Aggregator

Na het Amerikaanse vertrek uit het klimaatverdrag van Parijs en de beperkende bewegingen in de Amerikaanse klimaatwetenschap lijkt de regering-Trump opnieuw een dreun uit te delen aan de internationale samenwerking tegen klimaatverandering.

Ditmaal werpt de VS een blokkade op voor het VN-klimaatpanel IPCC. Betrokkenen schrijven de VS nog niet af, maar zien het schrikbeeld van een IPCC zonder Amerika wel opdoemen.

Tot en met vrijdag is er in China een overleg van dit VN-klimaatpanel, dat vooral bekend is van zijn lijvige rapporten, samengesteld door honderden wetenschappers die de kennis uit duizenden studies samenbrengen voor een goed overzicht van de meest actuele inzichten op klimaatgebied. Hun werk vormt een toonaangevende bouwsteen voor klimaatbeleid wereldwijd.

Bij de vergadering in Hangzhou zijn delegaties uit meer dan 190 landen aanwezig om knopen door te hakken over de hoofdlijnen voor de zevende rapportencyclus van het IPCC. Maar de VS ontbreekt: Amerikaanse media melden dat het ministerie van Buitenlandse Zaken Amerikaanse klimaatwetenschappers niet toestaat om af te reizen naar China.

Amerikaanse covoorzitter tegengehouden

Daarmee is het onmogelijk geworden voor NASA-klimaatwetenschapper Katherine Calvin om deel te nemen aan de vergadering, terwijl zij een van de twee covoorzitters is van de werkgroep die de kennis moet bundelen over het beperken van de uitstoot van broeikasgassen.

De Nederlandse klimaatwetenschapper Bert Metz, tot 2007 een van de covoorzitters van een IPCC-werkgroep, denkt dat er niet meteen chaos heerst binnen het IPCC omdat de VS een keer afwezig is. "Dat kun je nu wel opvangen", denkt hij. "Erger is het wanneer het vertrek permanent is."

In dat geval zou er een vervanging gevonden moeten worden. Ook zou het de vraag opwerpen hoe het verder moet met de 'technische ondersteuningseenheid', het secretariaat van de werkgroep. Dat is onder meer verantwoordelijk voor het voorbereidende, technische en administratieve werk. Zonder die ondersteuning komt de werkgroep in de problemen.

Europa

Klimaatonderzoeker Detlef van Vuuren (PBL/Universiteit Utrecht), in het verleden eveneens cohoofdauteur, wijst erop dat het IPCC bestaansrecht houdt zonder de VS, maar dat er wel een zorgwekkend signaal uitgaat van de laatste ontwikkelingen. "Amerika speelt een hele grote rol in het klimaatonderzoek. Daardoor spelen ook Amerikaanse onderzoekers een belangrijke rol in het IPCC, dat dreigt nu weg te vallen."

"Het is echt belangrijk dat er wordt gezocht naar een manier waarop Calvin kan blijven functioneren", stelt de Nederlander. Als die pogingen stranden, moet er uiteindelijk - bijvoorbeeld door Europa - gezocht worden naar een manier om taken of financiering over te nemen, vindt hij.

Het secretariaat van het IPCC in Genève zegt tegen de NOS bekend te zijn met de berichten over de Amerikaanse afwezigheid, maar wijst erop dat de informatie afkomstig is van anonieme bronnen. "Daarom zullen we niet speculeren over of reageren op deze kwestie."

Een soortgelijke reactie klinkt vanuit de Nederlandse delegatie in Hangzhou. De Nederlandse klimaatonderzoeker Bart van den Hurk, een van de covoorzitters van een andere werkgroep, laat weten niet te kunnen reageren zolang de vergadering aan de gang is en er geen officiële mededeling is vanuit de VS. Ook andere betrokkenen zeggen dit tegen de NOS.

Toch lijkt hier en daar wat verhulde kritiek te klinken. De Chinese bestuurder Li Yanyi, die namens gastland China een van de sprekers was bij de opening van de vergadering, riep gisteren op tot samenwerking. "Als je snel wil gaan, ga dan alleen, maar als je ver wil komen, ga dan samen", citeerde hij de Amerikaanse oud-presidentskandidaat en klimaatactivist Al Gore.

Hoewel oud-covoorzitter Metz ervan overtuigd is dat een permanent Amerikaans vertrek uit het IPCC uiteindelijk opgevangen kan worden, vreest hij wel de schade van een definitief afscheid: "Dan ondergraaf je het sterke punt van het IPCC: dat het wereldwijd gesteund wordt en dat de bevindingen geaccepteerd worden als vaststaande feiten waar landen mee moeten dealen."

Dat zegt ook Van Vuuren: "Het IPCC is ooit opgezet zodat we een onderscheid kunnen maken tussen politiek en wetenschap, zodat we onafhankelijk konden vaststellen wat de feiten zijn, los van politieke verschillen. Daar wordt nu aan getornd."

Meerdere mensen in Amsterdam-Oost hebben vannacht 112 gebeld omdat ze schoten hoorden. Het bleek te gaan om opnames van de televisieserie Het Gouden Uur, schrijft omroep AT5.

De knallen waren vanaf 01.50 uur te horen in de buurt van het Wereldmuseum bij het Oosterpark. De productiemaatschappij NL Film had een bewonersbrief verspreid waarin de opnames werden aangekondigd. Daarin is ook vermeld dat er wapens gebruikt zouden worden bij de opnames.

Het bedrijf benadrukt tegenover de stadsomroep dat er niet met echte kogels is geschoten maar met losse flodders. "Maar het geluid was vannacht harder dan van tevoren gedacht. Daarom hebben we vandaag via een nieuwe bewonersbrief excuses gemaakt aan omwonenden", laat een woordvoerder weten.

Komende nacht

De opnames van het tweede seizoen van de serie over een terroristische aanslag in Amsterdam begonnen gistermiddag en duurden tot vanochtend 05.00 uur. Ook de komende twee nachten zullen er buiten weer opnames plaatsvinden, meldt omroep NH. Er wordt dan niet meer met losse flodders geschoten, aldus NL Film.

Wanneer seizoen 2 van Het Gouden Uur te zien is op tv of op Netflix is nog onbekend.

De terreuraanslag die vorige week in Marokko zou zijn verijdeld, zou volgens de autoriteiten een van de bloedigste aanslagen in het land ooit zijn geweest.

Het plan van de terreurgroep was om op verschillende plekken in Marokko ter afleiding brand te stichten. Vervolgens zou de groep in verschillende steden bommen laten afgaan en mesaanvallen plegen.

Potentiële doelwitten waren veiligheidsdiensten en buitenlandse doelen in het land. De Marokkaanse autoriteiten zeggen dat Islamitische Staat (IS) in de Sahel-regio van plan was om uit te breiden en Marokkanen te rekruteren om in het buitenland te vechten, waaronder in Somalië.

Twaalf verdachten

Vorige week arresteerden de Marokkaanse veiligheidsdiensten twaalf mensen in negen steden. De verdachten zijn tussen de 18 en 40 jaar oud.

Bij de aanhouding zijn grote hoeveelheden explosieven en wapens in beslag genomen. Volgens de autoriteiten waren de plannen al vergevorderd en stond de groep klaar om toe te slaan. Ze zouden zijn aangestuurd door een IS-commandant uit Libië.

De Joodse school Cheider in de Amsterdamse wijk Buitenveldert heeft begin deze maand een e-mail ontvangen waarin de afzender dreigt drie kinderen dood te schieten. Dat bevestigen de politie en het Openbaar Ministerie aan de NOS na berichtgeving van De Telegraaf.

De politie wist snel te achterhalen wie de e-mail had gestuurd. Het gaat volgens een woordvoerder van het OM om een 31-jarige man. Hij is niet opgepakt, omdat hij in Turkije is. Omdat het onderzoek nog loopt, en omwille van de privacy van de betrokkene, wil het OM niets kwijt over zijn identiteit.

Het Cheider wordt al jaren beveiligd en sloot na het uitbreken van de oorlog tussen Hamas en Israël een aantal keer de deuren omwille van de veiligheid. Op de school wordt zowel basis- als middelbaar onderwijs gegeven. Het schoolbestuur was niet bereikbaar voor vragen van de NOS.

Op een luchthaven in Colombia is een 40-jarige man gearresteerd die meer dan 200 gram cocaïne in een pruik had verstopt. De Colombiaan was van plan om van Cartagena naar Amsterdam te vliegen.

Op vrijgegeven beelden is te zien hoe een douanier na een afwijkende scan op onderzoek uitgaat. Hij haalt de pet van het hoofd van de man, voelt aan diens haar en tilt vervolgens een deel van een pruik op. Die knipt hij daarna los, om aan de binnenzijde kleine zakjes met wit poeder te ontdekken.

Een snelle test die de douanier ter plekke afneemt, toont aan dat het om cocaïne gaat. De drugs hebben volgens de Colombiaanse autoriteiten een waarde van ongeveer 10.000 euro.

Nerveus

Het komt vaker voor dat smokkelaars drugs in een pruik verstoppen. Zo werd in 2019 op de luchthaven van Barcelona een Colombiaan gearresteerd. Hij bleek onder een opvallend grote pruik een zakje met een pond cocaïne te hebben verstopt.

Agenten kregen de man in het vizier toen hij zich nerveus gedroeg en een opvallend groot haarstuk onder zijn hoed had.

De gemeente Hof van Twente kan de schade van een ransomwareaanval in 2020 niet verhalen op IT-bedrijf Switch. Dat heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in hoger beroep bepaald. De totale schade omvat vier miljoen euro.

(Telecompaper) Qualcomm has unveiled a new brand for its IoT products: Dragonwing. Building on the Snapdragon named used for its mobile chips, the new name and logo...

Apple likes magnets. They started out with magnetic laptop chargers and then graduated to a system that magnetically holds the phone, charges it, and can facilitate communication between the phone …read more

In een videogesprek met de Russische president Poetin heeft de Chinese president Xi gisteren nog eens benadrukt dat China en Rusland vrienden zijn door dik en dun en dat hun relatie niet kan worden ondermijnd door "een derde partij". Xi doelde daarmee ogenschijnlijk op de Verenigde Staten.

Peking maakt zich zorgen over de stappen die de Amerikaanse president Trump zet om de betrekkingen met Rusland in hoog tempo te normaliseren. Trump wil zo snel mogelijk een einde maken aan de oorlog in Oekraïne en is op voorhand bereid om ten koste van Oekraïne concessies te doen. Hij noemde president Zelensky een dictator en weigert Rusland aan te merken als de agressor. In de onderhandelingen met Rusland zitten Oekraïne en Europa tot nu toe niet aan tafel.

Hoofdpijndossier

De ongekend snelle toenadering kan een hoofdpijndossier worden voor China. In politieke kringen in Peking wordt er rekening mee gehouden dat Trump de banden met Poetin wil aanhalen om zo een wig te drijven tussen Rusland en China, ook al zijn de Russen economisch sterk afhankelijk van de Chinezen en hebben de landen gezamenlijke strategische belangen. De VS zou zich, als de oorlog in Oekraïne voorbij is, dan beter (economisch en militair) op China kunnen instellen.

Een deskundige van de Amerikaanse denktank Carnegie Endowment for International Peace is kritisch over de strategie van Trump. De snelle toenadering tot Poetin heeft volgens hem tot nu toe alleen maar geleid tot een breuk in de westerse alliantie, zei hij in The Wall Street Journal.

Hij wijst onder meer op de toespraak van de Amerikaanse vicepresident Vance, ruim een week geleden op de veiligheidsconferentie in München. Die haalde uit naar de Europese bondgenoten en sprak openlijk zijn steun uit voor de radicaal-rechtse AfD (Alternative für Deutschland), een week voor de Duitse parlementsverkiezingen. "Trump wil Rusland en China uit elkaar spelen, maar in plaats daarvan krijgt Rusland de kans zich gelijktijdig zowel met China als de VS te verbinden", zegt de deskundige van de Carnegie-denktank.

'Neutraal in crisis'

Gisteren was het drie jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Hoewel China en Rusland bondgenoten zijn, probeert China de indruk te wekken dat het een neutrale positie inneemt in de oorlog die het zelf aanduidt als 'crisis'. Maar door de steeds diepere handelsrelatie met het Kremlin heeft China de Russische economie de afgelopen drie jaar in leven gehouden. Bovendien heeft het Rusland drones geleverd die niet alleen civiel, maar ook op het slagveld kunnen worden ingezet, zo stellen de VS en de EU.

China benadrukt dat er voor Oekraïne een vredesregeling moet komen met respect voor de soevereiniteit van alle betrokken partijen. Het heeft nooit willen zeggen wie er schuld draagt aan het uitbreken van de oorlog. Een paar keer kwam China met een 'vredesplan', maar meer dan een paar bulletpoints waren die voorstellen niet.

Rusland werd de afgelopen jaren getroffen door allerlei sancties en een diplomatiek isolement, vooral met betrekking tot het Westen. Maar het is er in geslaagd de negatieve gevolgen te beperken, niet alleen door de samenwerking met China, maar ook door zijn alliantie met Iran en Noord-Korea. Deze landen leveren drones, raketten, munitie en troepen (Noord-Korea).

Defensiedeskundigen zeggen in The Wall Street Journal dat het voor de Amerikaanse strijdkrachten bijzonder lastig is om de dreiging van deze 'autocratische as' tegelijkertijd het hoofd te bieden. En dat zou voor Trump een van de redenen zijn zo snel mogelijk een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne om zo de vijanden van de VS uit elkaar te spelen en te verzwakken.

Samsung heeft zijn 9100 Pro-serie aangekondigd, de eerste PCIe 5.0 x4-ssd's voor consumenten van de fabrikant. Deze opvolger van de 990 Pro-serie biedt volgens het bedrijf een prestatiesprong van 99 procent ten opzichte van zijn voorganger. De ssd's komen beschikbaar vanaf 183 euro.

De Steam Deck is de bestverkochte pc-gaminghandheld tot nu toe, volgens marktonderzoekbureau IDC. Het apparaat zou over een periode van drie jaar minstens 3,7 miljoen keer verkocht zijn, meer dan andere pc-handhelds die momenteel verkrijgbaar zijn.

Hof van Twente draait zelf op voor de miljoenen euro's schade die de gemeente leed na een hack. Dat heeft het gerechtshof vandaag geoordeeld, nadat de rechtbank in 2023 al tot dezelfde conclusie was gekomen.

De gemeente werd in 2020 gehackt en probeerde de 4,2 miljoen euro schade te verhalen op Switch IT Solutions. Dat bedrijf was ingehuurd voor de veiligheid van de online gemeentesystemen. Het bedrijf had volgens de advocaat van de gemeente "een wanprestatie" geleverd. De rechtbank oordeelde eerder al dat de fout niet lag bij het ingehuurde bedrijf en dat het bedrijf deed wat in het contract stond.

De gemeente ging daartegen in hoger beroep, maar opnieuw luidt het oordeel dat Switch IT Solutions niet aansprakelijk is voor de schade die de gemeente door de cyberaanval heeft geleden, meldt de regionale omroep Oost. Volgens het hof is niet gebleken dat het bedrijf "is tekortgeschoten in de nakoming van de verplichtingen uit de overeenkomst, of de zorgplicht tegenover de gemeente heeft geschonden".

Bij de hack werden negentig virtuele servers verwijderd en de back-ups vernietigd. Het lukte een internationale datahersteller uiteindelijk om de gewiste bestanden van de afdeling Burgerzaken, Sociaal Domein en de financiële administratie terug te halen.

Ruim tien jaar na de verdwijning van vlucht MH370 is een nieuwe zoektocht begonnen naar het vliegtuigwrak. De komende weken wordt in het zuidelijke deel van de Indische Oceaan een gebied van ongeveer 15.000 vierkante kilometer uitgekamd.

De Boeing 777 was op 8 maart 2014 onderweg van Kuala Lumpur in Maleisië naar Peking in China. Het passagierstoestel met 239 mensen aan boord verdween boven de Indische Oceaan van de radar, ver uit de route.

Waarom het toestel van de vluchtroute was afgeweken, is nooit opgehelderd. De verdwijning is een van de grootste mysteries uit de luchtvaartgeschiedenis. Er is vrijwel niets van het toestel teruggevonden.

67 miljoen euro

Voor nabestaanden is het de zoveelste zoektocht naar het wrak. Ook het Nederlandse bedrijf Fugro was in het verleden betrokken bij zoekacties. Deze keer wordt de zoekactie net als in 2018 uitgevoerd door het Amerikaanse bedrijf Ocean Infinity.

Ditmaal kamt het bedrijf een veel kleiner gebied uit. Naar eigen zeggen beschikt het over nieuwe informatie over waar het wrak mogelijk ligt.

Net als in 2018 krijgen de Amerikanen alleen betaald als ze het wrak vinden, omgerekend een bedrag van ruim 67 miljoen euro.

Een terugblik op de verdwijning van vlucht MH370:

Nabestaanden reageerden eerder verheugd op de aankondiging van een nieuwe zoektocht. "Sinds de laatste in 2018 werd afgesloten, wachten we al lange tijd op een nieuwe zoekactie", zei Grace Subathirai Nathan tegen Maleisische media.

De moeder van Nathan was een van de inzittenden. "Als nabestaanden hopen we dat deze zoektocht de laatste zal zijn. We hopen echt dat MH370 deze keer wordt gevonden."

Kate Bush, Elton John, Hans Zimmer, Annie Lennox, Billy Ocean, Tori Amos: het is een indrukwekkende en ongewone line-up. Het album dat zij vandaag uitbrachten, samen met honderden andere muzikanten, is minstens zo ongewoon. Het staat namelijk vol met stilte. Het album is een protest tegen nieuwe AI-wetgeving van de Britse overheid.

Is This What We Want? telt twaalf tracks, met nauwelijks geluid. Het zijn opnames uit lege muziekstudio's, waar alleen wat achtergrondgeluid te horen is. Gezoem van apparaten, verkeer in de verte, een fluitende vogel; in elk geval geen muziek. Volgens de meewerkende artiesten is dat namelijk wat we kunnen verwachten als de wet doorgaat.

Met het album verzetten ze zich tegen een aanpassing van de mediawet waar in het Verenigd Koninkrijk aan wordt gewerkt. Daarmee krijgen AI-bedrijven vrije toegang tot het werk van artiesten. Gratis en zonder daarvoor toestemming te hoeven vragen. Al die producties kunnen zij gebruiken om hun AI-modellen te trainen. Dat geldt niet alleen voor muziek, maar ook voor boeken, artikelen en kunstwerken.

Artiesten vrezen dat ze de creatieve controle over hun werk verliezen en dat dit de creatieve industrie zal ondermijnen. Daarnaast willen ze betaald worden voor hun geleverde werk.

Het wetsvoorstel is onderdeel van het voornemen van de Britse regering om wereldleider op het gebied van AI te worden. De regering vindt dat de huidige wetgeving rond auteursrecht in de weg staat om dat plan te realiseren, maar benadrukt dat er nog niets is besloten.

Europese wet

Ook Nederlandse artiesten sloegen al eens alarm over AI-tools en hun ondoorzichtigheid. Van muziekprogramma's als Udio en Suno, die liedjes componeren op basis van getrainde AI-modellen, is niet te achterhalen met welke muziek de modellen zijn getraind. Platenmaatschappijen en auteursrechtenorganisaties denken dat daarvoor zonder toestemming bestaande muziek wordt gebruikt. Wereldwijd lopen meerdere rechtszaken tegen die programma's.

In de Europese Unie is in 2023 een AI-wet ingegaan die beter moet regelen wat met kunstmatige intelligentie wel en niet mag. Er staat bijvoorbeeld in onder welke voorwaarden landen gezichtsherkenning mogen inzetten. Maar veel moet nog uitgewerkt worden, ook op het gebied van auteursrecht en AI.

Op dit moment hoeven AI-bedrijven in Europa bijvoorbeeld geen licenties af te sluiten om muziek te gebruiken, iets waar BumaStemra onlangs nog voor pleitte in Brussel. Maar er staat bijvoorbeeld wel in de wet dat van systemen duidelijk moet zijn hoe ze werken, op basis van welke data ze getraind zijn en of ze geen auteursrechten schenden. Hoe dat precies duidelijk moet worden, wordt nog uitgewerkt.

Het hele internet controleren

Dat de Britten de boel nu juist helemaal willen openzetten voor AI-bedrijven, bedreigt volgens de Britse artiesten hun hele bestaansrecht. Het wetsvoorstel bevat weliswaar een mogelijkheid om de 'toestemming' in te trekken, maar daar hebben zij geen vertrouwen in. Ze zien geen enkele garantie dat dit waterdicht is en vinden het onwerkbaar. Ze zouden dan honderden verschillende bedrijven actief moeten laten weten dat ze geen toestemming geven, of het hele internet moeten controleren op wat er met hun werk gebeurt.

Met het album is ook een complete campagne gelanceerd, getiteld 'Make it Fair'. Die bestaat onder meer uit paginagrote advertenties in dagbladen en een ingezonden brief in The Times. Met de campagne roepen de artiesten en prominenten iedereen op om bezwaar te maken tegen de wet.

Nvidia heeft bevestigd dat de GeForce RTX 5080, naast de eerder gemelde RTX 5090, 5090D en 5070 Ti, getroffen is door een productiefout. Door deze fout bevatten sommige videokaarten minder renderoutputunits dan gespecificeerd.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt zorgverzekeraar CZ onder verscherpt toezicht. Volgens de autoriteit heeft CZ te weinig gedaan om aan de wettelijke zorgplicht te voldoen. De zorgplicht bepaalt dat patiënten altijd de zorg krijgen die nodig is.

CZ had samen met een andere zorgverzekeraar een half jaar de tijd gekregen om processen rondom de wachttijden in de medisch specialistische zorg en de geestelijke gezondheidszorg te verbeteren. Nu dat half jaar is afgerond, blijkt dat CZ nog verbeteringen moet doorvoeren. De andere zorgverzekeraar voldoet wel aan de eisen, waardoor die naam niet wordt bekendgemaakt.

"Hoewel CZ al stappen in de goede richting heeft gezet, is de aanwijzing nog niet volledig opgevolgd. Daarom gaat CZ nu een vervolgtraject in", meldt NZa. De zorgwaakhond zegt dat CZ is verzocht om een plan in te dienen waarmee het bedrijf denkt alsnog aan de zorgplicht te gaan voldoen. Mocht dit alsnog mislukken, dan kan een dwangsom volgen.

Het is de eerste keer dat een zorgverzekeraar onder verscherpt toezicht wordt gesteld. Hiermee controleert de zorgautoriteit het komende jaar of CZ de benodigde vervolgstappen ook echt uitvoert. Waar het bij CZ precies aan schort, vertelt de waakhond niet. Wel zegt de autoriteit dat CZ de gewenste verbeterpunten "te smal heeft opgevat".

Samenwerken binnen zorgstelsel

De NZa zegt dat de toegang tot zorg "geen vanzelfsprekendheid" meer is in Nederland. "Dit is een ingewikkeld probleem waar alle partijen in het zorgstelsel verantwoordelijk voor zijn." Daarbij benadrukt de NZa dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders "meer dan ooit" moeten samenwerken.

Daarom zegt de toezichthouder dat zorgaanbieders transparant moeten zijn over hun wachttijden en samen met de zorgverzekeraars die wachttijden moeten terugdringen.

Zorgverzekeraar CZ laat weten dat het de komende periode zal werken aan verbeteringen. "Het is helaas niet gelukt om de bevindingen die eerder zijn geconstateerd helemaal op te lossen", schrijft CZ.

Vrijwel iedereen in Nederland gebruikt Whatsapp om berichten naar elkaar te sturen. Maar na de koerswijziging van Mark Zuckerberg, de baas van moederbedrijf Meta, groeit bij sommigen het ongemak over het gebruik ervan. Zuckerberg besloot in aanloop naar de inauguratie van president Trump om de samenwerking met factcheckers op te schorten en stond onder meer het omschrijven van homoseksualiteit als 'geestelijk ziek' toe.

Het leidt ertoe dat gebruikers zich afvragen: blijven we op dezelfde platformen of is er een volwaardig alternatief, zoals chatapp Signal? Hoewel de discussie woedt, lijkt het er nog niet op dat Nederlanders massaal overstappen.

"Mijn moeder heeft een vriend die is overgestapt naar Signal, maar daardoor heeft zij nu helemaal geen contact meer met hem", zegt student Gijs Broere (20), die gebruikmaakt van WhatsApp voor privéchats. "Ik wil gewoon op één platform al mijn berichten kunnen zien en versturen. Lekker overzichtelijk. Vrienden en familie kan ik daar vinden. Ik zou het vervelend vinden als sommige vriendengroepen op andere platformen zitten."

Voor zelfstandig ondernemer Peter Goossens (58) vormt Signal een goed alternatief voor WhatsApp omdat hij waarde hecht aan zijn privacy. "Lastiger punt is misschien of vrienden, kennissen en collega's ook willen overstappen. Dat gaat natuurlijk niet van de een op de andere dag, dus gebruik ik de apps nog een tijdje naast elkaar. Een groot deel van mijn familie is al over, maar de meeste vrienden kennen Signal weer niet."

Signal zegt een enorme toename te zien: het aantal aanmeldingen is dit jaar 25 keer groter dan voorheen, zegt de organisatie tegen de NOS. De NOS heeft Signal meerdere malen gevraagd om harde cijfers over het aantal gebruikers, maar de organisatie komt alleen met relatieve toenames.

900.000 gebruikers

Dat het aantal mensen dat Signal gebruikt groeit, blijkt niet uit cijfers van Newcom. Het onderzoeksbureau keek tussen 2 en 18 januari naar het internetgedrag van Nederlanders en ziet zelfs een dip in het aantal mensen op Signal: van 7 procent in 2024 naar 6 procent begin dit jaar. Zo'n 900.000 mensen in Nederland zijn nu op Signal actief.

En wie Signal gebruikt, blijft ook vaak WhatsApp gebruiken, blijkt uit analyses van Newcom. Het aantal mensen dat afscheid neemt van WhatsApp en alleen nog maar Signal gebruikt, is klein: 2 procent. Wel gebruiken zij het relatief vaak dagelijks. "Het is dus wel een alternatief voor WhatsApp-verlaters", zegt Neil van der Veer van het onderzoeksbureau.

Toch zijn de reacties illustratief voor de dilemma's die gebruikers nu ervaren, zegt Philipp Masur (Vrije Universiteit Amsterdam). Hij onderzoekt de impact van sociale media op ons dagelijkse leven. "Want wat doe je als jij wilt overstappen maar vrienden niet? Dan heeft overstappen weinig zin. Wel kan je in veel vriendenkringen onderhandelen en iemand overtuigen, bijvoorbeeld mensen die er minder om geven."

De cijfers van Newcom komen overeen met bevindingen uit eerder onderzoek, zegt Masur. Al zijn gebruikers boos op het platform, of het niet eens met de koers van het bedrijf, dat betekent nog niet dat ze ermee stoppen. "Misschien is er een minderheid op WhatsApp die het vanwege Zuckerberg niet meer gebruikt, maar de meerderheid zal het bestaande gedrag voortzetten."

Volgens Van der Veer ligt de beste voorspeller van toekomstig gebruikersgedrag in het verleden. Zoals in 2018, toen Facebook zwaar onder vuur lag. Destijds was het niet de politieke koers, maar de omgang met privacy die ertoe leidde dat mensen vertrokken. "Een deel van de gebruikers stopte met Facebook, maar niet voor lang. Simpelweg omdat we er te sterk mee zijn vergroeid. Je bent waar je netwerk zit."

Ook Masur denkt niet dat mensen massaal overstappen. Jaren geleden ging hij zelf door het proces en merkte hij hoe lastig het was om zijn omgeving te overtuigen. Maar, het lukte hem wel. "Dankzij mijn specialisatie in privacy kon ik met argumenten mensen overtuigen. Ik zeg niet dat iedereen het moet doen, maar uiteindelijk zijn veel mensen uit mijn sociale kring overgestapt."

Samsung gaat de Galaxy A36 en A56 vermoedelijk van zes OS-upgrades voorzien, net als de Galaxy A16 5G. De Zuid-Koreaanse fabrikant biedt een groot deel van de Galaxy A-smartphones drie à vier jaar beveiligingsupdates, wat neerkomt op twee tot drie grote Android OS-upgrades.

Western Digital heeft de voorgenomen splitsing van SanDisk afgerond, een proces dat in 2023 werd aangekondigd. De opsplitsing volgt op de overname van SanDisk in 2016 voor 19 miljard dollar, waarmee Western Digital zijn positie in de flashgeheugenmarkt wilde versterken.

Een proef in Leiden waarbij natuurvriendelijke oevers worden aangelegd om de Amerikaanse rivierkreeft te bestrijden lijkt te werken. Volgens de gemeente zijn er bij deze oevers een stuk minder rivierkreeften aangetroffen.

De Amerikaanse rivierkreeft is een invasieve exoot (hij komt van origine niet in Nederland voor) en kan zich snel vermenigvuldigen. Het dier beschadigt waterplanten, verdrijft vissoorten en er zou sprake zijn van besmettingsgevaar door een schimmel die ze bij zich dragen. De kreeften tasten bovendien de bebouwde omgeving aan. Zo veroorzaken ze veel schade aan waterkeringen. Volgens sommige onderzoekers zijn er inmiddels miljarden rivierkreeften in ons land.

De rivierkreeft vormt volgens de gemeente ook een plaag in Leiden, en daarom is samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland twee jaar geleden een proef gestart met natuurvriendelijke oevers. Op een proeflocatie werden steile oevers van sloten afgevlakt, met het idee dat rivierkreeften in deze oevers minder makkelijk holen kunnen graven en natuurlijke vijanden als vogels en vissen juist makkelijker op ze kunnen jagen.

'Meer leefgebied voor dieren die rivierkreeften eten'

Waar de oevers steil zijn, vermenigvuldigen rivierkreeften zich ongebreideld zonder prooi te worden van andere dieren in de voedselketen, zegt Wouter Moerland, stadsecoloog van de gemeente Leiden tegen Omroep West. "Als we niets doen leven er veertien tot vijftien volwassen rivierkreeften per vierkante meter. En dan reken ik de kleintjes nog niet mee. Dat is aanzienlijk." Het vangen van de kreeft heeft volgens hem geen zin. "Dat is een onmogelijke opgave, omdat ze weer terugkomen."

Bij de proef werd ervoor gekozen om de wateroevers minder steil en geleidelijk schuin te maken. "Hoe natuurlijker de inrichting, hoe meer leefgebied je aan dieren geeft die de kreeften opeten." Dat lijkt te werken, aldus Moerland. "Bij de natuurvriendelijke oevers zien we heel duidelijk dat er zes à zeven keer minder kreeften zijn dan bij een reguliere oever, waar dus gewoon eigenlijk niks gedaan is tegen de kreeft."

Volgens de stadsecoloog zijn er de afgelopen tijd ook minder kreeften gevonden omdat ze zich vanwege het koude weer dieper hebben ingegraven. De winter is een welkome pauze in de vermeerdering van rivierkreeften, zegt hij. "Hoewel het koudbloedige dieren zijn, laten ze zich niet invriezen, maar ze zijn wel een soort van apathisch door de kou. Bij warmer weer zou je zien dat we aan de natuurlijke oevers veel minder kreeften vangen dan bij steile oevers."

Leiden zegt dankzij de proef door te blijven gaan met het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. De gemeente hoopt hiermee niet alleen de rivierkreeft terug te dringen, maar ook dat de biodiversiteit vergroot en de oevers versterken tegen erosie.