Aggregator

Bij een grote politiecontrole in Rotterdam zijn vannacht 115 mensen betrapt op rijden onder invloed. Honderd mensen hadden te veel gedronken en vijftien personen werden betrapt op rijden onder invloed van drugs. De politie heeft zeventien rijbewijzen ingenomen.

De actie begon vannacht om 00.30 uur en duurde tot 05.00 uur. De bedoeling was dat iedere automobilist die het centrum van Rotterdam uit reed een blaastest zou doen. Daarom waren ongeveer 250 agenten ingezet die op zeven uitgangswegen rondom het centrum controleerden.

Wie onder invloed was moest in een busje een uitgebreide ademhalingsanalyse doen om vast te stellen of er te veel was gedronken. Daarna werd vastgesteld of iemand een proces-verbaal kreeg, een boete of mocht doorrijden.

Zo ging het er aan toe vannacht:

Het was lang geleden dat de politie zo'n grote alcoholcontrole in Rotterdam uitvoerde. Volgens een woordvoerder van de Verkeerspolitie was de laatste keer in 2009. Omdat er nog heel veel onder invloed wordt gereden vond de politie het noodzakelijk een signaal af te geven. "Het doel is nul mensen onder invloed."

Illegale cobra's

Over het nut van de actie zijn niet alle automobilisten eens. "Ik vind het geweldig", zegt een vrouw die vindt dat het bijdraagt aan de algehele veiligheid op de weg. "We hoeven niet onverantwoord achter het stuur te gaan, toch? Waarom zouden we ons niet blootstellen als we niets te verbergen hebben?"

Een andere automobilist vindt de controle overdreven. "Ik drink sowieso niet om religieuze redenen, dus ik heb er geen last van, maar ik ben nu wel later thuis."

Naast de alcoholcontrole stelde de politie nog enkele overtredingen vast. Een van de gecontroleerde auto's bleek gestolen en in een andere auto van een 18-jarige bestuurder die werd gecontroleerd op de Erasmusbrug lag illegaal vuurwerk op de achterbank. Bij een dronken bestuurder zat een kind op de achterbank.

Opvallend was vannacht dat een bestuurder, die werd gecontroleerd in het Weena, voor de neus van de agenten nog probeerde van plek te wisselen met de bijrijder. De agenten merkten dit op en lieten de bestuurder alsnog blazen. Zijn rijbewijs werd ingenomen.

Remco Andringa, redacteur Politie en Justitie:

"In Nederland wordt ieder jaar zo'n 43.000 mensen betrapt op rijden onder invloed. Het gaat daarbij niet alleen om alcohol, maar ook om drugs. Met speekseltesten is tegenwoordig ook het gebruik van cannabis goed te detecteren. Het aantal van 43.000 komt neer op ongeveer 100 mensen per dag die worden betrapt op rijden onder invloed.

Dat klinkt veel, maar de pakkans is nog altijd minimaal. Ga maar eens na wanneer jij voor het laatst hebt moeten blazen: zulke grote controles zijn er niet vaak, waarbij alle grote wegen vanuit het centrum tegelijk worden gecontroleerd. Terwijl er wel metingen zijn die laten zien dat in uitgaansnachten 1 op de 50 mensen onder invloed van alcohol achter het stuur kruipt. En we weten dat alcohol een belangrijke oorzaak is van ongevallen. Ieder jaar vallen tientallen doden in het verkeer waarbij alcohol een rol heeft gespeeld."

Fysieke en online intimidatie van schrijvers en uitgeverijen. Boekhandels en bibliotheken die uit angst voor geweld kiezen om bepaalde boeken verwijderen. Boeken die worden verboden, zoals in de Verenigde Staten en Hongarije. Inperkingen van literaire vrijheid vormen het schrikbeeld van mensen die vandaag de straat op gaan voor de Lezersmars.

De mars in Utrecht, aftrap van de Week van het Verboden Boek en het International Literature Festival Utrecht, wordt georganiseerd door boekenliefhebbers. "We zien op steeds meer plekken dat het vrije woord onder druk staat", waarschuwt de organisatie.

Ook Eveline Aendekerk, directeur van branchekoepel CPNB, vreest dat ontwikkelingen zoals deze niet beperkt zullen blijven tot andere landen. "Je moet er toch niet aan denken dat er in Nederland boeken niet meer verkocht worden omdat de inhoud iemand niet zint?"

Het boek is volgens haar een belangrijk middel tegen polarisatie en een essentieel onderdeel van de infrastructuur van de democratie. Ze vindt het daarom van belang dat iedereen moet kunnen blijven lezen wat die wil.

Verscheurde pagina's

Medeorganisator David Rozema, adviseur Collecties bij de bibliothekenorganisatie Probiblio, stelt dat het nu al moeilijker wordt voor mensen om te lezen wat zij willen. In Nederland worden dan niet boeken geweerd uit boekhandels en bibliotheken, maar steeds vaker krijgt hij signalen over intimidatie omdat iemand het niet eens is met de inhoud van de collectie.

Zo worden pagina's uit bibliotheekboeken gescheurd omdat mensen het niet eens waren met de inhoud. "Er zijn ouders die bijvoorbeeld niet willen dat hun kind in aanraking komt met boeken waarin een personage met twee ouders van hetzelfde geslacht voorkomt, of die vinden dat boeken met daarin transgender personen niet in de collectie mogen zitten."

Daarmee staat de vrijheid van bibliotheken om de collectie naar eigen inzicht in te vullen onder druk, stelt hij.

Bedreigingen

Onderzoek uit 2024 wees uit dat een op de zeven schrijvers vorig jaar met agressie, bedreiging of intimidatie te maken had. Zo moest schrijfster Lale Gül onderduiken door bedreigingen, na het verschijnen van haar debuutroman waarin ze fel van leer trok tegen haar streng-islamitische opvoeding. Kinderboekenschrijver Pim Lammers trok zich in 2023 terug als schrijver van het Kinderboekenweekgedicht na doodsbedreigingen.

Hij had in 2015 een verhaal geschreven voor volwassenen over seksueel contact tussen een 12-jarige jongen en een voetbaltrainer, gebaseerd op ervaringen van iemand uit zijn omgeving. Onder meer de christelijke organisatie Gezin in Gevaar en model Kim Feenstra deelden stukken uit het verhaal zonder context en riepen op tot een boycot, met bedreigingen tot gevolg.

Schrijver Gijs Wilbrink stelt dat de meeste auteurs die hij kent te maken hebben gehad met (online) intimidatie. Zelf debuteerde hij in 2022 met zijn boek De beesten. Hij kreeg toen ook enkele anonieme e-mails van mensen die vonden dat de dingen die hij schreef "uit een zieke geest moeten komen" en die zeiden dat hij "zich maar beter kon verhangen".

Glijdende schaal

Dit soort intimidatie heeft in de laatste jaren een nieuwe dynamiek gekregen door sociale media. Het komt sinds de coronapandemie vaker voor, zegt Aendekerk. Ze merkt dat ook boekhandels worstelen met hun aanbod en vaker te maken hebben met agressie en intimidatie.

"Een weerbaarheidstraining tegen agressieve klanten maakt tegenwoordig deel uit van cursussen voor boekverkopers", vertelt ze. Een verontrustende ontwikkeling, vindt collectieadviseur Rozema. "Bibliotheken en boekenwinkels in Nederland mogen volgens de wet zelf bepalen wat ze in de collectie opnemen, en dat moeten we zo houden."

Plek voor vrijdenken

De drie zijn het erover eens dat het van essentieel belang is dat de literatuur een vrijplaats moet blijven voor ieders leeswensen. "We moeten zien dat het boek nog steeds een belangrijke plek is om vrij te kunnen denken. Dat moet blijven en moeten we niet voor lief nemen", zegt Wilbrink.

Aendekerk sluit zich hierbij aan. "Het boek is de enige plek waar je in rust verschillende meningen tot je kan nemen, je in de huid kan kruipen van mensen die je veracht. Dat is ontzettend belangrijk om te koesteren. Het is belangrijk om met andere ogen naar de wereld te kijken, zonder dat je er iets van moet vinden", stelt ze.

"Hoe minder we lezen en deze stemmen tot ons krijgen, hoe minder je je vrije wil traint."

Fnirsi is one of those brands that seem to pop up more and more often, usually for portable oscilloscopes and kin. Their IPS3608 bench power supply is a bit of …read more

De VS gaat 100.000 dollar per jaar vragen voor H-1B-visums waarmee kenniswerkers tot het land worden toegelaten. Tot nu toe was men voor zo'n reisdocument ongeveer 1500 dollar kwijt.

"Stop met mensen hierheen halen die onze banen afpakken", legt handelsminister Lutnick de filosofie achter het besluit uit. "Als je iemand wilt opleiden, neem je maar iemand die net is afgestudeerd aan een van de prachtige universiteiten in ons land."

Bedrijven kunnen een H-1B-visum aanvragen voor werknemers uit het buitenland die over vaardigheden beschikken die ze in de VS niet kunnen vinden. Jaarlijks worden er 85.000 van verdeeld via loting.

Populair in India

Het visum werd in 1990 ingesteld voor kennismigranten die minimaal een bachelordiploma hebben. Vooral bedrijven in de tech-sector maken gebruik van de regeling om topkrachten binnen te halen, maar onderwijs, zorg en ontwikkelaars krijgen op deze manier ook veel buitenlandse werknemers. Grootafnemer is Amazon met zo'n 12.000 visums, Microsoft en Meta zijn elk goed voor zo'n 5000.

Indiase werknemers zijn verreweg de grootste groep H-1B-visumhouders in de VS, ongeveer 70 procent van de aanvragen. China volgt daarna op grote afstand met 11 procent. Voor Nederland gaat het om enkele honderden werknemers.

Opvallend genoeg hebben in het verleden enkele prominente figuren uit de omgeving van Trump gebruikgemaakt van dit visum. Zo kwam techondernemer Elon Musk vanuit zijn geboorteland Zuid-Afrika naar de VS, evenals Trumps vrouw Melania, die in Slovenië werd geboren en naar de VS kwam om als model te werken.

Misbruik

Tegenstanders van het systeem zeggen dat H-1B-visums vaak worden misbruikt voor mensen waar ze niet voor bedoeld zijn. Bovendien zouden gretige werknemers uit het buitenland de Amerikaanse lonen drukken doordat ze voor een lager salaris willen werken.

Analisten vrezen dat Amerikaanse bedrijven hiermee minder aantrekkelijk worden voor buitenlanders en zo hun voorsprong in bepaalde sectoren kunnen kwijtraken. In reactie op het besluit zagen enkele techbedrijven de prijs van hun aandeel al zakken.

Trump zegt dat er vooraf overleg is geweest met de techsector en dat die akkoord is met de nieuwe regeling. "Iedereen is er erg blij mee. Zo houden we de bijzonder productieve mensen in ons land en vaak willen de bedrijven daar best veel geld voor betalen."

'Snel terug naar VS'

De zet leidt tot onrust en onzekerheid onder mensen die nu gebruikmaken van zo'n visum. Bedrijven als Amazon en Microsoft hebben hen geadviseerd voorlopig niet naar het buitenland te reizen. Wie momenteel niet in de VS is wordt geadviseerd voor middernacht vanavond terug te keren.

Het vliegverkeer op meerdere Europese luchthavens is verstoord door een cyberaanval op een externe IT-dienstverlener van de check-in- en boardingsystemen. Onder meer op Brussels Airport kan daardoor alleen nog handmatig worden ingecheckt en geboard, wat leidt tot forse vertragingen.

Ook luchthavens Berlin Brandenburg en Heathrow in Londen zijn getroffen door de cyberaanval. Het Berlijnse vliegveld waarschuwt dat passagiers rekening moeten houden met langere wachttijden. Het vliegveld zegt extra medewerkers in te zetten bij de check-inbalies.

Op Brussels Airport zijn zeker negen vluchten geannuleerd en vijftien vluchten hebben een vertraging van een uur of meer opgelopen.

Schiphol niet getroffen

Het vliegveld adviseert reizigers met een vlucht op zaterdag om eerst bij hun luchtvaartmaatschappij te controleren of de vlucht doorgaat en alleen naar de luchthaven te komen als deze is bevestigd. Passagiers met een bevestigde vlucht wordt geadviseerd ruim op tijd aanwezig te zijn. Brussels Airport verwacht zaterdag in totaal zo'n 35.000 vertrekkende passagiers.

Volgens de Belgische omroep VRT begonnen de technische problemen op vrijdagavond. Het is niet duidelijk wie achter de cyberaanval zit. De getroffen dienstverlener werkt aan een oplossing.

De systeemleverancier wordt op luchthavens door heel Europa gebruikt. Een woordvoerder van Schiphol zegt dat de luchthaven niet is getroffen. Ook de luchthavens Frankfurt en Hamburg meldden aan persbureau DPA niet te zijn getroffen.

Een wereldwijd verdrag om de oceanen te beschermen en schade aan het zeeleven te herstellen, treedt binnenkort in werking. Marokko heeft als zestigste land het verdrag geratificeerd en daarmee zijn er genoeg landen aangesloten om het vanaf januari van kracht te laten worden.

Het verdrag kent een lange geschiedenis. Twintig jaar geleden al werd erover gesproken en pas twee jaar geleden werd er een akkoord bereikt.

De High Seas Treaty (Vollezeeverdrag) maakt de weg vrij om internationale wateren aan te wijzen als beschermde zeegebieden. Het verdrag gaat over meer dan twee derde van de oceaan en bevat volgens VN-secretaris-generaal António Guterres bindende regels voor het beschermen en duurzaam gebruiken van de biodiversiteit in oceanen.

Ondermijnen

Een groot deel van de volle zee valt buiten de jurisdictie van een land. Die internationale wateren beslaan bijna twee derde van de oceanen en bijna de helft van het aardoppervlak, maar zijn door gebrek aan regels kwetsbaar voor bijvoorbeeld overbevissing, klimaatverandering en diepzeemijnbouw.

Dit verdrag moet daar verandering in brengen, maar hoe het zal uitpakken blijft onzeker. Grote landen, zoals de VS, China, Rusland en Japan hebben het verdrag nog niet geratificeerd.

Volgens de IUCN, een internationaal samenwerkingsverband voor natuurbehoud is het van groot belang dat ook die landen zich aansluiten. "Als grote visserijlanden zoals China, Rusland en Japan zich niet aansluiten, zouden ze de beschermde gebieden kunnen ondermijnen."

Mijlpaal

Het verdrag voorziet niet in een internationale handhavingsorganisatie. Het leunt op de individuele landen om actie te ondernemen. Als bijvoorbeeld een schip dat onder Duitse vlag vaart de regels overtreedt, dan is het aan Duitsland om daarop te handhaven.

De volle zee is cruciaal voor het klimaat op aarde, omdat die warmte absorbeert en de helft van de zuurstof op aarde produceert. Volgens de IUCN wordt bijna tien procent van het zeeleven met uitsterven bedreigd.

Greenpeace International noemt het een mijlpaal dat het verdrag volgend jaar in werking treedt. "Het tijdperk van uitbuiting en vernietiging moet eindigen. Onze oceanen kunnen niet wachten, en wij ook niet."

Goedemorgen! SGP houdt vandaag zijn verkiezingscongres in het Gelderse dorp Kesteren. En bezoekers in Parijs kunnen voor het eerst sinds de grote brand in de Notre-Dame in 2019 weer de torens beklimmen.

Eerst het weer: de dag begint zonnig en droog. Vanmiddag trekt een gebied met buiige regen noordoostwaarts over het land, hierbij is onweer mogelijk. Voor de regen uit wordt het 23 graden in het noorden tot 27 graden in Limburg. De zuidwestenwind is zwak tot matig.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Amerikaanse leger heeft opnieuw een aanval uitgevoerd op een schip waarmee volgens de Amerikaanse president Trump drugs werd gesmokkeld. Hij schrijft in een bericht op sociale media dat er bij de aanval drie doden zijn gevallen. Volgens hem was het schip onderweg naar de VS "om Amerikanen te vergiftigen".

De aanval vond ergens ten zuiden van de VS op zee plaats. De president gaf geen nadere details over de locatie.

Het is zeker de derde keer binnen een maand dat de Amerikaanse luchtmacht aanvallen uitvoert op vermeende drugsschepen die volgens de VS uit Venezuela kwamen. President Trump zegt dat deze militaire acties nodig zijn om de drugssmokkel naar de VS tegen te gaan. Hij wil ook de Venezolaanse president Maduro laten arresteren omdat die volgens Trump samenwerkt met drugskartels.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De Algemene Politieke Beschouwingen lopen dit jaar anders dan normaal, met nog maar 6 weken tot de nieuwe verkiezingen. Jorn, Simone en Marleen gaan de wandelgangen in en spreken ministers.

Fijne dag!

"Betreedt Amerika een nieuw tijdperk van mccarthyisme?", vroeg de Financial Times zich deze week af. De zakenkrant verwees naar de periode in de jaren veertig en vijftig toen een paranoïde Amerikaanse overheid overal communistische sympathieën vreesde.

Het leidde tot een genadeloze heksenjacht op journalisten, kunstenaars, wetenschappers en ambtenaren. Het geldt nog altijd als een donkere periode in de Amerikaanse geschiedenis.

Zover is het nog niet in Trumps Amerika, maar na de moord op de conservatieve activist Charlie Kirk is alles in een stroomversnelling gekomen. President Trump lijkt steeds verder te willen gaan om kritische media in het gareel te krijgen.

De president haalde deze week opnieuw uit naar de pers. "Ik heb ergens gelezen dat 97 procent van de omroepen tegen mij zijn. Ze geven me erg slechte publiciteit." Dit keer voegde hij er een dreigement aan toe. "Misschien moeten we de uitzendvergunningen maar wegnemen."

Vijand van het volk

Trump heeft altijd een vijandige houding gehad tegenover de media. In zijn eerste termijn botste hij geregeld met journalisten, die hij "de vijand van het volk" noemde. Ondanks die onstuimige relatie leidde het toen niet tot concrete strafmaatregelen.

Anders is het in zijn tweede termijn. Hij gebruikt nu drie instrumenten: toegang, rechtszaken en regelgeving.

Media die hem niet zinnen, krijgen bijvoorbeeld geen toegang meer tot de Oval Office. Dat overkwam persbureau AP toen het weigerde te spreken van de Golf van Amerika, zoals Trump wil.

Prompt besloot het Witte Huis de politiek verslaggever van AP te weren. Die werd uit de zogeheten 'press pool' van het Witte Huis gezet, die alle bewegingen van de president volgt.

Rechtszaken

Als vastgoedondernemer sleepte Trump ontelbare malen zakelijke opponenten voor de rechter. Die tactiek past hij opnieuw toe bij de media. Eerder deze maand eiste hij 10 miljard dollar van de Wall Street Journal omdat de zakenkrant van mediamagnaat Rupert Murdoch een artikel had gepubliceerd over een verjaardagskaart die Trump naar de pedoseksueel Jeffrey Epstein gestuurd zou hebben.

Deze week spande Trump een rechtszaak aan tegen The New York Times voor het in diskrediet brengen van zijn reputatie als succesvolle zakenman. Trump eist 15 miljard dollar van de krant, al werd de zaak binnen enkele dagen van de hand gewezen door de rechter.

Die maande dat de aanklacht te lang was en vol "kwaadsprekerij en gescheld" stond. "Een aanklacht is niet een roeptoeter voor pr of een podium zoals een politieke bijeenkomst."

Mediawaakhond

Het Witte Huis heeft daarnaast een bijzonder machtig instrument in handen: mediawaakhond FCC, Federal Communications Commission. Die staat onder leiding van de Republikein Brendan Carr, eerder dit jaar aangesteld door Trump.

Carr gebruikt zijn functie geregeld om media aan te vallen die kritisch zijn op Trump. Omroepen zijn bevreesd voor de FCC, omdat die uitzendvergunningen kan intrekken en goedkeuring moet verlenen aan overnames en fusies in de mediawereld.

Carr liet deze week zijn invloed gelden na de omstreden uitspraken van talkshowpresentator Jimmy Kimmel. Die had afgelopen maandag valselijk gesuggereerd dat de verdachte op de moord van Charlie Kirk een Trump-aanhanger was. Omroepen die Kimmels show uitzenden, moesten actie ondernemen, zo gelastte Carr. Als ze dat niet deden, dreigde hij hun uitzendvergunning in te trekken.

Alles van Jimmy Kimmel Live wordt opgeruimd:

Niet lang daarna besloot het mediabedrijf Nextar, dat dertig Amerikaanse zenders beheert, om Jimmy Kimmel van de buis te halen. Toen andere mediabedrijven volgden trok ABC de stekker uit Jimmy Kimmel Live.

De vraag rijst of hier ook zakelijke belangen een rol speelden. Nextar is verwikkeld in een overnamestrijd waarmee meer dan 6 miljard dollar gemoeid is. Daarvoor heeft het bedrijf toestemming nodig van de FCC.

De agressieve aanpak van Trump mist zijn impact niet. Dreiging van rechtszaken of strafmaatregelen is vaak al voldoende voor media om in te binden. Die hebben geen zin in een taai gevecht met de president en willen hun commerciële belangen niet in gevaar brengen. Ze treffen snel een schikking met de president of gaan in op zijn eisen.

Gevolg: een medialandschap dat zich meer en meer schikt naar de nukken van het Witte Huis.

Collega's van Jimmy Kimmel reageren op de schorsing:

Rusland heeft vannacht een grootschalige raket- en droneaanval uitgevoerd op verschillende regio's in Oekraïne. Daarbij zijn minstens drie mensen om het leven gekomen en tientallen anderen gewond geraakt, melden Oekraïense autoriteiten.

Rusland lanceerde 619 drones en raketten, meldt de Oekraïense luchtmacht. In totaal werden 579 drones, acht ballistische raketten en 32 kruisraketten gedetecteerd. De Oekraïense strijdkrachten schoten 552 drones, twee ballistische raketten en 29 kruisraketten neer.

De Oekraïense president Zelensky zegt dat de aanvallen plaatsvonden in negen regio's, waaronder Dnipro, Mykolajiv, Tsjernihiv, Zaporizja, Poltava, Kyiv, Odessa, Soemy en Charkiv.

Kruisraketten

"Het doelwit van de vijand was onze infrastructuur, woonwijken en civiele bedrijven", zei hij, eraan toevoegend dat een raket uitgerust met clustermunitie een gebouw met meerdere verdiepingen in de stad Dnipro trof. "Elke dergelijke aanval is geen militaire noodzaak, maar een bewuste strategie van Rusland om burgers te intimideren en onze infrastructuur te vernietigen", zegt Zelensky op X.

Bij de aanval in de centrale Oekraïense regio Dnipro raakten minstens 26 mensen gewond, aldus de lokale gouverneur. In de regio Kyiv meldden lokale autoriteiten dat een huis en auto's beschadigd raakten. In de westelijke regio Lviv meldde gouverneur Maxim Kozytsky dat er twee kruisraketten werden neergeschoten.

Beelden van de (nasleep) van de Russische aanval op Oekraïne:

Vanwege de grote aanval heeft Polen heeft vannacht uit voorzorg straaljagers de lucht in gestuurd. De situatie aan de grens is gespannen sinds anderhalve week geleden Russische drones het Poolse luchtruim binnendrongen. Bovendien vlogen Russische straaljagers gisteren boven het grondgebied van Estland, meldde dat land.

Op X meldt het Poolse ministerie van Defensie dat er behalve Poolse vliegtuigen ook toestellen van bondgenoten werden ingezet. Ook Nederlandse F-35's zijn ingezet om het NAVO-luchtruim te bewaken, bevestigt een woordvoerder van Defensie. Het is onduidelijk hoeveel er zijn ingezet.

Nederland heeft sinds begin deze maand vier F-35's in Polen gestationeerd om de NAVO-grens te bewaken. Ze zijn daarvoor al meerdere keren in actie gekomen. Bij het incident van vorige week woensdag werden daarbij voor het eerst ook wapens ingezet.

Rusland ontkent

Rusland zei na het vorige incident dat het schenden van het Poolse luchtruim met de drones niet bewust was: het zou gaan om afzwaaiers van een aanval op Oekraïne. Polen verwierp die uitleg.

Rusland houdt ook vol niet het luchtruim van Estland te hebben geschonden, zoals dat land gisteren meldde. Volgens Estland vlogen drie Russische straaljagers zo'n twaalf minuten over Ests gebied, bij het eiland Vaindloo. Ze werden door Italiaanse straaljagers onderschept.

Het Russische ministerie van Defensie beweert niet boven Ests grondgebied te zijn gekomen. Op Telegram zegt een woordvoerder dat er niet is afgeweken van het vluchtplan, dat Vaindloo op drie kilometer passeerde boven internationale wateren.

Spoedvergadering NAVO

De Estse minister van Buitenlandse Zaken noemde de actie "ongekend brutaal". De NAVO sprak van een roekeloze actie, al benadrukte secretaris-generaal Rutte ook dat er "snel en daadkrachtig was opgetreden".

De Amerikaanse president Trump reageerde terughoudend op de Russische actie. "Ik hou daar niet van", was zijn oordeel. "Ik vind het maar niets als dat gebeurt. Het kan grote problemen opleveren, maar dat laat ik je later wel weten."

Vanwege het incident heeft premier Michal van Estland onder artikel 4 van het NAVO-verdrag een spoedvergadering van de lidstaten belegd. Die wordt begin volgende week gehouden. Het is de tweede keer in een maand dat dat gebeurt, de eerste keer was vanwege het incident in Polen.

In Den Haag is vannacht een korte stroomstoring geweest. Bewoners in het westen van de stad zaten enige tijd zonder elektriciteit.

De storing begon rond 05.30 uur door een kapotte transformator in een hoogspanningsruimte in de Tomatenstraat. De brandweer rukte daarbij uit vanwege rookontwikkeling.

Volgens netbeheerder Stedin waren ruim 32.000 huishoudens getroffen. Ongeveer anderhalf uur later werden de aansluitingen al weer hersteld.

Vervoersbedrijf HTM meldt dat enkele tramlijnen vertraging hebben door de stroomstoring. HTM verwacht dat dit nog één tot twee uur zal duren.

After [Ross] from FauxHammer miniature model fame got lured into reviewing laser engravers and similar via the Bambu Lab H2D’s laser module, he found himself getting slightly nervous about the …read more

Nederland vangt geen ernstig zieke en gewonde Palestijnse kinderen uit Gaza op in Nederlandse ziekenhuizen. Een motie van de SP om dat wél te gaan doen, bracht daar donderdagavond geen verandering in: de motie werd met een nipte meerderheid verworpen. Andere Europese landen doen wel medische evacuaties van Palestijnse kinderen. Hoe pakken zij dit aan?

Italië: 'Medemenselijkheid staat voorop'

Italië vangt van Europa de meeste kinderen op. In dat land worden sinds vorig jaar juli 84 kinderen behandeld. Italië doet dat al sinds vorig jaar januari en heeft inmiddels veertien medische evacuaties uitgevoerd. In totaal heeft Italië 577 hulpbehoevende Palestijnen opgevangen, die verdeeld zijn over ziekenhuizen in verschillende regio's.

"Italië heeft een traditie van het opnemen van kinderen uit oorlogsgebieden", zegt correspondent Angelo van Schaik. Een van de ziekenhuizen die zich daar sterk voor maken, is het Bambino Gesù ziekenhuis in Rome. Dat ziekenhuis wordt gerund door het Vaticaan en heeft in het verleden vaker zieke kinderen uit andere landen opgevangen.

"Bij zowel linkse als rechtse partijen bestaat er geen discussie over het opvangen van de zieke en gewonde Palestijnse kinderen, hoewel de regering zich niet uitspreekt over de oorlog in Gaza", zegt Van Schaik. "De medemenselijkheid staat voorop, dit moet gewoon gedaan worden."

België: regering nog altijd verdeeld

België heeft sinds vorig jaar juli veertien kinderen uit Gaza opgevangen. Dat ging volgens de Belgische regering vooral om "kinderen met complexe aandoeningen, zoals kankerpatiënten". De laatste vier kwamen eerder deze week in België aan samen met hun ouders of andere familieleden.

Ook werkte het land mee aan medische evacuaties van Palestijnse kinderen die in andere landen werden opgevangen.

NOS-redacteur Roemer Ockhuijsen in Brussel wijst er wel op dat de Belgische regeringspartijen sterk verdeeld zijn over hoe ze moeten omgaan met de situatie in Gaza. "Daarom vergaderden ze begin deze maand tot diep in de nacht om toch tot een gezamenlijk standpunt te komen. In het akkoord dat werd gesloten spraken de regeringspartijen af zieke of gewonde kinderen op te vangen die niet in de regio geholpen kunnen worden."

Spanje: 'Gelijke behandeling'

Spanje heeft sinds vorig jaar juli 42 zieke en gewonde kinderen uit Gaza opgevangen, verdeeld over vier evacuaties. Het land wil daarmee naar eigen zeggen benadrukken dat een solidair karakter heeft en dat het mensen helpt en niet de andere kant opkijkt. Eerder deed Spanje ook medische evacuaties vanuit Oekraïne, Moldavië en Noord-Macedonië.

"Spanje heeft een speciaal mechanisme dat wordt ingezet om landen te helpen waar het lokale gezondheidssysteem overbelast is, zegt correspondent Miral de Bruijne. "En daarin maken ze geen onderscheid in waar de hulpbehoevenden vandaan komen."

Spanje is sowieso historisch gezien solidair met de Palestijnse zaak en dat is na 7 oktober goed te merken, aldus De Bruijne. "Premier Sánchez spreekt zich vaak uit over de situatie in Gaza, die hij al vrij snel als genocide beschreef. Ondertussen heeft de regering weer nieuwe sancties tegen Israël aangekondigd. Waaronder een volledig wapenembargo en een inreisverbod voor 'iedereen die deelneemt aan de genocide'."

Het Nederlandse demissionaire kabinet vangt geen gewonde Gazaanse kinderen op omdat het vindt dat zij beter in de regio kunnen worden verzorgd. Daarvoor worden hulporganisaties daar financieel ondersteund. Oppositiepartijen wijzen er echter op dat in de regio nauwelijks nog specialistische zorg aanwezig is.

Nederland staat met dit standpunt niet alleen. Zo stelt ook Duitsland dat het helpen van Gazaanse kinderen het best in de regio kan. De Duitse regering zegt te betwijfelen of evacuatie naar Duitsland praktisch haalbaar is.

Duitse angst voor nieuwe migratiegolf

Duitse media melden dat er iets anders achter de terughoudende houding zit. De regering in Berlijn zou namelijk bang zijn dat de evacuaties tot een nieuwe migratiegolf zullen leiden. Het land heeft in het verleden wel zieke Oekraïense kinderen opgevangen.

"Meerdere Duitse steden willen kinderen uit Gaza opnemen", zegt correspondent Charlotte Waaijers. "Ze roepen de regering sinds enkele weken op om dat juridisch en organisatorisch mogelijk te maken, en bereiden zelf deels al opvangcapaciteit voor. Maar het ministerie van Buitenlandse Zaken ziet dat voorlopig niet zitten."

Staatssecretaris Güler deed het af als een plan om in lokale verkiezingscampagnes mee te kunnen scoren. Volgens het ministerie is hulp in de regio praktischer.

Scandinavië: Noren bereid, Denen niet

Noorwegen heeft sinds vorig jaar juli veertien kinderen uit Gaza opgenomen, terwijl Denemarken dat niet doet. Kopenhagen stelt ook dat medische hulp beter in de regio kan worden aangeboden. De regering zegt ook dat de evacuaties het Deense zorgstelsel zouden overbelasten.

Toch klinkt in het land steeds meer kritiek op dat beleid. Zo hebben bijna 900 Deense artsen in een petitie de regering opgeroepen om Palestijnse kinderen die in levensgevaar verkeren te laten behandelen in Denemarken. Ook de Deense tak van hulporganisaties als Artsen zonder Grenzen en het Rode Kruis willen dat.

NOS-correspondent Rolien Créton: "De Deense regering heeft vanaf het allereerste begin volgehouden: we evacueren geen slachtoffers uit Gaza naar Denemarken. Dit beleid wordt door een kleine helft van de Denen gesteund. Opvallend, omdat Denemarken vooroploopt wat betreft steun aan Oekraïne."

De onwillige houding hangt samen met het strenge Deense vluchtelingenbeleid, dat bekendstaat als strengste in Europa. Wat volgens Créton ook meespeelt, is dat er in november Deense gemeenteverkiezingen worden gehouden en veel politici bang zijn om slap over te komen.

Noorwegen zette, net als Spanje en Ierland, in mei vorig jaar de stap om de Palestijnse staat te erkennen. De centrum-linkse regering in Noorwegen heeft in totaal 100 bewoners uit Gaza (ernstig zieke of gewonde kinderen en hun familie) opgevangen.

Het dodental na een explosie van een tankwagen in Mexico-Stad is de afgelopen dagen opgelopen naar 25, melden de gezondheidsautoriteiten in de hoofdstad. 21 gewonden liggen een week na het ongeluk nog in het ziekenhuis.

Vorige week woensdag kwam zo'n 50.000 liter lpg tot ontploffing, nadat de tankwagen was gekanteld en tegen een muur was gebotst. Het lpg stroomde na het ongeluk door een scheur naar buiten, ontbrandde en veroorzaakte brand bij zo'n dertig voertuigen op de drukke snelweg.

Boosheid

Het ongeluk heeft volgens persbureau Reuters geleid tot boosheid over de veiligheid op de Mexicaanse snelwegen en een roep om strenger toezicht op het vervoer van gevaarlijke stoffen.

Onder de doden is ook de vrachtwagenchauffeur. Een tweejarig meisje is vorige week overgebracht naar een Amerikaans ziekenhuis in Texas. Veel slachtoffers hebben ernstige brandwonden.

Uit een eerste onderzoek van de autoriteiten zou blijken dat de chauffeur te snel had gereden.

It’s been a tense few months for users of the BCacheFS filesystem, as amidst the occasional terse arguments and flowery self-praise on the Linux Kernel mailing list the future of …read more

Het Amerikaanse leger heeft opnieuw een aanval uitgevoerd op een schip waarmee volgens de Amerikaanse president Trump drugs werd gesmokkeld. Hij schrijft in een bericht op sociale media dat er bij de aanval drie doden zijn gevallen.

"Inlichtingendiensten bevestigden dat het schip drugs smokkelde en een bekende drugsroute volgde", schrijft Trump. Volgens hem was het schip onderweg naar de VS "om Amerikanen te vergiftigen".

De aanval vond ergens ten zuiden van de VS op zee plaats. De president gaf geen nadere details over de locatie.

Het is zeker de derde keer binnen een maand dat de Amerikaanse luchtmacht aanvallen uitvoert op vermeende drugsschepen die volgens de VS uit Venezuela kwamen.

Tren de Aragua

Begin september kwamen bij een Amerikaanse aanval op een boot elf mensen om het leven. Die aanval zou zijn gericht tegen de Venezolaanse drugsbende Tren de Aragua, die door de VS is aangemerkt als terreurorganisatie. Trump claimde dat de groep onder controle staat van de Venezolaanse president Maduro en verantwoordelijk is voor onder meer drugshandel en moordpartijen, ook in de VS.

Het schip zou zijn volgeladen met drugs, hoewel daar door de Amerikanen geen bewijs voor is geleverd. De Venezolaanse regering verklaarde later dat geen van de doden bij die aanval tot de Tren de Aragua behoorde.

Afgelopen maandag kwamen er bij een tweede aanval drie mensen om het leven. Ook hier ging het volgens Trump om een boot uit Venezuela. Over de omgekomen opvarenden zei hij dat ze "terroristen" waren.

Trump wil arrestatie Maduro

Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch noemde de aanvallen deze week "onrechtmatige buitengerechtelijke executies".

De regering van Trump vindt deze militaire acties noodzakelijk om de drugstoevoer naar de Verenigde Staten in te dammen. Hij wil ook Maduro laten arresteren voor zijn samenwerking met drugsbaronnen en heeft 50 miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot zijn arrestatie.

De Venezolaanse president beweert dat de VS hem uit de macht wil zetten.

CRTs don’t last forever, and neither do the electronics that drive them. When you have a screen starting to go wonky, then you need a way to troubleshoot which is …read more

Omwonenden van een legale wietkweker in Hellevoetsluis hebben brieven in de bus gekregen waarin mensen compensatie krijgen aangeboden. De gemeente Voorne aan Zee waarschuwt dat de brieven nep zijn. Het lijkt een poging tot oplichting.

In de brief worden volgens de regionale omroep Rijnmond "twee voorgedraaide wietjoints" en een voucher van 124,95 euro voor hotels en wellness aangeboden. In de brief staat ook een QR-code. De gemeente schrijft op sociale media: "Scan de QR-code niet en gooi de brief weg".

De wietkweker in Hellevoetsluis kreeg ruim een week geleden van de voorzieningenrechter te horen dat het de stankoverlast in de omgeving moet beperken. Over de kweker waren meer dan 2000 klachten ingediend. De rechter noemde de "geursituatie" zeer ernstig en de kweker moest zich binnen een week aan de extra regels houden die de gemeente Voorne aan Zee had opgelegd.

De nepbrief speelt daar op in en belooft dus compensatie voor de geuroverlast. Zo staat er: "Het zal u niet zijn ontgaan dat het project 'gesloten coffeeshopketen' gepaard gaat met geuroverlast voor de omgeving. Dit betreuren wij ten zeerste."

De directeur van wietbedrijf CanAdelaar zei na de uitspraak van de rechter dat hij ervan uitging dat het ging lukken om aan de eisen te voldoen. "Sinds het begin van de maand zijn we al bezig om luchtfilters te installeren", zei hij, "en er komen er nog meer. Ik denk dat we op de goede weg zijn om de overlast verder te beperken."

Het wietexperiment

In april is een proef gestart om de gereguleerde productie en verkoop van cannabis te testen. Tien legale kwekers mogen wiet leveren aan geselecteerde coffeeshops in tien testgemeenten: Arnhem, Almere, Breda, Groningen, Heerlen, Maastricht, Nijmegen, Tilburg, Voorne aan Zee en Zaanstad.

In totaal zijn dat zo'n tachtig coffeeshops. CanAdelaar is één van de tien bedrijven die legaal wiet mogen kweken en leveren. De wietproef duurt vier jaar.

De Amerikaanse president Trump en de Chinese president Xi Jinping zullen elkaar ontmoeten in Zuid-Korea. Dit zegt Trump op zijn eigen platform Truth Social. De staatshoofden komen samen tijdens de top die op 31 oktober en 1 november wordt gehouden door de APEC, het economisch samenwerkingsverband van landen rond de Grote Oceaan.

De twee hebben dit volgens Trump afgesproken in hun eerste telefoongesprek sinds juni. Trump spreekt van een "erg productief gesprek". Ook zegt de Amerikaanse president begin volgend jaar naar China te gaan. President Xi zal op zijn beurt "op een geschikt moment" de Verenigde Staten bezoeken, aldus Trump.

China heeft bevestigd dat de twee telefonisch hebben gesproken, maar zegt niets over een fysieke ontmoeting. Wel noemt Peking het gesprek pragmatisch, positief en constructief.

Verkoop TikTok

Gespreksonderwerpen waren volgens Trump onder meer handelsafspraken, straatdrugs en de oorlog in Rusland en Oekraïne. Ook de verkoop van TikTok kwam aan de orde.

Trumps regering dreigt al tijden met een verbod op TikTok en wil dat het Chinese bedrijf Bytedance de app verkoopt. Tot een deal kwam het tot dusverre niet, al zei de VS deze week dat er een 'raamovereenkomst' was gesloten.

Trump suggereert nu in zijn Truth Social-post dat China de deal heeft goedgekeurd. Peking bevestigt dat niet.

Our hacker [haas] is at it again with the Haasoscope Pro, a full redesign of the original Haasoscope, which was a successful Crowd Supply campaign back in 2018. This new …read more

Terwijl in heel Europa de wapenindustrie floreert vanwege de immense investeringen in defensie, blijft één land achter: Zwitserland. Het land kent een grote wapenindustrie, maar die heeft het moeilijk vanwege de strenge exportregels. Daar wil de Zwitserse regering verandering in brengen.

Het heeft alles te maken met de Zwitserse neutraliteit. Het land levert daarom geen wapens aan landen in oorlog, zoals Oekraïne. Ook verbiedt Zwitserland andere landen om oorlogsmaterieel van Zwitserse origine door te verkopen of te doneren aan Oekraïne. Daardoor mislukten onder meer de leveringen van 'Zwitserse' tanks door Nederland en Gepard-munitie door Duitsland.

De Zwitserse Bondsraad wil nu de wapenexportwet versoepelen. Voortaan moeten 25 westerse landen, waaronder Nederland, een uitzondering krijgen op de strenge exportregels. Zwitsers wapentuig mag dan worden doorgespeeld naar bijvoorbeeld Oekraïne.

'Swiss made' schrikt af

De wapenindustrie juicht de stap vanzelfsprekend toe. "Dit zal ons enorm helpen en het aantal arbeidsplaatsen vergroten", vertelt Marcus Graf van Thales in Zürich. Het defensiebedrijf produceert geavanceerde (radar)systemen, geschikt voor de NAVO. Voor iedere export moet toestemming worden gevraagd. Dat is slecht voor de concurrentiepositie, aldus Graf.

Het contrast is groot met bijvoorbeeld het Duitse Rheinmetall, waarvan de beurswaarde sinds de Russische inval in Oekraïne meermaals is verdubbeld. "In Zwitserland moeten sommige wapenfabrikanten juist mensen ontslaan vanwege een gebrek aan opdrachten", stelt lobbyist Matthias Zoller van branchevereniging Swiss ASD.

Waar Swiss made voorheen een kwaliteitskeurmerk was, geldt nu Swiss free als de norm bij NAVO-landen als Nederland en Duitsland. Beide landen willen geen Zwitserse wapens meer kopen. Juist op een moment dat NAVO-landen honderden miljarden euro's aan defensie uitgeven.

De wapens zijn nu niet alleen onbruikbaar voor Oekraïne, maar mogelijk ook in het scenario waarin de NAVO wordt aangevallen. "Als bijvoorbeeld Litouwen door Rusland wordt aangevallen, en Duitsland wil te hulp schieten, dan mag Zwitsers materieel niet worden ingezet", schetst Zoller.

Neutraliteit overboord?

De versoepeling van de exportregels wordt nu voorgelegd aan de Nationalrat, het parlement. Daar lijkt een meerderheid haalbaar, hoewel de Groenen en de linkse regeringspartij SP tegen zijn.

"Mijn medelijden met de wapenindustrie is niet zo groot", zegt SP-politicus Fabian Molina nuchter. Hij vreest dat met de wetswijziging voortaan oorlogsmaterieel in verkeerde handen kan vallen. "Wapenexport zou moeten worden toegestaan voor zelfverdediging, zoals in het geval van Oekraïne, maar niet aan autoritaire regimes."

Hij heeft kritiek op het feit dat alleen westerse landen een vrijbrief krijgen Zwitserse wapens door te geven. "Dat beschadigt onze neutraliteit en rol als buitenstaander", zegt Molina. De traditie van neutraliteit wordt overboord gegooid voor economisch gewin, aldus de linkse politicus.

Neutraliteit in Zwitserland

Zwitserland is al twee eeuwen een neutraal land. In 1815 werd dit bepaald door de overwinnaars van de Napoleontische oorlogen. Zwitserland wist daardoor buiten de Frans-Duitse oorlog, WO I en WO II te blijven. Vanwege de neutraliteit zijn veel internationale organisaties in Zwitserland gevestigd. Ook is het land vaak gastheer van onderhandelingen, onlangs nog tussen Europa en Iran.

Het land is geen NAVO- of EU-lid. Wel maakt Zwitserland sinds 2024 deel uit van 'Sky Shield', de gezamenlijke luchtverdediging van Europese landen. De Zwitserse regering benadrukte toen dat de toetreding "geen enkele verplichting" met zich meebracht en verwees naar de opschortingsclausule. Daardoor kan Zwitserland zich in geval van oorlog vanwege de neutraliteit terugtrekken uit de samenwerking.

Op straat in Zürich blijkt dat voor veel Zwitsers de neutraliteit iets heiligs is. "Ik ben er dankbaar voor, het past bij ons", zegt een vrouw desgevraagd. Een ander vindt dat de neutraliteit nog strikter mag worden toegepast. "Zwitserland kan prima zonder de wapenexport", zegt een bouwvakker. "We hebben genoeg geld in dit land."

Hoogstwaarschijnlijk mogen Zwitsers over het plan stemmen in een referendum, zoals in Zwitserland gebruikelijk is bij omvangrijke dossiers. SP'er Molina denkt (en hoopt) dat de versoepeling dan wordt weggestemd.

Vertrouwen herstellen

Zelfs als de exportregels worden versoepeld, is het maar de vraag of de Zwitserse defensiesector wordt gered. De Zwitserse Bondsraad behoudt het recht om alsnog wapendeals te blokkeren. Dat maakt Swiss made wapens alsnog minder aantrekkelijk dan wapens van bijvoorbeeld Duitse of Franse makelij.

Wapenlobbyist Zoller denkt dat het überhaupt tien tot vijftien jaar duurt "voordat het vertrouwen is hersteld" en westerse landen Zwitserse producten zullen aanschaffen.

Marcus Graf van Thales kijkt uit naar de dag dat de exportregels worden versoepeld. "Ik heb de bestelformulieren klaarliggen. Even tekenen en we kunnen zo snel mogelijk leveren wat je wil."