Aggregator

Voor het eerst in zeven jaar tijd gaat China weer panda's loslaten in het wild. "Tot nu toe hebben we twaalf panda's vrijgelaten, waarvan er tien in leven zijn gebleven", zegt pandakenner Wu Daifu. "Dat is nog niet genoeg om de pandapopulatie in het wild te herstellen."

Het is druk bij de ingang van de Ya'an-basis van het Chinese panda-onderzoekscentrum. Velen komen voor Xiang Xiang. "Het is haar verjaardag, daarom ben ik juist vandaag gekomen", zegt een van de bezoekers. Achter het glas zetten de verzorgers van Xiang Xiang satéprikkers met groente klaar, voor het luik opengaat en het toegestroomde publiek zich kan vergapen aan de panda.

Zeven jaar geleden werd ze geboren in Tokio. En ze is niet de enige panda die 'terugkeerde' uit het buitenland. Mei Xing zag het levenslicht in San Diego, Fan Xing in Rhenen. "De prinses van de campus", zo typeert pandaverzorger Li de nieuwste bewoner van de Bifengxiabasis in Ya'an, hartje China. De basis is onderdeel van het staatsgeleide fokprogramma van het China Giant Panda Conservation and Research Center.

"Het liefst eet ze wortels en gestoomde broodjes", zegt Li. "En als het regent heeft ze geen zin om naar buiten te komen", wijst ze naar Fan Xing, die weinig noodzaak lijkt te zien in beweging te komen. Ruim vier jaar geleden werd de panda geboren in Nederland. Afgelopen maand kregen de door het Ouwehands Dierenpark geleasede panda's Xing Ya en Wu Wen een tweede jong. Een succesje, ook voor het pandafokprogramma van de Chinese staat, dat ziet dat het aantal panda's weer in de lift zit.

Door de oprukkende mens en ook de aanleg van infrastructuur was het aantal panda's in China fors teruggedrongen. De steeds kleinere leefgebieden waren ook nog eens sterk versnipperd. "Met de oprichting van een nationaal park wordt conservatie nu naar een hoger niveau getild", zegt Zhang Hemin. Hij leidt het team van panda-beschermers bij het China Conservation and Research Center for the Giant Panda. "Het risico dat kleinere populaties uitsterven is aanzienlijk verminderd."

Het aantal panda's in gevangenschap staat nu op zo'n 700. In het wild werden er bij de laatste telling, inmiddels tien jaar geleden, 1864 panda's geteld. Daarmee zit het aantal wilde panda's de afgelopen decennia weer voorzichtig in de lift, en geldt de panda niet langer als bedreigde diersoort. "Ik geloof dat die groei zich doorzet", zegt pandakenner Wu Daifu desgevraagd. "Maar ik heb geen cijfers, daarvoor moeten we echt de volgende telling afwachten."

Tijd om achterover te leunen heeft hij nog niet. Wu, naast directeur van een van de pandabases in Sichuan ook herintroductie-expert, wil de komende jaren fors meer panda's het wild in sturen. Sinds 2003, toen men begon met de herintroducties, gebeurde dat nog maar twaalf keer. Tweemaal ging het mis: in 2006 zou Xiang Xiang zijn opgejaagd door wilde panda's en uit een boom zijn gevallen.

De panda overleefde het niet, bleek enkele maanden later, toen de informatie uiteindelijk werd vrijgegeven. Het programma kwam meerdere jaren stil te liggen. Een andere panda overleed snel na vrijlating door een vermeende bacteriële infectie. "We hebben een succespercentage van boven de 80", werpt Wu tegen, over zijn panda's die intensieve wildtraining krijgen. "Dat is vrij hoog."

En, zo zegt hij: er zijn aanwijzingen dat de panda's die hij losliet voor nakomelingen hebben gezorgd. "Direct bewijs daarvan, zoals video- of audio-opnames hebben we nog niet", vertelt Wu. "Maar we hebben wel indirect bewijs. Op basis van de verzamelde uitwerpselen vermoeden we dat het gaat om poep van nakomelingen van panda's die door ons zijn vrijgelaten."

Toch ontkent ook Wu de uitdagingen niet. "Tien panda's zijn niet genoeg." Bovendien: de laatste vrijlating dateert alweer van 2018. "Dat komt door de pandemie", zegt Wu over de jaren waarin China in veel facetten goeddeels tot stilstand kwam. "Dit jaar willen we weer beginnen. Om het herstel echt te versnellen moeten we de komende vijf tot tien jaar jaarlijks, vier, misschien wel vijf panda's loslaten in het wild."

In sommige gevallen worden daarbij vrouwelijke panda's tijdelijk op mannetjes in het wild afgestuurd tijdens de bronsttijd. "Na de paring halen we de vrouwtjes weer terug naar de basis voor observatie", zegt Wu. Essentieel, zegt ook 'chef' conservatie Zhang. "Er zijn 22 gebieden waar minder dan 10 panda's zitten", zegt Zhang. Het doel is om de kleinere populaties van vers bloed, of beter gezegd: van verse genen te voorzien. "Zonder menselijke interventie zouden deze kleine populaties binnen 30 tot 50 jaar uitsterven."

Luo Bo van het Bureau voor Reproductieve Fysiologie zegt nog niet te weten waar de toekomst ligt van de 'Nederlandse' panda Fan Xing. "Ze heeft nog niet de leeftijd bereikt waarop ze zich kan voortplanten", zegt Luo. "Tegen de tijd dat ze volwassen is zullen we beoordelen wat de genetische waarde is. Als die waardevol is, plaatsen we haar in een speciale fokbasis in Wolong."

De glans was er snel af voor sommige winnaars van het brons op de Olympische Spelen in Parijs. Zeker twee atleten hebben geklaagd over beschadigingen of roest aan hun bronzen medaille. De organisatie van de Spelen heeft toegezegd dat de aangetaste medailles worden vervangen.

De zwaarste kritiek kwam van de Amerikaanse skateboarder Nyjah Huston. Hij stelde op sociale media dat zijn bronzen medaille eruitziet alsof die een "oorlog" heeft meegemaakt. Op de door hem gedeelde afbeelding zijn bruine plekken te zien op de plak, die hij vorige week maandag kreeg uitgereikt:

Huston moest erkennen dat hij zijn medaille sinds hij die won bepaald niet in een kluisje bewaard heeft. "Deze olympische medailles zien er nieuw geweldig uit, maar nadat deze een tijdje op mijn huid heeft gehangen met wat zweet erop en werd gedragen door mijn vrienden afgelopen weekend, zijn ze kennelijk niet van de hoge kwaliteit die je zou verwachten", zei de 29-jarige atleet in een story op Instagram. Er komen volgens hem "stukjes" van de voorkant van de medaille af.

'Het blijft een medaille'

De Britse schoonspringer Yasmin Harper, die gisteren brons pakte, was iets minder expliciet met haar kritiek. De 24-jarige was dolblij met haar prestatie, maar liet aan de BBC wel weten dat kleine delen van haar bronzen medaille "een beetje beschadigd" waren.

"Ik denk dat het komt door water onder het metaal. Daardoor verkleurt het een beetje, maar dat weet ik niet zeker." Uiteindelijk "blijft het een medaille", zei Harper.

Een woordvoerder van de Spelen zegt dat de organisatie op de hoogte is van de gemelde schade. Samen met de producent van de medailles wordt er gekeken naar de oorzaak. Gedupeerde atleten krijgen een nieuwe met dezelfde gravering als het origineel.

Het eremetaal voor deze editie van de Olympische Spelen is gemaakt en gecontroleerd door Monnaie de Paris, het Franse instituut dat ook geldmunten produceert. De plak bevat een stukje van de Eiffeltoren. De exacte samenstelling van het brons is niet bekend. Volgens nieuwssite Time waren ze bij de vorige Spelen in Tokio gemaakt van 95 procent koper en 5 procent zink.

Hoewel het geen officiële zwarte zaterdag is, was het op de Franse wegen vandaag drukker dan de afgelopen twee zaterdagen, die wel zo te boek stonden. Om 12.00 uur stond er in totaal 1131 kilometer file in Frankrijk, meldt de ANWB. Rond 17.00 uur waren de meeste files opgelost.

Vorige week, op de tweede zwarte zaterdag, stond er op het hoogtepunt 1053 kilometer file in Frankrijk. De week daarvoor, op de eerste zwarte zaterdag, 830 kilometer.

Frankrijk wijst elk jaar twee zwarte zaterdagen aan, de dagen waarop de meeste vakantiedrukte verwacht wordt. Bijna altijd is de tweede daarvan de drukste, omdat mensen dan niet alleen naar hun vakantiebestemming toe rijden, maar velen ook alweer naar huis terugkeren.

Volgens de ANWB worden ook de files van dit weekend vooral veroorzaakt door terugkerend vakantieverkeer. Net als vorige week zaterdag stond het vanmiddag onder meer stevig vast op de Route du Soleil, de weg tussen Parijs en Marseille.

Ook morgen worden opnieuw veel vertragingen verwacht in Frankrijk.

Een dag na de vliegtuigcrash in Brazilië zijn reddingswerkers begonnen met het bergen van het wrak. Bij de crash kwamen alle 58 passagiers en vier bemanningsleden om het leven.

Bij de berging zijn tot nu toe 21 lichamen uit het wrak gehaald, van wie er twee ter plekke zijn geïdentificeerd. Familieleden van inzittenden zijn naar São Paulo overgebracht om de identificatie van hun dierbaren te versnellen. De zwarte doos van het toestel is inmiddels gevonden.

Het vliegtuig van de Braziliaanse luchtvaartmaatschappij Voepass was voor een binnenlandse vlucht onderweg van Cascavel, een plaats in het zuidwesten van Brazilië, naar Guarulhos, een stad ten noorden van São Paulo. Op zo'n 80 kilometer van de luchthaven kwam het toestel in moeilijkheden, waarna het in een woonwijk neerstortte.

Na de crash publiceerde Voepass een passagierslijst met daarop de namen van 57 passagiers, maar door een technische fout stond één passagier niet op de lijst. Daardoor komt het totale dodental inclusief de omgekomen bemanningsleden op 62, meldt de luchtvaartmaatschappij vandaag.

Op sociale media werden video's gedeeld waarop een vliegtuig ronddraaiend uit de lucht valt. Daarna stijgt zwarte rook op. Volgens Braziliaanse media zijn geen omwonenden gewond geraakt.

Beelden van vlak voor de crash:

Het verongelukte toestel was een veertien jaar oude ATR-72, een tweemotorig passagiersvliegtuig van vliegtuigbouwer ATR. De Frans-Italiaanse vliegtuigbouwer komt voort uit een samenwerking van Airbus met het Italiaanse bedrijf Leonardo.

Over de oorzaak van de crash tasten de autoriteiten in het duister. De hoop is dat onderzoek van de zwarte doos daar meer duidelijkheid over geeft. Volgens de Braziliaanse krant O Globo verloor het toestel binnen een minuut 4000 meter aan hoogte. Enkele seconden later volgde de crash. De piloten zouden geen noodsignaal hebben verstuurd.

De Braziliaanse president Lula heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd.

Voor de zesde dag op rij is in Londen een nieuw kunstwerk van de anonieme graffitikunstenaar Banksy verschenen. In de Londense buitenwijk Cricklewood is een beeltenis te zien van een kat die zich uitrekt.

Banksy plaatste op zijn Instagrampagina een foto van het kunstwerk, dat gemaakt is op een lege aanplakmuur die bestemd is voor reclame. De kunstenaar schreef geen begeleidende tekst bij het bericht.

Dagelijks kunstwerk

Afgelopen week verscheen elke dag een kunstwerk van de graffiti-artiest in de Engelse hoofdstad. Elk kunstwerk heeft het silhouet van een dier. Op maandag onthulde hij op sociale media een afbeelding in de Londense wijk Richmond van een steenbok die op een richel staat. De steenbok lijkt wankel te staan, omdat er steentjes naar beneden vallen.

Dinsdag verschenen uit dichte raamkozijnen twee silhouetten van olifanten die met hun slurven naar elkaar gericht zijn te zien in de wijk Chelsea. Een dag later waren plots drie slingerende apen aan de brug van een metrostation in Oost-Londen te zien.

Donderdag onthulde de graffiti-artiest een wolf op een antenneschotel in de Londense wijk Peckham. Nog geen uur nadat Banksy het werk via Instagram had onthuld, werd de antenneschotel door drie mannen gestolen. Zij werden gefilmd door een getuige, die aangifte deed van de diefstal.

De politie bevestigt een melding te hebben ontvangen van de gestolen satellietschotel, maar heeft nog geen arrestaties verricht. Het onderzoek naar de diefstal loopt nog, meldt de politie. Vorig jaar werd een werk van Banksy op een verkeersbord waarop militaire drones te zien zijn ook gestolen.

Gisteren onthulde de kunstenaar op een muur boven een fish-and-chipsrestaurant twee pelikanen die vissen lijken te eten.

Bij geen van de berichten op Instagram plaatste Banksy een toelichting. Fans van de kunstenaar speculeren over de betekenis van de werken.

Anonieme kunstenaar

Banksy is bekend van verschillende kunstwerken, zoals een schilderij met chimpansees in het Britse parlement en een kunstwerk van een meisje met een ballon, dat nadat het geveild werd zichzelf vernietigde met een ingebouwde versnipperaar. In juni verraste hij het festival Glastonbury met een stunt waarbij een bootje met migranten over de hoofden van het publiek crowdsurfte.

Zijn werken hebben vaker een politieke boodschap. Het werk dat vorig jaar gestolen werd, hing boven de straatnaam 'Commercial Way.' Dat doet vermoeden dat het werk een aanklacht tegen de wapenhandel is.

Wie de wereldberoemde kunstenaar is, blijft een mysterie. Er gaan al jaren geruchten dat muzikant Robert Del Naja van de Britse triphopgroep Massive Attack de man achter Banksy is.

Onderzoekers hebben een kwetsbaarheid in Sonos-speakers ontdekt waarmee het mogelijk was om van afstand de microfoon te activeren en audio-opnames te ontfutselen. De fabrikant heeft het probleem eind vorig jaar opgelost.

Duitsland hoorde decennialang bij de beste landen op de Olympische Spelen, maar de laatste edities presteert het belangrijkste land van Europa steeds slechter in de olympische topsporten. Met nog twee dagen te gaan is het duidelijk dat de Spelen in Parijs een van de slechtste edities in de Duitse sportgeschiedenis zijn.

Op dit moment staat Duitsland met 29 medailles, waarvan 12 goud, op de negende plaats op de medaillespiegel, achter Nederland en Zuid-Korea. Ter vergelijking: in 1992 behaalde het pas verenigde Duitsland nog 82 medailles, waarvan 33 goud. In de olympische medaillespiegel aller tijden staat Duitsland in de top 3.

De afgelopen 30 jaar is een neerwaartse trend te zien in de Duitse olympische resultaten. Tot verdriet van Klaus-Peter Nowack, die dit jaar na 25 jaar afzwaaide als directeur van het Duitse olympische opleidingscentrum. "Bij de nieuwe generatie zie ik niet meer de mentaliteit en overwinningsdrang als vroeger", zei hij tegen de Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Geld, scouten en focus

De hoogtijdagen van de Duitse topsport lagen in de jaren 70 en 80, toen West- en Oost-Duitsland als twee aparte teams deelnamen. Sport was een heet strijdtoneel tijdens de Koude Oorlog, vertelt sporthistorica Jutta Braun, verbonden aan het Zentrum für Zeithistorische Forschung Potsdam.

"De Sovjets wilden aanvankelijk eigenlijk niets met de Spelen en het 'kapitalistische' IOC te maken hebben, maar Stalin zag later wel het belang van competitiesporten in", vertelt ze. De communistische Oostbloklanden deden vervolgens vol enthousiasme mee aan de Spelen.

Aanvankelijk namen de beide Duitslanden samen deel, maar vanaf 1968 apart. Toen bleek dat de DDR beter presteerde dan de westerse tegenhanger. "Dat was opvallend, want West-Duitsland was altijd in alles beter. De DDR zette daarom alles op alles om meer olympische medailles te halen dan de grote concurrent", vertelt Braun.

Om dat te bereiken, werd "buitenproportioneel" veel geld geïnvesteerd, met name in kansrijke sportdisciplines. Op jonge leeftijd werden alle schoolkinderen gewogen en opgemeten om zo de beste kanshebbers te scouten. "Dat leidde ertoe dat er nauwelijks lange spelers waren in voetbalteams, omdat die opgeleid werden tot roeier", aldus Braun.

Het plan slaagde: de kleinere DDR wist voortdurend meer medailles dan West-Duitsland te halen. Met in 1976 zelfs 40 keer goud, vier keer meer dan de westelijke buren.

Doping

De prijs die voor het DDR-sportsucces werd betaald was hoog. Op grote schaal kregen DDR-atleten, onder dwang of juist onbewust, doping toegediend. Ook kinderen werden onderworpen aan vaak experimentele dopingmedicatie. Sporthistorica Braun spreekt daarom van een "sportdictatuur".

Na de Duitse eenwording wilden de West-Duitse sportbonden de DDR-sportcultuur afzweren, vanwege het repressieve en totalitaire karakter. Van 'DDR-trainers' werd afscheid genomen, DDR-opgeleide atleten vloeiden langzaam weg. "Later zag men wel dat het DDR-systeem ook voordelen had", zegt Braun. De meer onschuldige elementen, zoals het gerichter aanpassen van schoolroosters voor jonge sporters, werden wel overgenomen.

Het 'DDR-effect' was in de jaren 90 nog zichtbaar in goede olympische resultaten, maar is inmiddels uitgewerkt. In sporten waarin Duitsland van oudsher floreert stellen atleten nu teleur, zoals atletiek (twee keer zilver) en turnen (geen medaille). Duitse media wijzen erop dat de sporters relatief vaak vierde worden. Zoals zwemster Angelina Köhler, die deze Spelen drie keer op die plek eindigde. "De vierde plaats is de eerste verliezer", zei ze daarover, en dus geen medaille waard.

Duitse sportjournalisten wijzen erop dat anno nu te weinig wordt geïnvesteerd in de topsport. Het budget is te laag, faciliteiten verouderd en de beste atleten trekken naar het buitenland, sombert sportjournalist Matthias Fiedler. Sportbonden beklagen zich daarnaast over de bureaucratische verdeling van gelden.

Thuisvoordeel

In 2040 hoopt Berlijn de Olympische Spelen te organiseren, 50 jaar na de eenwording van het sportief succesvolle Oost- en West-Duitsland. Dat kan een reden zijn om de talentontwikkeling te stimuleren, denkt Braun. Ook zorgt 'thuis' spelen doorgaans voor meer succes, zegt ze.

Tegelijkertijd is het goed om niet te veel te focussen op succes, zegt Braun relativerend. "In West-Duitsland zijn tegenwoordig twee keer zoveel mensen lid van een sportclub als in het Oosten. Dat komt omdat in de DDR alles draaide om competitie en winnen en in het Westen meer ook om gezelligheid en samenzijn. Dat plezier is misschien wel belangrijker dan het resultaat."

Signal is niet meer toegankelijk in Rusland. Ook in Venezuela lijkt de versleuteldeberichtendienst geblokkeerd te zijn. Volgens de Russische telecomwaakhond heeft Signal de wetgeving geschonden. In Venezuela zouden de hevige protesten aan de blokkade ten grondslag liggen.

Susan Wojcicki, de voormalige topvrouw van YouTube en Google-pionier, is op 56-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van longkanker. Wojcicki werd gezien als een van de machtigste mensen in de techwereld. Ze was ruim twee jaar ziek.

"Ze was een ongelooflijk persoon, leider en vriend die een enorme impact heeft gehad op de wereld", schrijft Google-bestuursvoorzitter Sundar Pichai op X.

Google in haar garage

De Amerikaanse Wojcicki groeide op in de buurt van Silicon Valley, het centrum van de technologische wereld in San Francisco. Zelf studeerde ze geschiedenis en literatuur aan de prestigieuze Harvard-universiteit, gevolgd door studies economie en bedrijfskunde.

Ze belandde in de tech door haar vrienden Larry Page en Sergey Brin. In 1998 verhuurde ze haar garage aan de twee Google-oprichters, vanwaar het bedrijf de eerste paar maanden werd gerund. Een jaar later begon ze haar eigen carrière binnen het bedrijf als marketingmanager. Ze was de zestiende medewerker en onder meer betrokken bij het opzetten van Google-afbeeldingen en de advertentieafdeling. Ook is ze het brein achter de interactieve tekeningen die boven Googles zoekbalk staan.

Al kort na de lancering in 2005 zag Wojcicki de potentie van YouTube. Ze adviseerde de toenmalige Google-directeur om het platform over te nemen, vertelt ze jaren later in een interview. Dit gebeurde een jaar later en uiteindelijk trad ze zelf in 2014 aan als ceo. Onder haar leiding groeide de omzet in de daaropvolgende negen jaar van 4 naar 31 miljard euro.

Rolmodel

Wojcicki maakte zich hard voor meer diversiteit in de door mannen gedomineerde techwereld. "Tech is ongelooflijk krachtig en zal onze wereld veranderen op manieren die we niet kunnen voorzien. Als die wereld maar voor 20 tot 30 procent uit vrouwen bestaat, is dat een probleem", zei ze in een interview. Het tijdschrift Time omschreef haar als "de machtigste vrouw van het internet".

In 2023 nam ze na bijna 25 jaar ontslag om zich te richten op familie, gezondheid en andere projecten. In een afscheidsbrief blikte ze terug op haar carrière en de begindagen in haar garage. "Ik wil Larry en Sergey bedanken voor het avontuur van mijn leven."

Google-bestuursvoorzitter Pichai: "Susan heeft zich de afgelopen twee jaar, ook al kampte ze met grote persoonlijke moeilijkheden, gewijd aan het verbeteren van de wereld met haar filantropie, waaronder het steunen van onderzoek naar de ziekte die haar uiteindelijk het leven kostte. We zullen haar erg missen."

Eduard Disch (79) is vanochtend gestopt met zijn hongerstaking voor het kantoor van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in Den Haag.

De Limburger eiste met zijn hongerstaking een onmiddellijk kinderpardon voor alle kinderen die meer dan vijf jaar in Nederland wachten op een verblijfsvergunning. Maar op de 30ste dag van zijn hongerstaking besloot hij te stoppen met niet-eten, omdat zijn huisarts dat adviseerde in verband met zijn gezondheid, meldt L1 Nieuws.

Disch bedacht zijn actie nadat hij in het NOS Jeugdjournaal een item had gezien over de 13-jarige Ariana die mogelijk wordt uitgezet naar Oezbekistan. Het greep hem zo aan dat hij diezelfde dag nog in de trein stapte naar Den Haag.

Voor de deur

De oud-directeur van een daklozenopvang zat sindsdien elke dag van 09.00 tot 17.00 uur voor de deur van het IND-kantoor. 's Nachts sliep hij bij mensen in Den Haag die zijn actie steunden.

"Ik ben hier en ik blijf hier, totdat er recht wordt gedaan aan de kinderen", vertelde hij aan stadsomroep AT5. "Dit mag je een kind niet aandoen. Kinderen mogen nooit en te nimmer het slachtoffer worden van het handelen van volwassenen."

Mikael op bezoek

Eerder deze week kreeg Disch de 11-jarige Mikael uit Amsterdam op bezoek. Mikael hoorde vorige week dat hij samen met zijn moeder wordt uitgezet naar Armenië, ook al is hij hier in Nederland geboren. Vanmiddag demonstreren asielzoekers in Den Haag tegen die uitzetting.

Nu Disch noodgedwongen met zijn hongerstaking moet stoppen, laat hij weten een korte periode te gaan herstellen. Daarna wil hij opnieuw actievoeren, maar nu in de vorm van een dagelijkse wake bij het ministerie van Asiel en Migratie. Het is nog onbekend wanneer hij met die waken begint.

Advertentiecoalitie GARM stopt met zijn werkzaamheden. De groep werd eerder deze week aangeklaagd door X omdat diens leden het socialemediaplatform illegaal zouden boycotten. Hierdoor heeft GARM naar eigen zeggen onvoldoende middelen om te kunnen blijven opereren.

Vier dagen na het instorten van het hotel in het Duitse Kröv is een tweede lichaam geborgen. Volgens de politie gaat het om de eigenaar van het hotel. Dinsdagavond kwamen een man en een vrouw om het leven, de vrouw werd woensdag al onder het puin vandaan gehaald.

De bergingsoperatie was niet eenvoudig. Vanwege een groot risico op verdere instorting, moest een groot deel van het pand worden gesloopt voordat de man kon worden bevrijd.

Het hotel in het stadje aan de Moezel stortte uit het niets in. Vrij snel daarna werd duidelijk dat de man en vrouw om het leven waren gekomen.

Nederlanders

Kort daarna meldde de krant Het Urkerland dat drie Nederlanders in het hotel waren op het moment van instorten.

Een 23-jarige vrouw en een 26-jarige man raakten gewond, hun kind van bijna 2 liep wonderwel geen verwondingen op. De vrouw en het kind werden woensdagochtend vroeg al onder het puin vandaan gehaald, de zwaargewonde man werd later die dag ook gered door de hulpdiensten.

Het gezin gaat voorlopig nog niet naar huis. De vader is daar nog niet gezond genoeg voor. De 26-jarige man moet in het ziekenhuis in Trier onder meer nierdialyse ondergaan, zeiden familieleden tegen Omroep Flevoland. Daarnaast heeft hij een gebroken arm en is zijn slokdarm beschadigd.

Crowdfunding

Intussen is er via een inzamelingsactie in Urk meer dan 46.000 euro ingezameld om het gezin naar huis toe te kunnen vliegen zodra de dokters in Duitsland daar toestemming voor geven. Het gezin is niet verzekerd voor een medische helikoptervlucht.

Familie en vrienden zetten een crowdfundpagina op om het geld daarvoor toch bijeen te krijgen. Binnen een paar uur was de benodigde 20.000 euro binnen. Nu er zoveel extra geld binnenkomt, wil het gezin dat gebruiken voor andere medische kosten en spullen die onder het puin in het hotel zijn achtergebleven, meldt Omroep Flevoland vandaag.

Het Duitse Openbaar Ministerie is een overlijdensonderzoek gestart en heeft een deskundige aangesteld om uit te zoeken waardoor de instorting heeft kunnen gebeuren.

Klimaatactivisten van Extinction Rebellion hebben vannacht bij de sluizen in IJmuiden een cruiseschip opgewacht en geblokkeerd dat op weg was naar Amsterdam. De meer dan 2000 toeristen en hun bagage zijn van het cruiseschip gehaald en per bus vervoerd naar Amsterdam en Schiphol.

De activisten hadden zich rond 03.00 uur vastgeketend aan het hek van een van de sluizen, waardoor die niet open konden, meldt AT5. De politie greep nadien niet in.

"Deze actie is een directe aanklacht tegen de schandalige vervuiling veroorzaakt door de cruisevaart", laat Extinction Rebellion weten. "We weten al lang dat cruiseschepen schade toebrengen aan het milieu, maar het is belangrijk om ook de impact op de menselijke gezondheid in dat plaatje te verwerken."

Het schip dat kwam vast te liggen is de Jewel of the Seas, met een capaciteit van 2110 passagiers en 858 crewleden. Het had eigenlijk om 06.00 uur moeten afmeren bij de Passenger Terminal Amsterdam (PTA), in het centrum van de hoofdstad.

Demonstratierecht

Volgens een woordvoerder van de politie hadden zeven actievoerders zich vastgeketend en vastgelijmd. De politie greep niet in omdat het ging om een demonstratie, zegt de woordvoerder. "Zolang er geen mensen in levensgevaar zijn hoeven we niet per se in te grijpen, want er is demonstratierecht in Nederland.".

De politie ging wel in gesprek met de gemeente om uit te zoeken of er alsnog ingegrepen moest worden, maar dat bleek niet nodig. De activisten vertrokken rond 07.00 uur uit zichzelf.

Hoewel de sluis na 07.00 uur weer open had gekund, liet een woordvoerder van het Amsterdamse havenbedrijf Port of Amsterdam toen al weten dat het schip niet meer zou doorvaren naar de PTA. Dat had te maken met het feit dat Amsterdam vandaag de eindbestemming was voor een deel van de passagiers. "De reis met het schip van de sluis in IJmuiden naar de terminal in Amsterdam zou te veel tijd hebben gekost voor de mensen die een vroege vlucht naar huis van Schiphol hadden", aldus de woordvoerder tegen NH.

Dagje Amsterdam

Het havenbedrijf heeft meer dan tachtig touringcars en vrachtwagens uit heel Nederland ingezet om de opvarenden naar Schiphol en Amsterdam te brengen. Aan het eind van de middag worden er opnieuw bussen ingezet: om de mensen op te halen die een dagje Amsterdam hebben gedaan en hen terug te brengen naar het schip. Maar ook om de nieuwe passagiers op te pikken die vandaag eigenlijk in Amsterdam zouden opstappen.

Onderzoekers waarschuwen voor een kwetsbaarheid in AMD-processors waardoor hackers, grotendeels zonder sporen achter te laten, malware kunnen installeren. De bug is volgens de onderzoekers in bijna alle AMD-cpu's aanwezig. Wel is er kerneltoegang nodig om deze te misbruiken.

Voor Feyenoord en de nieuwe trainer Brian Priske begint vanmiddag (16.30 uur) de competitie. In Rotterdam-Zuid is het gepromoveerde Willem II de eerste tegenstander bij de start van de eredivisie. Ondanks kritiek zal Priske zijn speelwijze niet aanpassen, zo kondigt hij aan.

"Het is moeilijk om antwoord op de vraag te geven waar Feyenoord op dit moment staat", zegt de Deense Feyenoord-trainer bij Rijnmond. "Er zijn vraagtekens, over de spelers en de speelwijze. Het is nooit eenvoudig om daar een makkelijk antwoord op te geven. Maar we staan er scherp op."

Vier tegengoals

Priske verwacht tegen Willem II een ander duel dan afgelopen weekend in de Johan Cruijff Schaal tegen PSV (4-4), de wedstrijd die Feyenoord na strafschoppen won. Ondanks de winst was er na de wedstrijd kritiek op Feyenoord, vooral op de speelstijl en de formatie.

"We zijn blij dat we bij de landskampioen vier keer hebben kunnen scoren", reageert Priske. Het waren mooie doelpunten om te maken. Maar we kregen ook vier doelpunten tegen. Daar wordt geen coach blij van..."

Priske wil bij Feyenoord zijn 3-4-3-systeem niet aanpassen. De trainer zegt niets in de media over de kritiek op zijn speelwijze te lezen. "We zijn nog niet waar we willen zijn. Maar dat is normaal. Zeker als je vier goals incasseert", stelt hij.

Zo is een gemengd beeld ontstaan na de wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal. De Deen merkt dat de ploeg energie heeft gekregen. "Dat hoort erbij als je wint. Als je naar de aanvallen van ons kijkt in het duel met PSV, daar kun je alleen maar blij van worden. Weinig ploegen zullen dat in Eindhoven doen", stelt Priske. "Maar natuurlijk moeten we dingen beter doen. Zeker defensief, of we nu met drie of vier verdedigers spelen. Het is mijn taak om de jongens duidelijk te maken wat ik wil."

Geen start zoals vorig seizoen

Feyenoord begint vanmiddag om 16:30 uur aan de eredivisie met een thuiswedstrijd tegen promovendus Willem II. Gijs Smal keert terug in de selectie. Ook Julián Carranza trainde deze week weer mee bij Feyenoord. Quinten Timber is ook beschikbaar. Quilindschy Hartman en Gernot Trauner zijn er vandaag vanwege blessures nog niet bij.

Priske heeft de start van het afgelopen seizoen meegenomen in de voorbereiding op de seizoensopener. Een jaar geleden verloren de Rotterdammers de Johan Cruijff Schaal tegen PSV en speelde het team daarna twee keer gelijk tegen Fortuna Sittard (0-0) en Sparta (2-2). "Dat is niet de start die we willen", aldus Priske. "De spelers zijn zich daar bewust van. We willen alles eraan doen om dat te voorkomen."

Over Sepp van den Berg wil Priske weinig kwijt. De Rotterdammers zouden de Nederlandse centrale verdediger van Liverpool graag willen toevoegen aan de selectie. Wel is de Feyenoord-trainer duidelijk over zijn andere wensen: "We proberen in elk geval Yankuba Minteh en Mats Wieffer te vervangen, maar dat is niet makkelijk", stelt de trainer, die ook weet dat er ook nog spelers uit De Kuip kunnen vertrekken. "Ik hoop niet dat basisspelers vertrekken, maar dat is voetbal. Feyenoord zit met de eredivisie niet in de grootste competitie. Als er een grote club zich meldt, dan kan het moeilijk worden."

Priske: "De voorbereiding is een mooie periode, maar er is geen periode die zo frustrerend is als deze. Ik ben blij dat de eredivisie gaat starten. Die wedstrijden tellen echt mee. De sfeer, de intentie en de emoties die erbij komen kijken. Daar doe je het voor."

Susan Wojcicki is op 56-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van kanker. Ze werkte sinds 1999 voor Google en was negen jaar lang het hoofd van YouTube. Begin 2023 trad ze om persoonlijke redenen af.

Het Israëlische leger heeft vannacht een luchtaanval uitgevoerd op een school in Gaza-Stad. Het genoemde aantal slachtoffers dat Palestijnse autoriteiten noemen, loopt uiteen van enkele tientallen tot meer dan honderd. Ook raakten tientallen mensen gewond.

Volgens een woordvoerder van de Gazaanse hulpdiensten bood de school, net als bijna alle scholen in Gaza, onderdak aan Palestijnen die vanwege de oorlog hun huizen zijn ontvlucht. Op het moment van de aanval waren er volgens lokale media zo'n 250 mensen binnen voor het ochtendgebed. De hulpdiensten spreken van een "gruwelijk bloedbad".

Een directeur van een nabijgelegen ziekenhuis zag veel slachtoffers binnenkomen na de aanval. Volgens hem zijn er meer dan zeventig mensen omgekomen. Hij spreekt tegen de BBC van een "catastrofale" situatie, waarbij het artsen niet lukt om alle zwaargewonden te helpen.

Na de aanval hoorde een journalist van Al Jazeera mensen schreeuwen in het brandende gebouw. Doordat Israël de watertoevoer heeft afgesloten, zou de brandweer het vuur niet hebben kunnen blussen om de mensen te bevrijden.

Een ooggetuige beschrijft hoe de aanval ging:

Het Israëlische leger voerde de aanval naar eigen zeggen uit omdat zo'n twintig Hamas-strijders de school en de moskee in het gebouw gebruikten als commandocentrum. Van tevoren zouden "meerdere maatregelen" zijn genomen om het aantal burgerslachtoffers te beperken, "waaronder het gebruik van precisiemunitie en luchtbeelden". Het leger zegt dat het aantal burgerslachtoffers waarover Palestijnse media schrijven, niet overeenkomt met inschattingen van Israël. Daarbij noemt het zelf geen cijfers.

Onderzoeken van journalisten en mensenrechtenorganisaties spreken tegen dat Israël burgerslachtoffers zo veel mogelijk wil voorkomen. Het leger heeft een richtlijn die bepaalt hoeveel burgerdoden bij een aanval acceptabel zijn. Voor elk Hamas-lid zouden enkele tientallen burgers gedood mogen worden.

Israël heeft de schuld voor de vele burgerdoden in Gaza meermaals bij Hamas gelegd, omdat de terroristische organisatie scholen, ziekenhuizen en woningen zou gebruiken als militaire basis. Hoeveel van de omgekomen mensen in de school Hamas-leden of burgers waren, is niet onafhankelijk vast te stellen. In officiële communicatie maakt Hamas geen onderscheid tussen burgers en Hamas-leden bij het melden van doden.

Donderdag maakten de Gazaanse autoriteiten ook al melding van Israëlische aanvallen op twee scholen in Gaza-stad. Daarbij werden achttien mensen gedood. Ook toen stelde het Israëlische leger dat het gebouw dienstdeed als commandocentrum.

Verdere escalatie voorkomen

De aanval komt op het moment dat de VS, Qatar en Egypte opnieuw hebben aangedrongen op een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël. Dit zou verdere escalatie in het Midden-Oosten moeten voorkomen.

De spanningen in de regio zijn hoogopgelopen nadat vermoedelijk Israël vorige week Hamas-leider Haniyeh ombracht in de Iraanse hoofdstad Teheran. Iran dreigde hierna met een vergeldingsaanval, die tot dusver is uitgebleven.

Ook wordt er met spanning gekeken naar Libanon, waar Israël vorige week een commandant van Hamas-bondgenoot Hezbollah doodde in hoofdstad Beiroet. Hezbollah-leider Nasrallah heeft gezegd dat de beweging hoe dan ook zal terugslaan. "Wat de consequenties ook zullen zijn".

Bemiddelaars hopen aan de onderhandeltafel de angel uit de spanningen te halen. Maar volgens bemiddelaar Egypte laat de aanval van vandaag zien dat Israël niet de politieke wil heeft om de oorlog te stoppen.

Josep Borrell, de buitenlandchef van de EU, heeft de aanval veroordeeld en zegt dat er geen rechtvaardiging is voor "deze bloedbaden". Bemiddelaar Qatar noemt de aanval een "brute misdaad tegen weerloze burgers".

Op de A15 bij Opheusden is een spookrijder om het leven gekomen bij een ongeluk met een vrachtwagen. De politie in Gelderland meldt dat het ongeluk vannacht rond 03.30 uur gebeurde en dat het ging om een "frontale aanrijding".

De ravage op de snelweg was groot. De weg was in de richting van Rotterdam de hele nacht afgesloten vanwege de berging en het politieonderzoek ter plekke.

Over de identiteit van het slachtoffer is nog niets bekendgemaakt. De politie doet nog onderzoek naar wat er precies is gebeurd en biedt de vrachtwagenchauffeur slachtofferhulp aan.

De hofnar is terug. In lang vervlogen tijden stond hij bekend als grappenmaker en entertainer, maar ook als de enige die de koning de onverbloemde waarheid mocht zeggen.

De moderne versie van de hofnar loopt rond op de werkvloer. De afgelopen jaren komen er steeds meer gevallen van machtsmisbruik, grensoverschrijdend gedrag en angstculturen op de werkvloer aan het licht. De hofnar kan die problematiek voorkomen, zegt Juri Hoedemakers, die het fenomeen terugbracht.

Het doel van de professionele hofnar, ofwel de profnar, is het creëren van een fijne werkplek, waar iedereen zich veilig voelt en zich durft uit te spreken.

Luchtige manier

Hoedemakers won in 2020 de scriptieprijs van de Rotterdam School of Management met zijn scriptie over de meerwaarde van de hofnar in moderne organisaties. Hij schreef drie boeken over het onderwerp en promoveert erop. Daarnaast geeft hij lezingen, onlangs nog bij het Vaticaan, en werkt hij als professioneel hofnar bij organisaties.

In die functie helpt hij bedrijven op een luchtige manier een spiegel voor te houden en te zoeken naar blinde vlekken binnen de organisatie. Dat doet hij door gesprekken te voeren met medewerkers, vaak tijdens een wandeling buiten de kantoormuren, door mee te draaien op afdelingen en door gevraagd en ongevraagd aan te schuiven bij overleggen.

Rauw op je dak

Wat hij in gesprekken met medewerkers naar boven haalt, koppelt hij geanonimiseerd weer terug naar de leiding van een bedrijf. "Ik ben de outsider on the inside. Ik zeg de meest erge dingen, rauw op je dak, maar wel luchtig gebracht."

Dat beaamt Aad de Groot, voorzitter van de raad van bestuur van DSW Zorgverzekeraar, waar Hoedemakers een dag per week als hofnar werkt. "Ik krijg het een op een terug, zonder verzachtende woorden. Dat vind ik prettig, want daar kan je wat mee."

Maar soms is het ook wel confronterend. "Werknemers willen je heel graag heel vaak zien op een afdeling en dat probeer ik ook zoveel mogelijk te doen. Maar dan krijg ik terug van de hofnar dat mensen mij meer willen zien. Dat is dan even niet zo leuk om te horen."

Meer energie

Niet alleen de leiding, maar ook de medewerkers krijgen een spiegel voorgehouden, zegt Ingrid van Huijkelom van de raad van bestuur van SDW Zorg. "Zijn manier van werken is ook heel erg gericht op de vraag: wat heb jij zelf gedaan? Hij geeft mensen daarmee een stem en nodigt ze uit om in actie te komen. Ik zie nu meer energie, verbinding en openheid in de organisatie komen."

"Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden", voegt programmamanager Anke Swinckels van SDW Zorg daaraan toe. "Het hoeft niet 180 graden anders, het kan in kleine dingen zitten. Het zijn niet altijd eyeopeners waar hij mee komt, hij wijst je ook op dingen die je zelf niet meer ziet."

Clown

Vaak zijn medewerkers in het begin heel kritisch over de hofnar, zegt Hoedemakers. "Wat kan zo'n clown nou voor ons betekenen? Maar door mijn wetenschappelijke achtergrond nemen mensen het al snel serieus."

Ook geniet hij als hofnar vaak meer vertrouwen dan bijvoorbeeld een adviseur. "Ik aas niet op de troon en heb geen financiële belangen. Ik word vooraf betaald voor het hele traject en blijf nooit langer dan 45 weken bij een bedrijf. Daarna ga je zelf te veel denken in de kleuren van het bedrijf."

Daniëlle Braun, die werkt als cultureel antropoloog en organisatiedeskundige, ziet dat bedrijven zich steeds actiever richten op het organiseren van een tegengeluid. "Het onderwerp staat in de belangstelling omdat er de afgelopen tijd veel schandalen in de media zijn verschenen. Dit soort incidenten leggen vaak een bedrijfscultuur bloot. Bedrijven willen dit soort incidenten voorkomen, en daarom proberen ze op een nieuwe manier gesprekken te faciliteren", zegt Braun. Ze ziet een toename in 'kampvuurgesprekken' waarbij de focus ligt op het voeren van een open gesprek, in plaats van een vergadering zo snel mogelijk af te ronden.

"Bedrijven moeten een weg vinden waarop iedereen zijn of haar mening kan ventileren", zegt de antropoloog. "Een professionele hofnar wordt anders een 'excuustruus', waarbij medewerkers zich korte tijd vrij voelen om hun mening te geven, maar dit later niet meer kunnen of durven."

Narrengilde

Omdat Hoedemakers het als zijn missie ziet om het gedachtegoed van de hofnar verder uit te dragen heeft hij samen met bedrijfskundige en leiderschapscoach Tim de Zeeuw een narrengilde opgezet. Inmiddels zijn er al 51 profnarren opgeleid.

"Zeker in deze tijden is vrijmoedig spreken superbelangrijk", aldus De Zeeuw. "Wij helpen mensen en organisaties om dat effectief, maar ook luchtig te doen met de hofnarmethode. We kunnen in de huidige tijd veel leren van de aanpak van de aloude hofnar."

Goedemorgen! Vandaag zijn er weer meerdere kansen op medailles op de Olympische Spelen in Parijs onder meer bij de 4x400 meter estafette bij de vrouwen en bij de mannen in breaking. In het Verenigd Koninkrijk is opgeroepen te demonstreren tegen extreemrechts en racisme.

Eerst het weer: in de ochtend nog wat kans op mist, daarna wordt het zomers. Volop zon en een matige zuidwestenwind bij 20 tot 26 graden. Morgen blijft het ongeveer hetzelfde, maar ná het weekend lopen de temperaturen verder op tot ruim boven de dertig graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Rusland meldt extra maatregelen te hebben genomen in drie grensregio's om verdere Oekraïense aanvallen te voorkomen. De afgelopen dagen zijn met name in de regio Koersk meerdere Oekraïense aanvallen geweest.

De regio Koersk, ten noordoosten van Oekraïne, werd deze week binnengevallen door Oekraïense militairen. Gisteren werd een militair vliegveld in de regio aangevallen met drones.

Rusland heeft reservisten opgeroepen om in de Koersk-regio weerstand te kunnen bieden tegen de aanvallen die daar worden uitgevoerd. Ook worden er raket-lanceringssystemen naartoe gestuurd.

Anders nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Vijftig jongeren uit acht Europese landen komen een week lang samen. Er wordt niet gefocust op therapie of minder stotteren, maar juist op spreken. De week bestaat uit verschillende workshops die uitdagen tot het durven spreken in het openbaar.

Verslaggever Edwin van den Berg ging langs bij het stotterkamp:

Fijne dag!