NOS Nieuws - Algemeen

De topman van Telegram Pavel Doerov is afgelopen weekend in Frankrijk gearresteerd. Wat zegt de arrestatie over het chatplatform? Vijf vragen over Telegram.

Waarom is de Telegram-baas gearresteerd?

Nadat hij zaterdag landde met zijn privévliegtuig in de buurt van Parijs is de Russische techmiljardair Pavel Doerov, oprichter en topman van Telegram, gearresteerd. Tv-zender TF1 meldde het nieuws als eerste, president Macron en de politie bevestigden de aanhouding vandaag.

Doerov is onderwerp in een lopend onderzoek van de Franse cybercrime-eenheid en het nationale fraudebureau, meldt de politie aan persbureau Reuters. Volgens Macron is de aanhouding niet politiek gemotiveerd.

Telegram doet amper aan moderatie in groepchats op zijn platform, waardoor criminelen er vrij spel hebben. Ook staat het bedrijf erom bekend nauwelijks informatie te delen met justitie. De Franse justitie acht Telegram daardoor medeplichtig aan zaken als drugshandel, fraude, terrorisme en witwassen, aldus TF1. Telegram heeft laten weten dat Doerov niets te verbergen heeft en noemt de arrestatie "absurd".

Wat is het idee achter Telegram?

In 2006 richtten de broers Nikolai en Pavel Doerov Vkontakte op, de Russische variant van Facebook. De broers weigerden om informatie over gebruikers af te staan. Ook legden ze het verzoek van de Russische overheid om oppositiekanalen te sluiten naast zich neer. Ze raakten het bedrijf daarop kwijt aan zakenlieden die gelieerd zijn aan het Kremlin.

In 2013 richtte Pavel Doerov Telegram op. Deze chatapp belooft gebruikers dat zij volledig veilig en, desgewenst, anoniem met elkaar kunnen chatten. Dit moet gebruikers beschermen tegen kwaadwillende overheden die willen meelezen met online gesprekken.

Rusland was niet blij met de app en verbood 'm in 2018 officieel. Doerov was vier jaar eerder al met zijn bedrijf vertrokken naar Dubai.

Wie gebruikt Telegram?

Wereldwijd gebruiken 700 miljoen mensen de app. Die wordt onder meer veelvuldig gebruikt om informatie te delen over de oorlog in Oekraïne.

Maar er is ook kritiek op de app. Telegram biedt ook kanalen en groepchats aan waar wel 200.000 mensen aan kunnen deelnemen. Dit is niet alleen een plek om in alle vrijheid je mening te uiten; deze groepen zijn ook doelwit van nepnieuws.

Ook zijn er groepen die digitaal onderdak bieden aan criminelen. Er vindt van alles plaats wat niet door de beugel kan en daar staat vrijwel geen moderatie tegenover. Zo bestaan er groepen waarin criminelen wapens, drugs en illegale porno verhandelen.

NOS op 3 sprak eerder dit jaar met een dealer die handelt op Telegram, de chatapp waarop criminelen ongestoord hun gang kunnen gaan:

Wat doet Telegram er aan om misbruik tegen te gaan?

"De houding van Telegram is ons een doorn in het oog", zegt Bobby Markus, woordvoerder online criminaliteit van de Landelijke Politie. "9 van de 10 keer doet Telegram niets." De politie klopt regelmatig aan bij Telegram, maar volgens de politie wordt er vaak helemaal niet gereageerd. "Een enkele keer, bijvoorbeeld bij heel zwaar pornografisch materiaal, willen ze nog wel iets verwijderen."

Volgens Mariëlle Wijermars, universitair docent internetbestuur, komt dit beeld overeen met hoe er in de wereld van cybersecurity wordt gekeken naar Telegram. "Ze verstrekken vrijwel nooit informatie over gebruikers die in verband worden gebracht met misdrijven. Ze geven geen cijfers over hoe vaak ze verzoeken krijgen van de politie. Ook weten we niet hoe vaak ze aan die verzoeken gehoor geven. Dit in tegenstelling tot andere sociale media."

Is Telegram zo veilig als het zegt te zijn?

Behalve de ruimte voor criminele communicatie houdt Telegram zich ook niet aan zijn eigen privacy-belofte, zegt Mariëlle Wijersmans. "Telegram is minder veilig dan het graag wil uitstralen. Het wordt vaak als berichtenservice gezien, maar de groepen en kanalen zijn minder veilig."

Dat komt mede doordat Telegram-berichten niet standaard end-to-end versleuteld zijn. Daarbij is de communicatie volledig versleuteld, vanaf de afzender van een bericht tot de ontvanger. Andere berichtendiensten als WhatsApp en Signal hebben die functie wel standaard ingebouwd. Bij Telegram geldt dat enkel bij de functie 'geheime chats'.

Pavel Doerov draagt niet bij aan een veilig Telegram-imago, denkt Wijermans. "Hij is een behoorlijk mysterieus figuur en dat cultiveert hij ook. Enerzijds is hij een voorvechter van privacy. Dat kan een positief effect hebben. Zo geeft het mensen in Iran en Oekraïne een platform om online veilig berichten te sturen. Anderzijds staat hij ook voor een zeer extreme opvatting van de vrijheid van meningsuiting. Hij vindt dat de overheid niet mag ingrijpen en dat biedt natuurlijk ook ruimte aan criminelen."

De regering in Japan heeft de Chinese ambassadeur in Tokio op het matje geroepen omdat een Chinees verkenningsvliegtuig vandaag korte tijd het Japanse luchtruim heeft geschonden.

Een Chinees verkenningsvliegtuig van het type Y-9 cirkelde twee minuten boven Danjo Islands, een groepje kleine eilanden ten zuidwesten van Kyushu, een van de grootste eilanden van Japan.

De Japanse luchtmacht liet straaljagers opstijgen om het Chinese verkenningsvliegtuig te waarschuwen, waarna het toestel het luchtruim verliet.

Eerste keer geschonden

Volgens het Japanse ministerie van Defensie vloog het verkenningsvliegtuig door het luchtruim om militaire activiteiten te analyseren. Het is volgens het ministerie voor het eerst dat een Chinees militair toestel het Japanse luchtruim binnenvloog.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese ambassadeur Shi Yong in Tokio laten weten dat het de Chinese schending scherp veroordeelt. Ook eist het ministerie van China dat het maatregelen neemt om dergelijke luchtruimschendingen in de toekomst te voorkomen.

China heeft nog niet op het incident gereageerd.

Groeiende zorgen

Japanse defensiefunctionarissen maken zich al langere tijd zorgen over de groeiende samenwerking tussen de Chinese en Russische luchtmacht. Volgens de functionarissen neemt China een steeds assertievere houding aan in Japanse wateren en het luchtruim.

Dat heeft ertoe geleid dat de Japanse regering de verdediging in het zuidwesten aanzienlijk heeft versterkt.

Een vrouw die beweert dat in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk een 'satanistisch pedonetwerk' bestaat, moet stoppen met het delen van deze complottheorie. Dat heeft de rechtbank in Zutphen bepaald.

Sinds begin april 2023 deelt de oud-agent uit Doetinchem op sociale media berichten waarin ze uitlatingen van anderen over onder meer kindermoorden door een satanisch-pedofiel netwerk in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk herhaalt. Bewijs daarvoor is nooit geleverd.

Als de vrouw daar niet mee ophoudt, moet ze per keer dat ze de complottheorie verspreidt een bedrag van 5000 euro betalen, met een maximum van 400.000 euro.

Ze moet zestig dagen de cel in als dat bedrag bereikt wordt en ze zich nog steeds niet houdt aan het verbod. Ook heeft de rechter de vrouw verplicht eerdere uitingen over dit complot te verwijderen van sociale media.

8 augustus droeg de gemeente haar op te stoppen met het verspreiden van het complot en haar eerdere berichten hierover te verwijderen. Aan dit verzoek gaf ze geen gehoor. Ze is dit "in nog heftigere bewoordingen nog meer gaan doen", stelt de rechtbank vast.

Het complot

Verschillende complotdenkers, onder wie de vrouw uit Doetinchem, beweren dat in de gemeente een satanisch-pedofiel netwerk bestaat dat kinderen misbruikt en vermoordt. Bedenker van dit complot is Joost Knevel, die in het Zuid-Hollandse Bodegraven opgroeide. Hij beweerde dat hij in de jaren 80 slachtoffer was geworden van dit netwerk. Bewijs daarvoor is nooit geleverd.

Hij zei dat onder anderen RIVM-directeur Jaap van Dissel en een lokale huisarts hierbij betrokken waren. Complotdenkers Micha Kat en Wouter Raatgever zijn met dit verhaal aan de haal gegaan en besteedden hier op hun socialemediakanalen aandacht aan. Ze werden daarvoor veroordeeld. De RIVM-topman en de huisarts, maar ook Mark Rutte ontvingen doodsbedreigingen als gevolg van de beschuldigingen van de complotdenkers.

Hun onbewezen uitlatingen leidden er ook toe dat in 2020 graven van kinderen op een begraafplaats in Bodegraven werden overspoeld door bloemen, tot onvrede en verdriet van nabestaanden, bewoners en de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. De begraafplaats moest als gevolg van overlast worden beveiligd.

Voor het bestaan van dit satanisch-pedofiele netwerk bestaat geen enkel bewijs, oordeelt de rechtbank. Dit is in eerdere rechtszaken al meerdere keren vastgesteld. "Ook nu ontbreekt iedere feitelijke aanwijzing daarvoor." De rechter noemt de inhoud van de uitingen van de vrouw zeer bedreigend en beschadigend voor inwoners en medewerkers van de gemeente.

Complotdenkers bij zaak aanwezig

Bij de zitting vorige week waren veel sympathisanten aanwezig, onder wie Max van den Berg. Hij zat vijf maanden in de cel voor het bedreigen van Sigrid Kaag nadat hij met een brandende fakkel voor haar huis stond, terwijl hij complottheorieën vertelde.

Nieuwsuur maakte eerder onderstaande video over complottheorieën in Nederland.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt 135 miljoen euro nodig te hebben voor de bestrijding van mpox. De WHO bestempelde de opmars van een nieuwe variant van het mpox-virus begin deze maand als internationale noodsituatie.

De organisatie komt vandaag met een plan om het virus, eerder bekend als apenpokken, een halt toe te roepen. De WHO zegt dat internationaal een gecoördineerde aanpak nodig is om verspreiding tegen te gaan en levens te redden. Het gaat onder meer om het inzetten van extra medisch personeel in de Afrikaanse landen waar het virus om zich heen grijpt en het vaccineren van de bevolking daar.

Vandaag werd ook bekend dat Duitsland 100.000 doses van een mpox-vaccin doneert. De vaccins komen uit de voorraad van de strijdkrachten, zegt een regeringswoordvoerder.

Forse uitbraak in Congo

Het uitroepen van de noodsituatie volgde na een forse uitbraak in de Democratische Republiek Congo. Het virus is ook opgedoken in omliggende landen.

Afgelopen dinsdag meldde Congo de afgelopen week meer dan 1000 nieuwe mpox-gevallen. In hun laatste update over de uitbraak meldde de Afrikaanse volksgezondheidsorganisatie Africa CDC dat er dit jaar in twaalf Afrikaanse landen meer dan 21.300 vermoedelijke of bevestigde gevallen en 590 sterfgevallen zijn gemeld.

Ook in Nederland

Het virus werd voor het eerst bij mensen vastgesteld in 1970 in de Democratische Republiek Congo. Iedereen kan het mpox-virus krijgen: het komt voor bij bij jong en oud en voornamelijk in Afrikaanse landen.

In 2022 dook een mildere variant op in Europa - ook in Nederland. In het Westen is de ziekte zelden dodelijk.

De Nederlandse tak van Bristol heeft faillissement aangevraagd. Daarmee verdwijnt het winkelbedrijf na zo'n 60 jaar uit Nederland. Ongeveer 370 werknemers verliezen hun baan.

"Het is met pijn in het hart dat wij het faillissement moeten aanvragen voor Bristol BV", laat de Belgische topvrouw Elise Vanaudenhove weten. Maar onverwacht kwam het niet. Al sinds 2019 kampt het moederbedrijf in Vlaanderen met economische problemen. Dat er daarna een pandemie volgde en de energiekosten sterk stegen hielp niet.

'De laatste etappe'

Afgelopen maanden zakte het doek voor Bristol steeds wat verder. In België werd een overnamekandidaat gevonden voor de winkels daar. In Nederland lukte dat niet. In juni gooide het de deuren hier open voor koopjesjagers met een totale leegverkoop. Ook de inkomsten daarvan bleken niet genoeg om de schulden af te lossen.

En dus gaat de van oorsprong Nederlandse schoenenketen - die sinds 1991 in Belgische handen is - na ruim een halve eeuw definitief uit de winkelstraat verdwijnen.

Vanaudenhove: "Sinds duidelijk werd dat er voor Bristol geen toekomst meer is, hebben we er alles aan gedaan om het verhaal zo netjes mogelijk af te sluiten en vandaag is daar de laatste etappe van in Nederland."

In het Nijkerkernauw bij Zeewolde zijn mogelijk resten gevonden van een middeleeuws kasteel. De restanten zijn in beeld gebracht door een verslaggever van Omroep Flevoland, die maandenlang onderzoek deed naar het bouwwerk.

Kasteel Hulkenstein werd rond 1517 als verdedigingswerk gebouwd door Karel van Egmond, de hertog van Gelre. In de loop der jaren raakte het kasteel in de vergetelheid, en werd nooit teruggevonden.

Verslaggever Arend Dubbelboer wilde de resten van het kasteel vinden en deed onderzoek naar het bouwwerk. "Het natuurgebied bij Zeewolde, genaamd het Hulkesteinse Bos, is vernoemd naar het slot wat hier ooit zou hebben gestaan", zegt hij. "De grote vraag is alleen: waar is dat slot?"

Het kasteel lag destijds aan de Zuiderzee en is nog te vinden op oude kaarten: "Vermoedelijk ligt het nu aan wat de rand is van de vaargeul van het Nijkerkernauw." Dubbelboer vermoedt dat de resten van het slot ergens op de bodem van het meer liggen.

Baggerwerkzaamheden

Dat vermoeden werd eind jaren '80 sterker, toen in 1989 de vaargeul in het Nijkerkernauw werd uitgebaggerd. "Tijdens de werkzaamheden zijn toen enkele stenen gevonden", zegt Dubbelboer. Uit onderzoek werd duidelijk dat het ging om zogenoemde kloostermoppen, die werden gebruikt voor funderingen.

Het werk werd daarna stilgelegd en in 1992 werd de locatie onderzocht door archeologisch onderzoeksbureau RAAP. "Duikers gingen toen het water in en voelden een muur", vertelt Dubbelboer. Aan de hand van hun bevindingen maakten onderzoekers een ruwe schets van hoe de fundering eruit zou zien.

De locatie raakte daarna in de vergetelheid, tot het in 2007 nieuwe aandacht kreeg van een amateurarcheoloog, die de contouren van het slot dacht te zien op Google Earth. Er werd opnieuw in het water gezocht, maar er werd niets gevonden.

Nieuwe technologie

Dubbelboer hoopt nu, met nieuwe technologie, meer geluk te hebben. Dankzij onderzoek kon een locatie worden vastgesteld. Met een boot uitgerust met een sonar en twee duikers aan boord werd er op het water gezocht.

Na het scannen van het Nijkerkernauw kwamen drie plekken in beeld waar mogelijk restanten te vinden waren. Bij de eerste twee locaties werd niets gevonden. Op de derde locatie troffen de duikers muurresten aan.

"Ze nemen twee losse stenen mee naar boven. Ik hang over de reling van de boot om de twee rode bakstenen aan te pakken. Het slik zit om de stenen heen. Schelpjes zitten er nog aan vast. Ik realiseer me dat ik stenen van misschien 500 jaar oud vast heb", zegt Dubbelboer.

Bekijk hier de beelden van de duikactie:

De gevonden stenen en andere nieuwe gegevens zijn onderzocht door maritiem archeoloog Yftinus van Popta, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij heeft meerdere onderzoeken gedaan in Flevoland naar onder andere scheepswrakken en verdronken dorpen.

De recente gegevens zijn gecombineerd met onder andere de sonarbeelden die in de jaren 90 zijn gemaakt. "Ze matchen volledig met de waarnemingen van toen", zegt Van Popta. "Dat zijn de plekken waar we nu van uitgaan dat het muurresten zijn."

Uit de gegevens werden de contouren van een bouwwerk zichtbaar. Het gaat om fundamenten van een bouwwerk van circa twintig bij twintig meter groot. Daarnaast zijn nog enkele muurresten gevonden naast het hoofdbouwwerk van zo'n elf meter lang.

'Damwanden en leegpompen'

Duidelijk is dat er muurresten zijn gevonden, maar of het daadwerkelijk gaat om Kasteel Hulkenstein, is nog te vroeg om te zeggen. Als het aan Van Popta ligt, volgt groot onderzoek naar de resten.

"Ik zou er damwanden omheen slaan, de boel droogleggen en dan echt alles opgraven en documenteren", zegt hij. "Want je ziet nu muurresten, als je dieper in die vaste bodem gaat, dan ga je waarschijnlijk ook sporen terugvinden. Dus misschien wel afvalkuilen, mestkuilen, beerputten."

Van Popta hoopt dan ook dat verschillende partijen rond de tafel gaan zitten. De provincies Flevoland en Gelderland horen daar zeker bij, vindt hij. "Het hoort een beetje bij het cultureel erfgoed van beide provincies. We hebben een unieke vindplaats; een verdronken kasteel. Dat vind je bijna nergens."

De aankomend burgemeester van Rotterdam, Carola Schouten, kan haar borst nat maken, want Rotterdam is geen makkelijke stad om te besturen. Dat zeggen Rotterdammers zelf en zei ook vertrekkend burgemeester Aboutaleb gisteren tijdens zijn afscheid. Hoewel Schouten de stad goed kent, en er volgens de gemeenteraad ook goed past, is haar taak complex.

In deze podcast hoor je verschillende bekende en minder bekende Rotterdammers met hun boodschap aan de nieuwe burgemeester. En Eeva Liukku, hoofdredacteur van het Rotterdamse journalistieke platform Vers Beton, schetst hoe moeilijk het is voor de burgemeester om aan de verwachtingen te voldoen - deels door de altijd kritische houding van Rotterdammers, maar ook omdat de mogelijkheden van een burgemeester beperkt zijn.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: IJsbrand Terpstra en Lieke Loman

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

NOS Amerika Kiest: iedere week praten de correspondenten van Bureau Washington je bij over het laatste nieuws rond de presidentsverkiezingen.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft een bezoek gebracht aan Solingen, waar afgelopen vrijdag drie mensen werden doodgestoken tijdens een feest rond het 650-jarig bestaan van de stad. "Dit was terrorisme tegen ons allemaal", verklaarde hij naderhand.

Scholz sprak onder meer met medewerkers van de hulpdiensten. Hij zei op een persconferentie woedend te zijn over de aanslag en stelde strengere wapenwetgeving in het vooruitzicht. Ook pleitte hij voor het aanpakken van irreguliere immigratie. "We moeten alles doen om te zorgen dat degenen die niet in Duitsland kunnen en mogen blijven gerepatrieerd en teruggestuurd worden."

Ook legde Scholz een witte roos op de plek van de aanslag.

Politieke discussie

De verantwoordelijkheid voor de aanslag is opgeëist door terreurgroep IS en leidt in Duitsland tot politieke discussie over maatregelen om herhaling te voorkomen. Zo is opgeroepen tot een aanscherping van wapenwetten en pleitte oppositiekopstuk Friedrich Merz (CDU) ervoor geen vluchtelingen uit Afghanistan en Syrië meer op te nemen. "Het is genoeg geweest", schreef de christendemocraat.

De vermoedelijke dader van de mesaanval, waarbij ook meerdere mensen gewond raakten, heeft zichzelf aangegeven. Het gaat om een Syriër die woonde in een vluchtelingopvang. Hij meldde zich bij een politiepatrouille.

Hij zou volgens Die Welt worden overgedragen aan Bulgarije, omdat hij vanuit dat land naar Duitsland was gereisd.

Ook in Nederland wordt vandaag stilgestaan bij de gebeurtenissen in Solingen. Zo hangt op het stadhuis van Gouda de vlag halfstok. De stad is zustergemeente van Solingen en heeft ook een condoleanceboek geopend. De burgemeester van Gouda was op de avond van de aanslag ook in Solingen.

"Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden en iedereen die zich betrokken voelt. We leven intens mee", aldus het stadsbestuur.

Oktoberfest

De veiligheidsmaatregelen voor het wereldberoemde Oktoberfest in München worden aangescherpt na de aanslag. De controles worden nog strenger. Daardoor kunnen langere wachttijden ontstaan bij de ingangen. Veiligheid komt op de eerste plaats, aldus burgemeester Dieter Reiter.

Het Oktoberfest wordt het grootste volksfeest ter wereld genoemd en trekt elk jaar miljoenen gasten uit de hele wereld, ook uit Nederland. Dit jaar is het van 21 september tot 6 oktober.

Een groep internationale studenten gaat een 3D-scan maken van de plafondschildering in de Grote Kerk in Naarden. Ze hopen daarmee onder meer te kunnen achterhalen wie de schilderingen hebben gemaakt.

De Grote Kerk wordt ook wel de Sixtijnse Kapel van het Noorden genoemd, naar de beroemde kerk in Rome met fresco's van Michelangelo. Het plafondgewelf van de kerk in Naarden is volledig beschilderd met zestiende-eeuwse Bijbelse taferelen.

Sanne Frequin is universitair docent digitale kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht en begeleider van het project. "Ik denk dat we een stukje dichter bij wie het gemaakt heeft kunnen komen", vertelde ze in het NOS Radio 1 Journaal. "Of we het vraagstuk helemaal gaan oplossen weet ik niet, want dan zouden we ergens een handtekening moeten vinden en dat gaat niet gebeuren denk ik."

Al jaren zingt de naam van Jacob Cornelisz van Oostsanen rond, een schilder uit de zestiende eeuw die in Amsterdam woonde. "Van hem wordt gezegd dat hij in ieder geval een deel van het gewelf gemaakt zou kunnen hebben. En dat gaan we nu proberen uit te zoeken."

Volgens Frequin is het daarnaast vrijwel zeker dat het werk niet door één schilder is gemaakt. "Het is een interessant gewelf omdat er gebruik is gemaakt van veel voorbeelden. Er is gekopieerd uit stukjes van prenten. We denken ook zeker dat er meerdere mensen uit een atelier aan het plafondgewelf hebben meegewerkt."

Restauratie

De studenten mogen hun gang gaan in de kerk voorafgaand aan een grootschalige restauratie. "Het wordt nu mogelijk om zulke grote oppervlakten op zulk detail vast te leggen. En we willen dus ook uitzoeken hoe we de restaurateurs kunnen helpen."

Bijvoorbeeld door ingrepen die zij willen uitproberen digitaal te laten zien. "Het grote voordeel is dat we dingen kunnen uitproberen die we niet met het echte gewelf kunnen testen. Want dan moet het natuurlijk in één keer lukken."

Het gaat om 700 vierkante meter aan beschilderde planken en onderliggende beschilderde balken. De restauratie na het onderzoek met de scan zal 2,5 jaar in beslag nemen en kost ruim twee miljoen euro.

De informatie van de scan is ook nuttig voor de toekomst, zegt Frequin. "Denk aan klimaatverandering, want wat voor invloed heeft bijvoorbeeld droogte op zo'n schildering? Dat kun je in de loop der jaren hiermee in kaart brengen."

Een grote zoekactie naar een zwemmer die sinds gisteravond in Scheveningen wordt vermist, is stopgezet. Wel wordt vandaag langs de kust en op zee nog extra gesurveilleerd, zegt de brandweer.

Hulpdiensten werden gisteravond rond 20.15 uur gealarmeerd over zwemmers in nood bij het Zuidelijk Havenhoofd in Scheveningen. Drie zwemmers konden uit zee worden gered en werden naar het ziekenhuis gebracht. Naar een vierde zwemmer werd lange tijd gezocht, maar de zoekactie werd gestaakt omdat het te donker werd. Het gaat om een Britse vrouw van 19 jaar.

Extra surveillance

Vandaag heeft de zoektocht een andere vorm gekregen: meer gericht op het vinden van het lichaam van de zwemmer. "Het is niet zo dat we helemaal stoppen met zoeken, want er is nog steeds sprake van een vermissing", zegt een woordvoerder van de brandweer. "Er worden vandaag alleen geen grote zoekacties opgezet."

Daarom is er nu geen grootschalige inzet van bijvoorbeeld boten en helikopters, zoals gisteravond wel het geval was. "De reddingsbrigade houdt tijdens hun reguliere werk op zee en op de stranden de ogen extra open", zegt de woordvoerder. Ook een vliegtuig van de kustwacht surveilleert extra boven de zee bij Scheveningen.

De brandweer laat aan Omroep West weten dat er zo nodig weer wordt opgeschaald. "Dat zal in de eerste plaats door de politie worden gedaan, waarbij de brandweer assisteert waar nodig."

In het noordoosten van Sudan zijn twintig dorpen verwoest als gevolg van een dambreuk na zware regenval. 50.000 mensen zijn dakloos geworden, meldt de VN. Er zijn zeker dertig mensen omgekomen, gevreesd wordt dat dat aantal nog sterk zal oplopen.

In de deelstaat Rode Zee, die grenst aan de gelijknamige zee, zijn huizen in de buurt van de Arbaat-dam onder water gelopen. Het stuwmeer bij de dam voorzag de bevolking van drinkwater. Hulpdiensten zijn naar het gebied gestuurd om mensen te redden die naar hoger gelegen gebieden zijn gevlucht en daar vastzitten.

Door de burgeroorlog in Sudan is de informatie uit het rampgebied nog schaars. Er zijn nauwelijks hulpverleners of journalisten in het land, omdat het te gevaarlijk is om er te werken.

Tien miljoen mensen op de vlucht

De dam ligt op 40 kilometer ten noorden van Port Sudan, een kuststad waar veel topfunctionarissen naartoe zijn gevlucht nadat in april 2023 een burgeroorlog was uitgebroken tussen het regeringsleger en de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF).

Door de oorlog is de civiele infrastructuur verwoest, net als het toch al gebrekkige zorgsysteem. Naar schatting tienduizenden mensen zijn omgekomen en ruim tien miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen voor het geweld. Meer dan de helft van de bevolking van ruim 25 miljoen mensen heeft dringend humanitaire hulp nodig.

De bevolking wordt verder bedreigd door een cholera-uitbraak, die wordt aangewakkerd door overstromingen en slechte sanitaire voorzieningen. Op 12 augustus stelde de Wereldgezondheidsorganisatie de uitbraak vast. Sindsdien steeg het aantal besmettingen naar 650 en het aantal sterfgevallen naar 28, verdeeld over vijf staten.

Voedselhulp

Vorige week kwamen voor het eerst sinds februari hulpgoederen de staat Darfur binnen, via het westelijke buurland Tsjaad. Lang werd de grens dichtgehouden door het regeringsleger, omdat de RSF-militie het grootste deel van Darfur in handen heeft. De regering zegt de grensovergang drie maanden open te houden om meer voedselhulp het land in te krijgen.

Uit een rapport van een internationale organisatie bleek onlangs dat zo'n 500.000 bewoners van vluchtelingenkamp Zamzam in het noorden van Darfur honger lijden.

Onze correspondent sprak vorig jaar in een vluchtelingenkamp met mensen uit Darfur, die vertelden over de verschrikkingen daar:

In Den Haag zijn vannacht vlak na elkaar twee explosieven afgegaan. De eerste explosie was bij een woning in de wijk Moerwijk. Enkele minuten later volgde een tweede ontploffing bij een schoonheidssalon in de buurt.

Het eerste incident was rond 03.00 uur bij een portiekwoning aan de Reviusstraat. Daar sneuvelden meerdere ramen en raakte een deur beschadigd, meldt Omroep West. Enkele bewoners zijn door de hulpdiensten nagekeken omdat ze rook hadden ingeademd.

Niet veel later was er een explosie bij een schoonheidssalon aan de nabijgelegen Lau Mazirellaan. Volgens de omroep raakten de voordeur en de gevel van het pand zwaar beschadigd. Ook de ramen ernaast zijn gesneuveld.

De politie doet onderzoek naar de explosies en bekijkt ook of er een verband is. Er is nog niemand aangehouden.

Het Italiaanse Openbaar Ministerie doet onderzoek naar de rol die de kapitein heeft gespeeld bij de ramp met het superjacht Bayesian, dat vorige week zonk voor de kust van Sicilië. Dat melden Italiaanse media. Zeven opvarenden kwamen om het leven toen het schip in zwaar weer terechtkwam en omsloeg.

De 51-jarige Nieuw-Zeelandse kapitein James Cutfield was de gezagvoerder en was daarmee verantwoordelijk voor de veiligheid aan boord. Hij en veertien anderen overleefden het ongeval.

De Italiaanse justitie onderzoekt of hem meervoudige doodslag en het veroorzaken van schipbreuk door nalatigheid ten laste kunnen worden gelegd.

Veel vragen

Een week na de ramp zijn er nog veel vragen over hoe het zo mis kon gaan. Zo is het de vraag waarom vijftien opvarenden op tijd een reddingsvest wisten te grijpen, terwijl zeven anderen - allen passagiers - te laat waren. Mogelijk lagen ze te slapen, wat de vraag oproept waarom bemanningsleden hen niet hebben gewaarschuwd.

Volgens aanklagers komt dat mogelijk doordat de ramp zich snel voltrok. Dat het schip in de problemen kwam, zou het gevolg kunnen zijn van een valwind - een plaatselijke, krachtige wind die tijdens zware onweersbuien neerdaalt en snel veel schade kan veroorzaken. Aanvankelijk ging men ervan uit dat het jacht was getroffen door een waterhoos.

Een andere vraag is waarom kapitein Cutfield en de bemanning niet waren voorbereid op de storm. Cutfield verklaarde volgens de Italiaanse krant Corriere della Sera tegen de politie dat hij zich geen zorgen maakte over het weer, omdat er geen stormwaarschuwing was afgegeven.

Ook is onduidelijk hoe het jacht kon zinken, aangezien het was ontworpen op het weerstaan van extreme weersomstandigheden. De baas van het bedrijf dat het superjacht heeft ontworpen wees met de beschuldigende vinger naar de bemanning, die volgens hem niet "in staat van paraatheid" was. De passagiers hadden niet in hun hutten mogen verblijven, maar op een centrale verzamelplaats moeten zijn, zo stelt hij.

Techmiljardair

De eigenaar van het 56 meter lange superjacht, de Britse techmiljardair Mike Lynch (59), had familie, vrienden en collega's uitgenodigd voor een vakantie op het superjacht. Hij vierde daarmee dat hij was vrijgesproken in een jarenlange fraudezaak in de Verenigde Staten.

Lynch kwam om het leven, net als zijn 18-jarige dochter. Zijn vrouw, tevens de moeder van zijn dochter, overleefde het wel. Inmiddels zijn de lichamen van alle zeven slachtoffers geborgen. Ze waren in het scheepswrak naar de zeebodem gezonken.

Jarenlang was het nauwelijks een onderwerp bij de VVD, maar nu willen de liberalen dat er toch iets gedaan wordt tegen het stijgende aantal arbeidsmigranten dat in Nederland werkt. "Wij willen niet naar nul: we hebben werknemers uit andere landen hard nodig. Maar het moeten er wel minder worden dan nu", zegt Kamerlid Thierry Aartsen in het AD.

Aartsen schreef een 'visiestuk' dat inmiddels door zijn fractiegenoten is omarmd. Tot nu toe zag de VVD als ondernemerspartij vooral de aantrekkelijke kanten van arbeidsmigratie; goedkope arbeidskrachten die werk doen waar veel Nederlanders hun neus voor ophalen. Maar werkbezoeken aan allerlei sectoren hebben Aartsen tot een ander inzicht gebracht, lichtte hij vanochtend toe in het NOS Radio 1 Journaal.

"Toptalenten, zoals bij technologiebedrijven als ASML, die willen we juist behouden. Die hebben we keihard nodig, die leveren een enorme bijdrage aan de economie. Maar laagbetaalde mensen in de kassen, slachthuizen en distributiecentra, daar willen we kijken of het een tandje minder kan."

Het grote aantal arbeidsmigranten, vooral uit Oost-Europa, veroorzaakt allerlei problemen, vindt Aartsen. "Overbewoning, maatschappelijke problemen, overlast. De arbeidsmigratie is de afgelopen jaren verviervoudigd. Dat is gewoon te veel." Volgens het CBS werken er inmiddels meer dan 1,2 miljoen buitenlanders in Nederland. Ongeveer een kwart miljoen is hoogopgeleid, oftewel kennismigrant.

Alternatief: robots

De VVD wil het vooral aantrekkelijker maken voor werkgevers om in plaats van voor arbeidsmigranten te kiezen voor innovatie en mechanisatie. "Laat de tomaten door een robot plukken. Die kan ook 's nachts werken en heeft veel minder vaak last van zijn rug."

Om die robotisering in te zetten wil Aartsen subsidies en belastingvoordelen aan bedrijven geven. Als dat onvoldoende resultaat heeft "moet op een gegeven moment ook gekeken worden of er andere middelen zijn om te sturen op minder arbeidsmigranten", staat in zijn stuk. Hij denkt dan aan het verhogen van de premies die werkgevers met veel arbeidsmigranten betalen over het loon van hun werknemers. Daardoor wordt het duurder om ze in dienst te nemen.

Ook de vaak erbarmelijke huisvesting van arbeidsmigranten moet worden aangepakt, vindt de VVD nu. Werkgevers moeten, samen met de gemeenten, verantwoordelijk worden voor fatsoenlijke huisvesting. Dat moet dan bij voorkeur in aparte woonvormen zoals flexwoningen en buiten de reguliere woonwijken. Gewone huizen moeten in eerste instantie naar starters en gezinnen gaan.

Gemeenten werken nu niet altijd mee aan huisvesting voor arbeidsmigranten. In het Westland, waar veel Oost-Europeanen in de kassen werken, is nauwelijks woonruimte voor hen gecreëerd. De meesten wonen op kamers in de arme wijken van Den Haag en Rotterdam. Als het aan de VVD ligt komt er een einde aan deze houding van gemeenten.

Belastingvoordeel expats herstellen

Tegelijkertijd wil de partij het juist makkelijker maken voor werkgevers om kennismigranten naar Nederland te halen. De zogeheten expatregeling, waardoor kennismigranten een groot deel van hun loon belastingvrij kunnen krijgen, moet niet afgebouwd worden zoals de bedoeling is.

Ook moet er een regeling komen voor vakkrachten van buiten de EU. Die moet dan gaan gelden voor sectoren waar het tekort aan personeel zo groot is, dat het tot maatschappelijke ontwrichting leidt. Als voorbeeld noemt de VVD de uitbreiding van het elektriciteitsnet.

Aartsen zei in het NOS Radio 1 Journaal dat hij zijn nieuwe koers gisteravond gedeeld heeft met de coalitiegenoten, maar dat hij niet van tevoren met hen heeft overlegd. "Het is een extraparlementaire coalitie. Dus we mogen zeker ons eigen VVD-geluid laten horen."

'Stelt weinig voor'

Andere partijen vinden de koersverandering van de VVD, om uiteenlopende redenen, weinig voorstellen. D66 had verwacht dat de VVD hardere keuzes zou maken, bijvoorbeeld door in te zetten op minder slachterijen en distributiecentra waar de arbeidsmigranten werken.

Bij NSC, dat al langer pleit voor het inperken van arbeidsmigratie, zegt Kamerlid Van Oostenbruggen: "Fijn dat de VVD eindelijk inziet waarom arbeidsmigratie beperkt moet worden." In het hoofdlijnenakkoord zijn er al afspraken gemaakt over grip krijgen op arbeidsmigratie en dat was niet dankzij de VVD, klinkt het in de coalitie.

Rusland heeft een grote luchtaanval uitgevoerd op Oekraïne, waarbij tot nu toe volgens Oekraïense autoriteiten in ieder geval vijf mensen zijn omgekomen. Ook raakten tientallen mensen gewond. De online krant de Kyiv Independent spreekt van dertig gewonden.

In regio's door het hele land zijn explosies gemeld door drones en raketten. De aanval lijkt de grootste in weken te zijn. Volgens de Oekraïense premier Sjmyhal zijn vijftien regio's getroffen door de Russische raket- en drone-aanvallen, meer dan de helft van de Oekraïense regio's.

Het lijkt erop dat de aanval was gericht op de energie-infrastructuur. Ook in Kyiv waren explosies te horen. In sommige delen van de hoofdstad is de stroom uitgevallen. Ook kwam er enige tijd geen water meer uit de kraan, maar dat is inmiddels opgelost, zegt de burgemeester.

Rusland bevestigt de aanval, die rond middernacht begon. Het Russische ministerie van Defensie zegt hogeprecisiewapens te hebben gebruikt om belangrijke energie-infrastructuur in Oekraïne aan te vallen, meldt het Russische persbureau Interfax. Ook zegt het ministerie dat twee vliegvelden waar westerse wapens lagen zijn geraakt, net als gascompressorstations in drie regio's.

'100 drones'

De Oekraïense president Zelensky zegt dat Rusland ruim 100 raketten en ongeveer 100 drones heeft gebruikt bij de aanval. "Er is veel schade in de energiesector", schrijft hij op Telegram. Ook roept hij zijn bondgenoten op zich te houden aan overeenkomsten over de levering van luchtafweersystemen en raketten.

Verder vindt hij dat Oekraïne en zijn partners een gezamenlijke luchtverdedigingsovereenkomst moeten sluiten om Russische drones en raketten neer te halen.

"Eigenlijk alle grote steden zijn getroffen", zegt journalist Michiel Driebergen vanuit Charkiv in het NOS Radio 1 Journaal. "Ook de gasinfrastructuur in het uiterste westen van Oekraïne is geraakt. Dat is meer dan 1500 kilometer van Rusland."

In Loetsk, een stad in het noordwesten, zou een appartementencomplex zijn beschadigd door de luchtaanvallen. Daar kwam iemand om het leven. Een ander slachtoffer viel in de regio Dnipro. Daar braken meerdere branden uit. Ook in de zuidoostelijke regio Zaporizja viel een dode.

Op sociale media zijn beelden te zien van Oekraïners die schuilen in metrostations, onder meer van deze Oekraïense krant:

De Oekraïense energieproducent DTEK zegt dat er nu gebruik wordt gemaakt van noodstroom en dat medewerkers in het hele land hard aan het werk zijn om de stroom weer aan te krijgen.

Winter

"Het is voor het eerst in weken dat er weer zo grootschalig wordt aangevallen", zegt Driebergen. "Je moet je voorstellen: ongeveer 80 procent van de elektriciteitsvoorziening in Oekraïne is al verwoest door Rusland de afgelopen maanden. In het voorjaar waren er veel van dit soort aanvallen. Maar het lijkt erop dat Rusland de laatste restjes van wat nog werkt in Oekraïne ook kapot wil schieten."

Het platleggen van die infrastructuur is nu nog niet zo'n ramp, want in de zomer hebben mensen nog geen verwarming nodig en is het nog lang licht. "Maar in de winter is het echt een groot probleem", zegt hij. "Die wordt vermoedelijk heel erg zwaar."

De beheerder van het hoogspanningsnet, Tennet, sluit vandaag het eerste energiecontract af waarbij een grootverbruiker niet altijd elektriciteit kan afnemen of leveren. Het gaat om Giga Storage, dat een grote batterij gaat bouwen in Delfzijl.

In het contract staat dat het bedrijf 85 procent van de tijd gebruik kan maken van de hoogspanningsaansluiting. Door genoegen te nemen met een beperkte leveringszekerheid worden de transportkosten van het bedrijf gehalveerd en komt het niet op de wachtlijst te staan.

Op dit moment staan er in Nederland in totaal zo'n 9500 bedrijven op de wachtlijst voor een nieuwe of een zwaardere elektriciteitsaansluiting. Nog eens 10.000 bedrijven wachten op een aansluiting om stroom te kunnen leveren. De capaciteitsproblemen op het stroomnet zijn er niet de hele dag, maar beperken zich tot piekmomenten.

Door bedrijven te verleiden om mee te bewegen met vraag en aanbod van duurzame elektriciteit, probeert Tennet de problemen op die piekmomenten op te lossen. De wachtlijsten voor bedrijven om aangesloten te worden op het net kunnen dan verminderd worden. Als tegemoetkoming betalen de bedrijven die zo'n contract afsluiten de helft minder voor het gebruik van het hoogspanningsnet. Dat kan voor grote afnemers miljoenen euro's per jaar schelen.

Meer weten over de problemen op het stroomnet? In de video leggen we uit wat er speelt:

Het contract met Giga Storage leidt er ook toe dat Tennet snel een extra buffer krijgt voor problemen op het hoogspanningsnet. De exploitant van grote batterijen slaat overtollige elektriciteit uit zon en wind op en levert die terug aan het net als er een tekort is.

Over een paar jaar komt meer dan 70 procent van de elektriciteit in Nederland uit zon en wind. Energiebedrijven en netbeheerders moeten ervoor zorgen dat dan niet overal het licht uitgaat op de momenten dat er even geen zon en wind is.

Nederland is gewend aan een heel hoge leveringszekerheid voor elektriciteit. Vanwege de toename van het gebruik van (duurzame) elektriciteit wordt het heel duur om vast te houden aan een leveringsgarantie van bijna 100 procent op piekmomenten. De netbeheerders zouden dan overal een soort 'zesbaans-elektriciteitssnelwegen' moeten aanleggen om 'file in de spits' te voorkomen.

Toezichthouder ACM heeft de nieuwe contractvorm van Tennet mogelijk gemaakt door toe te staan dat netbeheerders tijdsduurgebonden en tijdsgebonden contracten afsluiten. Ook mogen netbeheerders gaan kijken naar de maatschappelijke noodzaak van een elektriciteitsaansluiting. Dat moet voorkomen dat bijvoorbeeld scholen en ziekenhuizen achteraan moeten sluiten bij de wachtlijst voor elektriciteitsaansluitingen.

Of de nieuwe contractvorm van Tennet de problemen op het elektriciteitsnet gaat oplossen, is de vraag. Het is voor een batterij-exploitant die draait op het meebewegen met vraag en aanbod van duurzame elektriciteit een goede oplossing. Maar voor fabrieken die volcontinu productie leveren wordt het een stuk ingewikkelder. Tot nu toe waren de pogingen om bedrijven minder te laten produceren tijdens piekmomenten nog niet erg succesvol.

Taxidienstenbedrijf Uber krijgt van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) een boete van 290 miljoen euro. Dat is de hoogste boete die de privacywaakhond ooit heeft opgelegd. Het bedrijf, dat zijn Europese hoofdkantoor in Nederland heeft, krijgt die boete omdat het gegevens van Europese taxichauffeurs doorgaf aan de Verenigde Staten zonder daarbij de privacyregels te volgen.

AP spreekt van "een ernstige overtreding". Het bedrijf verzamelde onder meer locatiegegevens, foto's, betaalgegevens en identiteitsbewijzen. In sommige gevallen zijn volgens AP ook strafrechtelijke en medische gegevens van chauffeurs verzameld.

Uber heeft die informatie ruim twee jaar lang doorgestuurd naar het Amerikaanse hoofdkantoor van het bedrijf, zonder daarbij de persoonsgegevens voldoende te beschermen. Uber heeft eind vorig jaar maatregelen genomen, waardoor de regels niet meer worden overtreden.

'Onterecht'

Het bedrijf laat in een persverklaring weten dat het in beroep gaat tegen de boete, desnoods bij de rechter. Uber noemt de boete onjuist, onterecht en onrechtvaardig. Volgens Uber was er onduidelijkheid over de privacyregels, maar heeft het bedrijf zich er toch aan gehouden.

Een woordvoerder van Uber licht aan de NOS toe dat ze ook zelf contact hebben opgenomen met de AP over de onduidelijkheid rondom de privacyregels. Toen heeft de waakhond volgens Uber niet gezegd dat het bedrijf de regels overtrad.

Franse chauffeurs

Het onderzoek begon nadat meer dan 170 Franse chauffeurs een klacht hadden ingediend bij een Franse mensenrechtenorganisatie, die vervolgens weer melding maakte bij de Franse evenknie van de Autoriteit Persoonsgegevens. De melding werd vervolgens doorgegeven aan de Nederlandse AP, omdat het Europese hoofdkantoor in Amsterdam staat.

Het bedrag is bepaald aan de hand van de standaardregel dat een boete maximaal 4 procent van de wereldwijde jaaromzet van een bedrijf mag zijn. De AP heeft de maximale boete nu niet opgelegd. Er is gekozen voor een percentage van iets minder dan 1. Uber had vorig jaar een omzet van 34,5 miljard euro.

Geen zekerheid

De voorzitter van AP, Aleid Wolfsen, zegt dat het niet duidelijk is of de gegevens ook misbruikt zijn. "We kunnen die zekerheid niet geven. Er is geen toezichthouder in Amerika, dus dat weten we niet. Dat maakt het ook zo onbehaaglijk voor de chauffeurs", zegt Wolfsen.

Vakbond FNV begrijpt de zorgen van de AP en is blij met de boete. "Een bedrijf als dit trekt zich nergens wat van aan. Hopelijk schrikken ze hier wel van", zegt Amrit Sewgobind, bestuurder van FNV Flex.

Derde boete

De vorige hoogste boete van de AP was ook al voor Uber. Toen ging het om een bedrag van 10 miljoen euro. Die boete werd opgelegd omdat het bedrijf jarenlang te weinig openheid gaf over hoelang gegevens van Europese chauffeurs bewaard werden. Ook tegen die boete is het bedrijf in beroep gegaan.

De AP beboette Uber ook al in 2018, toen met 600.000 euro. Die boete kreeg het bedrijf omdat een datalek te laat werd gemeld.

Politiebonden hebben opnieuw een actie aangekondigd bij een eredivisiewedstrijd. Dit keer gaat het om de klassieker tussen Feyenoord en Ajax, komende zondag in De Kuip in Rotterdam. Bij die wedstrijd zal geen politie aanwezig zijn.

Bij het duel zijn overigens alleen fans van de thuisclub in het stadion: vanwege incidenten in het verleden is uitpubliek al jaren niet welkom bij wedstrijden tussen Ajax en Feyenoord. Dat dat echter geen garantie is voor een rustig verloop bleek vorig jaar bij Ajax-Feyenoord in Amsterdam. Toen braken rellen uit nadat de wedstrijd was gestaakt vanwege vuurwerk op het veld.

Vroegpensioen

De politie voert al maanden actie voor een betere vroegpensioenregeling. Die acties gaan door, omdat de regering volgens het Landelijk Actiecentrum Politieacties geen signalen geeft dat er wordt gewerkt aan "een fatsoenlijk vroegpensioen".

Tijdens Feyenoord-Ajax, zondagmiddag, wordt een vakbondsbijeenkomst georganiseerd waar politiemensen heen kunnen. Voor operationele werkzaamheden bij De Kuip zijn zij "niet beschikbaar", aldus het LAC.

De politieacties startten in mei met het uitschrijven van minder bekeuringen, het sluiten van politiebureaus voor publiek en lawaaiacties met sirenes. Deze maand werden vervolgens eredivisiewedstrijden aangegrepen om actie te voeren.

Drie jaar eerder stoppen

GroenLinks-PvdA en SP pleitten vorige week voor het behoud van de huidige Regeling Vervroegd Uittreden (RVU) voor mensen met een zwaar beroep, die in 2025 afloopt. Minister Van Hijum van Sociale Zaken zei daarop dat hij "absoluut het belang van dit onderwerp" zag, maar waarschuwde ook direct voor de financiële consequenties.

De politiebonden hameren op betere afspraken. In de oude regeling kunnen agenten weliswaar drie jaar eerder stoppen, maar vaak moeten ze hun inkomen dan met spaargeld aanvullen. Bovendien is er gedurende die jaren ook geen pensioenopbouw meer, terwijl de laatste jaren daarin juist zwaar meewegen.

De aflopende RVU geldt ook in andere sectoren waarin zware beroepen voorkomen. In de schoonmaak, het openbaar vervoer en de metaalsector worden acties voorbereid voor begin september.

Rellen

De eredivisiewedstrijden waarbij eerder actie werd gevoerd, waren geen risicowedstrijden. Burgemeester Depla van Breda zei toen over NAC-Ajax dat daar toch al geen politie-inzet zou zijn. Tegelijkertijd gaf hij aan dat de situatie met een andere tegenstander heel anders zou kunnen zijn. "Dan had ik een ander type gesprek gehad met de politie of de wedstrijd uiteindelijk zelfs moeten verbieden."

Vorig jaar september liep Ajax-Feyenoord, ook toen zonder uitsupporters, volledig uit de hand. Er werd vuurwerk op het veld gegooid en honderden Ajax-supporters bestormden met geweld de hoofdingang. Er werden vijftien mensen aangehouden, twee agenten raakten gewond.

Separatistische militanten uit de Pakistaanse provincie Beloetsjistan hebben vanochtend aanvallen uitgevoerd op politiebureaus, spoorlijnen en voertuigen. Daarbij zijn zeker vijftig mensen gedood, melden de Pakistaanse autoriteiten.

De verboden groepering Baluch Liberation Army (BLA) heeft de verantwoordelijkheid voor de aanvallen opgeëist. Het is de dodelijkste geweldsgolf door een etnische groepering in jaren.

Een van de aanvallen, op een snelweg, kostte aan zeker 23 mensen het leven. Volgens de Pakistaanse politie blokkeerden gewapende mannen de weg en haalden ze passagiers uit hun voertuigen. Daarna controleerden ze hun identiteitsbewijzen en openden ze het vuur.

De militanten vielen ook een spoorlijn tussen Pakistan en Iran aan met explosieven, evenals een spoorbrug die de stad Quetta met de rest van het land verbindt. De politie zegt zes lichamen te hebben gevonden in de buurt van die spoorbrug.

Ook zeggen de Pakistaanse autoriteiten dat er minstens tien mensen zijn gedood bij aanvallen op verschillende politiebureaus en veiligheidsposten.

Militaire basis

Het BLA zegt in een verklaring dat het nog meer aanvallen heeft uitgevoerd, onder meer op een grote militaire basis. De Pakistaanse autoriteiten hebben dat niet bevestigd.

De Pakistaanse minister van Binnenlandse Zaken stelt dat het leger inmiddels twaalf militanten van het BLA heeft gedood in reactie op de aanvallen. De Pakistaanse premier Sharif zei eerder vandaag al dat het leger wraak zou nemen voor de aanvallen.

Punjab

Volgens een Pakistaanse politiechef waren de meeste slachtoffers van de aanval op de snelweg afkomstig uit de provincie Punjab. In het verleden hebben separatisten uit de provincie Beloetsjistan vaker aanvallen op mensen uit Punjab uitgevoerd.

Het BLA beweert dat het daarbij enkel militairen in burgerkleding heeft gedood. Het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat alle doden onschuldige burgers waren.

Afgelopen april vond een soortgelijke aanval plaats. Gewapende mannen hielden toen een bus aan, controleerden de identiteitsbewijzen van de passagiers en schoten negen mensen uit Punjab dood.

Sluimerende opstand

In Beloetsjistan is al jaren sprake van een sluimerende opstand. De grootste provincie van Pakistan beschikt over natuurlijke rijkdommen als olie kolen, gas, koper en goud, maar is ook de armste provincie. Volgens de Beloetsjen, een volk uit de regio, worden die rijkdommen ingepikt door de centrale regering.

De provincie Beloetsjistan is ook de thuishaven van islamitische extremisten, die vaak aanvallen uitvoeren op leden van de sjiitische minderheid.

Op het Markermeer tussen Hoorn en Edam is gistermiddag een boot omgeslagen. Twee opvarenden zijn uit het water gehaald, een persoon wordt nog vermist, meldt de kustwacht.

De boot sloeg rond 17.00 uur om met vier opvarenden aan boord, van wie er drie in het water vielen. Twee van hen werden uit het water gehaald. Een van de slachtoffers had lichte onderkoelingsverschijnselen.

Er werd nog gezocht naar de andere overboord geslagen opvarende, maar dat had geen resultaat. Bij de zoekactie waren de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij en de kustwacht betrokken. Ook werd een kustwachthelikopter ingezet.

Een woordvoerder van de kustwacht zegt tegen de regionale omroep NH dat de vermiste persoon niet kon zwemmen en geen reddingsvest droeg. De zoekactie is overgedragen aan de politie, die vandaag verder zoekt.

Scheveningen

Ook in Scheveningen wordt sinds gisteravond iemand vermist. Daar gaat het om een zwemmer die in problemen kwam bij het Zuidelijk Havenhoofd.

Drie andere zwemmers konden worden gered, maar de vierde werd niet gevonden. De zoekactie werd gestaakt toen het te donker werd.