, zegt hij. "Turkije heeft een reputatie van goede kwaliteit voor betaalbare prijzen. Die raken we nu kwijt."

Vooral plekken die populair zijn bij Turken zelf, zoals Cesme en Bodrum, hebben het zwaar. Sommige hotels hebben hun prijzen nu toch verlaagd om meer mensen te trekken. "We maken geen winst deze zomer", zegt Meric. "Het enige waar we op hopen is dat we overleven tot volgend jaar. En dat er gauw wat verandert in het economische beleid."

Op plekken waar vooral buitenlandse toeristen komen, zoals Antalya, gaat het iets beter. Maar ondernemers zijn bang dat als de prijzen zo hoog blijven, volgend jaar ook buitenlandse toeristen zullen wegblijven.

Op de Griekse eilanden zien ze de Turkse gasten graag komen. "Ik verhuur appartementen en ik krijg alleen maar boekingen van Turken", zegt Stelios, een inwoner van Chios. "Ze zijn hartstikke vriendelijk. Ze eten calamari, drinken ouzo, ze genieten van de zomer. Ze zijn net als wij." Ook de eeuwige politieke strijd tussen Turkije en Griekenland verdwijnt als sneeuw voor de zon als Turken en Grieken elkaar ontmoeten, zegt hij. "Toerisme brengt mensen nader tot elkaar!"

Een 50-jarige Nederlandse toerist is gisteravond in Frankrijk verdronken in de buurt van Bordeaux. De man was de zee bij Grand Crohot ingegaan om zijn dochter te redden.

Franse media schrijven dat zijn dochter in de problemen kwam door een diepe zwinkuil, een gedeelte tussen zandbanken waar de stroming richting zee sterk kan zijn.

De dochter wist zelf het strand te bereiken, maar haar vader lukte dat niet. Andere zwemmers wisten hem uit de zee te halen. Hulpverleners reanimeerden hem, maar tevergeefs.

Er was tot 19.00 uur toezicht op het strand vanwege de sterke stroom, maar dit incident gebeurde toen de strandwacht al naar huis was.

Een 69-jarige man is gisteravond beroofd en urenlang gegijzeld in Eindhoven. Hij werd eerst overvallen door enkele mannen en vervolgens door hen meegenomen in zijn eigen auto, meldt de politie.

De man uit Gilze dacht gistermiddag via een datingsite een afspraak te hebben bij iemand thuis, in de Celebeslaan in Eindhoven. Maar voordat hij de woning kon betreden, werd hij overvallen en moest hij onder dwang zijn auto weer in, zegt een woordvoerder van de politie. Het is niet duidelijk of hij in de val is gelokt of toevallig slachtoffer werd van een beroving.

Range Rover Evoque

De daders en het slachtoffer reden in een grijze Range Rover Evoque vermoedelijk enkele uren door Eindhoven. Waar ze naartoe zijn gereden en of ze tussendoor ook zijn gestopt, is nog niet bekend. Om hoeveel mannen het precies gaat, is niet duidelijk. "Vermoedelijk heeft het slachtoffer iets over het hoofd gekregen, dus we weten het niet precies", vertelt de woordvoerder.

Na de urenlange rit werd het slachtoffer in Eindhoven achtergelaten in zijn auto en gingen de daders ervandoor. De daders hebben bij de overval iets buit gemaakt. Wat die buit precies is, zegt de politie niet.

De recherche doet onderzoek naar de beroving en de gijzeling, schrijft Omroep Brabant, en vraagt getuigen zich te melden.

Ze zegt te kunnen praten met engelen en dieren en over telepathische krachten te beschikken, de Noorse prinses Märtha Louise. Over twee weken trouwt ze met de Amerikaan Durek Verrett, een zelfbenoemd sjamaan die onder meer beweert kanker te kunnen genezen. De twee zijn een doorn in het oog van de Noorse regering, het koningshuis en de bevolking.

"Veel mensen in Noorwegen zijn vrij nuchter", vertelde historicus en publicist Kemal Rijken gisteravond in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. "En dit doet de populariteit van de monarchie geen goed. Die is de afgelopen jaren gezakt van 81 naar 73 procent van de bevolking die er tevreden mee is."

Het stel houdt al sinds het begin van hun relatie de gemoederen bezig. Zo gingen ze samen op een 'spirituele tournee', genaamd 'De prinses en de sjamaan', die leidde tot ophef. De prinses werd verweten haar titel commercieel te misbruiken. Märtha Louise krijgt geen geld van de overheid en moet haar eigen broek ophouden.

"En Durek Verrett verkocht, toen ze net verloofd waren, medaillons die mensen zouden genezen van corona", aldus Rijken. "Dat ging er niet in bij de gemiddelde Noor." De Noorse regering heeft toen ook afstand genomen van de prinses en haar verloofde, en andersom deed Märtha Louise twee jaar geleden ook afstand van al haar koninklijke taken.

Uniek nationaal systeem

Haar titel als prinses raakte ze daarmee echter niet kwijt. "En daarmee zie je dat ze zich op een hellend vlak begaf en nog begeeft", zegt Rijken. "En dan zie je dat het fout gaat en dat er discussie ontstaat over de monarchie. En dat is bijzonder voor een land als Noorwegen, waar de monarchie van oudsher juist enorm belangrijk is."

Märtha Louise is niet de troonopvolger, dat is haar broer, kroonprins Haakon. Naar verluidt zullen prinses Laurentien en prins Constantijn namens Nederland bij het huwelijk aanwezig zijn. Het feest duurt vier dagen, is privé en wordt gehouden in het mooie, vrij afgelegen Geirangerfjord.

Mishandeling

Het zijn geen gouden tijden voor het Noorse koningshuis. Vorige week werd de oudste zoon van Mette-Marit, de echtgenote van kroonprins Haakon, opgepakt vanwege een mogelijke mishandeling. In een appartement in Oslo zou hij een vrouw - vermoedelijk zijn vriendin - hebben toegetakeld. Ook zou hij veel schade hebben aangericht in het huis.

Prins Haakon is niet de vader van deze 27-jarige Marius Høiby. Mette-Marit kreeg hem uit een eerdere relatie. Hij zal worden voorgeleid en naar verwachting zal de rechtszaak veel rumoer veroorzaken.

Volgens Rijken is de Noorse monarchie kwetsbaar en kan die geen nieuwe discussie of schandalen gebruiken. Daarvoor is het koningshuis ook te klein.

"De Noorse koninklijke familie bestaat uit een handjevol mensen die de monarchie kunnen dragen, onder wie de hoogbejaarde maar nog steeds breed gerespecteerde koning Harald V en zijn vrouw koningin Sonja. Als zij wegvallen, blijven kroonprins Haakon en diens oudste dochter, erfprinses Ingrid-Alexandra, voorlopig over. Mette-Marit heeft namelijk een ernstige longziekte en hun tweede kind, prins Sverre-Magnus, moet volgens diens ouders een eigen carrière-pad kiezen."

Het Russische nucleaire staatsbedrijf Rosatom gebruikt een Nederlands dochterbedrijf om honderden miljoen aan winsten te verplaatsen, ook tijdens de oorlog met Oekraïne. Dat blijkt uit het onlangs gepubliceerde jaarverslag van het dochterbedrijf uit Amsterdam.

Via het staatsbedrijf komt een deel van die miljoenen in de staatskas van Rusland terecht. Daarmee profiteert Rusland ook tijdens de oorlog met Oekraïne van de Europese afhankelijkheid van de Russische uraniumsector. Vanwege die afhankelijkheid durven westerse overheden vooralsnog geen sancties op te leggen tegen Rosatom.

Rosatom is een belangrijke producent van uranium en kernenergie. Daarnaast speelt het staatsbedrijf een rol in de oorlog door de veroverde kerncentrale in Zaporizja te beheren. Via het Nederlandse dochterbedrijf Uranium One Coöperatief is het Russische staatsbedrijf actief in het winnen van de nucleaire grondstof in Kazachstan en Tanzania.

Russische staatskas

Vanuit die landen vloeien de opbrengsten naar Nederland, voordat ze doorgestuurd worden naar Rusland. In 2022 maakte het Nederlandse bedrijf 240,6 miljoen dollar (222 miljoen euro) winst. Tientallen miljoenen daarvan werden overgemaakt naar het moederbedrijf in Rusland.

De handel in uranium en andere activiteiten leveren ook de Russische staatskas een flinke som geld op elk jaar. Volgens het jaarverslag van het moederbedrijf droeg Rosatom in 2022 ruim 291 miljard roebel (3,1 miljard euro) af aan belastingen.

Ondanks die geldstroom richting de staatskas blijft Rosatom gevrijwaard van sancties vanuit Europa. De nucleaire sector in het Westen kan moeilijk zonder het bedrijf, dat met een marktaandeel van 35 procent de grootste leverancier van verrijkt uranium ter wereld is.

Recycling

"Rusland is een grote speler in de nucleaire sector", laat ook een woordvoerder van Urenco uit Almelo weten. Dat bedrijf is actief in de verrijking van uranium. "We zien een beweging van westerse bedrijven die niet meer zaken willen doen met Rusland, na de Russische inval in Oekraïne. Hierdoor is bijvoorbeeld de vraag naar uraniumverrijking bij Urenco toegenomen."

Maar het Russische deel van de keten helemaal vervangen lukt vooralsnog niet. Vooral bij de recycling van gebruikt uranium zijn de diensten van de Russen op dit moment de enige optie. Sinds 2022 wordt er in het Verenigd Koninkrijk gewerkt aan een fabriek die dat ook kan.

Een ander punt van afhankelijkheid zijn de oude sovjetcentrales in Tsjechië, Slowakije, Bulgarije, Hongarije en Finland. Deze VVER-kerncentrales werken traditioneel gezien met Russische brandstofstaven. Europese bedrijven zoeken nu ook daarvoor alternatieven. Twee maanden geleden kwamen in Bulgarije bijvoorbeeld de eerste westerse staven aan.

Maar uit onderzoek van de Noorse milieuorganisatie Bellona bleek wel dat de Europese import van nucleaire brandstof uit Rusland vorig jaar verdubbelde. Met name in Slowakije en Tsjechië werd aanzienlijk meer ingeslagen uit Rusland, mogelijk vooruitlopend op toekomstige sancties.

Toch sancties?

De Europese Unie heeft tot nu toe geen sancties opgelegd tegen Rosatom en aanverwante bedrijven. Die vrijbrief zorgt ervoor dat er ook in Nederland nog Russisch uranium terecht komt. Bijvoorbeeld bij Urenco. In februari verleende de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) nog meerdere vergunningen voor de import van gerecyclede Russische splijtstof met als bestemming Almelo.

Dat gebruikte uranium is afkomstig uit een Franse kernreactor. De Fransen sturen de stof naar Rusland en laten de gerecyclede materie vervolgens weer verrijken bij Urenco. Het bedrijf uit Almelo doet dus zelf geen directe zaken met Rusland.

In de Verenigde Staten klinkt de roep om sancties tegen de Russische nucleaire sector inmiddels steeds luider. Zeker nadat de Amerikaanse krant The Wall Street Journal vorig jaar een stuk publiceerde over de steeds actievere rol van Rosatom als leverancier voor het Russische leger.

In zowel het Republikeinse als Democratische kamp gaan nu stemmen op om toch ook Rosatom sancties op te leggen. Daarnaast voert de VS vanaf 2028 een importverbod op Russisch uranium in.

FlightAware meldt een datalek waarbij onder meer de namen, e-mailadressen, wachtwoorden, telefoonnummers en laatste vier cijfers van creditcardnummers van gebruikers zijn blootgesteld. FlightAware is de populairste dienst voor het volgen van vluchten van commerciële vliegtuigen.

Voor de vierde keer in een week tijd is een pand op het Waterlandplein in Amsterdam-Noord beschoten. Vannacht was opnieuw de vishandel doelwit, net als vorige week maandag.

De politie kreeg de melding van schoten op het plein iets na middernacht binnen. In het noodraam van de vishandel werden meerdere kogelgaten gevonden. Dat noodraam was neergezet tegen een eerder beschoten raam.

Eetcafé

Het was de vierde beschieting in korte tijd op het plein. Woensdag- en vrijdagnacht werd een naastgelegen eetcafé onder vuur genomen.

Locoburgemeester Van Buren had dat eetcafé al gesloten als gevolg van de beschietingen. De vishandel hoefde niet dicht, omdat de politie ervan uitging dat het bij die eerste beschieting om een vergissing ging en de schutter ook toen het eetcafé moest hebben, schrijft stadsomroep AT5.

Klanten van de Belgische internetprovider Telenet en dochteronderneming BASE klagen over problemen bij het gebruik van YouTube. Video's zouden niet of traag laden. De provider is een onderzoek gestart.

De zoektocht naar de 8-jarige jongen die gisteren bij de Maasvlakte vermist raakte in zee, is vanochtend hervat. Dat laat de politie weten. Samen met de kustwacht en de reddingsbrigade wordt naar de jongen gezocht.

Hij raakte gisteren rond 18.00 uur vermist bij de Noordzeeboulevard. De politie begon een grote zoekactie met onder meer een traumahelikopter, jetski's en een duikteam, schreef regionale omroep Rijnmond.

Bij zo'n zoektocht houdt de politie rekening met een "gouden uur", vertelt een woordvoerder. "Binnen dat uur ga je uit van een reddingsactie waarin je iemand moet vinden. Na dat uur is de kans klein dat iemand nog levend uit het water komt."

Rond 20.30 uur werd de zoektocht gestaakt. De stroming en het getij maakten het niet meer aannemelijk dat de jongen op dezelfde plek gevonden zou worden als waar hij vermist raakte, meldde de politie toen op X.

Vanochtend is de zoektocht hervat, wederom met drones en helikopters. "We zetten alles op alles om de jongen te vinden", aldus de woordvoerder.

Gisteravond raakte een andere jongen tegelijkertijd op dezelfde plek bij de Maasvlakte vermist. Hij werd snel gevonden en levend uit de zee gehaald.

Man vermist bij Scheveningen

In de zee bij Scheveningen raakte gisteravond ook een man vermist. Hij zou aan het begin van de avond het water in zijn gegaan en niet meer zijn teruggekomen. De politie startte een zoekactie die enkele uren duurde. Rond 22.30 werd de zoektocht gestopt.

Nu laat een politiewoordvoerder weten dat de man terecht is. "Hij is in goede gezondheid aangetroffen." Waar, wanneer en hoe laat dat precies was, kan de woordvoerder niet zeggen.

X zegt zijn activiteiten in Brazilië 'onmiddellijk' te staken. Een rechter van het Hooggerechtshof in het land zou gedreigd hebben om een juridische vertegenwoordiger van het bedrijf te arresteren als ze niet voldoen aan zijn 'censuurbevelen' om bepaalde accounts te verbannen.

De politie heeft gisteravond in 's-Heerenberg in Oost-Gelderland meerdere straten afgezet vanwege een car meeting. Op het illegale evenement op een industrieterrein kwamen honderden mensen af, schrijft regionale krant De Gelderlander. De straten werden afgezet om nieuwe bezoekers tegen te houden.

Bij een car meeting komen autoliefhebbers samen om hun, meestal gepimpte, auto's te showen en daar trucjes mee te doen. Het gaat soms om grote bijeenkomsten die ook publiek uit Duitsland trekken. Dat was ook in 's-Heerenberg het geval volgens de krant.

Het is niet bekend of er bekeuringen zijn uitgedeeld. Het evenement duurde tot diep in de nacht.

Zo zag de car meeting eruit: