Aggregator

Een kind van 4 is gisteren gewond geraakt na een val uit een kinderachtbaan op de kermis in Alkmaar, meldt regionale omroep NH. De attractie was vandaag gesloten voor onderzoek door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Uit het onderzoek is gebleken dat de kinderachtbaan veilig genoeg is om weer open te gaan. De exploitant van de kermisattractie stond volgens de gemeente achter het besluit de achtbaan tijdelijk te sluiten. De eigenaar wil zelf niet op het voorval reageren.

"We hebben contact met de familie die vanzelfsprekend erg geschrokken is van het voorval. Voor alle betrokkenen is dit natuurlijk een nare situatie", aldus wethouder Christian Schouten.

Drie meter

Volgens een ooggetuige viel het kind in een bocht uit het karretje. De jongen zou vervolgens van zo'n 3 meter hoogte naar beneden zijn gevallen. "De uitbater heeft hem ertussenuit gehaald en teruggebracht naar zijn moeder die in blinde paniek was", zegt de man tegen de omroep.

Het is onbekend hoe het nu met de jongen gaat.

De Duitse regering is het naar aanleiding van de dodelijke aanslag in Solingen eens geworden over nieuwe asielmaatregelen. Bij de aanval tijdens een feest rond het 650-jarig bestaan van de stad kwamen drie mensen om het leven en raakten acht mensen gewond.

In de lijst met maatregelen die de overheid presenteerde staat onder meer dat asielzoekers die zich al in een ander EU-land hebben gemeld geen recht meer hebben op een uitkering in Duitsland.

Ook wil de overheid dat asielzoekers en vluchtelingen hun verblijfsstatus verliezen als ze "zonder dwingende reden" zijn teruggereisd naar hun thuisland, meldt minister van Binnenlandse Zaken Faeser. Voor Oekraïners en mensen die de begrafenis van een familielid willen bijwonen wordt een uitzondering gemaakt.

Wapenwet

De wapenwet wordt eveneens aangescherpt. Er moet een messenverbod komen bij volksfeesten en andere evenementen, melden Faeser en justitieminister Buschmann. Ook is het de bedoeling dat deelstaten meer bevoegdheden krijgen om controles op wapens uit te voeren.

Daarnaast wil de overheid "gewelddadig islamisme" bestrijden door het gebruik van gezichtsherkenning uit te breiden. De regering wil opsporingsautoriteiten de bevoegdheid geven om foto's die bij veiligheidsdiensten bekend zijn te vergelijken met publiek toegankelijke afbeeldingen op sociale media.

De verdachte van de aanslag in Solingen is de 26-jarige Syrische asielzoeker Issa al H. die zich in 2022 in Duitsland meldde. Omdat hij via Bulgarije naar Duitsland reisde, had hij eigenlijk naar Bulgarije teruggestuurd moeten worden, maar dat gebeurde niet.

Volgens Die Welt was er een datum vastgesteld om hem over te dragen aan Bulgarije, maar dook Al H. onder voordat dat kon gebeuren. De verantwoordelijkheid voor de aanval werd opgeëist door Islamitische Staat. Het Openbaar Ministerie doet nog onderzoek naar het motief van de vermoedelijke dader.

Bondskanselier Scholz bracht maandag een bezoek aan Solingen en stelde toen al strengere wapen- en immigratieregels in het vooruitzicht.

Opgepakt

Eerder op de dag werd duidelijk dat de verdachte zich in tegentelling tot eerdere berichten na zijn aanval niet zelf bij de politie meldde.

Bij een politiepatrouille zagen agenten dat hij zich verdacht gedroeg waarna hij werd opgepakt, meldt minister van Binnenlandse Zaken Reul van de deelregering in Noordrijn-Westfalen vandaag.

Volgens Reul waarschuwden veiligheidsdiensten al jaren voor een terroristische actie, maar is het zeer lastig te voorspellen waar iemand zal toeslaan. Volgens hem heeft "het staatsapparaat" echter gefunctioneerd door de verdachte binnen 24 uur na de aanslag te arresteren.

De Google Pixel 9 Pro XL kan bij het wisselen van het camerabeeld naar de '5x'-telelens een scheef beeld laten zien. Tweakers heeft het probleem gereproduceerd na diverse meldingen op Reddit.

Baanwielrenner Tristan Bangma heeft op de Paralympische Spelen in Parijs zijn titel op de vier kilometer achtervolging geprolongeerd. Het is alweer het tweede goud in Parijs, Caroline Groot sleepte eerder op de dag het eerste goud binnen op de tijdrit bij het baanwielrennen.

Bangma bleef in de finale samen met zijn piloot Patrick Bos zijn concurrent Stephen Bate uit het Verenigd Koninkrijk ruimschoots voor. Bangma reed naar een tijd van 3.55,439 terwijl de Brit een tijd van 3.57,652 liet noteren.

Halverwege de achtervolging lag Bangma al ruim anderhalve seconde voor op de Brit, die een duo vormt met piloot Chris Latham.

Bovendien lag de Nederlandse baanwielrenner op koers voor een nieuw wereldrecord dat hij een paar uur daarvoor in de kwalificatie ook al had verbeterd. Toen reed het Nederlandse duo naar een tijd van 3.55,396.

Herhaling van Tokio

De paralympische finale in Parijs was een herhaling van de finale van Tokio in 2021. Ook toen streed Bangma tegen de Engelsman Bate. Destijds diende Bate slechts als lokaas voor Bangma en zijn piloot Bos, na 3.400 meter werd het Britse duo ingehaald door de Nederlanders.

Op hetzelfde onderdeel viel Vincent ter Schure naast het podium. In de strijd om de brozen medaille moest de baanwielrenner het afleggen tegen de Italiaan Lorenzo Bernard en zijn piloot.

De twee Italianen wonnen overtuigend het brons, Ter Schure en zijn piloot Timo Fransen kwamen meer dan drie seconden later over de streep.

Bekijk hieronder de gouden race van Bangma en zijn piloot Bos in Parijs:

In Oekraïne is een F-16 neergestort. Dat melden meerdere Amerikaanse media. De Oekraïense legertop bevestigt het neerstorten van het gevechtsvliegtuig. Het is het eerste toestel van dit type dat Oekraïne nu verliest.

De piloot is omgekomen. De Oekraïense luchtmacht heeft bevestigd dat de ervaren gevechtsvlieger Moonfish in het toestel zat. Volgens Oekraïne is het toestel neergestort terwijl het Russische raketten onderschepte. Amerikaanse functionarissen stellen dat het toestel niet is neergeschoten door vijandelijk vuur en dat het lijkt op een fout van de piloot.

De gevechtsvliegtuigen die gemaakt worden in de VS worden sinds eind juli actief ingezet in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.

De VS stuurde onlangs zes toestellen naar Oekraïne. Nederland heeft in samenwerking met Denemarken tientallen gevechtsvliegtuigen van dit type toegezegd, waarvan een aantal is geleverd.

President Zelensky bevestigde begin deze maand tegenover de NOS dat de beloofde toestellen in zijn land zijn aangekomen, en dat ze ook zijn ingezet. Oekraïense piloten zijn nog wel in opleiding.

Het Nederlandse ministerie van Defensie zegt tegen de NOS geen uitspraak te kunnen doen over het bericht vanwege de operationele veiligheid.

De toestellen worden volgens experts vooral ingezet bij defensieve acties, zoals de luchtverdediging van Oekraïense steden. Zo zijn ze ook geschikt om te jagen op kruisraketten.

Voor de westerse bondgenoten is het, nu Oekraïne het offensief kiest in de Russische regio Koersk, de vraag hoe westerse wapens mogen worden gebruikt.

Eerder vandaag zei minister Brekelmans van Defensie dat Oekraïne de Nederlandse F-16's mag inzetten op Russisch grondgebied, mits Oekraïne zich aan het oorlogsrecht houdt.

De familie Blokker heeft al jaren niets meer met de gelijknamige winkelketen te maken, maar moeder en zoons beheren binnen een investeringsbedrijf wel het vermogen van de man die Blokker groot heeft gemaakt, Els' overleden man Jaap. Daarover is zoveel onenigheid ontstaan dat moeder Els haar zoons voor de rechter heeft gedaagd. Die stelt haar deels in het gelijk en schorst een van de zoons als bestuurder.

Moeder en zoons Blokker zijn alle drie voor een derde eigenaar van de bedrijvengroep die het familievermogen van zo'n 1 miljard euro beheert, in de vorm vastgoed en beleggingen. De drie zitten ook in de overkoepelende stichting, samen met drie bestuurders van buiten. Moeder heeft zes stemmen over beslissingen, de broers samen ook. De onafhankelijke bestuurders hebben ieder één stem.

In de familie is in de loop der tijd onrust ontstaan. Moeder Els en broers Erwin en Mark zijn het oneens over welke beslissingen er moeten worden genomen en kunnen niet meer met elkaar door een deur. Samenwerken als bestuurders is niet meer mogelijk. Els wil dat haar zoons vertrekken uit het bedrijf.

Verstoorde verhoudingen

In het verslag van de uitspraak wordt duidelijk hoezeer de verhoudingen verstoord zijn geraakt. "Van vruchtbaar overleg is al lange tijd geen sprake meer", concludeert de rechter. "De standpunten over en weer zijn verhard en compromissen kunnen niet worden gevonden."

In het verslag staan ook enkele passages uit een van de vele mails die beide broers hebben verstuurd, naar zowel hun moeder als naar de onafhankelijke bestuurders. In een mail naar bestuurders stond ook een doodswens: "STERF AJB OP EEN LANGZAME DOOD."

Door deze mails maken de bestuurders in mei vorig jaar de keuze om een van de broers niet meer toe te laten tot de vergaderingen. "Grensoverschrijdend gedrag, smaad, laster, bedreiging en beledigende taal passen niet. De overige bestuursleden dulden [zoon 2] niet meer in de vergadering en beraden zich over persoonlijke beveiligingsmaatregelen."

Twee van de drie onafhankelijke bestuurders stappen vervolgens op. Een broer reageert daarop: "Ik zou jullie 2 graag willen bedanken maar ik zou niet weten voor wat eigenlijk dus dat doe ik dan ook niet." De broers oefenen druk uit om ook de overgebleven bestuurder te laten opstappen. Ook die vertrekt uiteindelijk.

Onderzoek

Na de zitting van vorige maand heeft de ondernemingskamer besloten in te grijpen. Die oordeelt dat de broers "op ongepaste wijze" druk hebben uitgeoefend op de overgebleven onafhankelijk bestuurder zodat die ook zou opstappen. Op die manier probeerden ze volgens de ondernemingskamer hun zeggenschap te vergroten.

De kamer doet uitspraken bij zaken binnen bedrijven en heeft bijvoorbeeld de macht om iemand te schorsen. Dat gebeurt ook in deze zaak. Een van de zoons, Mark, wordt per direct geschorst als bestuurder in het investeringsbedrijf.

Naast die beslissing draagt de ondernemingskamer de familie op om bij elk van de drie bedrijven zo snel mogelijk een bestuurder van buitenaf aan te stellen om de aandelen te beheren. Ook moet er een onderzoek komen naar de gang van zaken en het beleid bij de drie bedrijven.

Geen banden met winkel Blokker

De familie had winkelketen Blokker ruim 100 jaar in zijn bezit, maar heeft inmiddels al langere tijd niets meer te maken met het bedrijf. Vijf jaar geleden werd de firma samen met Big Bazar en Marskramer verkocht aan retailondernemer Michiel Witteveen.

Al voor de verkoop gaat het met de winkelketen niet goed, maar ook tegenwoordig zit het nog niet mee. Er wordt geen winst gemaakt en het bedrijf stond langere tijd in de etalage om verkocht te worden.

Afgelopen mei kreeg Blokker 35 miljoen euro van een Amerikaanse investeringsmaatschappij. Toen liet de topman van het bedrijf weten de toekomst "met vertrouwen tegemoet te zien".

Zo op het oog zijn het heel gewone jonge Amerikaanse vrouwen die op hun X-accounts de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump steunen en anderen oproepen dat ook te doen.

Maar ze bestaan niet echt. Het zijn nepaccounts waarop de foto's prijken van vrouwen die niet weten dat hun foto hiervoor wordt gebruikt.

Op X zijn 56 profielen door CNN, in samenwerking met het Centre for Information Resilience (CIR), geïdentificeerd als zulke nepaccounts. In 17 gevallen blijkt het te gaan om foto's van Europese mode- en beautyinfluencers, onder wie ook een aantal Nederlandse vrouwen.

Gemanipuleerde foto's

In berichten op de nepaccounts worden Trump en zijn running mate JD Vance geprezen en wordt geprobeerd de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris in diskrediet te brengen. Verder verschijnen er berichten op de accounts over kwesties die verdeeldheid zaaien, zoals lhbti+-rechten en steun aan Oekraïne, en complottheorieën over onderwerpen zoals Covid-19.

In een aantal gevallen zijn de foto's van de vrouwen gemanipuleerd, zodat het bijvoorbeeld lijkt alsof ze Make America Great Again-kleding of -petjes dragen, ter ondersteuning van Trumps presidentscampagne.

'Heel boos'

Ook van de Nederlandse influencer Demi Maric (27) zijn buiten haar weten om foto's gebruikt. Ze waren te zien op het X-account @queen0_gabriela, dat inmiddels is verwijderd. Bovenaan haar tijdlijn prijkte een vastgemaakte tweet met foto die steeds veranderde. "Als je Trump steunt, wil ik je volgen", luidde haar boodschap. Het is een oproep die overeenkomt met posts op bijna alle 56 nepaccounts die CNN en CIR analyseerden.

Naast het feit dat de accounts ogenschijnlijk dezelfde scripts gebruiken, valt op dat ze elkaar vaak retweeten in een poging de berichten te versterken, zo blijkt uit de analyse van CNN en CIR.

De Duitse modeinfluencer Debbie Nederlof (32) is ook een van de slachtoffers. "Elke dag worden mijn gezicht en mijn lichaam, mijn foto's, mijn identiteit gestolen, en dat maakt me heel boos", zegt ze tegen CNN. "Omdat ik niets te maken heb met de Verenigde Staten, met Trump, de politieke dingen daar. Wat kan het mij in een klein plaatsje in Duitsland nou schelen wat er met de Amerikaanse politiek gebeurt?"

Russische trollen

Er zijn geen directe aanwijzingen dat de Trump-campagne betrokken is bij het creëren van de nepaccounts. Wie er wel achter zit, is zonder toegang tot de data van X niet te achterhalen, concludeert CIR.

Verder doet het verschijnen van deze nepaccounts een aantal maanden voor de presidentsverkiezingen in de VS denken aan de verkiezingen van 2016. Toen verspreidden Russische trollen desinformatie op sociale media met als doel de uitkomst van de verkiezingen te beïnvloeden.

X, destijds nog Twitter, nam daarna maatregelen om het verspreiden van desinformatie tegen te gaan, maar onder leiding van Musk, die het platform vorig jaar overnam, zijn veel van die mechanismen weer ontmanteld.

Blauw vinkje

Wat ook opvalt is dat veel van de nepaccounts een blauw vinkje hebben. Vroeger kregen alleen geverifieerde accounts dat, maar sinds Musk het platform overnam betekent het blauwe vinkje enkel nog dat iemand een actief X-abonnement heeft en voldoet aan de eisen van X.

Kwaadwillenden kunnen zich sindsdien dus makkelijk voordoen als iemand anders en gebruikers om de tuin leiden. Daarmee voldoet X niet aan de Europese Digital Services Act, wetgeving die online platforms dwingt tot het nemen van maatregelen om burgers online beter te beschermen. Vorige maand kreeg X daarvoor een formele waarschuwing van Brussel.

Een man heeft dertien maanden te lang vastgezeten in de gevangenis in Lelystad, meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De Nederlander was in Frankrijk veroordeeld, maar mocht zijn straf in Lelystad uitzitten. De Franse autoriteiten vergaten door te geven dat de man in juni 2023 al op vrije voeten mocht komen.

Het is niet duidelijk waarvoor de man is veroordeeld, schrijft Omroep Flevoland. Nadat hij naar Nederland was overgebracht, hebben de Franse autoriteiten zijn straf ingekort. Dat besluit is alleen niet gedeeld met Nederland.

Op 11 juni van dit jaar kwam hierover wel bericht uit Frankrijk. Nederland heeft toen om extra uitleg gevraagd. Op 2 juli kwam de toelichting binnen en was het duidelijk dat de man al ruim een jaar eerder vrijgelaten had moeten worden. Drie dagen later is de man in vrijheid gesteld.

De man komt mogelijk in aanmerking voor een schadevergoeding, schrijft de regionale omroep.

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een eerste druk verworven van Metamorphosis insectorum Surinamensium van kunstenaar en ecoloog Maria Sibylla Merian. Het natuurhistorische meesterwerk uit 1705 geldt als een hoogtepunt in de Nederlandse boekproductie van de 18de eeuw.

Exemplaren van het ruim 300 jaar oude insectenboek komen zelden op de markt. "De afgelopen 50 jaar zijn slechts twee vergelijkbare exemplaren te koop geweest", aldus conservator Alex Alsemgeest van het Rijksmuseum in het NOS Radio 1 Journaal.

Het boek is verworven voor zo'n 200.000 euro, met steun van onder meer de VriendenLoterij, het Rijksmuseum Fonds en een nalatenschap. Met de aankoop is een langgekoesterde wens van het museum in vervulling gegaan.

Surinaamse vlinders en rupsen

"Het is misschien wel het allermooiste natuurboek dat in Nederland is verschenen", zegt Alsemgeest. "Het boek bestaat uit beschrijvingen van Surinaamse vlinders en rupsen van die tijd. Daarnaast is het rijk geïllustreerd met zestig fantastische platen die door de auteur en haar dochters met de hand zijn ingekleurd."

De in Duitsland geboren Maria Sibylla Merian (1647-1717) kwam uit een artistieke familie en had al vroeg interesse in het bestuderen van insecten. Ze kweekte zelf rupsen en maakte schetsen van details als de verpopping en de planten waarop de insecten leefden.

Nadat Merian kort in een Labadisten-gemeenschap in Friesland had geleefd, vestigde ze zich in Amsterdam. In de hoofdstad kwam ze in contact met natuurhistorische werken, wat haar motiveerde om in het buitenland onderzoek te doen.

In 1699 trok ze met haar jongste dochter Dorothea Graff naar Suriname, waar zij twee jaar lang insecten bestudeerden. "Daar zijn ze in twee jaar het land doorgereisd", aldus Alsemgeest. "Bij terugkomst in Nederland zijn ze het boek gaan schrijven en tekenen dat in 1705 in Amsterdam werd uitgegeven."

Naast de natuurhistorische waarde zijn ook beschrijvingen over de omstandigheden waarin de informatie werd verzameld in het boek opgenomen. Daarbij maakte Merian gebruik van de kennis van tot slaaf gemaakte bewoners en de oorspronkelijke bewoners van Suriname.

Scherpe blik en observaties

Het boek blijft vandaag de dag enorm waardevol, zegt Alsemgeest, die Merian als een pionier in de ecologie ziet. "Ze was de eerste die met haar scherpe blik en observaties de transformatie van rups naar vlinder in de natuurlijke habitat liet zien. En ook andere insecten beschreef ze uiterst gedetailleerd."

Wie het boek wil zien, kan een afspraak maken met de bibliotheek van het Rijksmuseum.

Het Openbaar Ministerie heeft vandaag de inzet van een nieuwe kroongetuige verdedigd. In de rechtbank in Amsterdam begon een zaak over twee liquidaties en ander geweld. Een van de verdachten heeft openheid van zaken gegeven in ruil voor strafvermindering.

Het OM erkende dat het gebruik van zulke kroongetuigen gevoelig ligt. Sinds het Marengo-proces is duidelijk dat het middel enorme veiligheidsrisico's met zich mee kan brengen. Tijdens het proces werden drie mensen uit de omgeving van de kroongetuige vermoord, onder wie zijn vertrouwenspersoon Peter R. de Vries.

Toch vindt het OM de inzet van kroongetuigen belangrijk. "Zonder dit opsporingsmiddel blijven sommige zware misdrijven onopgelost en blijven sommige criminele kopstukken buiten bereik", zei de officier van justitie. Volgens haar zijn de verklaringen van de nieuwe kroongetuige gecontroleerd en blijken ze te kloppen.

Conflict

De kroongetuige in deze zaak hoorde zelf bij een groepje dat liquidaties en beschietingen uitvoerde. De 29-jarige Dominique K. wees bij de politie zijn medeverdachten aan, van wie er nu drie zijn aangehouden.

Het OM verdenkt de mannen van twee moorden in 2020, waaronder een vergissing. De liquidaties vonden plaats in Rotterdam en Amsterdam. Daarnaast zouden voorbereidingen zijn getroffen voor nog een derde moord in Rotterdam en werd een club beschoten in Amsterdam.

Veel geweld heeft volgens het OM vermoedelijk te maken met een conflict tussen criminele kopstukken Roger P. (alias 'Piet Costa') en Ali D., die hem zou hebben bestolen. De verdachten die vandaag terechtstonden, hoorden bij de groep van Ali D. en zouden het gemunt hebben op leden uit de organisatie van Costa.

Vogelkooi

Voor hij kroongetuige werd, kwam verdachte Dominique K. in de gevangenis uitgerekend naast Piet Costa terecht. Die herkende hem meteen als een van zijn vijanden en sommeerde hem alles wat hij wist te vertellen aan de politie, in de hoop daarmee zijn rivaal Ali D. te raken.

Bewijs hiervoor vond de politie terug in brieven, die versnipperd op de bodem van een vogelkooitje lagen in de cel van Piet Costa. Volgens het OM was het overigens toeval dat de twee bij elkaar in de gevangenis belandden.

Advocaat Sander Janssen, die een van de andere verdachten bijstaat, heeft twijfels bij de manier waarop de kroongetuigendeal tot stand is gekomen. Hij wil weten of Dominique K. "onder dreiging" verklaringen heeft afgelegd.

In de gevangenis ging ook het gerucht dat Piet Costa een flink geldbedrag zou hebben geboden aan Dominique K. om kroongetuige te worden. Volgens het OM is daar niets van gebleken, maar Janssen wil daar meer zekerheid over.

Meer misdrijven

Het OM vertelde dat Dominique K. geen andere optie zag dan kroongetuige worden, omdat hij kans liep zelf te worden vermoord uit wraak. Zijn advocaat benadrukte dat het zijn eigen beslissing was.

Behalve over de moordzaken heeft de kroongetuige ook over andere misdrijven verteld. Het gaat om een woningoverval, twee overvallen op telefoonwinkels en vier aanslagen op panden in Den Haag, Eindhoven en Amsterdam.

Het OM is op zoek naar nog minstens drie andere verdachten. Een aantal van hen zit in het buitenland, wat het moeilijker maakt om hen aan te houden.

Op drie akkers in Baarle-Nassau is mest uitgereden die was vermengd met drugsafval. Dat meldt de politie. De eigenaren van de akkers zijn verhoord. Het gaat om drie mannen van 48, 49 en 72 jaar oud. De politie beschouwt hen als verdachten.

Bemonsterd

Eerder dit jaar ontving de politie een anonieme tip over een mogelijk vervuilde akker in de Brabantse gemeente. Uit een onderzoek dat plaatsvond in mei bleek inderdaad dat op deze akker mest was uitgereden met drugsafval.

De politie vermoedde dat er meerdere akkers verontreinigd waren en liet er in totaal twintig bemonsteren, allemaal in Baarle-Nassau. Drie daarvan blijken vervuild te zijn met chemisch drugsafval van de productie van crystal meth.

Het gaat om percelen waar uien worden verbouwd, schrijft Omroep Brabant. De Nationale Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is volgens de politie nauw betrokken bij het onderzoek. "Hiermee wordt voorkomen dat de voedselkwaliteit in gevaar komt", aldus de politie.

Direct in de grond

Criminelen dumpen afval uit drugslabs vaak langs de weg of in een bos. Steeds vaker wordt het chemische afval direct in de grond geloosd. Dat leidt soms tot jarenlang juridisch getouwtrek, omdat vaak onduidelijk is wie de chemische troep moet opruimen en wie waarvoor moet opdraaien.

Het is moeilijk precies te zeggen hoeveel drugsafval wordt geloosd in Nederland. Volgens de regionale omroep waarschuwen deskundigen al langer dat niemand weet hoe vaak deze 'onzichtbare' drugsafvallozingen voorkomen.

De Nederlandse regering overweegt om de export van ASML naar China verder aan banden te leggen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden.

De chipmachinefabrikant uit Veldhoven heeft een aantal contracten lopen met China over onderhoud van machines die al in dat land zijn. Het kabinet zou de exportvergunningen voor onderdelen niet verlengen als deze contracten aan het einde van het jaar aflopen. ASML geeft geen commentaar op vragen van de NOS.

Met de verdere exportbeperkingen zou een einde komen aan het leveren van onderdelen voor relatief nieuwe modellen chipmachines, de zogeheten DUV-machines. Dat moet het voor China moeilijker maken om te concurreren op de wereldwijde markt van supersnelle chips.

Dit alles is in lijn met een al langer lopende strategie van de Verenigde Staten om de ontwikkeling van chips in China te dwarsbomen. In 2023 oefende de VS zware druk uit op Nederland om de export van ASML naar China te beperken. Ook deze keer zou er druk uitgeoefend zijn door de regering van president Biden.

Net als ASML geeft het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp geen commentaar op het bericht.

(Telecompaper) Huawei has reported CNY 417.5 billion in sales for January to June, an increase of 34.3 percent from one year ago...

In Kamp Vught hebben de nazi's in de laatste maanden voor de bevrijding meer verzetsmensen omgebracht dan tot nu toe werd aangenomen. Geen 329, maar rond de 400. Dat schrijft journalist en historicus Ad van Liempt in zijn nieuwe boek Wraak op het verzet.

Van Liempt reconstrueert de laatste maanden van het kamp aan de hand van getuigenverklaringen en andere documenten in archieven in binnen- en buitenland.

Er waren genoeg verhalen bekend van individuele personen, maar een overzicht van wat de gevangenen was overkomen ontbrak nog, zegt hij. De verzetsmensen werden slachtoffer van de wraak van de nazi's en mogen niet worden vergeten. "Dat is de doelstelling van mijn boek."

In allerijl afgevoerd

Kamp Vught was tijdens de Tweede Wereldoorlog het enige SS-concentratiekamp in Nederland. Daar zaten de mensen die zich het felst tegen de nazi's verzetten.

Vlak voor het opheffen van het kamp werden de resterende 3450 gevangenen in alle haast gedeporteerd, in opdracht van SS-leider Himmler. Dat gebeurde op dinsdag 5 september 1944, bekend als Dolle Dinsdag, en woensdag 6 september 1944. In het najaar werd het zuiden van Nederland bevrijd.

Voor hen volgde de gruwelijke treinreis naar beruchte kampen. Opeengepakt in een goederenwagon, dagenlang, zonder eten en drinken. De mannen gingen naar Sachsenhausen, de vrouwen naar Ravensbrück. Daar was toen al een tekort aan eten en medische voorzieningen. Gevolg daarvan was dat meer dan de helft niet meer terugkwam, vermoedelijk meer dan 1900 mensen.

Fusilleren

In de maanden daarvoor, toen de geallieerden vanuit Normandië optrokken, begonnen de nazi's al met het fusilleren van verzetsmensen. De eerste executie was op 13 juni 1944. Iedere avond werden tien tot twintig mannen geëxecuteerd. Hun aantal werd slechts beperkt door de capaciteit van het crematorium in het kamp, zegt Van Liempt.

De spanning in "de bunker", de ondoordringbare gevangenis waar enkele honderden mannen zaten, moet ondraaglijk zijn geweest. Ze hoorden het geknal van het vuurpeloton. Iedere avond kon hun laatste zijn. "Deze mensen werden geëxecuteerd zonder enige vorm van proces. Het rechtssysteem was onder Hitler afgeschaft en zonder juridisch oordeel werden ze planmatig vermoord."

Administratieve chaos

329 namen staan er gegraveerd op een gedenkteken op de voormalige fusilladeplaats. Maar het moeten er dus meer zijn geweest. "Het was in die periode een totale chaos in het kamp, zeker ook administratief", zegt Van Liempt. "Er zitten in het archief aanwijzingen dat de mensen die de gegevens bijhielden zelf zeggen dat die niet compleet zijn."

Wie er precies is vermoord en wanneer is volgens hem niet meer na te gaan. "Maar als je alle gegevens bij elkaar legt en optelt en aftrekt, dan kom ik op ruim 400 slachtoffers. Ik kan het niet bewijzen, maar de aanwijzingen zijn heel duidelijk."

Directeur Jeroen van den Eijnde van Kamp Vught, dat nu een monument en herinneringscentrum is, noemt het onderzoek van Van Liempt een "onmisbare toevoeging" aan wat er al bekend is over het Konzentrationslager Herzogenbusch, zoals de nazi's het noemden. Hij wil graag dat er verder onderzoek naar wordt gedaan. "Er is een plek op het monument voor hen."

Afgevoerd naar de hel

Volgende week is Dolle Dinsdag 80 jaar geleden. De laatste gevangenen werden afgevoerd op het moment dat de bevrijding leek te naderen.

"Ze hoorden zelfs geluiden van de naderende geallieerden", zegt Van Liempt. "Ze vielen elkaar in de armen van vreugde dat ze het hadden overleefd, en dan opeens slaat de stemming om, komen de treinen voorrijden. Die mensen werden afgevoerd naar wat ik zou willen samenvatten als de hel."

Dat gebeurde volgens Van Liempt omdat de nazi's absoluut niet wilden dat de verzetsmensen in het kamp in handen van de geallieerden zouden vallen. "Vandaar dat die volstrekt idiote operatie tot stand kwam om ze allemaal af te voeren. Een soort genocidale actie die wel de nodige aandacht verdient."

In de Duitse stad Recklinghausen heeft de politie een man doodgeschoten die iemand zou hebben aangevallen met een mes. Het gaat om een man van 33, meldt de politie Recklinghausen, in het westen van het land.

Volgens de krant Bild had de man ruzie met zijn vader en is daarbij een mes getrokken. De vader zou gewond zijn geraakt aan zijn hand.

De politie zou zijn gewaarschuwd door de moeder van de verdachte. Eenmaal ter plaatse zou de man op de agenten zijn afgerend. De politie omschrijft het als een "dreigende situatie" en zegt dat "als gevolg daarvan een vuurwapen is gebruikt".

Volgens lokale media werd de man in zijn nek geraakt. Hij overleed aan zijn verwondingen. De politie van het nabijgelegen Dortmund onderzoekt de gebeurtenissen.

In de marinehaven van Den Helder heeft korte tijd brand gewoed op het fregat Zr. Ms. Evertsen. Er is niemand gewond geraakt, iedereen was op tijd van het schip af.

De brand ontstond in een van de dieselgeneratoren van het schip, zegt Defensie.

De brandweer kreeg even na 11.30 uur de eerste melding van de brand. De vuurhaard in het marineschip was volgens de brandweer lastig te lokaliseren "omdat er allerlei kleine kamertjes en gangen zijn".

Opknapbeurt

De Evertsen werd in 2005 door de marine in gebruik genomen. Het schip ligt op dit moment in de marinehaven aan de werf voor een opknapbeurt. De bedoeling was dat het binnenkort weer in gebruik zou worden genomen, zegt een woordvoerder van de Koninklijke Marine.

Het schip is een van de luchtverdedigings- en commandofregatten van de marine. Hoeveel mensen er op het moment van de brand aan boord waren, is niet bekend. ook over de omvang van de schade is nog niets duidelijk.

De politie heeft een 16-jarige jongen aangehouden nadat afgelopen nacht bij een bedrijfspand in Bleiswijk een explosief was aangetroffen. Het was de derde keer deze week dat daar zwaar vuurwerk werd geplaatst.

Bij het pand op een bedrijventerrein even buiten Zoetermeer werden rond 01.00 uur vannacht explosieven neergelegd. Er volgde geen ontploffing.

De twee nachten ervoor vonden explosies plaats bij het bedrijfspand in de Briljantstraat. De garagedeur raakte daardoor beschadigd, schrijft regionale omroep Rijnmond. De gemeente Lansingerland heeft het gebouw daarop gesloten en verzegeld. Het is niet bekend om wat voor bedrijf het gaat.

Weiland in de buurt

Het vuurwerk dat vannacht is aangetroffen is opgeruimd door de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) en tot ontploffing gebracht in een weiland in de buurt. Kort daarna heeft de politie in de omgeving een 16-jarige jongen uit Ridderkerk aangehouden.

Waarom de explosieven bij het pand zijn geplaatst, is nog niet duidelijk. De politie doet daar onderzoek naar.

Nederland stuurt voorlopig geen vaccins tegen mpox naar Afrika, maar minister Agema van Volksgezondheid sluit niet uit dat dat in de toekomst alsnog gebeurt. De Wereldgezondheidsorganisatie bestempelde de opmars van een nieuwe variant van het virus in Afrika eerder als internationale noodsituatie en deed een oproep aan andere landen om Afrika te steunen.

Verschillende landen hebben daarop gezegd dat ze vaccins naar Afrika sturen. Onder meer Duitsland doet dat. Maar Agema is dat nu niet van plan.

'In Nederland precies de aanbevolen voorraad'

Ze benadrukte vandaag nog eens dat Nederland 100.000 doses van het vaccin in voorraad heeft en dat dat precies de hoeveelheid is die het RIVM heeft aanbevolen voor gebruik bij een eventuele uitbraak in Nederland: "Ik kan niet de voorraden van andere landen bekijken. Die staan er misschien anders voor."

De minister wees er ook op dat een deel van de voorraad over een jaar over de houdbaarheidsdatum heengaat. Ze heeft opdracht gegeven nieuwe vaccins te bestellen: "Als die er zijn, heb ik meer doses in voorraad dan het advies vraagt en dan kunnen we ook overwegen om te gaan doneren."

Wanneer de nieuwe vaccins er zijn, weet ze niet, maar mogelijk is dat in het voorjaar van volgend jaar. Agema benadrukte dat ze op zich niet tegen het sturen van vaccins is.

(Telecompaper) Verizon has reached a deal with Skylo to launch direct-to-device satellite mobile messages via its partner's non-terrestrial network...

Rijkswaterstaat verwacht vanwege het einde van de vakantieperiode de komende dagen extra drukte op de A2. Voor de derde week op rij wordt de A2 van Utrecht naar Den Bosch tussen Oudenrijn en Vianen van donderdagavond 21.00 uur tot maandagochtend 05.00 uur afgesloten.

"Van alle weekenden waarbij we vanaf donderdagavond werken, is dit het allerdrukste weekend", zegt Rijkswaterstaat. "Cijfers uit het verleden laten zien dat er deze vrijdag zo'n 15 procent meer verkeer op de weg is. Dat kan zomaar twee uur extra file opleveren." Dat komt volgens Rijkswaterstaat vooral omdat de zomervakantie in het midden van het land al voorbij was en daar de sportclubs en scholen weer zijn begonnen en de regio Noord terugkeert van vakantie.

'Massaal wegblijven'

Omdat de werkzaamheden aan de A2 dus nog steeds doorgaan, roept Rijkswaterstaat autogebruikers op om "nog één keer massaal weg te blijven bij de (snel)wegen in de regio Utrecht". Mensen die morgen echt de weg op moeten, wordt geadviseerd dat te doen voor 14.00 uur of na 18.00 uur.

Bijkomend nadeel is dat er dit weekend vanwege werkzaamheden ook minder treinen van en naar Utrecht Centraal Station rijden. Die werkzaamheden beginnen morgen echter pas om 21.00 uur, waardoor er waarschijnlijk geen conflicten ontstaan met de avondspits op de weg.

Extreem druk

De afgelopen twee weken was het vrijdag extreem druk rond Utrecht op de wegen naar het zuiden. Twee weken geleden werd het een chaos in Nieuwegein, doordat navigatiesystemen automobilisten door die plaats stuurden. Het verkeer in de gemeente stond urenlang vast. Ook vorige week was er weer veel hinder.

Volgende week en de week daarop wordt in de weekenden opnieuw aan de A2 gewerkt. Dan beginnen de werkzaamheden echter pas vrijdagavond in plaats van donderdagavond.

Wat komt er allemaal kijken bij zo'n asfaltoperatie? Onze verslaggever kreeg vorig weekend een kijkje achter de schermen: