Aggregator

Tuinplanten uit tuincentra vaak vol met voor insecten schadelijke pesticiden

3 weeks ago

Tuinplanten waar insecten in het voorjaar graag op zitten, zoals lavendel, vlinderstruiken, struikmargrieten en klokjesbloemen, blijken in veel gevallen vol te zitten met pesticiden. Uit onderzoek van het BNNVARA-programma Kassa bleek dat er 27 soorten pesticiden in en op de voorjaarsbloeiers zaten.

Het onderzoek is voor het vijfde jaar uitgevoerd door PAN-NL, Pesticide Action Network Netherlands, dat als doel heeft het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen uit te bannen. Voor het eerst werden geen verboden bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Maar ook pesticiden die zijn toegestaan, zijn schadelijk voor insecten.

Kassa kocht de planten voor het onderzoek bij Welkoop, Intratuin en Praxis. De bestrijdingsmiddelen worden gebruikt tegen schimmels en andere ziekteverwekkers.

Dode bijen

Welkoop komt het slechtst uit de test. Op vier van de vijf planten uit die winkel, werden zo veel schadelijke stoffen per kilogram aangetroffen, dat er bij contact bijvoorbeeld duizenden luzernebehangersbijen mee kunnen worden gedood, zeggen de onderzoekers. Bijen en andere bestuivers zitten het vaakst op de bloemen.

De lavendel van Welkoop bevatte met tien gifstoffen de meeste pesticiden van alle geteste planten. De vlinderstruik van deze winkel bevatte het hoogste gehalte gifstoffen van alle zestien onderzochte planten.

De kleinste restanten van gifstoffen zaten in de onderzochte planten van Intratuin.

Pas voor de derde keer in vijf jaar was er een plant bij zonder pesticidesporen: de vlinderstruik van Praxis. Kanttekening daarbij is dat de plant weinig blad had en de stengels houtachtig waren, wat erop kan wijzen dat de plant is overgebleven van vorig jaar. Daardoor zijn de toen gebruikte pesticiden niet meer meetbaar.

Het streven van PAN-NL is een volledig gifvrije teelt in 2030. Welkoop zit daar volgens de organisatie het verst van af.

Opstapeling

Insecticiden kunnen meteen of na langere tijd dodelijk zijn voor insecten. Maar ook personeel in tuinderijen en tuincentra, bloemenwinkels en op de veiling kan er ziek van worden. Mensen die werken met planten die met pesticiden zijn behandeld, lopen het risico chronische aandoeningen te krijgen als parkinson, hartritmestoornissen of hormoongerelateerde ziekten.

Bij het beoordelen of een bestrijdingsmiddel schadelijk is en op de markt kan worden toegelaten, wordt gekeken hoe snel insecten kunnen herstellen van het effect ervan. Maar onderzocht wordt niet wat het met de insecten doet als er een combinatie van middelen wordt gebruikt.

Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) beoordeelt de pesticiden volgens de Europese wet- en regelgeving.

Ruimte voor verbetering

In een reactie op het onderzoek laat Intratuin aan Kassa weten dat het doel van de keten is dat de planten in 2030 voor 70 procent chemievrij zijn. Ook breidt het tuincentrum het biologische assortiment uit.

Welkoop en Praxis zeggen te werken aan verduurzaming in lijn met de ambitie van Tuinbranche Nederland. Deze organisatie zegt in een reactie blij te zijn dat er geen verboden pesticiden zijn gevonden, maar geeft toe dat er altijd ruimte is voor verbetering.

NSC praat over toekomst: hoe moet het verder zonder Omtzigt?

3 weeks ago

Een dag na het toch wel onverwachte vertrek van partijleider Pieter Omtzigt uit de politiek, hebben de ministers en staatssecretarissen van NSC en de top van de fractie zich op een geheimgehouden plek beraden op de toekomst. Na afloop is de rest van de fractie online bijgepraat, zegt een woordvoerder.

Over de inhoud van het gesprek worden weinig mededelingen gedaan. Wel zeggen deelnemers dat het goed was om elkaar even te treffen. "Het is nogal wat om een vriend en een partijleider te moeten missen", zegt één van hen. "Een bijpraatsessie."

Inmiddels is wel duidelijk dat Omtzigt zijn besluit aanvankelijk alleen in zeer kleine kring had gedeeld. Maar een paar mensen waren op de hoogte dat hij op Goede Vrijdag met de mededeling zou komen dat hij zich helemaal terugtrekt uit de landelijke politiek. Tegelijkertijd was het wel iets waar binnen de partij al langer rekening mee werd gehouden.

Coalitie overeind houden

Nicolien van Vroonhoven neemt alle taken van de NSC-oprichter over. Ze wil zijn gedachtegoed voortzetten, zei ze vrijdag in Nieuwsuur. Ook gelooft ze nog steeds in de coalitie met PVV, VVD en BBB.

Dat is ook wat de meeste NSC'ers nu proberen uit te dragen: dat ze het kabinet en de coalitie het liefst overeind willen houden. Om de voor NSC belangrijke plannen gerealiseerd te krijgen, maar ook omdat de partij bij nieuwe verkiezingen nu zwaar afgestraft zou worden.

Van sommige NSC-bewindslieden en Kamerleden is bekend dat ze eigenlijk liever niet in een coalitie met de PVV waren gestapt, maar dat ze hun bezwaren opzij hebben gezet vanwege hun geloof in de partij en de boodschap van Omtzigt over bestaanszekerheid en een betere verhouding tussen burgers en de overheid.

In de peilingen gaat het slecht, maar er is enige hoop dat de kiezer zal terugkeren als blijkt dat andere mensen de rol van Omtzigt over kunnen nemen. Als dat niet lukt, is de partij gedoemd als 'eendagsvlieg' de geschiedenis in te gaan, beseffen de NSC'ers.

Dat is eerder gebeurd bij nieuwe partijen zodra de oprichter of het boegbeeld wegviel. Denk maar aan de LPF, die na de moord op Pim Fortuyn in mei 2002 betrekkelijk snel ineenstortte.

Leden bijeen

Van Vroonhoven heeft nu dus het stokje van Omtzigt overgenomen. Zij is al langer zijn vervanger, ook tijdens de periodes dat hij vanwege zijn burn-out niet in Den Haag aan het werk was. De NSC-Kamerfractie heeft haar unaniem tot fractievoorzitter gekozen tijdens een ingelaste fractievergadering.

Op 24 mei staat er een al eerder geplande ledenbijeenkomst op de agenda. Daar moet blijken of NSC akkoord gaat met haar als nieuwe politiek leider, of dat er nog een verkiezing moet komen waar ook andere kandidaten zich voor kunnen melden.

Poetin kondigt eenzijdig bestand af voor Pasen, Zelensky reageert sceptisch

3 weeks ago

De Russische president Poetin heeft in de oorlog met Oekraïne een eenzijdig bestand afgekondigd voor Pasen. Poetin zegt dat Russische troepen in Oekraïne vanaf 18.00 uur lokale tijd (17.00 uur in Nederland) tot en met zondagavond geen gevechtshandelingen zullen uitvoeren.

Het Kremlin spreekt de hoop uit dat de Oekraïners zich bij het paasbestand voegen. Poetin heeft de Russische legerleider Gerasimov opgeroepen om krachtig op te treden als Oekraïne gedurende deze periode "agressieve acties" uitvoert.

Een Oekraïense functionaris meldt dat het Russische leger ook na het ingaan van het staakt-het-vuren op Oekraïense posities blijft schieten. De claim is niet onafhankelijk te verifiëren.

Zelensky: ware aard Poetin duidelijk

De Oekraïense president Zelensky reageerde op X dat Russische drones net voor het ingaan van het Russische bestand nog het Oekraïense luchtruim hadden betreden. "Het toont Poetins ware houding ten opzichte van Pasen en mensenlevens", zegt Zelensky.

Het is onduidelijk waarom Poetin in de agressie-oorlog tegen Oekraïne heeft besloten tot een korte, eenzijdige wapenstilstand. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het bestand is afgekondigd voor "humanitaire doeleinden".

Het bevel van Poetin komt een dag na het dreigement van de Verenigde Staten om te stoppen met bemiddelen als beide landen niet laten zien dat er een akkoord kan komen.

In maart beloofden Rusland en Oekraïne de aanvallen op elkaars energiesector en infrastructuur voor dertig dagen te staken. De toezegging volgde op een urenlang telefoongesprek tussen de Amerikaanse president Trump en Poetin.

Trump wilde Poetin er toen toe bewegen om in te stemmen met een voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen, maar Poetin ging daar niet mee akkoord.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Sybiha herhaalt vandaag op X dat niet Kyiv maar Moskou in maart het Amerikaanse voorstel voor een volledig staakt-het-vuren van dertig dagen verwierp. "30 uur in plaats van dertig dagen. Helaas hebben we een lange geschiedenis van uitspraken van Poetin die niet overeenkomen met zijn daden. We weten dat zijn woorden niet te vertrouwen zijn. We kijken naar daden", zegt Sybiha.

Van de afspraak om de aanvallen op elkaars energiesector en infrastructuur voor dertig dagen te staken, kwam weinig terecht. De aanvallen zijn zowel aan Russische als Oekraïense kant doorgegaan.

Gevangenenruil

Bij een gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland zijn vandaag meer dan 500 krijgsgevangenen vrijgekomen, zo bevestigen beide landen. Het Russische ministerie van Defensie liet 277 Oekraïense krijgsgevangenen gaan. In ruil daarvoor werden 246 Russen vrijgelaten. De ruil kwam tot stand na bemiddeling door de Verenigde Arabische Emiraten.

Vibing, AI Style

3 weeks ago
This week, the hackerverse was full of “vibe coding”. If you’re not caught up on your AI buzzwords, this is the catchy name coined by [Andrej Karpathy] that refers to …read more
Elliot Williams

Zeeuw neemt 100.000 Donald Ducks over van eigenaar uit Limburg

3 weeks ago

Een man uit het Zeeuwse dorp Groede heeft een enorme collectie Donald Duck-exemplaren gekocht van een verzamelaar uit Limburg. De eigenaar van de 100.000 stripbladen werd een week geleden landelijk nieuws omdat hij noodgedwongen moest stoppen met verzamelen. De nieuwe eigenaar neemt de verzameling nu in zijn geheel over.

"Ik kan het eigenlijk niet onder woorden brengen, zo blij ben ik", zegt de 49-jarige Rini Leenhouts tegen Omroep Zeeland. Met zijn nieuwe aanwinsten is zijn huidige collectie ineens vertienvoudigd: "Het zijn er nogal wat."

Gezondheidsproblemen

De gigantische collectie stripboeken is afkomstig van Jan Simons (75) uit het Limburgse dorp Ospel. Hij moest vanwege gezondheidsproblemen stoppen met verzamelen.

"Ik moet ermee stoppen, want mijn gezondheid laat het me niet meer toe", zei een geëmotioneerde Simons tegen de regionale omroep L1. Met pijn en moeite deed hij daarom afstand van zijn levenswerk.

De collectie van Simons is naar eigen zeggen een van de grootste van het land. Hij had niet alleen alle exemplaren compleet, maar ook hele jaargangen dubbel. Simons hoopte dat iemand zijn verzameling in z'n geheel zou overnemen en dat is nu dus gelukt.

Jan Simons liet bij L1 zijn collectie zien:

Leenhouts vertelt dat hij via een collega hoorde dat er een verzameling te koop stond. Hij kwam daarna snel in contact met Simons. "Binnen een minuut of vijf was het geregeld", zegt hij. "Ik had er heel veel vertrouwen in en toen hebben we de deal gemaakt."

Leenhouts heeft een vrachtwagen nodig om alle stripbladen op te halen. Hoeveel hij daarvoor heeft moeten betalen, houdt hij voor zichzelf. Wel heeft Simons eerder bij L1 gezegd dat hij de collectie voor "een dubbeltje per stuk" van de hand doet. Dat zou neerkomen op 10.000 euro.

Sinds zijn geboorte abonnee

Leenhouts zegt al sinds zijn geboorte een abonnement te hebben op de Donald Duck. "En al die tijd ben ik geabonneerd gebleven en lees ik ze." Zijn favoriete stripboekpersonage? Dagobert Duck. "Zo noemen ze me in de familie ook weleens", lacht hij.

Hij heeft de collectie nog niet in handen maar als het zover is, begint hij met de allereerste uitgave van de stripboek-eend: "Oktober 1952: nog nooit in m'n handen gehad, maar ik ben nieuwsgierig."

Oud-advocaat Mischa Wladimiroff overleden, bekend van Joegoslaviëtribunaal

3 weeks ago

Oud-advocaat en emeritus hoogleraar Mischa Wladimiroff is overleden. Hij was onder meer gespecialiseerd in grote fraudezaken en werd bekend van zijn rol bij het Joegoslaviëtribunaal. Hier was Wladimiroff gedurende twee jaar de advocaat van de Bosnische Serviër Dusko Tadic, de eerste veroordeelde oorlogsmisdadiger uit de Bosnische Oorlog (1992-1995).

Later was hij bij het tribunaal een van de amici curiae, de zogenoemde 'vrienden van het hof'. De Joegoslavische oud-president Slobodan Milosevic werd aangeklaagd door het tribunaal voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, maar hij erkende het hof niet, noemde de aanklacht tegen hem onwettig en wilde zich niet laten bijstaan door een advocaat.

Als vriend van het hof moest Wladimiroff onder meer de rechtsgang uitleggen aan Milosevic en erop toezien dat hij een eerlijk proces kreeg.

Kantoor met Gerard Spong

Jonkheer Michaïl Wladimiroff werd geboren in 1945 in Den Haag. Zijn vader kwam uit een Russische adellijke familie, zijn moeder was een Friezin. Hij studeerde rechten in Leiden en begon in 1972 zijn loopbaan als advocaat.

In 1976 richtte hij samen met Gerard Spong het advocatenkantoor Wladimiroff en Spong op in Den Haag. In de jaren 90 speelde dit kantoor een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het internationale strafrecht. In 2000 verliet Spong het kantoor, om in Amsterdam een nieuw kantoor te beginnen.

'Hoog puzzeltjesgehalte'

Wladimiroff verdedigde geregeld managers die werden verdacht van fraude. In een interview met de Volkskrant noemde hij deze zaken "intellectuele delicten, met een hoog puzzeltjesgehalte". Naast zijn werk als advocaat was Wladimiroff tien jaar actief als buitengewoon hoogleraar economisch strafrecht aan de Universiteit Utrecht.

Wladimiroff was benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau en Ridder in Johanniter Orde. In 2015 ging hij met pensioen.

Hij overleed op 8 april op 80-jarige leeftijd. Zijn familie maakte zijn overlijden dit weekend bekend in een rouwadvertentie in NRC.

Tientallen doden in Gaza in 48 uur door Israëlische aanvallen, ook fotograaf gedood

3 weeks ago

In Gaza zijn in de afgelopen 48 uur meer dan 90 mensen omgekomen door Israëlische aanvallen, heeft het ministerie van Volksgezondheid in Gaza bekendgemaakt. Onder de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen die schuilden in een beschermde humanitaire zone, laten medici weten aan persbureau AP. In een tentenkamp in Khan Younis werden 11 mensen gedood.

Het was opnieuw een bloedige week in Gaza, waarin tientallen Gazanen werden gedood. Een van de slachtoffers is de Palestijnse fotograaf Fatima Hassouna, die is omgekomen bij een Israëlisch bombardement op haar huis in Noord-Gaza. Bij de aanval kwamen ook tien van haar familieleden om het leven, onder wie haar zwangere zus. Het Israëlische leger zegt dat het ging om een gerichte aanval op een Hamas-lid.

Geroemde fotograaf

De 25-jarige Hassouna werd geroemd om haar werk. Ze legde niet alleen de verwoesting, rouw en chaos in Gaza vast, maar ook de veerkracht en het alledaagse leven van haar medebewoners. Op haar foto's staan vrouwen die koekjes bakken voor het einde van de ramadan, gezinnen die een picknick houden in de natuur, maar ook gebombardeerde huizen, rouwende families en met bloed besmeurde ziekenhuisvloeren.

Hassouna's motivatie was duidelijk: ze wilde het verhaal van de Gazanen aan de wereld vertellen. "Als ik sterf, wil ik een luide dood", schreef ze op sociale media. "Ik wil niet alleen breaking news zijn, ik wil een dood die de wereld zal horen."

Kort voor haar dood werd bekend dat er een documentaire over haar leven en werk zou worden vertoond op het Acid Filmfestival in Cannes. Put your soul on your hand and walk volgt Hassouna's werk en toont ook interviews met haar. De Frans-Iraanse regisseur Sepideh Farsi vertelde aan de nieuwssite Deadline dat ze Hassouna vlak voor haar dood nog had gesproken om haar het nieuws over de vertoning in Cannes te vertellen en haar uit te nodigen.

'Magische glimlach'

Het filmfestival bracht na haar dood een eerbetoon: "Haar glimlach was net zo magisch als haar doorzettingsvermogen. Ze getuigde, fotografeerde Gaza, deelde voedsel uit ondanks de bommen, kende rouw en honger. We hoorden haar verhaal, waren elke keer blij haar levend te zien en vreesden tegelijkertijd voor haar."

Sinds het begin van de bombardementen op Gaza in 2023 zijn er meer dan 170 journalisten omgekomen. Collega-journalisten in Gaza reageren op Hassouna's dood met diepe rouw en woede.

VS en Iran over een week voor de derde keer om tafel over atoomprogramma

3 weeks ago

De Verenigde Staten en Iran zullen op 26 april hun onderhandelingen over het Iraanse atoomprogramma voortzetten in Oman. Experts zullen zich voegen bij de onderhandelingen voor een mogelijke deal. Vandaag zaten de twee landen voor de tweede keer in korte tijd om tafel.

De Iraanse minister Abbas Araghchi van Buitenlandse Zaken suggereert dat er beweging in de gesprekken zit. "Ik hoop dat we een betere positie zullen hebben na de technische onderhandelingen", zegt Araghchi tegen de Iraanse staatstelevisie. "Deze keer waren we succesvol in het beter begrijpen van elkaars doelen en principes."

De VS heeft nog niet gereageerd.

Tweede keer in korte tijd

Het gesprek van vandaag begon rond het middaguur in Rome op de ambassade van Oman. Dat land bemiddelt in de onderhandelingen tussen de partijen, die elkaar wantrouwen.

Een week geleden was het eerste gesprek "op hoog niveau" in Oman. Delegaties van beide landen spraken met elkaar via onderhandelaars. De leiders van de delegaties, Araghchi en de Amerikaanse Steve Witkoff, Trumps speciaal gezant voor het Midden-Oosten, ontmoetten elkaar toen alleen na afloop even.

Vorige week werd voor zover bekend nog niets afgesproken, maar beide partijen waren positief over de bijeenkomst. Vandaag ging het opnieuw om "indirecte gesprekken", werd op de Iraanse staatstelevisie gezegd. Wie er precies aan tafel zaten, is niet duidelijk.

Atoomwapens dichterbij

De spanningen tussen de landen bestaan al langere tijd, maar liepen de laatste tijd op. Sinds Trump in zijn vorige presidentstermijn de atoomdeal tussen meerdere grootmachten en Iran eenzijdig beëindigde, verrijkt Iran weer uranium om atoomwapens te maken. De VS is bang dat Iran daar steeds dichterbij komt en dat atoomwapens vervolgens ook in handen kunnen vallen van pro-Iraanse groeperingen.

In maart stuurde Trump het regime in Teheran een brief waarin hij hen sommeerde tot het voeren van gesprekken. Dat viel niet in de smaak bij ayatollah Khamenei, die het "bullebaktactiek" noemde. Ook president Pezeshkian liet weten dat Iran zich niet laat commanderen. Met gesprekken via bemiddelaars ging het land wel akkoord.

Dreigementen

President Trump probeert op allerlei manieren druk te zetten op Iran en de onderhandelingen. Hij dreigt met bombardementen en nog voor de gesprekken begonnen, probeerde hij zijn dreigementen kracht bij te zetten door alvast enkele bommenwerpers van stal te halen in de Indische Oceaan.

Iran is na Rusland het meest gesanctioneerde land ter wereld. Het land ontkent atoomwapens te maken.

Tweede explosie op rij bij woning Almere, minderjarige aangehouden

3 weeks ago

Bij een woning in de Almeerse wijk Faunabuurt is vannacht een explosie geweest. Kort na het incident heeft de politie een minderjarige jongen uit Amsterdam aangehouden. Het is de tweede explosie bij de woning in korte tijd.

Het voorval gebeurde rond 02.00 uur. Getuigen zeggen tegen Omroep Flevoland dat de explosie in de wijde omgeving was te horen. Door de ontploffing ontstond flinke schade aan de woning en omliggende panden. Er vielen geen gewonden. Korte tijd later wist de politie in de omgeving de verdachte aan te houden.

Begin deze maand was op hetzelfde adres ook al een explosie. De woning werd toen op last van de burgemeester gesloten. Ook na dat voorval werd iemand aangehouden.

Nog een pakketje gevonden

Zaterdagmiddag werd nog een verdacht pakketje gevonden op de Giraffeweg in dezelfde wijk. Een voorbijganger meldde dit bij de politie.

In het pakketje zat een explosief. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie heeft het object tot ontploffing gebracht op een veilige locatie. Het is volgens de politie te vroeg om te zeggen of dit incident verband houdt met de eerdere explosies. Het onderzoek loopt.

Toeslagenouders over vertrek Omtzigt: 'Groot gemis, hadden hem nog nodig'

3 weeks ago

Razend populair was Pieter Omtzigt, net na de oprichting van zijn partij Nieuw Sociaal Contract in de zomer van 2023. Kiezers hadden een enorm vertrouwen in de politicus uit Enschede. Ze waardeerden hem voor zijn actieve rol bij de toeslagenaffaire, of waren enthousiast over de nieuwe bestuurscultuur die hij nastreefde.

Maar in de afgelopen twee jaar daalde Nieuw Sociaal Contract in de peilingen en Omtzigt zelf verdween langere tijd van het politieke toneel vanwege zijn mentale gezondheid. Hoe kijken gedupeerden van de toeslagenaffaire en kiezers nu naar zijn vertrek?

"Wij zijn als ouders zeer aangedaan door het nieuws", zegt gedupeerde Nathalie Sijbesma. "Pieter Omtzigt heeft veel voor ons betekend. En er zijn nog heel veel problemen in deze hersteloperatie waar Pieter hard voor nodig is."

'Gemis voor ouders'

Sijbesma helpt tegenwoordig als ervaringsdeskundige andere gedupeerde ouders. Ze had in de afgelopen jaren veel contact met Omtzigt. "Ik heb Pieter leren kennen als een zeer betrokken mens, die luistert naar je verhaal en met je meekijkt: wat kan ik voor je doen, waar sta je in het proces, waar loop je tegenaan?"

Hoewel Omtzigt zich een paar keer terugtrok uit de politiek vanwege een burn-out, was hij voor Sijbesma altijd bereikbaar. "Pieter is iemand die er voor je staat", zegt ze. "Het gaat echt een gemis worden voor ons als ouders."

Dat zegt ook Theo Kaspers van de Stichting Gedupeerde Ouders. "Voor de toeslagenouders was hij een vertrouwenspersoon. Van die oude groep parlementariërs die thuis zijn in dit complexe dossier blijft nu alleen nog Inge van Dijk van het CDA over, dat doet ons even rillen."

Betrokkenheid als tegenkracht

"We zijn een goudeerlijke, integere rebel in de Kamer kwijt", zegt Kaspers. "Zijn kritische nieuwsgierigheid, rechtvaardigheidsgevoel en doorzettingsvermogen vormden in het toeslagendossier een tegenkracht."

Daardoor kwamen er echt dingen in beweging, zegt Kaspers. Als voorbeeld noemt hij de oprichting van de commissie-Donner in 2019, die onderzoek ging doen naar de toeslagenaffaire.

Maar de betrokkenheid van Omtzigt ging ten koste ging van zijn eigen gezondheid, zag Kaspers. Stichting Gedupeerde Ouders was vorig jaar in Den Haag ter voorbereiding op een debat dat Nicolien van Vroonhoven zou gaan voeren. Bij dat gesprek sloot Omtzigt even aan. "Hij besloot bijna direct om het debat de volgende dag zelf te voeren, terwijl hij ook toegaf: ik ben nog niet hersteld."

'Kon niet anders'

Dat Omtzigt de politiek mentaal niet meer aankon, is voor veel mensen op de markt in zijn woonplaats Enschede geen verrassing. "Het kon niet meer, je zag het aan hem", zegt een vrouw. "Als hij op tv was, ging het toch een beetje moeilijk."

"Volgens mij kon het niet anders", zegt een man. "Hij was volgens mij op." Weer een ander: "Die man had te veel hart, mensen met een hart moeten niet in de politiek."

Veel marktgangers vinden het om die reden verstandig dat Omtzigt zich terugtrekt uit de politiek. Een vrouw vindt het goed dat hij voor zichzelf en zijn gezin kiest. Maar: "Hij was wel iemand die een voet tussen de deur zette, dingen aanzwengelde, ik vind het jammer dat hij daarmee stopt."

Zelfontwikkeling en hoge kosten: vrouwen krijgen steeds later kinderen

3 weeks ago

Vrouwen in Nederland krijgen steeds vaker op latere leeftijd kinderen. Dat is onder meer omdat zij persoonlijke groei voorrang geven. Ook de angst voor een zogenoemde child penalty, waarbij vrouwen vertraging oplopen in hun carrière als ze op jonge leeftijd kinderen krijgen, speelt een rol. Maar er zijn meer factoren.

De ontwikkeling dat vrouwen steeds later kinderen krijgen speelt sinds de jaren 80, zegt Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. Zo zijn er steeds meer vrouwen van boven de 35 die zwanger raken.

Volgens de laatste cijfers kregen Nederlandse vrouwen in 2023 gemiddeld rond de leeftijd van 30,3 jaar hun eerste kind. Tien jaar eerder lag de gemiddelde leeftijd nog een stuk lager, rond de 29,4 jaar. Deze verschuiving zie je ook in andere landen, zoals de Verenigde Staten. In 2023 kregen Amerikaanse vrouwen ouder dan 40 jaar voor het eerst in de geschiedenis meer kinderen dan tieners.

Zelfontwikkeling en hoge kosten

Lonneke van der Berg van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) doet onderzoek naar de jongvolwassen levensfase (25-35 jaar). "Met name jonge vrouwen zijn in de eerste periode na het uit huis gaan steeds vaker single. Veel belangrijke levensstappen worden uitgesteld: uit huis gaan, samenwonen en ook kinderen krijgen."

In het algemeen is volgens Van der Berg meer nadruk komen te liggen op zelfontwikkeling. "Bij vrouwen zien we specifiek een sterke focus op persoonlijke groei ten opzichte van vorige generaties: financieel zelfstandig worden, een carrière opbouwen, jezelf ontdekken."

Onder mensen die geen hbo- of universitaire opleiding hebben, vormen financiële overwegingen de belangrijkste reden om een kinderwens uit te stellen, blijkt uit onderzoek van Van der Berg. Dit geldt voor zowel mannen als vrouwen.

"Dit komt deels door onzekerheid op de woningmarkt en op de arbeidsmarkt. Denk aan flexibele contracten of het niet kunnen vinden van een geschikt huis", aldus Van der Berg. Maar ook de hoge kosten van kinderopvang spelen mee. Ze spreekt van een "zorgelijke" ontwikkeling.

Vrijheid om te reizen

Of een kinderwens wordt uitgesteld of zelfs afgesteld, verschilt. "Voor sommigen zal het uitstel zijn, en wachten op meer zekerheid, maar voor best wat jonge vrouwen is er op dit moment geen kinderwens", zegt Van der Berg. "Dat hoeft niet negatief te zijn; het geeft juist vrijheid om te reizen en niet gebonden te zijn aan één plek."

Ze ziet een waardeverschuiving. "Het wordt sociaal steeds meer geaccepteerd om eerst in jezelf te investeren en nog niet gefocust te zijn op het stichten of onderhouden van een gezin. Jonge vrouwen zijn tegenwoordig hoger opgeleid dan jonge mannen." Jonge vrouwen investeren in hun opleiding en carrière en willen daar dus ook van genieten, stelt Van der Berg.

Child penalty

Ook ervaren vrouwen dat ze op het werk na het krijgen van kinderen minder serieus worden genomen op de werkvloer. "Wij worden na het krijgen van kinderen minder vaak gezien als high potential", zegt Hanneke Takkenberg. Zij is arts en hoogleraar bij het Erasmus MC en heeft dat zelf ook ervaren. "Toen ik zwanger werd, werd er op het werk aan mij gevraagd: hoeveel dagen ga je na de bevalling werken? Dat wordt volgens mij nooit aan een man gevraagd."

Zo krijgen werkende vrouwen bijvoorbeeld te maken met een child penalty. Volgens cijfers van het CBS daalt het inkomen van vrouwen sterk na het krijgen van het eerste kind, iets wat bij vaders nauwelijks gebeurt. Vrouwen leveren na het krijgen van kinderen meer in op salaris, werktijd en ook pensioen.

Takkenberg is een van de initiatiefnemers van een nieuw onderzoekscentrum in Rotterdam dat zich richt op de gezondheid van vrouwen. Ze wijst erop dat mensen - niet alleen vrouwen, maar ook transgender mannen en non-binaire personen - biologisch gezien het best zwanger kunnen worden voor hun 35e.

Medische ontwikkelingen

De vruchtbaarheid van vrouwen neemt sneller af naarmate ze ouder worden, vooral na 35 jaar. Voor mannen geldt dat de spermakwaliteit achteruitgaat met de klimmende leeftijd, maar dit verloopt veel geleidelijker, zegt de arts.

"In Nederland zijn er steeds meer stellen die IVF willen ondergaan vanwege ongewenste kinderloosheid, onder andere omdat vrouwen op latere leeftijd beginnen met kinderen krijgen", aldus Takkenberg. "IVF heeft echter een grote impact op het leven van een vrouw, met hormoonbehandelingen, het weghalen van eicellen en het terugplaatsen van embryo's. Het is een intensief proces."

Medische ontwikkelingen helpen dit proces beter te maken. "Kunstmatige intelligentie biedt prachtige mogelijkheden om de kans op succes bij IVF te vergroten", aldus Takkenberg. Deze maand werd bekend dat in Mexico voor het eerst een gezonde baby is geboren door een IVF-traject dat volledig door AI was geautomatiseerd. De moeder is een vrouw van 40.

Amerikaans Hooggerechtshof schort deportatie Venezolanen op

3 weeks ago

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft de regering-Trump opgedragen voorlopig te stoppen met de deportatie van Venezolanen die worden vastgehouden in de staat Texas. De zaak was aangespannen door advocaten van burgerrechtenorganisatie ACLU.

Volgens hen dreigen de mannen, die ervan worden beticht dat ze bendeleden zijn, te worden uitgezet zonder dat de juiste juridische procedures zijn gevolgd.

ACLU zegt dat de Venezolanen geen mogelijkheid hebben gehad om hun uitzetting aan te vechten bij een rechter, iets wat het Hooggerechtshof eerder had opgedragen. Het Hooggerechtshof verplicht daarom om de uitzettingen te op te schorten tot nader order van het Hof.

De conservatieve rechters Clarence Thomas en Samuel Alito hebben zich publiekelijk van de uitspraak gedistantieerd, wat leden van het Hooggerechtshof overigens vaker doen.

Het Witte Huis heeft nog niet op de uitspraak gereageerd, maar vanuit de regering is er ergernis over wat wordt gezien als 'bemoeienis' van de rechtspraak bij de deportaties. Democraten vrezen dat Trump zich niet aan de wet houdt en uitspraken van rechters naast zich neerlegt.

Constitutionele crisis

Als gerechtelijke uitspraken worden genegeerd, wordt dat een groot probleem, zegt jurist en Amerikakenner Kenneth Manusama in het NOS Radio 1 Journaal. "Welke middelen heeft het Hooggerechtshof, of elke rechter, om de eigen uitspraken te handhaven? Eigenlijk niets."

"Het gaat nu al een paar honderd jaar goed in Amerika, dat iedereen het systeem respecteert en respecteert wat de rechter zegt, tot deze regering", vervolgt Manusama. "Zodra de regering expliciet zegt 'nee, we doen niet wat het Hooggerechtshof zegt', dan komt er een soort patstelling en een grote constitutionele crisis, want wie gaat de regering dan alsnog dwingen om de bevelen op te volgen?"

Festival DGTL spreekt zich uit tegen online shaming uitgaanspubliek

3 weeks ago

De afgelopen maanden circuleerden op sociale media veel video's van mensen in het uitgaansleven, vaak gefilmd zonder dat degenen die te zien zijn daar goedkeuring voor hebben gegeven. De posts zijn soms goed voor honderdduizenden views en gaan vaak samen met vernederende en haatdragende reacties. Mensen worden bijvoorbeeld beoordeeld op hun kleding of op hun manier van dansen.

Een zorgwekkende trend, vindt het Amsterdamse festival DGTL, dat traditiegetrouw het festivalseizoen dit paasweekend aftrapt. Afgelopen weken plaatsten ze een statement op hun Instagram-account waarin ze de bezoekers oproepen om hun telefoon komend weekend opgeborgen te houden. In de post roepen ze op om onze dansvloeren "vrolijk, respectvol en vrij te houden".

"Onze dansvloeren zijn gebouwd op vrijheid, expressie en verbinding. Ze zijn bedoeld als veilige(re) ruimtes, waar iedereen kan bewegen hoe ze ook willen, zonder angst om gefilmd, beoordeeld of bespot te worden. Anderen te schande maken, vooral door content te delen zonder hun toestemming, druist in tegen alles waar we voor staan", laat de organisatie weten.

Volgens de organisatie van DGTL heeft geen enkel ander bericht op hun sociale media tot zoveel discussie geleid. Dit is ook precies wat ze hebben willen bereiken. "We hopen iets los te maken bij het publiek. Als mensen het niet met ons eens zijn dan is dat ook prima, maar we willen proberen wel het gesprek hiermee te openen", aldus festivaldirecteur Ellen Evers.

Ze worstelt hier al langer mee. "Elke keer dat we zulke berichten voorbij zagen komen zat het ons dwars. Dit jaar hebben we besloten er actief iets mee te doen en deze oproep te plaatsen."

Sticker op camera

De discussie rondom het gebruik van mobiele telefoons in het nachtleven speelt al langer. Veel nachtclubs hebben hem in de ban gedaan en plakken bij binnenkomst de camera van de telefoon van de bezoeker af met een sticker.

Zulke maatregelen vindt DGTL echter te ver gaan. "Daar hebben we wel over nagedacht, alleen is dat een tijdrovende kwestie en ook niet duurzaam. We willen bovendien niks forceren. Het gaat om gedrag en het creëren van bewustwording. De telefoon is een onderdeel van ons bestaan. Dat moet je niet willen weghalen."

'Mooi initiatief'

DGTL neemt hiermee het voortouw binnen de festivalsector. De Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals staat achter de actie. Hoewel ze vanuit de sector nog geen roep hebben gehoord om een collectief standpunt, laten ze weten het een mooi initiatief te vinden.

"Je wil een veilige en welkome omgeving scheppen voor de mensen die het festivalterrein bezoeken. Als mensen elkaar ongevraagd gaan filmen en exposen, dan gaat dat alle grenzen te buiten. Het kan geen kwaad om de bezoeker hierin te onderwijzen", zegt directeur Berend Schans.

Open Source DMR Radio

3 weeks ago
While ham radio operators have been embracing digital mobile radio (DMR), the equipment is most often bought since — at least in early incarnations — it needs a proprietary CODEC …read more
Al Williams