Aggregator

Snelweg A73 is de hele ochtend dicht geweest tussen Haps en Malden na een ongeluk met een vrachtauto. Om 12.10 uur meldde Rijkswaterstaat dat de chaos was opgeruimd en de vangrail hersteld. Inmiddels kan het verkeer weer gebruik maken van de weg.

Het ongeluk met de vrachtauto met huisvuil gebeurde vanochtend vroeg. Door nog onbekende oorzaak raakte de auto van de weg. De vrachtauto kantelde en kwam op de twee rijbanen terecht, een deel van het afval belandde in de berm.

De chauffeur bleef bij het ongeluk ongedeerd, meldt Omroep Brabant.

Het bergen van de vrachtauto bleek een complex karwei. Zo was er een grote kraan nodig om de auto weg te takelen en moest het afval door andere auto's verder worden vervoerd. Omdat de middenvangrail door de gekantelde vrachtauto was geraakt, moest Rijkswaterstaat die vervangen.

De sluiting van de snelweg leverde de hele ochtend files op. Ook de provinciale wegen liepen vol.

By the time this post hits the front page, we’ll be just a few days away from the kickoff of Hackaday Europe 2024! For those of you joining us in …read more

Eid Mubarak! Moslims vieren dat de ramadan voorbij is. Vandaag staat voor het eerst iemand voor de rechter voor 'doxing'. En hoeveel verkeersslachtoffers vielen er vorig jaar?

Eerst het weer: Perioden met zon en regen. Het wordt zo'n 13 graden aan zee tot 15 graden in Limburg. De zuidwest- tot westenwind waait matig tot vrij krachtig. Donderdag valt soms een beetje regen, de dagen erna komt de zon zo nu en dan tevoorschijn en wordt het ook weer iets zachter.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Het was tot nu toe een mysterie, maar nu lijken Maastrichtse wetenschappers te hebben ontdekt hoe een eeneiïge tweeling ontstaat. Simpel gezegd kan een eeneiïge tweeling ontstaan als het embryo in een heel vroeg stadium een versnelde groei laat zien. Het embryo wordt dan in tweeën uiteengetrokken.

De onderzoekers ontdekten dat door buiten de baarmoeder een synthetische embryostructuur te kweken. "We hebben buiten de baarmoeder zichtbaar gemaakt wat zich onzichtbaar in de baarmoeder afspeelt", zeggen hoofdonderzoekers Clemens van Blitterswijk en Erik Vrij.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In aanloop naar Dodenherdenking op 4 mei kwamen honderden kinderen in Madurodam luisteren naar verhalen over oorlogen. Nazar is met zijn moeder uit Oekraïne gevlucht. Hij ontmoet John, die als jongetje de Tweede Wereldoorlog meemaakte.

Veel A-merken in de supermarkt hebben vorig jaar flink meer omzet gedraaid. Er werd meer geld aan uitgegeven, maar vaak minder van verkocht. Ze verloren terrein aan de huismerken.

Volgens marktonderzoeker Circana is de omzet van de A-merken dan ook gestegen doordat ze duurder zijn geworden. En in het geval van chocolade, koekjes en chips zijn de verpakkingen niet alleen duurder, maar ook kleiner geworden. Dat wordt ook wel krimpflatie genoemd. Toch zijn er juist van die 'verwenproducten' meer verkocht.

De onderzoekers keken onder andere naar Venco's schoolkrijt. "Dat was een verpakking van 260 gram voor 2,19 euro. Nu wordt dat voor dezelfde prijs verkocht, maar krijg je maar 225 gram. En dat zie je bij alle producten van Venco," zegt Sjanny van Beekveld van Circana.

Mede door deze verborgen prijsstijging steeg het merk Venco elf plaatsen in de A-merk-top 100, een lijst van de 100 meest verkochte merken in de Nederlandse supermarkten. Circana vond meer voorbeelden: de ijsstam Viennetta van Ola werd 100 gram lichter, een zakje Lay's paprikachips ging van 335 naar 300 gram en er zat minder snoep in meerdere verpakkingen van Red Band.

"In al deze voorbeelden is de prijs hetzelfde gebleven of zelfs verhoogd", aldus Van Beekveld. De omzet van Lay's en Red Band nam afgelopen jaar toe.

'Producten moeten bereikbaar blijven'

Lay's en Venco reageerden niet op vragen van de NOS over krimpflatie. Unilever (maker van Ola-ijs) zegt: "De prijzen van grondstoffen, logistiek, energie en verpakkingen zijn enorm gestegen, net als de loonkosten. Dat kan niet allemaal worden gecompenseerd door besparingen en dus wordt een deel doorberekend. Dat kan door hogere (advies)prijzen, maar ook door verpakkingen te verkleinen. Zo blijven producten ook bereikbaar voor consumenten met een beperkt budget."

Uit onderzoek van de Consumentenbond bleek vorig jaar al dat krimpflatie een grote ergernis is bij consumenten. De brancheorganisaties van fabrikanten (FNLI) en supermarkten (CBL) waren toen niet bereid transparanter te zijn over dat fenomeen. Ook Albert Heijn en Jumbo wilden zich er niet over uitspreken.

De Consumentenbond ziet inmiddels dat krimpflatie minder lijkt voor te komen.

De 100 populairste A-merken hebben ook in 2023 terrein verloren aan de huismerken. Ze zijn nu nog goed voor bijna 22 procent van de totale supermarktomzet, tegen 24,6 procent in 2004. "Drie procentpunt omzetdaling mag voor een leek niet veel zijn, maar dan heb je het in al die jaren toch over 1,5 miljard euro aan omzet die de A-merken zijn kwijtgeraakt", aldus de onderzoeker bij Circana.

Veel A-merken hebben de verkopen zien dalen, zoals Heineken, Douwe Egberts, Nescafé en Becel. Hoewel het voor de grote merken geen geweldig jaar was, is er toch een omzetgroei van 4,8 procent te zien. Dat komt door prijsverhogingen en niet door extra verkopen.

Innoveren is voor A-merken de manier om terrein terug te winnen, concluderen de onderzoekers. Zo heeft sauzenmerk Remia meer verkocht van plantaardige mayo, net als concurrent Zaanse. De mayonaises met een smaakje als kerrie of pesto verkochten afgelopen jaar goed.

Tabak verdwijnt

De A-merken-top 100 zal volgend jaar ingrijpend wijzigen. Supermarkten mogen vanaf 1 juni dit jaar geen sigaretten meer verkopen en daardoor zullen er tien sigarettenmerken uit de lijst verdwijnen. Merken die nu nog net buiten de top 100 vallen, zoals Vivera, Nivea, Liga en Nutella, kunnen die plekken innemen.

Coca-Cola - nu nog op drie achter Marlboro en Camel - lijkt vanaf volgend jaar het grootste A-merk te worden in de Nederlandse supermarkten.

Bedrijven die gehackt zijn, onderschatten de gevolgen daarvan. Gebruikers van wie gegevens worden gestolen, worden vaak niet geïnformeerd, ook niet als dat wel moet. Dat constateert de Autoriteit Persoonsgegevens.

Het gaat dan om aanvallen waarbij bijvoorbeeld betaaldata, paspoortgegevens of andere gevoelige data zijn buitgemaakt. Criminelen kunnen dat soort gegevens gebruiken voor gerichte phishing-aanvallen of identiteitsfraude.

"Soms denken bedrijven dat de gestolen data niet zo veel kwaad kunnen, maar soms melden ze het ook gewoon niet omdat ze bang zijn voor imagoschade", zegt Dennis Davrados, coördinator datalekken bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Wettelijk verplicht

Als zogenoemde bijzondere persoonsgegevens werden buitgemaakt, bijvoorbeeld data over seksuele voorkeur of geloof, werden klanten in 62 procent van de gevallen niet geïnformeerd. Dat terwijl het in zo'n geval wettelijk verplicht is, waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens.

Als kopieën van paspoorten of creditcardgegevens werden gestolen, werden klanten vaker geïnformeerd, maar nog altijd gebeurde dat bij circa 40 procent van de gevallen niet. Ook in die gevallen is het wel verplicht.

Voorkomen

Het is belangrijk dat bedrijven datalekken wél melden, zegt Rebecca Smits van Slachtofferhulp, dat ook slachtoffers van digitale misdrijven bijstaat. "Dan kun je als slachtoffer extra maatregelen nemen en wellicht voorkomen dat criminelen er misbruik van maken", zegt Smits. Al is helemaal voorkomen lastig. "Je kunt niet alles dichttimmeren."

Hoe vaak criminelen gestolen data gebruiken voor aanvallen, is niet bekend. Vorig jaar registreerde Slachtofferhulp 29.000 fraudegevallen, waarvan 5500 gevallen van identiteitsfraude, maar daarbij gaat het zowel om online- als offline-criminaliteit.

De Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing raakt maar niet uit de problemen. Waar er de afgelopen maanden al meerdere meldingen waren over mankementen bij de 737 MAX 9-toestellen, zijn er nu twee nieuwe hoofdpijndossiers: de 787 Dreamliner en de 777.

Luchtvaartautoriteit FAA heeft een onderzoek geopend, nadat een klokkenluider aan de bel had getrokken. Boeing-ingenieur Sam Salehpour zei tegen de waakhond dat er fouten worden gemaakt bij de assemblage van verschillende delen van de toestellen. Daardoor bestaat volgens hem het risico dat er onderdelen loskomen.

Springen op vliegtuigonderdelen

Salehpour zegt dat de romp van de 787 Dreamliner verzwakt kan raken, omdat monteurs handigheidjes gebruiken om verschillende onderdelen sneller aan elkaar te bevestigen. Dat doen ze om de nieuwe exemplaren van het vliegtuig op tijd te kunnen leveren. Salehpour zegt dat hij zijn zorgen heeft gedeeld met het management van Boeing, maar dat hij genegeerd werd.

Ook zegt hij dat het soms misging bij het samenstellen van de 777. Als de onderdelen niet goed op elkaar pasten, werd dat op een hardhandige manier opgelost. "Ik heb mensen letterlijk zien springen op de vliegtuigonderdelen, om ervoor te zorgen dat ze zouden passen", zegt Salehpour tegen journalisten.

Boeing zegt in een reactie dat de beschuldigingen ongegrond zijn. "Ze weerspiegelen niet het werk dat Boeing doet om te verzekeren dat de kwaliteit en veiligheid van het toestel op lange termijn gewaarborgd zijn." Het bedrijf zegt tegen persbureau Reuters mee te zullen werken aan het onderzoek van de FAA.

Meer problemen bij Boeing

Het is niet voor het eerst dat er zorgen zijn rond de 787 Dreamliner. Tussen mei 2021 en augustus 2022 lagen de leveringen van het toestel aan klanten stil vanwege meerdere productiefouten. Volgens Boeing zijn er wereldwijd zo'n 1100 Dreamliners in gebruik.

De crisis bij Boeing begon in januari, toen een 737 Max 9-toestel van Alaska Airlines een rompdeel had verloren tijdens een vlucht. Vorige maand verloor een 777-200 van United Airlines een wiel na het opstijgen. Nog geen dag later gleed een andere Boeing van United in Houston van de landingsbaan, mogelijk wegens problemen met de remmen. En enkele dagen daarna maakte een Dreamliner van LATAM Airlines plotseling een duikende beweging, waarbij zo'n 50 mensen gewond raakten.

Het bedrijf verwacht dit jaar fors tegenvallende financiële resultaten. Topman Dave Calhoun besloot eind vorige maand op te stappen.

When Ethernet was originally envisioned, it would use a common, shared medium (the ‘Ether’ part), with transmitting and collision resolution handled by the carrier sense multiple access with collision detection …read more

De hoogste rechtbank van de Amerikaanse staat Arizona heeft een stokoude wet hersteld, waarmee bijna alle abortussen verboden kunnen worden. De wet is opgesteld in 1864, toen de Amerikaanse Burgeroorlog het land nog in de greep hield.

De wet schrijft voor dat abortussen enkel zijn toegestaan als daarmee het leven van de vrouw kan worden gered. Degene die vanwege elke andere reden een dergelijke procedure uitvoert, riskeert tot vijf jaar gevangenisstraf. Hiervoor waren abortussen na de vijftiende week van de zwangerschap verboden.

Nu worden er maandelijks nog gemiddeld 1100 abortussen uitgevoerd in de staat. Naar verwachting zal dat aantal dalen naar bijna nul. De uitspraak treedt overigens pas over twee weken in werking. In de tussentijd krijgen partijen nog de kans beroep aan te tekenen.

Draconisch

Arizona is de vijftiende van de in totaal vijftig Amerikaanse staten die de abortuswetgeving aanscherpt, sinds het federale Hooggerechtshof in 2022 het landelijk recht op abortus schrapte. Daardoor kwam de wetgeving weer in handen van de staten te liggen.

De minister van Justitie van Arizona, de Democraat Kris Mayes, noemt het besluit van het lokale Hooggerechtshof "gewetenloos en een belediging voor de vrijheid". Ze benadrukt dat ze geen arts of vrouw zal vervolgen voor het overtreden van de "draconische wet".

"Het besluit om deze wet te herstellen, die stamt uit een tijdperk waarin Arizona nog geen staat was, de Burgeroorlog woedde en vrouwen niet eens mochten stemmen, zal de geschiedenisboeken ingaan als een smet op onze staat", verklaarde Mayes.

Biden verbolgen

President Biden zegt dat de uitspraak van het Hooggerechtshof "het resultaat is van de extreme standpunten van Republikeinse volksvertegenwoordigers, die vastberaden zijn om de vrijheid van vrouwen af te nemen".

Biden spreekt zich regelmatig fel uit tegen anti-abortuswetgeving. Politiek analisten verwachten dat de pro-abortusbeweging hem veel stemmen zal opleveren bij de presidentsverkiezingen in november.

The modern cellular network is a marvel of technological advancement that we often take for granted now. With 5G service it’s easy to do plenty of things on-the-go that would …read more

Het was tot nu toe een mysterie, maar Maastrichtse wetenschappers lijken te hebben ontdekt hoe een eeneiige tweeling ontstaat. Deze ontstaanswijze was niet eerder waargenomen, en het was evenmin bekend hoe die in zijn werk ging. Simpel gezegd kan een eeneiige tweeling ontstaan als het embryo in een heel vroeg stadium een versnelde groei laat zien. Het embryo wordt dan in tweeën uiteengetrokken.

De onderzoekers ontdekten dat door buiten de baarmoeder een synthetische embryostructuur te kweken. "We hebben buiten de baarmoeder zichtbaar gemaakt wat zich onzichtbaar in de baarmoeder afspeelt", zeggen hoofdonderzoekers Clemens van Blitterswijk en Erik Vrij. Het onderzoek is gepubliceerd in het vakblad Advanced Materials.

De versnelde groei speelt zich af in de blastocyste, een soort ballonnetje dat zich later ontwikkelt tot de placenta. Als dat ballonnetje te snel groeit, wordt het klompje cellen dat later het embryo wordt in tweeën getrokken. In uitzonderlijke gevallen kan op een soortgelijke manier een eeneiige drie- of vierling ontstaan, denken de onderzoekers.

Hier zie je hoe dat in zijn werk gaat:

De onderzoekers van Maastricht UMC+ en het MERLN Instituut hadden in 2018 al de primeur met het tot stand brengen van het eerste synthetische embryo, toen nog gekweekt van stamcellen van muizen. Vorig jaar slaagden Israëlische onderzoekers erin datzelfde te doen met menselijke stamcellen. En nu is in Maastricht dus een synthetisch embryo van een eeneiige tweeling opgekweekt.

Geautomatiseerd onderzoek

De ontdekking is mede te danken aan het geautomatiseerde onderzoeksproces waarvan de Maastrichtse onderzoekers zich bedienen, dat luistert naar de naam high throughput screening. Daarmee kunnen ze tegelijkertijd duizenden, in potentie zelfs miljoenen celstructuren onderzoeken en blootstellen aan verschillende omstandigheden. Dat doen ze door verschillende groeifactoren en signaalmoleculen toe te voegen aan de celstructuren.

Dat we nu begrijpen hoe een synthetisch embryo zich tot een eeneiige tweeling ontwikkelt, is geen spijkerharde garantie dat het bij een natuurlijke bevruchting ook precies zo gaat. "Dat is niet absoluut zeker, want dat kun je niet bestuderen", zegt Van Blitterswijk. "Maar het bewijs wordt wel indirect geleverd. Wat we zien is volstrekt logisch, het is een eenvoudige verklaring."

Black box openen

Embryoloog Sebastiaan Mastenbroek van het Amsterdam UMC - zelf niet betrokken bij de studie - is gecharmeerd door het onderzoek. "Meerdere groepen in de wereld werken aan de ontwikkeling van synthetische embryo's. Dat is echt dé innovatie in de voortplantingswetenschappen van de afgelopen jaren. We hadden bijna geen inzicht in de eerste dagen en weken van de ontwikkeling van een mens, die black box zijn we nu aan het openen."

Deze nieuwe ontdekking over het ontstaan van eeneiige tweelingen noemt Mastenbroek "een schakel die aan die ontwikkeling wordt toegevoegd". Er zijn mogelijk ook praktische toepassingen. Bijvoorbeeld bij ivf, waarbij vaker dan gewenst tweelingen worden geboren. "Als we het proces echt goed begrijpen, zouden we op termijn misschien het aantal eeneiige tweelingen na ivf kunnen verlagen."

De onderzoekers zelf benadrukken dat hun onderzoek de kennis over miskramen en vruchtbaarheid kan vergroten. Bij tweelingzwangerschappen treden vaker complicaties op tijdens de vroege innesteling. Met de nieuwe kennis kunnen die mogelijk worden voorkomen of behandeld.

Organen kweken

Daarnaast richten ze zich op de ontwikkeling van weefsels voor patiënten voor wie geen donororganen beschikbaar zijn. In de synthetische embryo's zie je namelijk al het begin van orgaanvorming. Als ze dat proces beter onder controle kunnen krijgen, zou je bijvoorbeeld weefsels als een hartklep kunnen opkweken. "In eerste instantie willen we onderzoeken of we rode bloedcellen kunnen kweken", zegt Van Blitterswijk. "Ik verwacht dat de komende tijd duidelijk gaat worden of dat haalbaar is."

Dergelijke ontwikkelingen zouden kunnen worden tegengehouden door maatschappelijke bezwaren tegen embryo-onderzoek, maar daar is Mastenbroek niet zo bang voor. "Mijn ervaring met recente maatschappelijke debatten is dat er een breed draagvlak is voor dit soort technieken, als je maar goed uitlegt waarom dit onderzoek plaatsvindt en hoe goed we de voorwaarden ervoor in Nederland hebben geregeld. Slechts een klein deel van de mensen blijft dan alsnog tegen."

Vorig jaar zijn opnieuw veel fietsers bij een verkeersongeluk om het leven gekomen, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De vele ongelukken met fietsers dreigt de doelstelling van de overheid om het aantal verkeersslachtoffers fors terug te dringen buiten bereik te brengen. Het aantal verkeersdoden nam tot tien jaar geleden elk jaar af, maar is sindsdien ongeveer gelijk gebleven.

Verkeersorganisaties pleiten onder meer voor een strengere aanpak van smartphonegebruik en willen dat fietsers meer worden gestimuleerd om een helm te dragen.

Van de 684 verkeersdoden vorig jaar zaten er 270 op de fiets. Dat waren er iets minder dan in het recordjaar 2022, maar meer dan in alle andere jaren van deze eeuw.

Als percentage van het totaal aantal verkeersdoden, blijft het aantal omgekomen fietsers toenemen. Het aandeel van de fietsdoden is nu 40 procent. Twintig jaar geleden was dat nog 20 procent, zegt het CBS.

De laatste vier jaar is het aantal verongelukte fietsers bovendien elk jaar groter dan het aantal omgekomen automobilisten. Dat verschil neemt steeds verder toe.

Van de 270 omgekomen fietsers waren er 122 ouder dan 75. De meesten reden op een elektrische fiets. Welke rol e-bikes spelen bij het aantal dodelijke fietsongelukken van ouderen, is niet duidelijk. Weliswaar stijgt het aandeel van de e-bike in het overzicht van de geregistreerde ongelukken, maar dat kan ook komen doordat steeds meer mensen een elektrische fiets hebben.

Smartphonegebruik

De meeste verongelukte fietsers botsten met een auto. "Schrikbarend en verontrustend", zegt de Fietsersbond. die pleit voor een maximumsnelheid van 30 km per uur op meer plekken en strengere handhaving. "Auto's worden steeds veiliger voor inzittenden, maar niet voor andere verkeersdeelnemers."

De Fietsersbond heeft zich samen met andere verkeersorganisaties als de ANWB en Veilig Verkeer verenigd om het aantal verkeersslachtoffers omlaag te brengen. Onder de noemer Verkeersveiligheidscoalitie roepen de organisaties de politiek op om de fietsinfrastructuur veiliger te maken en het smartphonegebruik in het verkeer terug te brengen.

Vorige week werd bekend dat steeds meer mensen op hun telefoon kijken in het verkeer. Vooral bij volwassenen is er een toename. Het percentage volwassen weggebruikers dat weleens op de telefoon kijkt, steeg van 66,1 in 2017 naar 74,9 in 2023.

Jongeren vinden helm gênant

De Verkeersveiligheidscoalitie ziet heil in de fietshelm. Het dragen van een helm zou steeds normaler worden, met name bij kleine kinderen en ouderen. Cijfers heeft de coalitie niet, maar "we zien het straatbeeld veranderen", zegt een woordvoerder. De ANWB heeft geen concrete getallen, maar zegt wel dat in 2022 300 procent meer helmen werden verkocht dan in 2021, en dat vorig jaar het aantal verkochte fietshelmen nog eens meer dan verdubbelde.

De Verkeersveiligheidscoalitie hoopt op een soortgelijk straatbeeld als in Denemarken, dat een vergelijkbare fietscultuur kent. "Daar zijn ze tien jaar geleden begonnen met het stimuleren van het dragen van een fietshelm. Dat bleek succesvol, want meer dan de helft van de fietsers draagt er nu een." De coalitie is geen voorstander van een helmplicht en verwacht dat die er voorlopig ook nog niet komt.

Waar kinderen en ouderen vaker een helm zouden dragen, valt er nog veel winst te behalen bij jongeren, zegt jongerenorganisatie TeamAlert. Aan de hand van een vragenlijst die is ingevuld door 362 jongeren stelt de organisatie dat er een duidelijke kloof is tussen het erkennen van de beschermende functie van de helm en het daadwerkelijke gebruik ervan. Dit zou komen door de "heersende sociale norm" van het niet-dragen van een fietshelm. Het "gênante" imago zou moeten worden aangepakt.

Geen helm bij OV-fiets

Als het aan een groep artsen ligt, moet het mogelijk worden om bij een ov-fiets van NS ook een fietshelm te huren. NS biedt meer dan 20.000 fietsen aan, op bijna driehonderd locaties in Nederland. Het dragen van een helm kan volgens hen veel leed voorkomen. "Bij de groep forensen valt nog veel winst te behalen", stelt Marcel Ariës, een van de oprichters van denktank Artsen voor Veilig Fietsen.

De NS laat weten dat er inderdaad geen helmen worden aangeboden bij de ov-fietsen. "Dat is nu ook niet aan de orde", zegt een woordvoerster. "Maar het staat mensen vrij om zelf een helm mee te nemen."

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat komt met een plan om het gebruik van fietshelmen te stimuleren. Een woordvoerder zegt dat daar in mei meer over bekend wordt.

Het liefst zou de VVD de plannen door "de shredder gooien", maar de partij vreest dat er "geen alternatief is". Ook NSC vindt "niets doen geen optie". Tegelijk blijft BBB faliekant tegen de oplossingen die demissionair minister Adema van Landbouw heeft voorgesteld door de dreigende mestproblemen voor boeren. De formerende partijen zitten allesbehalve op één lijn over de kwestie, bleek gisteravond in een debat in de Tweede Kamer.

Adema stuurde vorige week een pakket maatregelen naar de Kamer waarmee hij met miljarden euro's een nieuwe uitkoopregeling voor boeren bepleit. Met de regeling wil Adema een koude sanering van de sector voorkomen door het einde aan de Nederlandse uitzonderingspositie in het Europese mestbeleid. Daardoor mogen boeren veel minder mest uitrijden dan voorheen en is er een acuut mestprobleem. Boeren krijgen torenhoge afvoerkosten, want ze zitten met volle mestkelders. Er dreigen sancties en boetes als Nederland niet met maatregelen komt.

'Faillissementen dreigen'

De problemen voor de boeren zijn groot, hield Adema de Kamer gisteravond voor. Hij riep de Kamer op de noodzaak van zijn plannen in te zien, want "faillissementen dreigen".

Met het versneld uitkopen hoopt Adema dat te voorkomen. In zijn pakket zitten verder ook maatregelen als een hogere graslandsubsidie, voedsel met minder eiwitten en een maximumaantal koeien per hectare.

BBB-leider Van der Plas zei vorige week het "onacceptabel" te vinden dat er tijdens de formatie "opeens miljarden uit de kast worden getrokken voor een uitkoopregeling". De andere drie partijleiders van de formerende partijen steunden toen haar verzoek om uitleg, die vervolgens in een brief kwam. Na die brief lijken de kaarten nu toch anders geschud. VVD en NSC tonen nu begrip voor het plan van Adema. Vrijdag zei Adema nog gefrustreerd te zijn omdat een meerderheid in de Kamer zijn oplossing wellicht niet steunt. Maar dat beeld lijkt nu dus te draaien.

CDA-Kamerlid Vedder, zelf boer, weet maar al te goed waar Adema het over heeft. Het Kamerlid ziet het probleem zonder drastische maatregelen voor september "niet gefixt". Ze heeft zich naar eigen zeggen "nooit hoeven invechten op de mestmarkt" en dan zijn er straks nog maar twee opties: ofwel haar koeien moeten naar de slacht, ofwel ze begaat een enorm milieudelict.

Adema wijst erop dat hij de afgelopen weken veel jonge boeren aan de lijn heeft gehad die hem dringend om een oplossing vragen. "De boeren zelf willen dat er actie komt. De urgentie is enorm."

Waar VVD en NSC zich nu overtuigd zien van de noodzaak, hebben PVV en BBB op zijn minst vraagtekens. Beide partijen zeiden in het volgend debat op 25 april met eigen voorstellen voor maatregelen te komen. De PVV lijkt niet uitgesproken tegen, maar maakt zich onder meer zorgen over de voedselzekerheid in Nederland.

De BBB is er niet van overtuigd dat in Europa genoeg is gedaan om de Nederlandse uitzonderingspositie te bepleiten. Zowel Adema als NSC en VVD maakten daar korte metten mee. Dat station is volgens hen gepasseerd. Nederland heeft keer op keer de voorwaarden voor die uitzondering overtreden, zoals het voldoen aan een goede waterkwaliteit. Volgens Adema valt in Europa nu niet "meer" te halen. En daar ligt hij "soms 's nachts wakker van".

Treinramp

VVD-Kamerlid Van Campen sprak van een "treinramp in slowmotion". Als we nu niets doen, kijken we volgens hem over een jaar met spijt naar dit debat terug.

D66, Partij voor de Dieren en GroenLinks/PvdA zijn al langer voor het verkleinen van de veestapel en uitkoopregelingen. De kans dat voor deze plannen een meerderheid wordt behaald, is nu groot. Dat sommige partijen pas op 25 april met hun plannen willen komen vond Adema "op z'n zachtst gezegd merkwaardig". Die partijen onthouden boeren nu oplossingen, zei hij.

Vakbond FNV vindt het schandalig dat de BBB in de Eerste Kamer de extra verhoging van het minimumloon tegenhoudt. "De beloftes van meer bestaanszekerheid zoals die gedaan werden tijdens de verkiezingscampagne, blijken al bij de eerste de beste gelegenheid niets meer waard", zegt de vicevoorzitter van de grootste vakbond, Zakaria Boufangacha. Hij spreekt van "coalitie-spelletjes".

De BBB maakte vandaag bekend tegen de extra verhoging van het minimumloon te stemmen in de Eerste Kamer. Daarmee is een meerderheid voor de verhoging uit het zicht verdwenen. Boufangacha noemt dat "zeer teleurstellend". Volgens hem houdt het in dat er voor mensen met de slechtst betaalde banen niets extra's bij komt. "Dit betekent dat het geld dat gezinnen aan boodschappen hadden kunnen uitgeven, nu terechtkomt bij bedrijven die er hun winsten mee verhogen."

Volgens de vakbondsman is er "geen legitieme reden te verzinnen waarom in een steeds rijker land minimumloners en uitkeringsgerechtigden niet mee zouden mogen profiteren van de groeiende rijkdom". De FNV vindt dat een verhoging prima betaald kan worden door werkgevers. Boufangacha: "Voor grote bedrijven waar de meeste minimumloners in dienst zijn, kost deze verhoging 0,04 procent van hun winst, bij het mkb is dat 0,07 procent."

'Geen goed idee'

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland blijven bij hun standpunt dat het "geen goed idee is" het minimumloon te verhogen. Volgens de werkgevers is het minimumloon de afgelopen anderhalf jaar al zo sterk gestegen dat het voor veel bedrijven nu al bijna niet meer is op te brengen. Bovendien stijgen de werkgeverslasten veel harder dan wat werknemers netto aan die minimumloon-verhogingen overhouden, zeggen ze.

Volgens de ondernemersorganisaties is het verlagen van de belasting- en premiedruk een veel effectiever en houdbaar instrument om de koopkracht van deze groep werknemers te verbeteren. "Dan houden ze netto meer over, hoeven de lasten voor ondernemers niet nóg verder omhoog en wordt (meer) werken ook nog eens aantrekkelijker."

"Gemiste kans"

Vakbond CNV vindt het een gemiste kans dat de Eerste Kamer de verhoging van het minimumloon volgende week zal wegstemmen. "De boodschappen zijn 10 procent duurder geworden. Wie voor een minimumloon werkt, is er de afgelopen jaren in koopkracht op achteruitgegaan. Veel mensen kunnen nauwelijks rondkomen", zegt CNV-voorzitter Piet Fortuin. "Daarom is die verhoging zo belangrijk. Het CNV vindt het onbegrijpelijk dat de Eerste Kamer niet met een verhoging akkoord gaat."

Politieke partijen hebben volgens Fortuin tijdens de verkiezingen de mond vol over bestaanszekerheid. "Maar als het op daden in de praktijk aankomt, laten ze het afweten. Zeer teleurstellend."

Many SMD components, including some USB C ports, have their terminals under the component. When installed, the pins are totally hidden. So, how do you solder or unsolder them? That’s …read more

Duitsland heeft bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag ontkend dat het het Genocideverdrag schendt door wapens te leveren aan Israël. Nicaragua spande de zaak aan om de wapenleveranties zo een halt toe te roepen. Na de Verenigde Staten levert Duitsland het meeste militaire materieel en wapens aan Israël.

Met de aanklacht volgt Nicaragua het voorbeeld van Zuid-Afrika, dat Israël eerder dit jaar voor hetzelfde hof daagde. De rechter oordeelde toen dat Israël meer moet doen om genocide te voorkomen.

Gisteren opende de Nicaraguaanse ambassadeur in Nederland de hoorzitting. Hij stelde dat de Duitse wapenleveranties bijdragen aan een mogelijke genocide in Gaza en dat Duitsland te weinig doet om de humanitaire crisis in Gaza te verlichten. "Het is een treurig excuus aan de Palestijnse kinderen, vrouwen en mannen in Gaza om hun met de ene hand humanitaire hulp te verstrekken, en met de andere hand wapens en militair materieel te leveren waarmee ze van de kaart geveegd worden", luidde de Nicaraguaanse argumentatie.

Duitsland ontkende dit vandaag met klem, met als tegenargument dat 98 procent van de wapenleveringen uit niet-dodelijk materieel zoals helmen en scherfvesten bestaat. "Duitsland doet zijn best om zijn verantwoordelijkheid naar zowel de Israëliërs als de Palestijnen waar te maken", zei Tania von Uslar-Gleichen, een juridisch adviseur van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ze noemde de zaak overhaast en sprak van "zwak bewijsmateriaal".

Historische motieven

Volgens de adviseur zijn de wapenexporten naar Israël onder de loep genomen om ervoor te zorgen dat het internationaal recht wordt nageleefd. "Duitsland heeft van zijn verleden geleerd", zei ze verder, verwijzend naar de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog.

Zoals Duitsland zich op het verleden beroept, heeft ook Nicaragua historische motieven voor het aanspannen van de zaak. De Nicaraguaanse president Daniel Ortega was van 1979 tot 1990 ook al aan de macht en onderhield toen een warme band met de Palestijnse president Arafat. Begin dit jaar werd een verkeersader in de hoofdstad Managua nog de Gazaweg genoemd.

Voor de inhoudelijke behandeling van de zaak stonden twee dagen gepland. Het hof zal over enkele weken een tussenvonnis uitspreken, op het daadwerkelijke vonnis moet mogelijk jaren worden gewacht. De uitspraken zijn bindend, maar het hof heeft geen mogelijkheid om de uitvoering ervan af te dwingen.

Samsung zou van de Amerikaanse overheid een subsidie krijgen van zes miljard dollar voor het uitbreiden van de chipproductie in de VS, zo meldt persbureau Reuters. Intel en TSMC kregen ook al subsidie en daarbij ging het om grotere bedragen.

De ouders van een schoolschutter in de Amerikaanse staat Michigan moeten minstens tien jaar de cel in. Jennifer en James Crumbley werden eerder dit jaar al door een jury schuldig bevonden aan dood door schuld. Vandaag bepaalde de rechter hun straf.

De schietpartij was op 30 november 2021 op Oxford High School, niet ver van Detroit. De 15-jarige Ethan Crumbley opende het vuur op medescholieren en dat kostte vier leerlingen het leven. Zelf werd hij eind vorig jaar veroordeeld tot levenslang. Dat ook de ouders van een mass school shooter werden aangeklaagd, gebeurde nooit eerder in de Verenigde Staten.

Eerder op de dag van de schietpartij waren de ouders van Ethan naar school gekomen voor een gesprek. Hun zoon had bij een wiskundeopdracht een gewelddadige tekening gemaakt. Daarop stonden teksten als "Bloed is overal. Mijn leven is nutteloos" en "De gedachten stoppen niet. Help mij". De Crumbleys wilden Ethan echter niet mee naar huis nemen. Niemand controleerde zijn rugzak, waarin het wapen verborgen zat dat hij later zou gebruiken.

Een dag eerder had een leraar Ethan tijdens de les betrapt op het zoeken naar munitie op zijn mobieltje. Dat deed hij omdat hij met zijn moeder naar de schietbaan was geweest, was het excuus. Ook die dag werden de ouders van Ethan gewaarschuwd voor het gedrag van hun zoon.

Wapen gekocht met zijn vader

Ethan gebruikte bij de schietpartij een wapen dat zijn vader een aantal dagen eerder met hem had gekocht. Voor de aanval plaatste de jongen ook foto's van het wapen op sociale media, waarop te zien is dat hij oefent op een doelwit.

Volgens de aanklagers waren er maanden voor de schietpartij al signalen dat de mentale gezondheid van Ethan Crumbley achteruitging. Ook daar deden de ouders niets aan.

Een van de ouders van de omgekomen slachtoffers deed emotioneel haar verhaal:

De advocaat van James Crumbley pleitte ervoor om geen celstraf op te leggen. De ouders zaten immers al 2,5 jaar in voorarrest, mede omdat ze de borgsom van een half miljoen dollar niet konden betalen. Ook zei hij dat James Crumbley niet geloofde dat er een reden was om te denken dat zijn zoon een gevaar was voor de samenleving.

De rechter gaf echter geen gehoor aan het verzoek. Ze zei dat de zaak niet gaat over slecht ouderschap. "Het gaat over het herhaaldelijk negeren van zaken waar de meeste mensen rillingen van zouden krijgen. Er werden continu kansen gepresenteerd om het tegen te houden, maar niemand reageerde."

Een aantal zeeforellen is gisteren uitgezet in de Waddenzee bij Lauwersoog na een tweedaagse 'navigatiecursus'. De vissen hebben een specifieke route afgelegd zodat ze daardoor hopelijk op eigen houtje de weg terug kunnen vinden naar de beken in Drenthe.

Zeeforellen worden geboren in een beek of rivier, daarna trekken ze naar zee. Als ze volwassen zijn, trekken ze vanuit zee weer naar rivieren en beken om zich voort te planten.

De weg vinden is echter niet altijd makkelijk. Er zijn aardig wat obstakels voor de zeeforel in Nederland, zoals keersluizen en gemalen. Ecologen bedachten daarom een soort navigatiecursus voor de vissen.

Geur

"We zijn twee dagen aan het varen geweest met deze zeeforellen van de beken in Noord-Drenthe, helemaal tot aan het Wad", zegt Marcus de Boer van Sportvisserij Nederland tegen Omrop Fryslân.

De vissen zaten al die tijd in torpedovormige bunnen (een met water gevulde bewaarplek voor vis) aan de zijkant van de boot. Het idee is dat ze de geur van het water onderweg opslaan en zo de weg in de toekomst kunnen terugvinden.

Volgens De Boer was een vergelijkbare proef in Denemarken succesvol. "Als enkele volwassen zeeforellen terugkeren, is het al geslaagd. Dan weten we dat het systeem werkt. Daarna is het eigenlijk een kwestie van opschalen."

De vissen die in de Waddenzee zijn uitgezet, hebben een zendertje meegekregen, zodat ze gevolgd kunnen worden.

Meta brengt Llama 3 binnen een maand uit, zo heeft een topman van het bedrijf gezegd. Daarmee volgt de release van het AI-model een jaar na Llama 2.

Een uitspraak waarvan de relevantie niet mag worden onderschat, historisch, met wereldwijd grote gevolgen. De superlatieven zijn niet van de lucht, als je klimaatjuristen vraagt naar de impact van de uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) vanochtend.

De rechters van het Hof oordeelden dat landen verantwoordelijk zijn voor de bescherming van hun burgers tegen de gevolgen van klimaatverandering. En dat ze hun klimaatbeleid - met wetenschappelijke onderbouwing - in lijn moeten brengen met internationale klimaatafspraken om liefst onder de 1,5 graad opwarming te blijven. Volgens juristen scheppen ze daarmee een ongekend precedent.

Het gaat om de uitspraak in de zaak van de 'Klimaseniorinnen', een groep van bijna 2000 Zwitserse vrouwen van gemiddeld 73 jaar. Hun argument: wij hebben nu al zo veel last van toegenomen hittegolven en hittestress, dat wordt in de toekomst door klimaatverandering alleen maar erger. De Zwitserse regering doet niet genoeg om die klimaatverandering tegen te gaan en schendt daarmee artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, zeggen ze. Het Hof gaf hun daarin gelijk: falend klimaatbeleid is een mensenrechtenschending.

Duidelijke boodschap

In eerste instantie is die uitspraak, die bindend is, vooral relevant voor de Zwitserse regering. "Het is een duidelijke boodschap aan de Zwitserse regering: jullie moeten je huiswerk over klimaatverandering doen, uitrekenen hoeveel CO2 jullie nog mogen uitstoten om klimaatdoelen te halen en dat uitvoeren", zegt Lucy Maxwell van de Climate Litigation Network tegen het persbureau Reuters.

De Zwitserse regeringspartij SVP reageerde evenwel terughoudend. Parlementslid Mike Egger noemde het vonnis bij de Zwitserse publieke omroep belachelijk. "Het is altijd gevaarlijk als rechtbanken op de stoel van politici gaat zitten", aldus Egger.

Reikwijdte

Dat de reikwijdte van dit vonnis zich niet alleen tot Zwitserland beperkt, daarover zijn de meeste experts het wel eens. De uitspraak van het Hof zal in veel lopende en toekomstige klimaatzaken worden aangehaald, zegt Laura Burgers, klimaatjurist van de Universiteit van Amsterdam. "Het is nu duidelijk: klimaat is een mensenrechtenkwestie. Staten zullen dat in hun oren knopen om meer rechtszaken te voorkomen. Maar ook activisten gaan dit aangrijpen om nieuwe zaken te starten", zegt Burgers.

Volgens klimaatjurist Tim Bleeker van de Vrije Universiteit zal de impact niet beperkt blijven tot rechtszaken tegen landen. Ook bijvoorbeeld in het hoger beroep in de zaak van Milieudefensie tegen Shell spelen mensenrechten een rol. "De internationale consensus, en OESO-richtlijn, is dat bedrijven geen inbreuk mogen maken op mensenrechten. Op het moment dat een internationale rechtbank bepaalt dat voldoende bescherming tegen klimaatverandering een mensenrecht is, gaat dat ook in deze zaken doorwerken."

Kleiner koolstofbudget

Grote gevolgen voor het Nederlandse klimaatbeleid zijn er niet direct, zeggen de meeste experts. "Nederlandse rechters hebben in het Urgenda-vonnis al erkend dat artikel 2 en 8 uit het Europese mensenrechtenverdrag geschonden kunnen worden door niet genoeg of afdoende klimaatbeleid. Dus je kunt zeggen dat wij dit al wisten", zegt Burgers.

Minister Jetten voor Klimaat ziet in de uitspraak een bevestiging dat er te lang te weinig is gedaan aan het tegengaan van klimaatverandering. De Nederlandse staat ligt volgens hem wel op koers. "Dit maakt extra duidelijk dat het nodig is om door te gaan met onze klimaatmaatregelen en te zorgen dat we ten minste 55 procent minder CO2 uitstoten in 2030."

Toch schept de uitspraak volgens klimaatjurist Dennis van Berkel ook voor Nederland en andere Europese landen een plicht waaraan ze nu nog niet voldoen. "Het klimaatbeleid van landen is tot nu toe gebaseerd op politieke en maatschappelijke haalbaarheid. Hoeveel uitstoot denken we voor 2030 te kunnen reduceren? De rechter zegt vandaag: bij het maken van die doelen moet een land ook kijken naar wat de wetenschap zegt over wat er nodig is om onder de 1,5 graad te blijven."

Daarvoor moeten landen volgens Van Berkel bijvoorbeeld met een kleiner koolstofbudget gaan werken en ook kijken naar wat eerlijk is tegenover minder welvarende landen die tot nu toe minder hebben uitgestoten. "Dat gebeurt tot nu toe ook in Nederland niet", zegt van Berkel.